Australië stuurt medisch en militair materiaal naar Oekraïne
Australië gaat medisch materiaal, financiële hulp en militaire uitrustingen naar Oekraïne sturen. Dat heeft premier Scott Morrison aangekondigd, schrijft ABC News. Hij sluit wel uit dat het land wapens levert.
Morrison zei dat de regering samen met de NAVO heeft bekeken hoe Australië Oekraïne het beste kan helpen. "We kunnen niet-dodelijk militair materiaal en medische benodigdheden voorzien om het Oekraïense volk te ondersteunen." Australië zal ook geen troepen naar Oekraïne sturen.
Deze vorm van steun is de meest efficiënte, aldus de premier. "We zijn ver van Oekraïne en het is dan ook het gemakkelijkste om dat via onze NAVO-partners te doen", zei hij.
Australië kondigde donderdag een reeks nieuwe sancties aan tegen Rusland. Morrison meldde vrijdag dat er ook Russische parlementsleden staan op de lijst van personen tegen wie sancties worden opgelegd.
EU-kopstuk Von der Leyen: Poetin moet en zal falen
Bij het bekendmaken van de sancties tegen Rusland heeft de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen een duidelijke boodschap: "Poetin moet en zal falen". Europa kondigt daarom harde sancties aan waar onder meer 70 procent van het Russische bankwezen door wordt getroffen.
Europese leiders zijn volgens Von der Leyen in de nacht van donderdag op vrijdag tijdens een ingelaste top akkoord gegaan om zware strafmaatregelen uit te delen aan Rusland. Dat gebeurde "in nauwe samenwerking met bondgenoten" zoals de Verenigde Staten, stelt de commissievoorzitter.
Naast de zware klap die aan het Russische bankwezen wordt uitgedeeld, zullen ook onder meer het Russische ministerie van Defensie en andere staatsbedrijven getroffen worden.
"Europa zal het Kremlin verantwoordelijk houden", herhaalde Von der Leyen haar eerdere uitspraak. Als gevolg van de sancties kost het Rusland meer om geld te lenen, waardoor de inflatie fors op kan lopen. Ook komt er een exportban die de Russische olie- en gasindustrie treft.
Macron: Poetin was dubbelhartig aan de telefoon
De Russische president Vladimir Poetin is dubbelhartig geweest tijdens de gesprekken die hij voerde met Emmanuel Macron, heeft de Franse president in de nacht van donderdag op vrijdag bekendgemaakt.
"Ja, er was dubbelhartigheid. Ja er was een opzettelijke, bewuste keuze om oorlog te beginnen terwijl we nog over vrede konden onderhandelen", vertelde Macron aan verslaggevers na een EU-top waarin hij zei dat Frankrijk zijn eigen sancties zal toevoegen aan een EU-pakket.
Wapenresten na aanval in Oekraïne duiden op inzet clustermunitie
Wapenresten die zijn gevonden in het oosten van Oekraïne nadat daar donderdag een dodelijke aanval plaatsvond, duiden op het gebruik van clustermunitie. Experts melden op basis van foto's aan The New York Times dat de aanval hoogstwaarschijnlijk is uitgevoerd door Rusland. Clustermunitie is sinds de inwerkingtreding van een internationaal verdrag in 2010 in meer dan 120 landen verboden. Rusland heeft dit verdrag echter niet ondertekend.
Door de aanval bij een ziekenhuis in de plaats Vuhledar zijn volgens de regionale autoriteiten vier burgers om het leven gekomen en tien anderen gewond geraakt.
Clusterbommen vallen bij gebruik uiteen in vele kleine bommetjes. Door niet geëxplodeerde clustermunitie vallen volgens mensenrechtenorganisatie Human Right Watch geregeld nog jaren na conflicten doden. De slachtoffers zijn vaak spelende kinderen die de felgekleurde bommetjes aanzien voor speelgoed.
Oekraïens leger vecht buiten Charkov met Russen
Russische grondtroepen zijn buiten de Oekraïense stad Charkov tegengehouden door het leger van Oekraïne. Het Britse ministerie van Defensie meldt dat in de nacht van donderdag op vrijdag op Twitter in een overzicht met de laatste ontwikkelingen in Oekraïne.
Het Oekraïense leger meldde donderdag al dat in de buurt van Charkov, de op één na grootste stad van Oekraïne in het noorden van het land, vier Russische tanks werden verwoest. De Britten zeggen dat er aan de rand van Charkov momenteel gevochten wordt.
Het Britse leger bevestigt ook eerdere berichtgeving van de Amerikanen dat de Russen erin geslaagd zijn de kerncentrale in Tsjernobyl te veroveren.
Ondanks de opmars van de Russische troepen verwacht het Britse ministerie van Defensie dat de beoogde militaire doelstellingen van Rusland op dag één van de inval niet zijn gehaald. Het Russische ministerie van Defensie maakte donderdag volgens persbureau Interfax echter bekend dat wel alle doelen zouden zijn bereikt.
Zelensky vraagt om VN-vredesmissie
De Oekraïense president Zelensky vraagt steun van de Europese Unie voor de ontplooiing van een VN-vredesmissie in zijn land.
"Help het leger met wapens en munitie, steun een VN-vredesmissie", zo schreef Zelensky in de nacht van donderdag op vrijdag in een boodschap op Telegram. De president herhaalde ook zijn pleidooi voor de uitsluiting van Rusland van het betaalnetwerk van Swift en een embargo tegen Russische olie en gas.
De staatshoofden en regeringsleiders van de Europese Unie zitten momenteel samen voor crisisberaad in Brussel. Ze raakten het eens over een nieuw, uitgebreid pakket aan sancties tegen Rusland. Het Oekraïense verzoek om maatregelen rondom Swift en energie-embargo's is vooralsnog niet ingewilligd.
Zelensky herhaalde ook de nood aan veiligheidsgaranties en een duidelijk Europees perspectief voor zijn land.
The New York Times: hevige gevechten in Oekraïense stad Soemi
In de nacht van donderdag op vrijdag zijn in de Oekraïense stad Soemi, op zo'n vijftig kilometer van de grens met Rusland, hevige gevechten uitgebroken. The New York Times meldt op basis van een geverifieerde video dat er in het noordoosten van het land gevochten wordt. Op beelden is een brand te zien, er klinken explosies en er worden kogels afgevuurd.
Volgens de Amerikaanse krant gaat het om de eerste serieuze gevechten op Oekraïens grondgebied die op video zijn vastgelegd.
VS: Zelensky is belangrijk doelwit Russische agressie
Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat de Oekraïense president Zelensky een "belangrijk doelwit is voor Russische agressie". Zelensky zelf zei daar eerder al van overtuigd te zijn.
"President Zelensky vertegenwoordigt in veel opzichten, zelfs personifieert, de democratische aspiraties en ambities van Oekraïne, van het Oekraïense volk. Dus natuurlijk zal hij een belangrijk doelwit blijven voor Russische agressie", vertelde woordvoerder Ned Price aan CNN.
Volgens Price zeggen de VS al weken dat Russische agenten Oekraïne hebben geïnfiltreerd en "binnen het land opereren".
VS: personeel kerncentrale Tsjernobyl wordt gegijzeld
Personeel van de voormalige kerncentrale van Tsjernobyl wordt gegijzeld door Russische soldaten. Witte Huis-woordvoerder Jen Psaki vertelde tijdens haar dagelijkse persconferentie dat de Verenigde Staten "diep verontwaardigd zijn" over deze "onwettige en gevaarlijke" gijzeling.
Donderdag kwamen de eerste berichten naar buiten over gevechten in de buurt van de kerncentrale in het noorden van Oekraïne, waar in 1986 de grootste kernramp ooit plaatsvond. Psaki noemt het feit dat er momenteel een gijzeling plaatsvindt "ongelooflijk alarmerend", ook omdat dit kan betekenen dat de kerncentrale niet veilig blijft draaien.
De Oekraïense president Zelensky noemde de aanval op Tsjernobyl eerder op de dag al "een oorlogsverklaring aan heel Europa".
Tsjernobyl heeft volgens The New York Times al meer dan twee decennia geen elektriciteit meer geproduceerd. Het gevaar van een aanval op de kerncentrale is volgens de Amerikaanse krant dat radioactief materiaal zou kunnen ontsnappen. Het Belarussische nieuwsplatform NEXTA meldt dat er verhoogde radioactieve straling is waargenomen in de buurt van Tsjernobyl, dit is echter niet door andere media geverifieerd.
Russische banken lijken niet onder de indruk van sancties
Sberbank, de grootste bank van Rusland, en twee andere grote banken uit het land bagatelliseren de impact van de nieuwe Amerikaanse sancties tegen de Russische financiële sector. In reacties hebben ze aangegeven normaal te blijven opereren.
De Amerikaanse overheid heeft donderdag gezegd dat banken uit de Verenigde Staten bepaalde relaties met onder meer Sberbank binnen dertig dagen moeten verbreken. Daarnaast heeft het Verenigd Koninkrijk aangekondigd dat het bezittingen van grote Russische banken zou bevriezen. Inmiddels zijn ook de EU-leiders het eens geworden over een nieuw pakket sancties tegen Rusland. Alle details zijn nog niet bekend, maar wel zeker is dat Rusland nog niet uitgesloten wordt van het internationale betalingssysteem SWIFT.
Sberbank geeft aan de implicaties van de sancties nog te bestuderen. Maar er zouden volgens de Russen in ieder geval geen beperkingen zijn voor het opnemen of storten van roebels en vreemde valuta.
Gazprombank heeft een soortgelijke verklaring uitgegeven, waarin staat dat het particuliere en zakelijke klanten zoals normaal bedient. Deze bank voegde daaraan toe dat de Amerikaanse stap om het concern meer te beperken op de Amerikaanse kapitaalmarkt "niet-blokkerend" is en geen invloed heeft op de gang van zaken bij de firma.
Verder heeft Alfa-Bank gezegd dat het geen nieuwe euro-obligaties meer mag uitgeven of aandelen in de markt zetten. Maar dat zou praktisch ook weinig effect hebben omdat Alfa-Bank helemaal niet beursgenoteerd is. De Russische centrale bank heeft op zijn beurt laten weten alle benodigde steun te zullen bieden aan door sancties getroffen banken.
