Leger VS heeft tot nu toe 3.200 mensen uit Afghanistan geëvacueerd
Het Amerikaanse leger heeft tot nu toe 3.200 mensen uit Afghanistan geëvacueerd. Vandaag alleen al werden 1.100 mensen het land uit gevlogen. Het gaat om Amerikaanse staatsburgers, mensen met een permanente verblijfsvergunning in de Verenigde Staten en hun families. In totaal voerden de VS tot nu toe dertien evacuatievluchten uit.
Een bron binnen de Amerikaanse regering zei te verwachten dat, nu de evacuatiestroom eenmaal goed op gang is gekomen, "de aantallen snel verder zullen oplopen".
En ook het Duitse evacuatieproces lijkt succesvoller te worden. Gingen er in de nacht van maandag op dinsdag nog slechts zeven personen mee op de eerste evacuatievlucht, een paar uur later vervoerde een tweede vliegtuig 129 mensen naar de stad Tasjkent in Oezbekistan. Van daar gaat de reis verder naar Duitsland. Gisteren nam een derde Duitse evacuatievlucht nog eens 139 passagiers mee.
Voor woensdag staan vier nieuwe Duitse evacuatievluchten op de planning.
VK wil komende vijf jaar 20.000 Afghaanse vluchtelingen opnemen
Het Verenigd Koninkrijk heeft bekendgemaakt over een periode van vijf jaar 20.000 Afghanen te willen opvangen die op de vlucht zijn geslagen nu de taliban de macht hebben gegrepen in hun land. In het eerste jaar gaat het om 5.000 vluchtelingen. Vrouwen, meisjes, religieuze en andere minderheden zullen daarbij prioriteit krijgen.
"Ik wil ervoor zorgen dat wij als natie alles in het werk stellen om steun te bieden aan de meest kwetsbare mensen die Afghanistan ontvluchten", stelt de Britse minister van Binnenlandse Zaken Priti Patel in een artikel in de Britse krant The Telegraph. In het artikel roept Patel ook andere landen op om meer Afghaanse vluchtelingen op te nemen.
De Britse regering onderkent dat Afghanen die het VK en andere westerse landen hebben geholpen in Afghanistan de afgelopen 20 jaar nu extra veel gevaar lopen door de machtsovername door de Taliban.
De krant The Guardian schrijft dat de meeste van deze 20.000 Afghanen echter wel eerst zelfstandig naar buurlanden als Pakistan zullen moeten vluchten, voordat zij onderdak kunnen krijgen in het VK. Tenzij er in de toekomst een overeenkomst kan worden gesloten met de taliban om mensen die dat willen uit Afghanistan te laten vertrekken.
Volgens de krant benadrukte de Britse premier Boris Johnson eerder al dat het VK "dank is verschuldigd aan allen die de afgelopen 20 jaar met ons hebben samengewerkt om Afghanistan tot een betere plaats te maken" en dat "velen van hen, vooral vrouwen, nu dringend onze hulp nodig hebben. Ik ben er trots op dat het VK deze uitweg heeft kunnen uitstippelen om hen en hun gezinnen te helpen veilig in het VK te leven."
Oppositiepartijen hebben al gehekeld dat de plannen niet ver genoeg gaan en te vaag zijn om een verschil te maken.
© Photo News — Mannen kijken ontsteld toe hoe de taliban mensen met stokken, zwepen en zelfs wapens bewerken terwijl ze het luchthaventerrein in Kaboel willen betreden om het land te ontvluchten. VS bevriezen voor miljarden aan tegoeden Afghaanse centrale bank
De Verenigde Staten hebben voor bijna 9,5 miljard dollar (omgerekend zo'n 8,11 miljard euro, red.) aan internationale tegoeden van de Afghaanse centrale bank bevroren. Een overheidsfunctionaris bevestigde dinsdag bovendien dat geldtransporten naar het land zijn stopgezet, in een poging te voorkomen dat een door de taliban geleide regering toegang krijgt tot het geld.
Ook het hoofd van de centrale bank van Afghanistan, Ajmal Ahmady, liet maandag in een tweet al weten dat de verscheping van dollars naar Afghanistan zou worden stopgezet. Een groot deel van de tegoeden en goudvoorraden van de Afghaanse centrale bank zijn gestald op rekeningen en in kluizen bij de Amerikaanse centrale bank. Ook heeft de Afghaanse centrale bank miljarden geïnvesteerd in Amerikaanse staatsobligaties en via andere financiële instituties in de VS. Ahmady verliet Afghanistan zondag, waarna de Afghaanse munt veel waarde verloor ten opzichte van de Amerikaanse dollar.
De internationale tegoeden vormen een groot deel van de totale bezittingen van de Afghaanse centrale bank.
Menselijke resten in landingsgestel van Amerikaanse C-17 uit Kaboel gevonden
Het Amerikaanse leger heeft in het landingsgestel van het legervliegtuig dat maandag op de luchthaven van Kaboel door paniekerige Afghanen werd bestormd, het lichaam van een overleden persoon gevonden. Dat heeft de Amerikaanse luchtmacht gemeld. Er werd een onderzoek ingesteld.
De Amerikaanse luchtmacht gaat op sociale netwerken alle circulerende filmpjes bekijken van het C-17 transportvliegtuig dat maandag door honderden mensen werd achtervolgd. Heel wat wanhopige Afghanen probeerden zich toen vast te klampen aan de zijkant van het vliegtuig of aan wielen. Een andere video toont hetzelfde toestel terwijl het boven Kaboel vliegt en er twee mensen uit de lucht lijken te vallen.
"Behalve de video's die online zijn geplaatst en de berichten in de pers over mensen die bij vertrek uit het vliegtuig vallen, zijn er na landing op de luchtmachtbasis Al Udeid in Qatar ook menselijke resten gevonden in het landingsgestel van de C-17", verklaarde woordvoerster Ann Stefanek van de Amerikaanse luchtmacht. "Er komt een grondig onderzoek, dat alle feiten over dit tragische incident aan het licht moet brengen", voegde ze er nog aan toe. De woordvoerster gaf geen dodental en bevestigde ook niet de berichten dat een persoon voor het opstijgen onder de wielen van het vliegtuig werd verpletterd.
