Zuid-Afrikaanse minister hekelt reactie van Europese landen op omikronvariant
De reactie van Europese landen op de nieuwe variant van het coronavirus die in Zuid-Afrika is ontdekt, is volgens de Zuid-Afrikaanse minister van Volksgezondheid, Joe Phaahla, "onterecht". Voorlopig is nog niet duidelijk of de omikronvariant besmettelijker is dan andere en of de huidige vaccins er werkzaam tegen zijn, zei hij vrijdagavond tijdens een persconferentie.
Phaahla benadrukte dan ook dat de inreisverboden die verschillende landen intussen hebben ingesteld voor reizigers uit Zuid-Afrika, volledig ingaan tegen de bestaande normen en standaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). De bekendmaking van donderdag had alleen maar als doel om de bevindingen van de Zuid-Afrikaanse wetenschappers zo snel mogelijk wereldkundig te maken.
Verschillende landen binnen en buiten Europa hebben vluchten uit zuidelijk Afrika tot nader order opgeschort wegens de omikronvariant. Ook België weert vliegtuigen uit Botswana, Swaziland, Lesotho, Mozambique, Namibië, Zuid-Afrika en Zimbabwe.
Hoewel er nog geen duidelijkheid is over de besmettelijkheid van de nieuwe coronavirusvariant en de werkzaamheid van de vaccins, hebben de WHO en het Europees centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) al hun bezorgdheid geuit. Buiten zuidelijk Afrika is de variant onder meer al vastgesteld in Israël en Hongkong. In Europa meldde België al een eerste gekend geval.
UGent beperkt bezettingsgraad in grote auditoria tot 1 op 5
De UGent neemt maatregelen om de verspreiding van het coronavirus op haar campussen te beperken. Vanaf 29 november zal het aantal studenten dat grote auditoria betreedt, beperkt worden tot een op de vijf. Dat communiceert rector Rik Van de Walle aan het personeel. Ook op andere manieren worden de onderwijsactiviteiten aangepast om de vierde coronagolf te stoppen.
Onderwijs in kleine groepen - dat is aan de UGent tot vijftig studenten - kan doorgaan met een bezettingsgraad van een op de twee. Maar ook daar moeten studenten een mondmasker dragen.
De rector beroept zich op het advies van de GEMS-expertengroep, "dat een belangrijke impact heeft op het coronabeleid van de UGent". Concreet wordt het advies vertaald in een reeks concrete maatregelen. In auditoria en leszalen waar meer dan vijftig studenten les volgen, gaan de lessen door met een bezettingsgraad van een op de vijf. Onderwijs in kleine groepen kan doorgaan met een bezettingsgraad van een op twee, met mondmasker. Labo-oefeningen en practica kunnen onverdeeld doorgaan met mondmasker.
© UGent Moderna gaat boostervaccin ontwikkelen voor omicron-variant
Moderna gaat een boostervaccin ontwikkelen dat specifiek gericht is op de omicron-variant van het coronavirus.
De nieuwe variant werd eerst vastgesteld in Zuid-Afrika. Omicron is mogelijk zeer besmettelijk en telt een groot aantal mutaties. Buiten zuidelijk Afrika is de variant onder meer vastgesteld in Israël en Hongkong. Ook België meldde al een eerste gekend geval.
Het Duitse biotechbedrijf BioNTech, dat samen met de Amerikaanse farmareus Pfizer een coronavaccin ontwikkelde, zegt dat het de variant momenteel bestudeert. Het verwacht "ten laatste over twee weken" de eerste studieresultaten, die zouden moeten uitwijzen of de huidige vaccins voldoende bescherming bieden.
© AP — Het coronavaccin van Moderna. Amerikaanse president Biden roept de wereld op om meer coronavaccins te delen
De Amerikaanse president Joe Biden heeft opgeroepen om meer coronavaccins beschikbaar te stellen aan armere landen. In verwijzing naar de nieuwe coronavariant omicron zei hij vrijdagavond dat "het nieuws over deze nieuwe variant het duidelijker maakt dat deze pandemie niet over is totdat we wereldwijde vaccinaties hebben".
