Onderhandelingen hervatten om 9 uur
De onderhandelaars van liberalen, socialisten, groenen en CD&V zaten sinds 10 uur samen in het Egmontpaleis in Brussel. Verwacht werd dat ze meteen de gesprekken over de begroting zouden aanvatten, zeg maar het sluitstuk van het regeerakkoord. Maar dat bleek niet te kloppen.
Het heikele thema werd pas om 20 uur aangesneden, na het bezoek van formateurs Alexander De Croo en Paul Magnette aan het Paleis. Maar ook dat ging niet om een plenaire vergadering. In plaats van onderhandelingen met alle partijen rond de tafel kozen de formateurs voor bilaterale gesprekken met de partijen afzonderlijk.
Bij verschillende bronnen valt te horen dat er deze nacht geen plenair gesprek meer zal zijn over de begroting, maar dat de formateurs een voorstel van synthese uitwerken. Dat zal vanaf 9 uur ter bespreking voorgelegd worden.
De tijd dringt indien de onderhandelende partijen tegen 1 oktober een regering willen hebben. Naast de begroting moet ook het volledige regeerakkoord nog een tweede lezing krijgen. En nadien moet het akkoord groen licht krijgen van de zeven partijcongressen en moeten de bevoegdheden binnen de nieuwe ploeg nog worden verdeeld.
© EPA — Paul Magnette. Opnieuw zeven actievoerders Extinction Rebellion opgepakt aan Koninklijk Paleis
De Brusselse lokale politie heeft vanavond zeven actievoerders van de radicale klimaatgroep Extinction Rebellion administratief aangehouden aan het Koninklijk Paleis. Dat meldt de beweging zelf. Onder het motto "En, wat is uw plan? " wilden ze benadrukken dat structurele maatregelen die de huidige ecologische en sociale crisis aanpakken, een prioriteit moeten zijn in het volgende regeerakkoord.
Het is niet de eerste keer dat de leden van Extinction Rebellion betogen om hun bezorgdheid te uiten over de federale regeringsvorming. Sinds vorige week maandag en nog tot en met 1 oktober is de klimaatactiegroep van plan om dagelijks een actie van burgerlijke ongehoorzaamheid uit te voeren. De voorbije dagen werden al 34 leden van de beweging gearresteerd tijdens protesten aan het Koninklijk Paleis en het Egmontpaleis.
© ISOPIX — Politieoptreden tegen de betogers van Extinction Rebellion in Brussel op 23 september. Vanavond: begrotingsgesprekken
De gesprekken over de begroting beginnen pas vanavond, zegt Dirk Van den Bogaert. Het moeilijkste onderwerp van de onderhandelingen werd immers uitgesteld tot het einde van de gesprekken. Vervolgens moeten de ministerposten nog verdeeld worden.
Er zal vermoedelijk de hele nacht verder onderhandeld worden, maar de kans is niet onbestaande dat de onderhandelingen niet tijdig afgerond geraken. Het regeerakkoord en de bevoegdheidsverdeling zouden morgenmiddag klaar moeten zijn. Woensdag moeten de partijcongressen immers hun fiat geven.
Als alles volgens plan verloopt, legt de nieuwe regering dan donderdag de eed af bij de koning en geeft de nieuwe premier zijn eerste toespraak. Vrijdag krijgt de oppositie de kans om in de Kamer kritiek te uiten op het regeerakkoord. Zaterdag volgt dan de vertrouwensstemming in het parlement en is de nieuwe regering officieel een feit.
© EPA Discussiepunten
Over welke punten dienen de regeringsonderhandelaars het nog eens te geraken? Politiek journalist Dirk Van den Bogaert legt zo dadelijk in VTM Nieuws uit welke knopen nog moeten doorgehakt worden in de regeringsonderhandelingen.
Lezers hebben lichte voorkeur voor De Croo als premier
Uit onze poll blijkt ondertussen dat 40 procent van de HLN-lezers Alexander De Croo (Open Vld) als premier wil zien. Maar ook PS-kopstuk Paul Magnette ligt in Vlaanderen goed in de markt: maar liefst 32 procent ziet hem liever het premierschap wegdragen. 28 procent van de lezers is nog onbeslist.
Audiëntie afgerond
De audiëntie van de formateurs bij de koning is afgelopen. Alexander De Croo en Paul Magnette hebben zonet het paleis verlaten. "Zijne Majesteit de Koning heeft de heren Alexander De Croo en Paul Magnette in audiëntie ontvangen in het Paleis te Brussel. De formateurs brachten verslag uit over hun opdracht. Ze zullen zo spoedig mogelijk hun eindverslag overmaken aan de Koning," laat het Koninklijk Paleis weten in een mededeling.