De C-17 was geladen met materiaal voor de Amerikaanse militairen die ter versterking naar Kaboel waren gestuurd om de evacuatie van de burgers in goede banen te leiden. "Nog voordat de bemanning het vliegtuig kon uitladen, werd het omsingeld door honderden Afghanen" die het tarmac waren binnengedrongen, zei de woordvoerster. "Geconfronteerd met een snel verslechterende situatie rond het vliegtuig, besloot de bemanning om zo snel mogelijk weer te vertrekken.
VN-Mensenrechtenraad houdt bijzondere zitting over Afghanistan
De Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties houdt op 24 augustus een bijzondere zitting over Afghanistan. Er zal onder meer worden gepraat over de grote bezorgdheid die leeft over de mensenrechten in het land, nu de taliban er de controle hebben overgenomen. Dat heeft de raad dinsdagavond aangekondigd.
De bijeenkomst, die in Genève wordt gehouden, is aangevraagd door Afghaanse en Pakistaanse vertegenwoordigers en het verzoek wordt gesteund door 89 landen.
Voor het Palais des Nations, het hoofdkwartier van de Verenigde Naties in Genève, hebben intussen tientallen mensen gedemonstreerd tegen de taliban. Ze droegen Afghaanse vlaggen met zich mee en borden met boodschappen als "wij zijn ons land kwijt en de wereld kijkt toe" of "bevrijd Afghanistan". Verschillende demonstranten scandeerden "dood aan de taliban".
© EPA — Demonstraties voor het Palais des Nations, het hoofdkwartier van de Verenigde Naties in Genève. G7-leiders houden volgende week virtuele top over Afghanistan
De leiders van de G7-landen zullen een videoconferentie houden om de situatie in Afghanistan te bespreken. Dat hebben het Witte Huis en Downing Street laten weten. De Amerikaanse president Joe Biden en de Britse premier Boris Johnson kwamen dinsdag in een telefoongesprek overeen om de top volgende week te laten doorgaan. Bedoeling is dat de deelnemers "een gemeenschappelijke strategie en aanpak" bespreken.
De twee leiders spraken zich voorts lovend uit over de "samenwerking tussen de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk" bij de evacuatie-operaties in Afghanistan, aldus het kabinet van de Britse premier. Ze hadden het ook over "de noodzaak van een voortgezette nauwe samenwerking tussen bondgenoten en democratische partners" met betrekking tot het land, dat sinds kort in handen is van de taliban, aldus de Amerikanen op hun beurt.
© Photo News — Boris Johnson en Joe Biden tijdens de G7-top in Cornwall eerder deze zomer. Populariteit president Biden daalt fors na taliban-opmars
De populariteit van de Amerikaanse president Biden in de Verenigde Staten heeft een forse deuk opgelopen na de onverwacht snelle herovering van Afghanistan door de radicaalislamitische Taliban. Nog maar 46 procent van de ondervraagden keurt het beleid van hun president goed, een daling van 7 procentpunten. Het is de laagste populariteit voor Biden in de wekelijkse nationale peiling sinds zijn aantreden begin dit jaar.
Uit de peiling van Reuters/Ipsos blijkt verder dat 34 procent van de Amerikanen voorstander is van een voortzetting van de buitenlandse militaire operaties in het Aziatische land. Biden verdedigde de terugtrekking van de Amerikaanse troepen in een toespraak tot het volk, maar erkende dat de opmars van de Taliban veel sneller was gegaan dan verwacht. Hij haalde uit naar de Afghaanse militairen die, door de VS getraind, eigenlijk het land hadden moeten verdedigen tegen de fundamentalisten.
© Reporters / Cover Images — Joe Biden Wapens van Afghaanse militairen deels in handen van taliban
De taliban hebben een "aanzienlijke hoeveelheid" Amerikaans militair materieel van de Afghaanse veiligheidsdiensten in handen gekregen. Dat heeft Jake Sullivan, de veiligheidsadviseur van de Amerikaanse president Joe Biden, dinsdag toegegeven tijdens een persconferentie in het Witte Huis.
Amerikaanse bronnen geven aan dat wapens en ander materieel van de Afghaanse veiligheidstroepen nu onder controle van de taliban staan. Een exacte lijst van waar alle militaire goederen zich bevinden, is evenwel niet voorhanden. "En we hebben uiteraard niet de indruk dat ze vrijwillig weer aan ons gaan worden overhandigd op de luchthaven", zegt Sullivan.
De taliban hadden twee dagen geleden al een video vrijgegeven waarin zij op de luchthaven van Kandahar paraderen rond Black Hawk-helikopters van het Afghaanse leger.
"Deze Black Hawks zijn niet aan de taliban gegeven. Ze werden aan de Afghaanse strijdkrachten gegeven" op verzoek van de intussen gevluchte president Ashraf Ghani, zegt Jake Sullivan. Huidig Amerikaans president Joe Biden "heeft de keuze gemaakt" om op het verzoek in te gaan, hoewel men zich realiseerde dat het risico bestond dat de toestellen ooit in handen van de taliban zouden vallen, klinkt het nog.
Premier Trudeau: "Canada is niet van plan talibanregering te erkennen"
Canada "is niet van plan om een talibanregering te erkennen", zo heeft de Canadese premier Justin Trudeau dinsdag verklaard. "Toen ze twintig jaar geleden aan de macht waren, erkende Canada hun regering niet. Ze hebben met geweld een volgens de regels verkozen regering omvergeworpen en vervangen en vormen volgens de Canadese wetgeving een terroristische groepering", vervolgde premier Trudeau tijdens een persconferentie in Ontario, in het kader van zijn verkiezingscampagne. Hij herinnerde aan de onmiddellijke prioriteit van de evacuaties uit Afghanistan. Hij was van mening dat de taliban de vrije toegang tot de luchthaven moesten garanderen. "We blijven samenwerken met onze internationale bondgenoten om druk op hen uit te oefenen", voegde Trudeau daaraan toe. Maandag zei hij al dat hij "ontzet" was "door de beelden van wanhoop" uit Afghanistan.