Biden zei ook dat de Verenigde Staten tot dusver meer vaccins hebben weggegeven dan alle andere landen samen. Hij riep de landen die volgende week deelnemen aan het ministeriële overleg van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) op om intellectuele eigendomsrechten op coronamedicijnen te schrappen, zoals de president al eerder had voorgesteld. Op die manier kunnen ze wereldwijd worden geproduceerd. "Het nieuws vandaag onderstreept nog eens hoe belangrijk het is om hier snel op te handelen", aldus Biden.
© AFP — De Amerikaanse president Joe Biden. Duits leger vliegt coronapatiënten het land door
Het Duitse leger draagt zijn steentje bij in de strijd tegen de coronapandemie door Covid-19-patiënten die nood hebben aan een bed op een afdeling intensieve zorgen, naar een geschikt ziekenhuis te vliegen. Een Airbus A310 MedEvac, die zes patiënten kan vervoeren, is opgestegen in de deelstaat Beieren om patiënten naar de deelstaat Noordrijn-Westfalen te brengen.
De afdelingen intensieve zorgen in het zuiden en het oosten van het land liggen stilaan vol met coronapatiënten, terwijl de ziekenhuizen in het noorden van het land nog vrije bedden hebben. De verschillende bezettingen van coronabedden in de ziekenhuizen weerspiegelt de verschillende vaccinatiegraden in de deelstaten.
De Airbus landde op de luchthaven van Münster Osnabrück. In Noordrijn-Westfalen zijn er nog 362 bedden op afdelingen intensieve zorg beschikbaar. "We zitten in een situatie waarin we kunnen helpen, en dat is wat we doen", zegt deelstaatpremier Hendrik Wüst. Het overbrengen van de patiënten vereiste een wetswijziging, die snel door de deelstaatregering en -parlement werd goedgekeurd.
Ook VS en Canada kondigen inreisbeperkingen voor zuidelijk Afrika aan
De Verenigde Staten en Canada nemen maatregelen naar aanleiding van de nieuwe, zorgwekkende coronavariant omicron. Beide landen sluiten de grenzen voor reizigers uit zuidelijk Afrikaanse landen.
De Verenigde Staten kondigden aan de grenzen te sluiten voor reizigers uit acht zuidelijk Afrikaanse landen. Vanaf maandag is het voor mensen uit Botswana, Lesotho, Malawi, Mozambique, Namibië, Swaziland, Zimbabwe en Zuid-Afrika verboden naar Amerikaans grondgebied te reizen. Enkel Amerikaanse burgers, permanente inwoners en voor wie andere speciale uitzonderingen gelden, mogen het land binnen. Het Witte Huis spreekt van een voorzorgsmaatregel.
Ook Canada sluit de grenzen voor zeven zuidelijk Afrikaanse landen waar de nieuwe variant is vastgesteld. Het gaat om Botswana, Lesotho, Mozambique, Namibië, Swaziland, Zimbabwe en Zuid-Afrika. "We moeten snel handelen om de Canadezen te beschermen", aldus Jean-Yves Duclos, Canadees minister van Volksgezondheid.
Volgens de Zuid-Afrikaanse minister van Gezondheid Joseph Phaahla zijn de reisbeperkingen onterecht en in strijd met de standaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Hij zei dat eerste onderzoeken er weliswaar op wijzen dat de nieuwe variant mogelijk besmettelijker is, maar dat hij er vertrouwen in had dat de coronavaccins hun werk doen.
Infectioloog Erika Vlieghe vindt nieuwe coronavariant reden voor bezorgdheid, “maar het is ook niet de apocalyps”
De nieuwe coronavariant B.1.1.529, die intussen de naam omicron-variant heeft gekregen, is volgens infectioloog Erika Vlieghe reden voor “bezorgdheid”. “Maar anderzijds is het ook niet de apocalyps”, zo zei Vlieghe vrijdag in het duidingsprogramma Terzake op Canvas. “Het helpt ook niet om nu te panikeren en het mag ons niet afleiden van het werk dat we in België nog hebben met de deltavariant”, aldus Vlieghe. Ook denkt de infectioloog dat de extra coronamaatregelen die vrijdag zijn afgesproken in het onderwijs niet zullen volstaan om de situatie “onder controle” te brengen.