Witte Huis: Poetin ambieert meer dan alleen Oekraïne
Op de vraag van journalisten wat het ultieme doel van de Russische president Vladimir Poetin is, antwoordde een woordvoerder van het Witte Huis donderdag dat "Poetin meer ambieert dan alleen Oekraïne". Waar de woordvoerder op doelt blijft onduidelijk.
Rusland begon in de nacht van woensdag op donderdag een grootschalige inval in Oekraïne, nadat president Poetin de zelfverklaarde republieken Donetsk en Loehansk in Oost-Oekraïne als onafhankelijke staten had erkend.
In een tv-toespraak in de nacht van woensdag op donderdag zei Poetin dat hij "geen Oekraïens grondgebied wil bezetten", zijn militaire operatie zou uitsluitend zijn bedoeld om "mensen te beschermen".
Ook Hongaarse premier Orban veroordeelt Russische operatie in Oekraïne
Ook de Hongaarse premier Viktor Orban, die er vriendschappelijke banden op nahoudt met de Russische president Vladimir Poetin, heeft donderdag voor het eerst de Russische invasie van Oekraïne veroordeeld.
"Samen met onze EU- en NAVO-bondgenoten veroordelen we de militaire actie van Rusland", verklaarde Orban in een video op zijn Facebookpagina. "Rusland heeft Oekraïne vanochtend met militair geweld aangevallen", stelde hij.
Tot hiertoe had Orban zorgvuldig vermeden om Rusland bij naam te noemen wanneer het ging om de dreigende invasie. De rechts-nationalistische regeringsleider onderhield de afgelopen jaren een vriendschappelijke relatie met Poetin en bezocht hem begin deze maand nog in het Kremlin.
In Boedapest demonstreerden intussen donderdagavond enkele duizenden mensen tegen wat zij zien als het pro-Russische beleid van hun premier. Ze eisen dat de Hongaarse regering stopt met treuzelen en resoluut kiest voor een engagement met het Westen.
VS en Albanië vragen veroordeling Moskou door VN-Veiligheidsraad
De Verenigde Staten en Albanië hebben de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties gevraagd om vrijdagavond een stemming te houden over een ontwerpresolutie die de Russische invasie in Oekraïne scherp veroordeelt en de onmiddellijke terugtrekking van de Russische troepen eist.
De resolutie, opgemaakt door de VS en Albanië, is gedoemd om te mislukken, aangezien Rusland als één van de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad over een vetorecht beschikt, aldus diplomaten. Voor Washington zou het Russische veto echter "het isolement" van Moskou op de internationale scène in de verf zetten.
De resolutie veroordeelt "in de meest krachtige bewoordingen de agressie van Rusland tegen Oekraïne", die volgens de auteurs in strijd is met artikel 2 van het VN-charter. Indien goedgekeurd zou Rusland gedwongen worden om zijn troepen terug te trekken uit Oekraïne. De tekst onderstreept ook de "soevereiniteit, onafhankelijkheid, eenheid en territoriale integriteit" van het land.
Na de Russische annexatie van de Krim in 2014 stemden 13 van de 15 leden van de Veiligheidsraad in met een tekst ter veroordeling van Rusland. Moskou zette zijn vetorecht in, China onthield zich.
In de Algemene Vergadering werd de tekst vervolgens goedgekeurd door 100 lidstaten. Elf lidstaten stemden tegen, 58 kozen voor een formele onthouding en de overige lidstaten namen niet deel aan de stemming. In de Algemene Vergadering beschikt geen enkel land over een vetorecht, maar die resoluties zijn ook niet bindend.
Pentagon: Rusland wil Oekraïense regering omverwerpen
Volgens de Amerikaanse regering wil Rusland de regering in Kiev omverwerpen als onderdeel van zijn aanval op Oekraïne. Dat zegt het Pentagon.
"Het is onze inschatting dat Russische troepen van plan zijn om de regering in wezen te onthoofden en hun eigen bestuursmethode in te voeren. Dat zou verklaren waarom ze zo snel richting Kiev trekken", klinkt het donderdag in een transcriptie van het Pentagon.
Volgens de mededeling kan het Oekraïense leger het hoofd bieden aan de Russische soldaten.
Er vonden donderdag onder meer gevechten plaats op een straal van zowat 30 kilometer rond de hoofdstad en rond Charkov, de tweede stad van het land in het oosten, niet ver van de Russische grens.
Volgens het Pentagon zijn de acties van het Russische leger duidelijk gericht op het veroveren van belangrijke bevolkingscentra.
Zelensky: "Troepen trekken Kiev binnen"
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky meldt dat "saboterende Russische troepen" zijn gearriveerd in hoofdstad Kiev. Zijn land is volgens hem "alleen achtergelaten" om te vechten tegen Rusland, dat een dag eerder begon aan een inval in Oekraïne.
"Wie staat klaar om samen met ons te strijden tegen Rusland? Ik zie niemand. Wie staat klaar om ons de garantie van een NAVO-lidmaatschap te geven? Iedereen is bang", aldus Zelensky in een online toespraak.
Zelensky benadrukt dat hij hoofdstad Kiev niet verlaat, zelfs nu Rusland de Oekraïense regeringsleider volgens hem als "doelwit nummer één" en zijn familie als "doelwit nummer twee" heeft bestempeld.
Zelensky: "Elke Oekraïense soldaat op Slangeneiland is gestorven"
In zijn toespraak zegt Zelensky ook dat "elke Oekraïense soldaat op Slangeneiland", een Oekraïens eiland in de Zwarte Zee, gestorven is tijdens het verdedigen ervan tegen de Russen. Zelensky zegt dat de dertien soldaten postuum geëerd zullen worden.
Het contact met de grenswacht en de soldaten werd eerder al verbroken, waarna reeds vermoed werd dat de Russen het eiland hadden ingenomen. Slangeneiland is van strategisch belang, vooral wegens de olie- en gasvoorraden in de Zwarte Zee.
Oekraïners brengen nacht door op metrostations Kiev
Oekraïners brengen wegens de Russische invasie de nacht door op de ondergrondse metrostations van Kiev, melden media ter plaatse. Deze stations dienen dag en nacht als schuilkelders.
Op foto's is te zien dat volwassenen en kinderen onder meer koffers, dekens en huisdieren bij zich hebben. De stations blijven open voor iedereen die er wil schuilen, ook als de avondklok van kracht is. Die maatregel geldt van 22 tot 7 uur. Tussen die uren rijdt er geen openbaar vervoer.
Britse spionnenbaas: we legden Poetins plannen bloot
Britse en Amerikaanse inlichtingendiensten hebben de plannen van de Russische president Vladimir Poetin blootgelegd in de aanloop naar de invasie van Oekraïne. De baas van de Britse inlichtingendienst Richard Moore schrijft op Twitter dat de valse voorwendselen waarmee Poetin probeerde de oorlog te rechtvaardigen, succesvol zijn onthuld.
"Deze aanval was lang gepland en voltrok zich zonder uitlokking met wrede agressie, maar geen enkele hoeveelheid Russische desinformatie zal dat kunnen verhullen", schrijft Moore. "Wij onthulden zijn plannen om Oekraïense leiders en hoge functionarissen te vermoorden."
Zelensky: 137 Oekraïense doden op eerste dag van Russische invasie
De Oekraïense president Zelensky zegt dat op de eerste dag van de Russische invasie er al 137 Oekraïense burgers en militairen zijn gesneuveld. "137 helden, onze landgenoten" hebben het leven verloren", klonk het. Ook zouden er volgens de president 316 Oekraïense gewonden gevallen zijn.
Oekraïners brengen nacht door op metrostations Kiev
"Aanvallen tegen Kiev met kruisraketten of ballistische raketten"
"De aanvallen tegen Kiev met kruisraketten of ballistische raketten zijn hervat. Ik heb twee zware ontploffingen gehoord", schrijft de Oekraïense viceminister van Binnenlandse Zaken Anton Gerachtchenko.
Duizenden mensen brengen de nacht door in metrostations in Kiev na een oproep in die zin van burgemeester Vitali Klitsjko.
Zware explosies in centrum Kiev gehoord
In het centrum van de Oekraïense hoofdstad Kiev zijn in de nacht van donderdag op vrijdag zware explosies gehoord door onder meer journalisten van CNN, persbureau AFP en het Russische persbureau Interfax. Het zou gaan om zeker twee explosies.
De Britse krant The Guardian schrijft dat explosies ook zijn gehoord door een correspondent ter plaatse en de Australische ambassadeur in Oekraïne.
Eerder meldde het parlement van Oekraïne al vrijdagochtend vroeg een aanval van Russische troepen op onder meer hoofdstad Kiev te verwachten. Onafhankelijke media in het land schrijven dat naast Kiev ook onder meer Charkov en Soemi aangevallen kunnen worden.
Het Oekraïense ministerie van Defensie heeft in een videoboodschap in de nacht van donderdag op vrijdag ook een update gegeven over de huidige stand van zaken in het land. Er wordt onder meer in kustplaatsen aan de Zwarte Zee gevochten en ook Kiev maakt zich klaar voor de verdediging.
"Russische bombardement verwacht op hoofdstad"
"Oekraïense defensie laat weten dat ze om 3 a.m. Russische bombardementen verwachten op de hoofdstad". Dat meldt onze oorlogsjournalist Robin Ramaekers. "Kiev gaat niet slapen vannacht", schrijft hij op Twitter.
President Zelensky kondigt algemene mobilisatie aan
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft een decreet ondertekend waarin een algemene mobilisatie bevolen wordt. Dat meldt persagentschap Unian op gezag van het presidentschap.
Het decreet is 90 dagen geldig en voorziet in het oproepen van alle dienstplichtigen en reservisten in heel het land.
Eerder had het hoofd van de douane al gezegd dat mannen tussen 18 en 60 jaar het land niet mogen verlaten als gevolg van de geldende noodtoestand.