De Verenigde Staten bevestigden maandag dat ze een regering geleid door de taliban enkel zouden erkennen op voorwaarde dat de taliban de vrouwenrechten zouden respecteren en terroristen terzijde zouden schuiven. De Britse premier Boris Johnson riep maandag dan weer op tot een bijeenkomst van de leiders van de G7-landen "om een eensgezinde benadering van Afghanistan aan te nemen", in het bijzonder wat de herkenning van een toekomstige regering van het land betreft.
De Canadese regering verklaarde al bereid te zijn om 20.000 Afghaanse vluchtelingen op te nemen in het kader van een nieuw immigratieprogramma.
© AFP — De Canadese premier Justin Trudeau Transportvliegtuig nam namens Nederland niemand mee uit Kaboel
Op de luchthaven van Kaboel is dinsdag een transportvliegtuig geland wat door Nederland, Noorwegen en Finland was gestuurd. Dat meldt het ministerie van Defensie. Het toestel is weer vertrokken, maar heeft voor zover bekend namens Nederland geen mensen kunnen meenemen.
Het vliegtuig, een groot transporttoestel van het type C17, vertrok volgens Defensie met zo'n veertig mensen aan boord. Daarbij ging het niet om mensen die Nederland in veiligheid probeert te brengen.
Waarom Nederland niemand heeft meegekregen, kon Defensie niet direct zeggen. Er zijn wel lijsten van mensen die Nederland wil evacueren, maar het is volgens ingewijden in de chaos lastig om die mensen op tijd aan boord te krijgen. "De omstandigheden ter plekke zijn leidend of je mensen op tijd in het vliegtuig krijgt", laat een woordvoerder Defensie daarover weten.
Inlichtingendiensten VS waarschuwden voor val Afghaans regime
De Amerikaanse inlichtingendiensten werden deze zomer in hun vertrouwelijke voorspellingen steeds pessimistischer over de kans dat het Afghaanse leger de Taliban weerstand zou kunnen bieden. President Joe Biden zei op 8 juli nog dat de regering in Kabul waarschijnlijk niet zou vallen en er geen chaotische evacuaties nodig zouden zijn, terwijl zijn diensten er steeds meer aan twijfelden of de hoofdstad niet in handen van de fundamentalisten zou vallen, schrijft The New York Times.
De vraag is volgens de krant waarom de Amerikaanse regering en militaire planners ondanks de waarschuwingen slecht voorbereid leken te zijn op de overwinning van de taliban. Het leger kon de veiligheid bij de evacuaties op het vliegveld van Kaboel maandag niet waarborgen en moest op het laatste moment duizenden extra militairen invliegen.
Inlichtingendiensten hadden al voorspeld dat als de Taliban steden in zouden nemen er een grote kans was dat het leger zou opgeven en het hele land snel zou vallen, zeggen bronnen tegen de krant. De belangrijkste besluiten waren echter al genomen toen binnen de inlichtingengemeenschap alom werd gedacht dat de pro-westerse regering in Kaboel het nog wel een paar jaar zou uithouden.
© AP — Joe Biden Voor een ordelijke aftocht zou er dan genoeg tijd zijn. Toen het ministerie van Buitenlandse Zaken eind april het niet-essentiële personeel van de ambassade in Kaboel liet vertrekken, werd algemeen nog aangenomen dat het nog zeker anderhalf jaar zou duren voordat de Taliban de macht zouden grijpen, aldus de krant. Biden erkende maandag dat dat zich "veel sneller heeft ontvouwd dan we hadden verwacht".
Volgens The New York Times is in de VS het zwartepieten over de schuldvraag al begonnen, inclusief verklaringen van het Witte Huis waarin wordt gesuggereerd dat de inlichtingendiensten hebben gefaald.
Aanklager Internationaal Strafhof bezorgd om "schendingen van internationaal recht"
Karim Khan, de aanklager van het Internationaal Strafhof in Den Haag (ICC) heeft zich dinsdag bijzonder bezorgd getoond om de situatie in Afghanistan. Hij verwees daarbij naar misdaden en executies, die ingezet worden als vergeldingen en die het internationaal humanitair recht kunnen schenden.
"Ik volg de gebeurtenissen in Afghanistan op de voet en ik ben bijzonder bezorgd over de recente berichten die een escalatie van het geweld in het land signaleren", verklaarde Karim Khan in een persbericht. "Die berichten bevatten verklaringen van buitengerechtelijke executies als vergeldingen voor gevangenen en overgeleverde personen, van vervolgingen van vrouwen en jonge meisjes, van misdaden tegen kinderen en van andere misdaden die de burgerbevolking in haar geheel treffen", stelde Khan.
"Ik dring er bij alle partijen in de vijandelijkheden op aan om hun verplichtingen op grond van het internationaal humanitair recht volledig te respecteren, in het bijzonder door de bescherming van de burgers te waarborgen", vervolgde de aanklager, die eraan toevoegde dat hij bereid was "om met alle partijen in dialoog te gaan". "Mijn bureau zal de situatie in Afghanistan blijven opvolgen en de passende maatregelen nemen", aldus Khan.
© REUTERS — Karim Khan, de aanklager van het Internationaal Strafhof in Den Haag (ICC) EU-buitenlandchef: "We moeten met de taliban praten"
Voor de Europese Unie zit er niets anders op dan met de taliban te gaan praten. Ze hebben nu eenmaal de oorlog in Afghanistan gewonnen, zegt EU-buitenlandchef Josep Borrell. Maar dat is nog niet hetzelfde als het erkennen van de taliban als het gezag.
De hoogste diplomaat van de EU heeft zijn twijfels over de sussende woorden van de nieuwe heersers in Afghanistan. Die presenteren zich minder bruut als voorheen. Ze verzekeren de laatste dagen dat medewerkers van westerse landen niets te vrezen hebben en dat ze zelfs vrouwenrechten zullen eerbiedigen, mits die stroken met de sharia (islamitische wetten). Maar volgens Borrell "zien ze er hetzelfde uit, alleen spreken ze beter Engels".
