Australië stuurt medisch en militair materiaal naar Oekraïne
Australië gaat medisch materiaal, financiële hulp en militaire uitrustingen naar Oekraïne sturen. Dat heeft premier Scott Morrison aangekondigd, schrijft ABC News. Hij sluit wel uit dat het land wapens levert.
Morrison zei dat de regering samen met de NAVO heeft bekeken hoe Australië Oekraïne het beste kan helpen. "We kunnen niet-dodelijk militair materiaal en medische benodigdheden voorzien om het Oekraïense volk te ondersteunen." Australië zal ook geen troepen naar Oekraïne sturen.
Deze vorm van steun is de meest efficiënte, aldus de premier. "We zijn ver van Oekraïne en het is dan ook het gemakkelijkste om dat via onze NAVO-partners te doen", zei hij.
Australië kondigde donderdag een reeks nieuwe sancties aan tegen Rusland. Morrison meldde vrijdag dat er ook Russische parlementsleden staan op de lijst van personen tegen wie sancties worden opgelegd.
EU-kopstuk Von der Leyen: Poetin moet en zal falen
Bij het bekendmaken van de sancties tegen Rusland heeft de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen een duidelijke boodschap: "Poetin moet en zal falen". Europa kondigt daarom harde sancties aan waar onder meer 70 procent van het Russische bankwezen door wordt getroffen.
Europese leiders zijn volgens Von der Leyen in de nacht van donderdag op vrijdag tijdens een ingelaste top akkoord gegaan om zware strafmaatregelen uit te delen aan Rusland. Dat gebeurde "in nauwe samenwerking met bondgenoten" zoals de Verenigde Staten, stelt de commissievoorzitter.
Naast de zware klap die aan het Russische bankwezen wordt uitgedeeld, zullen ook onder meer het Russische ministerie van Defensie en andere staatsbedrijven getroffen worden.
"Europa zal het Kremlin verantwoordelijk houden", herhaalde Von der Leyen haar eerdere uitspraak. Als gevolg van de sancties kost het Rusland meer om geld te lenen, waardoor de inflatie fors op kan lopen. Ook komt er een exportban die de Russische olie- en gasindustrie treft.
© AP — De voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen. Macron: Poetin was dubbelhartig aan de telefoon
De Russische president Vladimir Poetin is dubbelhartig geweest tijdens de gesprekken die hij voerde met Emmanuel Macron, heeft de Franse president in de nacht van donderdag op vrijdag bekendgemaakt.
"Ja, er was dubbelhartigheid. Ja er was een opzettelijke, bewuste keuze om oorlog te beginnen terwijl we nog over vrede konden onderhandelen", vertelde Macron aan verslaggevers na een EU-top waarin hij zei dat Frankrijk zijn eigen sancties zal toevoegen aan een EU-pakket.
Wapenresten na aanval in Oekraïne duiden op inzet clustermunitie
Wapenresten die zijn gevonden in het oosten van Oekraïne nadat daar donderdag een dodelijke aanval plaatsvond, duiden op het gebruik van clustermunitie. Experts melden op basis van foto's aan The New York Times dat de aanval hoogstwaarschijnlijk is uitgevoerd door Rusland. Clustermunitie is sinds de inwerkingtreding van een internationaal verdrag in 2010 in meer dan 120 landen verboden. Rusland heeft dit verdrag echter niet ondertekend.
Door de aanval bij een ziekenhuis in de plaats Vuhledar zijn volgens de regionale autoriteiten vier burgers om het leven gekomen en tien anderen gewond geraakt.
Clusterbommen vallen bij gebruik uiteen in vele kleine bommetjes. Door niet geëxplodeerde clustermunitie vallen volgens mensenrechtenorganisatie Human Right Watch geregeld nog jaren na conflicten doden. De slachtoffers zijn vaak spelende kinderen die de felgekleurde bommetjes aanzien voor speelgoed.
Oekraïens leger vecht buiten Charkov met Russen
Russische grondtroepen zijn buiten de Oekraïense stad Charkov tegengehouden door het leger van Oekraïne. Het Britse ministerie van Defensie meldt dat in de nacht van donderdag op vrijdag op Twitter in een overzicht met de laatste ontwikkelingen in Oekraïne.
Het Oekraïense leger meldde donderdag al dat in de buurt van Charkov, de op één na grootste stad van Oekraïne in het noorden van het land, vier Russische tanks werden verwoest. De Britten zeggen dat er aan de rand van Charkov momenteel gevochten wordt.
Het Britse leger bevestigt ook eerdere berichtgeving van de Amerikanen dat de Russen erin geslaagd zijn de kerncentrale in Tsjernobyl te veroveren.
Ondanks de opmars van de Russische troepen verwacht het Britse ministerie van Defensie dat de beoogde militaire doelstellingen van Rusland op dag één van de inval niet zijn gehaald. Het Russische ministerie van Defensie maakte donderdag volgens persbureau Interfax echter bekend dat wel alle doelen zouden zijn bereikt.
Zelensky vraagt om VN-vredesmissie
De Oekraïense president Zelensky vraagt steun van de Europese Unie voor de ontplooiing van een VN-vredesmissie in zijn land.
"Help het leger met wapens en munitie, steun een VN-vredesmissie", zo schreef Zelensky in de nacht van donderdag op vrijdag in een boodschap op Telegram. De president herhaalde ook zijn pleidooi voor de uitsluiting van Rusland van het betaalnetwerk van Swift en een embargo tegen Russische olie en gas.
De staatshoofden en regeringsleiders van de Europese Unie zitten momenteel samen voor crisisberaad in Brussel. Ze raakten het eens over een nieuw, uitgebreid pakket aan sancties tegen Rusland. Het Oekraïense verzoek om maatregelen rondom Swift en energie-embargo's is vooralsnog niet ingewilligd.
Zelensky herhaalde ook de nood aan veiligheidsgaranties en een duidelijk Europees perspectief voor zijn land.
The New York Times: hevige gevechten in Oekraïense stad Soemi
In de nacht van donderdag op vrijdag zijn in de Oekraïense stad Soemi, op zo'n vijftig kilometer van de grens met Rusland, hevige gevechten uitgebroken. The New York Times meldt op basis van een geverifieerde video dat er in het noordoosten van het land gevochten wordt. Op beelden is een brand te zien, er klinken explosies en er worden kogels afgevuurd.
Volgens de Amerikaanse krant gaat het om de eerste serieuze gevechten op Oekraïens grondgebied die op video zijn vastgelegd.
VS: Zelensky is belangrijk doelwit Russische agressie
Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat de Oekraïense president Zelensky een "belangrijk doelwit is voor Russische agressie". Zelensky zelf zei daar eerder al van overtuigd te zijn.
"President Zelensky vertegenwoordigt in veel opzichten, zelfs personifieert, de democratische aspiraties en ambities van Oekraïne, van het Oekraïense volk. Dus natuurlijk zal hij een belangrijk doelwit blijven voor Russische agressie", vertelde woordvoerder Ned Price aan CNN.
Volgens Price zeggen de VS al weken dat Russische agenten Oekraïne hebben geïnfiltreerd en "binnen het land opereren".
VS: personeel kerncentrale Tsjernobyl wordt gegijzeld
Personeel van de voormalige kerncentrale van Tsjernobyl wordt gegijzeld door Russische soldaten. Witte Huis-woordvoerder Jen Psaki vertelde tijdens haar dagelijkse persconferentie dat de Verenigde Staten "diep verontwaardigd zijn" over deze "onwettige en gevaarlijke" gijzeling.
Donderdag kwamen de eerste berichten naar buiten over gevechten in de buurt van de kerncentrale in het noorden van Oekraïne, waar in 1986 de grootste kernramp ooit plaatsvond. Psaki noemt het feit dat er momenteel een gijzeling plaatsvindt "ongelooflijk alarmerend", ook omdat dit kan betekenen dat de kerncentrale niet veilig blijft draaien.
De Oekraïense president Zelensky noemde de aanval op Tsjernobyl eerder op de dag al "een oorlogsverklaring aan heel Europa".
Tsjernobyl heeft volgens The New York Times al meer dan twee decennia geen elektriciteit meer geproduceerd. Het gevaar van een aanval op de kerncentrale is volgens de Amerikaanse krant dat radioactief materiaal zou kunnen ontsnappen. Het Belarussische nieuwsplatform NEXTA meldt dat er verhoogde radioactieve straling is waargenomen in de buurt van Tsjernobyl, dit is echter niet door andere media geverifieerd.
Russische banken lijken niet onder de indruk van sancties
Sberbank, de grootste bank van Rusland, en twee andere grote banken uit het land bagatelliseren de impact van de nieuwe Amerikaanse sancties tegen de Russische financiële sector. In reacties hebben ze aangegeven normaal te blijven opereren.
De Amerikaanse overheid heeft donderdag gezegd dat banken uit de Verenigde Staten bepaalde relaties met onder meer Sberbank binnen dertig dagen moeten verbreken. Daarnaast heeft het Verenigd Koninkrijk aangekondigd dat het bezittingen van grote Russische banken zou bevriezen. Inmiddels zijn ook de EU-leiders het eens geworden over een nieuw pakket sancties tegen Rusland. Alle details zijn nog niet bekend, maar wel zeker is dat Rusland nog niet uitgesloten wordt van het internationale betalingssysteem SWIFT.
Sberbank geeft aan de implicaties van de sancties nog te bestuderen. Maar er zouden volgens de Russen in ieder geval geen beperkingen zijn voor het opnemen of storten van roebels en vreemde valuta.
Gazprombank heeft een soortgelijke verklaring uitgegeven, waarin staat dat het particuliere en zakelijke klanten zoals normaal bedient. Deze bank voegde daaraan toe dat de Amerikaanse stap om het concern meer te beperken op de Amerikaanse kapitaalmarkt "niet-blokkerend" is en geen invloed heeft op de gang van zaken bij de firma.
Verder heeft Alfa-Bank gezegd dat het geen nieuwe euro-obligaties meer mag uitgeven of aandelen in de markt zetten. Maar dat zou praktisch ook weinig effect hebben omdat Alfa-Bank helemaal niet beursgenoteerd is. De Russische centrale bank heeft op zijn beurt laten weten alle benodigde steun te zullen bieden aan door sancties getroffen banken.
Witte Huis: Poetin ambieert meer dan alleen Oekraïne
Op de vraag van journalisten wat het ultieme doel van de Russische president Vladimir Poetin is, antwoordde een woordvoerder van het Witte Huis donderdag dat "Poetin meer ambieert dan alleen Oekraïne". Waar de woordvoerder op doelt blijft onduidelijk.
Rusland begon in de nacht van woensdag op donderdag een grootschalige inval in Oekraïne, nadat president Poetin de zelfverklaarde republieken Donetsk en Loehansk in Oost-Oekraïne als onafhankelijke staten had erkend.
In een tv-toespraak in de nacht van woensdag op donderdag zei Poetin dat hij "geen Oekraïens grondgebied wil bezetten", zijn militaire operatie zou uitsluitend zijn bedoeld om "mensen te beschermen".
Ook Hongaarse premier Orban veroordeelt Russische operatie in Oekraïne
Ook de Hongaarse premier Viktor Orban, die er vriendschappelijke banden op nahoudt met de Russische president Vladimir Poetin, heeft donderdag voor het eerst de Russische invasie van Oekraïne veroordeeld.
"Samen met onze EU- en NAVO-bondgenoten veroordelen we de militaire actie van Rusland", verklaarde Orban in een video op zijn Facebookpagina. "Rusland heeft Oekraïne vanochtend met militair geweld aangevallen", stelde hij.
Tot hiertoe had Orban zorgvuldig vermeden om Rusland bij naam te noemen wanneer het ging om de dreigende invasie. De rechts-nationalistische regeringsleider onderhield de afgelopen jaren een vriendschappelijke relatie met Poetin en bezocht hem begin deze maand nog in het Kremlin.
In Boedapest demonstreerden intussen donderdagavond enkele duizenden mensen tegen wat zij zien als het pro-Russische beleid van hun premier. Ze eisen dat de Hongaarse regering stopt met treuzelen en resoluut kiest voor een engagement met het Westen.
VS en Albanië vragen veroordeling Moskou door VN-Veiligheidsraad
De Verenigde Staten en Albanië hebben de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties gevraagd om vrijdagavond een stemming te houden over een ontwerpresolutie die de Russische invasie in Oekraïne scherp veroordeelt en de onmiddellijke terugtrekking van de Russische troepen eist.
De resolutie, opgemaakt door de VS en Albanië, is gedoemd om te mislukken, aangezien Rusland als één van de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad over een vetorecht beschikt, aldus diplomaten. Voor Washington zou het Russische veto echter "het isolement" van Moskou op de internationale scène in de verf zetten.
De resolutie veroordeelt "in de meest krachtige bewoordingen de agressie van Rusland tegen Oekraïne", die volgens de auteurs in strijd is met artikel 2 van het VN-charter. Indien goedgekeurd zou Rusland gedwongen worden om zijn troepen terug te trekken uit Oekraïne. De tekst onderstreept ook de "soevereiniteit, onafhankelijkheid, eenheid en territoriale integriteit" van het land.
Na de Russische annexatie van de Krim in 2014 stemden 13 van de 15 leden van de Veiligheidsraad in met een tekst ter veroordeling van Rusland. Moskou zette zijn vetorecht in, China onthield zich.
In de Algemene Vergadering werd de tekst vervolgens goedgekeurd door 100 lidstaten. Elf lidstaten stemden tegen, 58 kozen voor een formele onthouding en de overige lidstaten namen niet deel aan de stemming. In de Algemene Vergadering beschikt geen enkel land over een vetorecht, maar die resoluties zijn ook niet bindend.
Pentagon: Rusland wil Oekraïense regering omverwerpen
Volgens de Amerikaanse regering wil Rusland de regering in Kiev omverwerpen als onderdeel van zijn aanval op Oekraïne. Dat zegt het Pentagon.
"Het is onze inschatting dat Russische troepen van plan zijn om de regering in wezen te onthoofden en hun eigen bestuursmethode in te voeren. Dat zou verklaren waarom ze zo snel richting Kiev trekken", klinkt het donderdag in een transcriptie van het Pentagon.
Volgens de mededeling kan het Oekraïense leger het hoofd bieden aan de Russische soldaten.
Er vonden donderdag onder meer gevechten plaats op een straal van zowat 30 kilometer rond de hoofdstad en rond Charkov, de tweede stad van het land in het oosten, niet ver van de Russische grens.
Volgens het Pentagon zijn de acties van het Russische leger duidelijk gericht op het veroveren van belangrijke bevolkingscentra.
Zelensky: "Troepen trekken Kiev binnen"
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky meldt dat "saboterende Russische troepen" zijn gearriveerd in hoofdstad Kiev. Zijn land is volgens hem "alleen achtergelaten" om te vechten tegen Rusland, dat een dag eerder begon aan een inval in Oekraïne.
"Wie staat klaar om samen met ons te strijden tegen Rusland? Ik zie niemand. Wie staat klaar om ons de garantie van een NAVO-lidmaatschap te geven? Iedereen is bang", aldus Zelensky in een online toespraak.
Zelensky benadrukt dat hij hoofdstad Kiev niet verlaat, zelfs nu Rusland de Oekraïense regeringsleider volgens hem als "doelwit nummer één" en zijn familie als "doelwit nummer twee" heeft bestempeld.
Zelensky: "Elke Oekraïense soldaat op Slangeneiland is gestorven"
In zijn toespraak zegt Zelensky ook dat "elke Oekraïense soldaat op Slangeneiland", een Oekraïens eiland in de Zwarte Zee, gestorven is tijdens het verdedigen ervan tegen de Russen. Zelensky zegt dat de dertien soldaten postuum geëerd zullen worden.
Het contact met de grenswacht en de soldaten werd eerder al verbroken, waarna reeds vermoed werd dat de Russen het eiland hadden ingenomen. Slangeneiland is van strategisch belang, vooral wegens de olie- en gasvoorraden in de Zwarte Zee.
Oekraïners brengen nacht door op metrostations Kiev
Oekraïners brengen wegens de Russische invasie de nacht door op de ondergrondse metrostations van Kiev, melden media ter plaatse. Deze stations dienen dag en nacht als schuilkelders.
Op foto's is te zien dat volwassenen en kinderen onder meer koffers, dekens en huisdieren bij zich hebben. De stations blijven open voor iedereen die er wil schuilen, ook als de avondklok van kracht is. Die maatregel geldt van 22 tot 7 uur. Tussen die uren rijdt er geen openbaar vervoer.
Britse spionnenbaas: we legden Poetins plannen bloot
Britse en Amerikaanse inlichtingendiensten hebben de plannen van de Russische president Vladimir Poetin blootgelegd in de aanloop naar de invasie van Oekraïne. De baas van de Britse inlichtingendienst Richard Moore schrijft op Twitter dat de valse voorwendselen waarmee Poetin probeerde de oorlog te rechtvaardigen, succesvol zijn onthuld.
"Deze aanval was lang gepland en voltrok zich zonder uitlokking met wrede agressie, maar geen enkele hoeveelheid Russische desinformatie zal dat kunnen verhullen", schrijft Moore. "Wij onthulden zijn plannen om Oekraïense leiders en hoge functionarissen te vermoorden."
Zelensky: 137 Oekraïense doden op eerste dag van Russische invasie
De Oekraïense president Zelensky zegt dat op de eerste dag van de Russische invasie er al 137 Oekraïense burgers en militairen zijn gesneuveld. "137 helden, onze landgenoten" hebben het leven verloren", klonk het. Ook zouden er volgens de president 316 Oekraïense gewonden gevallen zijn.
Oekraïners brengen nacht door op metrostations Kiev
"Aanvallen tegen Kiev met kruisraketten of ballistische raketten"
"De aanvallen tegen Kiev met kruisraketten of ballistische raketten zijn hervat. Ik heb twee zware ontploffingen gehoord", schrijft de Oekraïense viceminister van Binnenlandse Zaken Anton Gerachtchenko.
Duizenden mensen brengen de nacht door in metrostations in Kiev na een oproep in die zin van burgemeester Vitali Klitsjko.
Zware explosies in centrum Kiev gehoord
In het centrum van de Oekraïense hoofdstad Kiev zijn in de nacht van donderdag op vrijdag zware explosies gehoord door onder meer journalisten van CNN, persbureau AFP en het Russische persbureau Interfax. Het zou gaan om zeker twee explosies.
De Britse krant The Guardian schrijft dat explosies ook zijn gehoord door een correspondent ter plaatse en de Australische ambassadeur in Oekraïne.
Eerder meldde het parlement van Oekraïne al vrijdagochtend vroeg een aanval van Russische troepen op onder meer hoofdstad Kiev te verwachten. Onafhankelijke media in het land schrijven dat naast Kiev ook onder meer Charkov en Soemi aangevallen kunnen worden.
Het Oekraïense ministerie van Defensie heeft in een videoboodschap in de nacht van donderdag op vrijdag ook een update gegeven over de huidige stand van zaken in het land. Er wordt onder meer in kustplaatsen aan de Zwarte Zee gevochten en ook Kiev maakt zich klaar voor de verdediging.
"Russische bombardement verwacht op hoofdstad"
"Oekraïense defensie laat weten dat ze om 3 a.m. Russische bombardementen verwachten op de hoofdstad". Dat meldt onze oorlogsjournalist Robin Ramaekers. "Kiev gaat niet slapen vannacht", schrijft hij op Twitter.
President Zelensky kondigt algemene mobilisatie aan
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft een decreet ondertekend waarin een algemene mobilisatie bevolen wordt. Dat meldt persagentschap Unian op gezag van het presidentschap.
Het decreet is 90 dagen geldig en voorziet in het oproepen van alle dienstplichtigen en reservisten in heel het land.
Eerder had het hoofd van de douane al gezegd dat mannen tussen 18 en 60 jaar het land niet mogen verlaten als gevolg van de geldende noodtoestand.
