Nieuwe liveblog
De stemmen zijn geteld, het stof is gaan liggen. Vlaams Belang is de grote winnaar van de verkiezingen. Maar hoe moet het nu verder? In Vlaanderen is N-VA als grootste partij aan zet, maar op federaal vlak ligt een aartsmoeilijke puzzel op tafel. En wat met het cordon sanitaire? Ook vandaag volgen we alle ontwikkelingen in deze nieuwe liveblog.
PS blijft grootste partij in Wallonië: Di Rupo start woensdag met Waalse regeringsvorming
© Reporters / Andrieu — Elio Di Rupo wil woensdag starten met het vormen van een nieuwe Waalse regering. Ondanks een verlies van bijna vijf procentpunt, blijft de PS de grootste partij in het Waals parlement. Dat blijkt uit de volledige verkiezingsuitslag. Ecolo en PVDA zijn de grootste winnaars.
De PS is er uiteindelijk in geslaagd 26,2 procent van de stemmen binnen te halen, wat 4,7 procentpunt minder is in vergelijking met 2014. De socialistische partij zal het in het Waals parlement met zeven verkozenen minder moeten doen, maar blijft met 23 leden wel de grootste fractie vormen.
MR boekt een verlies van 5,3 procentpunt, om uit te komen op 21,4 procent. De partij houdt nog altijd 20 zetels over in het Waals parlement, vijf minder dan voorheen.
Ecolo stijgt van 8,6 naar 14,5 procent en is daarmee een van de belangrijkste winnaar. De partij klimt van vier naar twaalf zetels. De andere grote winnaar is de PVDA, die nu op 13,7 procent uitkomt (+7,9 procent). De partij heeft nu tien verkozen in het Waals parlement.
Tot slot haalt cdH met een score van 11,0 (-4,2 procent) nog tien zetels binnen, drie minder dan tijdens de vorige legislatuur.
PS-voorzitter Elio Di Rupo kondigde al aan dat hij vanaf woensdag het initiatief wil nemen om een nieuwe Waalse regering te vormen.
Ook in Brussel zal de PS woensdag het initiatief nemen voor de vorming van een Brusselse regering. De PS bleef aan Franstalige kant namelijk de grootste fractie in het Brussels parlement, met 17 zetels (-4). Daarna volgen Ecolo met 15 zetels (+7), MR met 13 zetels (-5) en DéFI en PTB met elk 10 zetels (+6). Voorts houdt cdH 6 over (-3) en doet DierAnimal haar intrede met één zetel.
Aan Nederlandstalige kant is Groen de grootste fractie geworden met vier zetels (+1). Open Vld (-2), N-VA (-) en one.brussels-sp.a (-) tellen elk drie zetels, Vlaams Belang (-), CD&V (-1), Agora (+1) en PVDA (+1) elk één.
Brussels minister-president Rudi Vervoort had eerder al laten verstaan dat hij een progressieve meerderheid wil vormen. Maar voorlopig kan hij nog niet zeggen met welke partijen hij het liefst wil samenwerken.
EUROPA: voor het eerst een Turks-Cyprioot verkozen in Europees Parlement
© AFP — Niyazi Kizilyurek zet zich al jaren in voor een hereniging van Cyprus. Voor het eerst in de geschiedenis zal een Turks-Cyprioot zetelen in het Europees halfrond. De 60-jarige Niyazi Kizilyurek, professor politieke geschiedenis aan de University of Cyprus in de hoofdstad Nicosia, werd verkozen op de lijst van de communistische partij AKEL. Dat meldt de openbare radio-omproep RIK op basis van de nationale kiescommissie.
Kizilyurek zet zich al jaren in voor een hereniging van het eiland. Cyprus is sinds 1974 verdeeld, al erkent enkel Turkije de Turkse Republiek Noord-Cyprus. Het volledige eiland is volgens het boekje lid van de EU, maar de Europese wetten en regelgeving gelden niet in het noordelijke deel.
De Cyprioten stemden zes eilandgenoten naar Brussel en Straatsburg. De communisten en conservatieven (DISY) halen elk twee zetels, de laatste twee gaan naar twee sociaaldemocratische formaties.
CD&V grootste partij in West-Vlaanderen, maar Vlaams Belang is grootste winnaar
© BELGA — Hilde Crevits behaalde een persoonlijke monsterscore in haar thuisprovincie West-Vlaanderen: ze kreeg maar liefst 130.912 voorkeurstemmen. N-VA is op Vlaams niveau niet langer de grootste partij in West-Vlaanderen. De partij zakt 10 procentpunten naar 19,7 procent en valt terug naar plaats 3. CD&V wordt met 23,5 procent de grootste partij. Vlaams Belang is de grootste winnaar. De partij klimt ruim 15 procent en komt uit op 20,2 procent.
N-VA met lijsttrekker Bert Maertens krijgt dus een forse tik in de kustprovincie. In 2014 haalde de N-VA nog bijna 30 procent in West-Vlaanderen, nu blijft de partij nipt steken onder de 20 procent. In zetels zakt de partij van 7 naar 5.
Net als in de rest van Vlaanderen is de grootste winst voor Vlaams Belang. De partij met lijsttrekker Stefaan Sintobin maakt een hink-stap-sprong van 5 procent naar 20,2 procent. De partij krijgt er in één klap 4 zetels bij en komt uit op 5 zetels.
Monsterscore voor Hilde Crevits
En hoewel CD&V-boegbeeld Hilde Crevits een persoonlijke monsterscore van 130.912 voorkeurstemmen haalde (nummer twee Bart Tommelein volgt op plaats twee met 35,265 voorkeurstemmen) laten de Vlaamse christendemocraten een licht verlies optekenen. De partij verliest 1,86 procent en komt uit op 23,47 procent. De partij verliest daarmee 1 zetel.Ook sp.a verliest een zetel. De partij zakt van 16,27 naar 12,18 procent, een verlies van 4,09 procentpunt.
Groen en Open Vld blijven allebei status quo. De Vlaamse groenen behouden 1 zetel, die gaat naar nieuwkomer Jeremie Vaneeckhout. En Open Vld behoudt haar drie zetels. In procenten zakt de partij lichtjes van 13,06 procent naar 12,34 procent.
Bart De Wever stemmenkampioen Vlaams parlement
© Photo News — Bart De Wever is de stemmenkampioen van het Vlaams parlement geworden. N-VA-partijvoorzitter Bart De Wever is de stemmenkampioen in het Vlaams parlement. Dat blijkt uit de volledige uitslag. De Wever heeft exact 242.386 voorkeursstemmen gehaald.
De Wever, die door N-VA naar voren geschoven was als kandidaat voor het minister-presidentschap, haalt daarmee op zijn eentje 21,34 procent van de stemmen in de kieskring Antwerpen binnen.
Hilde Crevits, de voor CD&V kandidaat was om minister-president van Vlaanderen te worden, haalde 130.912 voorkeursstemmen. Zij is daarmee de op een na populairste verkozene in het Vlaams parlement.
Filip Dewinter (Vlaams Belang) volgt op de derde plaats, met 93.751 stemmen. Ben Weyts (N-VA) wordt met 64.640 stemmen vierde, Guy D'haeseleer (Vlaams Belang) wist 56.807 kiezers te overtuigen, wat nog goed is voor de vijfde plaats.
Top 6-10
De top tien wordt verder vervolledigd door Bart Somers van Open Vld (52.885 voorkeursstemmen), Meyrem Almaci van Groen (50.848), Gwendolyn Rutten van Open Vld (44.866), Joke Schauvliege van CD&V (43.428) en Steven Vandeput van N-VA (41.426).Viceminister-president Liesbeth Homans (N-VA) valt met 40.480 stemmen net buiten de top tien.
De eerste sp.a-kandidaat op de ranglijst staat pas op plaats 24: Caroline Gennez met 24.630 stemmen. Jos D'Haese is dan weer de stemmenkampioen van PVDA. Hij haalt 19.312 voorkeursstemmen, goed voor een 38ste plaats.
N-VA blijft grootste in Oost-Vlaanderen, maar Vlaams Belang even groot in zetels
© © Bart Leye — Guy D'Haeseleer, is met 53.635 voorkeurstemmen de absolute stemmenkampioen in Oost-Vlaanderen. Met alle stemmen geteld, blijft N-VA de grootste partij in Oost-Vlaanderen. De partij verliest wel 8,41 procentpunt en komt uit op 22,24 procent. De partij voelt de hete adem van Vlaams Belang. Die partij springt van 6,41 procent naar 20,64. In zetels zijn beide partijen even groot. Beide partijen slepen 6 zetels in de wacht.
De forse sprong vooruit van Vlaams Belang is onder meer te danken aan lijsttrekker Guy D'Haeseleer, die met 53.635 voorkeurstemmen de absolute stemmenkampioen wordt in Oost-Vlaanderen.
Naast N-VA verliest ook CD&V duidelijk terrein in Oost-Vlaanderen. De lijst van ex-minister Joke Schauvliege verliest bijna 5 procent en komt uit op 13,5 procent. De partij moet 1 zetel inleveren. Schauvliege zelf deed het duidelijk minder goed dan in 2014. Vijf jaar geleden haalde ze meer dan 55.000 voorkeurstemmen, nu blijft ze steken op 43.428 voorkeurstemmen.
En ook sp.a verliest terrein. De Vlaamse socialisten verliezen bijna 4 procent en komen uit op 10,27 procent. De partij, die in Oost-Vlaanderen naar het front trok met nieuw gezicht Conner Rousseau, moet 1 zetel inleveren.
Voor Open Vld met lijsttrekker Carina Van Cauter blijft het verlies beperkt tot zowat 1,5 procent, van 17,3 naar 15,8 procent, maar de partij verliest daarmee toch 1 zetel.
Groen gaat er lichtjes op vooruit. De partij klimt 1,45 procent en komt uit op 10,52 procent. De partij wint daarmee 1 zetel. Op die manier kan Elisabeth Meuleman haar zitje in het Vlaams Parlement behouden.
En voor het eerst verovert PVDA in Oost-Vlaanderen een zetel voor het Vlaams Parlement. De partij komt uit op 5,52 procent en sleept daarmee een zetel in de wacht. Het is woordvoerder en Gents gemeenteraadslid Tom De Meester die de komende vijf jaar in het Vlaamse halfrond mag zetelen.
Michel verliest, maar behoudt drie zetels voor MR
© AFP — Premier Michel bij het uitbrengen van zijn stem. Premier Charles Michel heeft in Waals-Brabant niet kunnen verhinderen dat zijn MR stevig verlies heeft geleden, maar de partij behoudt wel al haar zetels en blijft veruit de grootste partij.
Michel trok de Kamerlijst in de provincie. Hij wist met die lijst 34,97 procent van de stemmen te veroveren. Dat is een verlies van 5,77 procentpunt tegenover 2014, maar de liberalen houden dus wel drie zetels. Michel haalde 35.062 voorkeurstemmen. Dat zijn er iets meer dan de 34.101 van in 2014.
Ecolo wordt de tweede partij in Waals-Brabant, dankzij een groei met 8,36 procentpunt tot 19,77 procent. De partij behoudt een zetel.
De laatste Waals-Brabantse zetel gaat naar de de PS. De socialisten halen wel maar 15,26 procent meer, een verlies van 6,15 procentpunt. Kopstuk André Flahaut kreeg 14.483 stemmen achter zijn naam.
Brexit Party grote winnaar in Verenigd Koninkrijk, traditionele partijen afgestraft
© AFP — Brexit Party-leider Nigel Farage aplaudisseert terwijl de verkiezingsresultaten binnenlopen. De nieuwe EU-kritische Brexit Party wordt de duidelijke winnaar van de Europese verkiezingen in het Verenigd Koninkrijk. Met bijna drie kwart van de kiesdistricten geteld, is de partij van Nigel Farage op weg naar een score van 31,7 procent. De twee traditionele partijen, Labour en de Conservatives, krijgen rake klappen. De nog niet gerealiseerde Britse uittrede uit de Europese Unie stond centraal in de verkiezingsstrijd.
De stemming lijkt nogmaals de grote verdeeldheid binnen het Verenigd Koninkrijk over de aangekondigde brexit aan te tonen. Want ook de pro-Europese LibDems doen het erg goed. Met 20,5 procent van de stemmen, komen zij uit op de tweede plaats.
De twee traditionele partijen worden afgestraft. Labour moet het met 13,6 procent stellen. De Tories van de afscheidnemende eerste minister Theresa May halen slechts 9,2 procent, en moeten zelfs nog de groenen (12 procent) laten voorgaan.
Partijleiders verliezen in eigen districten
Tekenend voor het slechte resultaat van Labour en van de Conservative Party, is dat de beide partijleiders er niet in slaagden om in eigen kiesomschrijving de meeste stemmen binnen te halen. BBC News vermeldt dat Labour in Islington, het district van Jeremy Corbyn, de LibDems heeft moeten laten voorgaan. In Windsor & Maidenhead, het district van Theresa May, worden de Tories pas derde, na de Brexit Party en LibDems.De Europese verkiezingen in het Verenigd Koninkrijk vonden donderdag plaats, één dag voordat Theresa May aankondigde dat ze zou opstappen als partijleider en eerste minister.
Lees hier meer over de stembusgang in het Verenigd Koninkrijk.
© EPA — Leider van de Brexit Party Nigel Farage gaat het stembureau in Biggin Hill, Kent, binnen. EUROPA: Catalanen Puigdemont en Junqueras verkozen in Spanje
© AP — Een vrouw die de Catalaanse onafhankelijkheidsvlag draagt, reageert in Barcelona op de verkiezingsuitslagen. De Spaanse socialisten hebben de Europese verkiezingen in eigen land gewonnen. Wat Madrid zal aanvangen met Carles Puigdemont en Oriol Junqueras is voer voor debat: de twee leiders van de Catalaanse onafhankelijksbeweging raakten verkozen, maar gezien hun situatie is het niet bepaald duidelijk of ze ook zullen kunnen zetelen.