De Europese ontwikkelingshulp die naar Afghanistan vloeide is dan ook stopgezet. Aan "samenwerking met een toekomstige Afghaanse regering" zijn voorwaarden verbonden, waarschuwt Borrell. Die moet onder meer de fundamentele rechten waarborgen van alle Afghanen, vrouwen en minderheden inbegrepen.
Maar de humanitaire hulp gaat wel door. Sterker nog, die moet misschien wel worden opgevoerd, denkt Borrell. Als straks bijvoorbeeld vrouwen niet meer op het land mogen werken, kan er in grotere delen van Afghanistan honger uitbreken.
© EPA — EU-buitenlandchef Josep Borrell Taliban beloven algemene amnestiemaatregel
De taliban zeggen dat er een algemene amnestiemaatregel in Afghanistan zal komen voor mensen die zich tegen de radicaal-islamitische organisatie hebben verzet. Dat blijkt dinsdag uit de verklaringen van woordvoerder Zabihullah Mujahid tijdens de eerste persconferentie van de taliban sinds de machtsovername in Afghanistan.
De amnestiemaatregel zal ook gelden voor Afghanen die steun hebben verleend aan de buitenlandse strijdkrachten in het land. Er wordt ook gratie verleend aan de soldaten die de voorbije jaren met hen hebben meegevochten, zo belooft de woordvoerder.
De taliban spraken verzoenende taal tijdens de persconferentie in Kaboel. Mujahid beklemtoonde dat de organisatie niemand vijandig gezind is. Zo verklaarde hij dat de veiligheid van de buitenlandse ambassades in Kaboel niet in gevaar is. Er zal niemand in Afghanistan iets overkomen, klonk het.
Gevraagd naar de onschuldige burgerslachtoffers die door het offensief van de taliban om het leven kwamen, antwoordde de woordvoerder dat hun overlijden "ongewild" was. De chaos die de afgelopen dagen in de hoofdstad Kaboel heerste, wordt dan weer toegeschreven aan de onbekwaamheid van de vorige regering.
Voorts gaf de taliban aan vrouwenrechten te verdedigen, maar wel binnen het kader van de sharia. Vrouwen moeten de mogelijkheid krijgen om bijvoorbeeld in het onderwijs en de gezondheidsector te werken.
Ook de media in Afghanistan werd op het hart gedrukt dat ze zich geen zorgen moeten maken. Maar ze moeten wel onpartijdig blijven en ze mogen niet ingaan tegen de islamitische waarden, zo luidt het.
Griekenland zal grenzen niet openzetten voor Afghaanse vluchtelingen
Griekenland zal niet toelaten dat migranten vanuit Afghanistan de landsgrenzen oversteken om zo de Europese Unie binnen te komen. Dat heeft de Griekse minister van Migratie Notis Mitarakis dinsdag gezegd.
"Wij willen niet dat ons land de toegangspoort wordt tot de EU voor mensen die naar Europa willen reizen", aldus de Mitarakis volgens nieuwszender ERT. Het Mediterraanse land is vaak het eerste aankomstland voor migranten uit Afghanistan.
De minister pleit voor een gezamenlijk migratiebeleid en benadrukte dat zijn land zijn land- en zeegrenzen met Turkije streng blijft controleren. "We willen geen nieuw 2015 zien", zei hij, verwijzend naar het jaar waarin meer dan 850.000 vooral Syrische migranten Griekenland binnenkwamen via Turkije. De vluchtelingencrisis duurde tot in 2016.
De ministers van Binnenlandse Zaken van de EU komen woensdag samen om de situatie in Afghanistan te bespreken, nu de taliban de controle over het land hebben veroverd. De buitenlandministers zitten dinsdag al samen.
Verschillende EU-politici hebben al opgeroepen om de meest kwetsbaren te beschermen. Anderen benadrukken echter dat een situatie zoals in 2015 en 2016 zeker niet herhaald mag worden.
Talibanwoordvoerder: "Meisjes en vrouwen mogen naar school en de universiteit blijven gaan"
Een talibanwoordvoerder heeft dinsdag in het vooruitzicht gesteld dat meisjes en vrouwen ook na de machtsovername van de taliban naar school en naar de universiteit mogen blijven gaan. "Ja, ze kunnen een beroep doen op onderwijs en hoger onderwijs, dus ook op universiteiten", heeft talibanvertegenwoordiger Suhail Shaheen gezegd tijdens een televisie-interview met de Britse zender Sky News.
Op de vraag of van vrouwen in Afghanistan verwacht wordt dat ze gesluierd gekleed gaan en een boerka dragen, antwoordde de talibanvertegenwoordiger ontkennend. Een hijab of hoofddoek wordt daarentegen wel verwacht. "Dat is voor hun eigen veiligheid", verduidelijkte hij. Na de machtsovername van de taliban wordt gevreesd voor de verslechtering van de mensenrechten in Afghanistan, in het bijzonder voor vrouwen en meisjes.
© AP — Suhail Shaheen Moellah Baradar, viceleider van de taliban, aangekomen in Afghanistan
Abdul Ghani Baradar, medeoprichter van de taliban en de nummer twee van de organisatie, is dinsdag in Afghanistan aangekomen. Hij is nu de hoogste vertegenwoordiger van de radicaal-islamitische groepering die zich officieel in het land bevindt.
Baradar is de leider van het politiek bureau van de taliban in Doha. In februari 2020 had hij nog de overeenkomst met de VS ondertekend over onder meer de beëindiging van de militaire missie van de Amerikanen in Afghanistan. Baradar, die volgens Interpol in 1968 werd geboren, had daarvoor overleg gepleegd met de toenmalige Amerikaanse president Donald Trump en ontmoette ook verschillende malen minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo.
Het is onduidelijk waar de taliban-leider Haibatullah Akhundzada en de andere viceleiders van de organisatie zich bevinden.
De taliban voeren momenteel gesprekken over een toekomstige Afghaanse regering. Volgens de informatie van inlichtingendiensten zou Baradar een functie krijgen die vergelijkbaar is met die van een eerste minister. Er is sprake van om ook andere Afghaanse politici, zoals ex-president Hamid Karzai, bij die besprekingen te betrekken. Maar intussen heeft ook vicepresident Amrullah Saleh verklaard dat hij door het vertrek van president Ashraf Ghani de wettelijke leider van het land is geworden.