Washington zet Russische topdiplomaat het land uit
De Amerikaanse regering heeft een Russische topdiplomaat het land uitgezet. Dat werd vernomen bij het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Het gaat om de nummer twee in de Russische ambassade. De beslissing is een rechtstreeks antwoord op de uitzetting van de Amerikaanse vice-ambassadeur in Moskou Bart Gorman. Dat nieuws raakte vorige week bekend. Hij had een geldig visum, was minder dan drie jaar in Rusland en zijn mandaat was nog niet afgelopen, aldus het State Department.
Macron eist in telefoongesprek met Poetin aanval stop te zetten
Na de start van de Russische oorlog in Oekraïne heeft Emmanuel Macron als eerste Westerse leider de Russische president Vladimir Poetin aan de lijn gehad. Volgens het Kremlin werd het een "ernstig en openhartige uitwisseling van visies op de situatie in Oekraïne". Parijs meldt dat Macron "een onmiddellijke stopzetting van het offensief geëist heeft".
Poetin legde in detail uit waarom hij Oekraïne is binnengevallen, aldus de verklaring die het Kremlin na afloop uitbracht. Nog volgens die verklaring zijn de twee overeengekomen in contact te blijven.
De voorbije weken was er intensief contact tussen Moskou en Parijs. Daarbij had Macron herhaaldelijk, maar tevergeefs, aangedrongen op een vreedzame oplossing voor het conflict.
Het initiatief voor de telefoon kwam van Parijs. Eerder op de dag kondigde de Amerikaanse president Joe Biden alvast aan dat er geen plannen zijn voor overleg met Poetin.
© EPA - Reuters — Poetin - Macron Oekraïne vraagt spoeddebat in VN-Mensenrechtenraad
Oekraïne heeft bij de VN-Mensenrechtenraad een spoeddebat aangevraagd. De 47 landen tellende raad moet de "zeer ernstige verslechtering" van de situatie in Oekraïne aanpakken, zegt de Oekraïense ambassadeur Jevgenija Filipenko naar aanleiding van de Russische inval in het land.
Filipenko heeft een brief met het verzoek naar Federico Villegas gestuurd, de voorzitter van de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties. Ze heeft de brief ook gedeeld op Twitter. Het verzoek zal vrijdag worden onderzocht. De EU heeft alvast gemeld een voorstander te zijn van een debat.
Zowel Oekraïne als Rusland zetelt momenteel in de Mensenrechtenraad. De bevoegdheid van die VN-instantie beperkt zich evenwel tot het maken van aanbevelingen.
De VN-Mensenrechtenraad komt vanaf maandag bijeen. Dinsdag staan zowel de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov als zijn Amerikaanse ambtgenoot Antony Blinken op de lijst met sprekers.
Kan dit leiden tot een zware economische crisis?
"Je mag niets uitsluiten", reageert onze geldexpert Paul D'Hoore. "Ik ben er niet zo pessimistisch over. Alles hangt af hoelang het conflict zal duren. In het slechtste geval kom je tot een situatie waar prijzen van energie en andere grondstoffen blijven stijgen en de economie terugvalt. Dure prijzen en geen economische groei is het slechtst denkbare situatie. Ik wil toch positiever zijn. Als je ondernemer of belegger bent, dan moet je een beetje verder kijken dan de onmiddellijke omgeving."
"Het zijn dagen om niets te doen qua beleggen. Verkopen uit paniek is geen goed idee, kopen ook niet. De beurzen zijn vandaag heel hard geschrokken. In Europa is er een daling van 3 procent. In Moskou daalt het 33 procent. De financiële markten hebben al hun keuze gemaakt en weten wie het meest getroffen zal worden. Onze afhankelijkheid van gas gaan we niet ontkennen, maar Rusland heeft de verkoop van gas nodig om de economie draaiende te houden. Ze hadden erop gerekend dat de export van gas de komende jaren zou verviervoudigen. Wij gaan het hen niet makkelijker maken."
Verboden voor mannen (18-60 jaar) om Oekraïne te verlaten
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky verbiedt mannen van 18 tot 60 jaar om het land te verlaten. Ze mogen de grens niet over, liet het hoofd van de Oekraïense douane in Lviv, Danil Menshikov, via Facebook weten.
Europese leiders zitten nog samen over sancties
"De Europese leiders zitten nog altijd samen achter gesloten deuren", zegt VTM-journalist Jelle Frencken. "De sanctielijst heeft wel al groen licht gekregen. Het gaat over massieve en ernstige sancties. Het betreft sancties tegen de financiële sector, de energiesector, visabeperkingen, de transportsector en de zwarte lijst van Russen wordt verder uitgebreid. Het is niet duidelijk of er sancties tegen Poetin persoonlijk zijn. Er moeten ook sancties voorbereid worden tegen Wit-Rusland, zo staat in de tekst. De Europese leiders hebben bij het binnengaan van de vergaderzaal de smartphones achterlaten. Ze zijn beducht voor Russische afluisterpraktijken."
Moeten we vrezen voor WO III?
"Naar mijn aanvoelen niet", antwoordt professor Bart Kerremans in de VTM NIEUWS Special. "Poetin is een vrij rationele speler. Hij wordt nu neergezet als iemand die niet goed weet waarmee hij bezig is. Ik denk dat hij heel goed weet waarmee hij bezig is. Hij gaat geen NAVO-lidstaten aanvallen. Betekent dit dat wij er niets van gaan merken? We zullen het merken in onze energieprijzen. De prijzen kennen een opwaartse beweging. We moeten nog zien hoe Rusland op sancties zal reageren."
"Rusland bereidt nieuwe golf van aanvallen voor", zegt Oekraïense Defensieminister
Rusland is volop bezig een nieuwe golf van aanvallen op Oekraïne voor te bereiden. Dat zegt althans de Oekraïense minister van Defensie, Oleksij Reznikov, in een Facebookbericht. Bij die nieuwe aanvallen zullen, volgens Reznikov, luchtlandingstroepen ingezet worden.
Het Oekraïense leger is klaar om deze nieuwe aanvallen terug te slaan, en gebruikt daarbij "moderne wapens" die ze van hun Westerse partners gekregen hebben. Intussen wordt er zwaar gevochten in Loehansk, in het oosten, en Soemy, in het noordoosten. In het zuiden is de situatie niet eenvoudig, aldus nog de Defensieminister.
"De vijand had zoveel verzet niet verwacht", schrijft de minister nog.
© AP Rusland lijkt strategisch belangrijk eiland te hebben veroverd
De Russische soldaten hebben mogelijk Slangeneiland veroverd, een Oekraïens eiland in de Zwarte Zee. Het contact met de grenswacht en de soldaten werd verbroken, zo hebben de Oekraïense grensdiensten meegedeeld.
Eerder op de dag had Rusland het eiland al omsingeld en beschoten met scheepskanonnen.
Slangeneiland is een van de weinige eilanden die Oekraïne bezit. Het is van strategisch belang, vooral wegens de olie- en gasvoorraden in de Zwarte Zee. Het eiland vormde lange tijd een twistpunt tussen Roemenië en Oekraïne, maar dat geschil werd in het begin van deze eeuw in onderling overleg geregeld.
"De Amerikaanse president Joe Biden houdt zich redelijk op de vlakte. Hij speelt het heel erg in samenspraak met de G7 en de NAVO", zegt onze VS-experte Greet Dekeyser in de VTM NIEUWS Special. "Hij is heel erg terughoudend in zijn woordgebruik. Wat hij zeer duidelijk zegt, is dat ze niet zullen vechten. De Amerikanen zijn vanochtend met een hele shock wakker geworden net zoals de rest van de wereld. Er is heel weinig bereidheid om tussen te komen: 25 procent vindt dat de VS zich militair zouden moeten mengen, 75 procent vindt niet dat er Amerikaanse militairen ingezet mogen worden."
Zal de oorlog lang duren?
"Het succes voor de Russen is een korte en krachtige oorlog, zo snel mogelijk Kiev innemen en overgaan tot een machtswissel in Kiev", zegt gewezen kolonel Roger Housen in de VTM NIEUWS Special.
"Er zullen geen NAVO-troepen worden ingezet in Oekraïne. In feite is Oekraïne een vogel voor de kat", reageert ook Bart Kerremans, professor aan de KU Leuven.
Rusland beschikt over kernwapens. Gaan ze die gebruiken? En wat zal de impact zijn?
"Dat is niet denkbaar voor mij", zegt kolonel Roger Housen. "Ik denk dat Poetin goed beseft dat dat een drempel zou zijn die hij niet mag overschrijden. De reacties van het Westen zullen anders onvoorstelbaar zijn."
Bevel om lichten te doven in Lviv
De autoriteiten van de West-Oekraïense stad Lviv hebben het bevel gegeven de lichten in de hele stad te doven als "preventieve veiligheidsmaatregel". Dat meldt CNN. Alle straat- en gebouwverlichting moet om 23.00 uur lokale tijd worden uitgeschakeld, klinkt het in een Facebookpost van de regionale overheid van Lviv. Ook de inwoners van de stad worden aangemaand het bevel op te volgen. Iedereen wordt bovendien gevraagd binnen te blijven. "Dergelijke acties hebben niet te maken met problemen met de stroomvoorziening," klinkt het. "Het gaat om preventieve maatregelen voor onze veiligheid."
In Lviv zijn een aantal ambassades en consulaten gevestigd die de afgelopen weken uit Kiev zijn verhuisd vanwege de relatieve veiligheid van de westelijke Oekraïense stad. Donderdagochtend viel Rusland drie locaties in de regio aan, waardoor voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog luchtalarmsirenes in de stad werden geactiveerd.
"Rusland heeft uitbreiding van NAVO nooit verteerd"
"Het grote thema is verhinderen voor eens en voor altijd dat Oekraïne lid zou kunnen worden van de NAVO. De uitbreiding van de NAVO is iets wat Rusland nooit heeft verteerd", zegt professor Bart Kerremans, professor aan KU Leuven .
100.000 mensen op de vlucht in Oekraïne, enkele duizenden hebben land al verlaten
In Oekraïne zijn al ruim 100.000 mensen hun huis ontvlucht. Dat zegt het Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen van de VN (UNHCR). Verschillende duizenden Oekraïners hebben een van de westelijke landsgrenzen overgestoken op zoek naar veiliger oorden nu het Russische leger hun land is binnengevallen.
UNHCR-woordvoerder Shabia Mantoo beklemtoonde dat het nog om een ruwe schatting gaat. Eerder werd al duidelijk dat goed 15.000 mensen vanuit Oekraïne in Polen zijn aangekomen, in Moldavië ging het om ruim 4.000 mensen.
"Serieuze uitwisseling tussen Poetin en Macron"
"De tendens bij de staatsmedia is dat Rusland bestand is tegen de sancties. De Franse president Macron en de Russische president Poetin hebben met elkaar gebeld", verduidelijkt onze Ruslandexpert Carolien van Nunen. Het Kremlin zegt: 'Het was een serieuze en openhartige uitwisseling. Poetin heeft uitgelegd waarom een militaire operatie nodig was in Oekraïne. De Russen noemen het een speciale militaire operatie, geen invasie. Ze zeggen dat de oorlog in Oekraïne al acht jaar geleden is begonnen en dat ze het probleem zullen oplossen."
Tegenaanvallen Oekraïne
Oekraïne claimt een strategisch gelegen vliegveld aan de rand van de hoofdstad Kiev te hebben heroverd op het Russische leger. "Vliegveld Hostomel is van ons. De Russische paratroepers zijn vernietigd", meldt regeringsadviseur Oleksi Arestovitsj op zijn Facebook-pagina. Het bericht is niet bevestigd.
Hostomel ligt ongeveer 25 kilometer ten noordwesten van het centrum van Kiev. Het ligt bovendien maar een paar kilometer van een snelweg tussen Kiev en Wit-Rusland.
Rusland was er in eerste instantie nog in geslaagd de controle over het vliegveld te verwerven. Rusland had Hostomel met enkele tientallen gevechtshelikopters aangevallen. Ze zouden ook troepen hebben gedropt. Vervolgens ontstond een vuurgevecht dat de hele dag duurde. Oekraïne zegt drie Russische gevechtshelikopters te hebben neergeschoten.
Onze oorlogsjournalist Ramaekers: "Berichten alles behalve hoopgevend"
Onze oorlogsjournalist Robin Ramaekers is in Kiev. De avondklok is ingegaan om 22 uur lokale tijd. Niemand mag nog op straat komen in principe. "We hoorden artillerievuur vanuit de verte, misschien wel bij de luchthaven. Het is klaar en duidelijk dat iedereen de adem inhoudt voor wat er vannacht zal gebeuren. De berichten die ons bereiken zijn alles behalve hoopgevend. Kiev zou omsingeld zijn door Russische militairen die aanvalsklaar staan. Wat dat precies wil zeggen, is niet duidelijk", zegt Ramaekers.
Luchtbrug
De Russen zijn bezig een luchtbrug op te zetten om massaal troepen naar Oekraïne te brengen. Dat bericht CNN.
VTM NIEUWS Special om 21.45 uur
Hoe is het zover kunnen komen? En wat is de mogelijke impact op het dagelijkse leven bij ons? VTM NIEUWS geeft een antwoord op de belangrijkste vragen van kijkers in een extra uitzending om 21.45 uur bij VTM met Stef Wauters. Bekijk het hierboven.
Moldavië roept noodtoestand uit
In Moldavië, geklemd tussen Roemenië en Oekraïne, is voor 60 dagen de noodtoestand afgekondigd vanwege de Russische aanval op Oekraïne. Dat heeft het parlement in Chisinau donderdag in een speciale zitting beslist. Binnen deze noodtoestand zijn massabetogingen verboden en kan de regering "ongewenste personen" het land uit te zetten.
Volgens eerste minister Natalia Gavrilita zijn al ruim 4.000 vluchtelingen aagenkomen in Moldavië. Velen van hen willen verder reizen naar de Europese Unie.
EU-leiders eens over nieuw pakket sancties tegen Rusland
De EU-leiders zijn het eens geworden over een nieuw pakket harde sancties tegen Rusland. Die zullen "enorme en ernstige gevolgen" hebben voor het land, stellen ze, bijeen op een ingelaste top in Brussel.
De sancties raken onder meer "de financiële sector en de energie- en transportsector", vermelden de officiële conclusies van de top. Ook wordt de handel met Rusland in onder andere goederen die ook militair kunnen worden gebruikt aan banden gelegd. Ook wordt nog eens een aantal Russen persoonlijk gestraft. Zij kunnen niet meer bij in de unie ondergebracht vermogen en mogen de EU niet meer in. EU-burgers en -bedrijven mogen ook geen zaken meer met hen doen.
De EU-leiders richten zich ook tot Belarus, de bondgenoot die als springplank voor de Russische inval in Oekraïne dient. Zij "veroordelen de betrokkenheid van Belarus in deze agressie tegen Oekraïne krachtig" en manen het land zich daarvan verder te onthouden.
Vlaams Parlement: "Krachtige veroordeling Russische agressie"
Het Vlaams Parlement heeft donderdag een resolutie goedgekeurd met de "krachtige veroordeling" van de Russische inval in Oekraïne. In de goedgekeurde tekst vraagt het parlement onder meer aan de Vlaamse regering te zoeken naar mogelijke humanitaire hulp en andere bijstand voor Oekraïne. De resolutie vraagt ook om bij Europese Unie te pleiten voor bijkomende sancties tegen Wit-Rusland en president Loekasjenko omwille van de steun aan de Russische inval. Verder vraagt de resolutie een krachtiger Europees kader "tegen de propaganda en desinformatie die Russische mediakanalen verspreiden in de Europese Unie".
Het uiterst linkse PVDA onthield zich als enige partij. Volgens Vlaams parlementslid Kim De Witte veroordeelt zijn partij wel degelijk de Russische aanval in Oekraïne. "Wij veroordelen ook het Russische nationalisme en chauvinisme van Poetin", aldus De Witte. Maar volgens hem staan er in de ingediende resolutie een aantal fouten en "éénzijdigheden". Zo staat in de resolutie dat de EU en de NAVO via alle mogelijke diplomatieke middelen hebben getracht om te "de-escaleren". Maar volgens De Witte heeft "de militaire opbodpolitiek van de VS met de NAVO bijgedragen tot het conflict".
Die argumentatie en onthouding leverde de PVDA een lawine aan kritiek op van de andere partijen.
Rusland heeft "superioriteit" in lucht en verzamelt "overweldigende troepenmacht" op land
Rusland heeft een "totale superioriteit in de lucht" boven Oekraïne en wil "een overweldigende troepenmacht" verzamelen rond de Oekraïense hoofdstad Kiev. Dat heeft een hoge functionaris van de westerse inlichtingendiensten donderdag bevestigd.
"De Oekraïense luchtverdediging is nu uitgeschakeld en ze hebben geen luchtmacht meer om zich te beschermen. De Russen zullen in de komende uren een overweldigende troepenmacht verzamelen rond de hoofdstad en de verdediging is inmiddels in de handen van de landmacht en het burgerverzet", legde de functionaris uit.
De Russische strijdkrachten zullen "op enkele dagen tijd" rond Kiev verzameld zijn, "als het niet morgenochtend is, aan het tempo dat we vooruitgaan", benadrukte de functionaris. "Er is niet veel tijd meer. Ik denk dat veel zal afhangen van het verzet van de Oekraïners."
"De president Volodymyr Zelensky heeft me vanochtend gezegd dat Rusland de regering in Kiev wil onthoofden en wil vervangen door een marionettenregering", verklaarde de Oekraïense premier Janez Jansa bij zijn aankomst voor een buitengewone EU-top in Brussel. "Als men ziet wat er op het terrein gebeurt, is dat wat er aan de gang is", voegde hij toe.
Militair transportvliegtuig neergestort in Rusland, bemanning overleden
In het westen van Rusland, niet ver van de Oekraïense grens, is een Russisch militair transportvliegtuig neergestort. De bemanning is overleden, zo heeft het Russische ministerie van Defensie meegedeeld.
Er is niet meegedeeld hoeveel mensen er in het vliegtuig zaten.
De crash deed zich voor in de regio Voronezj. De eerste bevindingen lijken erop te wijzen dat de Antonov An-26 neerstortte door een technisch probleem, zo melden de Russische media op basis van het ministerie van Defensie.
Rusland zegt watervoorziening in Krim te hebben hersteld
Nadat Russische strijdkrachten toegang kregen tot de stad Cherson, in het zuiden van Oekraïne, hebben ze het Noord-Krimkanaal gedeblokkeerd en dus de watertoevoer naar de Krim hersteld. Dat heeft Igor Konasjenkov, een woordvoerder van het Russische ministerie van Defensie, donderdag gezegd. Na de Russische annexatie van de Krim in 2014, sloot Oekraïne de watertoevoer van het Noord-Krimkanaal af, waardoor water op het schiereiland schaars werd.
Volgens Konasjenkov zijn separatistische strijdkrachten van de onafhankelijk verklaarde gebieden Donetsk en Loehansk zes tot acht kilometer diep in het Oekraïense grondgebied gedrongen, citeert het persagentschap Interfax. Sinds het begin van de militaire operatie zijn 83 infrastructuurvoorzieningen "buiten gebruik gesteld", aldus Konasjenkov. Daarnaast zijn vier gevechtsvliegtuigen, één helikopter en vier gevechtsdrones neergehaald. Die informatie kon echter niet onafhankelijk worden geverifieerd.
Nog eens 7.000 Amerikaanse manschappen naar Duitsland, zegt Pentagon
De Amerikaanse regering stuurt nog eens 7.000 manschappen naar Duitsland. Dat zegt een verantwoordelijke van het Amerikaanse ministerie van Defensie nadat president Joe Biden in zijn toespraak van donderdagavond had aangekondigd dat er extra troepen naar Duitsland gestuurd worden. Washington nam die beslissing na de Russische inval in Oekraïne.
