Wit-Rusland heeft aangekondigd dat de gezamenlijke militaire oefeningen met Rusland worden voortgezet vanwege de toenemende spanningen in buurland Oekraïne. Normaliter hadden de oefeningen vandaag  beëindigd moeten worden.

"Rekening houdend met de verhoogde militaire activiteit nabij onze grens (...) en de verergering van de situatie in de Donbass hebben de presidenten van Wit-Rusland en Rusland besloten om de inspectie van de strijdmachten voort te zetten", zo meldde het Wit-Russische ministerie van Defensie op Telegram. 

De Wit-Russische en Russische troepen houden sinds 10 februari gezamenlijke militaire manoeuvres in Wit-Rusland. De aankondiging betekent dus dat de Russische soldaten langer dan voorzien in het bevriende buurland blijven op een moment dat Rusland ook over een enorme troepenmacht aan de grens met Oekraïne beschikt.  

In het oosten van Oekraïne, waar het regeringsleger sinds 2014 strijd voert met pro-Russische separatisten, is het geweld de voorbije dagen opnieuw in alle hevigheid opgelaaid. Het Westen meent dat Moskou het geweld in de regio zou aangrijpen als voorwendsel voor een invasie, wat het Kremlin ontkent. Volgens de Navo zouden de 30.000 Russische soldaten in Wit-Rusland deel kunnen uitmaken van die geplande invasie. 

Volgens premier Alexander De Croo staan "alle lichten op rood" in Oekraïne. "Iedereen vreest dat men naar een groot gewapend conflict gaat op het Europese continent", zei hij in 'De zevende dag' op één, vanop de jaarlijkse Veiligheidsconferentie in de Duitse stad München. 

"Rusland had gecommuniceerd dat het zijn troepen zou afbouwen, maar in realiteit zien we het tegenovergestelde", klinkt het. "We zien ook dat er spanningen zijn op het terrein, onder meer in de regio's van Donetsk en Loehansk. Verder worden propagandacampagnes gevoerd die aan Rusland legitimiteit zouden geven om over te gaan tot een inval. Bijvoorbeeld door te beweren dat Oekraïne bezig is met zuiveringscampagnes tegen de Russisch-sprekenden in het land."

"Iedereen ziet het hier bijzonder somber in en vreest dat men naar een groot gewapend conflict zal gaan op het Europees continent, wat erg lang geleden is", klinkt het.

Volgens De Croo roept iedereen op de conferentie op tot dialoog. "Ook China, dat toch vaak een bondgenoot is van Rusland. Ook China zegt dat er niet geraakt mag worden aan het territorium van Oekraïne. Iedereen hoopt sancties te kunnen vermijden, want die leiden onvermijdelijk tot tegensancties en die zouden zeer verregaand kunnen zijn."

Volgens de premier toont Europa zich sterk en verenigd. Hij wijst op een grote eensgezindheid tussen de leden van de NATO en de Europese Unie. Een groot verschil met het discours van enkele jaren geleden, toen enkele Europese leiders de NATO nog "hersendood" verklaarden. "De NATO is nu meer levend en verenigd dan ooit."

Er zijn aanwijzingen dat Rusland "de grootste oorlog in Europa sinds 1945" plant, zegt de Britse premier Boris Johnson in een interview met de BBC. "Alle tekenen zijn er dat het plan in zekere zin al is begonnen." Volgens de inlichtingendiensten is Rusland van plan Oekraïne binnen te vallen en de hoofdstad Kiev te omsingelen, aldus de eerste minister. Johnson is bang dat de invasie vele mensenlevens zal kosten.

Volgens de laatste schattingen van de Amerikaanse regering bedraagt het aantal troepen langs de Oekraïense grens, zowel in Wit-Rusland als Rusland zelf, tussen de 170.000 en 190.000 man. Het Westen vreest dat de Russen ieder moment kunnen aanvallen, maar Moskou heeft tot nu toe steeds ontkend dat van plan te zijn en zegt alleen militaire oefeningen in de regio te houden.

Johnson meldt dat de Amerikaanse president Joe Biden westers leiders heeft verteld dat inlichtingendiensten verwachten dat Rusland Oekraïne niet alleen via het oosten, via de regio Donbas, binnenvalt, maar ook vanuit Wit-Rusland en vanuit de regio rondom Kiev. "Ik ben bang om te zeggen dat het plan dat we zien is voor iets dat echt de grootste oorlog in Europa sinds 1945 zou kunnen zijn, alleen al qua omvang", zei de premier. Mensen moesten niet alleen rekening houden met het mogelijke verlies van Oekraïense levens, maar ook dat van "jonge Russen", voegde hij eraan toe.

Johnson sprak met de BBC na een ontmoeting met de Oekraïense president Volodimir Zelensky en vertelde de wereldleiders in een toespraak bij een veiligheidsconferentie in München dat elke invasie van Oekraïne door Rusland "over de hele wereld zou echoën".

Het volledige interview wordt deze ochtend uitgezonden op de BBC.

NAVO-chef Jens Stoltenberg verwacht dat het Russische leger een "grootschalige aanval" op Oekraïne gaat uitvoeren. De secretaris-generaal van het militaire bondgenootschap zei dat zaterdag in München waar een veiligheidsconferentie plaatsvindt.

"Alle tekenen wijzen erop dat Rusland een grootschalige aanval op Oekraïne voorbereidt", zei Stoltenberg tegen de Duitse omroep ARD. "We zijn het er allemaal over eens dat de kans op een aanval zeer hoog is."

Volgens hem worden er dan ook geen Russische troepen uit het grensgebied met Oekraïne teruggetrokken, zoals Rusland beweert, maar komen er juist meer bij. Volgens de Noor zijn er ook tekenen dat Rusland probeert te zorgen voor een aanleiding voor een invasie.

In lijn met de verklaring van de ministers van Buitenlandse Zaken van de rijke G7-landen eerder op de dag, roept Stoltenberg Rusland op een diplomatieke oplossing te zoeken.

De NAVO is inmiddels uit veiligheidsoverwegingen begonnen met de evacuatie van personeel vanuit de Oekraïense hoofdstad Kiev naar Lviv, in het westen van het land en naar Brussel. "De veiligheid van ons personeel staat voorop, daarom is personeel verplaatst naar Lviv en Brussel. De NAVO-kantoren in Oekraïne blijven operationeel", zei een NAVO-functionaris tegen AFP.

Oekraïne is geen lid van de NAVO en het bondgenootschap heeft geen troepen in het land. Maar sinds het einde van de jaren negentig zijn er wel twee NAVO-kantoren in Kiev. Verschillende westerse landen verplaatsten in afwachting van een Russische invasie diplomaten vanuit de Oekraïense hoofdstad naar Lviv, vlakbij de grens bij Polen. NAVO-leden hebben wel troepen gestuurd naar buurlanden van Oekraïne die lid zijn van het militaire pact.