Mussche: "Vordering OM is vrij fors"
Christine Mussche, advocate van de burgerlijke partij, noemt de vordering van het openbaar ministerie "vrij fors". Ze wijst daarbij vooral op de voorwaarde van schuldinzicht bij Bart De Pauw om aan de probatievoorwaarden voor een eventuele celstraf te voldoen.
Emoties de vrije loop
Met de vordering van het parket kwam er meteen een einde van de eerste dag van het proces. Zowel De Pauw als de burgerlijke partijen verlieten de zittingszaal. Die laatsten lieten daarbij heel even hun emoties de vrije loop. Op de binnentuin van het gerechtshof weerklonk een luide kreet, gevolgd door applaus. De Pauw reageerde bij VTM Nieuws dat hij "morgen zal spreken".
De Pauw riskeert één jaar voorwaardelijk
Het openbaar ministerie eist één jaar voorwaardelijke celstraf. Om de strafmaat te bepalen, hield de aanklager rekening met zijn blanco strafblad, maar ook met het feit dat De Pauw alle tenlasteleggingen tegenspreekt. Die houding kan op weinig begrip rekenen van het parket.
"Maar hij is geen Harvey Weinstein", beklemtoont openbaar aanklager Ken Van Hoogenbemt. "Wel een zielige man die hunkert naar de aandacht van jonge vrouwen. De Pauw had duidelijk moeten beseffen dat hij overlast veroorzaakte met zijn berichten." De feiten van belaging waren volgens hem dan ook duidelijk bewezen.
Het parket tilde tot slot ook nog erg zwaar aan het feit dat De Pauw zijn slachtoffers na de opstart van het gerechtelijke onderzoek nog contacteerde waardoor hij ze mogelijk het zwijgen deed opleggen. Hij weigerde ook zijn machtspositie in te zien. “Meneer De Pauw was een god binnen het Vlaamse tv-landschap. Een 'golden boy' waarmee iedereen wou samenwerken. Hij mocht zijn macht binnen de media niet onderschatten”, besloot de aanklager.
Procureur: "De Pauw is geen Weinstein"
De burgerlijke partijen zullen - indien zij dat wensen - morgen nog iets mogen toevoegen aan de pleidooien van hun advocaten. De zitting is wel nog niet afgelopen. De microfoon wordt doorgegeven aan het openbaar ministerie.
Procureur Ken Van Hoogenbemt begon zijn rekwisitoor al meteen met te zeggen dat het dossier middenin de MeToo-golf tot stand is gekomen. "Het gaat om een atypisch dossier, want niet iedereen wilde het tot een proces laten komen."
Het parket in Mechelen startte in november 2017 zelf een gerechtelijk onderzoek op naar aanleiding van de videoboodschap van De Pauw. “Maar laat ons duidelijk zijn. Meneer De Pauw is geen Harvey Weinstein. Daar kunnen we het allemaal eens over zijn. Hij staat hier vandaag niet terecht voor seksuele misdrijven."
Op het einde van zijn rekwisitoor weten we welke straf De Pauw boven zijn hoofd hangt. Hij riskeert een celstraf tot 2 jaar cel.
"Voor overlast gezorgd"
Meester Christine Mussche sluit de pleidooien van de burgerlijke partijen af. Zij bedankte de rechtbank voor de aandacht en besloot door te zeggen dat er vandaag een bepaald profiel van Bart De Pauw én van alle slachtoffers tot uiting is gekomen dat onmiskenbaar is. “Er zijn geen lijvige conclusies of psychologische verslagen nodig om te zien wat de overzijde niet wil zien. En dat is dat hij voor voor overlast heeft gezorgd.”
“De Pauw probeerde junior-redactielid twee keer te zoenen in jacuzzi"
Als voorlaatste burgerlijke partij kwam een junior-redactielid bij Koeken Troef! aan het woord. De toen 23-jarige Jenka Van de Voorde solliciteerde in 2015 bij het productiehuis van De Pauw. Na een onbetaalde stage kreeg ze er een contract van onbepaalde duur.
Ze ging aan de slag bij het programma 'De Boxy’s' en vertrok mee op reis naar Londen. Daar werd ze voor het eerst benaderd door De Pauw. Hij vroeg haar of zij ook de seksuele spanning tussen hen voelde. Na die reis was de jonge vrouw volgens haar vriendinnen verbouwereerd.
“Ze wist niet hoe ze hem nadien moest aanpakken”, aldus meester An-Sofie Raes. Een andere vriendin van het junior-redactielid vertelde dat de emoties hoog oplaaiden op het moment dat ze kort na de reis De Pauw tegenkwam tijdens een voetbalwedstrijd.
Het dieptepunt volgde tijdens een prospectiereis in Zweden. De Pauw benaderde haar opnieuw en probeerde haar twee keer te zoenen in de jacuzzi.
Het ging na dat incident volgens de advocate niet goed met Van de Voorde. Ze begon ander werk te zoeken, maar vertelde dat aan niemand. "Wie zou geloven dat ze een topproductiehuis zou verlaten voor iets anders", legde Raes uit. "Zijn positie zorgde ervoor dat het niet goed ging met haar en dat ze uiteindelijk ook een psycholoog moest raadplegen." Van de Voorde verliet uiteindelijk de sector en ging in het onderwijs aan de slag.
Bij haar verklaringen bij de onderzoeksrechter bleef de jonge vrouw opvallend positief over De Pauw. “Omdat ze angstig was en zij wist dat hij de verklaringen zou lezen”, besloot Raes. “Het is een ons-kent-onsmentaliteit en ze wou haar kansen in de tv- en filmsector niet in het gedrang laten komen."
"Tv-reeks inblikken werd ware uitputtingsslag voor Ella-June Henrard"
Na de pauze haalt meester An-Sofie Raes de getuigenissen van actrice Ella-June Henrard boven. Zij kreeg onder meer het bericht dat ze er "smoking hot" uitzag. "Ik zou je willen neuken", volgde er ook nog. "Ik zou me zelfs kaal laten scheren en Make-a wish inschakelen om deze droom te realiseren."