Washington zet Russische topdiplomaat het land uit
De Amerikaanse regering heeft een Russische topdiplomaat het land uitgezet. Dat werd vernomen bij het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Het gaat om de nummer twee in de Russische ambassade. De beslissing is een rechtstreeks antwoord op de uitzetting van de Amerikaanse vice-ambassadeur in Moskou Bart Gorman. Dat nieuws raakte vorige week bekend. Hij had een geldig visum, was minder dan drie jaar in Rusland en zijn mandaat was nog niet afgelopen, aldus het State Department.
Macron eist in telefoongesprek met Poetin aanval stop te zetten
Na de start van de Russische oorlog in Oekraïne heeft Emmanuel Macron als eerste Westerse leider de Russische president Vladimir Poetin aan de lijn gehad. Volgens het Kremlin werd het een "ernstig en openhartige uitwisseling van visies op de situatie in Oekraïne". Parijs meldt dat Macron "een onmiddellijke stopzetting van het offensief geëist heeft".
Poetin legde in detail uit waarom hij Oekraïne is binnengevallen, aldus de verklaring die het Kremlin na afloop uitbracht. Nog volgens die verklaring zijn de twee overeengekomen in contact te blijven.
De voorbije weken was er intensief contact tussen Moskou en Parijs. Daarbij had Macron herhaaldelijk, maar tevergeefs, aangedrongen op een vreedzame oplossing voor het conflict.
Het initiatief voor de telefoon kwam van Parijs. Eerder op de dag kondigde de Amerikaanse president Joe Biden alvast aan dat er geen plannen zijn voor overleg met Poetin.
Oekraïne vraagt spoeddebat in VN-Mensenrechtenraad
Oekraïne heeft bij de VN-Mensenrechtenraad een spoeddebat aangevraagd. De 47 landen tellende raad moet de "zeer ernstige verslechtering" van de situatie in Oekraïne aanpakken, zegt de Oekraïense ambassadeur Jevgenija Filipenko naar aanleiding van de Russische inval in het land.
Filipenko heeft een brief met het verzoek naar Federico Villegas gestuurd, de voorzitter van de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties. Ze heeft de brief ook gedeeld op Twitter. Het verzoek zal vrijdag worden onderzocht. De EU heeft alvast gemeld een voorstander te zijn van een debat.
Zowel Oekraïne als Rusland zetelt momenteel in de Mensenrechtenraad. De bevoegdheid van die VN-instantie beperkt zich evenwel tot het maken van aanbevelingen.
De VN-Mensenrechtenraad komt vanaf maandag bijeen. Dinsdag staan zowel de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov als zijn Amerikaanse ambtgenoot Antony Blinken op de lijst met sprekers.
Kan dit leiden tot een zware economische crisis?
"Je mag niets uitsluiten", reageert onze geldexpert Paul D'Hoore. "Ik ben er niet zo pessimistisch over. Alles hangt af hoelang het conflict zal duren. In het slechtste geval kom je tot een situatie waar prijzen van energie en andere grondstoffen blijven stijgen en de economie terugvalt. Dure prijzen en geen economische groei is het slechtst denkbare situatie. Ik wil toch positiever zijn. Als je ondernemer of belegger bent, dan moet je een beetje verder kijken dan de onmiddellijke omgeving."
"Het zijn dagen om niets te doen qua beleggen. Verkopen uit paniek is geen goed idee, kopen ook niet. De beurzen zijn vandaag heel hard geschrokken. In Europa is er een daling van 3 procent. In Moskou daalt het 33 procent. De financiële markten hebben al hun keuze gemaakt en weten wie het meest getroffen zal worden. Onze afhankelijkheid van gas gaan we niet ontkennen, maar Rusland heeft de verkoop van gas nodig om de economie draaiende te houden. Ze hadden erop gerekend dat de export van gas de komende jaren zou verviervoudigen. Wij gaan het hen niet makkelijker maken."
Verboden voor mannen (18-60 jaar) om Oekraïne te verlaten
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky verbiedt mannen van 18 tot 60 jaar om het land te verlaten. Ze mogen de grens niet over, liet het hoofd van de Oekraïense douane in Lviv, Danil Menshikov, via Facebook weten.
Europese leiders zitten nog samen over sancties
"De Europese leiders zitten nog altijd samen achter gesloten deuren", zegt VTM-journalist Jelle Frencken. "De sanctielijst heeft wel al groen licht gekregen. Het gaat over massieve en ernstige sancties. Het betreft sancties tegen de financiële sector, de energiesector, visabeperkingen, de transportsector en de zwarte lijst van Russen wordt verder uitgebreid. Het is niet duidelijk of er sancties tegen Poetin persoonlijk zijn. Er moeten ook sancties voorbereid worden tegen Wit-Rusland, zo staat in de tekst. De Europese leiders hebben bij het binnengaan van de vergaderzaal de smartphones achterlaten. Ze zijn beducht voor Russische afluisterpraktijken."
Moeten we vrezen voor WO III?
"Naar mijn aanvoelen niet", antwoordt professor Bart Kerremans in de VTM NIEUWS Special. "Poetin is een vrij rationele speler. Hij wordt nu neergezet als iemand die niet goed weet waarmee hij bezig is. Ik denk dat hij heel goed weet waarmee hij bezig is. Hij gaat geen NAVO-lidstaten aanvallen. Betekent dit dat wij er niets van gaan merken? We zullen het merken in onze energieprijzen. De prijzen kennen een opwaartse beweging. We moeten nog zien hoe Rusland op sancties zal reageren."
"Rusland bereidt nieuwe golf van aanvallen voor", zegt Oekraïense Defensieminister
Rusland is volop bezig een nieuwe golf van aanvallen op Oekraïne voor te bereiden. Dat zegt althans de Oekraïense minister van Defensie, Oleksij Reznikov, in een Facebookbericht. Bij die nieuwe aanvallen zullen, volgens Reznikov, luchtlandingstroepen ingezet worden.
Het Oekraïense leger is klaar om deze nieuwe aanvallen terug te slaan, en gebruikt daarbij "moderne wapens" die ze van hun Westerse partners gekregen hebben. Intussen wordt er zwaar gevochten in Loehansk, in het oosten, en Soemy, in het noordoosten. In het zuiden is de situatie niet eenvoudig, aldus nog de Defensieminister.
"De vijand had zoveel verzet niet verwacht", schrijft de minister nog.
Rusland lijkt strategisch belangrijk eiland te hebben veroverd
De Russische soldaten hebben mogelijk Slangeneiland veroverd, een Oekraïens eiland in de Zwarte Zee. Het contact met de grenswacht en de soldaten werd verbroken, zo hebben de Oekraïense grensdiensten meegedeeld.
Eerder op de dag had Rusland het eiland al omsingeld en beschoten met scheepskanonnen.
Slangeneiland is een van de weinige eilanden die Oekraïne bezit. Het is van strategisch belang, vooral wegens de olie- en gasvoorraden in de Zwarte Zee. Het eiland vormde lange tijd een twistpunt tussen Roemenië en Oekraïne, maar dat geschil werd in het begin van deze eeuw in onderling overleg geregeld.
"De Amerikaanse president Joe Biden houdt zich redelijk op de vlakte. Hij speelt het heel erg in samenspraak met de G7 en de NAVO", zegt onze VS-experte Greet Dekeyser in de VTM NIEUWS Special. "Hij is heel erg terughoudend in zijn woordgebruik. Wat hij zeer duidelijk zegt, is dat ze niet zullen vechten. De Amerikanen zijn vanochtend met een hele shock wakker geworden net zoals de rest van de wereld. Er is heel weinig bereidheid om tussen te komen: 25 procent vindt dat de VS zich militair zouden moeten mengen, 75 procent vindt niet dat er Amerikaanse militairen ingezet mogen worden."
Zal de oorlog lang duren?
"Het succes voor de Russen is een korte en krachtige oorlog, zo snel mogelijk Kiev innemen en overgaan tot een machtswissel in Kiev", zegt gewezen kolonel Roger Housen in de VTM NIEUWS Special.
"Er zullen geen NAVO-troepen worden ingezet in Oekraïne. In feite is Oekraïne een vogel voor de kat", reageert ook Bart Kerremans, professor aan de KU Leuven.
Rusland beschikt over kernwapens. Gaan ze die gebruiken? En wat zal de impact zijn?
"Dat is niet denkbaar voor mij", zegt kolonel Roger Housen. "Ik denk dat Poetin goed beseft dat dat een drempel zou zijn die hij niet mag overschrijden. De reacties van het Westen zullen anders onvoorstelbaar zijn."
Bevel om lichten te doven in Lviv
De autoriteiten van de West-Oekraïense stad Lviv hebben het bevel gegeven de lichten in de hele stad te doven als "preventieve veiligheidsmaatregel". Dat meldt CNN. Alle straat- en gebouwverlichting moet om 23.00 uur lokale tijd worden uitgeschakeld, klinkt het in een Facebookpost van de regionale overheid van Lviv. Ook de inwoners van de stad worden aangemaand het bevel op te volgen. Iedereen wordt bovendien gevraagd binnen te blijven. "Dergelijke acties hebben niet te maken met problemen met de stroomvoorziening," klinkt het. "Het gaat om preventieve maatregelen voor onze veiligheid."
In Lviv zijn een aantal ambassades en consulaten gevestigd die de afgelopen weken uit Kiev zijn verhuisd vanwege de relatieve veiligheid van de westelijke Oekraïense stad. Donderdagochtend viel Rusland drie locaties in de regio aan, waardoor voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog luchtalarmsirenes in de stad werden geactiveerd.
"Rusland heeft uitbreiding van NAVO nooit verteerd"
"Het grote thema is verhinderen voor eens en voor altijd dat Oekraïne lid zou kunnen worden van de NAVO. De uitbreiding van de NAVO is iets wat Rusland nooit heeft verteerd", zegt professor Bart Kerremans, professor aan KU Leuven .
100.000 mensen op de vlucht in Oekraïne, enkele duizenden hebben land al verlaten
In Oekraïne zijn al ruim 100.000 mensen hun huis ontvlucht. Dat zegt het Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen van de VN (UNHCR). Verschillende duizenden Oekraïners hebben een van de westelijke landsgrenzen overgestoken op zoek naar veiliger oorden nu het Russische leger hun land is binnengevallen.