Premier Pedro Sanchez won een maand na de vervroegde nationale parlementsverkiezingen nu ook de stembusgang voor Europa. Met 85 procent van de stemmen geteld, vlagt hij af op 32,9 procent, goed voor 20 van de 54 Spaanse zetels. De conservatieve Partido Popular volgt met 20 procent of twaalf zetels op ruime afstand. In tegenstelling tot andere Europese landen is er zo geen opvallende opmars van eurosceptici en doen de socialisten het goed. Het extreemrechtse Vox behaalt zowat 6 procent en zou daarmee drie zetels halen. Een maand geleden haalde de partij nog 10 procent.
© EPA — De oud-president van Catalonië Carles Puigdemont spreekt vanuit Brussel zijn aanhangers via een videoverbinding toe in Barcelona. Lijsttrekker Carles Puigdemont haalt met zijn 'Lliures per Europa' (Junts) 4,6 procent van de stemmen of twee zetels. Al is het maar de vraag of de in België in ballingschap levende Catalaanse leider effectief zal kunnen zetelen. Volgens bronnen in het Europees parlement kan zijn verkiezing pas gevalideerd worden nadat hij in persoon de eed aflegt voor de Spaanse kiescommissie. Maar zodra de man voet aan grond zet in Spanje, zou hij gearresteerd worden, al wijst hij zelf op de parlementaire onschendbaarheid.
Ook Oriol Junqueras van de linkse Catalaanse nationalisten (ERC) kreeg een mandaat van de kiezer. Zijn alliantie Ahora Repúblicas, met regionalistische partijen uit ook het Baskenland en Gallicië, behaalt 5,7 procent of drie zitjes.
Junqeras zit sinds het onafhankelijkheidsreferendum van eind 2017 in een Spaanse cel.
VIDEO. De verkiezingsdag samengevat in 200 seconden
Een overzicht van de verkiezingsdag in 200 seconden:
Socialisten blijven grootste politieke familie in Kamer
PS en sp.a vormen in de Kamer de grootste politieke familie. Ze komen samen uit op 29 zetels en laten daarmee de liberalen van MR en Open Vld achter zich, die 26 zetels halen. Dat blijkt deze nacht uit de voorlopige resultaten van de verkiezingen.
Het zag er lange tijd naar uit dat socialisten en liberalen op gelijke hoogte zouden uitkomen. PS wist het verlies van 5 zetels naarmate de uren vorderden echter terug te dringen tot 3 zetels, waardoor de Franstalige socialisten alsnog op 20 zetels afklokken, terwijl de MR onderweg nog een zetel kwijtspeelde en op 14 zetels eindigt.
De grootste fractie blijft N-VA met 25 zetels, ondanks een verlies van 8 zitjes. De groene familie komt uit op 21 zetels.
EUROPA: opkomst in 28 lidstaten nipt boven 50 procent
© EPA — Een man loopt naar een stemhokje in Roemenië. De opkomst bij de Europese verkiezingen bedraagt in de 28 EU-lidstaten samen 50,5 procent. Dat is 8 procentpunten meer dan in 2014 en het beste resultaat sinds de jaren negentig.
Het cijfer werd rond middernacht bekendgemaakt, op basis van de officiële resultaten in de lidstaten. Sinds de eerste rechtstreekse verkiezingen voor het Europees Parlement in 1979 ging de participatiegraad telkens naar omlaag. Vijf jaar geleden daagde nog 42,6 procent van de stemgerechtigde kiezers op.
Stemplicht in 5 landen
Nu bedraagt de participatiegraad dus 50,5 procent, becijferde het Europees Parlement op basis van de voorlopige uitslagen. Het is voor het eerst sinds 1994 dat meer dan de helft van de kiezers zijn stem heeft uitgebracht. Meteen is het ook de eerste keer dan de participatiegraad de hoogte is ingegaan in vergelijking met de vorige verkiezingen.België is slechts een van de vijf landen waar er een stemplicht geldt. In 23 andere Europese landen wordt met stemrecht gewerkt.
N-VA blijft de grootste in Vlaams-Brabant, gevolgd door Open Vld
Met alle stemmen geteld blijft N-VA ook in kieskring Vlaams-Brabant voor het Vlaams Parlement de grootste partij, met ruime voorsprong op nummer twee, Open Vld. N-VA haalt er 25,65 procent van de stemmen, een daling met 3,78 procentpunt ten opzichte van 2014.
Op enige afstand volgt Open Vld, met 15,72 procent van de stemmen, een daling met 3,51 procentpunt. De derde plaats is voor Vlaams Belang (13,2 procent tegenover 4,4 procent in 2014), dat nipt CD&V (13,1 procent) voor weet te blijven. Daarna volgen Groen (12,3 procent) en sp.a (9,6 procent).
EUROPA: Extreemrechtse Lega van vicepremier Salvini wint in Italië
© AP — Vicepremier en leider van Lega Matteo Salvini, houdt een papier omhoog met de tekst 'eerste partij in Italië, bedankt' in zijn woonplaats Milaan. De extreemrechtse Lega, de partij van vicepremier Matteo Salvini, heeft volgens de exitpolls de Europese verkiezingen in Italië gewonnen. De partij zou 27 tot 31 procent van de stemmen halen.
De centrumlinkse Democratische Partij (PD) haalt met 21 tot 25 procent van de stemmen een beter resultaat dan verwacht. De populistische Vijfsterrenbeweging wordt daardoor naar de derde plaats verwezen, met naar schatting 18,5 tot 22,5 procent.
Als die uitslag bevestigd wordt, betekent dat een forse terugslag voor de Vijfsterrenbeweging, die in maart vorig jaar nog meer dan 32 procent haalde bij de parlementsverkiezingen.
Nog twee andere Italiaanse partijen zullen hun opwachting kunnen maken in het Europese parlement. Forza Italia, de conservatieve partij van ex-premier Silvio Berlusconi, zou een score halen van 8 tot 12 procent. En de rechtse oppositiepartij Fratelli d'Italia wordt op 5 à 7 procent gezet.
Brusselse burgemeester Close: "Terugkeer van PS op federaal niveau mogelijk"
© Reporters / Andrieu — Een PS-vlaggetje. De PS gaat er in de uitslag van het Brussels parlement goed 5 procentpunten op achteruit, maar ze blijft wel nipt de grootste. Hetzelfde beeld is te zien in Wallonië, en dat ondanks een forser verlies. Brussels burgemeester Philippe Close bekijkt het positief en gelooft in een wederopstanding van de PS op federaal vlak. "We zijn nog altijd de grootste familie in Wallonië en Brussel. Dat is heel uitzonderlijk", zegt Close aan Bruzz.
"Er zijn veel peilingen en commentaren die zeiden dat dit misschien het einde zou zijn van de PS", aldus Close. "We kunnen ons beleid vervolgen voor de toekomst van de Brusselaars, maar ook op nationaal vlak is er een terugkeer van de PS mogelijk op federaal niveau", gelooft de PS-burgervader.
Brug
De uitslag in Vlaanderen kan mogelijk ook een weerslag hebben op de hoofdstad, maar burgemeester Close wil een verbindende rol blijven spelen. "Het is moeilijk om aan te zien wat er in het noorden van het land is gebeurd. De hoofdstad is een brug tussen de delen van het land en wil dat blijven, want ons imago is ook belangrijk in het noorden van het land.""Dat Bart De Wever de mogelijkheid opent om te regeren met Vlaams Belang is gevaarlijk. Zoiets kan een probleem worden voor de hoofdstad", besluit Close.
Kamervoorzitter Siegfried Bracke niet herverkozen
Kamervoorzitter Siegfried Bracke is niet herverkozen. Dat blijkt uit de definitieve resultaten voor de Kamer in Oost-Vlaanderen. Bracke duwde er de lijst en was lange tijd in de running voor een zetel, maar die gaat uiteindelijk naar N-VA-jongerenvoorzitter Tomas Roggeman.
© BELGAONTHESPOT — Kamervoorzitter Siegfried Bracke bij het uitbrengen van zijn stem in Gent. Bart Staes (Groen) na 20 jaar niet meer in Europees Parlement: "Extreemrechts doet mij de das om"
Uittredend Europarlementslid Bart Staes heeft bij de Europese verkiezingen nipt naast een tweede zetel voor Groen gegrepen. "We hebben gezien dat extreemrechts goed scoort en dat doet mij de das om", reageert hij.
Staes deed vanop de tweede plaats, na lijsttrekker Petra De Sutter, een gooi naar een tweede Europese zetel voor Groen. Hij haalde het net niet. "We hebben een fantastische Europese campagne gedaan. We doen het zelfs twee procent beter dan de partij op Vlaams en federaal niveau. We hebben onszelf niets te verwijten", blikt Staes terug.
Zo komt voor Staes een einde aan twintig jaar carrière in het Europees Parlement. "Ik denk dat ik daar iets heb betekend", meent hij. "Maar het was tijd voor vernieuwing. Een tweede zetel was natuurlijk fantastisch geweest, maar met Petra blijft de partij Europees in goede handen."
© BELGA — Bart Staes. Brusselse N-VA'ers maken gewag van doorbraak in hoofdstad
De Brusselse N-VA-lijsstrekster Cieltje Van Achter stelt bij Bruzz tevreden vast dat haar partij de sprong maakt van vierde naar tweede partij in het Brussels Parlement. Het is nog wachten op de definitieve resultaten om te zien of de partij een vierde zetel binnenhaalt - die ligt nog in de weegschaal.
"De Brusselaar gelooft in de nood aan verandering: Groen is zeker meer vooruit gegaan, maar wij worden de tweede partij", zegt Van Achter. Karl Vanlouwe, die in Brussel de Vlaamse lijst trok, heeft het over een doorbraak voor N-VA in Brussel. In het Vlaams parlement is de N-VA voortaan goed voor twee Brusselse zetels, één meer dan in de vorige legislatuur.
© Baert Marc — Cieltje Van Achter. Van Achter zegt nog geen telefoon gekregen te hebben. "De kiezer heeft nu gesproken, we zullen morgen zien wat er gebeurt. In het confederale model in Brussel kiezen Vlamingen eerst aan hun kant. We zien wel wat er verder gebeurt, na het initiatief van Groen."
Vanlouwe erkent dat het Vlaams Belang in Vlaanderen sterk scoort, maar voegt er meteen aan toe dat zijn partij de grote overwinnaar is en dat de klassieke partijen zwaar verliezen. "En er is toch ook niet echt een groene golf, al is dat in Brussel anders, geef ik toe."
Van Achter wilde geen uitspraken doen over het opheffen van het cordon sanitaire, zoals hier en daar geopperd wordt. "We focussen op Brussel. Maandag is er partijbestuur, dan bekijken we de uitslag verder binnen de partij."
© BELGA — Karl Vanlouwe. Eerste zetels ooit voor PVDA in Vlaams Parlement
© BELGA — Jos D'Haese, Lise Vandecasteele, Peter Mertens en Greet Daems in Antwerpen. Voor het eerst in de geschiedenis van het Vlaams Parlement en van de PVDA verovert de extreemlinkse partij ook zetels in het Vlaamse halfrond. Met bijna alle stemmen geteld, stevent de Partij van de Arbeid af op vier zitjes in het Vlaams Parlement.
Het is PVDA-voorzitter Peter Mertens dus gelukt. Zijn droom om met PVDA ook voet aan de grond te krijgen in het Vlaams Parlement is uitgekomen.
In Antwerpen verovert de partij twee zitjes. Die gaan naar Jos D'Haese, districtsraadslid in Borgerhout en zoon van Antwerps gemeenteraadslid Mie Branders, en naar Lise Vandecasteele, OCMW-raadslid in Antwerpen.
Ook in Limburg verovert de PVDA met zekerheid een zetel. Daar is het lijsttrekker Kim De Witte, de pensioenspecialist van de partij, die naar het Vlaams Parlement mag afzakken.
En met bijna alle stemmen geteld, lijkt ook Oost-Vlaams lijsttrekker Tom De Meester, woordvoerder van de partij en Gents gemeenteraadslid, een zitje in de wacht te slepen.
EUROPA: EVP blijft grootste fractie, maar is meerderheid met sociaaldemocraten kwijt
De Europese Volkspartij (EVP) heeft bij de verkiezingen voor het Europees Parlement 178 zetels in de wacht gesleept. De partij blijft daarmee de grootste fractie in het Europese Parlement, zo blijkt deze nacht uit de eerste projectie gebaseerd op de officiële uitslagen in de lidstaten. De sociaaldemocratische S&D blijft de tweede met 152 zetels, maar samen zijn EVP en S&D dus hun meerderheid kwijt.
In het 751 zetels tellende Europees Parlement bestaat een meerderheid uit minstens 376 zetels. Die meerderheid is vooral belangrijk om het licht op groen te zetten voor de nieuwe Europese Commissie, maar samen halen EVP en S&D het dus niet. Ze blijven voorlopig steken op 330 zetels.
De liberale ALDE-fractie, aangevuld met onder meer de verkozenen van de Franse president Macrons LREM, haalt 108 zetels. De groenen zijn goed voor 67 zitjes. De conservatieve ECR-fractie, met onder meer de N-VA, haalt 61 zetels, de extreemlinkse GUE 39.
De eurosceptische ENF, waar de drie zetels van het Vlaams Belang bij geteld worden, komt uit op 65 zetels. De EFDD-fractie rond Nigel Farage op 53.
EUROPA: Brexit Party van Nigel Farage op kop met 31,5 procent
© AP — Nigel Farage. De nieuwe Brexit Party van Nigel Farage heeft volgens de eerste uitslagen met een straat voorsprong de Europese verkiezingen in het Verenigd Koninkrijk gewonnen. Met meer dan tien procent van de stemmen die al bekendgemaakt zijn, zou hij op 31,5 procent uitkomen. Farage zelf spreekt nu al van "een grote overwinning".