Bij haar startte de belaging kort na haar casting als Rebecca voor de TV-reeks 'It’s Showtime' van De Pauw. De eerste berichten waren eerder van motiverende aard en gingen over hoe ze haar rol neerzette.
Die boodschappen werden eerst nog als flatterend beschouwd, maar dat duurde niet lang. Er volgden snel gedichtjes, liedjes en andere complimenten.
Toen de toon veranderde, liet Henrard meteen weten dat ze er niet mee gediend was. “Normaal gezien had hij toen al door moeten hebben dat hij me niet aan het winnen was, maar toch bleef hij verder doen. Zelfs nadat ik vroeg om te stoppen. Vaak had ik dertig gemiste oproepen per nacht en kreeg ik continu berichten. Zelfs tot 5 minuten voordat ik in de make-upstoel zat”, verklaarde Henrard.
De Pauw maakte ook opmerkingen op de set dat Henrards wallen bijgewerkt moesten worden. "Die wallen kwamen door zijn onophoudelijke berichten en telefoontjes de nacht voordien, hij was het probleem", klonk het. Maar De Pauw zei dat het kwam omdat de actrice graag feestte tijdens de draaiperiode.
Uiteindelijk sneerde hij dat als hij Matthias Schoenaerts zou zijn ze er wel op in zou gaan. "Nu ben ik slechts een oude vieze man, maar je bent nog steeds smoking hot", besloot De Pauw zijn bericht.
Volgens haar advocate werd het inblikken van de tv-reeks een ware uitputtingsslag. “Want wat moest of kon ze doen? Wie zou haar geloven? Bovendien wou zij ook niet de oorzaak zijn dat de opnames voor de tv-reeks zouden stopgezet worden. Daarom zette ze op professioneel vlak een masker op. Maar emotioneel lieten de berichten sporen na, dat zagen onder meer haar moeder en vriend. De Pauw bleef nadien echter doen alsof er niets aan de hand was."
“Die vraag over jou was mijn favoriet”
Professioneel kenden actrice Lize Feryn en Bart De Pauw elkaar niet wanneer zij in september 2014 plots een berichtje van De Pauw kreeg. Zij was toen amper 21 jaar oud, De Pauw 26 jaar ouder. De aanleiding? Een vraag over de actrice in de tv-quiz ‘Twee tot de zesde macht’. De Pauw stuurde haar toen een bericht waarin hij beweerde dat haar vraag in de quiz zijn meest favoriete vraag was.
"Terwijl ik hem niet ken en zelfs niet op Facebook had. Ik was verbaasd”, vertelde ze hierover aan een goeie vriend. De actrice hoopte vooral dat De Pauw haar niet meer zou sturen en wou hem enkel nog maar professioneel horen. “Alleen zit dat er door die berichten niet meer in. Want hoe kan je na zoiets ooit nog goed samenwerken?”, aldus meester An-Sofie Raes in haar pleidooi.
“Feryn was in de war, voelde zich ongemakkelijk en was ambetant als ze de berichten kreeg. Ze moest nadenken hoe ze op zijn berichten moest reageren en het voelde alsof haar maag dicht kroop.”
"Het machtsaspect speelt: zij is een beginnende actrice, hij een 46-jarige succesvolle televisiemaker. We mogen dat niet vergeten", pleitte Raes.
In een verhoor bij de onderzoeksrechter gaf Feryn aan dat ze bleef antwoorden op de ongewenste berichten van De Pauw "voor haar carrière". Ze chatte erover met een vriend. "Ik wil ooit nog met hem werken", zei ze in dat gesprek.
Later kreeg de actrice nog een bericht van De Pauw met de vraag een affaire te beginnen. Daar antwoordde ze niet op. "Oké, dan niet. Your loss", reageerde De Pauw. Wat later volgde nog een lachende smiley. "Feryn was totaal van de kaart", aldus Raes. Ze ging te rade bij een andere regisseur. Die gaf haar het advies De Pauw op een ludieke manier te blijven afwijzen.
Na de getuigenis van Feryn besliste de rechtbank om een pauze te nemen van een kwartier.
Nieuwe slachtoffers: “Willen zich niet manifesteren als slachtoffer, maar wel delen wat hen is overkomen"
Voor het eerst in de zitting wordt er ook verwezen naar de drie dames die zich recent hebben aangemeld als burgerlijke partijen tegen Bart De Pauw. “Zij willen geen schadevergoeding of willen geen nieuw onderzoek. Ze willen ook geen schadevergoeding of zich manifesteren als slachtoffer. Ze willen wél vertellen wat hen is overkomen. En dat is heel moedig”, vertelt Raes. De advocate wil hun anonimiteit bewaren en heeft het enkel over de initialen S.W., S.V. en K.R.
Bart De Pauw leerde één van hen tijdens de opnames van 'De Mol'. Zij verklaarde dat er meerdere amoureuze toenaderingen waren en hij niet meteen stopte. Een ander vrouw leerde De Pauw kennen eind 2004 en begin 2005. “Zij kreeg maar één berichtje, maar opmerkelijk genoeg kreeg ze dat berichtje terwijl meneer De Pauw over haar aan tafel zat over én terwijl haar echtgenoot naast haar zat”, verduidelijkte de advocate. “Gelukkig bleef het bij één berichtje en heeft het zich nadien niet meer voorgedaan."
Voor de derde vrouw, die hij in het najaar van 2007 leerde kennen, deed De Pauw naar haar eigen verklaringen meer moeite. Zo kreeg ze, soms ook ’s nachts, plots telefoontjes van een onbekende nummer. Opmerkelijk was dat er vaak ook een bericht werd achtergelaten. Alleen bestond dat uit liedjes met teksten over liefdes en relaties.