UNHCR-woordvoerder Shabia Mantoo beklemtoonde dat het nog om een ruwe schatting gaat. Eerder werd al duidelijk dat goed 15.000 mensen vanuit Oekraïne in Polen zijn aangekomen, in Moldavië ging het om ruim 4.000 mensen.
"Serieuze uitwisseling tussen Poetin en Macron"
"De tendens bij de staatsmedia is dat Rusland bestand is tegen de sancties. De Franse president Macron en de Russische president Poetin hebben met elkaar gebeld", verduidelijkt onze Ruslandexpert Carolien van Nunen. Het Kremlin zegt: 'Het was een serieuze en openhartige uitwisseling. Poetin heeft uitgelegd waarom een militaire operatie nodig was in Oekraïne. De Russen noemen het een speciale militaire operatie, geen invasie. Ze zeggen dat de oorlog in Oekraïne al acht jaar geleden is begonnen en dat ze het probleem zullen oplossen."
Tegenaanvallen Oekraïne
Oekraïne claimt een strategisch gelegen vliegveld aan de rand van de hoofdstad Kiev te hebben heroverd op het Russische leger. "Vliegveld Hostomel is van ons. De Russische paratroepers zijn vernietigd", meldt regeringsadviseur Oleksi Arestovitsj op zijn Facebook-pagina. Het bericht is niet bevestigd.
Hostomel ligt ongeveer 25 kilometer ten noordwesten van het centrum van Kiev. Het ligt bovendien maar een paar kilometer van een snelweg tussen Kiev en Wit-Rusland.
Rusland was er in eerste instantie nog in geslaagd de controle over het vliegveld te verwerven. Rusland had Hostomel met enkele tientallen gevechtshelikopters aangevallen. Ze zouden ook troepen hebben gedropt. Vervolgens ontstond een vuurgevecht dat de hele dag duurde. Oekraïne zegt drie Russische gevechtshelikopters te hebben neergeschoten.
Onze oorlogsjournalist Ramaekers: "Berichten alles behalve hoopgevend"
Onze oorlogsjournalist Robin Ramaekers is in Kiev. De avondklok is ingegaan om 22 uur lokale tijd. Niemand mag nog op straat komen in principe. "We hoorden artillerievuur vanuit de verte, misschien wel bij de luchthaven. Het is klaar en duidelijk dat iedereen de adem inhoudt voor wat er vannacht zal gebeuren. De berichten die ons bereiken zijn alles behalve hoopgevend. Kiev zou omsingeld zijn door Russische militairen die aanvalsklaar staan. Wat dat precies wil zeggen, is niet duidelijk", zegt Ramaekers.
Luchtbrug
De Russen zijn bezig een luchtbrug op te zetten om massaal troepen naar Oekraïne te brengen. Dat bericht CNN.
VTM NIEUWS Special om 21.45 uur
Hoe is het zover kunnen komen? En wat is de mogelijke impact op het dagelijkse leven bij ons? VTM NIEUWS geeft een antwoord op de belangrijkste vragen van kijkers in een extra uitzending om 21.45 uur bij VTM met Stef Wauters. Bekijk het hierboven.
Moldavië roept noodtoestand uit
In Moldavië, geklemd tussen Roemenië en Oekraïne, is voor 60 dagen de noodtoestand afgekondigd vanwege de Russische aanval op Oekraïne. Dat heeft het parlement in Chisinau donderdag in een speciale zitting beslist. Binnen deze noodtoestand zijn massabetogingen verboden en kan de regering "ongewenste personen" het land uit te zetten.
Volgens eerste minister Natalia Gavrilita zijn al ruim 4.000 vluchtelingen aagenkomen in Moldavië. Velen van hen willen verder reizen naar de Europese Unie.
EU-leiders eens over nieuw pakket sancties tegen Rusland
De EU-leiders zijn het eens geworden over een nieuw pakket harde sancties tegen Rusland. Die zullen "enorme en ernstige gevolgen" hebben voor het land, stellen ze, bijeen op een ingelaste top in Brussel.
De sancties raken onder meer "de financiële sector en de energie- en transportsector", vermelden de officiële conclusies van de top. Ook wordt de handel met Rusland in onder andere goederen die ook militair kunnen worden gebruikt aan banden gelegd. Ook wordt nog eens een aantal Russen persoonlijk gestraft. Zij kunnen niet meer bij in de unie ondergebracht vermogen en mogen de EU niet meer in. EU-burgers en -bedrijven mogen ook geen zaken meer met hen doen.
De EU-leiders richten zich ook tot Belarus, de bondgenoot die als springplank voor de Russische inval in Oekraïne dient. Zij "veroordelen de betrokkenheid van Belarus in deze agressie tegen Oekraïne krachtig" en manen het land zich daarvan verder te onthouden.
Vlaams Parlement: "Krachtige veroordeling Russische agressie"
Het Vlaams Parlement heeft donderdag een resolutie goedgekeurd met de "krachtige veroordeling" van de Russische inval in Oekraïne. In de goedgekeurde tekst vraagt het parlement onder meer aan de Vlaamse regering te zoeken naar mogelijke humanitaire hulp en andere bijstand voor Oekraïne. De resolutie vraagt ook om bij Europese Unie te pleiten voor bijkomende sancties tegen Wit-Rusland en president Loekasjenko omwille van de steun aan de Russische inval. Verder vraagt de resolutie een krachtiger Europees kader "tegen de propaganda en desinformatie die Russische mediakanalen verspreiden in de Europese Unie".
Het uiterst linkse PVDA onthield zich als enige partij. Volgens Vlaams parlementslid Kim De Witte veroordeelt zijn partij wel degelijk de Russische aanval in Oekraïne. "Wij veroordelen ook het Russische nationalisme en chauvinisme van Poetin", aldus De Witte. Maar volgens hem staan er in de ingediende resolutie een aantal fouten en "éénzijdigheden". Zo staat in de resolutie dat de EU en de NAVO via alle mogelijke diplomatieke middelen hebben getracht om te "de-escaleren". Maar volgens De Witte heeft "de militaire opbodpolitiek van de VS met de NAVO bijgedragen tot het conflict".
Die argumentatie en onthouding leverde de PVDA een lawine aan kritiek op van de andere partijen.
Rusland heeft "superioriteit" in lucht en verzamelt "overweldigende troepenmacht" op land
Rusland heeft een "totale superioriteit in de lucht" boven Oekraïne en wil "een overweldigende troepenmacht" verzamelen rond de Oekraïense hoofdstad Kiev. Dat heeft een hoge functionaris van de westerse inlichtingendiensten donderdag bevestigd.
"De Oekraïense luchtverdediging is nu uitgeschakeld en ze hebben geen luchtmacht meer om zich te beschermen. De Russen zullen in de komende uren een overweldigende troepenmacht verzamelen rond de hoofdstad en de verdediging is inmiddels in de handen van de landmacht en het burgerverzet", legde de functionaris uit.
De Russische strijdkrachten zullen "op enkele dagen tijd" rond Kiev verzameld zijn, "als het niet morgenochtend is, aan het tempo dat we vooruitgaan", benadrukte de functionaris. "Er is niet veel tijd meer. Ik denk dat veel zal afhangen van het verzet van de Oekraïners."
"De president Volodymyr Zelensky heeft me vanochtend gezegd dat Rusland de regering in Kiev wil onthoofden en wil vervangen door een marionettenregering", verklaarde de Oekraïense premier Janez Jansa bij zijn aankomst voor een buitengewone EU-top in Brussel. "Als men ziet wat er op het terrein gebeurt, is dat wat er aan de gang is", voegde hij toe.
Militair transportvliegtuig neergestort in Rusland, bemanning overleden
In het westen van Rusland, niet ver van de Oekraïense grens, is een Russisch militair transportvliegtuig neergestort. De bemanning is overleden, zo heeft het Russische ministerie van Defensie meegedeeld.
Er is niet meegedeeld hoeveel mensen er in het vliegtuig zaten.
De crash deed zich voor in de regio Voronezj. De eerste bevindingen lijken erop te wijzen dat de Antonov An-26 neerstortte door een technisch probleem, zo melden de Russische media op basis van het ministerie van Defensie.
Rusland zegt watervoorziening in Krim te hebben hersteld
Nadat Russische strijdkrachten toegang kregen tot de stad Cherson, in het zuiden van Oekraïne, hebben ze het Noord-Krimkanaal gedeblokkeerd en dus de watertoevoer naar de Krim hersteld. Dat heeft Igor Konasjenkov, een woordvoerder van het Russische ministerie van Defensie, donderdag gezegd. Na de Russische annexatie van de Krim in 2014, sloot Oekraïne de watertoevoer van het Noord-Krimkanaal af, waardoor water op het schiereiland schaars werd.
Volgens Konasjenkov zijn separatistische strijdkrachten van de onafhankelijk verklaarde gebieden Donetsk en Loehansk zes tot acht kilometer diep in het Oekraïense grondgebied gedrongen, citeert het persagentschap Interfax. Sinds het begin van de militaire operatie zijn 83 infrastructuurvoorzieningen "buiten gebruik gesteld", aldus Konasjenkov. Daarnaast zijn vier gevechtsvliegtuigen, één helikopter en vier gevechtsdrones neergehaald. Die informatie kon echter niet onafhankelijk worden geverifieerd.
Nog eens 7.000 Amerikaanse manschappen naar Duitsland, zegt Pentagon
De Amerikaanse regering stuurt nog eens 7.000 manschappen naar Duitsland. Dat zegt een verantwoordelijke van het Amerikaanse ministerie van Defensie nadat president Joe Biden in zijn toespraak van donderdagavond had aangekondigd dat er extra troepen naar Duitsland gestuurd worden. Washington nam die beslissing na de Russische inval in Oekraïne.
Maersk stopt met varen naar Oekraïne
De Deense containerrederij Maersk, een van de marktleiders in de sector, heeft wegens de Russische inval in Oekraïne zijn zeetransport naar het land opgeschort. Ook de Duitse scheepvaartmaatschappij Hapag-Lloyd heeft donderdag besloten om boekingen voor Oekraïne voorlopig stop te zetten.