© BELGA — Infectioloog Erika Vlieghe. Viroloog Steven Van Gucht: "Nog meer data nodig over nieuwe variant"
Volgens viroloog Steven Van Gucht is er meer data nodig over de nieuwe Zuid-Afrikaanse coronavariant vooraleer we kunnen spreken van ‘de meest verontrustende ooit’. Ook benadrukt de viroloog dat het nog te vroeg is om te zeggen of de variant B.1.1.529 besmettelijker is dan de andere varianten. Dat liet hij weten in een interview met VTM NIEUWS. Wel stelt Van Gucht dat de variant sneller detecteerbaar is en gelooft hij dat er voorlopig niet meer besmettingen zijn in ons land.
Hoe gevaarlijk de nieuwe Zuid-Afrikaanse variant is, is volgens Van Gucht nog niet bekend. “We weten dat de variant heel sterk afwijkt van de andere varianten en dat is misschien juist hetgeen dat het meest verontrust.” Volgens hem is bovendien nog niet bekend welke impact de mutaties van de variant precies hebben. “Ook of de variant echt besmettelijker is, moeten we nog bewijzen”, benadrukt de viroloog. Het antwoord op die vraag zal volgens Van Gucht dan ook enkele weken in beslag nemen.
© VTM NIEUWS. — Viroloog Steven Van Gucht bij VTM NIEUWS. Onderwijsveld stelt onder meer strengere quarantaineregels en gescheiden klasgroepen voor
Buitenschoolse activiteiten met overnachting worden geschrapt, klasgroepen mogen niet samenkomen in refters en studiezalen en de quarantaineregels worden opnieuw strenger. Dat is vrijdag beslist na overleg tussen Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA), de onderwijskoepels en de vakbonden.
Het is belangrijk dat klassengroepen zo weinig mogelijk contact hebben onderling. Zo mogen ze niet meer samenkomen in refters, studiezalen en voor- en naschoolse opvang. Buiten op bijvoorbeeld de speelplaats kan dat wel nog. Meerdaagse buitenschoolse uitstappen met een overnachting worden geschrapt, zeker tot aan de kerstvakantie.
Verder wordt het test- en quarantainebeleid opnieuw aangepast. Een klas moet nu in quarantaine vanaf het moment dat er binnen een week binnen een klas drie besmettingen vastgesteld worden, tot nu toe was dat bij vier besmettingen.
Daarnaast kan een school zelf beslissen of ze geheel of gedeeltelijk overgaat tot afstandsonderwijs of sluiting. Verder moeten leerlingen een vaste plaats krijgen in de klas, moet de aanwezigheid van derden op school worden beperkt en blijven de huidige regels rond mondmaskers gelden.
© Photo News — Vlaams Minister van Onderwijs Ben Weyts (NV-A). VUB schakelt over op digitale hoorcolleges
De Vrije Universiteit Brussel (VUB) schakelt vanaf maandag over op digitale hoorcolleges. De werkcolleges gaan wel nog fysiek door, net als het onderzoek, de doctoraatsverdedigingen en ook de examenroosters blijven ongewijzigd. Alle fysieke evenementen en niet-noodzakelijke ontmoetingen worden geannuleerd tot het einde van dit semester.
De maatregelen worden maandag ingevoerd en gelden tot het einde van het eerste semester. Wie op Erasmus vertrekt bij het begin van het tweede semester hoeft niet te wanhopen, het huidige reisbeleid blijft behouden. "We willen het aantal contacten verminderen maar onze studenten toch nog maximaal laten deelnemen aan werkcolleges", zegt vicerector Onderwijs- en studentenbeleid Jan Danckaert. "Ongeveer de helft van alle lessen die onze universiteit aanbiedt, kunnen digitaal doorgaan waardoor we toch het aantal contacten fors verminderen. Niemand vindt dit leuk, maar er is veel digitaal lesmateriaal voorhanden dus het lukt wel."
De Brusselse universiteit neemt deze maatregelen naar eigen zeggen niet met plezier maar uit noodzaak en solidariteit met het UZ Brussel en de hele zorgsector. "Geen fijn maar wel noodzakelijk nieuws", klinkt het in een communicatie aan de studenten. "De coronasituatie is zeer ernstig en door nu in te grijpen, hopen we het tweede semester in normale omstandigheden te kunnen starten. We weten dat dit een stevige beslissing is, maar het is ons universitair ziekenhuis dat als eerste met de stijgende cijfers geconfronteerd wordt. Solidariteit met onze collega's van het UZ Brussel staat daarom voorop", klinkt het.