© AFP — Abdul Ghani Baradar Afghaanse vicepresident claimt wettelijk leider te zijn
De Afghaanse vicepresident Amrullah Saleh ziet zichzelf als de nieuwe wettelijke leider van Afghanistan. Dat heeft hij dinsdag duidelijk gemaakt op Twitter.
De Afghaanse president Ashraf Ghani is naar het buitenland gevlucht toen de taliban zondag de hoofdstad Kaboel innamen. Maar vicepresident Saleh maakt dinsdag via Twitter duidelijk dat hij wel nog altijd in het land is, waardoor hij volgens de Afghaanse grondwet nu waarnemend president is. Saleh heeft het bericht in het Engels gepost.
Saleh had zondag ook al in een tweet aangegeven dat hij "nooit en onder geen enkele omstandigheid zal buigen voor de taliban-terroristen".
VS: "Taliban hebben evacuaties niet verstoord"
De Taliban hebben de Amerikaanse evacuaties vanuit Kaboel niet dwarsgezeten en er zijn geen vijandelijkheden geweest, zegt het ministerie van Defensie in Washington. De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Heiko Maas had eerder gezegd dat de checkpoints die strijders van de fundamentalisten rond het vliegveld van Kabul hebben opgericht de evacuatie bemoeilijken van Afghanen die voor westerse troepen hebben gewerkt.
Ondertussen arriveren en vertrekken er weer volop vliegtuigen vanaf het vliegveld, nadat Talibanstrijders eerder op de dag in de lucht hadden geschoten om mensen die het luchthavencomplex wilden betreden te verjagen. Het vliegveld zelf wordt beveiligd door tot 4000 Amerikaanse militairen, ondersteund door 500 tot 600 man van de Afghaanse veiligheidstroepen. Er zijn ook Britse en Duitse militairen.
Volgens het Witte Huis vliegen er ook weer commerciële vluchten. De bedoeling is dat er elk uur een vlucht vanaf Hamid Karzai International Airport vertrekt.
Het afgelopen etmaal hebben de Amerikanen honderden mensen het land uitgevlogen. Canada heeft met negen vluchten onder meer alle Canadese diplomaten uit Kabul gehaald.
Inmiddels is een tweede Duitse vlucht met 125 mensen vertrokken. Het eerste toestel kon maandag vanwege de chaos maar zeven mensen meenemen. Om die reden kreeg een Nederlands vliegtuig maandag geen toestemming om te landen. Mogelijk gebeurt dat dinsdag wel. Inmiddels is een tweede toestel onderweg. Ook vanuit België is een vliegtuig vertrokken.
Taliban tijdens persconferentie: "We respecteren vrouwenrechten volgens de sharia"
De taliban hielden hun eerste officiële persconferentie in de Afghaanse hoofdstad Kaboel na hun razendsnelle opmars. Volgens de zegsman zullen "vreedzame" betrekkingen met andere landen worden voortgezet.
"We willen ervoor zorgen dat Afghanistan niet langer een strijdtoneel is", zei taliban-woordvoerder Zabihullah Mujahid. "We hebben al diegenen vergeven die tegen ons hebben gevochten. Er is een einde gekomen aan de vijandigheid. We willen geen externe of interne vijanden."
Niemand uit de Verenigde Staten of van de internationale gemeenschap "zal worden geschaad", aldus de woordvoerder van de fundamentalisten. De Afghaanse tolken en anderen die voor buitenlandse machten werkten, zullen niet worden vervolgd of gewroken.
De woordvoerder ging ook in op het lot van vrouwen onder hun bewind. Hij zei dat vrouwen mogen werken en studeren en "zeer actief zullen zijn in de samenleving, maar binnen het kader van de islam."
"We hebben het recht om te handelen volgens onze religieuze principes. Andere landen hebben verschillende benaderingen, regels en voorschriften... de Afghanen hebben het recht om hun eigen regels en voorschriften te hebben in overeenstemming met onze waarden."
"Wij zijn toegewijd aan de rechten van vrouwen onder het systeem van de sharia", verklaarde Mujahid. "Ze zullen schouder aan schouder met ons samenwerken. We willen de internationale gemeenschap verzekeren dat er geen discriminatie zal zijn."
© Reuters — Persconferentie taliban Merkel bereid tot "gecontroleerde" opvang van kwetsbare vluchtelingen
De Duitse bondskanselier Angela Merkel heeft dinsdag gezegd open te staan voor de "gecontroleerde" opvang van "bijzonder kwetsbare" Afghaanse vluchtelingen die de taliban ontvluchten, maar ze heeft tegelijkertijd toegegeven dat het moeilijk wordt daarover een akkoord te vinden met haar Europese partners.
Volgens bondskanselier Merkel moet er in eerste instantie naar regionale oplossingen gezocht worden, zodat Afghaanse vluchtelingen in de buurlanden van Afghanistan kunnen worden opgevangen. "In tweede instantie kunnen we nadenken over de vraag of bijzonder kwetsbare mensen op een gecontroleerde manier en met ondersteuning naar Europa moeten komen", zei bondskanselier Merkel in een persconferentie, na een ontmoeting met de Estse premier Kaja Kallas. Bondskanselier Merkel plant nog een onderhoud met Filippo Grandi, Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties.
In Duitsland gaan stemmen op tegen een scenario zoals dat van 2015, toen bondskanselier Merkel de deuren van Duitsland opende voor vluchtelingen. "Het is een zwakte van onze Europese Unie dat ze er nog niet in geslaagd is om een gemeenschappelijk asielbeleid te creëren", gaf de Duitse bondskanselier toe. "We moeten daar met kracht aan blijven werken", benadrukte ze.
© AP — Angela Merkel Stoltenberg: "NAVO-bondgenoten stonden voor moeilijke keuze"
De NAVO stond vorig jaar voor de moeilijke keuze: of vertrekken uit Afghanistan en op termijn een terugkeer van de taliban riskeren, of nog veel langer moeten blijven en meer strijd en geweld riskeren. Dat heeft NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg dinsdag gezegd tijdens een persmoment. De bondgenoten kozen voor een terugtrekking, maar nooit konden ze vermoeden dat de taliban zo snel weer aan de macht zouden komen. "Dat is het falen van de Afghaanse autoriteiten", zei Stoltenberg.