Alexander De Croo bevestigt op Twitter dat de formatieopdracht verlengd is.
De Croo en Magnette ontvangen op het paleis
Formateurs Alexander De Croo en Paul Magnette zijn toegekomen bij de koning om verslag uit te brengen over de onderhandelingen.
Begrotingsonderhandelingen nog niet afgerond
De begroting blijft een heikel punt in de regeringsonderhandelingen, vertelt politicoloog Dave Sinardet (VUB) vandaag in HLN Studio. De voorbije dagen stonden andere hete hangijzers, zoals migratie en een eventuele staatshervorming op de agenda, waardoor men pas vrij laat aan de gesprekken over de begroting is begonnen.
Wie onze nieuwe premier zal worden, is ook nog een vraagteken. Volgens N-VA-voorzitter Bart De Wever wordt dat hoogstwaarschijnlijk Alexander De Croo. Dat vertelde hij vanmiddag in VTM Nieuws. Sinardet deelt dat vermoeden.
Regeerverklaring en bijbehorend debat in Europees parlement
Niet alleen de regeerverklaring van de volgende federale regering, maar ook het debat en de stemming de dagen nadien, zullen plaatsvinden in het Europees Parlement. Dat heeft de conferentie van de voorzitters van de Kamer vandaag beslist.
De regeerverklaring van de Vivaldi-ploeg staat voor donderdag geprogrammeerd. Om alle Kamerleden die in deze coronatijden te kunnen laten bijwonen, besliste de Kamer uit te wijken naar het Europees parlement, dat over een grotere plenaire zaal beschikt.
Het was oorspronkelijk de bedoeling het debat over de regeerverklaring en de vertrouwensstemming over de nieuwe regering op respectievelijk vrijdag en zaterdag, gewoon in de Kamer te laten plaatsvinden. N-VA en Vlaams Belang waren daar niet voor te vinden, omdat niet alle Kamerleden dan aanwezig zouden kunnen zijn. Tijdens het overleg tussen de Kamervoorzitter en de fractieleiders werd maandag beslist in te gaan op de vraag om ook het debat en de stemming in het Europees parlement te laten plaatsvinden.
De Croo en Magnette om 18 uur naar de koning
Formateurs Alexander De Croo (Open Vld) en Paul Magnette (PS) brengen om 18 uur verslag uit bij de koning over hun missie. Dat is bevestigd aan de redactie van HLN.
Het is allesbehalve zeker dat de zeven partijen van de zogenaamde Vivaldi-coalitie tegen dan rond zullen zijn met de onderhandelingen over de nieuwe regering. De kans bestaat dus dat de gesprekken na de audiëntie gewoon worden hervat in het Egmontpaleis, waar de onderhandelingen plaatsvinden.
De Croo: "Na weekend doorwerken flink opgeschoten"
Ook Alexander De Croo meldt op Twitter dat er schot in de zaak komt in de regeringsonderhandelingen. "Na een weekend doorwerken zijn we flink opgeschoten", schrijft hij. "Op vijf dagen tijd is er al een berg werk verzet."
Politicoloog Dave Sinardet: "Nieuwe regering tegen donderdag niet onhaalbaar"
Volgens politicoloog Dave Sinardet (VUB) is een nieuwe regering tegen 1 oktober "niet onhaalbaar", "maar dan zal men vandaag stevig moeten doorwerken". "Het is ironisch, maar als er donderdag een akkoord ligt, wordt dat de kortste formatie ooit. Omdat we lang zijn blijven hangen in 'informatie' en 'preformatie'. Het risico is wel dat niet alles in detail besproken zal zijn en dan kan je daar achteraf nog discussies over krijgen."
Een van de grote struikelblokken bij de onderhandelingen vandaag is de begroting, zo klinkt het. "Je kan overeenkomen dat je heel wat maatregelen gaat doorvoeren, maar het geld moet ergens vandaan komen", zegt Sinardet. "Dan krijg je een typische links-rechtsdiscussie. Liberalen willen dat er naar een budgettair evenwicht wordt gestreefd, socialisten willen dat er vooral sociale uitgaven zijn en vinden dat investeringen op termijn sowieso goed zijn voor de begroting."
Ook migratie en de staatshervorming lokken nog veel discussie uit, volgens Sinardet. "De paarsgroene partijen zitten voor dat laatste min of meer op dezelfde federalistische lijn. CD&V volgt eerder een Vlaams-nationalistische lijn. Daarbovenop heeft CD&V van de staatshervorming een van de belangrijke punten gemaakt waarop zij wil scoren. Onder meer het principe van de herfederalisering ligt voor CD&V moeilijk."