Ook mentaal worden studenten geholpen. Sinds begin dit jaar zijn extra psychologen ingeschakeld om studenten die het moeilijk hebben beter te kunnen ondersteunen.
Verenigde Staten wachten informatie over nieuwe variant af voor ze grenzen sluiten
De Verenigde Staten willen wetenschappelijke gegevens over de nieuwe coronavariant die in het zuiden van Afrika werd ontdekt, afwachten alvorens een "weloverwogen beslissing" te nemen over het al dan niet sluiten van de landsgrenzen. Dat heeft Anthony Fauci, de raadgever inzake de pandemie van het Witte Huis, aan de Amerikaanse nieuwszender CNN gezegd.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft landen vooralsnog afgeraden om reisbeperkingen op te leggen, omdat nog niet duidelijk is hoe besmettelijk de nieuwe coronavariant B.1.1.529 is. In tegenstelling tot België, Frankrijk, Nederland en het Verenigd Koninkrijk, die vrijdagmiddag al besloten om vluchten uit Zuid-Afrika en een aantal buurlanden hun luchtruim niet in te laten, sluiten de Verenigde Staten voorlopig nog niet de grenzen. "We haasten ons momenteel om wetenschappelijke gegevens te verzamelen, opdat we een weloverwogen beslissing kunnen nemen", zei Fauci op CNN.
Nederland vanaf zondag in avondlockdown
In Nederland gaat de ‘avondlockdown’ vanaf zondag officieel van start. Winkels en horeca moeten de deuren sluiten tussen 17 uur en 5 uur ‘s ochtends. Een uitzondering geldt voor supermarkten en drogisterijen, zij mogen tot 20 uur open blijven. Premier Mark Rutte erkende dat zijn boodschap tot nu toe te weinig overgekomen is. “Dat reken ik mezelf aan”, klonk het.
Ook de amateursport gaat aan banden. Trainen is na 17 uur niet meer toegestaan. De profs mogen hun beroep ‘s avonds wel verder uitoefenen, maar publiek is niet welkom.
In de horeca, het theater, de bioscoop moet voortaan anderhalve meter afstand gehouden worden. Hierdoor zullen ze nog maar op een derde van de maximumcapaciteit kunnen draaien. Bij verplaatsingen moet ook telkens een mondmasker gedragen worden.
Op scholen zouden leerlingen vanaf 9 jaar op de gang mondkapjes moeten dragen om de verspreiding van het virus te voorkomen. Aan zeventigplussers wordt gevraagd om op te letten in contacten met de kleinkinderen. Thuis zijn per dag nog altijd maar vier bezoekers welkom.
© ANP — De Nederlandse premier Mark Rutte. WHO: "Nieuwe variant heet 'omicron' en is verontrustend"
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft de nieuwe coronavariant B.1.1.529 de naam 'omicron' gegeven en die ingeschaald als een "variant of concern", een verontrustende coronavariant. Dat heeft de VN-organisatie vrijdag bekendgemaakt, na expertenoverleg.
"De variant B.1.1.529 is voor het eerst aan de WHO gesignaleerd door Zuid-Afrika op 24 november 2021", aldus de expertengroep die van de WHO de opdracht kreeg om de evolutie van Covid-19 op te volgen. "Deze variant heeft een groot aantal mutaties, waarvan enkele verontrustende."
Volgens de experten suggereren eerste bewijzen dat er een hoger risico bestaat op herbesmetting, vergeleken met andere zorgwekkende varianten.
Motivatiepsycholoog Vansteenkiste: "Ongeloof in globale aanpak was nooit zo groot"
Het ongeloof bij de bevolking in de globale aanpak van de coronapandemie was nog nooit zo groot, zowel bij gevaccineerden als bij ongevaccineerden. Dat zegt professor Maarten Vansteenkiste van de UGent. Hij verklaart de frustratie onder meer door het gevoel dat de vierde golf vermeden had kunnen worden, bijvoorbeeld door vroegere boostervaccins.