"Onder de huidige omstandigheden heeft Maersk besloten om tot nader order geen havens in Oekraïne meer aan te doen en om voorlopig geen orders van en naar Oekraïne meer te aanvaarden", schreef de rederij donderdag in een mail aan zijn klanten. Ladingen die momenteel onderweg zijn, worden gelost in het Egyptische Port Said of het Turkse Körfez. "Diensten in Rusland zijn momenteel nog beschikbaar, maar kunnen veranderen afhankelijk van hoe de situatie zich ontwikkelt."
Het in Hamburg gebaseerde Hapag-Lloyd voert niet alleen een tijdelijke orderstop in voor Oekraïne, maar ook voor Rusland. De rederij vaart niet met eigen schepen in de Zwarte Zee, maar heeft er een wekelijkse dienst met een charterschip.
57 doden en 169 gewonden door Russische invasie
De Russische invasie heeft tot nu toe 57 Oekraïners het leven gekost. Daarnaast raakten 169 mensen gewond. Dat zei de Oekraïense minister van Volksgezondheid Viktor Ljasjko via persbureau Interfax-Oekraïne.
Volgens Ljasjko kunnen de ziekenhuizen de toestroom vooralsnog aan.
Russische in ons land: "Ik ben beschaamd om te zeggen dat ik Russisch ben"
Ksenia Kuznetsova is geboren in Moskou maar woont sinds 2014 in België. Ze kijkt vandaag verbijsterd naar het nieuws over de Russische invasie Oekraïne. "Ik ben beschaamd om te zeggen dat ik Russisch ben. Ik voel me machteloos", vertelt ze bij VTM Nieuws.
Russische oorlog is verkeerd en onaanvaardbaar, zegt Guterres
Ondanks de massale ontplooiing van Russische troepen in en rond Oekraïne ziet de VN-secretaris-generaal nog een kans om het ergste te verhinderen. Hij noemde de lopende militaire operatie van de Russen vanuit New York "verkeerd, een inbreuk op het VN-charter en onaanvaardbaar, maar niet onomkeerbaar". De Portugees herhaalde zijn oproep aan de Russische president Vladimir Poetin om zijn troepen terug te trekken.
De grootste prioriteit voor de VN-baas is nu om de burgers te beschermen. De VN stelden al 20 miljoen dollar aan noodhulp ter beschikking, voor humanitaire doeleinden.
Biden kondigt nieuwe economische sancties en exportbeperkingen aan tegen Rusland
De Amerikaanse president Joe Biden zat vandaag samen met zijn nationale veiligheidsraad en nam deel aan een videovergadering met de leiders van de G7-landen. Na afloop van die laatste meeting zei Biden dat de G7-leiders een akkoord hebben bereikt over de invoering van “vernietigende sancties en andere economische maatregelen om Rusland aansprakelijk te houden”.
In een toespraak kondigt Biden nieuwe sancties aan, alsook beperkingen van de export naar Rusland. “Dit zal de Russische economie zwaar schaden, zowel onmiddellijk als op langere termijn,” zegt de president. De sancties zijn zo ontworpen dat ze een maximale impact hebben op Rusland en een minimale impact op de VS en hun bondgenoten, benadrukt hij. Lees hier meer.
Biden verwacht niet dat de sancties ervoor zullen zorgen dat Poetin de invasie van Oekraïne zal beëindigen. "Het is de bedoeling om aan de mensen in Rusland te laten zien wat de gevolgen zijn van deze beslissing. En we moeten tonen aan Poetin dat we verenigd blijven", klinkt het. "Ik heb geen plannen om met president Poetin te praten", aldus Biden nog.
OVSE haalt waarnemingsmissie weg uit Oekraïne
De Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE), de enige internationale instantie op het terrein, heeft donderdag de noodevacuatie van haar waarnemingsmissie uit Oekraïne bevolen.
Helga Schmid, secretaris-generaal van de OVSE, heeft beslist om alle medewerkers, "onze onpartijdige ogen en oren op het terrein in het hele land", zo snel mogelijk uit Oekraïne te evacueren, schrijft ze in een verklaring. Reden zijn de aanhoudende gevechten.
Canada sanctioneert 58 Russische "personen en entiteiten"
Canada gaat "stevige sancties" opleggen aan "58 Russische personen en entiteiten". Dat heeft de Canadese premier Justin Trudeau donderdag meegedeeld. De sancties zijn gericht tegen "leden van de Russische elite", "grote Russische banken" en "leden van de Russische Veiligheidsraad", zegt Trudeau. "We stoppen alle exportvergunningen voor Rusland".
De Canadese premier noemde de Russische militaire actie in Oekraïne ook een "immense bedreiging voor de veiligheid en de vrede in de wereld".
De Croo: "Sancties moeten niet blaffen, maar bijten"
België pleit voor bijkomende financiële sancties die het de Russische banken en grote bedrijven moeilijker moeten maken om toegang te krijgen tot de internationale financiële markten. "We hebben geen sancties nodig die blaffen, maar sancties die bijten", verklaarde premier Alexander De Croo donderdagavond bij zijn aankomst op een top waar de Europese staatshoofden en regeringsleiders een antwoord zullen formuleren op de Russische inval in Oekraïne.
Volgens De Croo kan België instemmen met het tweede pakket aan sancties dat de Europese Commissie heeft voorbereid en dat reeds maatregelen bevat die Russische banken en bedrijven viseren. "Maar dat pakket moet versterkt worden met bijkomende maatregelen op het gebied van financiële sancties", maakte de premier duidelijk.
Het gaat er volgens De Croo om Russische financiële instellingen en bedrijven "zo moeilijk mogelijk te maken" om nog toegang te hebben tot de internationale financiële markten. Of dat betekent dat een Russische uitsluiting van de internationale betaaloperator Swift moet bekeken worden? "De technische manier die je daarvoor gebruikt, daarvoor sta ik open voor discussie."
Voor De Croo is het alleszins duidelijk dat de leiders donderdagavond het complete arsenaal aan sancties uit de kast moeten halen, en niets meer achter de hand moeten houden in functie van verdere ontwikkelingen op het terrein. Dit tweede pakket moet voor hem het finale pakket zijn. "We moeten niets achter de hand houden. Wat we hier vandaag zien, veel erger kan het niet gebeuren", aldus de eerste minister.
Eerste dag van invasie in Oekraïne is "een succes", zegt Russische leger
Rusland heeft "met succes" alle doelstellingen voor de eerste dag van de invasie in Oekraïne gehaald. Dat meldt een woordvoerder van het Russische ministerie van Defensie donderdag. Bij bombardementen en het geweld zijn tientallen doden gevallen.
Sinds het begin van de operatie hebben de Russische strijdkrachten 83 grondinfrastructuurvoorzieningen van Oekraïne uitgeschakeld en ook vier vliegtuigen, vier onbemande luchtvaartuigen (UAV's) en een helikopter vernietigd, aldus Igor Konashenkov.
Russische militairen hebben oude kerncentrale Tsjernobyl ingenomen
Rusland heeft de controle over de voormalige kerncentrale van Tsjernobyl verworden. Dat heeft het Oekraïense presidentschap donderdagavond meegedeeld. "Na hevige gevechten zijn we de controle over de Tsjernobyl-locatie kwijtgeraakt," zegt Michailo Podoliak, een adviseur van de president.
Ook de Oekraïense premier Deniss Sjmihal meldt dat de faciliteiten van de kerncentrale "onder de controle van gewapende Russische troepen staat". Een bevestiging van Russische zijde is er voorlopig niet.
Kiev had eerder al gemeld dat er gevochten werd in de omgeving van de plaats waar het kernafval was opgeslagen. "Dit vormt een van de ernstigste bedreigingen voor het Europa van vandaag", zegt Podoliak. Het is volgens hem onduidelijk in welke staat de centrale zich nu bevindt.
De Oekraïense hoofdstad Kiev ligt op slechts 70 kilometer van de afgebakende zone rond de centrale, waar in 1986 de grootste kernramp ooit plaatsvond, en op iets meer dan 80 kilometer van de grens met Wit-Rusland.
Bekijk ook: Moeten we ons zorgen maken over de inname van Tsjernobyl? Een expert legt uit:
Robin Ramaekers vanuit Kiev: "Iedereen hier heeft gevoel dat Rusland elk moment hoofdstad kan proberen innemen"
Robin Ramaekers brengt voor VTM Nieuws verslag uit vanuit een uitgestorven Kiev: “Iedereen heeft hier het gevoel dat Rusland elk moment kan beginnen proberen de hoofdstad in te nemen, hetzij via de lucht, hetzij via het land. De Russische troepen zijn alom aanwezig, en de mensen hier beseffen dat maar al te goed.”
Na alles wat vandaag is gebeurd, na toestanden die niemand zich had kunnen voorstellen, zijn mensen bijzonder angstig, vertelt hij. “Een heel groot stuk van de bevolking heeft vandaag geprobeerd de stad te verlaten, met gigantische files en chaotische toestanden rond de treinstations als gevolg.” Wie blijft, verschuilt zich in schuilkelders of neemt zelf de wapens op, zoals dat werd gevraagd door president Zelensky.
"Iedereen hier is doodsbenauwd", herhaalt Ramaekers. Politie en veiligheidsdiensten zijn uiterst waakzaam, en houden rekening met mogelijke aanslagen in de hoofdstad.
Al 800 protesterende Russen opgepakt
In meerdere steden zijn Russen de straat opgegaan om te demonstreren. Op sociale media circuleren beelden van betogingen in onder meer Jekaterinenburg en Novosibirsk. Volgens de organisatie OVD-Info, die protesten en arrestaties bijhoudt, heeft de politie in zeker 42 steden arrestaties verricht. Aan de rand van het Poesjkinplein in Moskou werden tientallen manifestanten opgepakt die "neen aan de oorlog!" schreeuwden. In totaal zouden bijna 800 mensen zijn opgepakt, klinkt het. Volgens de ngo zouden ook verschillende demonstranten zijn geslagen door veiligheidstroepen.
De Russische autoriteiten hebben gewaarschuwd dat mensen die protesteren tegen de aanval op Oekraïne kunnen rekenen op sancties. Een mensenrechtenactiviste in Moskou, Marina Litvinovitsj, werd gearresteerd voor haar woning nadat ze had opgeroepen te protesteren tegen de oorlog in Oekraïne.