“Om te weten te komen wie achter de telefoontjes zat, belde ze terug naar het onbekende nummer, maar kwam ze uit op een naamloze voicemail”, gaat meester Raes verder. “Pas na een opname van een programma en een gesprek met een dronken De Pauw, kon mijn cliënte de eindjes aan elkaar knopen en wist ze dat hij achter de berichten zat. Ze sprak hem er zelfs over aan, waarop hij vroeg of ze het leuk vond.”
“Moet ik me nog herhalen?”
“Moet ik me nog herhalen”, zegt meester An-Sofie Raes. Zij neemt nu opnieuw het woord voor Ellen Lloyd. Een kleedster, die Bart De Pauw leerde kennen tijdens de opnames van het derde seizoen van de TV-quiz ‘Twee tot de Zesde macht’. “Opnieuw na de eerste kennismaking met Ellen, begint de overzijde haar te sms’en”, start Raes.
In die sms’en liet hij haar onder meer weten dat hij haar miste en zei hij dat zij hem beschouwde als een oude lul. “Dat melancholische, die eenzaamheid, werd door meneer De Pauw steeds opnieuw naar boven gehaald in de berichten, om zo de vrouwen nog meer met hun rug tegen de muur te plaatsen”, aldus meester Raes.
De vrouw wees De Pauw op het feit dat hij getrouwd was, maar toch bleef hij proberen. "Mag ik verliefd zijn op jou?", vroeg hij onder meer. "Helaas ging het verder. Ik kan bijzonder veel berichtjes voorlezen."
De advocate wees erop dat De Pauw de persoon was die het loon van Lloyd betaalde. "Hij had beslissingsmacht. Dat Lloyd het contact met De Pauw aanhield, was om de professionele brug niet op te blazen", aldus de advocate.
Ze rondt de getuigenissen van Lloyd af door te benadrukken dat de berichten heel wat slechte gevoelens teweegbrachten. “Onder meer omwille van de ongemakkelijke positie waarin hij haar plaatste."
Derde melder vertrouwenspersoon VRT
Dymphne was de derde vrouw, naast Maaike Cafmeyer en Liesa Naert, die onafhankelijk van elkaar naar de vertrouwenspersoon bij de VRT stapten. Op dat moment had zij nog geen enkel contact gehad met andere dames uit dit dossier, en was zij ook niet op de hoogte van de feiten tegenover de andere vrouwen.
"Van een complot tegen De Pauw is dus, alweer, geen sprake want dit gebeurde vóór alles aan het licht kwam", besluit Mussche.
Dymphne Poppe: "Ik werkte 22 dagen voor productiehuis en werd al benaderd”
Advocate Christine Mussche neemt de pleidooien van Raes even over, voor de verklaringen van Dymphne Poppe. Zij was één van de eerste vrouwen die zich burgerlijke partij stelde. Poppe begon in oktober 2012 te werken als stagiaire bij Koeken Troef, het productiebedrijf van Bart De Pauw en zijn vrouw Inès. Ze was toen 24, De Pauw was 46.
“Amper 22 dagen later werd zij al voor de eerste keer benaderd”, klinkt het. Volgens Poppe kreeg ze toen een bericht waarin De Pauw zei dat hij vond dat ze bij het productiehuis paste en hij het helemaal zag zitten. “Ze moest wel nog een ingangsexamen doen, maar kon met vragen of ideeën steeds bij hem terecht. In alle luwte weliswaar”, aldus Mussche. Eind dat jaar kreeg ze een contract van onbepaalde duur. De communicatie van De Pauw evolueert verder naar heel seksueel getinte berichten. Zo krijgt Poppe berichten dat hij haar "zou willen neuken" en dat hij zijn vrouw zou verlaten voor haar. Het is een eindeloze berichtenstroom ook, waarvan verschillende vrienden van Poppe getuige waren.
"Ze had een vaste relatie en het was haar droom om voor het productiehuis van De Pauw te werken. Maar die berichten brachten haar in de war: ze voelde zich gelukkig in haar job maar was ook gewrongen door de baas-werknemerverhouding die duidelijk niet liep zoals het normaal moest lopen. Ze was onzeker over hoe ze met de situatie moest omgaan omwille van de machtsverhouding."
Mussche vertelt dat ook Dymphne Poppe door De Pauw werd gecontacteerd kort voor de feiten wereldkundig werden gemaakt. "Ze kreeg een telefoontje op 18 oktober 2017 waarin hij probeerde haar het zwijgen op te leggen. Nadien vertelde ze over dit gesprek aan haar vriendin, die zegt dat Dymphne het als manipulerend ervoer en als een verzoek tot stilzwijgen. Nadien heeft hij haar nog verschillende keren gecontacteerd, zij werd daar heel angstig door."
"De Pauw wist sinds 2008 dat zijn gedrag grensoverschrijdend was"
Uiteindelijk bereikt de kwestie ook de top van Woenstijnvis. In 2008 zou Bart De Pauw op de vingers getikt zijn in een gesprek met toenmalig Woestijnvis-baas Wouter Vandenhaute.
Dat gesprek met de leiding van het productiehuis is "heel belangrijk" voor de burgerlijke partijen in dit proces. "Het is onze stellige overtuiging dat sinds 2008 Bart De Pauw niet meer kan volhouden dat hij niet wist dat zijn gedrag belagend of grensoverschrijdend was. Zijn eigen overste had het hem gezegd", aldus Raes. "Het had inzicht moeten creëren dat zijn gedrag ontoelaatbaar en strafbaar was"."
Het is "een belangrijke achilleshiel" in de verdediging van De Pauw, meent Raes. "Men gaat die terechtwijzing, die berisping, door Wouter Vandenhaute stilzwijgen." Na het gesprek stopte De Pauw de belaging van de medewerkster die aan de alarmbel had getrokken, merkt de advocate nog op.
