Eerste coronabesmetting met omikron vastgesteld in Verenigde Staten
Ook in de Verenigde Staten, in de staat Californië, is een eerste coronabesmetting met de omikronvariant van het virus vastgesteld. Dat melden de Centers for Disease Control and Prevention (CDC), de Amerikaanse gezondheidsdienst.
Het gaat om een reiziger die op 22 november is teruggekeerd uit Zuid-Afrika. De reiziger was volledig gevaccineerd en vertoonde milde symptomen, die stilaan verbeteren. Alle personen die in nauw contact zijn gekomen met de reiziger, hebben intussen negatief getest.
De omikronvariant dook al in een twintigtal landen op, nadat hij voor het eerst in Zuid-Afrika werd opgespoord.
Sinds maandag weren de Verenigde Staten reizigers uit Zuid-Afrika, Zimbabwe, Namibië, Botswana, Lesotho, Swaziland (eSwatini), Mozambique en Malawi. In een korte toespraak riep de Amerikaanse president Joe Biden alle Amerikanen al op om zich te laten vaccineren. Dat is de beste remedie tegen de verspreiding van de nieuwe variant, benadrukte de president.
Morgen wil president Biden het Amerikaanse winterplan tegen Covid-19 bekendmaken met mogelijk nieuwe vereisten voor reizigers. De Amerikaanse autoriteiten willen internationale reizigers naar de Verenigde Staten verplichten uiterlijk een dag voor vertrek een coronatest te laten afnemen, in plaats van drie dagen voor vertrek.
WHO: "Vaccin lijkt te beschermen tegen ernstige gevolgen omikron"
Het is aannemelijk dat coronavaccins bescherming bieden tegen ernstige gevolgen van de nieuwe virusvariant omikron, meent de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Maar het staat nog niet vast. Er is meer en langer onderzoek nodig.
De WHO verwacht binnen enkele dagen meer gegevens over de overdracht van omikron. De coronavariant, die besmettelijker lijkt, is geleidelijk bezig zich over de wereld te verspreiden en is al in ruim twintig landen vastgesteld. WHO-baas Tedros Adhanom Ghebreyesus waarschuwde voor een algemeen reisverbod, omdat het de verspreiding van omikron niet zal stoppen.
Kaap van miljoen boosterprikken gerond in Vlaanderen
Ruim een miljoen mensen in Vlaanderen hebben een boosterdosis gekregen van het coronavaccin. Intussen zijn ook de eerste uitnodigingen verstuurd naar de algemene bevolking (los van de prioritaire groepen). Dat zegt het Agentschap Zorg en Gezondheid.
Volgens de vaccinatieteller werden in Vlaanderen tot nu toe 1,06 miljoen boosterprikken gezet. Dat komt overeen met 15,94 procent van de volledige bevolking. De boostercampagne richtte zich tot nu toe op prioritaire groepen (zoals 65-plussers, mensen met verminderde immuniteit, zorgverleners, et cetera ), maar intussen "vertrokken ook de eerste uitnodigingen naar de rest van de volwassen bevolking", stelt Zorg en Gezondheid.
De ministers van Volksgezondheid beslisten vorig weekend dat er geen prioritaire groepen meer bijkomen tijdens de verdere uitrol van de boosterprikken. De uitnodigingen worden verstuurd op basis van dalende leeftijd en de tijdsduur sinds het vorige vaccin (minstens twee maanden na Johnson & Johnson, vier maanden na AstraZeneca en zes maanden na Pfizer of Moderna). Een booster bestaat sowieso uit een mRNA-vaccin van Pfizer of Moderna, tegen maart 2022 zou iedereen aan bod gekomen moeten zijn.
In Vlaanderen zijn momenteel bijna 5,35 miljoen mensen volledig gevaccineerd. Dat komt overeen met 80,40 procent van de volledige bevolking.
Omikronvariant al in 11 Europese landen vastgesteld
In minstens elf EU-landen zijn tot dusver besmettingen met de omikronvariant gemeld. De teller staat woensdagmiddag op 59 geregistreerde besmettingen. Dat meldt de EU-gezondheidsautoriteit ECDC in een update op woensdag.
Volgens de autoriteit zijn er zestien gevallen opgetekend in Nederland, veertien in Portugal en negen in Duitsland. Daarnaast zijn er ook besmettingen gemeld in Italië en Denemarken (telkens 4), drie in Zweden en Oostenrijk, twee in België en Spanje, één in Tsjechië en één in het Franse eiland Réunion.