De grote verliezer lijkt de Conservatieve partij van afscheidnemend premier Theresa May te worden. De Tories zouden slechts de vijfde populairste partij van het land zijn, met 7,5 procent van de stemmen. Labour haalt voorlopig 16,6 procent, de pro-Europese LibDems ongeveer 20 procent. De groenen halen 11,6 procent.
N-VA blijft de grootste in Limburg, Vlaams Belang tweede partij
Ook in kieskring Limburg blijft N-VA voor het Vlaams parlement de grootste partij, zij het nipt. De partij verliest 10,12 procentpunt ten opzichte van 2014 en eindigt op 22,03 procent. Vlaams Belang wint fors (+14,25 procentpunt) tot 20,15 procent en is daarmee de tweede grootste partij.
CD&V volgt kort daarna, met 19,2 procent van de stemmen (-4,05 procentpunt). Daarna komen sp.a (13,54 procent), Open Vld (11,89 procent), Groen (6,71 procent) en PVDA (5,71 procent).
Poppoll: Jan Jambon haalt meeste stemmen voor de Kamer
© Photo News — Jan Jambon. N-VA'er Jan Jambon haalde de meeste stemmen voor de Kamer. Als N-VA-lijstttrekker in Antwerpen, de grootste kieskring, haalde hij 187.826 voorkeurstemmen. Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken, ook uit de kieskring Antwerpen, is tweede met 122.232 voorkeurstemmen, voor N-VA-lijsttrekker uit Vlaams-Brabant Theo Francken (101.054).
Op de vierde plaats staat Limburgs N-VA-lijsttrekker Zuhal Demir (61.444), voor Open Vld-lijsttrekker uit Oost-Vlaanderen Alexander De Croo (58.411).
CD&V-voorzitter Wouter Beke kreeg in Limburg 46.802 voorkeurstemmen. PVDA-voorzitter Peter Mertens kreeg er in de weliswaar veel grotere kieskring Antwerpen bijna evenveel als Beke, 46.802. Valerie Van Peel, N-VA-verkozene in Antwerpen, was goed voor 41.320 stemmen.
Op de negende plaats staat sp.a-voorzitter John Crombez (40.953), CD&V-minister Koen Geens is tiende (39.415). Groen-kopstuk Kristof Calvo staat met 39.216 stemmen op de elfde plaats.
Wouter Van Besien bij Vlaamse parlementsleden die niet herkozen raken
Na de verkiezingen van vandaag zijn enkele Vlaamse parlementsleden hun zitje kwijt. In West-Vlaanderen gaat het om Mercedes Van Volcem (Open Vld), Cathy Coudyser, Danielle Godderis-T'Jonck (N-VA) en Bart Caron (Groen). In Oost-Vlaanderen zijn dat Andries Gryffroy, Helga Stevens, Miranda Van Eetvelde, Ingeborg De Meulemeester (N-VA) en Valerie Taeldeman (CD&V) en in Antwerpen Paul Cordy (N-VA), Ward Kennes, Dirk de Kort (CD&V) en Wouter Van Besien (Groen).
In Vlaams-Brabant moeten Jo De Ro, Rik Daems (Open Vld), Elke Wouters (N-VA) en Michel Doomst (CD&V) plaats ruimen en in Limburg Laurence Libert (Open Vld), Jelle Engelbosch (N-VA) en An Christiaens (CD&V). Voor Brussel ten slotte gaat het om Lionel Bajart (Open Vld).
© Joel Hoylaerts / Photonews — Wouter Van Besien. De Wever: "Federale regering zonder Vlaamse meerderheid is majeur probleem"
Als er op het federale niveau een regering wordt gevormd zonder een meerderheid aan Vlaamse kant is er een "majeur probleem". Dat heeft N-VA-voorzitter Bart De Wever gezegd in het voorzittersdebat op VRT. De Wever zegt ook dat hij niet zal wachten op het federale niveau en een démarche van het paleis om op Vlaams niveau het voortouw te nemen. "Vlaanderen staat op zichzelf en heeft een krachtige regering nodig". Over een eventuele voortzetting van de Zweedse coalitie of het doorbreken van het cordon sanitaire liet De Wever niet het achterste van zijn tong zien.
Kamervoorzitter Siegfried Bracke (N-VA) mogelijk zetel kwijt
Verkiezingen leveren steevast nieuwe gezichten op in de Kamer,maar dat betekent ook dat enkele bekende gezichten uit het federale halfrond verdwijnen. Volgens voorlopige resultaten zou ook Kamervoorzitter Siegfried Bracke daarbij zijn. De volledige lijst vind je hier.
© Gianni Barbieux — Siegfried Bracke. EUROPA: Vlaams Belang wint 2 zetels, N-VA en Open Vld verliezen er 1
De N-VA is haar status van grootste Vlaamse partij in het Europees Parlement kwijt. De partij moet 1 zetel inleveren en komt uit op 3. Net als Vlaams Belang, dat 2 zetels wint. Open Vld is de andere verliezer en zakt van 3 naar 2 zetels. Dat blijft uit de quasi volledige officiële uitslag van de Europese verkiezingen. Groen had gehoopt 2 afgevaardigden naar het Europees Parlement te sturen, maar blijft steken op 1 zetel. CD&V behoudt zijn 2 zetels, sp.a zijn ene zetel. Hier lees je er meer over.
Bart De Wever haalt met kop en schouders meeste Vlaamse voorkeurstemmen
De N-VA mag dan verlies geïncasseerd hebben, de populariteit van voorzitter Bart De Wever taant niet. Met bijna alle stemmen geteld, klokt hij af op meer dan 242.000 voorkeurstemmen en daarmee is hij met grote voorsprong de populairste politicus bij de Vlaamse verkiezingen. Ter vergelijking: op de tweede plaats staat Filip Dewinter (Vlaams Belang) met ruim 93.000 voorkeurstemmen en op de derde plaats Hilde Crevits (CD&V) met ruim 74.000 voorkeurstemmen.
© Photo News — Bart De Wever. Kathleen Verhelst (Open Vld): "Cordon doorbreken geen onoverkomelijke zaak"
Ondanks het duidelijke standpunt van Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten heeft nu ook Kathleen Verhelst - verkozen als nummer twee op de Kamerlijst van Open Vld in West-Vlaanderen - aan persbureau Belga gezegd dat het doorbreken van het cordon sanitaire "geen onoverkomelijke zaak" is.
Verhelst is niet helemaal verrast over de score van Vlaams Belang. "Ik heb verschillende mensen gesproken die me zeiden dat er te weinig verandert met het huidige beleid en dat ze het moe zijn. Het migratietopic ligt zeer zwaar. We moeten duidelijker zijn in ons programma. We mogen de kiezer niet onderschatten. Een cordon sanitaire doorbreken, lijkt me geen onoverkomelijke zaak. Al moeten mensen wel beseffen dat eens een partij in de regering zit, bepaalde punten een pak gematigder worden. Dat is bij N-VA ook gebeurd en dat heeft de partij stemmen gekost."
Verhelst vindt niet dat Open Vld echt afgestraft is door de kiezer. "We hebben als partij goed stand gehouden. Als we stemmen verloren hebben, lag dat aan de daadkracht rond het migratiebeleid. Dat was het grootste pijnpunt."
91 procent stembureaus geteld: dit is voorlopige resultaat voor Vlaams parlement
© VTM NIEUWS Burgerpartij Agora zorgt voor verrassing in Brussel: "Wij stellen nieuw soort democratie voor"
In Brussel lijkt burgerpartij Agora op weg een kleine verrassing te worden. Met drie kwart van de stemmen geteld lijkt Agora-lijsttrekker Pepijn Kennis uit het niets op weg naar een parlementszetel. De partij haalt 6,07% van de stemmen. Aan Bruzz legde Kennis uit dat zijn partij staat voor "een nieuw soort democratie". Via loting wil Agora een grote assemblee vormen, samengesteld uit het diverse Brussel. Die assemblee zal standpunten bepalen die in het Brussels parlement verdedigd moeten worden door Kennis. "Zo kan de democratie herleven", klinkt het.
Ondanks historisch dieptepunt: Di Rupo neemt vanaf woensdag initiatief in Wallonië
PS-voorzitter Elio Di Rupo wil vanaf woensdag het initiatief nemen in het Waals parlement en de Franstalige gemeenschap voor de regeringsvorming. De socialisten blijven naar alle waarschijnlijkheid immers de grootsten in het Waals parlement - met twee derde van de stemmen geteld haalt de partij iets meer dan 25 procent - ondanks een historisch dieptepunt. De PS is daarom van plan het initiatief te nemen.
© BELGA — Elio Di Rupo met naast zich onder meer Laurette Onkelinx. Steven Vandeput (N-VA): "Eén winnaar en voor de rest verliezers"
Volgens burgemeester van Hasselt Steven Vandeput (N-VA) heeft de kiezer een duidelijke keuze gemaakt en moet er ook met Vlaams Belang gesproken worden. Dat vertelde Vandeput aan de regionale zender TV Limburg.
"De teleurstelling is er natuurlijk. We hebben hard gewerkt, maar het is duidelijk wat de kiezer wil. Die heeft gesproken en heeft in een democratie altijd gelijk", zei Vandeput. "Er is één winnaar en er zijn voor de rest allemaal verliezers."
"De N-VA is de grootste en zal het initiatief nemen op Vlaams niveau. Ik denk dat het maar normaal is dat als zoveel mensen hun stem uitbrengen, dat er met iedereen gesproken wordt. Wat de kiezer vraagt, moet de kiezer krijgen", stelde Vandeput.
© BELGAONTHESPOT — Steven Vandeput (N-VA). PS blijft voorlopig grootste in Wallonië, voor MR en Ecolo
In het Waals parlement tekenen de definitieve lijnen zich stilaan af. Met bijna twee derde van de stemmen geteld blijft de PS ondanks verlies de grootste, voor MR en Ecolo. PVDA en cdH bikkelen om de vierde plaats.
De PS haalt voorlopig iets meer dan 25 procent van de stemmen in Wallonië. De socialisten verliezen 5,7 procentpunt, maar blijven wel de grootste. De MR wordt opnieuw de op één na grootste. De liberalen doen er 4,4 procentpunt af en komen momenteel op 22,3 procent.
Ecolo is samen met PVDA de grote winnaar. De Groenen doen er meer dan 6,4 procentpunt bij en worden derde, met een resultaat rond de 15 procent. PVDA stijgt met 6,7 procentpunt en schommelt momenteel rond de 12,5 procent.
De extreemlinkse partij wordt op de voet gevolgd door cdH, dat licht verliest en rond 12,4 procent scoort. DéFI, de PP en de Listes Destexhe halen de kiesdrempel voorlopig niet.
Maxime Prévot (cdH): "Sommige signalen stemmen tot ongerustheid"
Maxime Prévot, de voorzitter van cdH en burgemeester van Namen, toonde zich vanavond ongerust in zijn eerste post-electorale speech op het cdH-hoofdkwartier in Meux in de provincie Namen. "Sommige signalen stemmen tot ongerustheid", zei hij, doelend op de mindere resultaten van zijn partij die aan het binnenlopen waren. CdH gaat er in de voorlopige resultaten licht op achteruit in Wallonië.
Voorlopige resultaten van het Vlaams Gewest voor het federaal parlement: Vlaams Belang +12,8 procent
Servais Verherstraeten (CD&V): "We hadden verwacht dat het erg ging zijn, maar niet zo erg"
Antwerps CD&V-lijsttrekker voor de Kamer Servais Verherstraeten ziet geen reden tot applaudisseren. "We hadden verwacht dat het erg ging zijn, maar niet zo erg."
In de loop van zondagavond zag het er lang naar uit dat de CD&V in Antwerpen 2 van haar 4 Kamerzetels zou verliezen. Rond 22 uur lijkt het erop dat de partij toch 3 zetels behoudt en er maar 1 verliest. "Ik hoop natuurlijk dat we die derde zetel kunnen vasthouden", zegt Verherstraeten. "Maar dit is geen goed resultaat."
Of het cordon sanitaire door deze uitslag doorbroken zal worden, zal volgens de CD&V'er uit Mol vooral van de N-VA afhangen. "Maar voor een christendemocraat is het duidelijk: het mensbeeld van Vlaams Belang staat haaks op alles waar de CD&V voor staat. Samen besturen is dus onmogelijk."
© BELGA Vincent Van Quickenborne (Open Vld): “Ik ga mensen met migratie-achtergrond nooit criminaliseren”
De liberalen lijken in West-Vlaanderen hun 3 zetels in het Vlaams parlement en 2 zetels in de Kamer te behouden, ondanks een lichte achteruitgang. “Maar de overwinnaar in West-Vlaanderen is Vlaams Belang”, geeft Kamer-kopman Vincent Van Quickenborne (Open Vld) toe. “Je moet met de partij praten, maar samen met Vlaams Belang besturen zal Open Vld nooit doen. Wat niet betekent dat je in het beleid geen aandacht moet hebben voor de mensen die op Vlaams Belang stemden. Maar ik ga mensen met een migratie-achtergrond nooit criminaliseren.”
Burgemeester Ham haalt uit naar Wouter Beke: “Tijd voor een nieuwe stuurman bij CD&V”
De opmars van het Vlaams Belang gaat ook in Limburg over de tong. Een van de gemeenten waarin de partij vanuit het niets de grootste werd, was Ham. Burgemeester Dirk De Vis (CD&V) vindt het tijd om het cordon sanitaire te verbreken en pleit meteen voor een nieuwe partijvoorzitter in plaats van Wouter Beke.
Rutten scherp voor N-VA: "Je moet niet verbaasd zijn dat je zaait wat je oogst"
Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten heeft zich in het kopstukkendebat op de VRT scherp uitgelaten tegen N-VA over de verkiezingsuitslag. En ze verwees daarbij naar het migratiethema, waarover de N-VA de regering zelfs liet vallen eind vorig jaar. "Als je er zelf een thema van maakt, moet je niet verbaasd zijn dat je zaait wat je oogst", klonk het onomwonden.