"Kust mijn kloten"
De vrouw die werkte op de set van 'Loft' was 24 jaar toen ze De Pauw leerde kennen. "Ik ben een beetje verliefd op u, maar het voelt wel prettig", is het eerste sms'je dat zij ontving van de tv-maker. De jonge vrouw, die anoniem wenst te blijven, vond het contact raar en ongepast en toonde later enkele berichtjes aan haar overste. Daarna volgde een sms van De Pauw: "Kust mijn kloten. Wat heb je in godsnaam meegemaakt dat je zo cynisch en ongevoelig maakt."
Ook een andere jonge medewerkster werd ongewenst bestookt met sms'en, toen zij werkte op de set van een Woestijnvis-productie. Ze kreeg ook cd's van De Pauw en ook opvallende post-its: 'Niet vergeten, lief zijn voor Bart. Veel liever zijn voor Bart. Nog veel liever zijn voor Bart', stond daar bijvoorbeeld op geschreven.
Toen de crew op een bepaald moment tijdens opnames op hotel verbleef, stuurde De Pauw in een bericht aan de toen 23-jarige vrouw dat 'de deur van zijn kamer openstond'. Ze besloot melding te maken bij haar oversten. De Pauw trok later naar haar privéwoning om verhaal te halen. "Ik heb me er heel ongemakkelijk bij gevoeld", zegt de vrouw. Ze besloot na het hele incident uit de mediawereld te stappen.
Zitting wordt hernomen
De zitting wordt hernomen in Mechelen. Bart De Pauw heeft opnieuw zijn plaatsje op het beklaagdebankje ingenomen, ook de burgerlijke partijen betraden inmiddels de zittingszaal.
Meester An-Sofie Raes zal het pleiten verder zetten en start met de getuigenissen van een assistent-grip. Een jonge twintiger die De Pauw leerde kennen tijdens de opnames van de film 'Loft'.
Middagpauze
De rechtbank heeft de zitting tijdelijk gestaakt voor een middagpauze. Na een pauze van anderhalf uur zal de burgerlijke partij verder gaan met de getuigenissen van de andere vrouwen die zich burgerlijke partij stelden.
Verdachte zoenscène en ongewenst bezoek op kot
Liesa Naert had steeds het gevoel dat ze bij niemand terecht kon. “Wie zou mij geloven”, vroeg de actrice zich volgens haar verklaringen af. “Het was Hiding in Plain Sight.” Tijdens haar getuigenis haalde ze twee voorbeelden van grensoverschrijdend gedrag aan.
Het eerste was tijdens de opnames van 'Willy’s en Marjetten'. Zo was er een scène geschreven door De Pauw waarin zij met De Pauw moest zoenen. “Maar ik kon me niet van de gedachte ontdoen dat er meer achter die scène zat”, klonk het. “Het feit dat deze scène nooit is uitgezonden, versterkt die gevolgen nog meer.”
Het tweede geval is volgens advocate Raes het toppunt van de belaging. Zo drong De Pauw volgens Naert in maart 2007 aan om haar te bezoeken op haar kot. “Maar ondanks de duidelijke stop-signalen - zo stuurde ze dat ze dat niet wou en zette ze haar gsm zelfs uit - ging hij toch naar haar kot. Hij ging er aanbellen en drong, ondanks dat zij hem niet binnenliet, toch naar binnen en begon op de binnendeur van haar kot te kloppen. Kan u zich inbeelden hoe zij zich voelde? Ze was doodsbang en riep dat ook. Pas wanneer een andere kotbewoner zei dat ze de politie zou bellen als meneer De Pauw niet zou vertrekken, vertrok hij.”
Ook Naert werd in november 2017 door De Pauw gecontacteerd in een poging haar te doen zwijgen. De actrice zou De Pauw volgens haar eigen verklaringen nu niet aan het kruis willen nagelen. Volgens het pleidooi van haar advocate heeft ze zelfs geen rancunes. “Hij moet volgens haar enkel weten dat hij fout bezig was, de feiten erkennen en professionele hulp zoeken."
Liesa Naert: “Een jonge beginnende actrice gaat op haar eerste TV-set niet zeggen dat zijn gedrag ongepast was”
Als derde haalt meester Raes Liesa Naert aan. De actrice werd als 24-jarige en tijdens haar laatste jaar theateropleiding gecast voor een rol in de TV-reeks 'Willy’s en Marjetten'. Dankbaar om te mogen meewerken aan de reeks, werd ze volgens haar verklaringen bij de politie al meteen op de eerste draaidag door De Pauw aangesproken met haar koosnaampje ‘muis’. “Maar ik wens te benadrukken dat een jonge beginnende actrice op haar eerste TV-set niet gaat reageren dat dit ongepast was”, liet ze de politie direct neerschrijven.
Even later ontving ze een sms'je met rare tekens, van een onbekende afzender. Dat bleek De Pauw te zijn. Naert was verbaasd want ze had hem haar nummer niet gegeven.
"Het begon onschuldig maar ging al snel over in amoureuze toenaderingen", zegt meester Raes. "Liesa was in tweestrijd: langs de ene kant was ze gecharmeerd en geflatteerd dat een regisseur haar tijdens haar eerste rol complimentjes toeworp, langs de andere kant ging het om een man die 13 jaar ouder was en die nog veel voor haar carrière kon betekenen, dus was het moeilijk om hem af te wijzen. Ze voelde zich in het nauw gedreven. De continue sms'en, urenlang en op momenten waarop ze niet kon antwoorden zoals in aanwezigheid van haar familie of vrienden, wogen op haar."
Dat het belagen van Naert begon bij de opnames van een nieuwe TV-reeks, zorgt voor inspiratie in het pleidooi van Raes: “Een nieuwe reeks, een nieuwe vrouw”, zegt ze. “Het zou de leuze van dit dossier kunnen zijn. En was dit niet zo’n triestige zaak, het was nog grappig.”