Britse premier Johnson: zwaarste sancties ooit tegen Rusland
De Britse premier Boris Johnson heeft nieuwe sancties tegen Rusland aangekondigd. In het parlement noemde hij de Russische president Vladimir Poetin een "met bloed besmeurde agressor". Hij zei dat Rusland te maken krijgt met "het grootste en zwaarste" pakket sancties ooit. Ook tegen Belarus worden nieuwe maatregelen genomen.
Johnson maakte bekend dat onder meer de tegoeden van de grootste Russische banken in het Verenigd Koninkrijk bevroren worden, net als die van honderd Russen. De Russische luchtvaartmaatschappij Aeroflot mag niet meer op het Verenigd Koninkrijk vliegen. Ook stoppen de Britten de export van hi-tech en materialen voor de olie-industrie.
VS bereiden VN-resolutie tegen Rusland voor
Na de Russische inval in Oekraïne bereiden de VS een VN-resolutie tegen Moskou voor, zo zeggendiplomatieke bronnen donderdag. Morgen staat een spoedvergadering van de VN-Veiligheidsraad in New York gepland. De resolutie wil de Russische agressie veroordelen, maar ook de onafhankelijkheid en de territoriale integriteit van Oekraïne opnieuw erkennen en de onmiddellijke terugtrekking van Russische troepen eisen.
Maar Rusland kan zich, als één van de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad, hiertegen verzetten. De VS en het Westen willen Moskou daarom de pas afsnijden, idealiter door een onthouding van China - dat als permanent lid ook beschikt over het vetorecht - en een goedkeuring door de andere vijftien leden van de raad.
Als de resolutie, zoals verwacht, mislukt door het veto van Moskou, zal de tekst naar de Algemene Vergadering van de VN worden gestuurd, zo zeggen verschillende diplomaten. Daar zullen alle 193 lidstaten stemmen. Wanneer er dan een meerderheid is, wordt de resolutie aangenomen.
Europese beurzen eindigen zwaar in het rood
Het Russisch militair offensief in Oekraïne heeft de beurzen in Europa een zware klap toegebracht. Risicoschuwe beleggers vluchtten weg uit aandelen.
Op de beurs van Frankfurt ging de sterindex Dax bijna 4 procent lager. Tijdens de handel werd het verlies zelfs even uitgediept tot 5,6 procent.
Ook elders in Europa liepen de verliezen op, met 3,8 procent in Parijs en 3,82 procent in Londen. In Brussel kon de Bel20 het verlies nog beperken tot 1,88 procent.
G7 vraagt Rusland om bloedvergieten in Oekraïne te stoppen
De Verenigde Staten en de zes andere G7-landen roepen Rusland op om een einde te maken aan de bloedvergieten na de inval in Oekraïne. Ze vragen ook om de Russische troepen terug te trekken uit het land. De leiders van de G7-landen veroordelen de Russische inval in een gezamenlijke statement nadat ze een videoconferentie hielden onder voorzitterschap van de Duitse bondskanselier Olaf Scholz.
Ze roepen de internationale gemeenschap op om "schouder aan schouder te staan bij Oekraïne en hun stem te laten horen tegen deze flagrante schending van de fundamentele beginselen van internationale vrede en veiligheid".
"In deze donkere tijden zijn onze gedachten bij de mensen van Oekraïne", klinkt het. "We roepen Rusland op om het bloedvergieten te stoppen, om onmiddellijk over te gaan tot en de-escalatie en om zijn troepen terug te trekken uit Oekraïne".
De Russische president Vladimir Poetin "heeft de oorlog teruggebracht naar Europa. Hij heeft zichzelf aan de verkeerde kant van de geschiedenis geplaatst", aldus de leiders nog.
De G7-landen kondigden verder aan dat zij "klaar staan om op te treden" als de energievoorziening verstoord wordt door de inval. Ze beloven "de stabiliteit van de mondiale energievoorziening te steunen".
Militaire operatie in Oekraïne was "gedwongen maatregel", zegt Poetin
De militaire operatie die Rusland in Oekraïne heeft opgestart was een "gedwongen maatregel", zo heeft de Russische president Vladimir Poetin donderdag op tv verklaard tijdens een ontmoeting met vertegenwoordigers van het Russische bedrijfsleven.
Volgens Poetin waren de veiligheidsrisico's voor Rusland zo groot geworden dat er geen andere mogelijkheid meer bestond. "Ze hebben ons simpelweg niet de optie gegeven om anders te handelen."
De president is naar eigen zeggen verbaasd dat de buitenlandse mogendheden in de gesprekken met Rusland hun standpunt "zelfs geen millimeter" hebben gewijzigd. "Ze hebben geen toegevingen gedaan, op geen enkel punt."
Rusland is ook voorbereid op sancties, zo beklemtoont de president. "We begrijpen allemaal in wat voor wereld we leven. We hebben ons op de een of andere manier voorbereid op wat er nu gebeurt op het vlak van restricties en sanctiebeleid."
Hij verzekerde ook dat Moskou geen schade wil toebrengen aan het wereldwijd economisch systeem. "Rusland blijft deelnemen aan de wereldeconomie, we zijn niet van plan die te schaden", klinkt het. "Ik denk dat onze partners dat moeten begrijpen en zich niet moeten fixeren op het doel om ons uit het systeem te duwen", zo klinkt het nog in een waarschuwing naar de westerse landen.
13 burgers en 9 soldaten gedood bij gevechten in het zuiden
Dertien burgers en negen militairen zijn donderdag gedood in de regio Cherson, in het zuiden van Oekraïne. Dat wordt deels gecontroleerd door Russische troepen, meldt het regionaal bestuur.
Onder de burgerslachtoffers zijn ook twee kinderen, klinkt het nog
Minister Wilmès: "We zullen Belgen in Oekraïne blijven helpen"
We moeten blijven samenwerken op NAVO wat betreft de militaire aspecten en op Europees niveau wat betreft de sancties, verklaart minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès (MR). "In het begin van de week zijn we gestart met een progressieve aanpak, we hebben vandaag gezien dat extra sancties nodig zijn. We hebben nu gezien dat Rusland zo ver is gegaan dat heel zware sancties nodig zijn", klinkt het. Volgens minister Wilmès gaat het op sancties tegen individuen en op economisch niveau.
Op dit moment zijn nog een 250-tal Belgen in Oekraïne. "Wij hebben al een paar weken geleden gevraagd aan de Belgen om het land te verlaten. Wij zullen de Belgen die in het land blijven natuurlijk helpen en steunen", klinkt het.
Oekraïne: "Controle verloren over verschillende gebieden in het zuiden"
Oekraïne heeft de controle over bepaalde gebieden in het zuiden van het land verloren. Dat melden regionale autoriteiten van de regio Cherson, die grenst aan de Krim. Ook de regio Henitsjesk zou niet meer in Oekraïense handen zijn.
Donderdagmiddag waren er al beelden waarop te zien was hoe Russische troepen een dam bij de Dneper, een grote rivier die het land doorklieft, zouden hebben veroverd. Er wordt nu gevreesd dat Rusland ook Odessa, een belangrijke havenstad aan de Zwarte Zee, zal binnenvallen. President Volodimir Zelenski sprak van een moeilijke situatie in het zuiden van het land.
Bovendien zeggen Oekraïense bronnen dat de Russen ook de controle over een kanaal en een waterkrachtcentrale verworven. Na de Russische annexatie van de Krim in 2014, sloot Oekraïne de watertoevoer van het Noord-Krimkanaal af, waardoor water op het schiereiland schaars werd.
IMF waarschuwt voor economische impact
De invasie van Oekraïne door Rusland dreigt een "significant" economisch risico met zich mee te brengen voor de regio en de wereld. Daar waarschuwt IMF-topvrouw Kristalina Georgieva voor.
De Bulgaarse toont zich diep bezorgd over wat gebeurt in Oekraïne. Het IMF evalueert de gevolgen en staat klaar om leden van het fonds indien nodig bij te staan, klinkt het.
Kremlinwebsite ligt plat
De website van het Kremlin en verschillende Russische overheidswebsites liggen plat. Dat werd onder andere op socialemediaplatform Telegram gezegd, maar wordt ook bevestigd door zowel lokale als internationale media.
"Het lijkt erop dat een aantal overheidssites, waaronder die van het Kremlin, platliggen", zo postte de Kyiv Independent. Het is nog niet duidelijk wie achter deze cyberaanval zit.
Europese Unie ontbiedt Russische ambassadeur
De Europese Unie heeft de Russische ambassadeur ontboden om "de meeste krachtige veroordeling" van de "ongerechtvaardigde" invasie van Rusland in Oekraïne over te maken. Dat hebben de diensten van de hoge vertegenwoordiger van het Europees buitenlands beleid Josep Borrell donderdagmiddag meegedeeld.
In het onderhoud van secretaris-generaal Stefano Sannino van de Europees diplomatieke dienst (EEAS) met de Russische ambassadeur Vladimir Chizhov drong de EU opnieuw aan op een "onmiddellijke stopzetting van de militaire operaties" en de "onvoorwaardelijke terugtrekking van troepen en materiaal" uit Oekraïne.
Sannino informeerde de Russische ambassadeur ook dat de Europese staatshoofden en regeringsleiders donderdagavond op een crisistop in Brussel een "krachtig antwoord op de Russische agressie" zullen formuleren, met een nieuw pakket van individuele en sectoriële sancties, aldus de mededeling.
Belangrijk vliegveld bij Kiev in Russische handen
Russische militairen hebben een strategisch gelegen vliegveld aan de rand van de Oekraïense hoofdstad Kiev in handen weten te krijgen. Dat bevestigt de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Om het terrein is urenlang gevochten.
De luchthaven van Hostomel ligt ongeveer 25 kilometer ten noordwesten van het centrum van Kiev. Het ligt bovendien een paar kilometer van een snelweg tussen Kiev en Belarus.
Enkele tientallen Russische gevechtshelikopters zouden vanuit Belarus naar het Hostomel-vliegveld zijn gevlogen. Ze zouden ook troepen hebben gedropt. Oekraïne zegt drie van die helikopters te hebben neergeschoten.