"Delen van de Afghaanse veiligheidsdiensten hebben dapper gestreden, maar zij konden het land niet beveiligen omdat, uiteindelijk, de hoogstgeplaatste Afghaanse politici er niet in slaagden om zich te verzetten tegen de taliban en de vreedzame oplossing niet konden bereiken die de Afghanen zo wanhopig wilden", zei Stoltenberg. Die mislukking verklaart voor de Noor "de tragedie waarvan we vandaag getuige zijn". "We waren nooit van plan voor altijd in Afghanistan te blijven." Maandag had ook de Amerikaanse president Joe Biden bijna dezelfde woorden gebruikt.
© AP — NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg Bush: "VS hebben verantwoordelijkheid om Afghanen die hen hebben geholpen te evacueren"
De Verenigde Staten hebben "de verantwoordelijkheid en de middelen" om de Afghanen te evacueren die de Amerikanen hebben geholpen in Afghanistan. Dat heeft ex-president George W. Bush gezegd. Hij drukt ook zijn "grote droefheid" uit over de verovering van Afghanistan door de taliban.
"De Afghanen die vandaag het meest bedreigd zijn, zijn zij die in de voorhoede stonden van de vooruitgang in hun land", aldus Bush in een mededeling. Hij was de president die twintig jaar geleden het bevel gaf voor het Amerikaanse offensief in Afghanistan na de aanslagen van 11 september 2001. De terugtrekking van die troepen hebben nu tot het snelle succes van de taliban geleid.
"We hebben de verantwoordelijkheid en de middelen om hen nu een veilig vertrek uit het land te verzekeren, zonder bureaucratische vertragingen", aldus Bush, die eraan herinnert dat president Joe Biden beloofd heeft om de Afghanen in kwestie te evacueren, samen met de Amerikaanse burgers en de Amerikaanse bondgenoten.
Bush zegt in de mededeling niets over de begin van de Amerikaanse operatie na 9/11. Hij roemt wel de soldaten die in Afghanistan ontplooid waren. "Jullie hebben een brutale vijand verslagen en hebben vermeden dat al-Qaida een veilige haven vonden, terwijl jullie scholen hebben gebouwd, hulpmiddelen hebben gestuurd en medische zorgen hebben toegediend", schrijft hij. "Jullie hebben Amerika beschermd tegen verdere terreuraanslagen, hebben twee decennia gezorgd voor veiligheid en opportuniteiten voor miljoenen mensen en hebben Amerika trots gemaakt."
© AFP — George W. Bush Taliban houden eerste persconferentie
De Taliban houden dinsdag hun eerste persconferentie vanuit de Afghaanse hoofdstad Kaboel. Journalisten zijn welkom in het mediacentrum dat voorheen werd gebruikt door de inmiddels verdreven regering. Woordvoerder Zabihullah Mujahid van de Taliban laat aan TOLOnews weten dat de persconferentie om 18.30 uur lokale tijd (16.00 uur Belgische tijd) begint.
Eerste toestel Defensie vertrekt om 16 uur richting Islamabad
Een eerste toestel van Defensie - een Falcon 7X - vertrekt om 16 uur met een consulair- en een voorbereidingsteam vanop Melsbroek richting Islamabad, in Pakistan. Dat laat de federale regering weten. De grotere transportvliegtuigen, die de eigenlijke evacuatiemissie uit Afghanistan moeten uitvoeren, volgen "in de komende uren", samen met een detachement van ongeveer 15 militairen.
Rusland "positief" omtrent signalen van de taliban
Rusland heeft dinsdag geoordeeld dat de taliban sinds hun machtsovername in Afghanistan positieve signalen hebben uitgestuurd in verband met de vrijheden en machtsdeling.
"Het feit dat de taliban in Kaboel hun bereidheid aankondigen en in de praktijk aantonen de meningen van anderen te eerbiedigen is naar mijn gevoel een positief signaal", zei de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov.
"Wij zien hoopvolle signalen van de kant van de taliban die hun wil voor een regering met andere politieke krachten uitdrukken", zei het hoofd van de Russische diplomatie ook. Moskou steunt het opstarten van een "nationale dialoog" in Afghanistan "met deelname van alle politieke, etnische en godsdienstige krachten" in het land.
Lavrov zag dat er een "positief proces aan de gang is in de straten van Kaboel waar de situatie kalm is en waar de taliban voor de openbare orde instaan."
Taliban schieten in de lucht bij luchthaven Kaboel
Talibanstrijders bij de internationale luchthaven van Kaboel hebben in de lucht geschoten om de menigte bij het complex te verjagen, meldde de nieuwssite al-Jazeera. Amerikaanse militairen deden maandag al hetzelfde. Een menigte wil het terrein op in de hoop op een vlucht uit het land. Maandag slaagden talrijke wanhopige Afghanen erin het vliegveld en de start- en landingsbaan te bereiken. Ze blokkeerden zo de evacuaties die verscheidene landen via deze luchthaven willen uitvoeren.
VN eisen open grenzen voor Afghaanse vluchtelingen
De vluchtelingenorganisatie van de VN (UNHCR) heeft dinsdag geëist dat alle landen ter wereld vluchtelingen uit Afghanistan binnenlaten en niemand meer naar het Aziatische land terugsturen.
Woordvoerster Shabia Mantoo verwees daarbij naar de verslechterende veiligheidssituatie, de mensenrechtensituatie en de humanitaire crisis in Afghanistan waar de radicaalislamitische taliban feitelijk de macht hebben overgenomen. "Staten hebben de legale en morele verantwoordelijkheid bescherming te bieden aan Afghaanse vluchtelingen en vluchtelingen niet onder dwang terug te sturen", zei ze.
Het Oezbeekse ministerie van Buitenlandse Zaken maakte dinsdag bekend dat de ex-Sovjetrepubliek een mogelijke toestroom van Afghaanse vluchtelingen wil afblokken.