Maersk stopt met varen naar Oekraïne
De Deense containerrederij Maersk, een van de marktleiders in de sector, heeft wegens de Russische inval in Oekraïne zijn zeetransport naar het land opgeschort. Ook de Duitse scheepvaartmaatschappij Hapag-Lloyd heeft donderdag besloten om boekingen voor Oekraïne voorlopig stop te zetten.
"Onder de huidige omstandigheden heeft Maersk besloten om tot nader order geen havens in Oekraïne meer aan te doen en om voorlopig geen orders van en naar Oekraïne meer te aanvaarden", schreef de rederij donderdag in een mail aan zijn klanten. Ladingen die momenteel onderweg zijn, worden gelost in het Egyptische Port Said of het Turkse Körfez. "Diensten in Rusland zijn momenteel nog beschikbaar, maar kunnen veranderen afhankelijk van hoe de situatie zich ontwikkelt."
Het in Hamburg gebaseerde Hapag-Lloyd voert niet alleen een tijdelijke orderstop in voor Oekraïne, maar ook voor Rusland. De rederij vaart niet met eigen schepen in de Zwarte Zee, maar heeft er een wekelijkse dienst met een charterschip.
57 doden en 169 gewonden door Russische invasie
De Russische invasie heeft tot nu toe 57 Oekraïners het leven gekost. Daarnaast raakten 169 mensen gewond. Dat zei de Oekraïense minister van Volksgezondheid Viktor Ljasjko via persbureau Interfax-Oekraïne.
Volgens Ljasjko kunnen de ziekenhuizen de toestroom vooralsnog aan.
Russische in ons land: "Ik ben beschaamd om te zeggen dat ik Russisch ben"
Ksenia Kuznetsova is geboren in Moskou maar woont sinds 2014 in België. Ze kijkt vandaag verbijsterd naar het nieuws over de Russische invasie Oekraïne. "Ik ben beschaamd om te zeggen dat ik Russisch ben. Ik voel me machteloos", vertelt ze bij VTM Nieuws.
Russische oorlog is verkeerd en onaanvaardbaar, zegt Guterres
Ondanks de massale ontplooiing van Russische troepen in en rond Oekraïne ziet de VN-secretaris-generaal nog een kans om het ergste te verhinderen. Hij noemde de lopende militaire operatie van de Russen vanuit New York "verkeerd, een inbreuk op het VN-charter en onaanvaardbaar, maar niet onomkeerbaar". De Portugees herhaalde zijn oproep aan de Russische president Vladimir Poetin om zijn troepen terug te trekken.
De grootste prioriteit voor de VN-baas is nu om de burgers te beschermen. De VN stelden al 20 miljoen dollar aan noodhulp ter beschikking, voor humanitaire doeleinden.
Biden kondigt nieuwe economische sancties en exportbeperkingen aan tegen Rusland
De Amerikaanse president Joe Biden zat vandaag samen met zijn nationale veiligheidsraad en nam deel aan een videovergadering met de leiders van de G7-landen. Na afloop van die laatste meeting zei Biden dat de G7-leiders een akkoord hebben bereikt over de invoering van “vernietigende sancties en andere economische maatregelen om Rusland aansprakelijk te houden”.
In een toespraak kondigt Biden nieuwe sancties aan, alsook beperkingen van de export naar Rusland. “Dit zal de Russische economie zwaar schaden, zowel onmiddellijk als op langere termijn,” zegt de president. De sancties zijn zo ontworpen dat ze een maximale impact hebben op Rusland en een minimale impact op de VS en hun bondgenoten, benadrukt hij. Lees hier meer.
Biden verwacht niet dat de sancties ervoor zullen zorgen dat Poetin de invasie van Oekraïne zal beëindigen. "Het is de bedoeling om aan de mensen in Rusland te laten zien wat de gevolgen zijn van deze beslissing. En we moeten tonen aan Poetin dat we verenigd blijven", klinkt het. "Ik heb geen plannen om met president Poetin te praten", aldus Biden nog.
OVSE haalt waarnemingsmissie weg uit Oekraïne
De Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE), de enige internationale instantie op het terrein, heeft donderdag de noodevacuatie van haar waarnemingsmissie uit Oekraïne bevolen.
Helga Schmid, secretaris-generaal van de OVSE, heeft beslist om alle medewerkers, "onze onpartijdige ogen en oren op het terrein in het hele land", zo snel mogelijk uit Oekraïne te evacueren, schrijft ze in een verklaring. Reden zijn de aanhoudende gevechten.
Canada sanctioneert 58 Russische "personen en entiteiten"
Canada gaat "stevige sancties" opleggen aan "58 Russische personen en entiteiten". Dat heeft de Canadese premier Justin Trudeau donderdag meegedeeld. De sancties zijn gericht tegen "leden van de Russische elite", "grote Russische banken" en "leden van de Russische Veiligheidsraad", zegt Trudeau. "We stoppen alle exportvergunningen voor Rusland".
De Canadese premier noemde de Russische militaire actie in Oekraïne ook een "immense bedreiging voor de veiligheid en de vrede in de wereld".
De Croo: "Sancties moeten niet blaffen, maar bijten"
België pleit voor bijkomende financiële sancties die het de Russische banken en grote bedrijven moeilijker moeten maken om toegang te krijgen tot de internationale financiële markten. "We hebben geen sancties nodig die blaffen, maar sancties die bijten", verklaarde premier Alexander De Croo donderdagavond bij zijn aankomst op een top waar de Europese staatshoofden en regeringsleiders een antwoord zullen formuleren op de Russische inval in Oekraïne.
Volgens De Croo kan België instemmen met het tweede pakket aan sancties dat de Europese Commissie heeft voorbereid en dat reeds maatregelen bevat die Russische banken en bedrijven viseren. "Maar dat pakket moet versterkt worden met bijkomende maatregelen op het gebied van financiële sancties", maakte de premier duidelijk.
Het gaat er volgens De Croo om Russische financiële instellingen en bedrijven "zo moeilijk mogelijk te maken" om nog toegang te hebben tot de internationale financiële markten. Of dat betekent dat een Russische uitsluiting van de internationale betaaloperator Swift moet bekeken worden? "De technische manier die je daarvoor gebruikt, daarvoor sta ik open voor discussie."
Voor De Croo is het alleszins duidelijk dat de leiders donderdagavond het complete arsenaal aan sancties uit de kast moeten halen, en niets meer achter de hand moeten houden in functie van verdere ontwikkelingen op het terrein. Dit tweede pakket moet voor hem het finale pakket zijn. "We moeten niets achter de hand houden. Wat we hier vandaag zien, veel erger kan het niet gebeuren", aldus de eerste minister.
Eerste dag van invasie in Oekraïne is "een succes", zegt Russische leger
Rusland heeft "met succes" alle doelstellingen voor de eerste dag van de invasie in Oekraïne gehaald. Dat meldt een woordvoerder van het Russische ministerie van Defensie donderdag. Bij bombardementen en het geweld zijn tientallen doden gevallen.
Sinds het begin van de operatie hebben de Russische strijdkrachten 83 grondinfrastructuurvoorzieningen van Oekraïne uitgeschakeld en ook vier vliegtuigen, vier onbemande luchtvaartuigen (UAV's) en een helikopter vernietigd, aldus Igor Konashenkov.
Russische militairen hebben oude kerncentrale Tsjernobyl ingenomen
Rusland heeft de controle over de voormalige kerncentrale van Tsjernobyl verworden. Dat heeft het Oekraïense presidentschap donderdagavond meegedeeld. "Na hevige gevechten zijn we de controle over de Tsjernobyl-locatie kwijtgeraakt," zegt Michailo Podoliak, een adviseur van de president.
Ook de Oekraïense premier Deniss Sjmihal meldt dat de faciliteiten van de kerncentrale "onder de controle van gewapende Russische troepen staat". Een bevestiging van Russische zijde is er voorlopig niet.
Kiev had eerder al gemeld dat er gevochten werd in de omgeving van de plaats waar het kernafval was opgeslagen. "Dit vormt een van de ernstigste bedreigingen voor het Europa van vandaag", zegt Podoliak. Het is volgens hem onduidelijk in welke staat de centrale zich nu bevindt.
De Oekraïense hoofdstad Kiev ligt op slechts 70 kilometer van de afgebakende zone rond de centrale, waar in 1986 de grootste kernramp ooit plaatsvond, en op iets meer dan 80 kilometer van de grens met Wit-Rusland.
Bekijk ook: Moeten we ons zorgen maken over de inname van Tsjernobyl? Een expert legt uit:
Robin Ramaekers vanuit Kiev: "Iedereen hier heeft gevoel dat Rusland elk moment hoofdstad kan proberen innemen"
Robin Ramaekers brengt voor VTM Nieuws verslag uit vanuit een uitgestorven Kiev: “Iedereen heeft hier het gevoel dat Rusland elk moment kan beginnen proberen de hoofdstad in te nemen, hetzij via de lucht, hetzij via het land. De Russische troepen zijn alom aanwezig, en de mensen hier beseffen dat maar al te goed.”
Na alles wat vandaag is gebeurd, na toestanden die niemand zich had kunnen voorstellen, zijn mensen bijzonder angstig, vertelt hij. “Een heel groot stuk van de bevolking heeft vandaag geprobeerd de stad te verlaten, met gigantische files en chaotische toestanden rond de treinstations als gevolg.” Wie blijft, verschuilt zich in schuilkelders of neemt zelf de wapens op, zoals dat werd gevraagd door president Zelensky.
"Iedereen hier is doodsbenauwd", herhaalt Ramaekers. Politie en veiligheidsdiensten zijn uiterst waakzaam, en houden rekening met mogelijke aanslagen in de hoofdstad.
Al 800 protesterende Russen opgepakt
In meerdere steden zijn Russen de straat opgegaan om te demonstreren. Op sociale media circuleren beelden van betogingen in onder meer Jekaterinenburg en Novosibirsk. Volgens de organisatie OVD-Info, die protesten en arrestaties bijhoudt, heeft de politie in zeker 42 steden arrestaties verricht. Aan de rand van het Poesjkinplein in Moskou werden tientallen manifestanten opgepakt die "neen aan de oorlog!" schreeuwden. In totaal zouden bijna 800 mensen zijn opgepakt, klinkt het. Volgens de ngo zouden ook verschillende demonstranten zijn geslagen door veiligheidstroepen.
De Russische autoriteiten hebben gewaarschuwd dat mensen die protesteren tegen de aanval op Oekraïne kunnen rekenen op sancties. Een mensenrechtenactiviste in Moskou, Marina Litvinovitsj, werd gearresteerd voor haar woning nadat ze had opgeroepen te protesteren tegen de oorlog in Oekraïne.
© REUTERS — Een demonstrant wordt gearresteerd in Moskou. Britse premier Johnson: zwaarste sancties ooit tegen Rusland
De Britse premier Boris Johnson heeft nieuwe sancties tegen Rusland aangekondigd. In het parlement noemde hij de Russische president Vladimir Poetin een "met bloed besmeurde agressor". Hij zei dat Rusland te maken krijgt met "het grootste en zwaarste" pakket sancties ooit. Ook tegen Belarus worden nieuwe maatregelen genomen.
Johnson maakte bekend dat onder meer de tegoeden van de grootste Russische banken in het Verenigd Koninkrijk bevroren worden, net als die van honderd Russen. De Russische luchtvaartmaatschappij Aeroflot mag niet meer op het Verenigd Koninkrijk vliegen. Ook stoppen de Britten de export van hi-tech en materialen voor de olie-industrie.
VS bereiden VN-resolutie tegen Rusland voor
Na de Russische inval in Oekraïne bereiden de VS een VN-resolutie tegen Moskou voor, zo zeggendiplomatieke bronnen donderdag. Morgen staat een spoedvergadering van de VN-Veiligheidsraad in New York gepland. De resolutie wil de Russische agressie veroordelen, maar ook de onafhankelijkheid en de territoriale integriteit van Oekraïne opnieuw erkennen en de onmiddellijke terugtrekking van Russische troepen eisen.
Maar Rusland kan zich, als één van de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad, hiertegen verzetten. De VS en het Westen willen Moskou daarom de pas afsnijden, idealiter door een onthouding van China - dat als permanent lid ook beschikt over het vetorecht - en een goedkeuring door de andere vijftien leden van de raad.
Als de resolutie, zoals verwacht, mislukt door het veto van Moskou, zal de tekst naar de Algemene Vergadering van de VN worden gestuurd, zo zeggen verschillende diplomaten. Daar zullen alle 193 lidstaten stemmen. Wanneer er dan een meerderheid is, wordt de resolutie aangenomen.
Europese beurzen eindigen zwaar in het rood
Het Russisch militair offensief in Oekraïne heeft de beurzen in Europa een zware klap toegebracht. Risicoschuwe beleggers vluchtten weg uit aandelen.
Op de beurs van Frankfurt ging de sterindex Dax bijna 4 procent lager. Tijdens de handel werd het verlies zelfs even uitgediept tot 5,6 procent.
Ook elders in Europa liepen de verliezen op, met 3,8 procent in Parijs en 3,82 procent in Londen. In Brussel kon de Bel20 het verlies nog beperken tot 1,88 procent.
G7 vraagt Rusland om bloedvergieten in Oekraïne te stoppen
De Verenigde Staten en de zes andere G7-landen roepen Rusland op om een einde te maken aan de bloedvergieten na de inval in Oekraïne. Ze vragen ook om de Russische troepen terug te trekken uit het land. De leiders van de G7-landen veroordelen de Russische inval in een gezamenlijke statement nadat ze een videoconferentie hielden onder voorzitterschap van de Duitse bondskanselier Olaf Scholz.
Ze roepen de internationale gemeenschap op om "schouder aan schouder te staan bij Oekraïne en hun stem te laten horen tegen deze flagrante schending van de fundamentele beginselen van internationale vrede en veiligheid".
"In deze donkere tijden zijn onze gedachten bij de mensen van Oekraïne", klinkt het. "We roepen Rusland op om het bloedvergieten te stoppen, om onmiddellijk over te gaan tot en de-escalatie en om zijn troepen terug te trekken uit Oekraïne".
De Russische president Vladimir Poetin "heeft de oorlog teruggebracht naar Europa. Hij heeft zichzelf aan de verkeerde kant van de geschiedenis geplaatst", aldus de leiders nog.
De G7-landen kondigden verder aan dat zij "klaar staan om op te treden" als de energievoorziening verstoord wordt door de inval. Ze beloven "de stabiliteit van de mondiale energievoorziening te steunen".
© EPA Militaire operatie in Oekraïne was "gedwongen maatregel", zegt Poetin
De militaire operatie die Rusland in Oekraïne heeft opgestart was een "gedwongen maatregel", zo heeft de Russische president Vladimir Poetin donderdag op tv verklaard tijdens een ontmoeting met vertegenwoordigers van het Russische bedrijfsleven.
Volgens Poetin waren de veiligheidsrisico's voor Rusland zo groot geworden dat er geen andere mogelijkheid meer bestond. "Ze hebben ons simpelweg niet de optie gegeven om anders te handelen."
De president is naar eigen zeggen verbaasd dat de buitenlandse mogendheden in de gesprekken met Rusland hun standpunt "zelfs geen millimeter" hebben gewijzigd. "Ze hebben geen toegevingen gedaan, op geen enkel punt."
Rusland is ook voorbereid op sancties, zo beklemtoont de president. "We begrijpen allemaal in wat voor wereld we leven. We hebben ons op de een of andere manier voorbereid op wat er nu gebeurt op het vlak van restricties en sanctiebeleid."
Hij verzekerde ook dat Moskou geen schade wil toebrengen aan het wereldwijd economisch systeem. "Rusland blijft deelnemen aan de wereldeconomie, we zijn niet van plan die te schaden", klinkt het. "Ik denk dat onze partners dat moeten begrijpen en zich niet moeten fixeren op het doel om ons uit het systeem te duwen", zo klinkt het nog in een waarschuwing naar de westerse landen.
13 burgers en 9 soldaten gedood bij gevechten in het zuiden
Dertien burgers en negen militairen zijn donderdag gedood in de regio Cherson, in het zuiden van Oekraïne. Dat wordt deels gecontroleerd door Russische troepen, meldt het regionaal bestuur.
Onder de burgerslachtoffers zijn ook twee kinderen, klinkt het nog
Minister Wilmès: "We zullen Belgen in Oekraïne blijven helpen"
We moeten blijven samenwerken op NAVO wat betreft de militaire aspecten en op Europees niveau wat betreft de sancties, verklaart minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès (MR). "In het begin van de week zijn we gestart met een progressieve aanpak, we hebben vandaag gezien dat extra sancties nodig zijn. We hebben nu gezien dat Rusland zo ver is gegaan dat heel zware sancties nodig zijn", klinkt het. Volgens minister Wilmès gaat het op sancties tegen individuen en op economisch niveau.
Op dit moment zijn nog een 250-tal Belgen in Oekraïne. "Wij hebben al een paar weken geleden gevraagd aan de Belgen om het land te verlaten. Wij zullen de Belgen die in het land blijven natuurlijk helpen en steunen", klinkt het.
Oekraïne: "Controle verloren over verschillende gebieden in het zuiden"
Oekraïne heeft de controle over bepaalde gebieden in het zuiden van het land verloren. Dat melden regionale autoriteiten van de regio Cherson, die grenst aan de Krim. Ook de regio Henitsjesk zou niet meer in Oekraïense handen zijn.
Donderdagmiddag waren er al beelden waarop te zien was hoe Russische troepen een dam bij de Dneper, een grote rivier die het land doorklieft, zouden hebben veroverd. Er wordt nu gevreesd dat Rusland ook Odessa, een belangrijke havenstad aan de Zwarte Zee, zal binnenvallen. President Volodimir Zelenski sprak van een moeilijke situatie in het zuiden van het land.
Bovendien zeggen Oekraïense bronnen dat de Russen ook de controle over een kanaal en een waterkrachtcentrale verworven. Na de Russische annexatie van de Krim in 2014, sloot Oekraïne de watertoevoer van het Noord-Krimkanaal af, waardoor water op het schiereiland schaars werd.
IMF waarschuwt voor economische impact
De invasie van Oekraïne door Rusland dreigt een "significant" economisch risico met zich mee te brengen voor de regio en de wereld. Daar waarschuwt IMF-topvrouw Kristalina Georgieva voor.
De Bulgaarse toont zich diep bezorgd over wat gebeurt in Oekraïne. Het IMF evalueert de gevolgen en staat klaar om leden van het fonds indien nodig bij te staan, klinkt het.
Kremlinwebsite ligt plat
De website van het Kremlin en verschillende Russische overheidswebsites liggen plat. Dat werd onder andere op socialemediaplatform Telegram gezegd, maar wordt ook bevestigd door zowel lokale als internationale media.
"Het lijkt erop dat een aantal overheidssites, waaronder die van het Kremlin, platliggen", zo postte de Kyiv Independent. Het is nog niet duidelijk wie achter deze cyberaanval zit.
Europese Unie ontbiedt Russische ambassadeur
De Europese Unie heeft de Russische ambassadeur ontboden om "de meeste krachtige veroordeling" van de "ongerechtvaardigde" invasie van Rusland in Oekraïne over te maken. Dat hebben de diensten van de hoge vertegenwoordiger van het Europees buitenlands beleid Josep Borrell donderdagmiddag meegedeeld.
In het onderhoud van secretaris-generaal Stefano Sannino van de Europees diplomatieke dienst (EEAS) met de Russische ambassadeur Vladimir Chizhov drong de EU opnieuw aan op een "onmiddellijke stopzetting van de militaire operaties" en de "onvoorwaardelijke terugtrekking van troepen en materiaal" uit Oekraïne.
Sannino informeerde de Russische ambassadeur ook dat de Europese staatshoofden en regeringsleiders donderdagavond op een crisistop in Brussel een "krachtig antwoord op de Russische agressie" zullen formuleren, met een nieuw pakket van individuele en sectoriële sancties, aldus de mededeling.