KLM laat bemanning niet meer overnachten in Rusland
De Nederlandse luchtvaartmaatschappij KLM laat haar bemanning niet meer overnachten in Rusland vanwege de "onzekere situatie". Dat meldde een woordvoerster van KLM. De maatschappij schrapt om die reden een vlucht die donderdagavond naar Moskou zou vertrekken, maar blijft vooralsnog wel gewoon door het Russische luchtruim vliegen. KLM zegt de situatie rond Oekraïne "nauwlettend" te volgen. De maatschappij vliegt op de Russische steden Sint-Petersburg en Moskou.
De Europese luchtvaartautoriteit EASA zegt dat maatschappijen waakzaam en voorzichtig moeten zijn met vluchten door delen van het Russische luchtruim. Het agentschap wijst daarbij op "verhoogde militaire activiteit", met bijvoorbeeld het risico op raketten die bepaalde delen van het luchtruim kunnen binnendringen.
"Brandstofprijzen gaan stijgen, maar er dreigt geen tekort"
De Russische inval in Oekraïne zal de brandstofprijzen in België doen stijgen, maar men moet niet vrezen voor brandstoftekorten. Dat zegt Wim De Wulf van sectorfederatie Energia, de vroegere Petroleumfederatie.
"Er is geen probleem van bevoorrading", aldus De Wulf. "De Russische olievoorraden vertegenwoordigen 30 procent van onze totale consumptie, maar slechts 0,2 procent van de wereldwijde vraag", die zo'n 90 à 95 miljoen vaten per dag bedraagt. Rusland exporteert dagelijks ongeveer 10 miljoen vaten ruwe olie, waarvan er bijna 180.000 in België terechtkomen. "We beschikken over voldoende flexibiliteit om elders olie aan te kopen, want we worden bevoorraad via schepen in de havens van Antwerpen en Rotterdam". De Wulf wijst erop dat Duitsland daarentegen zijn olie rechtstreeks via pijpleidingen vanuit Rusland krijgt en dus nog meer afhankelijk is.
Daarnaast beschikt ons land ook over strategische voorraden. "Maar ik zie ons die niet gebruiken; dat is het laatste vangnet. Er zijn genoeg bronnen om aan de vraag te voldoen."
Ook Wallonië schorst exportvergunningen voor dual use-producten naar Rusland
De Waalse regering heeft beslist de uitvoervergunningen voor dual use-producten naar Rusland te schorsen. Dat heeft het kabinet van minister-president Elio Di Rupo donderdag bekendgemaakt.
Dual use slaat op goederen die eigenlijk in de civiele industrie worden gebruikt, maar die ook een militaire bestemming kunnen hebben. Wallonië voert geen wapens uit naar Rusland. Daarop rust een Europees embargo sinds 2014 en het conflict in de Krim. De Waalse regering zal de situatie opnieuw evalueren "in het licht van bijkomende sancties die de komende uren op Europees niveau zouden worden genomen", luidt het.
Op die manier schaart Wallonië zich naar Vlaanderen en Brussel die eerder op de dag gelijkaardige beslissingen namen.
Burgemeester Kiev kondigt avondklok af
De burgemeester van Kiev heeft een avondklok afgekondigd. Inwoners van de Oekraïense hoofdstad moeten van 22.00 tot 07.00 uur thuisblijven, melden lokale media.
Burgemeester Vitali Klitsjko voert de avondklok in om de inwoners te beschermen. In en rond Kiev vinden aanvallen door het Russische leger plaats. Vier metrostations in de stad worden gebruikt als schuilkelders. Tijdens de avondklok rijdt geen openbaar vervoer.
In Oekraïne geldt sinds middernacht de noodtoestand, al voordat Rusland met de aanval begon. De noodtoestand geeft regionale overheden de mogelijkheid om zware maatregelen te nemen.
"Ook kinderen onder Oekraïense slachtoffers"
In de regio Kherson, in het zuiden van Oekraïne, zouden twee kinderen om het leven zijn gekomen na een Russische aanval. Vier anderen zouden gewond zijn geraakt. Dat meldt een Oekraïense journaliste op gezag van lokale autoriteiten. Volgens het regionale bestuur zouden bepaalde delen van de regio niet langer onder controle van Kiev zijn. Russische troepen vielen de regio binnen via het land en voerden aanvallen uit vanop zee en van in de lucht.
Oekraïense inwoners vluchten naar buurland Moldavië
De eerste Oekraïense vluchtelingen zijn aangekomen in Moldavië, dat ten westen van Oekraïne ligt. Dat schrijft Maia Sandu, de president van Moldavië, op Twitter. “De overheid heeft voorlopige kampen opgesteld in Palanca en Ocnița. Onze grenzen blijven open voor Oekraïense inwoners die nood hebben aan een veilige doortocht of verblijf.”
Gevechten om militaire luchthaven nabij Kiev, zegt Oekraïense leger
Aan de militaire luchthaven van Gostomel, vlak bij Kiev, vinden donderdag gevechten plaats. Dat meldt het Oekraïense leger.
"Er wordt gevochten om de controle over de luchthaven van Gostomel", zegt de Oekraïense generaal Valeri Zaloezjni. Beelden op sociaalnetwerksites lijken aan te tonen dat er verschillende helikopters bij de aanval worden ingezet.
Volgens de generaal is de situatie ook "gespannen" in het zuiden van het land. In de buurt van de Krim wordt er gevochten om de steden Henitsjesk, Skadovsk en Chaplinka, in de regio Cherson, zo klinkt het.
Wall Street opent fors lager
Ook de beurzen in New York zijn donderdag flink lager geopend. De Dow Jones koerst 2,3 procent lager, terwijl de technologie-georiënteerde Nasdaq-index 2,74 procent in het rood ging. Beleggers keren zich af van risicovolle activa zoals aandelen.
Ook in Europa kleuren de aandelenmarkten bloedrood. Beleggers vrezen onder meer dat het conflict grondstoffen en energie duurder zullen maken.
"Russische troepen dringen gebied rond Tsjernobyl binnen"
Russische troepen hebben het gebied bij de voormalige Oekraïense kernreactor Tsjernobyl bereikt. Volgens Oekraïne kwamen de militairen het land in vanuit Belarus. Lokale media melden dat een opslagplek voor kernafval is getroffen door Russische beschietingen. Het gebied is radioactief sinds een kernreactor ontplofte in 1986. Dit werd de grootste kernramp ooit.
Volgens de Oekraïense president Volodymyr Zelensky proberen Russische troepen de oude kerncentrale in te nemen. "Onze verdedigers geven hun leven om een tragedie als in 1986 te vermijden", schrijft hij op Twitter. "Dit is een oorlogsverklaring tegen volledig Europa."
Oekraïense functionarissen zeiden eerder op de dag dat Russische militairen in voertuigen vanuit Belarus de regio rond de Oekraïense hoofdstad Kiev waren binnengedrongen.
Oekraïne vermoedde al voor de invasie dat Rusland via het noorden zou kunnen binnenvallen, met mogelijke gevechten bij Tsjernobyl als gevolg. Begin deze maand hadden Oekraïense militairen nog geoefend in het gebied rondom de reactor.
Rusland en China wijzen naar Oekraïne en het Westen voor escalatie conflict
Rusland en China wijzen met een beschuldigende vinger naar Kiev en de Westerse landen voor de escalatie in het conflict omtrent Oekraïne. Dat heeft de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov meegedeeld na een gesprek met zijn Chinese ambtsgenoot Wang Yi.
"De ministers hebben hun gezamenlijke overtuiging geuit dat de oorzaak voor de huidige crisis ligt in de weigering van Kiev - aangemoedigd door de Verenigde Staten en zijn bondgenoten - om de akkoorden van Minsk te implementeren", aldus Lavrov.
Aan de Chinese staatszender CCTV verkondigde Wang op zijn beurt dat China altijd de soevereiniteit en territoriale integriteit van alle landen heeft erkend. Anderzijds heeft het conflict omtrent Oekraïne "complexe en speciale historische aspecten" en begrijpt Peking Ruslands legitieme zorgen over veiligheidskwesties".
Oekraïense centrale bank beperkt geldopname
Nu in Oekraïne de krijgswet is afgekondigd, beperkt de centrale bank het bedrag dat dagelijks kan worden afgehaald van bankrekeningen. Dat maakte de instelling donderdag bekend.
Per rekening mag voortaan maximaal 100.000 Oekraïense grivna per dag afgehaald worden. Het gaat omgerekend om net geen 3.000 euro. Salarissen en uitkeringen zijn uitgezonderd van de limiet. Ook voor onder meer nog bedrijven en instellingen die meewerken aan de mobilisatie in Oekraïne geldt de daglimiet niet.
Op bankrekeningen in buitenlandse valuta wordt al het geld bevroren. Ook hier is er weer een uitzondering voor bedrijven en instellingen die meewerken aan de mobilisatie.
Daarnaast schort de centrale bank in Kiev onder andere nog de handel op de valutamarkt grotendeels op.
Biden roept nationale veiligheidsraad bijeen
De Amerikaanse president Joe Biden heeft een vergadering van de nationale veiligheidsraad bijeengeroepen na de Russische inval in Oekraïne. Het Witte Huis zei donderdag dat Biden zich met het team had verzameld in de "Situation Room", een ultrabeveiligde ruimte in de kelder van het Witte Huis waar geheime gesprekken plaatsvinden.
Donderdag komen ook de leiders van de G7-landen samen via videoverbinding. Later op de dag zal Biden een toespraak geven. Er is nog geen tijdstip daarvoor aangekondigd.
Luchtalarm in hoofdstad Kiev
Vanwege de Russische inval heeft het bestuur van de Oekraïense hoofdstad Kiev het luchtalarm afgekondigd. Iedereen wordt opgeroepen zichzelf in schuilkelders in veiligheid te brengen. "Opgelet! Dit is een waarschuwing voor een luchtaanval op Kiev", staat te lezen in een bericht dat het stadsbestuur op Telegram gepost heeft. In de stad wonen ruim 2,8 miljoen mensen.
Donderdagochtend werd het luchtalarm al getest.
In heel het land geldt sinds 05.30 uur op bevel van president Volodymyr Zelensky de staat van beleg.