Kleedster: “Ik kreeg een mitraillette aan berichten”
Na Maaike Cafmeyer heeft meester Raes het nu over een tweede dame die zich burgerlijke partij heeft gesteld. De vrouw woonde de zitting niet bij omdat ze niet alles opnieuw wou aanhoren. Zij werkte tijdens de periode van haar belaging als kleedster voor De Pauw tijdens de opnames van ‘Het Geslacht De Pauw’.
Nadat de tv-reeks was ingeblikt, was er een feestje met de crew in het huis waar de opnames hadden plaatsgevonden. Volgens haar verklaringen drong De Pauw ’s nachts haar kamer naar binnen en ging hij nadien bij haar in bed liggen. “Nadat ik vertelde dat ik dat niet wou, vertrok hij. Maar nadien kreeg ik een mitraillette aan berichten. Deze hadden eerder een bedreigende toon. Zo mocht ik niets van het voorval zeggen of anders zou hij mijn partner vertellen dat ik overspel pleegde.”
Volgens de vrouw stopte De Pauw pas met berichten sturen op het moment dat zij hem vertelde dat hij verkeerd bezig was. “En ze hem duidelijk had gemaakt dat ze het niet ging rondvertellen”, voegt Raes toe.
Maaike Cafmeyer voelde "dat ze haar mond moest houden", ook Cathérine Ongenae kreeg te horen dat ze moest zwijgen
Probeerde Bart De Pauw actrice Maaike Cafmeyer te verbieden om te spreken over de vele berichten die zij kreeg van de tv-maker? Advocate An-Sofie Raes meent van wel. De Pauw zou gedreigd hebben met een proces wegens laster en eerroof.
Rond de tijd dat De Pauw zijn beruchte videoboodschap over de stopgezette samenwerking met de VRT publiceerde, zocht hij contact met Cafmeyer. Uit de toon van die gesprekken leidde de actrice af dat De Pauw haar "wilde verbieden te spreken", aldus Raes. De advocate voegt eraan toe dat ook de echtgenote van De Pauw heeft verklaard dat de tv-maker een proces wegens laster en eerroof zou starten.
Ook Cathérine Ongenae, die een bijrol kreeg in de tv-serie 'Het Geslacht De Pauw' en tijdens opnames volgens advocate Raes getuige was van ongepast gedrag van De Pauw, zou te horen gekregen hebben dat ze moest zwijgen. In een reeks berichten zou De Pauw ermee gedreigd hebben om de partner van Ongenae te zeggen dat zij zich schuldig gemaakt had aan overspel. Later was er nog een incident in een Brussels restaurant, waar de tv-maker haar luidop zou hebben laten zeggen dat ze met niemand zou praten over wat ze had gezien. Ongenae is niet aanwezig op het proces.
Maaike Cafmeyer: “Hij was dwangmatig in zijn berichten"
“Hij bleef maar berichten sturen. Het was versmachtend en verstikkend. Ik had geen rust meer door die constante ‘ping, ping, ping’ en een scherm dat oplichtte”. Het zijn de woorden van actrice Maaike Cafmeyer tijdens haar verhoor bij de politie, die nu op de zitting worden geciteerd door haar advocate An-Sofie Raes.
De advocate schetst verder hoe Cafmeyer en De Pauw elkaar leerden kennen. Dat was in de lente van 2003 en tijdens de opnames van de tv-reeks 'Het Geslacht De Pauw’. Zij speelde daarin de vrouw van Bart De Pauw. Cafmeyer verklaarde in haar verhoor ook nog dat ze vaak dagelijks berichten ontving van De Pauw. “Hij was dwangmatig in zijn berichten. Eén keer kreeg ik zelfs 70 berichten achter elkaar waarin hij zei dat hij me wou”, aldus Cafmeyer bij de politie. “Hij vertelde achteraf dat hij dronken was, maar ik was daar niet mee gediend en vond dat geen excuus.”
De actrice vertelde tot slot nog dat ze niet wist hoe ze er nog onderuit kon geraken. “Een geschrokken jonge dame (Maaike was toen 29 jaar oud, red.), die debuteerde in de filmwereld en gewrongen zat, nam toen haar hartsvriendin in vertrouwen en bezocht een psycholoog”, stelt meester Raes. “Ze voelde zich constant gecontroleerd. Eén keer liep ze zelfs tijdens een repetitie voor een theatervoorstelling naar buiten omdat De Pauw in de buurt was en eiste om naar daar te komen. Het werd absurd.”
Cafmeyer zou aan de opnames van de TV-reeks een duale houding hebben overgehouden, zegt haar advocate nog: "Enerzijds zorgde het voor haar grote doorbraak op televisie en werd de reeks goed onthaald, maar op persoonlijk vlak hebben die opnames voor heel wat persoonlijke en psychische schade aangericht.” Het belagen van Cafmeyers door De Pauw zou volgens haar pas gestopt zijn op het moment dat hij zijn pijlen richtte naar een andere vrouw.
Zitting wordt hervat, advocate Raes zal verhaal van verschillende dames uit de doeken doen
Het proces De Pauw wordt hervat. Iedereen nam inmiddels terug hun plek in de zaal in. Advocate An-Sofie Raes, die samen met confrater Christine Mussche de burgerlijke partijen bijstaat, neemt nu het woord en pikt de draad opnieuw op.
Zij zal het in haar pleidooi hebben over de vrouwen die zich burgerlijke partij stelden en hun persoonlijke verhalen. Ze begint met het verhaal van actrice Maaike Cafmeyer.
OVERZICHT. Wat is er tot nu toe gezegd in de rechtbank?
Wat is er tot nu toe allemaal gezegd in de rechtbank van Mechelen? VTM NIEUWS-journaliste Nathalie Dyck vat samen bij HLN LIVE.