Belangrijk vliegveld bij Kiev in Russische handen
Russische militairen hebben een strategisch gelegen vliegveld aan de rand van de Oekraïense hoofdstad Kiev in handen weten te krijgen. Dat bevestigt de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Om het terrein is urenlang gevochten.
De luchthaven van Hostomel ligt ongeveer 25 kilometer ten noordwesten van het centrum van Kiev. Het ligt bovendien een paar kilometer van een snelweg tussen Kiev en Belarus.
Enkele tientallen Russische gevechtshelikopters zouden vanuit Belarus naar het Hostomel-vliegveld zijn gevlogen. Ze zouden ook troepen hebben gedropt. Oekraïne zegt drie van die helikopters te hebben neergeschoten.
KLM laat bemanning niet meer overnachten in Rusland
De Nederlandse luchtvaartmaatschappij KLM laat haar bemanning niet meer overnachten in Rusland vanwege de "onzekere situatie". Dat meldde een woordvoerster van KLM. De maatschappij schrapt om die reden een vlucht die donderdagavond naar Moskou zou vertrekken, maar blijft vooralsnog wel gewoon door het Russische luchtruim vliegen. KLM zegt de situatie rond Oekraïne "nauwlettend" te volgen. De maatschappij vliegt op de Russische steden Sint-Petersburg en Moskou.
De Europese luchtvaartautoriteit EASA zegt dat maatschappijen waakzaam en voorzichtig moeten zijn met vluchten door delen van het Russische luchtruim. Het agentschap wijst daarbij op "verhoogde militaire activiteit", met bijvoorbeeld het risico op raketten die bepaalde delen van het luchtruim kunnen binnendringen.
"Brandstofprijzen gaan stijgen, maar er dreigt geen tekort"
De Russische inval in Oekraïne zal de brandstofprijzen in België doen stijgen, maar men moet niet vrezen voor brandstoftekorten. Dat zegt Wim De Wulf van sectorfederatie Energia, de vroegere Petroleumfederatie.
"Er is geen probleem van bevoorrading", aldus De Wulf. "De Russische olievoorraden vertegenwoordigen 30 procent van onze totale consumptie, maar slechts 0,2 procent van de wereldwijde vraag", die zo'n 90 à 95 miljoen vaten per dag bedraagt. Rusland exporteert dagelijks ongeveer 10 miljoen vaten ruwe olie, waarvan er bijna 180.000 in België terechtkomen. "We beschikken over voldoende flexibiliteit om elders olie aan te kopen, want we worden bevoorraad via schepen in de havens van Antwerpen en Rotterdam". De Wulf wijst erop dat Duitsland daarentegen zijn olie rechtstreeks via pijpleidingen vanuit Rusland krijgt en dus nog meer afhankelijk is.
Daarnaast beschikt ons land ook over strategische voorraden. "Maar ik zie ons die niet gebruiken; dat is het laatste vangnet. Er zijn genoeg bronnen om aan de vraag te voldoen."
Ook Wallonië schorst exportvergunningen voor dual use-producten naar Rusland
De Waalse regering heeft beslist de uitvoervergunningen voor dual use-producten naar Rusland te schorsen. Dat heeft het kabinet van minister-president Elio Di Rupo donderdag bekendgemaakt.
Dual use slaat op goederen die eigenlijk in de civiele industrie worden gebruikt, maar die ook een militaire bestemming kunnen hebben. Wallonië voert geen wapens uit naar Rusland. Daarop rust een Europees embargo sinds 2014 en het conflict in de Krim. De Waalse regering zal de situatie opnieuw evalueren "in het licht van bijkomende sancties die de komende uren op Europees niveau zouden worden genomen", luidt het.
Op die manier schaart Wallonië zich naar Vlaanderen en Brussel die eerder op de dag gelijkaardige beslissingen namen.
Burgemeester Kiev kondigt avondklok af
De burgemeester van Kiev heeft een avondklok afgekondigd. Inwoners van de Oekraïense hoofdstad moeten van 22.00 tot 07.00 uur thuisblijven, melden lokale media.
Burgemeester Vitali Klitsjko voert de avondklok in om de inwoners te beschermen. In en rond Kiev vinden aanvallen door het Russische leger plaats. Vier metrostations in de stad worden gebruikt als schuilkelders. Tijdens de avondklok rijdt geen openbaar vervoer.
In Oekraïne geldt sinds middernacht de noodtoestand, al voordat Rusland met de aanval begon. De noodtoestand geeft regionale overheden de mogelijkheid om zware maatregelen te nemen.
"Ook kinderen onder Oekraïense slachtoffers"
In de regio Kherson, in het zuiden van Oekraïne, zouden twee kinderen om het leven zijn gekomen na een Russische aanval. Vier anderen zouden gewond zijn geraakt. Dat meldt een Oekraïense journaliste op gezag van lokale autoriteiten. Volgens het regionale bestuur zouden bepaalde delen van de regio niet langer onder controle van Kiev zijn. Russische troepen vielen de regio binnen via het land en voerden aanvallen uit vanop zee en van in de lucht.
Oekraïense inwoners vluchten naar buurland Moldavië
De eerste Oekraïense vluchtelingen zijn aangekomen in Moldavië, dat ten westen van Oekraïne ligt. Dat schrijft Maia Sandu, de president van Moldavië, op Twitter. “De overheid heeft voorlopige kampen opgesteld in Palanca en Ocnița. Onze grenzen blijven open voor Oekraïense inwoners die nood hebben aan een veilige doortocht of verblijf.”
Gevechten om militaire luchthaven nabij Kiev, zegt Oekraïense leger
Aan de militaire luchthaven van Gostomel, vlak bij Kiev, vinden donderdag gevechten plaats. Dat meldt het Oekraïense leger.
"Er wordt gevochten om de controle over de luchthaven van Gostomel", zegt de Oekraïense generaal Valeri Zaloezjni. Beelden op sociaalnetwerksites lijken aan te tonen dat er verschillende helikopters bij de aanval worden ingezet.
Volgens de generaal is de situatie ook "gespannen" in het zuiden van het land. In de buurt van de Krim wordt er gevochten om de steden Henitsjesk, Skadovsk en Chaplinka, in de regio Cherson, zo klinkt het.
Wall Street opent fors lager
Ook de beurzen in New York zijn donderdag flink lager geopend. De Dow Jones koerst 2,3 procent lager, terwijl de technologie-georiënteerde Nasdaq-index 2,74 procent in het rood ging. Beleggers keren zich af van risicovolle activa zoals aandelen.
Ook in Europa kleuren de aandelenmarkten bloedrood. Beleggers vrezen onder meer dat het conflict grondstoffen en energie duurder zullen maken.
"Russische troepen dringen gebied rond Tsjernobyl binnen"
Russische troepen hebben het gebied bij de voormalige Oekraïense kernreactor Tsjernobyl bereikt. Volgens Oekraïne kwamen de militairen het land in vanuit Belarus. Lokale media melden dat een opslagplek voor kernafval is getroffen door Russische beschietingen. Het gebied is radioactief sinds een kernreactor ontplofte in 1986. Dit werd de grootste kernramp ooit.
Volgens de Oekraïense president Volodymyr Zelensky proberen Russische troepen de oude kerncentrale in te nemen. "Onze verdedigers geven hun leven om een tragedie als in 1986 te vermijden", schrijft hij op Twitter. "Dit is een oorlogsverklaring tegen volledig Europa."
Oekraïense functionarissen zeiden eerder op de dag dat Russische militairen in voertuigen vanuit Belarus de regio rond de Oekraïense hoofdstad Kiev waren binnengedrongen.
Oekraïne vermoedde al voor de invasie dat Rusland via het noorden zou kunnen binnenvallen, met mogelijke gevechten bij Tsjernobyl als gevolg. Begin deze maand hadden Oekraïense militairen nog geoefend in het gebied rondom de reactor.
Rusland en China wijzen naar Oekraïne en het Westen voor escalatie conflict
Rusland en China wijzen met een beschuldigende vinger naar Kiev en de Westerse landen voor de escalatie in het conflict omtrent Oekraïne. Dat heeft de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov meegedeeld na een gesprek met zijn Chinese ambtsgenoot Wang Yi.
"De ministers hebben hun gezamenlijke overtuiging geuit dat de oorzaak voor de huidige crisis ligt in de weigering van Kiev - aangemoedigd door de Verenigde Staten en zijn bondgenoten - om de akkoorden van Minsk te implementeren", aldus Lavrov.
Aan de Chinese staatszender CCTV verkondigde Wang op zijn beurt dat China altijd de soevereiniteit en territoriale integriteit van alle landen heeft erkend. Anderzijds heeft het conflict omtrent Oekraïne "complexe en speciale historische aspecten" en begrijpt Peking Ruslands legitieme zorgen over veiligheidskwesties".
Oekraïense centrale bank beperkt geldopname
Nu in Oekraïne de krijgswet is afgekondigd, beperkt de centrale bank het bedrag dat dagelijks kan worden afgehaald van bankrekeningen. Dat maakte de instelling donderdag bekend.
Per rekening mag voortaan maximaal 100.000 Oekraïense grivna per dag afgehaald worden. Het gaat omgerekend om net geen 3.000 euro. Salarissen en uitkeringen zijn uitgezonderd van de limiet. Ook voor onder meer nog bedrijven en instellingen die meewerken aan de mobilisatie in Oekraïne geldt de daglimiet niet.
Op bankrekeningen in buitenlandse valuta wordt al het geld bevroren. Ook hier is er weer een uitzondering voor bedrijven en instellingen die meewerken aan de mobilisatie.
Daarnaast schort de centrale bank in Kiev onder andere nog de handel op de valutamarkt grotendeels op.
Biden roept nationale veiligheidsraad bijeen
De Amerikaanse president Joe Biden heeft een vergadering van de nationale veiligheidsraad bijeengeroepen na de Russische inval in Oekraïne. Het Witte Huis zei donderdag dat Biden zich met het team had verzameld in de "Situation Room", een ultrabeveiligde ruimte in de kelder van het Witte Huis waar geheime gesprekken plaatsvinden.
Donderdag komen ook de leiders van de G7-landen samen via videoverbinding. Later op de dag zal Biden een toespraak geven. Er is nog geen tijdstip daarvoor aangekondigd.
Luchtalarm in hoofdstad Kiev
Vanwege de Russische inval heeft het bestuur van de Oekraïense hoofdstad Kiev het luchtalarm afgekondigd. Iedereen wordt opgeroepen zichzelf in schuilkelders in veiligheid te brengen. "Opgelet! Dit is een waarschuwing voor een luchtaanval op Kiev", staat te lezen in een bericht dat het stadsbestuur op Telegram gepost heeft. In de stad wonen ruim 2,8 miljoen mensen.
Donderdagochtend werd het luchtalarm al getest.
In heel het land geldt sinds 05.30 uur op bevel van president Volodymyr Zelensky de staat van beleg.
Rusland heeft voldoende financiële reserves, zegt Moskou
Rusland heeft voldoende reserves om de financiële stabiliteit in het land te bewaren. Dat stelt Moskou donderdag als reactie op de sancties die het Westen aankondigde.
Volgens de laatste gegevens zou het land beschikken over 639,6 miljard dollar (572,68 miljard euro) aan reserves. Daarnaast zouden de grootste bedrijven en de financiële markt zich al hebben ingedekt als bescherming tegen dergelijke sancties, aldus de Russische regering.
De EU, de VS en Groot-Brittannië hadden eerder al strenge sancties aangekondigd. Onder andere Europees commissaris voor Justitie Didier Reynders opperde om Rusland af te sluiten van het internationale banksysteem Swift.
Rusland heeft 74 militaire installaties in Oekraïne vernietigd, waaronder 11 vliegvelden
Rusland heeft naar eigen zeggen 74 militaire installaties in Oekraïne vernietigd. Het zou onder meer gaan om elf vliegvelden, drie commandoposten en één marinebasis. Dat heeft woordvoerder Igor Konasjenkov van het Russisch ministerie van Defensie donderdag gezegd volgens het Russische persagentschap Interfax.
Daarnaast zouden ook achttien radarstations van de S-300 en Buk-M1 luchtafweersystemen vernietigd zijn. Volgens Moskou werden ook minstens één gevechtshelikopter en verschillende drones neergeschoten.
Deze informatie kon niet onafhankelijk worden geverifieerd.
© via REUTERS — Een vernielde Oekraïense grenspost. Tsjechië geeft geen visa meer aan Russische burgers
Tsjechië verleent geen visa meer aan Russische burgers. Dat is een reactie op de militaire operatie van Moskou in Oekraïne, zo heeft eerste minister Petr Fiala donderdag aangekondigd. Er gelden wel uitzonderingen voor visa om humanitaire redenen.
Tsjechië roept zijn ambassadeurs in Rusland en Wit-Rusland ook terug naar Praag voor overleg.
VN-vluchtelingenagentschap vraagt Oekraïense burgers te beschermen
Het hoofd van het VN-vluchtelingenagentschap UNHCR, Filippo Grandi, heeft donderdag opgeroepen om de Oekraïense burgerbevolking en de infrastructuur in het land te beschermen. Grandi benadrukte dat het Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen, dat ook in Oekraïne aanwezig is, klaar staat om humanitaire hulp te verlenen "waar dat nodig en mogelijk is".
Canada hekelt "weerzinwekkende daden" van Rusland en belooft nieuwe sancties
Canada hekelt de "weerzinwekkende daden" van Rusland in Oekraïne, maar deze "zullen niet ongestraft blijven", zei de Canadese premier Justin Trudeau in een persbericht. "Canada veroordeelt in de sterkst mogelijke bewoordingen de ongerechtvaardigde aanval van Rusland op Oekraïne", merkte Trudeau op. Hij heeft het over een "flagrante schending van de soevereiniteit en territoriale integriteit" van Kiev.
De Canadese premier "dringt er bij Rusland op aan onmiddellijk een einde te maken aan alle vijandige en provocerende acties tegen Oekraïne, zijn troepen terug te trekken uit het land en de soevereiniteit en territoriale integriteit van Oekraïne te respecteren."
"De acties van de Russische president Vladimir Poetin zullen ernstige gevolgen hebben", vervolgt Trudeau, die een ontmoeting zal hebben met de G7- en NAVO-landen om "een collectief antwoord te geven op deze onverantwoordelijke en gevaarlijke daden, met name door het opleggen van aanzienlijke aanvullende sancties."
Dinsdag had zijn regering al een reeks economische sancties tegen Rusland aangekondigd: een verbod op transacties met pro-Russische separatistische gebieden, sancties tegen Russische parlementsleden en banken en een verbod op het kopen van Russische schulden door Canadezen.
Eerste Amerikaanse troepen arriveren in Letland om oostelijke NAVO-flank te versterken
In Letland zijn de eerste Amerikaanse troepen ter versterking van de oostflank van de NAVO aangekomen. Een contingent van ongeveer veertig Amerikaanse militairen arriveerde in de nacht van woensdag op donderdag in de Baltische staat. Dat heeft het ministerie van Defensie in Riga laten weten.
In totaal worden meer dan driehonderd Amerikaanse soldaten naar Letland verplaatst. Het land grenst aan Rusland en diens bondgenoot Wit-Rusland. De troepen worden gestationeerd op de militaire basis Adazi.
© EPA von der Leyen: "Oekraïense vluchtelingen welkom in Europa"
De Europese Unie en de lidstaten hebben zich de voorbije dagen en weken voorbereid op een potentieel gewapend conflict in Oekraïne. Dat heeft Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen donderdag gezegd. Nu het Russisch leger effectief een offensief begonnen is, mogen de plannen op tafel gelegd worden.
"We zijn voorbereid op de mogelijke komst van vluchtelingen", zei von der Leyen na een ontmoeting met Europese Raadsvoorzitter Charles Michel en NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg. "Met de frontliniestaten (de landen die aan Oekraïne grenzen, red.) hebben we noodplannen opgemaakt om vluchtelingen uit Oekraïne te verwelkomen en op te vangen."
Ook Oekraïners die binnen de grenzen van hun land op de vlucht slaan, zullen op Europese steun kunnen rekenen. Humanitaire hulp, onderdak..., "alles wat ze nodig hebben", aldus von der Leyen. Er komt ook extra financiële noodhulp voor Oekraïne, bovenop de 1,2 miljard euro die al is goedgekeurd.
"We hopen dat er zo weinig mogelijk vluchtelingen komen, maar we zijn erop voorbereid en ze zijn welkom", zei von der Leyen nog.
Alle Russische diplomaten werden uit Oekraïne geëvacueerd
"De evacuatie van onze diplomaten is volledig voltooid de voorbije nacht", laat Maria Zakharova, woordvoerster van het ministerie van Buitenlandse Zaken van Rusland weten. "Onze diplomatieke en consulaire dienstenverlening is niet langer actief in Oekraïne, aangezien er geen diplomaten meer aanwezig zijn."
Wit-Rusland noemt berichten dat het deelneemt aan inval "fake"
Het Wit-Russische ministerie van Defensie noemt berichten dat het Wit-Russische leger zou deelnemen aan een speciale militaire operatie van de Russische strijdkrachten in Donbas "fake". Dat heeft generaal-majoor Leonid Kasinsky, van het Wit-Russische ministerie van Defensie, donderdag gezegd. Kasinsky voegde daaraan toe dat "afzonderlijke eenheden en subeenheden van de strijdkrachten van de Wit-Russische Republiek een reeks activiteiten uitvoeren om de gevechtsparaatheid te vergroten om een plotselinge aanval uit te sluiten."
De Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko, bondgenoot van Rusland, zei eerder donderdag al dat het Wit-Russische leger niet deelneemt aan de door Rusland gelanceerde invasie van Oekraïne. Volgens Kiev echter gebruiken de Russische strijdkrachten Wit-Russisch grondgebied, waar al wekenlang een contingent voor manoeuvres was gestationeerd, bij hun aanval.
De Croo: "Niets minder dan de vrede en veiligheid in Europa staan op het spel"
Premier Alexander De Croo heeft bij aanvang van de plenaire vergadering van de Kamer hard uitgehaald naar Rusland. De aanval van de Russische president Vladimir Poetin op Oekraïne is "een aanval op de vrijheid", zei hij. "Wat er vandaag op het spel staat, is niets minder dan de vrede en veiligheid in Europa."
Volgens De Croo richt het Kremlin zich op dit moment enkel op Oekraïne en is er "geen enkel element dat bevestigt dat Rusland ook NAVO-landen viseert". Dat neemt niet weg dat een aantal NAVO-landen rond Oekraïne zich bedreigd voelen en het artikel 4 van het NAVO-verdrag hebben ingeroepen, gaf De Croo aan. Op basis daarvan vonden donderdagochtend de eerste consultaties plaats, morgen volgt overleg met de staats- en regeringsleiders van de 30 NAVO-lidstaten.
België zal in elk geval samen met de bondgenoten "alle stappen zetten om de afschrikking en defensie op te voeren", zei de premier, al wil het westen de verdere escalatie van het conflict vermijden. "Onze acties zullen altijd preventief, proportioneel en niet-escalerend zijn", aldus De Croo. "In eigen land nemen we intussen de nodige voorzorgsmaatregelen om onze kritische infrastructuur bijkomend te beschermen."
Daarnaast zijn er ook nog sancties. De Europese Raad komt donderdagavond in bijzondere zitting bijeen om zwaardere sancties goed te keuren, nadat er maandag al een eerste sanctiepakket werd opgelegd. Dat wordt "het zwaarste sanctiepakket in de geschiedenis van de Unie", zegt De Croo, gericht op het verzwakken van het industrieel en militair complex van Rusland. "De tijd van graduele sancties is voorbij. Doen we dit niet, dan zal Poetin niet stoppen nadat hij Oekraïne heeft onderworpen."