© VRT NWS Charles Picqué (PS): "We zijn veroordeeld tot nieuwe staatshervorming"
PS'er Charles Picqué denkt dat België met de uitslag zoals die zich nu aftekent, veroordeeld is "tot een nieuwe staatshervorming". Dat zei de voormalige minister-president en voorzitter van het Brussels Parlement zondagavond aan Bruzz. "Ik koester geen illusies over wat er de volgende dagen, weken en maanden zal gebeuren. Ik kan me niet inbeelden dat de institutionele vragen nu weggewerkt zullen worden."
Met goed twee derden van de stemmen geteld in Brussel woedt de strijd nog volop. Ecolo is voorlopig nog de grootste, maar wordt op de voet gevolgd door de PS van Picqué en, iets verderop, ook de MR.
Volgens Picqué zal PS in een volgende Brusselse regering "een belangrijke verantwoordelijkheid" opnemen. Picqué is nog burgemeester in Sint-Gillis, maar neemt afscheid van het Brussels parlement. Over welke partijen de voorkeur zullen krijgen in een nieuwe meerderheid, wil Picqué zich nog niet uitspreken. "Dat zal ook afhangen van de programma's van de andere partijen, en wat ze eisen. Ecolo en DéFI is een denkpiste, maar ik denk dat het voorbarig is iets te zeggen over de meerderheid die gevormd zal worden."
In Brussel gaat het Vlaams Belang er veel minder hard op vooruit dan in Vlaanderen. "Dat is de eigenaardigheid van Brussel", aldus Picqué. "Talenruzies interesseren de jonge Vlamingen in Brussel niet."
Bart Tommelein (Open Vld): "Kiezer geeft boodschap dat manier om aan politiek te doen anders moet"
"De verkiezingsuitslag is minder goed dan gehoopt, ook in mijn eigen provincie." Dat geeft Bart Tommelein (Open Vld) toe. De kiezer heeft volgens hem heel duidelijk de boodschap gegeven dat de manier om aan politiek te doen anders moet. "Regeringspartijen moeten stoppen met zichzelf te profileren en moeten zich bezighouden met het uitvoeren van het regeerakkoord. Er zal anders bestuurd moeten worden."
Net als zijn voorzitster Gwendolyn Rutten benadrukt hij dat zijn partij niet zal samenwerken met verkiezingsoverwinnaar Vlaams Belang. "Wij werken niet samen met extreme partijen. Dat geldt voor de PVDA en voor Vlaams Belang."
Tommelein benadrukt dat de uitslag niet goed is, maar dat zijn partij wel stand wist te houden. " Vlaams Belang heeft zijn kiezers dus niet bij Open Vld gehaald."
Jos D'Haese (PVDA): "Wij gaan voor jullie het Vlaams parlement op stelten zetten"
PVDA-lijsttrekker Jos D'Haese (26) uit Borgerhout reageert dankbaar en geëmotioneerd op het feit dat hij een zetel in het Vlaamse parlement heeft bemachtigd. PVDA komt met drie verkozenen in het Vlaams parlement volgens de voorlopige uitslagen.
"Bertolt Brecht zei: 'Zij die in het licht staan, die zien we, maar zij die in de schaduw staan, zien we niet.' Peter (Mertens, nvdr) en ik hebben alleen in het licht gestaan, omdat we op de schouders van reuzen stonden. Deze mooie avond komt er dankzij jullie."
Ook Lise Vandecasteele (36), Antwerps OCMW-raadslid voor de PVDA en huisarts bij Geneeskunde voor het Volk, raakte verkozen vanop haar tweede plaats op de lijst. "Ik kijk er enorm naar uit om in Brussel te gaan vechten voor de mensen die ik dagelijks bij sta", zei ze.
"Lise en ik gaan er alles aan doen om het vertrouwen dat jullie aan ons hebben gegeven, waar te maken. Wij gaan voor jullie het Vlaams parlement op stelten zetten", zei Jos D'Haese.
© BELGA — PVDA-kopstukken Jos D'Haese, Lise Vandecasteele, Peter Mertens en Greet Daems. Welke coalities zijn mogelijk?
Stilaan wordt duidelijk welke coalities er mathematisch mogelijk zijn. In dit artikel kan je zelf je eigen coalitie samenstellen.
Calvo: "Uiteraard hadden we graag nog meer gescoord"
"Het is opnieuw een groei, de vierde keer na elkaar. Uiteraard hadden we graag nog wat meer gescoord. Maar dit was een campagne van een tegen allen. Dan zijn wij trots dat we stappen vooruit zetten." Dat zegt Groen-fractieleider Kristof Calvo over de score van zijn partij. Groen wint slechts twee zetels in de Kamer en had duidelijk meer verwacht.
© BELGA — Kristof Calvo. EVP en sociaaldemocraten lijken meerderheid kwijt in Europa
De christendemocratische Europese Volkspartij blijft de grootste formatie in het Europees Parlement, maar de partij moet tientallen zetels inleveren en zou niet meer samen met de sociaaldemocraten een meerderheid kunnen halen. Dat blijkt uit een projectie van de zetelverdeling op basis van exitpolls en stemintenties in de verschillende lidstaten.
Volgens een eerste, zeer voorlopige prognose zou de EVP beslag leggen op 173 van de 751 zetels in het Europese halfrond. De voorbije legislatuur beschikte de EVP nog over 217 parlementsleden. De sociaaldemocratische S&D staat eveneens op verlies: van 187 naar 147 zetels.
Zo zouden EVP en S&D voor het eerst sinds de rechtstreekse verkiezingen van 1979 samen geen meerderheid halen in het halfrond. Op de derde plaats komt de liberale ALDE, dat in alliantie gaat met LREM van de Franse president Emmanuel Macron. De fractie zou 102 zetels halen.
Verrassend op een voorlopige vierde plaats staan de groenen, die dankzij een spectaculair resultaat in Duitsland van 52 naar 71 zetels zouden kunnen springen. De conservatieve ECR zou tenslotte kunnen uitkomen op 58 zetels, de uiterst rechtse ENF op 57 zetels en de EFDD van Nigel Farage op 56 zetels. Het uiterst linkse GUE zou uitkomen op 42 zetels.
Het gaat wel om een zeer voorlopige projectie. Bovendien mag aangenomen worden dat een aantal nationale partijen nog van Europese fractie zullen veranderen.
Tobback: "Angst om te verliezen wat men heeft basis succes Vlaams Belang"
Voormalig Leuvens burgemeester Louis Tobback is geenszins verrast over het electoraal succes van het Vlaams Belang. "Het fenomeen doet zich in diverse andere landen voor, zoals Oostenrijk en Nederland. De oorzaak is een klimaat van angst in deze kleinburgerlijke samenleving om te verliezen van wat men heeft", aldus Tobback.
Hij ziet echter ook nog andere oorzaken. "In 1991 was de overwinning van het Vlaams Blok een complete verrassing. Velen zagen het dit keer echter aankomen. Als een federale regering eindigt zoals deze en het voordien een kibbelkabinet was, dan moet je niet verbaasd zijn dat niemand die partijen nog gelooft", aldus Tobback.
Hij heeft ook geen goed woord voor de cumulregeling die de sp.a enkele jaren geleden invoerde en waarbij een combinatie van het burgemeesterschap met een parlementair mandaat niet meer mogelijk is. "In Vlaams-Brabant was er het slagveld tussen Francken, De Block en Van Langenhove over migratie. Wij hadden in onze rangen met Hans Bonte iemand die tot in Washington interesse wekt over hoe hij de integratie en radicalisering aanpakt. We mochten hem van de partijleiding echter niet als lijsttrekker opvoeren. Dan schiet je in je eigen voeten."
Louis Tobback. Bourgeois: "Handelen naar signaal kiezer"
De volgende regering zal de "bescherming van de identiteit ernstig moeten nemen". Dat zegt N-VA-lijsttrekker voor Europa Geert Bourgeois. Hij vindt dat er "toch eens gehandeld moet worden" naar het signaal van de kiezer.
"De volgende regering zal er een moeten zijn die identiteit echt ernstig neemt en op het Europese vlak gaat eisen dat er maatregelen komen, zodat er geen open grenzen zijn voor onwettige migratie", zegt Bourgeois. "Dat is het signaal, waarvan ik verwacht dat het elders in Europa ook gegeven zal worden. Daar moet je toch eens naar handelen en niet telkens zeggen dat het een signaal is en er niets mee te doen."
Ecolo en Groen houden samen toespraak
De groene partijen Ecolo en Groen houden samen hun verkiezingstoespraak. Ecolo staat op forse winst in Brussel (voorlopig eerste partij) en Wallonië (derde partij). Ook Groen gaat erop vooruit, maar minder fel. In de Kamer zou Ecolo van zes naar dertien zetels stijgen. Groen zou er twee bij krijgen en op acht eindigen.
Almaci spreekt van een "ongelooflijk resultaat". "Samen zouden we wel eens de grootste fractie kunnen zijn straks." Almaci kijkt vooral naar de steden, waar de groenen beter scoren dan op het platteland. "In Brussel zijn we de grootste. In Leuven zijn we de grootste. En ook Gent ziet er mooi op. We zetten op zo veel plaatsen een straffe score neer. Op andere plaatsen misschien niet op dezelfde manier. Maar waar we mee besturen, zie je dat de groene oplossingen werken."
© Photo News Crevits krabbelt achteruit in eigen kanton
De CD&V blijft bij de Vlaamse verkiezingen de grootste in Torhout, het kanton van lijsttrekker Hilde Crevits. De partij moet wel meer dan 3 procent toegeven in vergelijking met 2014.
CD&V is nog steeds goed voor 33,54 procent. Vlaams Belang is er nu de tweede partij, met 18,54 procent, of een winst van 14,48 procent. Verlies is er voor N-VA (15,38 pct, - 10,19), Open Vld (7,70 pct, -0,72) en sp.a (13,8, -1,92). Winst is er voor Groen (7,38 pct, + 0,94).
Bonte: "Risico groot dat deze stembusgang polarisering in samenleving vergroot"
Volgens Vilvoords burgemeester en uittredend volksvertegenwoordiger Hans Bonte (sp.a) is het risico groot dat deze stembusgang de polarisering in de samenleving versterkt. "Het werk van burgemeesters in hyperdiverse steden zoals Vilvoorde, die bruggen willen slaan en groepen bij elkaar brengen, wordt hierdoor ongetwijfeld moeilijker", aldus Bonte.
Bonte wijst hierbij met een beschuldigende vinger naar N-VA. "Deze partij heeft vandaag een terechte les gekregen van het Vlaams Belang, dat het origineel steeds sterker is dan de kopie", meent Bonte. Ook het duidelijk verlies van Open Vld-minister Maggie De Block schrijft hij hieraan toe.
"Deze kiesuitslag duidt er bovendien op dat als je met de N-VA bestuurt nadien serieuze klappen krijgt. Dit maakt de situatie niet gemakkelijk om nieuwe, daadkrachtige regeringen te vormen met een breed gedragen project", aldus Bonte, die ook niet te spreken is over de pleidooien, uit verschillende hoeken, om het cordon sanitaire rond het Vlaams Belang op te blazen.
© Lukas — Hans Bonte (sp.a). De Block: "Niet samenwerken" met Vlaams Belang
Open Vld-minister van Migratie Maggie De Block (Open Vld) denkt dat de slechte score voor haar partij in haar thuisprovincie Vlaams-Brabant deels aan Vlaams Belang en lijsttrekker Dries Van Langenhove ligt. "Maar politiek is winnen en verliezen. Maar we gaan morgen op het partijbureau kijken hoe we nu onze koers gaan bepalen. Een partij die mannen en vrouwen niet gelijkwaardig acht, mensen met een andere geaardheid en mensen met een andere huidskleur ook niet, met zo’n politieke partij kunnen wij niet samenwerken."
© Damon De Backer — Weinig vreugde bij Open Vld vanavond. De Wever stuurde Van Grieken als enige felicitaties
Bart De Wever zegt dat hij Tom Van Grieken een sms heeft gestuurd met felicitaties. Volgens Van Grieken kreeg hij van slechts één partijvoorzitter een bericht. Dat is dus De Wever.
© Photonews "Hoop dat de koning zijn doos dafalgan forte uit kast heeft gehaald"
N-VA-voorzitter Bart De Wever hoopt "dat de Koning zijn doos dafalgan forte al uit de kast heeft gehaald". Volgens De Wever kondigt de federale regeringsvorming zich bijzonder moeilijk aan.
Ook Jan Jambon zegt dat de spreidstand tussen Vlaanderen en Wallonië alsmaar groter wordt. Op de vraag of hij nog steeds kandidaat-premier is voor de federale regering, antwoordde hij diplomatisch: "Als blijkt dat we de grootste partij zijn, willen we onze verantwoordelijkheid nemen".
"De kaarten liggen heel moeilijk: Wallonië heeft zeer links gekozen, Vlaanderen heeft een rechts signaal gegeven", aldus Jambon. "Die spreidstand tussen beide wordt alsmaar groter."
Over de grote verkiezingsoverwinning van Vlaams Belang wist Jambon te zeggen dat hij tijdens de kiescampagne gemerkt heeft dat er veel boosheid was bij de mensen: "Mensen die de vorige keer voor ons gestemd hebben en die veel van ons verwacht hadden, vinden dat we de verwachtingen niet ingelost hebben."
Wat het cordon sanitaire betreft, waar Jambon naar eigen zeggen nooit een grote minnaar van geweest is, vindt de voormalige minister van Binnenlandse Zaken dat het nog te vroeg is om daarover een oordeel te vellen: "Ik ben nooit een grote fan geweest van hun taalgebruik, het zal sowieso moeilijk worden", zei hij daarop.
Vlaams Belangers zingen 'Vlaamse Leeuw' mee met N-VA
Op de partijbijeenkomst van Vlaams Belang in Londerzeel hebben kopstukken en militanten meegezongen met de N-VA op groot scherm, toen zij na de toespraak van Bart De Wever 'De Vlaamse Leeuw' inzetten. "Ik hoop dat De Wever beseft dat zijn Vlaamse Leeuw ook de onze is", zegt Gerolf Annemans.