"Advocate Christine Mussche heeft om te beginnen benadrukt dat het niet om een complot gaat van de vrouwen, wat door sommigen wordt beweerd. Zij heeft ook gezegd dat er géén schadevergoeding wordt gevraagd, enkel een symbolische euro. Ze legde er ook de nadruk op dat de vrouwen niet noodzakelijk willen dat Bart De Pauw gestraft wordt: hij moet vooral inzien dat hij over de schreef is gegaan. Het is belangrijk dat hij een zeker schuldinzicht krijgt, zich daarvoor excuseert en zich hier in de toekomst nooit meer aan zal bezondigen."
"Verder werd gesproken over een jarenlang patroon dat zich heeft opgebouwd. Wat hem daarbij vooral kwalijk werd genomen is dat hij in een machtspositie stond ten opzichte van die jonge vrouwen die voor hem werkten."
"Mussche noemde De Pauw een seriestalker, in de zin dat hij al vijftien jaar lang volgens eenzelfde patroon vrouwen lastigvalt en waarbij die vrouwen eigenlijk onderling inwisselbaar zijn. Maar het gebeurde altijd volgens hetzelfde stramien: eerst complimentjes, dan plots een overvloed aan berichten waarin dan vanalles werd beloofd en waarbij er seksuele, soms expliciete en vulgaire boodschappen kwamen. Voor alle vrouwen gebruikte hij ook altijd hetzelfde koosnaampje, namelijk 'muis'."
Zitting even geschorst
Het eerste deel van het pleidooi van de burgerlijke partij zit er op. De voorzitster van de rechtbank last een korte pauze in.
De Pauw "wil zaak tegen VRT niet hypothekeren"
Bart De Pauw erkent geen schuld in deze zaak omdat hij zijn miljoenenzaak tegen de VRT niet wil hypothekeren, meent Mussche.
De Pauw startte een burgerlijke procedure voor de Brusselse rechtbank tegen de openbare omroep. De tv-maker meent dat de VRT de samenwerking met hem ten onrechte stopzette en eist een schadevergoeding van 12 miljoen euro voor zichzelf, zijn gezin en zijn bedrijf.
Dat De Pauw nu geen schuld erkent, heeft volgens Mussche met die zaak te maken. "Het is de enige reden waarom men zijn verdediging zo opbouwt. Het zou de zaak tegen de VRT hypothekeren. Dat is zonneklaar", aldus de advocate.
Wetens en willens, duidelijke taal
Volgens Mussche is er sprake van een duidelijke vorm van belaging en stelde De Pauw deze daden wetens en willens.
"De extreme stroom van berichten, de inhoud ervan, de avondlijke en nachtelijke tijdstippen van het verzenden van de berichten, de onrechtstreekse signalen van de vrouwen - die vaak niet reageerden, verwezen naar hun partner en gezin en duidelijk maakten een grens te willen trekken tussen werk en privé - maar ook de rechtstreekse signalen waarbij ze nadrukkelijk vroegen te stoppen, geven duidelijk aan dat hij wist waar hij mee bezig was."
En volgens Mussche spraken de vrouwen dus "heel duidelijke taal".
"Seriestalker met dames die verwisselbaar element in zelfde scenario waren"
Volgens de burgerlijke partij is Bart De Pauw een seriestalker. "Hij was zich heel bewust van zijn gedrag en dat hij daarmee de rust van zijn slachtoffers verstoorde en grenzen overschreed", zegt meester Mussche. "Zelfs nadat de dames een bericht stuurden dat het moest stoppen, duurde de fade-out nog heel lang en volgden nog heel veel berichten voor het écht helemaal stopte."
De Pauw wist dat hij de vrouwen ongepast benaderde. Hij stuurde naar verschillenden onder hen 'ik sleur je mee in mijn miserie, ik heb geen empathie', zo blijkt tijdens de zitting. Ook tijdens het onderzoek werd hij door de onderzoeksrechter gewezen op het feit dat de vrouwen geen weerwerk konden bieden. Mussche citeert die in haar pleidooi.
"De dames waren een verwisselbaar element in hetzelfde scenario", zegt ze. "Hij noemde hen allen 'muis', gebruikte steeds dezelfde bewoordingen in zijn berichten zoals 'ik heb je herkend', 'dit overkwam me eerder nooit', 'je bent mij overkomen', 'de wanhoop is te dragen, de hoop niet'. Daarnaast stuurde hij hen cd's, gedichten, liedjes. Hij verzocht hen ook te zwijgen, ook al zei hij dat ze niets verkeerd deden 'maar ze zouden dit nooit begrijpen'. Tot slot speelde hij in op hun verantwoordelijkheidsgevoel en gaf hij meermaals aan te overwegen zijn gezin te willen verlaten voor de dames in kwestie."
De vrouwen werden allen belaagd door een bombardement aan berichten, vaak 's nachts en gestuurd in een dronken bui. Het begon zeer snel na de start van de samenwerking, kwam voor de vrouwen onverwacht en startte vleiend en met de boodschap dat hij smoorverliefd was. Gauw ging het over in seksueel getinte berichten. Hij verontschuldigde zich dan wel, maar gaf meteen een aanzet voor nieuwe vleierij of flirterige berichten.
"De onderzoeksrechter sprak zelf voor het eerst over een 'patroon', en vroeg De Pauw tijdens een verhoor hoe hij dacht dat de vrouwen hadden kunnen reageren. Hij vroeg hem: u was werkgever, producent, regisseur of tegenspeler van de vrouwen, wat hadden zij kunnen doen?"
Geen enkele poging tot bemiddeling vanuit kamp De Pauw geweest: "We weten allemaal waarom hij dat niet wou"
De burgerlijke partij heeft het in haar pleidooi verder onder meer over de poging tot bemiddeling, die naar aanloop van dit proces heeft plaatsgevonden, maar uiteindelijk is afgesprongen. “Wat er daar is gezegd, mogen we van de stafhouder vandaag helaas niet vertellen, maar wat ik wel kan zeggen is dat de poging geen enkel effect heeft gehad”, klinkt het bij advocaat Mussche.