Rusland heeft voldoende financiële reserves, zegt Moskou
Rusland heeft voldoende reserves om de financiële stabiliteit in het land te bewaren. Dat stelt Moskou donderdag als reactie op de sancties die het Westen aankondigde.
Volgens de laatste gegevens zou het land beschikken over 639,6 miljard dollar (572,68 miljard euro) aan reserves. Daarnaast zouden de grootste bedrijven en de financiële markt zich al hebben ingedekt als bescherming tegen dergelijke sancties, aldus de Russische regering.
De EU, de VS en Groot-Brittannië hadden eerder al strenge sancties aangekondigd. Onder andere Europees commissaris voor Justitie Didier Reynders opperde om Rusland af te sluiten van het internationale banksysteem Swift.
Rusland heeft 74 militaire installaties in Oekraïne vernietigd, waaronder 11 vliegvelden
Rusland heeft naar eigen zeggen 74 militaire installaties in Oekraïne vernietigd. Het zou onder meer gaan om elf vliegvelden, drie commandoposten en één marinebasis. Dat heeft woordvoerder Igor Konasjenkov van het Russisch ministerie van Defensie donderdag gezegd volgens het Russische persagentschap Interfax.
Daarnaast zouden ook achttien radarstations van de S-300 en Buk-M1 luchtafweersystemen vernietigd zijn. Volgens Moskou werden ook minstens één gevechtshelikopter en verschillende drones neergeschoten.
Deze informatie kon niet onafhankelijk worden geverifieerd.
Tsjechië geeft geen visa meer aan Russische burgers
Tsjechië verleent geen visa meer aan Russische burgers. Dat is een reactie op de militaire operatie van Moskou in Oekraïne, zo heeft eerste minister Petr Fiala donderdag aangekondigd. Er gelden wel uitzonderingen voor visa om humanitaire redenen.
Tsjechië roept zijn ambassadeurs in Rusland en Wit-Rusland ook terug naar Praag voor overleg.
VN-vluchtelingenagentschap vraagt Oekraïense burgers te beschermen
Het hoofd van het VN-vluchtelingenagentschap UNHCR, Filippo Grandi, heeft donderdag opgeroepen om de Oekraïense burgerbevolking en de infrastructuur in het land te beschermen. Grandi benadrukte dat het Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen, dat ook in Oekraïne aanwezig is, klaar staat om humanitaire hulp te verlenen "waar dat nodig en mogelijk is".
Canada hekelt "weerzinwekkende daden" van Rusland en belooft nieuwe sancties
Canada hekelt de "weerzinwekkende daden" van Rusland in Oekraïne, maar deze "zullen niet ongestraft blijven", zei de Canadese premier Justin Trudeau in een persbericht. "Canada veroordeelt in de sterkst mogelijke bewoordingen de ongerechtvaardigde aanval van Rusland op Oekraïne", merkte Trudeau op. Hij heeft het over een "flagrante schending van de soevereiniteit en territoriale integriteit" van Kiev.
De Canadese premier "dringt er bij Rusland op aan onmiddellijk een einde te maken aan alle vijandige en provocerende acties tegen Oekraïne, zijn troepen terug te trekken uit het land en de soevereiniteit en territoriale integriteit van Oekraïne te respecteren."
"De acties van de Russische president Vladimir Poetin zullen ernstige gevolgen hebben", vervolgt Trudeau, die een ontmoeting zal hebben met de G7- en NAVO-landen om "een collectief antwoord te geven op deze onverantwoordelijke en gevaarlijke daden, met name door het opleggen van aanzienlijke aanvullende sancties."
Dinsdag had zijn regering al een reeks economische sancties tegen Rusland aangekondigd: een verbod op transacties met pro-Russische separatistische gebieden, sancties tegen Russische parlementsleden en banken en een verbod op het kopen van Russische schulden door Canadezen.
Eerste Amerikaanse troepen arriveren in Letland om oostelijke NAVO-flank te versterken
In Letland zijn de eerste Amerikaanse troepen ter versterking van de oostflank van de NAVO aangekomen. Een contingent van ongeveer veertig Amerikaanse militairen arriveerde in de nacht van woensdag op donderdag in de Baltische staat. Dat heeft het ministerie van Defensie in Riga laten weten.
In totaal worden meer dan driehonderd Amerikaanse soldaten naar Letland verplaatst. Het land grenst aan Rusland en diens bondgenoot Wit-Rusland. De troepen worden gestationeerd op de militaire basis Adazi.
von der Leyen: "Oekraïense vluchtelingen welkom in Europa"
De Europese Unie en de lidstaten hebben zich de voorbije dagen en weken voorbereid op een potentieel gewapend conflict in Oekraïne. Dat heeft Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen donderdag gezegd. Nu het Russisch leger effectief een offensief begonnen is, mogen de plannen op tafel gelegd worden.
"We zijn voorbereid op de mogelijke komst van vluchtelingen", zei von der Leyen na een ontmoeting met Europese Raadsvoorzitter Charles Michel en NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg. "Met de frontliniestaten (de landen die aan Oekraïne grenzen, red.) hebben we noodplannen opgemaakt om vluchtelingen uit Oekraïne te verwelkomen en op te vangen."
Ook Oekraïners die binnen de grenzen van hun land op de vlucht slaan, zullen op Europese steun kunnen rekenen. Humanitaire hulp, onderdak..., "alles wat ze nodig hebben", aldus von der Leyen. Er komt ook extra financiële noodhulp voor Oekraïne, bovenop de 1,2 miljard euro die al is goedgekeurd.
"We hopen dat er zo weinig mogelijk vluchtelingen komen, maar we zijn erop voorbereid en ze zijn welkom", zei von der Leyen nog.
Alle Russische diplomaten werden uit Oekraïne geëvacueerd
"De evacuatie van onze diplomaten is volledig voltooid de voorbije nacht", laat Maria Zakharova, woordvoerster van het ministerie van Buitenlandse Zaken van Rusland weten. "Onze diplomatieke en consulaire dienstenverlening is niet langer actief in Oekraïne, aangezien er geen diplomaten meer aanwezig zijn."
Wit-Rusland noemt berichten dat het deelneemt aan inval "fake"
Het Wit-Russische ministerie van Defensie noemt berichten dat het Wit-Russische leger zou deelnemen aan een speciale militaire operatie van de Russische strijdkrachten in Donbas "fake". Dat heeft generaal-majoor Leonid Kasinsky, van het Wit-Russische ministerie van Defensie, donderdag gezegd. Kasinsky voegde daaraan toe dat "afzonderlijke eenheden en subeenheden van de strijdkrachten van de Wit-Russische Republiek een reeks activiteiten uitvoeren om de gevechtsparaatheid te vergroten om een plotselinge aanval uit te sluiten."
De Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko, bondgenoot van Rusland, zei eerder donderdag al dat het Wit-Russische leger niet deelneemt aan de door Rusland gelanceerde invasie van Oekraïne. Volgens Kiev echter gebruiken de Russische strijdkrachten Wit-Russisch grondgebied, waar al wekenlang een contingent voor manoeuvres was gestationeerd, bij hun aanval.
De Croo: "Niets minder dan de vrede en veiligheid in Europa staan op het spel"
Premier Alexander De Croo heeft bij aanvang van de plenaire vergadering van de Kamer hard uitgehaald naar Rusland. De aanval van de Russische president Vladimir Poetin op Oekraïne is "een aanval op de vrijheid", zei hij. "Wat er vandaag op het spel staat, is niets minder dan de vrede en veiligheid in Europa."
Volgens De Croo richt het Kremlin zich op dit moment enkel op Oekraïne en is er "geen enkel element dat bevestigt dat Rusland ook NAVO-landen viseert". Dat neemt niet weg dat een aantal NAVO-landen rond Oekraïne zich bedreigd voelen en het artikel 4 van het NAVO-verdrag hebben ingeroepen, gaf De Croo aan. Op basis daarvan vonden donderdagochtend de eerste consultaties plaats, morgen volgt overleg met de staats- en regeringsleiders van de 30 NAVO-lidstaten.
België zal in elk geval samen met de bondgenoten "alle stappen zetten om de afschrikking en defensie op te voeren", zei de premier, al wil het westen de verdere escalatie van het conflict vermijden. "Onze acties zullen altijd preventief, proportioneel en niet-escalerend zijn", aldus De Croo. "In eigen land nemen we intussen de nodige voorzorgsmaatregelen om onze kritische infrastructuur bijkomend te beschermen."
Daarnaast zijn er ook nog sancties. De Europese Raad komt donderdagavond in bijzondere zitting bijeen om zwaardere sancties goed te keuren, nadat er maandag al een eerste sanctiepakket werd opgelegd. Dat wordt "het zwaarste sanctiepakket in de geschiedenis van de Unie", zegt De Croo, gericht op het verzwakken van het industrieel en militair complex van Rusland. "De tijd van graduele sancties is voorbij. Doen we dit niet, dan zal Poetin niet stoppen nadat hij Oekraïne heeft onderworpen."
Kremlin waarschuwt Westen voor gevolgen van verbreken diplomatieke banden
Als reactie op de internationale veroordeling van de Russische inval, heeft het Kremlin donderdagmiddag gewaarschuwd voor het verbreken van de diplomatieke relaties met Rusland. "Een land als Rusland kan niet worden weggezet achter een Ijzeren Gordijn", zo reageerde Kremlinwoordvoerder Dmitri Peskov. Hij verwijst hiermee naar de scheiding tussen het Oosten en het Westen tijdens de Koude Oorlog.
Peskov liet zich niet uit over mogelijke tegenmaatregelen. "Laten we eerst de gebeurtenissen analyseren en nadenken over verdere stappen wanneer problemen zich voordoen."
UEFA verplaatst finale Champions League
De UEFA zal de Champions League-finale van dit jaar naar aanleiding van de Russische inval in Oekraïne niet laten doorgaan in Sint-Petersburg. Dat meldde een goedgeplaatste bron aan Reuters.
UEFA-voorzitter Aleksander Ceferin heeft morgenochtend een buitengewone vergadering van het uitvoerend comité bijeengeroepen, waar naar verwachting overeenstemming zal worden bereikt over het verplaatsen van de finale.