Volgens Annemans toont de verkiezingsuitslag van Vlaams Belang aan dat de geschiedenis "in de juiste richting" gaat. "Maar wij gaan de verandering niet teweegbrengen", zegt hij, verwijzend naar zichzelf en andere oudgedienden zoals Filip Dewinter. "Wij hebben een nieuwe generatie klaargezet, zij moeten het waarmaken." Die jonge garde is volgens Annemans ook klaar om mee te regeren, als ze daar de kans toe krijgen.
Groen grootste partij in Gent
In kieskanton Gent wordt Groen de grootste partij. Dat blijkt uit de eerste zeer voorlopige resultaten, na de telling van 6 van de 91 bureaus. Groen wint 4,64 procentpunt tot 21,04 procent. Open Vld staat op plaats twee met 20 procent (+3,20 procentpunt), N-VA op de derde plaats met 17 procent (-4,81 procentpunt),
Vlaams Belang is de grootste groeier, en behaalt 11,36 procent (+6 procentpunt). Sp.a verliest 8 procent en haalt nog 11,81 procent. CD&V haalt nog 7,95 procent (-5 procentpunt), PVDA stijgt tot 9 procent (+4,24 procentpunt).
Burgemeester van Ham Dirk De Vis (CD&V) wil af van voorzitter Beke en cordon sanitaire
Volgens Dirk De Vis (CD&V), burgemeester van de Limburgse gemeente Ham, wordt het tijd dat Wouter Beke als partijvoorzitter opstapt. Ook het cordon sanitaire rond het Vlaams Belang moet voor De Vis worden opgedoekt. Dat schrijft Het Belang van Limburg. "We hebben iemand met een meer uitgesproken profiel nodig, want de mensen willen meer duidelijkheid", zegt De Vis aan Belga.
"Ik stel vast dat wij de laatste verkiezingen nooit bij de winnaars zijn geweest, dus is het goed om iemand anders aan het stuur te krijgen. Wouter is een verstandige man en een goede schipper, maar als stuurman heeft hij de windrichting niet aangevoeld", zegt De Vis. "We moeten kijken wie het stuur moet overnemen en meer voeling heeft met de gang van zaken. Het is hoog tijd dat we ons daarover bezinnen."
Ook het cordon sanitaire is volgens De Vis voorbijgestreefd. "Als zoveel mensen in Vlaanderen voor Vlaams Belang en N-VA stemmen, dan is het duidelijk dat dat de wil van de bevolking is. Dat mag je niet naast u neerleggen en denken dat het volk het niet begrepen heeft. De grootste partijen moeten dan maar een regering vormen", stelt De Vis. "Het cordon sanitaire is ook de facto al opgedoekt, want N-VA heeft heel wat punten overgenomen. Laat Vlaams Belang maar eens besturen en dan zullen we zien wat ervan komt. Voor het overgrote deel van de beslissingen zullen ze zich ook moeten neerleggen bij wat al bestaat."
Crevits: "Kans minister-president te worden zeer onwaarschijnlijk"
"De kans om minister-president te worden is zeer onwaarschijnlijk, het heeft geen zin om daar nog over te spreken", zegt CD&V-lijsttrekker in West-Vlaanderen Hilde Crevits. "Ik vind dit bijzonder spijtig. Ik neem mijn verantwoordelijkheid. (...) De score van Vlaams Belang baart mij verschrikkelijk veel zorgen."
CD&V zal wel "constructief meewerken aan alle gesprekken" en dat "vanuit een bescheiden positie".
© Joel Hoylaerts / Photonews Rutten: "Nooit met VB samenwerken"
"We zullen nooit met het Vlaams Belang samenwerken." Dat zegt Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten in haar toespraak voor de liberale militanten. "Onze waarden staan haaks op elkaar."
"Misschien wel onze belangrijkste taak is mensen stap voor stap opnieuw laten geloven in de politiek, vanuit de liberale waarden die we verdedigen. We zijn en blijven een partij die gelooft in optimisme, in hoop en in samenwerking.”
De Wever: "Ben nooit fan geweest van cordon"
N-VA-voorzitter Bart De Wever zegt dat hij alle partijen zal uitnodigen, in volgorde van grootte, voor de vorming van een Vlaamse regering. Dus ook Vlaams Belang:"Het is niet het moment om deuren open of dicht te doen. De kiezer heeft gesproken, en die verdient respect. Zeker niet na deze uitslag."
“N-VA heeft het cordon nooit onderschreven”, verklaarde De Wever ook. “Maar we zijn niet voor alle standpunten van de partij, de stijl en sommige figuren die het wel “erg bruin hebben gebakken”. De Wever wil dan ook luisteren naar voorzitter Tom Van Grieken en "vragen hoe hij zijn partij ziet evolueren".
Federaal zegt De Wever dat "de kaarten bijzonder moeilijk liggen".
De Wever noemt de scores van zijn eigen partij, die flink wat zetels heeft verloren, "een dreun".
Crombez speecht
De partijvoorzitters volgen elkaar nu in sneltempo op voor hun speeches. Sp.a-voorzitter John Crombez: "We geloven in mensen en veranderingen in onze maatschappij. Ze zullen de Vlaamse socialisten de komende vijf jaar nog hard nodig hebben."
Het is belangrijk dat er snel beleid komt. De mensen hebben nu geen boodschap aan politiek gekonkel, zei Crombez. Hij benadrukte dat zijn partij heeft durven vernieuwen. "We hebben het gedurfd te vernieuwen in onze standpunten en dat gaan we ook de komende vijf jaar doen", klonk het.
"We hebben niet voor de makkelijke weg gekozen, omdat we weten wat er nodig is voor de Vlamingen. Ze zijn op zoek naar zekerheid", aldus Crombez. "Goede pensioenen, lagere facturen en het wegwerken van de wachtlijsten in de zorg. Dat zullen we in het parlement doen. We moeten zeer rechtlijnig zijn en gaan voor de verandering die de mensen nodig hebben."
Beke: "De uitslag noopt tot bescheidenheid"
"Niemand anders dan Hilde Crevits heeft belichaamd wat wij als christendemocraten zijn", zegt CD&V-voorzitter Wouter Beke. "De uitslag noopt tot bescheidenheid. Maar we zullen onze overwinning opnemen."
Crevits zelf bedankt de militanten van CD&V. "Ik heb een vibe gevoeld die de voorbije weken anders dan vele jaren ervoor. Daar hebben jullie voor gezorgd. De voorlopige uitslagen zijn voor CD&V niet zo goed, maar ze worden wel beter. Maar de uitslagen worden beter. Maar weet dat de kiezer altijd gelijk heeft. (...) Maar dit moeten we blijven bewaren: de stijl waarin we de laatste weken campagne hebben gevoerd. Ik zal niet meewerken aan gesprekken over hoe we ons hand nog verder blokkeren. Ik hoop dat alle positieve krachten de handen in elkaar zullen slaan."
De Wever: "Wij hebben verloren, maar we blijven de grootste"
N-VA-voorzitter Bart De Wever geeft zijn reactie op de uitslagen van zijn partij.
"We hebben deze verkiezingen verloren, maar we blijven de grootste partij, met kop en schouders. Er zijn veel verliezers, dus is er ook een grote winnaar: ik wil het Vlaams Belang feliciteren met zijn overwinning. In een democratie heeft de kiezer altijd gelijk. Vlaanderen kiest rechts en centrumrechts, en Vlaams-nationaal, duidelijker dan ooit tevoren."
De Wever zegt dat hij alle Vlaamse partijen wil uitnodigen voor gesprekken voor het vormen van een Vlaamse regering. "Voor het federale niveau wachten wij het initiatief van de koning af. Maar laat één ding duidelijk zijn: er kan nooit een regering komen zonder meerderheid in Vlaanderen. Dat zullen wij nooit toestaan."
© BELGA Stad Antwerpen volledig geteld
De stad Antwerpen is volledig geteld ondertussen: N-VA blijft Vlaams de grootste partij met 29 procent, na licht verlies (-2,9 procent). Groen is de tweede partij in de stad met 17,7 procent (+3,4), Vlaams Belang de derde (13,9 procent, +6,2).
PVDA wordt de vierde partij (11,7 procent, +3,8), sp.a krijgt een oplawaai van 6,8 procentpunt en eindigt onder de tien procent. Open Vld wint licht tot 8,9 procent en CD&V is de laatste partij met amper 5,4 procent (-6,1).
Federaal haalt N-VA 28,3 procent (-5,8), Groen 17 (+3,1), Vlaams Belang 14,1 (+6,5), PVDA 12,9 (+3,9), sp.a 10,2 (-6,4), Open Vld 8,3 (-0,6) en CD&V 5,3 (-3,2).
Rutten wil cordon niet doorbreken
Open Vld-voorzitster Gwendolyn Rutten sluit zich aan bij de liberale burgemeester van Gent, Mathias De Clercq. "Besturen met Vlaams Belang: gisteren niet, vandaag niet, morgen niet. Nooit", zei hij. "Zo is dat", sluit Rutten zich daarbij aan.
Vlaams Belang piekt, behalve in Vlaams-Brabant
Opvallend in de euforie bij Vlaams Belang: de partij is tot nu toe in elke kieskring minstens de tweede partij, behalve in Vlaams-Brabant, waar onafhankelijk kandidaat Dries Van Langenhove de lijsttrekker is.
De partij blijft er in de strijd met N-VA-kopman Theo Francken, Open Vld-lijsttrekker Maggie De Block en CD&V-minister Koen Geens steken op de vijfde plek met 12,2 procent. De partij moet er Groen laten voorgaan op de vierde plaats.
In de kieskring West-Vlaanderen is Vlaams Belang voorlopig de grootste partij, zowel Vlaams als federaal. In Oost-Vlaanderen, Antwerpen en Limburg is de partij de tweede grootste.
Bekijk de uitslagen in detail hier.
© Photo News — Dries Van Langenhove. Nog geen enkele stem geteld in Mechelen door computerproblemen
Door een panne van het computersysteem is in het kantonhoofdkantoor in Mechelen nog geen enkele stem geteld. De voorzitters van de verschillende kiesbureaus zijn naar huis gestuurd maar moeten zich beschikbaar houden voor wanneer het euvel opgelost is. Dat verneemt Belga uit goed geplaatste bronnen.
In het kanton Mechelen kon in 79 stembureaus elektronisch worden gestemd, dat verliep vrijwel zonder problemen. Maar bij het ingeven van de usb-sticks met de resultaten, liep het mis, waardoor om 19.30 uur nog steeds geen enkele stem kon worden geteld. Het hele computersysteem ligt plat.
"Gaat wil bevolking moeten respecteren"
"Men gaat de wil van de bevolking moeten respecteren", zegt Tom Van Grieken in een eerste interview met VTM Nieuws. "Ik wil met elke partij aan tafel zitten die een mooier Vlaanderen wil. De campagne kan hard zijn, maar nu moeten we volwassen zijn en een gesprek aangaan."
Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken steekt de hand uit naar andere partijen
Tom Van Grieken geeft zijn overwinningsspeech terwijl het publiek in Londerzeel "Eigen volk eerst" en zijn naam scandeert.
Van Grieken zegt dat hij "van enkele partijen" al felicitaties heeft gekregen. "We hebben vijftien jaar gewacht op een overwinning, vandaag gaan we stevig vieren."
"Eerst werden we genegeerd, dan uitgelachen, dan bestreden en dan wonnen we. En hoe dat we gewonnen hebben!", steekt Van Grieken als eerste partijvoorzitter van wal.
"Volgens de politieke elite ging de campagne over wie er premier en minister-president werd", gaat hij verder. "Hoe arrogant kan je zijn. Deze verkiezingen gingen over één ding: onze mensen. En die moeten op de eerste plaats staan. (...) Wij gaan niet doen wat anderen bij ons deden. Ik roep iedereen op om groots te zijn in onze mooi overwinning. Vandaag heeft de kiezer gesproken, duidelijk gesproken. Vandaag is geen zwarte zondag, maar een zondag van hoop. Laat vandaag de dag zijn dat het gedaan is dat er twee soorten mensen zijn. In een democratie telt elke stem. Wij reiken de hand naar een ieder die een beter Vlaanderen wil. Wij zullen onze verantwoordelijkheid opnemen.
De Clercq: "Nooit besturen met Vlaams Belang"
"Gisteren niet, vandaag niet, morgen niet. Nooit." Dat zegt de Gentse burgemeester Mathias De Clercq in reactie op enkele van zijn liberale partijgenoten die het cordon sanitaire in vraag stellen.
De Clercq, lijstduwer op de Kamerlijst van Open Vld in Oost-Vlaanderen, is dus helemaal niet gewonnen voor het idee om met Vlaams Belang, meer dan waarschijnlijk de grote winnaar van de verkiezingen, te praten.
Bekijk hier de tendens per provincie
In alle Vlaamse provincies komen de uitslagen stilaan in hun plooi te liggen.
West-Vlaanderen: Geen ‘Hilde Crevits’-effect, Vlaams Belang maakt sprong vooruit
Oost-Vlaanderen: Vlaams Belang tweede grootste partij na N-VA
Limburg: Vlaams Belang wint fors, maar N-VA blijft grootste
Vlaams-Brabant: Groen en Vlaams Belang sterkste stijgers
Antwerpen: N-VA blijft de grootste, forse winst voor Vlaams Belang
Wachten op speech Tom Van Grieken
Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken geeft zo meteen een toespraak in Londerzeel.
N-VA: "Dit hadden we niet zien aankomen"
Daphné Dumery, lijstduwer voor de Kamerlijst van N-VA in West-Vlaanderen, had de grote groei van Vlaams Belang niet zien aankomen. "Dit hadden we nooit verwacht", zei ze vanavond aan Belga. "We wisten dat we als partij wat gingen dalen. Na de enorme winst van vorige verkiezingen kon dat niet anders. Maar dat Vlaams Belang zo ging stijgen, dat hadden we nooit verwacht."