Zij vond het ook vreemd dat de vraag tot bemiddeling er nooit vanuit zijn kamp is gekomen. Volgens de advocate zou hij net de vragende partij moeten zijn. "Hij sprak van een Chinese muur die we hadden opgetrokken, maar dat klopt niet. We weten allemaal waarom hij dat niet wou. Als hij daar op in zou gaan, zou er vanuit zijn hoofde een minimum aan schuldbesef moeten zijn én die is er helemaal niet."
“Wij willen dat er wordt vastgesteld dat er grensoverschrijdend gedrag werd gesteld"
De burgerlijke partijen vragen vandaag een symbolische schadevergoeding van één euro. “Maar dit is niet de hoofdzaak van wat we willen toelichten”, zegt advocaat Mussche nogmaals. "Ze doen dit niet voor de centen. Deze dames wensen erkenning. Dat is de enige reden waarom ze hier staan. Ze willen erkenning dat er grensoverschrijdend, strafbaar gedrag is geweest."
De advocate benadrukt hun bedoeling met een verklaring van actrice Ella-June Henrard uit 2017. Toen al zou zij verklaard hebben dat ze hoopte dat de zaak in alle discretie zou worden opgelost. Henrard vertelde destijds dat Bart De Pauw een fijne creatieve man is, maar dat hij "hulp nodig heeft". “Soms spoort het niet goed in zijn hoofd”, aldus de actrice. “Blijkbaar heeft hij een probleem en ik hoop dat dat in alle discretie kan worden opgelost."
Voor álle dames is de wens van discretie uitgesproken", aldus de advocate. Zij erkennen ook veel goede kanten van De Pauw, klinkt het. Ze tracht ook duidelijk te maken dat De Pauw wel degelijk een machtspositie innam tegenover de vrouwen. Voor Mussche staat vast dat 'stop' zeggen tegen iemand "met de carrure van meneer De Pauw" repercussies kan hebben. "Hij had een duidelijke stem in aanwervingen en betalingen. Ze waren hiërarchisch ondergeschikten."
Mussche valt complottheorie aan
Christine Mussche neemt de "complottheorie" van de verdediging onder vuur. De advocate zegt dat de verdediging van De Pauw de vrouwen wegzet als onbetrouwbaar en leugenachtig. "Dat idee van een complot is merkwaardig", zegt ze. "Maar ik begrijp dat men die verdediging hanteert. Men moest een uitleg bedenken waarom zoveel mensen zich aandienden wegens belaging."
Maar, pleit Mussche, "de talloze berichtjes, sms'jes en WhatsApp-berichtjes staan vast. Ze spreken boekdelen en zijn talrijk". Bovendien heeft de onderzoeksrechter na een telefoontap zelf met meer getuigen contact opgenomen. De slachtoffers kenden elkaar niet allemaal.
Om te bewijzen dat er van een complot of ongeloofwaardige verklaringen geen sprake is, brengt Mussche ook berichtjes van slachtoffers aan familie en vrienden in de zaak. In die berichtjes zouden zij gesproken hebben over stalking door De Pauw en over hoe ze zich daar ongemakkelijk bij voelden.
Zeven van de negen burgerlijke partijen zijn aanwezig
"De burgerlijke partijen zijn binnengeglipt via een achterdeur", duidt VTM NIEUWS-journaliste Nathalie Dyck in een nieuwe update voor HLN LIVE. "Zeven van de negen burgerlijke partijen zijn aanwezig. Het gaat onder andere om Maaike Cafmeyer, Liesa Naert, Lize Feryn (die haar vriend Aster Nzeyimana bij heeft), en Ella-June Henrard. Het gaat dus wel om de meest bekende van de burgerlijke partijen die hier aanwezig zijn."
"Nu is de advocaat van de burgerlijke partij aan het woord. Zij zal uitleggen wat er volgens de vrouwen allemaal gebeurd is, uitleggen wat die sms'en inhielden, in welke mate haar cliënten daardoor getraumatiseerd zijn en dergelijke meer. Ze heeft al van in het begin heel duidelijk meegegeven dat het hen nooit te doen is geweest om Bart De Pauw te straffen. Ze hebben altijd gewild dat hij zou inzien dat hij fout is geweest. Wellicht zullen de vrouwen zelf ook het woord nemen."
"Degoutante grens"
De burgerlijke partijen zijn vier actrices, twee kleedsters en drie stagiaires die allen op professionele wijze met Bart De Pauw in contact kwamen. Ook de vier andere dames die in het dossier genoemd worden, maar die geen burgerlijke partij zijn, zijn jonge twintigers, zegt Mussche, die eveneens voor hen het woord neemt.
Bijna alle burgerlijke partijen waren nog jonge vrouwen die aan het begin van hun carrière stonden, verklaart Mussche. "De dames waren begin de twintig, hebben bewust gekozen voor een baan in de mediawereld en werden dan op een ongepaste, en voor hen ongezonde, wijze aangesproken door hun baas, die eveneens hun idool was."
Meester Christine Mussche haalt vervolgens enkele quotes van Tom Lenaerts aan. De goede vriend en collega van Bart De Pauw verklaarde volgens haar in een interview dat hij nooit zou flirten met een jonge stagiair. "Omdat hij dan naar eigen zeggen over een degoutante grens zou gaan”, zo citeert Mussche hem. “Hij beweert dat hij dan een pets in zijn gezicht zou moeten krijgen, maar dat die stagiaire dat dan niet zou durven. Omwille van de machtspositie."
"Dit bewijst de kwetsbaarheid en afhankelijkheid van de slachtoffers", zegt Mussche. "De Pauw wist dat deze manier van omgaan met deze zeer jonge mensen niet correct was, niet door de beugel kon en zelfs een misdrijf was. Maar het hield hem niet tegen."