Kremlin waarschuwt Westen voor gevolgen van verbreken diplomatieke banden
Als reactie op de internationale veroordeling van de Russische inval, heeft het Kremlin donderdagmiddag gewaarschuwd voor het verbreken van de diplomatieke relaties met Rusland. "Een land als Rusland kan niet worden weggezet achter een Ijzeren Gordijn", zo reageerde Kremlinwoordvoerder Dmitri Peskov. Hij verwijst hiermee naar de scheiding tussen het Oosten en het Westen tijdens de Koude Oorlog.
Peskov liet zich niet uit over mogelijke tegenmaatregelen. "Laten we eerst de gebeurtenissen analyseren en nadenken over verdere stappen wanneer problemen zich voordoen."
"Sancties zullen gelijk zijn aan de agressie", waarschuwt Macron
Frankrijk en zijn bondgenoten zullen sancties nemen "die in verhouding staan tot de agressie waaraan Rusland zich schuldig maakt". Dat heeft president Emmanuel Macron donderdag verklaard tijdens een toespraak in het Elysée. De sancties zullen betrekking hebben op defensie, economie en energie.
"Door voor oorlog te kiezen," heeft de Russische president Vladimir Poetin "besloten de soevereiniteit van Oekraïne met de voeten te treden en de meest ernstige schade toe te brengen aan de vrede en stabiliteit in ons Europa," aldus Macron.
"De gebeurtenissen van deze nacht zijn een keerpunt in de geschiedenis van Europa en van ons land. Deze oorlogsdaad zal diepgaande, blijvende gevolgen voor ons leven hebben", voegde de president eraan toe. Hij riep op tot eenheid. "Laten we in deze onrustige uren, waarin de spoken van het verleden opdoemen en de manipulaties talrijk zullen zijn, onze eenheid rond onze beginselen van vrijheid, soevereiniteit en democratie niet opgeven", klonk het.
"Wij zullen Oekraïne zonder aarzeling steunen, en wij zullen al onze verantwoordelijkheden nemen om de soevereiniteit en veiligheid van onze Europese bondgenoten te beschermen", aldus Macron.
Militaire maatregelen houden volgens het Elysée in dat er meer troepen naar Roemenië, een buurland van Oekraïne, gestuurd zullen worden, onder auspiciën van de NAVO.
Macron sprak met de Oekraïense vlag op de achtergrond, naast de Franse en Europese vlaggen. Hij beloofde de bevolking de komende uren te informeren over de beslissingen van zijn regering over sancties.
© Photo News UEFA verplaatst finale Champions League
De UEFA zal de Champions League-finale van dit jaar naar aanleiding van de Russische inval in Oekraïne niet laten doorgaan in Sint-Petersburg. Dat meldde een goedgeplaatste bron aan Reuters.
UEFA-voorzitter Aleksander Ceferin heeft morgenochtend een buitengewone vergadering van het uitvoerend comité bijeengeroepen, waar naar verwachting overeenstemming zal worden bereikt over het verplaatsen van de finale.
Slovakije stuurt extra soldaten naar Oekraïense grens
Slovakije heeft aangekondigd dat het extra soldaten naar de grens met Oekraïne zal sturen. Minister van Defensie Jaroslav Nad benadrukte donderdag tegenover journalisten in Bratislava dat er geen onmiddellijke militaire dreiging voor Slovakije zelf wordt verwacht. De toename van de legeraanwezigheid aan de Oekraïense grens, die ook de EU- en Navo -buitengrens is, dient alleen ter ondersteuning van de politie. "We hebben 1.500 leden van de strijdkrachten geleverd om onze oostgrens te controleren", zei de minister.
Samen met minister van Buitenlandse Zaken Ivan Korcok bevestigde Nad ook plannen om in de nabije toekomst soldaten uit andere NAVO-landen naar Slovakije te sturen. Ze zijn hierover nog in gesprek met hun bondgenoten.
Op internet circuleerden donderdag video's waaruit zou moeten blijken dat vluchtelingen uit Oekraïne al begonnen waren de Slovaakse grens over te steken. Volgens de Slovaakse grenspolitie en het ministerie van Binnenlandse Zaken in Bratislava is de situatie bij de grensovergangen tot nu toe rustig.
Kremlin wil Oekraïne "demilitariseren en bevrijden van neonazi's"
Dmitri Peskov, woordvoerder van het Kremlin, heeft donderdag aan reporters gezegd dat er geen sprake is van bezetting van Oekraïens grondgebied. "Niemand heeft het over een bezetting, dat woord is hier niet van toepassing", aldus Peskov. Hij herhaalde nogmaals de woorden van president Vladimir Poetin, namelijk dat het ging om een denazificatie en demilitarisering van Oekraïne.
Denazificatie betekent dat het land bevrijd moet worden van neonazi's, zo legde de woordvoerder uit. "Oekraïne zou idealiter bevrijd moeten worden van neonazi's, en van mensen met pro-nazistische gevoelens en ideeën."
Het Kremlin wil ook het militaire potentieel van Oekraïne neutraliseren, dat volgens de woordvoerder de laatste tijd aanzienlijk versterkt werd met buitenlandse hulp. Toen een reporter vroeg of hij daarmee de uitschakeling van de Oekraïense strijdkrachten bedoelde, antwoordde Peskov: "Ik heb uw vraag al beantwoord."
Volgens de Kremlin-woordvoerder ligt het lot van Oekraïne en zijn leiders in handen van het Oekraïense volk. Hij herhaalde nogmaals dat Rusland met de speciale operatie de "volksrepublieken" Donetsk en Loehansk wil beschermen. "We weten dat een stevige meerderheid van de Russische bevolking het besluit van de president steunt. De huidige ontwikkelingen vinden plaats op verzoek van de leiders van de twee volksrepublieken", zei Peskov. "We kunnen er daarom van uitgaan dat het niveau van de steun niet zal afnemen."
Op de vraag of Moskou bereid zou zijn om met Kiev te onderhandelen, antwoordde Peskov dat het Kremlin bereid is om met de Oekraïense leiders te praten als die bereid zijn om "de door Rusland geformuleerde kwesties, zoals de neutrale status van Oekraïne en de weigering om wapens in te zetten, te bespreken", aldus Peskov. "De vraag is of zij daarvoor klaar zijn."
Russische invasie zet vrede in Europa "op de helling", stelt Scholz
De Russische invasie van Oekraïne "zet het leven op het spel van ontelbare onschuldige mensen" in dat land en zet de vrede in Europa "op de helling". Dat heeft de Duitse bondskanselier Olaf Scholz donderdag gezegd. De opvolger van Angela Merkel sprak nog over "de oorlog van Poetin". Scholz roept het Duitse parlement zondag in een buitengewone zitting bijeen.
"De Russische president schendt nog maar eens op flagrante wijze het internationale recht", aldus Scholz. "Niets kan dat allemaal rechtvaardigen."
Inwoners van Oekraïne slaan op de vlucht
Op autosnelwegen richting het westen staan lange files, en ook aan bus- en treinstations is grote drukte. Heel wat inwoners twijfelen over wat ze moeten doen. Bekijk hier enkele getuigenissen in VTM Nieuws.
Britse premier Johnson belooft "massale" sancties tegen Rusland
De Britse premier Boris Johnson heeft donderdag gewaarschuwd dat het Westen "massale" sancties zal opleggen tegen Rusland als reactie op de invasie in Oekraïne. Hij noemde de Russische president Vladimir Poetin daarnaast een "dictator".
Later op de dag is Johnson van plan sancties in het parlement voor te stellen. De vorige Britse maatregelen tegen vijf Russische banken en drie vertrouwelingen van Poetin kregen veel kritiek omdat ze te laks zouden zijn.
"Diplomatiek, politiek, economisch en uiteindelijk militair moet deze gruwelijke en barbaarse onderneming van Vladimir Poetin op een mislukking uitdraaien", zei de Britse premier in een televisietoespraak tot de Britten. De aanval op Oekraïne is "een aanval op de democratie en de vrijheid in Oost-Europa en de hele wereld". Johnson liet ook doorschemeren dat Groot-Brittannië meer wapens aan Oekraïne zou kunnen leveren.
Hij richtte zich tot het volk van Oekraïne en zei: "Wij zijn met jullie in dit moment van lijden. We bidden voor jullie en jullie families en staan achter jullie.
Moskou wil pro-Russische regering in Oekraïne
Moskou streeft naar een pro-Russische regering in Oekraïne, en wil daarmee de Amerikaanse invloed verdrijven. Dat zegt een hooggeplaatste Russische parlementariër na de Russische invasie in het buurland.
Kremlinwoordvoerder Dmitri Peskov weigerde eerder vandaag nog iets te zeggen over de doelen van de Russische invasie, en wilde het alleen een "speciale operatie" noemen. "Ik kan jullie geen informatie geven over de militaire, technologische of andere componenten van deze operatie", zei Peskov. "De enige primaire bron hier zouden onze ministeries van Defensie en Leger moeten zijn."
Navo stuurt extra militairen naar Oost-Europa
De Navo stuurt extra militairen en materieel naar haar lidstaten in Oost-Europa. ‘De paraatheid van onze is troepen is verhoogd om op alle omstandigheden te kunnen reageren’, laat de alliantie weten in een verklaring na overleg in Brussel. De NAVO houdt ook 100 gevechtsvliegtuigen klaar om zijn capaciteit uit te breiden na de inval van Rusland in Oekraïne.
De alliantie verwijst naar artikel 4 van het oprichtingsverdag, waarin staat dat de landen overleggen wanneer de politieke onafhankelijkheid, de veiligheid of de territoriale integriteit van een Navo-lidstaat wordt bedreigd. De aanvullende maatregelen blijven preventief, evenredig en niet-escalerend, stelt de Navo in de verklaring.
Rusland neemt vliegveld nabij hoofdstad Kiev in
Oekraïense autoriteiten hebben bevestigd dat Russische helikopters een grote luchtaanval hebben uitgevoerd op het Antonov-vliegveld in Hostomel, ten noordwesten van Kiev.
Het vliegveld, dat nabij de ringweg rond Kiev ligt, zou inmiddels zijn ingenomen door de Russen. Daarbij zijn minstens drie Russische helikopters neergehaald, zo meldt het Oekraïense ministerie van Defensie.
Dat wijst erop dat Russische troepen Oekraïne wel degelijk binnenvallen vanuit Wit-Rusland.
Internationale Rode Kruis "ernstig bezorgd" om burgers
De voorzitter van het Internationaal Comité van het Rode Kruis (ICRC) Peter Maurer is "ernstig bezorgd over de veiligheid van de gemeenschappen in Oekraïne." Hij roept alle partijen in het conflict op om de burgers te beschermen.
"Men moet de internationale mensenrechten respecteren, net als het beschermen van burgers en noodzakelijke infrastructuren voor de bevolking", liet hij weten via sociale media. Medewerkers van het ICRC helpen momenteel met de meest dringende behoeften die mensen ter plaatse hebben. "Ze moeten hun werk kunnen blijven verder zetten", vulde de voorzitter nog aan.
Poetin bepaalt "tijdschema van operatie", zegt Kremlin
De Russische president Vladimir Poetin zal bepalen hoe lang de "militaire operatie van Rusland" in Oekraïne zal duren. Dat heeft Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov verklaard.
Het doel van de invasie is het land te demilitariseren en de "nazi's" uit te schakelen die zich volgens Poetin in het land bevinden. "Beide vormen een bedreiging voor ons land en ons volk", aldus Peskov.
De operatie zal zo lang duren als nodig is, afhankelijk van de "resultaten" en de "relevantie" ervan, voegde het Kremlin eraan toe.
Twee Russische vrachtschepen geraakt door Oekraïense raket
Twee Russische vrachtschepen zijn donderdagochtend om 11 uur lokale tijd geraakt door een raket vanuit de Oekraïense stad Marioepol. Dat heeft de Russische inlichtingendienst FSB donderdag meegedeeld aan persagentschap Tass.
Het zou gaan om de schepen SGV-Flot en Serafim Sarovsky Russian. Op de SGV-Flot zou brand zijn uitgebroken en geraakte een bemanningslid zwaargewond.
Tarweprijs op recordniveau
De graanprijzen hebben donderdag na de Russische inval in Oekraïne recordniveaus bereikt op de Europese markt. Op Euronext werd tarwe verhandeld aan 344 euro per ton: een absoluut Europees record.
Zowel de prijzen van tarwe als maïs schoten donderdag omhoog. Oekraïne en Rusland zijn samen goed voor meer dan een kwart van de wereldwijde tarwehandel en voor zowat een vijfde van de wereldwijd handel in maïs.
Rusland en Oekraïne zijn samen ook goed voor 80 procent van de uitvoer van zonnebloemolie.
Russische inval Oekraïne zorgt voor dieprode beurzen
De Europese aandelenbeurzen stonden donderdag diep in het rood. Beleggers dumpten hun aandelen en gingen op zoek naar veiligere havens zoals goud in een reactie op de Russische invasie in Oekraïne. De Verenigde Staten en de Europese Unie hebben al aangekondigd met nieuwe "zware sancties" tegen Rusland te komen. De olieprijzen schoten daardoor verder omhoog.
Volgens voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie zal de EU de toegang van Russische banken tot de Europese markt bevriezen. Grote Europese banken als ING, BNP Paribas en Deutsche Bank zakten daardoor tot ruim 8 procent.
Voetballers reageren op Russische invasie
Ook de sportwereld reageert op de Russische invasie in Oekraïne. Roman Yaremchuk van Benfica Lissabon liet gisteren al het wapenschild van Oekraïne zien na zijn doelpunt tegen Ajax.
Oleksandr Zinchenko, de Oekraïnse vleugelverdediger van Manchester City, haalde vanmorgen op Instagram zwaar uit naar de Russische president Poetin. “Ik hoop dat je sterft op de meest pijnlijke manier.”
Het bestuur van de Europese voetbalbond UEFA komt vrijdagochtend voor een spoedzitting bijeen om te praten over de ontstane situatie in Oekraïne. Leden van het Europees Parlement hebben de UEFA opgeroepen om de finale van de Champions League weg te halen uit Rusland. De finale staat voor 28 mei in Sint-Petersburg op het programma.
Het Russische aardgasbedrijf Gazprom is een van de belangrijkste sponsoren van de UEFA. Gazprom sponsort onder meer de Champions League en het EK van 2024 in Duitsland.
Olieprijzen voor het eerst sinds 2014 boven 100 dollar
De olieprijzen zijn donderdag de hoogte ingeschoten nu Rusland de aanval geopend heeft op Oekraïne. Een vat Brentolie uit de Noordzee ging voor het eerst sinds 2014 door de grens van 100 dollar. Ook een vat Amerikaanse WTI-olie noteert aan meer dan 100 dollar.
Het is voor het eerst sinds 2014 dat zowel Brent- als WTI-olie de kaap van 100 dollar voor een vat nemen.
Oekraïne vraagt Turkije om zeestraten naar Zwarte Zee te blokkeren
Oekraïne heeft Turkije donderdag gevraagd om voor Russische schepen de toegang tot de zeestraten Bosporus en Dardanellen te blokkeren. Dat zou betekenen dat die schepen niet meer kunnen varen tussen de Zwarte Zee en de Middellandse Zee. Het verzoek werd overgemaakt door de Oekraïense ambassadeur in Ankara, Vasil Bodnar.
Turkije heeft onder internationaal recht de controle over de Bosporus en de Dardanellen. Handelsschepen krijgen in vredestijden vrije doorvaart. Voor marineschepen gelden beperkingen, die in tijden van oorlog nog opgeschroefd kunnen worden.
Bodnar vroeg Turkije ook om zijn luchtruim te sluiten, sancties tegen Rusland uit te vaardigen en Russische tegoeden in Turkije in beslag te nemen.
Vanuit Ankara is er momenteel geen reactie op de verzoeken.
Grootschalige aanval op luchthaven in de buurt van hoofdstad Kiev
Volgens het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken is de Antonov-luchthaven in Hostomel ingenomen door Rusland. Dat is ongeveer 30 kilometer ten noordwesten van het centrum van Kiev.
De grootschalige aanval gebeurde met Mi-8 aanvalshelikopters. Er zijn minstens drie Russische helikopters neergehaald, zo heeft het Oekraïense ministerie van Defensie donderdag laten weten. De Oekraïners vrezen ook dat de Russen luchtlandingen gaan uitvoeren om daarna op te rukken naar het regeringsdistrict in Kiev.
Volgens Oekraïense functionarissen zijn Russische militairen in voertuigen vanuit Belarus de regio rond de Oekraïense hoofdstad Kiev binnengedrongen.
Premier legt verklaring af aan begin van plenaire Kamer
Premier Alexander De Croo zal bij aanvang van de plenaire vergadering van donderdagmiddag een verklaring van de regering uitspreken over de Russische agressie in Oekraïne. Dat laat zijn woordvoerder weten.
De Croo riep het kernkabinet donderdagochtend in spoed bijeen naar aanleiding van de Russische inval in Oekraïne. De premier heeft het over "een aanval die ongehoord en ongezien is tegenover een onschuldig en soeverein land".
De Kamer komt om 14.15 uur bijeen.
Luchtvaartmaatschappijen staken vluchten naar Oekraïne
Verschillende Europese luchtvaartmaatschappijen hebben aangekondigd niet meer op Oekraïne te vliegen. Onder andere Lufthansa en prijsvechters Wizz Air en Ryanair zijn gestopt met vliegen van en naar Oekraïne. Dat gebeurde nadat het Oekraïense luchtruim werd gesloten vanwege de inval door Rusland.
Lufthansa had eerder al vluchten van en naar Kiev en Odessa geschrapt. Ook vluchten naar Lviv worden nu "om veiligheidsredenen" niet meer uitgevoerd. Wizz Air had eerder op donderdag al aangegeven alle vluchten van en naar Oekraïne te staken. Wizz Air vliegt vanaf Charleroi naar hoofdstad Kiev en naar Lviv, in het westen van Oekraïne. Ryanair meldt in een verklaring voorlopig ook niet meer op Oekraïne te zullen vliegen.
Air France stopte eerder deze week al met zijn vluchten tussen Parijs en Kiev. KLM, de zustermaatschappij van Air France, koos er vorige week al voor om niet meer naar het Oost-Europese land te vliegen.
Premier De Croo belt met Oekraïense ambtgenoot
Premier Alexander De Croo belt donderdagmiddag omstreeks 13 uur met zijn Oekraïense ambtgenoot Denis Sjmihal. Dat laat het kabinet van de premier weten.
De twee zullen de situatie in Oekraïne en de precieze noden van de Oekraïense regering bespreken, ook ter voorbereiding van het verdere overleg met de Europese partners later vandaag.
De premier legt omstreeks 14.15 uur in een Kamer een verklaring af over de Russische agressie in Oekraïne.
VN-vluchtelingenorganisatie vreest 'verwoestende gevolgen' inval
Vluchtelingenorganisatie United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR) vreest dat de Russische inval in Oekraïne "verwoestende gevolgen" zal hebben voor de burgerbevolking. De organisatie maakt zich ernstige zorgen en concludeert dat "oorlog geen winnaars kent, terwijl talloze levens worden verscheurd". Commissaris Filippo Grandi roept buurlanden op hun grenzen open te houden "voor mensen die veiligheid en bescherming zoeken".
De UNHCR benadrukt dat de levens van burgers en de civiele infrastructuur te allen tijde beschermd moeten worden, "in lijn met de internationale humanitaire wetten". Zowel in Oekraïne als in de omliggende landen breidt de organisatie haar "operaties en capaciteit" uit, staat in een verklaring. "We blijven toegewijd aan het steunen van de getroffen bevolking."
Wit-Russische president stelt Russisch-Oekraïense besprekingen in Minsk voor
De Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko heeft Russisch-Oekraïense besprekingen in Minsk voorgesteld, zo heeft het staatspersbureau BelTa donderdag gemeld.
"Het is mogelijk en het is vrij realistisch dit conflict te stoppen en alle kwesties op te lossen. Misschien horen ze me uit. Wij zullen geen bemiddelaars zijn (tijdens de mogelijke besprekingen in Minsk), wij hebben geen bemiddeling nodig, wij hebben al deze oorlog", zei de president op een operationele vergadering met het leger.