De Griekse minister van Migratie zei niet te zullen toelaten dat migranten uit Afghanistan de Griekse grens oversteken om in de Europese Unie te geraken.
Volgens Mantoo heeft de UNHCR geen precieze statistieken over de actuele uitreizen uit Afghanistan.
Duitsland schort ontwikkelingshulp aan Afghanistan op
Na de feitelijke machtsovername in Afghanistan door de islamistische taliban zet Duitsland zijn ontwikkelingshulp aan het Aziatische land stop. Dat maakte minister van Ontwikkelingshulp Gerd Müller dinsdag bekend.
Volgens Müller hebben alle Duitse en internationale medewerkers van het Duitse ontwikkelingsagentschap GIZ intussen Afghanistan verlaten. "We werken er met volle kracht aan om lokaal personeel van de Duitse ontwikkelingshulp en van hulporganisaties die met ons samenwerken, op een veilige manier uit Afghanistan weg te halen", zei de minister nog.
Afghanistan is het land dat normaal de grootste brok van de Duitse internationale ontwikkelingshulp krijgt. Voor dit jaar was voor het Aziatische land 250 miljoen euro begroot, waarvan tot nu toe nog geen euro is betaald. Daarnaast vloeit ook ander Duits geld naar Afghanistan, met name voor humanitaire hulp en politieopleiding, waardoor het bedrag dat Berlijn voor het land heeft toegezegd oploopt tot 430 miljoen euro.
Duits president Steinmeier: "We zijn medeverantwoordelijk voor tragedie in Afghanistan"
De machtsovername door de taliban in Afghanistan zal naar inschatting van de Duitse president Frank-Walter Steinmeier langdurige geopolitieke gevolgen hebben.
"Wij maken deze dagen een menselijke tragedie mee waarvoor we medeverantwoordelijk zijn, en een politieke cesuur die ons dooreenschudt en de wereld zal veranderen", zei het Duitse staatshoofd dinsdag in Berlijn.
Duitsland moet er nu alles aan doen de eigen landgenoten en de Afghanen die jarenlang aan hun zijde hebben gestaan, in veiligheid te brengen. "Daarbovenop moeten wij met onze bondgenoten naar mogelijkheden zoeken om ook eenieder te helpen die in nu in Afghanistan door geweld of de dood bedreigd wordt, onder wie veel moedige vrouwen", aldus Steinmeier.
"De beelden van de vertwijfeling op de luchthaven van Kaboel is beschamend voor het Westen", beklemtoonde hij nog.
© Bernd von Jutrczenka/dpa — Duits president Frank-Walter Steinmeier. Johnson wil zo snel mogelijk online vergadering met de G7
Boris Johnson, de premier van Groot-Brittannië, wil zo snel mogelijk een online vergadering met de G7, de zeven rijkste industrielanden, over de situatie in Afghanistan. Downing Street maakte dat bekend nadat Johnson een telefoongesprek voerde met bondskanselier Angela Merkel.
"De premier benadrukt ook de behoefte om de huidige en toekomstige taliban-regeringen te houden aan internationale standaarden als het gaat om mensen rechten", klinkt het in de verklaring.
© Photo News Taliban beveelt militanten om buitenlanders te respecteren, UNICEF is 'voorzichtig hoopvol' over situatie
De leiding van de taliban heeft haar militanten bevolen om buitenlanders in Afghanistan te respecteren en gedisciplineerd te blijven. Zo mogen de strijders naar verluidt geen leegstaande ambassades binnendringen of diplomatische voertuigen stoppen. "Militanten op alle niveaus kregen de orders om de aanwezigheid van andere landen in Afghanistan te respecteren", aldus een hoge officier via het persbureau Reuters. Ondertussen kregen Afghaanse burgers de opdracht om economische activiteiten te hervatten of voort te zetten.
Daarnaast blijft UNICEF ook hulp aanbieden in grote delen van Afghanistan. De kinderrechtenorganisatie van de Verenigde Naties heeft contact gehad met de extremistengroep, en was 'hoopvol' over de samenwerking. "We hebben tot nu toe nog geen enkel probleem gehad met de taliban in onze installaties in Afghanistan", laat Mustapha Ben Messaoud, UNICEF's verantwoordelijke voor Afghanistan, optekenen. Hij liet ook weten dat de taliban in enkele Afghaanse regio's hun steun uitdrukten om meisjes naar school te laten gaan. Het blijft echter afwachten op de officiële communicatie van de taliban om uitsluitsel te kunnen geven. "We zijn voorzichtig optimistisch", aldus Messaoud.
Turkije "positief" over boodschappen taliban
De boodschappen die de taliban de wereld in hebben gestuurd na hun machtsovername in Afghanistan, zijn "positief". Dat zei de Turkse buitenlandminister Mevlüt Cavusoglu dinsdag tijdens een persconferentie. Hij zei ook dat Turkije al overleg pleegde met de taliban.
"We onthalen de boodschappen die de taliban tot nu toe hebben uitgestuurd, positief", zei Cavusoglu. De houding van de islamisten ten opzichte van zowel "buitenlanders, diplomatieke vertegenwoordigers, als hun eigen volk" stemt de Turken voorlopig tevreden. "We hopen dat dit tot uiting zal komen in hun daden."
© Photo News — Turks buitenlandminister Mevlüt Cavusoglu. Staatssecretaris Mahdi bevestigt: België zal ook vrouwenrechtenactivisten evacueren
De regering zal naast Belgische onderdanen en Afghaanse medewerkers zoals tolken en fixers ook vrouwenrechtenactivisten evacueren uit Afghanistan. Dat zegt staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) op Twitter. Zijn kabinet bevestigt. "Ze zijn de eerste en grootste slachtoffers van de taliban", klinkt het. Er wordt gekeken naar organisaties die een band hebben met ons land.
Taliban en Afghaanse overheid onderhandelen over ‘inclusieve regering’
In Kaboel onderhandelen delegaties van de Taliban en de Afghaanse regering over de overname van de macht, meldt persbureau AP. Namens de islamitische beweging zit kopstuk Amir Khan Muttaqi aan tafel. Voor de Afghaanse overheid is onder meer voormalig president Hamid Karzai aanwezig.