Het is niet duidelijkheid of het bij de ECDC-cijfers gaat om resultaten uit PCR-tests op coronavarianten, dan wel op onderzoek naar het volledige genoom. Dat is nog nodig momenteel bij de omikronvariant. Volgens de ECDC zijn er nog meer mogelijke gevallen in de Europese Economische Ruimte, maar die worden nog onderzocht.
De meerderheid van de opgetelde gevallen hangen samen met reizen naar het zuidelijke Afrika, aldus de ECDC. Vooralsnog zijn er geen zware ziekteverlopen of sterfgevallen onder die besmette personen opgetekend.
Vandenbroucke: "Heel duidelijk dat activiteiten die binnen doorgaan moeilijk te beveiligen zijn"
"Het is heel duidelijk dat activiteiten die binnen doorgaan, heel moeilijk te beveiligen zijn", erkent minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) op een persconferentie over de teststrategie. "Dat geldt voor jeugdactiviteiten en dat geldt in het onderwijs, maar ook over de evenementen, en de culturele sector. We moeten ons beraden of we vandaag voldoende sterke maatregelen hebben", aldus de minister.
Eerder op de dag had Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) al opgeroepen om het Overlegcomité opnieuw bijeen te roepen om alle indoor recreatie-evenementen te verbieden.
"Het is aan de eerste minister om het Overlegcomité bijeen te roepen", aldus Vandenbroucke.
Jambon wil verbod op indoor recreatie-evenementen
Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) wil het Overlegcomité vervroegd bijeen laten komen om bijkomende maatregelen te bespreken om de druk op de ziekenhuizen te verlichten. Dat heeft hij gezegd aan VTM Nieuws.
"Ik maak mij grote zorgen over wat er vandaag in de ziekenhuizen en vooral op intensieve zorgen gebeurt", zegt Jambon. "Ik denk daarom dat het wijs zou zijn dat het Overlegcomité bijeen zou komen om extra maatregelen te nemen. Vooral het stopzetten van de indoor activiteiten in de recreatieve sector."
Volgens de minister-president worden vandaag de meest pessimistische scenario's van de experts overschreden en zijn er "bijkomende, krachtige maatregelen" nodig. Hij stelt daarom een verbod op alle indoor recreatie-evenementen tot 15 december voor.
"Ik denk dat we deze maatregelen nu moeten nemen om ervoor te zorgen dat we kerst en nieuwjaar in een min of meer normale sfeer zouden kunnen vieren", aldus Jambon.
Opnieuw noodtoestand in Portugal met bijkomende maatregelen
In Portugal geldt vanaf vandaag opnieuw de noodtoestand als gevolg van het stijgend aantal coronabesmettingen. Die noodtoestand gaat gepaard met bijkomende restricties en strengere regels rond testen.
Alle bezoekers die per vliegtuig aankomen, moeten nu een negatieve test kunnen voorleggen, zelfs als ze gevaccineerd of hersteld zijn van Covid-19. Gevaccineerde en herstelde mensen zullen ook een negatieve PCR- of antigeentest moeten kunnen laten zien bij het bezoeken van bars, discotheken, ziekenhuizen, woonzorgcentra en evenementen zonder genummerde plaatsen.
Naast deze maatregelen geldt opnieuw een mondmaskerplicht in alle binnenruimtes. In restaurants, fitnesscentra, toeristische attracties en evenementen met genummerde zitplaatsen is de 3G-regel van kracht: mensen moeten bewijzen dat ze gevaccineerd, genezen of getest zijn.
Ook thuiswerk wordt opnieuw "sterk aanbevolen" door de regering in Lissabon. Bovendien zal er na de eindejaarsperiode een soort afkoelingsweek worden ingelast, met verplicht thuiswerk en de sluiting van scholen, discotheken en bars.
Portugal heeft met 87 procent een van de hoogste vaccinatiepercentages ter wereld. Elf procent van de inwoners heeft ook al een boosterprik gekregen. De zevendaagse incidentie per 100.000 inwoners is wel al weken aan het stijgen en bedroeg onlangs 200.