Dat zorgt voor een zekere moedeloosheid bij de mensen. "Maar er is ook sprake van kwaadheid omdat onze vrijheid ons opnieuw wordt ontnomen. Dat is een begrijpelijk gevoel." De motivatiepsycholoog hoopt dat de nieuwe coronamaatregelen mensen doen inzien dat de vierde golf ernstiger is dan gedacht. "Het risicobesef was niet aan het stijgen. Ik verwacht dat dat nu wél zal stijgen."
Mensen lijken er zich onvoldoende van bewust dat ze nog steeds besmet kunnen worden en dat het ook dan niet uitgesloten is dat ze een zwaar ziekteverloop doormaken. Dat laatste is een gevolg van de vaccinatiecampagne. In vergelijking met oktober vorig jaar – toen we met gelijkaardige besmettingscijfers geconfronteerd werden – schat de bevolking de kans om ernstig besmet te worden veel lager in.
De noodzaak aan nieuwe maatregelen is geen eenvoudige boodschap om te brengen. De motivatie staat alweer onder druk. "We zijn in snelheid gepakt", verklaart Vansteenkiste. "Mensen zijn ontgoocheld dat de vaccins niet meer zekerheden bieden. Anderzijds lijken de maatregelen niet zo effectief als gezegd."
De psycholoog pleit voor nieuwe veerkracht die we kunnen putten uit de mogelijkheden die er wel nog zijn onder de nieuwe maatregelen. Het door het overlegcomité voorgestelde pakket is niet overdreven nefast voor het algemeen welzijn. "De maatregelen vallen mee. Ze hadden strenger kunnen zijn. In het licht van de cijfers moeten we het positief bekijken: er is nog steeds heel veel mogelijk. We kunnen nog buiten sporten. We mogen nog naar evenementen gaan. "
Het is belangrijk dat de motivatie van de mensen zich herstelt. "Emotioneel is het erg lastig en zuur. Maar gedragsmatig geloof ik dat mensen – als ze de stijgende cijfers zullen zien – zullen begrijpen: dit is nodig. We hebben geen andere keuze."
© Greetje Van Buggenhout — Motivatiepsycholoog Maarten Vansteenkiste (UGent). België schort vluchten uit zuidelijk Afrika tot eind dit jaar op
België schort vluchten van en naar zeven landen in zuidelijk Afrika tot eind dit jaar op. Dat blijkt uit een gepubliceerde NOTAM ('notice to airmen'), een bericht waarin belangrijke informatie staat over luchthavens of het luchtruim.
"Alle vluchten van en naar het Belgische luchtruim die afkomstig zijn van of gaan naar Botswana, Swaziland, Lesotho, Mozambique, Namibië, Zuid-Afrika en Zimbabwe, en vluchten met passagiers die afkomstig zijn uit die landen, zijn opgeschort", zo staat in het bericht. Het Directoraat-generaal Luchtvaart (DGLV) kan uitzonderingen toestaan voor bijvoorbeeld cargovluchten, repatriëringsvluchten of humanitaire vluchten.
De NOTAM heeft als einddatum 31 december 2021 om 23.59 uur, al kan dat steeds aangepast worden. Vanuit België zijn er momenteel sowieso geen rechtstreekse lijnvluchten naar de betrokken landen.
België geeft zo de uitvoering aan het binnen de Europese Unie bereikte akkoord om reisbeperkingen vanuit zuidelijk Afrika op te leggen, in een poging om de verspreiding van een nieuwe, mogelijk meer besmettelijke variant van het coronavirus tegen te gaan.
Frankrijk scherpt grenscontroles met België aan
"We hebben de controles aan de grens met België aangescherpt." Dat heeft Gabriel Attal, de woordvoerder van de Franse regering, meegedeeld.
In een onderhoud over de nieuwe coronavariant B.1.1.529, wees Attal erop dat de controles aan de Belgische grens al "meerdere dagen" waren verscherpt. Dat wegens de vierde coronagolf die ons land momenteel in zijn greep houdt.