Een woordvoerder van de Taliban zei dinsdag dat de nieuwe Afghaanse regering ‘inclusief’ moet zijn, ook niet-Taliban zijn idealiter erin vertegenwoordigd. Muttaqi zou al voor de overname van Kabul toenadering hebben gezocht tot kopstukken van de overheid.
Terwijl de laatste president Ashraf Ghani onder druk van de naderende Taliban het land ontvluchtte, gaf Karzei publiekelijk aan in het land te willen blijven. Onder meer Reuters schrijft dat de Taliban mogelijk uit waren op een staakt-het-vuren van twee weken in aanloop naar de verovering van Kabul. Nadat Ghani uit eigen beweging was vertrokken, was er geen belemmering meer om sneller op te stomen richting het presidentieel paleis in Kabul.
© AP — Voormalig president Hamid Karzai onderhandelt met de Taliban over de overname van de macht. Eerste geëvacueerde Fransen komen aan in Verenigde Arabische Emiraten
Maandagavond kon een eerste Franse transportvliegtuig "na een erg chaotische situatie" landen en weer vertrekken in Kaboel, zei Parly tegen radio-omroep RTL. Het toestel landde "aan het einde van de nacht" op de Frans militaire basis in Al Dhafra. Daarmee is volgens de minister "de basis van een luchtbrug tussen Kaboel en de VAE" gelegd.
Het eerste transportvliegtuig, een Airbus A400M, vertrok maandag vanuit Frankrijk naar de VAE en bracht vervolgens Franse speciale eenheden naar Kaboel. Die moeten de evacuatie van tientallen Fransen en enkele Afghanen in goede banen te leiden.
Hoeveel mensen aan boord waren van de eerste vlucht vanuit Kaboel naar Al Dhafra is niet bekend. Ook wanneer zij naar Frankrijk zouden worden overgebracht is niet duidelijk. De Franse autoriteiten hebben ook niet bekendgemaakt hoeveel personen precies uit Afghanistan worden weggehaald.
In totaal zet Frankrijk voor de evacuatie uit Afghanistan vier vliegtuigen in: telkens twee tussen Kaboel en de VAE en tussen de VAE en Frankrijk.
© AFP — De Airbus A400M van het Franse leger op de militaire basis Al Dhafra. Afghaanse munt op dieptepunt
De Afghaanse munt - de afghani - is dinsdag voor de vierde dag op rij verzwakt tegenover de dollar, tot een absoluut dieptepunt. Tegen de achtergrond van de machtsovername door de taliban in Afghanistan, daalde de afghani dinsdag met 1,7 procent in waarde, tot 83,5013 afghani per dollar, aldus het nieuwsagentschap Bloomberg.
Taliban beloven "algemene amnestie" voor overheidsfunctionarissen
Alle overheidsfunctionarissen in Afghanistan krijgen amnestie. Dat hebben de islamistische taliban gezegd. De ambtenaren worden ook opgeroepen om gewoon weer aan het werk te gaan.
"Er is een algemene amnestie afgekondigd voor iedereen (...), dus u moet uw normale routine met het volste vertrouwen hervatten", luidt het in een mededeling van de taliban.
Facebook blokkeert (steun)berichten taliban
Facebook gaat alle berichten van de taliban en steunberichten voor de groepering blokkeren op zijn platformen. Dat bevestigt een woordvoerder van het socialemediabedrijf dinsdag aan de Britse zender BBC. Facebook beschouwt de taliban als een terroristische organisatie.
Het bedrijf heeft een gespecialiseerd team van Afghaanse experts aangesteld om de berichten te monitoren en indien nodig te verwijderen. Ze kennen de lokale situatie in Afghanistan en spreken de landstalen. Ook WhatsApp en Instagram bannen dergelijke berichten.
In het verleden maakten de taliban graag gebruik van sociale media. Maar door de snelle verovering van terrein in Afghanistan, met uiteindelijk de machtsoverdracht in Kaboel zondagavond, is het voor socialemediabedrijven schipperen hoe om te gaan met berichten van en over de organisatie.
De taliban worden beschouwd als een terreurorganisatie onder Amerikaanse wetgeving en we bannen ze van onze diensten via onze policy 'gevaarlijke organisaties'
"De taliban worden beschouwd als een terreurorganisatie onder Amerikaanse wetgeving en we bannen ze van onze diensten via onze policy 'gevaarlijke organisaties'. Dit betekent ook dat we alle accounts in naam van taliban verwijderen en ook inhoud verbieden die hen steunt", aldus de woordvoerder van Facebook.
Ook Twitter benadrukt dat het geen inhoud toelaat waarbij terrorisme of geweld tegen burgers wordt gepromoot. Maar tot nu zouden de taliban wel nog gebruikgemaakt hebben van het platform om te berichten over hun veroveringstocht in Afghanistan, meent de BBC.
President Afghaanse centrale bank is land ontvlucht
De president van de Afghaanse centrale bank is het land ontvlucht vanwege de machtsovername in Afghanistan door de Taliban. In een tweet liet bankgouverneur Ajmal Ahmady weten zondag met een militair toestel te zijn vertrokken uit Afghanistan. De waarde van de Afghaanse munteenheid, de afghani, is naar een dieptepunt gezakt vanwege alle onrust.
Ahmady zegt zondag nog te hebben gewerkt bij de centrale bank totdat strijders van de Taliban aan de poorten van de stad stonden en dat hij op zaterdag nog crisisoverleg had met banken en geldhandelaren om hen gerust te stellen. Hij is zondag op de luchthaven van Kabul op een militair transportvliegtuig gestapt. Het is niet duidelijk van welk land dat toestel was en waar hij naartoe is gevlucht.
De centralebankpresident zegt dat de regering van de eveneens gevluchte president Ashraf Ghani schuldig is aan de snelle en chaotische ineenstorting van de Afghaanse overheid. "Het had niet zo hoeven eindigen. Ik walg van het gebrek aan enige planning door het Afghaanse leiderschap", schrijft Ahmady op Twitter.