Steven Van Gucht: "Twee gevallen, dat valt nog redelijk mee"
"Ik had mij er aan verwacht dat we heel wat nieuwe gevallen zouden oppikken", zegt viroloog Steven Van Gucht in HLN Live. "Al bij al valt het aantal gevallen nog redelijk mee. De omikronvariant is gemakkelijk te herkennen in het labo, waardoor laboranten verdachte gevallen er snel kunnen uitpikken", legt hij uit.
"Twee gevallen valt dus nog redelijk mee. Wat je op dit moment dus kan zeggen is dat de variant nog niet wijdverspreid is in België", aldus Van Gucht. Dat de patiënt geen reishistorie heeft, betekent wel dat de variant al aanwezig is in ons land. "Dat is bijna onvermijdelijk." Toch hebben de reisbeperkingen hun nut, denkt hij. "In Zuid-Afrika is de omikronvariant heel sterk aanwezig, en een aantal signalen zoals de snelle verspreiding ervan zijn verontrustend. We hebben er op dit moment dus alle belang bij om import van dat virus te vermijden."
De viroloog verwacht dus zeker nog bijkomende gevallen in ons land, maar wijst erop dat er op dit moment nog heel weinig is geweten over het virus. Dat ook deze patiënt milde symptomen heeft, zegt volgens hem dan ook vrijwel niets. "Het is absoluut nog te vroeg om daar iets over te zeggen. Heel veel coronapatiënten hebben milde symptomen."
Tweede omikronbesmetting vastgesteld bij man zonder reishistoriek
Er is nog een besmetting met de omikronvariant van het coronavirus vastgesteld in ons land. Het totale aantal gevallen komt daarmee op twee. Dat meldt viroloog Emmanuel André op Twitter. Verschillende andere stalen worden op dit moment getest. "Het aantal gevallen kan oplopen tot tien in de komende uren", schrijft hij.
De twee besmettingen hebben geen enkele link met elkaar, zegt de viroloog.
"Het is een man uit de Franstalige gemeenschap, zonder reishistoriek", vertelt viroloog Marc Van Ranst in HLN LIVE. "Hij was dus niet op reis geweest. De man heeft ook milde symptomen", klinkt het. "We zullen de komende dagen waarschijnlijk zien dat er gevallen bijkomen zonder link met het zuiden van Afrika. Het is meer verspreid dan je op dit moment zou denken, dit komt niet allemaal uit Zuid-Afrika."
Of de omikronvariant ook bij ons de deltavariant zal verdrijven, dat durft Van Ranst niet met zoveel woorden zeggen. "In Zuid-Afrika, waar de variant intussen dominant is, was de deltavariant op z'n retour. In Europa moet de nieuwe variant opboksen tegen een nog steeds sterk aanwezige deltavariant", weet hij.
Margot Cloet: "Parlementair debat nodig over welke patiënten prioritair behandeld moeten worden"
Gezien de toenemende druk op de ziekenhuizen, moeten de ziekenhuizen andermaal alle niet-dringende zorg uitstellen. Margot Cloet, topvrouw van zorgkoepel Zorgnet-Icuro, vreest echter dat ook deze maatregel onvoldoende zal zijn. "We zijn een citroen aan het uitpersen die al bijna helemaal uitgeperst is", klinkt het woensdag.
"De kans is groot dat er nog bijkomende maatregelen nodig zullen zijn, zoals patiënten naar het buitenland transporteren of ploegen verpleegkundigen uit het buitenland invliegen." Maar ook in de ons omringende landen is de situatie verre van rooskleurig.
De vierde golf is voor de ziekenhuizen misschien wel de zwaarste tot dusver door een combinatie van personeelsuitval (circa 15 procent), het inhalen van niet-dringende zorg die ondertussen wel dringend is geworden, en de samenleving die open blijft waardoor er ook een grote nood is aan niet-Covid-gerelateerde dringende zorg.
Daarom pleit de topvrouw van Zorgnet-Icuro ervoor dat er politieke keuzes moeten worden gemaakt over welke patiënten nog voorrang krijgen, zoals nu nog het geval is voor Covid-gevallen. "Ga je nog mensen op basis van hun ziekte of pathologie voorrang geven of geef je voorrang aan patiënten die de meeste kans op slagen hebben, zoals in Nederland het geval is bij code zwart? Die vraag moet het onderwerp vormen van een parlementair debat", aldus Cloet.