Naar de mening van Loekasjenko is het om bloedvergieten te vermijden en de escalatie te stoppen nodig aan de onderhandelingstafel te gaan zitten. Rusland zal dit echter nooit doen tenzij er vooraf overeenstemming is over wat er ter tafel ligt.
Oekraïners proberen in allerijl het land uit te vluchten na Russische inval
Na de Russische inval in Oekraïne, proberen veel Oekraïners in allerijl het land te ontvluchten. Dat meldt onder andere de Amerikaanse nieuwszender CNN op basis van ooggetuigenissen.
Beelden tonen hoe de wegen die uit de hoofdstad Kiev leiden volgepakt zijn met auto's die de stad zo snel mogelijk proberen te ontvluchten. Wachtrijen aan tankstations lopen dan ook op. "Al het verkeer rijdt zo snel als het kan dezelfde richting uit, naar het Westen, naar veiligere oorden", aldus CNN-journalist Matthew Chance in Kiev.
Achttien mensen gedood bij "militaire aanvallen" in zuiden van Oekraïne
Achttien mensen zijn omgekomen bij "militaire aanvallen" in een dorp in de regio Odessa in het zuiden van Oekraïne. Dat gebeurde donderdag tijdens de eerste uren van de Russische invasie, melden de regionale autoriteiten. "Acht mannen en tien vrouwen zijn gedood" in het dorp Lipetske, aldus de regionale overheid in een mededeling.
Israël veroordeelt "schending van de wereldorde"
De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Yaïr Lapid heeft de invasie van Rusland in Oekraïne donderdag veroordeeld. Hij spreekt over een "ernstige schending van de wereldorde".
Lapid benadrukte ook de "eeuwenoude, diepe en nauwe banden" tussen Israël en zowel Rusland als Oekraïne.
Hij sprak verder zijn bezorgdheid uit over de "tienduizenden Israëli's en honderdduizenden Joden" die in Rusland en Oekraïne wonen, en verzekerde dat hun bescherming de prioriteit van de Joodse staat is. Meer dan een miljoen immigranten uit de voormalige Sovjet-Unie hebben zich in de jaren negentig na de val van de Sovjetunie in Israël gevestigd.
Israël bevindt zich in een delicate positie op diplomatiek vlak. De VS is een belangrijke bondgenoot, maar het land wil Rusland ook niet te veel tegen de borst stoten aangezien er Russische troepen zijn in Syrië, waar een oorlog woedt en dat een buurland is van Israël.
Moldavië en Wit-Rusland sluiten deel luchtruim
Moldavië heeft vanaf 12 uur lokale tijd (11 uur bij ons) het luchtruim gesloten. Ook in Wit-Rusland is sinds 12 uur lokale tijd (10 uur bij ons) het luchtverkeer deels stilgelegd. Beide beslissingen komen er nadat Rusland Oekraïne is binnengevallen.
De Moldavische vicepremier Andrei Spinu verklaarde de beslissing door te verwijzen naar "de situatie in de regio".
Het Wit-Russische ministerie van Defensie sluit het luchtruim in het zuiden van het land om "het veilig gebruik van het luchtruim" te waarborgen.
Oekraïense VN-ambassadeur: "Er is geen vagevuur voor oorlogsmisdadigers, zij gaan rechtstreeks naar de hel"
Op het moment dat Poetin de start van een militaire operatie in Oekraïne aankondigde, zat de VN-veiligheidsraad samen over het conflict. "Uw president heeft ons de oorlog verklaard. Het is toch de verantwoordelijkheid van dit orgaan om oorlog te stoppen?", zo confronteerde de Oekraïense ambassadeur zijn Russische collega. "Dit is geen oorlog, dit is een militaire operatie in de Donbas-regio", reageerde die. Lees meer.
Oekraïens legervliegtuig stort neer nabij Kiev: vijf doden
Een vliegtuig van het Oekraïense leger is donderdag neergestort in Oboechiv, nabij de Oekraïense hoofdstad Kiev. Daarbij zijn vijf mensen om het leven gekomen. Dat hebben de Oekraïense autoriteiten meegedeeld.
Aan boord van het vliegtuig bevonden zich volgens de autoriteiten veertien mensen. Vijf kwamen om het leven.
Poetin bepaalt "tijdschema van operatie", zegt Kremlin
De Russische president Vladimir Poetin zal bepalen hoe lang de "militaire operatie van Rusland" in Oekraïne zal duren. Dat heeft Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov verklaard.
Het doel van de invasie is het land te demilitariseren en de "nazi's" uit te schakelen die zich volgens Poetin in het land bevinden. "Hoe kan een volk dat maar liefst 8 miljoen mensenlevens verloor tijdens de strijd tegen de nazi’s, de nazi’s steunen?”, zo reageerde de Oekraïense president Zelensky, die zelf joods is. “Hoe kan ik een nazi zijn? Leg dat maar eens uit aan mijn grootvader, een man die drie broers verloren heeft tijdens de Holocaust."
De operatie zal zo lang duren als nodig is, afhankelijk van de "resultaten" en de "relevantie" ervan, voegde het Kremlin eraan toe.
Nederland wil maximale sancties tegen Rusland na inval in Oekraïne
Nederland wil "maximale sancties" tegen Rusland. Dat zei premier Mark Rutte na een ministerraad. Hij noemde de Russische invasie van Oekraïne een "daad van ongekende agressie".
Hij wil niet zeggen hoe de sancties er precies moeten uitzien. Daarover moet binnen de Europese Unie nog consensus worden bereikt.
Rutte zei ook dat er de komende tijd in Nederland meer verplaatsingen van militairen en materieel te zien zullen zijn. Dat heeft te maken met de afspraken die binnen de NAVO gemaakt zijn.
Voorzitter Russisch parlement: "Inval moet oorlog in Europa vermijden"
Een volledige demilitarisering van Oekraïne is het doel van de Russische inval in het buurland. Dat is de enige manier om oorlog in Europa te vermijden. Dat zijn de woorden van de voorzitter van de Doema, het Russische parlement, schreef Volodin donderdag op chatapplicatie Telegram.
"De afgevaardigden van de Doema steunen het besluit van president Vladimir Vladimirovitsj Poetin om een speciale vredesoperatie uit te voeren. Hun doel is het beschermen van de mensen die in Oekraïne wonen," zo staat te lezen op het Telegramaccount van Vjatsjeslav Volodin. Hij riep de Oekraïners op de wapens neer te leggen en niet deel te nemen aan een mobilisatie.
Internationale Rode Kruis "ernstig bezorgd" om burgers
De voorzitter van het Internationaal Comité van het Rode Kruis (ICRC) Peter Maurer is "ernstig bezorgd over de veiligheid van de gemeenschappen in Oekraïne." Hij roept alle partijen in het conflict op om de burgers te beschermen.
"Men moet de internationale mensenrechten respecteren, net als het beschermen van burgers en noodzakelijke infrastructuren voor de bevolking", liet hij weten via sociale media. Medewerkers van het ICRC helpen momenteel met de meest dringende behoeften die mensen ter plaatse hebben. "Ze moeten hun werk kunnen blijven verder zetten", vulde de voorzitter nog aan.
© AFP — Mensen staan in de rij bij een apotheek in de Oekraïense hoofdstad Kiev. Litouwen kondigt noodtoestand af na Russische aanval
De Litouwse president Gitanas Nauseda heeft donderdag een decreet ondertekend waarmee hij de noodtoestand op het grondgebied van zijn land afkondigt.
"Het doel van deze noodtoestand is om het hoofd te bieden aan de ernstige bedreiging van de openbare veiligheid (...) als reactie op mogelijke ongeregeldheden en mogelijke provocaties waarbij grootschalige strijdkrachten in de Russische Federatie en de Republiek Wit-Rusland betrokken zijn", zei hij in een verklaring.
Volgens de Litouwse eerste minister Ingrida Simonyte biedt de noodtoestand de kans aan de autoriteiten om snel te kunnen handelen bij infrastructurele zaken of dingen aangaande cyberveiligheid. Het decreet vergemakkelijkt ook het gebruik van staatsreserves en versterkt de grensbescherming.
De noodtoestand trad in voege om 13.00 uur lokale tijd (12.00 uur Belgische tijd) en duurt tot 10 maart, zo staat nog in de verklaring.
De Litouwse president heeft de Europese Unie opgeroepen om niet alleen tegen Rusland maar ook tegen haar bondgenoot Wit-Rusland sancties in te stellen. "De agressie die vandaag wordt gevoerd, vertrekt vanuit dat land', besluit Nauseda.
© Photo News — De president van Litouwen Gitanas Nauseda. NAVO neemt "bijkomende stappen" om afschrikking en defensie te versterken
De militaire alliantie NAVO zal extra stappen ondernemen om de afschrikking en defensie te versterken. Dat laat het bondgenootschap weten in een verklaring, nadat Rusland Oekraïne binnenviel. Er worden dus meer militairen naar Oost-Europa gestuurd. "Grondtroepen en bijkomende luchtverdediging zullen ontplooid worden in de oostelijke flank van de Alliantie, net als bijkomende maritieme middelen", zo stelde een diplomaat aan het Franse persbureau AFP.
"We hebben besloten om, in overeenstemming met onze defensieplanning om alle bondgenoten te beschermen, bijkomende stappen te nemen om de afschrikking en verdediging over de hele Alliantie te versterken. Onze maatregelen zijn en blijven preventief, proportioneel en niet escalerend", zo luidt het in een mededeling na afloop van consultaties onder artikel 4.
De ambassadeurs van de NAVO-landen vergaderden vandaag in Brussel. De leiders van de dertig NAVO-landen houden vrijdag een digitale vergadering over de Russische aanval op Oekraïne. Diplomaten in Brussel hebben dat gezegd, volgens persagentschappen Belga en ANP.
Duitsland bereid tot "massale hulp" bij uittocht Oekraïners
De Duitse regering is bereid Polen en andere landen die aan Oekraïne grenzen bij te staan voor het geval dat daar veel Oekraïners naartoe vluchten. Deze belofte heeft minister van Binnenlandse Zaken Nancy Faeser gedaan. Ze houdt de bewegingen goed in de gaten en schiet de buurlanden te hulp als er een vluchtelingenstroom op gang komt. Minister Faeser liet zich niet uit over het toelaten van Oekraïners tot de bondsrepubliek.
De premier van Slowakije heeft donderdag toegezegd Oekraïense vluchtelingen te zullen helpen en Roemenië liet dinsdag weten dat het zich voorbereidt op de komst van een half miljoen mensen uit het buurland Oekraïne. Ook Polen, waar al veel Oekraïners verblijven, heeft voorbereidingen getroffen.
Robin Ramaekers in Kiev: "De invasie is totaal"
VTM NIEUWS-journalist Robin Ramaekers heeft zich de stad in begeven. Op enkele honderden meters zijn rookpluimen te zien. De rook zou van het gebouw van de inlichtingendienst van Oekraïne komen. Overal in Kiev is de paniek van de mensen te voelen. Momenteel patrouilleren ook Oekraïense legervoertuigen in de stad. De Oekraïense president Zelensky heeft alle burger opgeroepen om zich te bewapenen en te verzetten. "De invasie is totaal, overal in het land", vertelt de oorlogsjournalist.
Twitter verwijderde “per ongeluk” accounts met informatie over crisis Oekraïne
Net op het moment dat de accounts het meest nodig waren, blokkeerde Twitter ze. Sommigen dachten aan een gecoördineerde sabotage door Rusland, wat Twitter formeel ontkent. Lees meer.
Adviseur Zelensky: Oekraïne wordt geraakt door tweede golf aan bombardementen
De eerste golf werd gelanceerd kort nadat de Russische president Poetin vanochtend de militaire operatie in Oekraïne afkondigde. De tweede golf raketaanvallen is nu begonnen, zei een adviseur van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky.
18 personen gedood door raketaanval in Odessa
In de havenstad Odessa aan de Zwarte Zee zijn volgens regionale autoriteiten 18 personen omgekomen. Ze zouden gedood zijn door een raketaanval, meldt persagentschap Reuters.
NAVO houdt 100 gevechtsvliegtuigen klaar
De NAVO houdt 100 gevechtsvliegtuigen klaar om zijn capaciteit uit te breiden na de inval van Rusland in Oekraïne. Dat heeft NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg gezegd. De leiders van de dertig NAVO-landen houden vrijdag een digitale vergadering over de Russische aanval op Oekraïne.
"We moeten reageren met hernieuwde vastberadenheid en zelfs sterker", zei Stoltenberg op een persconferentie na een spoedvergadering van NAVO-ambassadeurs. Nog volgens Stoltenberg gaat het om een "defensieve actie".
© AP — NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg. Steenrijke oligarchen later vandaag in meeting met Poetin
De steenrijke miljardairs met veel politieke invloed in Rusland worden verwacht op het Kremlin later vandaag. Lees meer.
FOD Buitenlandse Zaken opent callcenter voor mensen met familie in Oekraïne
Naar aanleiding van de recente gebeurtenissen in Oekraïne heeft Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken beslist om zijn callcenter te openen, zo wordt meegedeeld op Twitter. Mensen met Belgische familie of verwanten in Oekraïne kunnen terecht op het nummer 02/501.40.00.
Woensdag luidde het dat er zich nog zo'n 223 Belgen en hun naaste familie in het land zouden bevinden. Minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès riep de Belgen op om het land te verlaten, omdat evacuatie niet gegarandeerd kan worden, luidde het toen.
Nieuw-Zeeland legt sancties op tegen Rusland
Nieuw-Zeeland heeft de inval van Rusland in Oekraïne scherp veroordeeld en spreekt over een "flagrante schending van internationale basisregels". Premier Jacinda Ardern kondigde sancties aan.
Zo komt er een gericht inreisverbod voor Russische regeringsfunctionarissen en anderen die in verband worden gebracht met de invasie in Oekraïne, en een verbod op de uitvoer van goederen naar het Russische leger.
"Een onvoorstelbaar aantal onschuldige levens zou verloren kunnen gaan door het besluit van Rusland om deze absoluut vermijdbare weg in te slaan," verklaarde Ardern. Moskou moet de militaire operaties in Oekraïne onmiddellijk staken en zich permanent terugtrekken om een "catastrofaal en zinloos verlies" van mensenlevens te voorkomen, zei ze.
Poetin kan de gas- en oliekranen dichtdraaien, maar dat is niet het ergste doemscenario voor Europa. Expert legt uit
Terwijl de Russische president Vladimir Poetin ongestoord zijn gang gaat in het oosten van Oekraïne, blijft het Westen hem met fluwelen handschoenen aanpakken. Is het omdat we zo afhankelijk zijn van Rusland? Als het land de oliekraan dichtdraait, hebben we hier in België inderdaad een probleem. Maar is dat onze grootste zorg? Of ligt er nog een veel erger scenario op de loer?
Rusland streeft naar pro-Russische regering in Oekraïne
Moskou streeft naar een pro-Russische regering in Oekraïne, en wil daarmee de Amerikaanse invloed verdrijven. Dat zegt een hooggeplaatste Russische parlementariër na de Russische invasie in het buurland.
Een woordvoerder van de Russische machthebbers in het Kremlin weigerde te zeggen of de Russen een 'eigen' regering in Kiev willen installeren.
UNICEF vreest voor ontheemde families in Oekraïne
UNICEF vreest dat tienduizenden families in Oekraïne zullen moeten vluchten vanwege de Russische inval en daardoor aangewezen zullen zijn op noodhulp. De VN-organisatie maakt zich grote zorgen over het lot van de 7,5 miljoen kinderen in het land en roept op tot een onmiddellijk staakt-het-vuren.
Volgens UNICEF zijn "essentiële waterinfrastructuur en onderwijsfaciliteiten" in het land beschadigd geraakt door het geweld. De hulporganisatie schaalt de noodhulp in Oekraïne op en brengt onder meer schoon drinkwater naar de conflictgebieden. Ook verlenen hulpverleners hulp aan kinderen die trauma's hebben opgelopen.
"UNICEF roept ook alle partijen op om zich te onthouden van aanvallen op essentiële basisvoorzieningen waarvan kinderen afhankelijk zijn, zoals water- en reinigingssystemen, gezondheidsfaciliteiten en scholen", zegt UNICEF-directeur Catherine Russell. Ook vraagt de organisatie om 15 miljoen dollar (omgerekend ruim 13 miljoen euro) aan noodfinanciering voor humanitaire hulp aan Oekraïense kinderen.
Extra uitzending van VTM NIEUWS om 12 uur
VTM NIEUWS gaat om 12 uur live met een extra uitzending naar aanleiding van de Russische aanval op Oekraïne.
Rusland valt militair vliegveld nabij Kiev aan
Russische helikopters vallen een militair vliegveld in de buurt van de Oekraïense hoofdstad Kiev aan. Oekraïne zegt drie van die helikopters te hebben neergeschoten.
De gevechten gaan om luchtmachtbasis Hostomel, ongeveer 25 kilometer ten noordwesten van het centrum van Kiev. Volgens onbevestigde berichten wordt de aanval uitgevoerd met enkele tientallen Russische helikopters vanuit Belarus.
Turkije wil "zo snel mogelijk" eind aan "onrechtvaardige en illegale" interventie
Turkije heeft Rusland donderdag opgeroepen "zo snel mogelijk" een eind te maken aan zijn "onrechtvaardige en illegale" interventie in Oekraïne. Ankara omschrijft de inval als "een bedreiging voor de wereldwijde en regionale veiligheid."
"Het is een zware schending van het internationaal recht", stellen het Turkse presidentschap en het ministerie van Buitenlandse Zaken in een dubbel communiqué.
Turks president Recep Tayyip Erdogan sprak in een televisietoespraak over "een zware klap voor de vrede en de regionale stabiliteit." Hij riep nog eens op de problemen "via dialoog" op te lossen.
Nederlandse gevechtsvliegtuigen ingezet voor bewaken Oost-Europees luchtruim
Twee Nederlandse F-35's worden ingezet voor de bewaking van het NAVO-luchtruim boven Oost-Europa. Dat meldt het ministerie van Defensie. De gevechtsvliegtuigen opereren vanaf vliegbasis Leeuwarden.
De inzet heeft te maken met de grootscheepse Russische militaire inval in Oekraïne. Het is voor het eerst dat de Nederlandse F-35's officieel worden ingezet. Over deze extra capaciteit waren eerder afspraken gemaakt met de NAVO, aldus Defensie.
Beide vliegtuigen kunnen met behulp van tankvliegtuigen lang in de lucht blijven. Waar ze precies worden ingezet, maakt het ministerie niet bekend. De toestellen keren na hun dagelijkse inzet weer terug naar de basis bij de Friese hoofdstad.
Deze inzet staat los van de twee F-35's die in april en mei het luchtruim gaan bewaken in het zuidoosten van Europa. Die beide toestellen worden dan met zo'n negentig man ondersteunend personeel in Bulgarije gestationeerd.
Ook Brussels Gewest schort alle uitvoervergunningen naar Rusland op
Brussels staatssecretaris voor Buitenlandse Handel Pascal Smet heeft door de militaire escalatie van het conflict tussen Rusland en Oekraïne besloten om namens het Brussels Gewest alle geldige vergunningen voor goederen voor tweeërlei gebruik (individuele en globale vergunningen) met als bestemming Rusland op te schorten en ook geen nieuwe aanvragen te behandelen voor goederen en technologie voor tweeërlei gebruik. Zo laat hij donderdagmiddag weten.
De opschorting is van onbepaalde duur, maar zal dagelijks opnieuw worden geëvalueerd .