"We moeten nu met alle partijen goed nadenken. De kiezer heeft een duidelijk signaal gegeven", aldus nog Dumery. "De kiezers van Vlaams Belang komen niet enkel van bij ons, maar ook van bij andere partijen. Er moet nu een moment van reflectie komen over welke thema's er gespeeld hebben in de beslissing van de kiezer. Ging dat louter om migratie of speelden er ook andere zaken? We mogen het signaal van de kiezer absoluut niet negeren", besloot ze.
"Sommige mensen hebben een signaal gegeven, maar dat wil niet zeggen dat wij het slecht gedaan hebben." Dat zegt Darya Safai, derde op de Kamerlijst van N-VA in Vlaams-Brabant.
"Ik had het niet zo hard verwacht", zegt Safai over de tendensen in de verkiezingsuitslag. "De dingen kunnen altijd veranderen, maar het is wel triestig."
Toch blijft Safai naar eigen zeggen optimistisch. "We blijven nog steeds de grootste partij. Dat na vijf jaar besturen nog heel veel mensen vertrouwen hebben in ons, vind ik mooi."
© DPA — Darya Safai. Ook in Oost-Vlaanderen forse winst voor Vlaams Belang
Ook in Oost-Vlaanderen is Vlaams Belang aan een forse opmars bezig. Met bijna een derde van de bureaus geteld is de partij er de op één na grootste voor de Kamer. N-VA en traditionele partijen verliezen fors, een groene golf blijft uit. Voor Gent zijn er nog maar weinig resultaten.
N-VA blijft er met 24,2 procent de grootste, maar verliest 6,79 procentpunt. Vlaams Belang komt op 21,04 procent, en wint maar liefst 14,81 procentpunt.
Open Vld (14,82 procent, -3,30), CD&V (14,86 procent, -3,08) en sp.a (9,63 procent, -3,71) verliezen. Groen verliest 0,39 procentpunt en strandt op 8,76 procent.
Groenen, liberalen en N-VA/DéFI vormen top 3 in Brussel
Met een achtste van de stemmen geteld (80 op 727 bureaus) blijven de groenen zowel aan Nederlandstalige als aan Franstalige kant de grootste in het Brussels parlement, voor de liberalen en N-VA aan Nederlandstalige en DéFI aan Franstalige kant.
Groen groeit ruim 5 procent tot 23,66 procent. Dat is meer dan 3 procent dan Open Vld, die nog nipt 20 procent overhoudt (-6,67 %). N-VA boert ruim een half procent achteruit tot 16,37 procent. Dan volgen one.brussels (sp.a) dat bijna halveert tot 11,23 procent en nieuwkomer Agora die met 8,93 procent een kans maakt op een zetel in het Brussels Parlement. CD&V volgt met 6,96 procent, een verlies van 4,47 procent, waarmee de partij nipt groter blijft dan Vlaams Belang, dat in tegenstelling tot in Vlaanderen slechts licht stijgt.
Aan Franstalige kant is Ecolo (22,67%) nipt groter dan MR (21,71%) terwijl DéFI met 16,95 procent een stuk groter wordt dan PS (14,43%, een klap van meer dan 12%). CdH houdt nog 11,4 procent over.
In "rodere" kantons zoals Anderlecht, Sint-Jans-Molenbeek en Brussel-Stad zijn nog geen bureaus geteld.
En Europa?
Niet alleen in ons land, maar in alle 28 lidstaten van de EU vonden tussen 23 mei en vandaag Europese Parlementsverkiezingen plaats. Dit zeggen de exitpolls voorlopig.
Gent en Antwerpen
In het kanton Antwerpen is ondertussen meer dan 60 procent van de stemmen geteld. Opvallend zijn de erg lage scores van de drie traditionele partijen van christendemocraten, socialisten en liberalen. Sp.a verliest voorlopig 6,5 procent en behoudt nog 10 procent. Open Vld zakt net geen half procent tot 8,4 procent. CD&V zakt helemaal weg tot amper 5,5 procent en nadert de kiesdrempel.
Ook N-VA verliest van zijn pluimen en houdt nog 28,7 procent over.
Drie partijen winnen in Antwerpen: Groen, dat de tweede partij is met 16,5 procent (winst van 2,7 procentpunt), Vlaams Belang met 13,9 procent, bijna een verdubbeling, en PVDA, dat 13,1 procent haalt (+4,2 procent).
© VTM Nieuws — Kanton Antwerpen. In Gent is nog maar 1 stembureau geteld, voorlopig vechten N-VA en Open Vld, dat er de burgemeester levert, om de grootste. Vlaams Belang is voorlopig derde partij met forse winst, Groen blijft status-quo en sp.a halveert bijna. Maar het gaat dus om zeer voorlopige uitslagen.
© VTM Nieuws — Kanton Gent. PVDA: "Wij zijn tweede winnaar"
"Wij zijn de tweede winnaar van deze verkiezingen". Op die manier spreekt een doltevreden PVDA-voorzitter Peter Mertens zijn achterban toe, nu is gebleken dat de extreemlinkse partij op verschillende plaatsen de kiesdrempel haalt en zowel vertegenwoordigers naar de Kamer en het Vlaams parlement mag afvaardigen. In de stad Antwerpen is de PVDA voorlopig de vierde partij met 12 procent, boven sp.a, Open Vld en CD&V.
Mertens ziet PVDA en Vlaams Belang als de twee winnaars van de verkiezingen. De grote vooruitgang van Vlaams Belang noemt hij een "smet op deze dag". Mertens onderstreept wel dat Vlaams Belang twintig keer meer media-aandacht heeft gekregen tijdens deze campagne. Bovendien noemt hij zijn partij het echte sociaal alternatief, in plaats van Vlaams Belang.
"Als alle klassieke partijen klappen krijgen, dan is dat een oorverdovend signaal", vindt Mertens. "De politiek is er om de mensen te dienen, niet om zichzelf te dienen. Ze zitten met 'de peut'", citeert hij zijn populaire partijgenoot Raoul Hedebouw. Mertens benadrukte dat zijn partij verschillende thema's op de agenda heeft geplaatst. "Wij zullen nog veel meer de locomotief op links zijn", belooft Mertens.
© BELGAONTHESPOT Dewinter als held onthaald in Londerzeel
Op de Vlaams Belang-bijeenkomst in Londerzeel arriveren de eerste kopstukken. Antwerps lijsttrekker voor het Vlaams Parlement Filip Dewinter werd met vlaggen en gejuich onthaald.
In Londerzeel hangt een feestelijke sfeer na de opvallend sterke resultaten van Vlaams Belang. Rond 18.30 uur kwamen de eerste grote namen van de partij aan, onder hen Filip Dewinter, Gerolf Annemans en Anke Van Dermeersch. Voorzitter Tom Van Grieken laat nog op zich wachten.
Dewinter werd onder luid gejuich onthaald. In een eerste reactie gaf hij aan dat het nu aan de jonge garde van de partij is. Hij riep andere partijen ook op om het cordon sanitaire te doorbreken.
"Dit is geen zwarte maar een witte zondag. De kiezer heeft gesproken, luister er nu eens naar." Dat waren de eerste woorden van Dewinter bij VTM nadat steeds duidelijker wordt dat zijn partij de grote winnaar van de verkiezingen wordt in Vlaanderen.
Op de vraag of er nu al sprake kan zijn van het openbreken van het cordon sanitaire, zoals onder meer Luk Van Biesen (Open Vld) als mogelijkheid bepleitte, antwoordde Dewinter dat het nog te vroeg is om daar uitspraken over te doen: "Onze voorzitter Tom Van Grieken zal dat doen maar ik reken op een coalitie van moedige mensen bij andere partijen om het cordon open te breken."
"De andere partijen hebben vandaag zwarte sneeuw gezien. De jongere generatie van onze partij heeft het na de nederlaag vijf jaar geleden goed gedaan, ik heb daar geen problemen mee", aldus Dewinter. "Het is nu aan onze voorzitter Tom Van Grieken om gesprekken te voeren, een breekpuntennota naar voren te schuiven, enzovoort."
Zweedse coalitie niet meer mogelijk
De voorlopige zetelverdeling (met langs Franstalige kant zeer voorlopige resultaten) tonen aan dat de huidige Zweedse coalitie absoluut onmogelijk wordt, ook met het cdH erbij. Die zes partijen (N-VA, MR, CD&V, Open Vld en cdH) zouden samen slechts 73 zetels halen.
Een klassieke tripartite van christendemocraten, socialisten en liberalen haalt evenmin een meerderheid, met als centrumlinks (christendemocraten, socialisten en groenen).
U kan hier zelf uw coalitie vormen volgens de meest recente uitslag:
N-VA-burgemeester Aalst: "Goed nadenken over omgang met verrechtsing"
"Er heeft duidelijk een verrechtsing plaatsgegrepen. We moeten goed nadenken hoe we daarmee omgaan." Dat zegt Christoph D'Haese, tweede op de Kamerlijst van N-VA in Oost-Vlaanderen, bij VTM in reactie op de verkiezingsuitslag.
"Je voelt dat als je tussen de mensen komt, je hebt dat ook al gezien bij de gemeenteraadsverkiezingen. Je ziet dat er een evolutie is in het stemgedrag, en als je een goed politicus bent, moet je luisteren naar wat de kiezer vertelt, op alle terreinen", aldus D'Haese.
De burgemeester van Aalst wijst er wel op dat N-VA de grootste partij blijft. "Dat is een belangrijk signaal in deze verkiezingen."
Hintte De Wever vanmiddag al op einde cordon?
Kan de N-VA in een regering stappen met de socialisten, zoals in het Antwerpse stadsbestuur? N-VA-voorzitter Bart De Wever ontkende vanmiddag dat zijn partij voorakkoorden heeft gesloten en zei dat zijn “enige echte veto dat reëel is” gaat over een federale regering met de PS en Ecolo. Vlaams Belang vernoemde hij niet.
Open Vld-politicus twijfelt over cordon
Luk Van Biesen (Open Vld) stelt het cordon sanitaire in vraag. "Kijken of in deze tijd nog realiseerbaar en nuttig is", zegt hij op VRT. Filip Dewinter reageert verheugd bij VTM Nieuws. "Dit is een witte zondag, waarbij de anderen zwarte sneeuw zien."
Volgens Van Biesen is het "niet verkeerd" om te praten met Vlaams Belang. Hij lijkt het cordon sanitaire tegen het Vlaams Belang in de vuilnisbak te willen gooien. "De kunstmatige constructies rond partijen uit het verleden bestaan alleen ter rechterzijde. Men kan geen kiezers negeren", aldus Van Biesen. Persoonlijk zou Van Biesen zelf wel geen coalitie aangaan met de partij.
Eerder op de dag had ook Eddy De Block (Open Vld), de broer van Maggie De Block, een gelijkaardig signaal laten optekenen. "Er is maar één manier om de opkomst van Vlaams Belang een halt toe te roepen en dat is door de partij mee te laten regeren", zo zei hij op Radio 2. De ex-burgemeester van Merchtem beseft dat niet iedereen hem hierin zal volgen. "Het is mijn persoonlijke visie en ik weet dat niet iedereen binnen mijn partij die in dank zal afnemen. Maar gezien mijn onafhankelijkheid durf ik die wel uit te spreken."
© Photo News — Open Vld-Kamerlid Luk Van Biesen. Vlaams Belang-fractieleider Chris Janssens zegt dat de N-VA moet kiezen. "-VA moet een beslissing nemen. Blijven ze prullen in de marge met andere partijen of kiest men voor een rechtse bondgenoot."
Dat Vlaams Belang het zo goed doet, doet bij Janssens "deugd aan hart en ogen". "Dit is de overwinning voor de mensen die trouw zijn gebleven aan het Vlaams Belang en trouw aan het team van Tom Van Grieken." Volgens Janssens heeft de kiezer de "duidelijkheid" van Vlaams Belang beloond.
"De politieke elite moet de ogen openen en luisteren naar de mensen, ook tussen twee verkiezingen door. Dat zijn wij met Vlaams Belang blijven doen. Wij zijn een partij van het volk", aldus Janssens.
Hij vindt dat N-VA voor een rechtse coalitie moet durven kiezen. Dat N-VA-voorzitter Bart De Wever dat tijdens de campagne verschillende keren heeft uitgesloten, is volgens Janssens van geen tel. "Ik heb De Wever bij de gemeenteraadsverkiezingen ook horen zeggen dat hij nooit met de socialisten zou besturen en de dag na de verkiezingen maakt hij een coalitie met links", aldus Janssens.
Video. Zetelverdeling Vlaams parlement en Kamer
"N-VA heeft meegeholpen aan het succes van Vlaams Belang"
Hilde Vautmans, de nummer twee op de Europese lijst van Open Vld, is niet blij met de geprojecteerde winst van het Vlaams Belang op basis van de eerste uitslagen. Volgens de politica heeft de N-VA meegeholpen aan het succes van het Vlaams Belang door uit de regering te stappen omwille van het Marrakesh-pact.
"Als je de regering laat vallen of zelf uit een regering stapt op een thema, dan wordt dat het thema van de verkiezingen. Dat hebben we op het terrein wel gevoeld. Natuurlijk heeft de N-VA de regering verlaten op een niet economisch thema maar op het migratiepact. En dan speel je natuurlijk op het voetbalveld van een andere partij die dat als inzet maakt. Ik vrees dat zich dat zal vertalen. Ik hoop dat het nog wat gaat keren maar de tendensen zijn wel duidelijk."
Het is echter nog niet duidelijk of de goede uitslag van het Vlaams Belang ook gevolgen zal hebben op het Europese niveau. De eerste exit-polls wijzen op winst voor de pro-Europese fracties in het Europese Parlement. "Bij Europa voelen we goed dat de pro-Europese partijen in de lift zitten maar die extreme anti-partijen ook."