Ook van de abortuskwestie wil CD&V een trofee maken. De partij wil niet dat er zonder haar een versoepeling wordt gestemd in het Parlement.
Wie de premier wordt? Dat is nog niet uitgemaakt, volgens Sinardet. "Dat hangt samen met de inhoudelijke discussie. Wie de premier krijgt moet misschien toegeven op een inhoudelijke kwestie. Het hangt ook samen met de andere portefeuilles."
Volgens Sinardet zijn er nog twee kandidaten in de running: Paul Magnette (PS) en Alexander De Croo (Open Vld). "Mijn gok is dat het De Croo wordt. Ik ben er niet van overtuigd dat Magnette per se premier wil worden. Het is niet altijd een voordeel om de premier te leveren, want je kan er achteraf ook op afgerekend worden."
Magnette: "We vergaderen tot de finish"
PS-voorzitter Paul Magnette denkt dat het mogelijk is om er vandaag nog uit te komen met de regeringsonderhandelingen. "We moeten er alles aan doen om vandaag een oplossing te vinden", zei Magnette bij aankomst aan het Egmontpaleis, waar de gesprekken plaatsvinden. "Dit moet een vergadering tot de finish worden. De tijd dringt. Het wachten op een regering voor dit land heeft lang genoeg geduurd."
Een soortgelijk geluid bij Almaci (Groen): "We gaan ervoor zorgen dat we vandaag zo ver mogelijk geraken. De begroting is het belangrijkste knooppunt", klonk het bij haar.
Dat zei ook Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert. "De begroting wordt inderdaad een harde dobber", zei hij. "Alles moet betaald worden en je kan een euro maar één keer uitgeven. Iedereen heeft een lijstje. Vannacht was het iets te veel werk om erdoor te raken. Hopelijk kunnen we vandaag tot de finish verder doen."
Onderhandelingen gaan verder
De regeringsonderhandelaars zetten hun gesprekken verder, nadat ze enkele uren rust hebben genomen. Onder meer PS-voorzitter Paul Magnette en Kristof Calvo (Groen) hebben getweet dat ze er opnieuw aan begonnen zijn.
Eerste onderhandelaars opnieuw gearriveerd
De eerste onderhandelaars zijn intussen weer gearriveerd voor het verderzetten van de gesprekken over de regeringsvorming.
Greenpeace hangt posters van verouderde formateurs op aan partijbureaus
Milieuorganisatie Greenpeace heeft maandagochtend de partijbureaus van PS en Open Vld in Brussel beplakt met posters van de twee formateurs. Daarop zijn een verouderde Paul Magnette (PS) en Alexander De Croo (Open Vld) met grijze haren en rimpels te zien, met het opschrift: "Trots dat ik in 2020 voor het klimaat heb gekozen".
De verouderde portetten van de Vivaldi-partijvoorzitters circuleren al een tijdje online en werden door Greenpeace gelanceerd om politici nogmaals op het hart te drukken dat de klimaatkwestie hoog op de agenda moet staan. "Wij verwachten concrete ambitie én actie: minstens 65 procent CO2-reductie tegen 2030 en een stevig en participatief actieplan in de eerste 100 dagen van de nieuwe regering om ons daarnaar op weg te zetten", zegt Joeri Thijs van Greenpeace België.
In de voorbije weken hebben via de website van Greenpeace intussen meer dan 5.000 mensen een mail gestuurd naar de betrokken voorzitters waarin ze een klimaatregering eisen. Vorige week werden de formateurs ook opgewacht aan de poort van het Koninklijk Paleis door activisten van Youth for Climate en Greenpeace met de boodschap: "Ons klimaat, uw mandaat".
Welke premier verkies jij?
Paul Magnette (PS): "De sfeer is goed"
“De sfeer is goed”, reageerde PS-voorzitter, Paul Magnette, vannacht voor onze camera. “Er zijn nog problemen op gevoelige dossiers, maar iedereen probeert het standpunt van de andere te begrijpen en ik ben ervan overtuigd dat het mogelijk blijft om voor morgenavond (vanavond 18 uur, nvdr) een akkoord te vinden.”
Conner Rousseau (sp.a): "Paar uurtjes slapen en verderdoen"
“Een paar uurtjes slapen en dan gaan we verderdoen”, zei Conner Rousseau, voorzitter van sp.a. Meyrem Almaci, voorzitster van Groen, liet hetzelfde optekenen.
Rousseau ziet de deadline van 1 oktober nog altijd zitten. “Dat is absoluut de ambitie”, aldus de sp.a-voorzitter. “We hebben vandaag al veel over de begroting gebabbeld en gaan straks verder doen. Ik ga heel weinig slapen, maar ik denk dat ik meteen in dromenland ben als ik in mijn bed val.”