Europese Centrale Bank houdt gevolgen invasie Oekraïne nauwlettend in de gaten
Donderdag stond al een informele bijeenkomst gepland van de beleidsmakers van de ECB vooruitlopend op de beleidsvergadering van begin maart. Die informele bijeenkomst zal niet tot een snellere aanpassing van het beleid leiden, geeft de centrale bank aan. "Tijdens de vergadering in maart zal de ECB de economische prognoses grondig evalueren", zo staat in de verklaring. Daarbij worden ook "recente geopolitieke ontwikkelingen" meegenomen.
Tijdens de vergadering in maart zou de ECB kunnen besluiten de steunpakketten versneld af te bouwen. Dat zou ruimte bieden voor een renteverhoging tegen het einde van het jaar. Vanwege de hoge inflatie zinspelen verschillende ECB-leden hier al enige tijd op.
EU-parlement steunt 'ongezien' zwaar antwoord op Russische inval
Het Europees Parlement steunt "een ongezien Europees en internationaal antwoord, inclusief nieuwe en zware sancties", op de Russische inval in Oekraïne. "Zware strafmaatregelen moeten duidelijk maken dat we het Kremlin verantwoordelijk houden", zeggen de voorzitter en fractieleiders van het parlement in een gezamenlijke verklaring. Ze organiseren een extra plenaire vergadering over de situatie op 1 maart, maken ze bekend.
Voorzitter Roberta Metsola had de leiders van het parlement bij zich geroepen na de invasie in Oekraïne. In de verklaring veroordelen ze de invasie "in de sterkst mogelijke bewoordingen." "De aanval is gericht tegen ons model van een democratische samenleving en kan niet onbeantwoord blijven." Ze spreken ook hun steun uit voor de bevolking van Oekraïne.
Boris Johnson wil spoedzitting met staatshoofden en regeringsleiders NAVO
De Britse premier Boris Johnson heeft donderdag de staatshoofden en regeringsleiders van de NAVO-landen opgeroepen om "zo snel mogelijk" in een spoedzitting bijeen te komen.
Shell: alles doen om Europa van energie te blijven voorzien
De Britse oliereus Shell zal "alles doen wat het kan" om Europa van gas en olie te blijven voorzien als de toevoer door de aanval van Rusland op Oekraïne verstoord wordt. Het olie- en gasconcern volgt de situatie in en om Rusland op de voet, laat het in een geschreven reactie weten. Over de gevolgen van mogelijke sancties weigert Shell te speculeren.
"Als er verstoringen zijn, mogelijk door sancties of iets anders, zullen we uiteraard alles doen wat we kunnen om de voorraden in Europa op peil te houden", verklaart het bedrijf met Brits-Nederlandse roots. Dat zou kunnen door Europese faciliteiten optimaal te benutten, maar ook transporten van vloeibaar gemaakt aardgas zouden naar Europa kunnen worden omgeleid.
In Oekraïne heeft het bedrijf ook een handvol medewerkers. Onder meer de landendirecteur is uit het land vertrokken en werkt vanuit elders, laat een Shell-woordvoerder weten. "De veiligheid van onze medewerkers in Oekraïne is de grootste prioriteit van Shell", meldt het bedrijf verder.
De Europese Unie en andere mogendheden hebben harde economische en financiële sancties afgekondigd tegen Rusland, maar over wat dat mogelijk betekent voor Shell wil een woordvoerder niets kwijt. Shell is in het olie- en gasrijke land onder andere actief als aandeelhouder van Sachalin-2, een van 's werelds grootste installaties voor olie en vloeibaar gemaakt gas. Het project is voor net geen 27,5 procent in handen van Shell en voor de helft plus één aandeel van het Russische staatsgasbedrijf Gazprom.
Zelensky roept landgenoten op wapens op te nemen
De Oekraïense regering roept alle burgers op om hun land te verdedigen. "We worden aangevallen vanuit het noorden, het oosten en het zuiden," zo verklaarde president Volodymyr Zelensky in een televisietoespraak.
"We zullen iedereen die bereid is Oekraïne te verdedigen, een wapen in handen geven", aldus Zelensky. "Iedereen die een militaire opleiding en ervaring heeft, wordt opgeroepen zich te melden bij het ministerie van Defensie en deel te nemen aan de grootschalige mobilisatie."
De Oekraïense politie liet weten dat ze wapens zouden uitdelen aan veteranen.
"Rusland heeft Oekraïne donderdagochtend verraderlijk en gemeen aangevallen, net zoals het fascistische Duitsland in de Tweede Wereldoorlog heeft gedaan. Rusland staat aan de kant van het kwaad," zo zei hij.
Moskou zegt geen Oekraïense steden te bestoken
Het Russisch leger vuurt geen raketten af op Oekraïense steden, het bombardeert ze ook niet en er zijn ook geen artillerie-aanvallen op. Dit heeft woordvoerder Igor Konasjenkov van het Russisch ministerie van Defensie donderdag op de televisie gezegd. Burgers "hebben niets te vrezen", verzekerde hij.
Nog volgens de woordvoerder hebben de pro-Russische separatisten in het oosten van Oekraïne terrein gewonnen op het Oekraïense regeringsleger. In de regio Donetsk zijn de rebellen drie kilometer en in de regio Loehansk anderhalve kilometer opgerukt.
Vlaanderen schorst tijdelijk leveringsvergunningen naar Rusland
Vlaanderen schorst met onmiddellijke ingang alle lopende leververgunningen naar Rusland. Dat heeft Vlaams minister-president Jan Jambon donderdag bekendgemaakt. Volgens Jambon gaat het om een tijdelijke maatregel die "dagelijks wordt geëvalueerd in het licht van de feitelijke ontwikkelingen".
Het gaat dan met name om leveringen waarvoor een vergunning nodig is en meer bepaald elke uitvoer naar Rusland "die als eindgebruik mogelijk defensiegerelateerde productie, ontwikkeling of onderhoud heeft". Voor transacties waarvoor geen vergunning nodig is, wordt ook "waakzaamheid" gevraagd.
"We verwachten dat de Europese Unie overgaat tot verdere sancties met betrekking tot de uitvoer van dual use- of dual use-gerelateerde goederen naar Rusland", aldus nog Jambon. Dual use-goederen zijn producten, diensten en technologieën die zowel voor civiele als voor militaire doeleinden kunnen worden gebruikt.
Oekraïne: ruim veertig militairen en circa tien burgers dood
Meer dan veertig Oekraïense militairen en ongeveer tien burgers zijn gedood in de eerste uren van de Russische invasie. Dat zegt een belangrijke adviseur van de regering in Kiev. Enkele tientallen militairen zouden gewond zijn geraakt bij de eerste gevechten.
Oekraïne claimt dat het tot nu toe vijftig Russische militairen heeft gedood in de omgeving van Loehansk. Zes Russische vliegtuigen zouden zijn neergehaald en in de buurt van Charkov zouden vier Russische tanks zijn verwoest. Rusland ontkent de berichten.
Volgens Oekraïne is een Russische aanval op de stad Sjtsjastia in de regio Loehansk afgeslagen. De grenswacht van Oekraïne zegt dat drie mensen zijn gesneuveld in de zuidelijke regio Cherson, niet ver van het schiereiland de Krim.
Beelden tonen ravage Russische bombardementen in Oekraïne
In video's is te zien hoe de bombardementen van Rusland een ravage achterlaten in buurland Oekraïne. Opgelet voor de harde beelden.
Russische oppositieleider Navalny keert zich tegen oorlog
De gevangenzittende Russische oppositieleider Aleksej Navalny heeft in een videoboodschap laten weten dat hij volstrekt tegen de oorlog is die president Vladimir Poetin in Oekraïne is begonnen. Volgens Navalny wordt die gevoerd "om te verhullen hoe de Russen worden bestolen en om de aandacht af te leiden van de binnenlandse problemen van het land, met name de economische neergang".
De 45-jarige Navalny wordt gezien als de belangrijkste politieke tegenstander van president Poetin. Hij heeft jarenlang met behulp van sociale media machtsmisbruik en corruptie aan de kaak gesteld. In de steden heeft hij veel aanhang verworven. Hij zit gevangen op grond van omstreden veroordelingen die te maken hebben met beschuldigingen van tien jaar geleden. Hij kreeg destijds voorwaardelijke celstraffen, maar hij zit sinds begin 2021 weer vast.
Een mensenrechtenactiviste in Moskou, Marina Litvinovitsj, heeft opgeroepen donderdag tegen de oorlog te betogen.
Oekraïne verbreekt diplomatieke banden met Rusland
Oekraïne heeft de diplomatieke banden met Rusland verbroken. President Volodymyr Zelensky heeft dat gezegd nadat Rusland zijn land was binnengevallen. Oekraïners die tegen de Russen willen vechten krijgen een wapen, aldus de president. Straffen wegens wapenbezit worden kwijtgescholden.
Oekraïne heeft vier consulaten: in Sint-Petersburg, Rostov-aan-Don, Jekaterinburg en Novosibirsk, naast de ambassade in Moskou.
Minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Kuleba heeft president Zelenski onlangs geadviseerd de diplomatieke betrekkingen te verbreken. De permanente vertegenwoordiger van Oekraïne is naar Kiev teruggeroepen voor overleg nadat Rusland eerder deze week de oostelijke Oekraïense separatistische regio's Donetsk en Loehansk als onafhankelijke staten had erkend. Rusland en Oekraïne hebben al jaren geen ambassadeurs meer in het buurland.
IN KAART. Deze Oekraïense plaatsen werden al getroffen door de Russische invasie
De aanval van Rusland op buurland Oekraïne komt zowel vanuit het noorden, als vanuit het oosten en het zuiden. Lees hier meer over de verschillende offensieven van Poetins leger.
Vlaams minister van Media Dalle: "Oorlog wordt ook online gevoerd, wees kritisch en voorzichtig"
Vlaams minister van Media Benjamin Dalle roept de bevolking, en in het bijzonder ook nieuwsredacties, op om "bijzonder kritisch en voorzichtig" om te springen met mogelijk gemanipuleerde beelden en desinformatie die circuleren over de Russische inval in Oekraïne. "Desinformatie maakt deel uit van de moderne oorlogsvoering. We weten ook dat de Russen daar een bepaalde traditie in hebben. Mijn oproep aan de mensen en de redacties is om daar erg voorzichtig mee om te gaan", zegt minister Dalle aan persagentschap Belga.
Volgens de mediaminister past het verspreiden van vals nieuws in een bewuste strategie. "We weten uit onderzoek dat dat soort vals nieuws goed scoort online en op sociale media en zich ook sneller verspreidt. Maar mensen moeten zich ervan bewust zijn dat dit zeker niet onschuldig is. Mijn oproep aan de mensen en de nieuwsredacties is om daar zeer voorzichtig mee om te springen. En zeker redacties moeten zoals altijd vasthouden aan het principe van 'check' en 'double check'", legt de minister uit.
Oekraïens leger zegt vijftigtal "Russische bezetters" te hebben gedood
n de regio van Loehansk, in het oosten van Oekraïne, is een vijftigtal "Russische bezetters" gedood. Dat zegt het Oekraïense leger, nu Rusland begonnen is met een grootschalige aanval op Oekraïne. De "Russische bezetters" zouden uitgeschakeld zijn in de buurt van Tsjttsjastia
De term "Russische bezetter" kan zowel slaan op Russische soldaten als op separatistische pro-Russische rebellen in het oosten van Oekraïne.
De opperbevelhebber van de Oekraïense troepen had eerder gesproken over "verliezen" van Russische vliegtuigen en pantservoertuigen, maar het Russische ministerie van Defensie deed dit af als "absolute leugens".
De Volksmilitie van Donetsk, die andere zelfverklaarde Volksrepubliek in het oosten van Oekraïne, maakte dan weer gewag van één gedode burger en vijf gewonden door bombardementen van het Oekraïense leger. De slachtoffers vielen in de stad Gorlovka.
Rusland sluit 10 luchthavens tot 2 maart
Rusland sluit tijdelijk meer dan 10 luchthavens in het zuiden van het land en op de Krim. Dat meldt de Russische luchtvaartautoriteit Rosaviatsija. Het luchtruim boven Oekraïne is sinds donderdagochtend vroeg afgesloten.
Het gaat onder meer over de luchthavens van Rostov, Krasnodar, Koersk, Voronezj en Simferopol. Mensen worden "met klem" aangeraden om niet naar de luchthavens te gaan. In Sotsji, aan de Zwarte Zee, vinden wel nog operaties plaats.
Bijna 200 vluchten zijn op de luchthaven van Moskou vertraagd of geannuleerd.
Carolien van Nunen in Moskou: "Ik zag in Poetin zijn speech de drang om zich te bewijzen"
Voor heel wat Russen is de invasie ook een verrassing. Ze hadden zich al voorbereid dat er in Loehansk en Donetsk een actie zou komen, maar dit is toch veel grootschaliger. Vorig weekend zei het Kremlin nog dat er geen oorlog komt. Maar je kan dit niets anders dan een invasie noemen. "Ik zag in Poetin zijn speech een grote drang om zich te bewijzen. Hij voelt zich duidelijk bedrogen door de wereld en komt daarom met deze acties", vertelt VTM NIEUWS-journaliste Carolien van Nunen vanuit Moskou.
President Litouwen wil noodtoestand en "krachtige reactie" op Rusland
President Gitanas Nauseda van Litouwen heeft het parlement gevraagd de noodtoestand uit te roepen in het land. Hij reageert daarmee op de Russische inval in het bevriende Oekraïne. Samen met andere Baltische staten en Polen heeft Litouwen een beroep gedaan op artikel 4 van de NAVO, waarin staat dat de lidstaten overleg zullen voeren als een van hen zich bedreigd voelt in zijn "territoriale integriteit, politieke onafhankelijkheid of veiligheid". De ambassadeurs van de NAVO-landen zijn donderdagochtend in spoedberaad bijeen.
"Alleen een verenigde en krachtige reactie van het democratische Westen kan Rusland tegenhouden", zegt Nauseda op Twitter. Volgens hem kan de toekomst van heel Europa afhangen van "hoe we de komende uren en dagen reageren". Nauseda zegt dat de aanval op Oekraïne "miljoenen onschuldige mensen in gevaar brengt en de fundamenten van de internationale orde ondermijnt".
Litouwen grenst niet direct aan Rusland, maar wel aan de Russische exclave Kaliningrad.
Pools leger in hoogste staat paraatheid na invasie in Oekraïne
Polen brengt zijn leger in de hoogste staat van paraatheid na de Russische inval in buurland Oekraïne. Alle militairen worden naar de kazernes geroepen en alle verloven zijn ingetrokken, melden Poolse media. In de grensplaats Medyka, ongeveer 80 kilometer ten westen van Lviv, klinkt het luchtalarm.
VTM NIEUWS-journaliste Hannelore Simoens: "Belgische troepen staan klaar om NAVO te helpen"
Op dit moment zit het hoogste politieke en militaire orgaan van de NAVO samen. Om 10.30 uur komt het kernkabinet samen. De Belgische NAVO-ambassadeur de Chef van Defensie (CHOD) en het hoofd van de militaire inlichtingendienst ADIV schuiven mee aan. Dat vertelt VTM NIEUWS-journaliste Hannelore Simoens.
Gisteren besliste de regering om geen troepen of wapens te sturen, maar wel "materiaal zoals helmen en humanitaire middelen zoals tenten, eetgerief en toiletkits". Onze soldaten staan klaar als de NAVO daarom vraagt. "Ons land verwacht dat het dat gaat doen. Ons land kan dan meteen 300 soldaten sturen en even later nog enkele honderden mensen", aldus Simoens.
Noodtoestand Moldavië vanwege vluchtelingen uit buurland Oekraïne
Moldavië zal de noodtoestand uitroepen vanwege de Russische inval in buurland Oekraïne. Het land is bereid om tienduizenden vluchtelingen uit Oekraïne op te vangen, zei de Moldavische president Maia Sandu donderdag.
Moldavië is net als Oekraïne een voormalige Sovjet-republiek. Het land heeft ook, net als Oekraïne, een afvallige pro-Russische regio. Dit is Transnistrië. Die streek is feitelijk zo goed als onafhankelijk maar wordt door niemand erkend. Transnistrië grenst aan Oekraïne. In de regio is een onbekend aantal Russische militairen gestationeerd, tot ongenoegen van de regering van Moldavië. Oekraïne zei vorige week dat de Russische militairen in Transnistrië betrokken zouden kunnen worden bij een aanval op Oekraïne.
Het Russische ministerie van Defensie liet donderdag via persbureau Interfax weten dat zijn militairen in Transnistrië een "antiterreuroefening" houden.
Robin Ramaekers in Kiev: "We zitten hier in het oog van de storm"
Robin Ramaekers in de Oekraïense hoofdstad Kiev met een update over de invasie van Rusland: "Het is eigenlijk een hallicinante situatie. We zitten hier letterlijk in het oog van de storm." Het wordt ook zeer druk in Kiev. Er ontstaan gigantische files, omdat mensen massaal de hoofdstad willen ontvluchten, ze trekken onder meer naar de Poolse grens.
Loekasjenko: "Wit-Russische leger neemt niet deel aan invasie"
De Wit-Russische president Alexander Loekasjenko, bondgenoot van Rusland, heeft donderdag gezegd dat het Wit-Russische leger niet deelneemt aan de door Rusland gelanceerde invasie van Oekraïne.
"Onze troepen nemen niet deel aan deze operatie," zei Loekasjenko tijdens een vergadering met zijn legerchefs, zo citeerde het staatsagentschap Belta hem.
Volgens Kiev gebruiken de Russische strijdkrachten Wit-Russisch grondgebied, waar al wekenlang een contingent voor manoeuvres was gestationeerd, bij hun aanval op Oekraïne.
Volgens Loekasjenko heeft de Russische president, die hem voor de invasie belde, hem "zeer gedetailleerd ingelicht over de situatie" en hem gezegd dat de invasie tot doel had "een einde te maken aan de genocide op de bevolking in de regio's Donetsk en Loehansk".
Leider van Volksrepubliek Donetsk voorspelt "geen lange gevechten"
Nu de Russische troepen het oosten van Oekraïne binnengetrokken zijn, heeft Denis Poesjilin, leider van de zelfverklaarde pro-Russische Volksrepubliek Donetsk, aangekondigd dat er "geen lange gevechten" zullen zijn. "De bevrijdingsbeweging zal vrij snel eindigen", luidde het op Russische televisiezenders. Steden en dorpen in de regio zullen "in de nabije toekomst bevrijd worden."
Volgens Poesjilin is het commandocentrum van de militaire operatie van het Oekraïense leger in de Donbass "zo goed als vernield". "Inwoners van de Volksrepubliek Donetsk hebben niks te vrezen", aldus nog de separatistische leider.
Staatssecretaris Mahdi wil ruime visumacties tegen Rusland
Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) wil dat er in het licht van de Russische aanvallen op Oekraïne ruime visumsancties tegen Rusland genomen worden.
De EU-lidstaten keurden woensdag vooral economische sancties goed. Er werd ook beslist de lijst met inreisverboden en sancties voor individuen die meehielpen Oekraïne te bedreigen en zo zijn onafhankelijkheid als land in gevaar te brengen, uit te breiden.
Voor Mahdi moeten ook ruimere visumsancties mogelijk zijn. Dit gaat over de volledige opschorting van de aanvragen tot verblijf ingediend door Russen zolang de bedreiging van Oekraïne en het Oekraïense volk aanhoudt. Daarom vraagt hij de Europese Commissie om een voorstel tot maatregelen uit te werken. De staatssecretaris is voorstander om dit op EU-niveau goed te keuren om samen één blok te vormen tegen deze Russische agressie.
Visumaanvragen vanuit Rusland komen voornamelijk van studenten, arbeiders, toeristen, gezinsherenigers en personen die een visum voor kort en lang verblijf willen. "De roekeloze aanval van Rusland noopt ons tot voorzichtigheid ten aanzien van Russen die naar België wensen te komen. Voorlopig zijn Russen hier niet welkom, een algemene visumstop voor Russen mag geen taboe zijn. Het is nu zaak om de Oekraïense bevolking volledig te steunen", besluit Sammy Mahdi.