Vautmans hoopt dat Europa zich gaat hervormen en slanker en efficiënter wordt. "Op die manier kunnen we dat extreem-populisme wel de baas. Maar dan moet je natuurlijk wel in eigen boezem kijken en het instituut hervormen zodat je sneller op de bal kan spelen. We hebben beslist dat die Europese grens en kustwacht tegen 2027 er komen. Dat is veel te lang, maak daar 2021 van. Ik denk dat we moeten gaan naar een efficiënter Europa."
Sp.a zakt onder 8 procent in Antwerpen, voelt adem PVDA in de nek
Een opvallend voorlopig resultaat in de provincie Antwerpen, dat de grootste is: sp.a haalt er federaal nog amper 7,8 procent. De partij zakt zo 3,8 procentpunt en voelt zelfs de adem van de PVDA in de nek, dat 7,4 procent haalt. Vlaams scoort sp.a zelfs nog lager: 7,6 procent. N-VA blijft op beide niveaus de grootste, maar de partij van Bart De Wever moet wel verlies incasseren. Vlaams Belang wordt zowel federaal als Vlaams de tweede partij.
Het moet wel gezegd dat er nog geen enkele uitslag uit de stad Antwerpen, de grootste van de kieskring, binnen is.
Website Vlaams Belang ligt plat door aanval
De website van het Vlaams Belang ligt vanavond plat. De website is aangevallen en de it-dienst van de partij is ermee bezig, zo is vernomen van Klaas Slootmans, de woordvoerder van de partij.
Volgens Slootmans is het niet de eerste keer dat de website aangevallen wordt en was dat eerder op de dag ook al eens het geval.
Nog even wachten op tendens in Wallonië
In Vlaanderen begint de tendens stilaan duidelijk te worden, maar op een algemeen beeld op de stembusslag in Wallonië is het nog even wachten. In het zuiden van het land wordt in alle gemeenten nog met potlood en papier gestemd.
De Brusselse universiteit ULB deed wel al een exitpoll, waaruit bleek dat de PS goed stand zou houden in Wallonië. Ook Ecolo zou het goed doen, terwijl de MR van uittredend premier Charles Michel en het cdH licht zouden verliezen.
In de eerste officiële resultaten uit Rochefort in Namen, blijft PS ook de grootste.
Open Vld boekt fors verlies in Vlaams-Brabant
Open Vld met lijsttrekker Maggie De Block boekt fors verlies in Vlaams-Brabant. Op de Kamerlijst komen de liberalen, met 25 procent van de stemmen geteld, uit op 13,69 procent, liefst 11,36 procentpunt lager dan in 2014.
N-VA met lijsttrekker Theo Francken blijft met 25,9 procent de grootste, maar moet 2,5 procentpunt prijsgeven. Groen en Vlaams Belang krijgen er elk bijna 7 procentpunt bij, waardoor de groenen (15,52 procent) de tweede grootste worden in de provincie. CD&V met Koen Geens daalt licht tot 14,95 procent en sp.a blijft gelijk op 11,80 procent. PVDA komt net boven de kiesdrempel uit.
Annemans: "Toekomst zit in combinatie Vlaams Belang en N-VA"
"De toekomst zit in de combinatie van Vlaams Belang en N-VA." Dat zegt Gerolf Annemans, Europees lijsttrekker voor Vlaams Belang, bij VTM.
"Ik heb vijf jaar geleden gezegd dat we helemaal opnieuw moesten beginnen. Er staat nu een nieuw Vlaams Belang, daar worden we nu toch voor beloond", zegt Annemans zondag. Het cordon sanitaire moet volgens hem "op middellange termijn" worden verbroken. "Op de een of andere manier moet dat worden opgelost, zoals Tom Van Grieken al een paar keer terecht heeft opgemerkt. De nieuwe generatie zal dat wel oplossen."
De relatie tussen Bart De Wever en Tom Van Grieken heeft volgens hem wel schade opgelopen door de verklaringen van de N-VA-voorzitter de jongste dagen. "Die is ernstig beschadigd en de schuld daarvan is De Wever."
CD&V nog maar vierde partij in West-Vlaanderen, geen Crevits-effect
In de federale kieskring West-Vlaanderen bloeden N-VA en CD&V, met 217 van de 714 stembureaus geteld. De eerste, met lijsttrekker Sander Loones, zakt bijna 8 procentpunt tot 20,7 procent. Vlaams Belang wint maar liefst 15,7 procentpunt en wordt bijna de grootste, met 20,4 procent. Sp.a zakt 2 procentpunt tot 15,6 procent, CD&V 6,7 procentpunt tot 15 procent. Open Vld blijft stabiel op 3,7 procent, Groen wint licht tot 9,1 procent.
Vlaams Belang wordt op Vlaams niveau zelfs de grootste in de kustprovincie, met 20,7 procent, winst van 15,6 procent. N-VA zakt maar liefst 10 procentpunt tot 19,8 procent, en van een Crevits-effect is weinig te werken. CD&V zakt 6,8 procentpunt tot 18,5. Sp.a blijft hangen op 13,4, Open Vld op 12,8 en Groen op 8,7.
© Photo News Internetproblemen in Zaventem
De stemmen in de Vlaams-Brabantse gemeenten Zaventem, Steenokkerzeel, Hoeilaart en Overijse kunnen voorlopig niet geregistreerd worden. In het gemeentehuis van Zaventem zijn internetproblemen, waardoor de tellingen er in de soep draaien.
Vlaams Belang tweede partij na N-VA, groene golf blijft uit in provincie Antwerpen
De federale verkiezingen in de kieskring Antwerpen draaien uit op forse winst voor Vlaams Belang. Met een kwart van de bureaus geteld stijgt de partij van Tom Van Grieken er met 11,3 procentpunt naar 18,3 procent, goed voor de tweede plaats. N-VA blijft er de grootste, ondanks een verlies van 6,6 procentpunt. Groen, de lijst van Kristof Calvo, wint nauwelijks 0,67 procentpunt en komt op 10,5 procent.
Open Vld blijft stabiel op iets meer dan 10 procent, CD&V verliest meer dan 5 procentpunt (11 procent) en sp.a is met een verlies van 4 procentpunt nog goed voor 7,5 procent. PVDA zou met een winst van 2,6 procentpunt uitkomen op 7,1 procent, net onder sp.a dus.
Michel: "België blijft niet gespaard van opmars extremistische populisten"
De opmars van Vlaams Belang in Vlaanderen "toont aan dat België niet gespaard blijft van de groeiende invloed van extremistische populisten, zoals dat ook in andere Europese landen gebeurt". Dat zegt uittredend premier Charles Michel (MR) aan de RTBF. Op de officiële resultaten in Wallonië is het nog even wachten, maar volgens de eerste erg voorlopige resultaten is Ecolo de grote winnaar.
Volgens de eerste resultaten in Vlaanderen stevent Vlaams Belang af op een grote verkiezingsoverwinning. Volgens uittredend premier Charles Michel toont die - voorlopige - uitslag aan dat België niet ontsnapt aan de opmars van populisten en extremisten, zoals dat ook in andere Europese landen het geval is geweest. Dat zei hij zondagmiddag in een eerste reactie aan de RTBF.
Wat de resultaten in zijn eigen landsdeel betreft wacht Michel naar eigen zeggen "kalm en sereen" af. De MR-voorzitter hoopt vooral dat het land niet onbestuurbaar wordt, herhaalde hij.
In de eerste voorlopige resultaten in Wallonië, met 10 procent van de stemmen geteld, zou Ecolo op federaal vlak de grote winnaar zijn. De PS wordt dan weer afgestraft.
© EPA "CD&V moet duidelijker communiceren met mensen"
CD&V moet zich bezinnen over hoe de partij communiceert met de mensen en de boodschap in de toekomst duidelijker overbrengen. Dat zegt Karin Brouwers, in Vlaams-Brabant de nummer twee op de CD&V-lijst voor het Vlaams parlement, aan ROBtv. "Voor een centrumpartij als CD&V is dat kennelijk moeilijk", aldus Brouwers.
Met circa 10 procent van de stemmen geteld verliest de CD&V-lijst in Vlaams-Brabant 3,93 procent. Volgens Brouwers heeft Vlaams Belang haar electoraal succes onder meer te danken aan de sterke campagne die de partij voerde op sociale media. "Bij mij thuis heb ik in tegenstelling tot de andere partijen op die manier dagelijks straffe boodschappen van het Vlaams Belang ontvangen. Als je die voldoende hoort, gaan mensen daar wellicht stilaan in geloven", aldus Brouwers. Ze zegt te vrezen voor een nieuwe "zwarte zondag".
Eerste algemene zetelverdeling Vlaams parlement
Uit de voorlopige zetelverdeling voor het Vlaams parlement (net geen 1.000 bureaus van de 5.000 geteld) voor alle kieskringen blijft N-VA de grootste met 31 van de 124 zetels, een verlies van 12.
Vlaams Belang wordt de tweede partij met 24 zetels, een winst van 18. CD&V zakt naar de derde plaats met 19 zetels, een verlies van 8.
Open Vld houdt nog 16 zetels over, een verlies van 3. Sp.a en Groen halen elk 13 zetels.
Opvallend: PVDA zou meteen 8 zetels halen.
© VTM Nieuws — De voorlopige zetelverdeling voor het Vlaams parlement. Dedecker wil praten met Vlaams Belang
Als het van Jean-Marie Dedecker afhangt, moet het cordon sanitaire op de schop. "Ik zeg dit al dertig jaar. Zolang het cordon sanitaire niet wordt opgeheven, dan zullen we nog vaak met dergelijke resultaten worden geconfronteerd", aldus Dedecker, die als onafhankelijke lijstduwer op de West-Vlaamse Kamerlijst van N-VA staat.
Hij beschrijft het resultaat als een "collectief opgestoken middenvinger". Ook N-VA is daar mee voor verantwoordelijk, vindt Dedecker, want ze hebben vijf jaar mee het regeringsbeleid uitgetekend. Al merkt hij op dat de regering altijd "met de handrem op heeft gereden".
Hij vindt dat met Vlaams Belang moet worden gepraat. "De wil van de bevolking moet gerespecteerd worden. Dat is democratie. Anders gaan we nog veel pekelzwarte zondagen zoals vandaag meemaken."
© Benny Proot Eerste zetelprognose
De eerste prognose voor de zetelverdeling voor het Vlaams parlement is er, en die komt uit West-Vlaanderen.
© VTM Nieuws — De voorlopige zetelverdeling in West-Vlaanderen. 46,2 procent voor Vlaams Belang in Ninove
In Ninove, met kopman Guy D'haeseleer, behaalt het Vlaams Belang een monsterscore van bijna 50 procent. Dat is nog eens zes procentpunt hoger dan bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018.
© VTM Nieuws — Ninove. "Paljassen zullen vieren"
“Het is te verwachten dat wanneer N-VA in 2014 een deel van onze kiezers inpikt en daar dan vijf jaar niets mee doet, [die kiezers] terugkeren naar ons”, verklaart Filip De Man de forse winst voor Vlaams Belang. “Dit is onverhoopt, maar een prachtige dag voor Vlaanderen.”
Het cordon sanitaire is volgens De Man dan ook niet meer werkbaar. “De kiezer heeft gesproken en heeft een signaal gegeven. Als men dit signaal voor de zoveelste keer gaat negeren, dan zal de kiezer de volgende keer een nog sterker signaal geven.”
“De paljassen zullen vieren”, verwijst hij nog naar de uitspraak van Bart De Wever tijdens het kopstukkendebat van gisteren.
Dewinter: "Hou op met dat cordon sanitaire, luister naar de kiezers"
Antwerps Vlaams Belang-kopman Filip Dewinter roept de andere partijen op het cordon sanitaire te laten vallen. "Luister naar de kiezers", zegt hij in een reactie.
Vlaams Belang tweede grootste partij in Limburg en Antwerpen
In kieskring Limburg wordt Vlaamse Belang de tweede grootste partij. Dat blijkt uit voorlopige resultaten, met 144 van de 636 bureaus geteld.
N-VA blijft de grootste partij, met 24,1 procent van de stemmen (32,1 procent in 2014). Vlaams Belang maakt een grote sprong, van 5,9 procent in 2014 naar 19,6 procent. CD&V is de derde grootste partij, maar zakt van 23,2 procent in 2014 naar 18,4 procent.
Daarna volgen sp.a (13 procent), Open Vld (10,4 procent), Groen (7,3 procent) en PVDA (6,2 procent).
Met zowat 1 op de 10 bureaus geteld verliest N-VA in de kieskring Antwerpen licht terrein voor het Vlaams Parlement. De partij zakt van 36,5 procent naar 33,7 procent. Vlaams Belang wordt de tweede grootste partij en maakt een sprong van 7,1 procentpunten naar 18,3 procent.
CD&V, in 2014 nog de tweede partij met 20 procent, krijgt een fikse tik en zakt naar 12,5 procent. Groen blijft status quo met 10,5 procent (9,9 procent in 2014). Ook Open Vld blijft stabiel op 10,2 procent (9,6 procent). Sp.a zakt van 11,4 procent naar 7,1 procent en PVDA klimt van 3,9 procent naar 5,8 procent.
Geen Crevits-effect in West-Vlaanderen, Vlaams Belang de grootste
In West-Vlaanderen, waar CD&V een grootse campagne bouwde rond Hilde Crevits, verliezen de christendemocraten voor het Vlaams Parlement 8,4 procentpunten ten opzichte van 2014. De partij eindigt er voorlopig op 16,9 procent. Dat blijkt uit het officiële resultaat, met 10 procent van de stembureaus geteld.
De winst is ook in West-Vlaanderen voorlopig bijna uitsluitend voor Vlaams Belang. Die partij wint 15,4 procentpunten tot 20,5 procent van de stemmen en wordt zo de grootste. De tweede grootste winnaar is PVDA, dat er 2,8 procentpunten bij doet, maar met 4,4 procent nog steeds onder de kiesdrempel blijft. Groen wint 1,5 procentpunt, tot 8,7 procent.