Burgerlijke partij trapt het proces af: "We gaan dingen zeggen die hard gaan aankomen, maar we hebben geen andere keuze"
De advocate van de burgerlijke partijen trapt het proces Bart De Pauw nu echt af. “Dit moet sereen verlopen”, zegt meester Mussche als zij het woord neemt. "Inhoudelijk zal het niet altijd sereen kunnen zijn, want we gaan hier feiten moeten duiden die behoren tot de privésfeer van de betrokkenen."
Mussche benadrukt verder dat haar cliënten niet mee aan de basis liggen van dit proces. "Dit proces kwam er niet door onze zijde en had vermeden kunnen worden. Het was makkelijk op te lossen door de feiten te erkennen en oprecht te zeggen dat dit niet had mogen gebeuren én dit nooit meer zal gebeuren”, klinkt het. “Die erkenning was de insteek destijds, en is dat nog steeds vandaag."
"We gaan dingen zeggen die hard gaan aankomen, maar we hebben geen andere keuze. Door de verdediging worden er complottheorieën gezien, maar dat is fout. Omdat de stukken in het dossier het tegenovergestelde aantonen."
Voorzitster rechtbank: "Dit is voor iedereen een moeilijk dossier en brengt voor elke betrokken partij stress mee"
De voorzitster van de Mechelse rechtbank verwelkomt de betrokken partijen en legt de volgorde van het proces uit: vandaag zullen de burgerlijke partijen aan het woord komen, nadien zal het parket vorderden en tot slot zal de verdediging pleiten.
Het zal een lange dag worden. “Dit is voor iedereen een moeilijk dossier en brengt voor elke betrokken partij stress mee. We weten dat en proberen het zo sereen mogelijk te laten verlopen”, besluit de voorzitster voor het proces van start gaat.
Zittingszaal in gereedheid gebracht, burgerlijke partijen komen binnen via zij-ingang
De zittingszaal wordt in gereedheid gebracht. Bart De Pauw neemt zijn plaats op het beklaagdebankje binnen. De burgerlijke partijen, waaronder Maaike Cafmeyer, Ella-June Henrard en Lize Feryn komen nu via een zij-ingang naar binnen.
Spanning stijgt, alle tenoren stilaan aanwezigen
Inmiddels heeft ook gerechtspsychiater Lieve Dams haar plaats in de zittingszaal ingenomen. De spanning begint stilaan te stijgen. We zijn enkele minuten verwijderd voor het proces normaal gezien van start gaat. Van de vrouwen die zich burgerlijke partij stelden zelf, is voorlopig nog geen spoor.
Advocate van burgerlijke partijen: "Eindelijk vertellen wat we te vertellen hebben"
"We gaan eindelijk kunnen vertellen wat we te vertellen hebben." Dat zegt advocate Christine Mussche, die in het proces tegen Bart De Pauw samen met advocate An-Sofie Raes de burgerlijke partijen vertegenwoordigt, als zij wat later de rechtszaal binnengaat.
Mussche vertegenwoordigt negen vrouwen die De Pauw beschuldigen van belaging en ook het Instituut voor Gelijkheid van Vrouwen en Mannen. Ze krijgt vandaag de tijd om hun versie van de feiten uiteen te zetten. "We gaan trachten om dat zo sereen en goed mogelijk te doen."
Bart De Pauw tekent present: "We zijn er klaar voor"
Bart De Pauw tekent present en arriveert ruim op tijd aan de zittingszaal van de correctionele rechtbank in Mechelen. Hij wordt geflankeerd door zijn advocaten John Maes en Michael Verhaeghe.
"Het is goed dat het proces eindelijk kan beginnen, we hebben er vier jaar op moeten wachten", zegt De Pauw bij zijn aankomst. "We zijn er klaar voor", zegt de tv-maker. En ook: "Ik zal blij zijn als het voorbij zal zijn, eindelijk." De Pauw verwacht dat het vandaag "bruut" zal worden.
OVERZICHT: Tijdlijn van hoe het allemaal begon, blik op de slachtoffers en de eerste procesdag
"Het gaat sowieso een zware dag voor De Pauw worden"
"Het is nu de echte start van het proces, met vandaag eerst de burgerlijke partijen die aan het woord komen - dus de benadeelden, de actrices", legt VTM NIEUWS-journaliste Nathalie Dyck bij HLN LIVE uit, aan de rechtbank in Mechelen.
"Zeven van de negen vrouwen die zich burgerlijke partij hebben gesteld, zouden aanwezig zijn. Bart De Pauw is tot nu toe altijd komen opdagen en komt ook vandaag zeker zelf naar de rechtbank. Of zijn vrouw ook meekomt, is nog niet zeker."
"Het zal sowieso een bijzonder zware dag worden voor De Pauw", aldus Dyck. "Het gaat nu immers alleen maar gaan over die aanklachten en die sms'en. Concreet wordt hij beschuldigd van belaging en elektronische overlast, of kortweg stalking door sms'en en WhatsApp-berichten, die volgens de slachtoffers heel grensoverschrijdend, soms zelfs pornografisch zijn geweest."
"De slachtoffers enerzijds willen geloofd worden en willen dat De Pauw schuld bekent, dat hij inziet dat hij fout is geweest. De tv-maker anderzijds gaat voluit voor de vrijspraak en voor eerherstel, hij zegt dat het allemaal niet zo erg is als de slachtoffers beweren."
Honderden pagina's aan geschreven standpunten en argumenten ingediend
Nu al is het duidelijk: op de twee procesdagen zullen de advocaten héél lang pleiten, langer zelfs dan gebruikelijk op assisen voor moord en doodslag. Het lijkt ook een hard en bitsig proces te zullen worden.
Alles wat u moet weten over de zaak-Bart De Pauw
Hoe begon de zaak-De Pauw? Van het ‘ik wil je neuken’-bericht en de controversiële vlucht vooruit van De Pauw tot de gelekte VRT-tapes en het spraakmakende interview met zijn echtgenote Ines De Vos: lees hier de ultieme reconstructie.