Noord-Limburgse gemeenten vragen inwoners om niet meer binnen samen te komen
De burgemeesters van de Noord-Limburgse gemeenten doen, samen met de artsen van de eerstelijnszone en het ziekenhuis, een oproep naar de bevolking om de coronaregels erg strikt na te leven en niet meer binnen samen te komen. "Alleen op die manier kunnen we nog een stuk van de eindejaarsfeesten redden", klinkt het.
De coronabesmettingen liggen in Noord-Limburg hoger dan ooit tevoren. Daardoor staat het zorgsysteem zwaar onder druk. Er is een grote uitval van zorg- en onderwijspersoneel en vooral lagere scholen moeten steeds meer klassen in quarantaine plaatsen. Goede zorgverlening en onderwijsverstrekking komen steeds meer in het gedrang, aldus de burgemeesters.
De gemeenten roepen verenigingen op om niet meer binnen samen te komen. Dat wordt ook aan jeugdverenigingen aangeraden, om kinderen uit verschillende gezinnen, klassen en scholen niet te mengen. Aan de ouders met kinderen in de buitenschoolse opvang wordt verzocht om de kinderen enkel naar de opvang te brengen indien dit echt noodzakelijk is.
Daarnaast vragen burgemeesters en artsen de sportclubs om trainingen en wedstrijden zo veel mogelijk buiten te organiseren. Kleedkamers en douches - de plaatsen bij uitstek voor virusverspreiding - worden in ieder geval best gesloten. Verder worden vergaderingen, cursussen en groepsactiviteiten best opgeschort. Enkel de lessen van de Kunstacademie Noord-Limburg die onder het onderwijs vallen, kunnen nog doorgaan.
"We roepen iedereen op om de huidige maatregelen stipt na te leven", klinkt het. "Nu het aantal contacten sterk verminderen door geen groepsactiviteiten binnen te organiseren, kan ervoor zorgen dat we de eindejaarperiode toch samen kunnen vieren met wie ons dierbaar is. Het alternatief is dat zo veel mensen in quarantaine zitten, dat de feesttafels leeg blijven."
Intensivist UZ Gent boos op politici
"We hadden gisteren voor het eerst geen enkel vrij bed meer op intensieve", zei intensivist Dominique Benoit van UZ Gent in 'De ochtend' op Radio 1. "Er liggen 33 covidpatiënten, en de non-covidpatiënten krijgen we niet zomaar weg."
Benoit verwacht een piek in de ziekenhuizen over twee weken. Hij verwijt de politici dat ze niet op tijd zijn tussengekomen en dat ze al twee jaar bezig te zijn met een "jojo-spel" dat "tot niets leidt".
"Wat er nu staat aan te komen de volgende weken, is pure politieke verantwoordelijkheid", aldus Benoit. Hij doet een niet mis te verstane oproep: "Neem alsjeblieft eens duidelijke beslissingen en leg ze goed uit aan de bevolking, we hebben echt een duurzaam beleid nodig."
WHO roept niet-gevaccineerden op om regio's waar omikronvariant circuleert te vermijden
Wie niet volledig is gevaccineerd tegen Covid-19 en ook kwetsbaar is voor het virus, kan voorlopig beter niet reizen naar gebieden waar de omikronvariant binnen de gemeenschap circuleert. Dat zei de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) dinsdag in een bijgewerkt reisadvies over de omikronvariant.
De relevante passage uit de verklaring: "Personen die niet volledig zijn gevaccineerd of die geen bewijs hebben van eerdere SARS-CoV-2-infectie en een verhoogd risico lopen op het ontwikkelen van ernstige ziekte en overlijden, inclusief mensen van 60 jaar of ouder of mensen met co-morbiditeiten (bijvoorbeeld hartaandoeningen, kanker en diabetes) wordt geadviseerd om reizen naar gebieden met gemeenschapsoverdracht uit te stellen."
Met "gebieden met gemeenschapsoverdracht" doelt de WHO op regio's en landen waarvan is vastgesteld dat de omikronvariant al door de inwoners onderling aan elkaar wordt doorgegeven, zoals Zuid-Afrika, Malawi en Nigeria.
Eerder op dinsdag berispte de WHO nationale regeringen voor het stopzetten van reizen vanuit zuidelijk Afrika als reactie op de opkomst van de omikronvariant. "Reisverboden zullen de internationale verspreiding niet voorkomen, maar leggen wel een zware last op levens en bestaansmiddelen", zei het VN-gezondheidsorgaan.