De twee grootste Vlaamse regeringspartijen verliezen. N-VA daalt 9,8 procentpunten tot 19,9 procent en CD&V 8,4 procentpunten tot 16,9 procent. Open Vld blijft status quo, op 13,3 procent.
© Photo News — Van een 'Crevits-effect' is er voorlopig geen sprake in West-Vlaanderen. N-VA blijft grootste in Antwerpen, CD&V vecht om overleven
De eerste uitslagen uit het kanton Antwerpen tonen aan dat de N-VA de grootste blijft, ondanks licht verlies. Vlaams Belang wordt de tweede partij. Opvallend: CD&V blijft maar nipt boven de kiesdrempel. Er is wel nog maar 3 procent van de stemmen geteld.
© VTM Nieuws — Kanton Antwerpen. Groen fors vooruit in kieskring Vlaams-Brabant
In Vlaams-Brabant blijkt voor het Vlaams Parlement de grootste winst voor Groen te zijn. Dat blijkt uit de eerste officiële cijfers, op basis van 10 van de 796 bureaus geteld. Groen wint 11,46 procentpunt tot 20,8 procent.
N-VA blijft de grootste partij, met 25,98 procent van de stemmen (-3,45 procentpunt). Open Vld verliest 5,41 procentpunt tot 13,82 procent, Vlaams Belang wint 3,06 procentpunt tot 7,46 procent. CD&V verliest 3,52 procentpunt tot 13,59 procent. Sp.a verliest 0,65 procentpunt tot 11,62 procent en PVDA haalt de kiesdrempel met 5,62 procent (+3,86 procent).
171 bureaus geteld in Vlaanderen: N-VA fors onder 30 procent
Voor het Vlaams parlement zijn er nu 171 van de 5.059 stembureaus geteld. N-VA blijft voorlopig de grootste, maar haalt nog maar 26,6 procent. Grote winnaar is Vlaams Belang met exact 20 procent, winst van maar liefst 14,1 procentpunt. CD&V wordt de derde partij met 16,9 procent.
Sp.a haalt nog slechts 11,1 procent, Open Vld 10,6. Groen ontgoochelt voorlopig met 8,4 procent, een verlies van 0,3 procentpunt. PVDA haalt nipt de kiesdrempel en strandt op exact 5 procent. Het gaat voor alle duidelijkheid om zeer voorlopige uitslagen.
Uit de eerste resultaten blijkt dat een voortzetting van de Vlaamse coalitie, met N-VA, CD&V en Open Vld, niet evident is.
Voorzitter Bart De Wever benadrukte de afgelopen weken dat de lat voor hem op 30 procent ligt. Als N-VA daar onder gaat, wordt het risico volgens de voorzitter groot dat de andere partijen een Vlaamse coalitie tegen N-VA zouden vormen en op die manier ook aan de federale onderhandelingen zouden beginnen.
© HLN Eerste provinciehoofdstad bekend
Er is een eerste uitslag binnen uit een provinciehoofdstad, namelijk Leuven. Die toont een iets gematigder resultaat voor Vlaams Belang. De partij wint er wel, maar haalt slechts 7,2 procent. Ook Groen wint en wordt de tweede partij met 19 procent. N-VA blijft met Theo Francken de grootste met 25,8 procent, een licht verlies van 0,9 procentpunt. Open Vld, met kopvrouw Maggie De Block, zakt wel fors en haalt nog 14,1 procent.
© VTM Nieuws — Leuven. Dewinter: "Democratische tik uitgedeeld"
"Dit is een Vlaams Belangvloedgolf. De kiezer heeft met het stempotlood een democratische tik uitgedeeld, en zo hoort het", verklaart Vlaams Belang-boegbeeld Filip Dewinter aan de VRT-nieuwsdienst. "Andere partijen zullen zwarte sneeuw zien. De mensen voelen zich in de steek gelaten en kiezen voor een partij die wel naar de man in de straat luistert. Vandaag moet het cordon breken, wij zijn bereid tot gesprek."
Hij heeft een "déjà-vu-gevoel", refererend naar de verkiezingen van 1991, de zogenoemde 'zwarte zondag' en de Vlaamse verkiezingen van 2004 toen het VB 24 procent haalde (toen er van N-VA nagenoeg geen sprake was). Gevraagd naar de daling bij N-VA liet Dewinter optekenen: "De N-VA heeft ons proberen te kopiëren maar het origineel is altijd beter dan de kopie."
Eerste officiële resultaten: -11% voor N-VA, +10% voor Vlaams Belang
Uit het kanton Beringen is het eerste officiële resultaat via de overheid binnengekomen en dat bevestigt de trend die we tot nu toe zagen. In de Limburgse regio blijft N-VA met 10 van de 96 bureaus geteld de grootste partij, maar zakt ze wel meer dan 11 procentpunt. Ook hier is Vlaams Belang de grote winnaar: de partij wint 10,1 procentpunt en wordt de derde met 18 procent.
Sp.a blijft de tweede partij, maar zakt licht. Ook CD&V en Open Vld dalen, Groen stijgt en PVDA haalt de kiesdrempel.
© HLN — Kanton Beringen. Wat betekenen de eerste uitslagen? Onze Raad van Wijzen analyseert
Groen wint licht
Groen, een van de partijen waarvan verwacht werd dat ze goed zou scoren bij de verkiezingen, wint volgens de voorlopige uitslagen in enkele gemeenten, maar niet zoveel als verhoopt bij de partij. In Tienen scoort ze bijvoorbeeld voorlopig 11,6 procent, in Avelgem slechts 5,5 procent.
Partijvoorzitter Meyrem Almaci wil nog niet uitgebreid reageren op resultaten. "Ik ga gewoon heel rustig afwachten wat het resultaat is. Alles is nog fragmentarisch dus ik ga er nog geen uitspraken over doen. [...] We gaan rustig kijken waar we staan. En dan kan ik een zinnig antwoord geven."
Over de monsterscores van Vlaams Belang zegt Almaci dat "dit het scenario is waarvan ik heb gezegd dat elke democratische partij moet opbouwen in plaats van afbreken.[...] Het wordt vooral een uitdaging voor de samenleving om die frustratie om te zetten in hoopvolle verhalen. Da’s een democratische uitdaging. Maar opnieuw: ik ga eerst rustig met mijn mensen de resultaten analyseren."
Almaci komt zo dadelijk aan op partijhoofdkwartier.
Eerste uitslag uit strijdarena Vlaams-Brabant
De eerste uitslag uit Vlaams-Brabant is er, en wel uit Tienen. In de provincie nemen op rechts Dries Van Langenhove (Vlaams Belang), Theo Francken (N-VA), Maggie De Block (Open Vld) en Koen Geens (CD&V) het tegen elkaar op.
N-VA blijft in Tienen de grootste, maar zakt wel. Vlaams Belang is de tweede partij met een winst van 14,5 procentpunt.
© VTM Nieuws — Tienen. PS op kop in Brussel
In Brussel zou de PS de meeste stemmen halen voor de Kamer. Dat blijkt uit een exitpoll van de ULB, waarover BX1 en RTL-TVi berichten. De Franstalige sociaaldemocraten eindigen volgens die peiling op 20,5 procent van de stemmen.
Ecolo en MR strijden om de tweede plaats, met allebei 18 procent van de stemmen. Défi (13 procent), cdH (10,5 procent) en PVDA (8 procent) volgen. Een resultaat voor de Nederlandstalige partijen is niet opgenomen in deze peiling. Sinds de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde haalden de Nederlandstalige Brusselaars geen Kamerzetel meer.
PS-kopstuk Laurette Onkelinx heeft op RTL TVI gereageerd op het goede resultaat van Vlaams Belang. "Als kopstukken van de N-VA zoals de heer Francken, voorstellen doen uit extreemrechtse hoek, dan is het normaal dat kiezers naar het origineel (het Vlaams Belang, red.) kijken."
Eerste Europese uitslag: ook hier winst voor VB
HLN.be en VTM Nieuws kunnen u de eerste Europese uitslag brengen: die bevestigt de trend waarbij Vlaams Belang fors stijgt. N-VA blijft met 1 stembureau geteld de grootste met 22,3 procent, een daling van 6,5 procentpunt. Vlaams Belang wordt de tweede partij, met 22,1 procent, een stijging van liefst 15,1 procentpunt.
Open Vld, CD&V en sp.a zakken, terwijl ook Groen wint.
© VTM Nieuws — Sint-Lievens-Houtem "Hoop niet dat Diksmuide algemene trend is"
"Ik hoop niet dat de resultaten van Diksmuide de algemene trend zijn", verklaarde Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten aan de VRT-nieuwsdienst. Een voorlopige uitslag in Diksmuide was een van de eerste resultaten die een half uur geleden binnenliep. Uit die voorlopige uitslag is Vlaams Belang nipt de tweede grootste partij achter N-VA, dat fors daalt.
Wervik: +14,4 procent voor Vlaams Belang
Opnieuw forse winst voor Vlaams Belang, dit keer opnieuw in West-Vlaanderen. De partij wordt de tweede met 19,3 procent in Wervik.
In de gemeente, waar sp.a-Kamerlid Youro Casier burgemeester is, blijft sp.a de grootste. De socialisten winnen 2,8% en komen op 28,5%. CD&V (16,1%, -6,1%), N-VA (12,4% of -10,2% ), Open Vld (11,6% of -1,9%) en Groen (4% of -1,7%) verliezen. Winst is er ook voor PVDA, die er met 6,1% boven de kiesdrempel zou komen.
© VTM Nieuws — Wervik. De eerste Kamerresultaten in Sint-Truiden bevestigen eveneens de tendens die elders in Vlaanderen te noteren valt: Vlaams Belang wint 20,5 procentpunt en N-VA gaat er 14,5 procentpunt op achteruit.
De grootste partij in de Limburgse stad is sp.a met 31 procent (+9), meldt de VRT. Vlaams Belang staat tweede met 25,3 procent, gevolgd door Open Vld met 14,7 procent. N-VA staat voorlopig pas vierde met 14,6 procent. Ook CD&V boekt voorlopig fors verlies en daalt met 11,8 procentpunt naar 9,2 procent. Groen haalt net de kiesdrempel.
Kuurne: +21 procent voor Vlaams Belang
De tweede uitslag uit West-Vlaanderen, Kuurne dit keer. Ook hier stijgt Vlaams Belang fors, met meer dan 21 procentpunt tot meer dan 25 procent. De partij wordt zo meteen de grootste. N-VA zakt 8 procentpunt tot 20 procent, Ook CD&V zakt, tot 18 procent. Groen stijgt tot 13,1 procent, sp.a zakt tot 12,4 procent en Open Vld haalt amper nog 5,7 procent (-9,8 procentpunt).
Alle stembureaus zijn ondertussen gesloten. De uitslagen zullen nu in sneltempo binnenkomen. Iedereen die om 16 uur al stond aan te schuiven, mag zijn of haar stem wel nog uitbrengen. In de gemeenten waar op papier werd gestemd, sloten de stemhokjes al om 14 uur de deuren.
Van Langenhove: "Vlaming wil minder massamigratie"
"De eerste resultaten zien er zeer goed uit, maar zijn nog zeer voorbarig." Dat zegt Dries Van Langenhove, lijsttrekker voor Vlaams Belang in Vlaams-Brabant, in een eerste reactie bij VTM.
"Hopelijk kunnen we vanavond een feestje bouwen", zegt Van Langenhove desalniettemin. "Ik denk dat de mensen het beu zijn dat alles boven hun hoofd wordt beslist in de Wetstraat, zonder rekening te houden met wat het volk wil. Dat wil minder massamigratie, een kleinere staatsschuld en dat er effectief iets wordt gedaan aan de onveiligheid en de onrechtvaardigheid bij Justitie", aldus de lijsttrekker.
"De afgelopen regering heeft voor een links beleid gezorgd en niet gedaan wat de Vlaming heeft gevraagd. Daar wordt zij nu voor afgestraft", zegt de Vlaams Belanger.
Dewael: "Regeren met extreemrechts of extreemlinks is geen optie voor mijn partij"
Patrick Dewael (Open Vld) wacht tot de kiezer zijn oordeel heeft geveld vooraleer hij wil bekijken welke coalities mogelijk zijn. Over regeren met extreemlinkse en -rechtse partijen is hij wel zeker. "Dat zijn geen opties voor ons."
Dewael wil nog niet in zijn kaarten laten kijken vooraleer de uitslag bekend is, maar hij zegt wel dat hij het belangrijk vindt dat het beleid van de afgelopen jaren voort kan worden gezet. "Dus geen terugkeer op bepaalde maatregelen", stelt Dewael. "Ik hoor dat sommige partijen, zoals bijvoorbeeld Ecolo, een werkweek van 32 uur willen met behoud van loon. Dan prijst Belgie zichzelf uit de markt en dan gaat dat jobs kosten. Dat soort van dingen willen we niet. Het is de inhoud die belangrijk is. Voor de rest heb ik geen veto's of exclusieves. We zeggen wel duidelijk dat extreemrechts of extreemlinks voor ons geen opties zijn."
© Mine Dalemans — Patrick Dewael gaat stemmen in Tongeren. Steven Vandeput: "Het is niet over tot het over is"
Ex-minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA) reageert voor het eerst op de voorlopige uitslagen. "Het is niet over tot het over is", zegt hij voorzichtig.
Almaci: "Campagne zien verharden"
Groen-voorzitter Meyrem Almaci zegt bij VTM Nieuws dat het "de eindsprint zal zijn die het hem doet. "Ik heb de verruwing in deze campagne gezien en de frustratie op straat gevoeld", zegt Almaci in een eerste reactie. "Wij hebben daar een positief verhaal tegenover geplaatst."
De winst voor Groen lijkt op het eerste zicht ietwat onder de verwachtingen te blijven. "Maar elke winst ten opzichte van 2014 is fantastisch", zegt ze.
© Photo News