Vrijdagmiddag kondigde federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) aan dat een geval van de nieuwe Zuid-Afrikaanse variant werd vastgesteld in ons land. Volgens viroloog Marc Van Ranst kwam de patiënt terug van Egypte op 11 november, en ontwikkelde hij of zij de eerste symptomen van het virus pas elf dagen later.
Meer dan duizend leerlingen in Heverlee en Rotselaar schakelen naar afstandsonderwijs
Twee scholen in Heverlee, deelgemeente van Leuven, en Rotselaar schakelen over naar afstandsonderwijs. Het gaat om de derde graad van het Heilig Hart Instituut in Heverlee en het Montfortcollege in Rotselaar, die in totaal goed zijn voor meer dan duizend leerlingen. Dat schrijft VRT NWS vrijdag en wordt door betrokkenen bevestigd.
"We hebben de afweging gemaakt: hoe kunnen we toch het meest efficiënt en effectief onderwijs bieden aan onze leerlingen, terwijl we te maken krijgen met heel wat besmettingen en verplichte quarantaines bij leerlingen en leerkrachten", zegt Walter D'Hoore, directeur van het Heilig Hart Instituut. "Het antwoord voor de derde graad was afstandsonderwijs. Zij zijn al wat ouder, en hebben al meer ervaring met online lessen."
Voor de eerste en tweede graad blijft alles hetzelfde. Het afstandsonderwijs geldt ook enkel voor de campus in Heverlee, niet voor de campus in Kessel-Lo. Vanaf volgende week maandag blijven de leerlingen van de derde graad dus thuis, en dat alvast tot en met 3 december.
Het Montfortcollege in Rotselaar is sinds gisteren al volledig overgeschakeld naar afstandsonderwijs, zo bevestigt de schepen van Onderwijs. Het gaat in totaal om 920 leerlingen. Ook hier is de combinatie van coronabesmettingen en quarantaines de boosdoener.
EU-lidstaten akkoord over inreisverbod uit zeven landen in zuidelijk Afrika
De EU-lidstaten gaan ermee akkoord om een inreisverbod in te stellen voor reizigers vanuit zeven landen in het zuiden van Afrika, in een poging om de verspreiding van de nieuwe, mogelijk meer besmettelijke variant van het coronavirus tegen te gaan.
Reizigers uit die zeven landen – Botswana, Swaziland, Lesotho, Mozambique, Namibië, Zuid-Afrika en Zimbabwe – moeten ook strikte quarantaines en testvereisten opgelegd worden, bevestigde het Sloveense presidentschap van de EU op Twitter. Het is aan de lidstaten om de veranderingen in de praktijk door te voeren.
De Europese Commissie had eerder op de dag tot de maatregel opgeroepen. Verschillende lidstaten hadden intussen zelf al gelijkaardige beslissingen genomen.
Ook België kondigde al een inreisverbod aan. Belgen die terugkeren uit de regio, zullen tien dagen in quarantaine moeten.
Zwitserland legt Belgen negatieve test en quarantaine op
Zwitserland verbiedt alle directe vluchten uit zuidelijk Afrika vanwege de nieuwe coronavariant. Alle reizigers uit Zuid-Afrika, Hongkong, Israël en België zullen een negatieve coronatest moeten voorleggen en zich in quarantaine moeten plaatsen.
Binnenkomst in Zwitserland is niet mogelijk voor mensen die geen Zwitserse nationaliteit hebben of geen verblijfsvergunning in Zwitserland of de Schengenzone hebben, meldt het Zwitserse federale kantoor voor de volksgezondheid.
© REUTERS — Een luchthaven in Zurich, Zwitserland. Regering trekt 17,5 miljoen euro uit voor CO2-meters en zelftesten op school
De Vlaamse regering trekt 17,5 miljoen euro uit voor CO2-meters in de klas en zelftesten voor het onderwijspersoneel.
Na het overlegcomité van 17 november werd beslist om versneld werk te maken van de implementatie van CO2-meters in de klas. Dat zijn echter extra kosten voor scholen.
De Vlaamse regering kent elke school daarom een budget toe, dat moet volstaan om elke klas, de refter en de leraarskamer uit te rusten met een CO2-meter. Elke school krijgt ook een budget voor zelftesten, gebaseerd op het aantal leerlingen.
© Henk Deleu — Illustratiebeeld.