De staatssecretaris wil wel nog een uitzondering maken voor Russische activisten die omwille van hun activiteiten in Rusland gevaar lopen en een humanitair visum zouden aanvragen.
Baltische staten veroordelen Russische inval
De ministers van Buitenlandse Zaken van de Baltische staten hebben de Russische inval in Oekraïne scherp veroordeeld. "Deze daad van agressie is onaanvaardbaar. Het is een flagrante schending van het internationaal recht, van alle internationale normen en een misdaad tegen het Oekraïense volk", klinkt het donderdag in een gezamenlijke mededeling.
De buitenlandministers van Estland, Letland en Litouwen riepen de internationale gemeenschap op tot een vastberaden en resolute reactie.
Behalve zware sancties en een politieke isolatie voor Rusland, moet Oekraïne ook economische, financiële, humanitaire en militaire bijstand krijgen. "We moeten de Oekraïners dringend wapens, munitie en iedere andere mogelijke vorm van militaire steun ter zelfverdediging ter beschikking stellen", klinkt het.
China: Russisch militair optreden in Oekraïne is geen invasie
China ziet in de militaire acties van Rusland in Oekraïne geen invasie, aldus een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Maar China houdt de situatie heel scherp in de gaten. De volksrepubliek heeft via de staatsmedia opgeroepen tot hervatting van de diplomatie in het conflict over Oekraïne. "De deur naar een vreedzame oplossing is nog niet helemaal dicht en mag ook nooit gesloten worden", vindt Beijing.
De Chinese VN-ambassadeur heeft in New York beklemtoond dat de situatie niet nog verder uit de hand mag lopen en dat zijn land daarom doorgaat gesprekken te voeren met de betrokken partijen. China noemt de toestand in Oekraïne kritiek en is bezorgd over het lot van landgenoten in dat land. Die worden aangeraden Chinese vlaggen toonbaar mee te nemen als ze de deur uitgaan.
Oekraïense president beveelt "maximaal aantal slachtoffers" bij Russische troepen
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft zijn troepen opgedragen zoveel mogelijk slachtoffers te maken bij het binnenvallende Russische leger, zo heeft de opperbevelhebber van de Oekraïense strijdkrachten, generaal Valery Zaluzhny, op Facebook gezegd.
"De president, de opperbevelhebber van de strijdkrachten, heeft bevolen om bij de agressor zoveel mogelijk slachtoffers te maken," zei de generaal, die verzekerde dat het Oekraïense leger de vijandelijke aanvallen "met waardigheid beantwoordde".
"Oekraïense troepen verlaten posities en leggen wapens neer", claimt Russisch defensieministerie
Oekraïense troepen verlaten hun posities in groten getale en leggen hun wapens neer. Dat heeft het Russische ministerie van Defensie donderdag meegedeeld.
"Op basis van inlichtingen verlaten Oekraïense militairen hun posities in groten getale en leggen ze de wapens neer", klinkt het. "Er worden geen aanvallen uitgevoerd op de posities waar de Oekraïense troepen zich hebben overgegeven."
Nog volgens het ministerie worden "precisiewapens" gebruikt om militaire sites, luchtafweer en luchtmachtbasissen onschadelijk te maken.
Polen wil NAVO-procedure voor bedreiging leden inschakelen
Polen en een aantal andere NAVO-landen hebben het bondgenootschap gevraagd de procedure in werking te zetten voor wanneer een lidstaat zich bedreigd voelt. Als dat zogeheten artikel 4 wordt ingeschakeld buigt de NAVO zich met spoed over dreigend gevaar en kunnen lidstaten elkaar hulp toezeggen met bijvoorbeeld inlichtingen. De ambassadeurs van de NAVO-landen zijn donderdagochtend in spoedberaad bijeen.
Ook het naburige Letland zinspeelde al op een beroep op artikel 4 van het NAVO-handvest. Dat is veel lichter dan het inschakelen van de militaire bijstand van alle bondgenoten met het befaamde artikel 5. Het is bedoeld voor het geval dat een lidstaat zijn "territoriale integriteit, politieke onafhankelijkheid of veiligheid" in het gedrang ziet. Polen, de Baltische staten en ook zuidelijker NAVO-landen als Roemenië en Bulgarije maken zich grote zorgen nu Rusland het naburige Oekraïne is binnengevallen.
Polen heeft het verzoek ingediend "samen met een groep bondgenoten", laat de regering in Warschau weten. Oekraïne is geen NAVO-land en kan daarom geen beroep doen op de afspraken van de westerse alliantie.
Toen Rusland in 2014 het Oekraïense schiereiland de Krim annexeerde deed Polen ook al eens een beroep op artikel 4.
Inwoners opgeschrikt door explosies in Oost-Oekraïense Kharkiv
In het Oekraïense Kharkiv zijn bij zonsopgang verschillende explosies gemeld in de stad. Buurtbewoners verklaren hoe ze wakker werden door de schoten. Sasha, een jonge Oekraïense vrouw, kan het maar moeilijk geloven: “Ik besefte plots dat de schoten geen vuurwerk, maar explosies waren.”
Raad van Europa "veroordeelt Russische militaire aanval met klem"
De Raad van Europa, waarvan zowel Oekraïne als Rusland lid zijn, veroordeelt de Russische inval "met klem". Dat heeft secretaris-generaal Marija Pejcinovic Buric donderdag gezegd in een mededeling.
"We zullen snel de nodige maatregelen nemen om te reageren op de actuele situatie", klinkt het voorts. Buric voegde er nog aan toe dat de Russische aanval op Oekraïne "een flagrante schending is van de statuten van de Raad van Europa en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens".
Bel20 zakt drie procent, ook andere Europese beurzen openen met stevige verliezen
De Russische inval in Oekraïne stuurt de Europese beursindices donderdag fors lager na de openingsbel. In Brussel opende de Bel20 met een verlies van zowat 3,2 procent.
Brussel beperkt zo de schade in vergelijking met de beurzen van Frankfurt en Parijs. De Dax in Frankfurt verliest 4,39 procent, de Parijse CAC40 4,19 procent. In Amsterdam gaat de AEX-index 3,6 procent lager. De beurs van Londen kan het verlies beperken tot een minus van 2,55 procent.
Separatisten hebben naar eigen zeggen twee Oekraïense vliegtuigen neergehaald
De separatisten in Loehansk hebben naar eigen zeggen twee Oekraïense vliegtuigen neergehaald in de buurt van Smeloye en Stepovoye. Dat heeft de volksmilitie van Loehansk donderdag gemeld.
Het gaat om twee militaire Su-24-vliegtuigen. Ook werden twee Bayraktar TB2-drones neegehaald in de regio.
Oekraïne: ook veiligheid Europese burgers op het spel
Oekraïne ziet de Russische inval als bedreiging voor zowel Oekraïense burgers als voor alle inwoners van Europa. Ook de toekomst van de wereld staat volgens het land op het spel. Het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken spreekt van een poging het land te vernietigen. Het ministerie zegt in een verklaring dat "alleen gezamenlijke en cruciale handelingen Vladimir Poetins agressie tegen Oekraïne kunnen stoppen".
Oekraïne zegt zich te gaan verdedigen en dat "de strijdlust van ons leger hoog is". Onze verdedigers zullen Oekraïense grond beschermen met alles wat ze hebben". In de verklaring vraagt de regering om nieuwe sancties en om de levering van wapens en militaire uitrusting. Russische troepen vallen volgens het bericht "vreedzame steden aan vanuit verschillende richtingen".
Het ministerie spreekt van "een oorlogsdaad" en een "aanval op de soevereiniteit en integriteit van Oekraïne". De inval is volgens het land een "grove schending" van de regels van de Verenigde Naties en de "normen en principes van internationaal recht".
Rusland sluit Zee van Azov voor commerciële scheepvaart
Rusland heeft de commerciële scheepvaart in de Zee van Azov stilgelegd. De binnenzee is met een zeestraat verbonden met de Zwarte Zee en de noordelijke oever is Oekraïens. De Russische autoriteiten hebben bevestigd dat commerciële scheepvaart in de Azov-zee voorlopig niet is toegestaan.
Oekraïne heeft Turkije gevraagd de zeestraat tussen de Zwarte Zee en de Middellandse Zee, de Bosporus en de Dardanellen, te sluiten voor Russische schepen. De Oekraïense ambassadeur in Ankara heeft ook aangedrongen op andere Turkse sancties tegen Rusland. Turkije vindt de Russische acties tegen Oekraïne onaanvaardbaar, maar heeft zich vooralsnog tegen sancties gekeerd.
Turkije is een van de drie NAVO-lidstaten aan de Zwarte Zee. De andere twee zijn Bulgarije en Roemenië. Oekraïne en Georgië zouden ook graag lid worden van de NAVO. Dat is voor Rusland, dat ook aan die zee ligt, onaanvaardbaar. Rusland heeft herhaaldelijk geëist dat om tot een oplossing voor de conflicten over Oekraïne te komen, het de garantie moet krijgen dat Oekraïne geen NAVO-lid wordt.
"Rusland heeft voor de oorlog gekozen", aldus Australische premier
De Australische regering heeft de Russische aanval op Oekraïne donderdag bestempeld als "schandalig". "Wij veroordelen de eenzijdige vijandige acties in Oekraïne. Rusland schendt openlijk het internationale recht en het VN-charter", aldus premier Scott Morrison. "Rusland heeft voor de oorlog gekozen."
"De opnames van raketaanvallen en alarmsirenes en de - nog onbevestigde - berichten over honderden slachtoffers zijn in het licht van de gebeurtenissen die wij al enige tijd zien en waarvoor we gewaarschuwd hebben, jammer genoeg niet verrassend", zei de Australische eerste premier.
Morrison kondigde ook nieuwe sancties aan tegen Rusland, een "tweede reeks". Het gaat om maatregelen tegen 4 financiële instellingen en 25 personen van 4 entiteiten die militaire en wapentechnologie ontwikkelen en verkopen.
Minstens zeven Oekraïense soldaten gedood, vijftien gewond
Door Russische bombardementen op Oekraïne zijn minstens zeven soldaten om het leven gekomen. Dat meldt het ministerie van Binnenlandse Zaken. Vijftien anderen raakten gewond, 19 soldaten zijn nog vermist.
Het ministerie meldt ook dat een brug over de rivier Inhulez in het zuiden van Oekraïne is ingestort.
CNN meldde eerder op basis van een bron bij het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken dat er honderden slachtoffers zijn gevallen.
Russische troepen rijden Oekraïne binnen via de Krim
Beelden van bewakingscamera's tonen hoe Russische troepen via de Krim Oekraïne binnenrijden.
Robin Ramaekers ziet inwoners Kiev massaal op de vlucht slaan: “De chaos is totaal”
Onze oorlogsjournalist in Oekraïne ziet dat de snelwegen richting het westen volledig vastzitten. "Ook aan het centrale treinstation zijn gigantische files ontstaan, door mensen die nog proberen op een trein richting westen te geraken. Er is sprake van chaos", zegt Robin Ramaekers. Lees er hier meer over.
© AFP — File aan een tankstation in Kiev. Separatisten melden dat ze twee steden in het oosten van Oekraïne hebben ingenomen
De Russische separatisten in het oosten van Oekraïne hebben naar eigen zeggen de controle overgenomen van twee kleine steden. Het gaat om Stanyztsia Loehanska en Shchastia. De troepen hebben vervolgens de rivier Siverskyj Donez overgestoken, die tot voor kort de frontlinie vormde.
De autoriteiten in Kiev bevestigen eveneens de opmars van de pro-Russische troepen naar het door de Oekraïense regeringstroepen gecontroleerde gebied.
Het Russische leger is verder opgerukt in de richting van de steden Milowe en Horodyshche, aldus het ministerie van Binnenlandse Zaken in de hoofdstad Kiev. Bovendien werden munitiedepots in de westelijke Oekraïense regio Khmelnytskyi en in de zuidoostelijke Oekraïense regio Dnipropetrovsk aangevallen met raketten.
In de West-Oekraïense stad Luzk werd een televisietoren vernield. Daarnaast zouden kazernes van de Oekraïense strijdkrachten zijn aangevallen in de westelijke Oekraïense regio Vinnytsia en in de buurt van de hoofdstad Kiev.
Deze voormiddag kernkabinet voor spoedoverleg na Russische inval
Premier Alexander De Croo roept het kernkabinet van topministers samen voor een overleg na de Russische inval in Oekraïne. Dat zegt zijn woordvoerder aan persagentschap Belga.
De Croo reageerde in de vroege ochtend al heel scherp op de inval. "Dit is het donkerste uur voor Europa sinds de Tweede Wereldoorlog", zei hij. "We staan in nauwe verbinding met onze bondgenoten in de NAVO en EU. Deze Russische agressie is onnodig en niet uitgelokt. Onze harten en gedachten zijn bij het volk van Oekraïne."
Intussen heeft De Croo contact opgenomen met een aantal Europese collega's. Onder hen premier Kaja Kallas van Estland, waar Belgische F-16's momenteel in NAVO-verband actief zijn om het Baltische luchtruim te bewaken.
EU stopt toegang van Russische banken tot Europese financiële markten
De Europese Unie gaat Russische activa blokkeren en de toegang van Russische banken tot de Europese financiële markten stoppen. Dat heeft Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen donderdagochtend aangekondigd in een reactie op de Russische inval in Oekraïne.
"We zullen strategische sectoren van de Russische economie viseren door de toegang tot technologie en markten die essentieel zijn voor Rusland te blokkeren. We zullen de economische basis van Rusland verzwakken en zijn capaciteit om te moderniseren", verklaarde von der Leyen. Daarnaast zal de EU "Russische activa in de EU bevriezen en de toegang van Russische banken tot de Europese financiële markten stoppen".
De sancties worden donderdagavond voorgelegd op een spoedbijeenkomst van de staatshoofden en regeringsleiders van de Europese Unie, die het licht op groen moeten zetten voor wat hoge vertegenwoordiger voor het buitenlands beleid Josep Borrell bestempelde als "het zwaarste pakket sancties dat we ooit hebben geïmplementeerd".
Ook Japan veroordeelt Russische aanval
Premier Fumio Kishida zei donderdag dat Japan de eenzijdige acties van Rusland krachtig veroordeelt, naar aanleiding van berichten dat Russische troepen raketten hadden afgevuurd op verschillende Oekraïense steden. Kishida zei verder dat hij de Japanse autoriteiten heeft opgedragen al het mogelijke te doen om de veiligheid van Japanse staatsburgers in Oekraïne te waarborgen.
De Japanse kabinetschef Hirokazu Matsuno noemde de situatie in Oekraïne "gevaarlijk en veranderlijk", maar stelde dat er alles aan wordt gedaan om de ongeveer 120 Japanse burgers die nog in het land zijn te beschermen. Hij zei ook dat Japan voldoende energiereserves heeft, "zodat we ons in de nabije toekomst geen zorgen hoeven te maken".
Kishada sprak van een "gespannen situatie" en zei dat hij wil samenwerken met de internationale gemeenschap, waaronder de G7.
Finland en Zweden veroordelen "aanval tegen Europese veiligheidsorde"
Finland en Zweden, allebei geen lid van de NAVO, hebben donderdag de Russische aanval op Oekraïne veroordeeld. Ze hekelen elk afzonderlijk een "aanval tegen de Europese veiligheidsorde."
De crisis in Oekraïne en de Russische dreiging hebben het debat in Finland en Zweden over toetreding tot de NAVO opnieuw doen oplaaien, ook al hebben de sociaaldemocratische regeringen die aan de macht zijn in de twee landen, momenteel de deur dichtgehouden voor een toetredingskandidatuur.
In de Finse hoofdstad Helsinki is een spoedvergadering bijeengeroepen met onder meer president Sauli Niinistö en eerste minister Sanna Marin. "De handelingen van Rusland viseren Oekraïne, maar zijn tezelfdertijd een aanval tegen de hele Europese veiligheidsorde", stelde Niinistö op Twitter.
Zweden veroordeelt "in de meest scherpe bewoordingen" de Russische invasie die bezig is in Oekraïne. Ook de Zweedse premier Magdalena Andersson heeft het over een "aanval tegen de Europese veiligheidsorde."
Grenswacht: Russische grondtroepen betreden Oekraïne
Russische grondtroepen zijn in drie regio's de grens met Oekraïne overgegaan. De Oekraïense grenswacht meldt dat infanterie uit Rusland de regio's Tsjernichiv (in het noorden), Charkiv (in het noordoosten) en de afvallige regio Loehansk (in het oosten) heeft betreden.
Eerder was al duidelijk dat de aanval op Oekraïne niet alleen vanuit Rusland komt. Ook vanaf het Oekraïense schiereiland de Krim en buurland Belarus wordt het land beschoten met artillerie en andere zware wapens. Luchtaanvallen hebben volgens Rusland de Oekraïense luchtverdediging en luchtmacht uitgeschakeld.
Oekraïne bevestigt dat minstens zeven mensen zijn gedood en negen zijn verwond door Russische bombardementen.
Aluminium stijgt naar recordprijs, bitcoin daalt
De Russische aanval op Oekraïne stuurt de prijs van verschillende metalen donderdag fors de hoogte in. De prijs voor aluminium steeg naar een recordhoogte. Virtuele munt bitcoin verloor dan weer in waarde.
De prijs voor aluminium steeg naar 3.382,50 dollar per ton, een absoluut record. Het vorige record gaat terug tot 11 juli 2008, toen er 3.380,15 dollar neergeteld werd voor een ton.
Ook de koers van andere metalen neemt de lift naar boven. Zo bereikte de goudprijs het hoogste niveau in meer dan een jaar. Het edelmetaal werd 1,8 procent duurder op 1.944,70 dollar per troy ounce, of 31,1 gram. Ook andere edelmetalen als zilver en platina werden duurder.
Bitcoin, de grootste cryptomunt ter wereld, zakte 8,5 procent in waarde tot zo'n 34.400 dollar. Ethereum kelderde 12 procent tot zo'n 2.300 dollar.
Europese grenslanden Oekraïne veroordelen aanval van Rusland
Oost-Europese landen die grenzen aan Oekraïne hebben de aanval van Rusland op hun buurland veroordeeld. "Een brute, niet-uitgelokte en onrechtvaardige Russische aanval", aldus president Andrzej Duda van Polen op Twitter. "Een zeer ernstige schending van het internationaal recht, van soevereiniteit en integriteit", stelt de Roemeense president Klaus Johannis.
Johannis zegt dat de aanval "zal worden beantwoord met de sterkste reactie van de internationale gemeenschap" die volgens hem leidt tot "enorme gevolgen en kosten voor Rusland". Premier Eduard Heger van Slowakije zei op Twitter: "In tijden waarin de democratische wereld in vrede wil leven, wil Rusland oorlog. We zijn klaar en zullen verenigd optreden."
De Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken zei donderdag dat oorlog het ergste scenario is. Op zijn officiële Facebookpagina stelde hij: "De taak is nu, net als altijd, om de veiligheid van het Hongaarse volk te garanderen."
Een woordvoerder van de Poolse regering zei tegen persbureau Reuters dat dit hét moment is om de oostelijke flank van de NAVO te versterken. "We verwachten dat dergelijke beslissingen zullen worden genomen."
"Rusland is uitgesloten van de internationale gemeenschap", stelde president Duda van Polen.
Europese gasprijs schiet omhoog na Russische aanval op Oekraïne
De prijs van gas is donderdag met meer dan 40 procent omhooggeschoten op de voor Europa toonaangevende Amsterdamse beurs nadat Rusland de aanval had ingezet op buurland Oekraïne. De prijs voor een megawattuur gas stond een half uur na de opening van de handel op 115 euro. Woensdag sloot de handel nog op een prijs van 87,45 euro.
China roept op tot hervatting diplomatie
China heeft via de staatsmedia opgeroepen tot hervatting van de diplomatie in het conflict over Oekraïne. "De deur naar een vreedzame oplossing is nog niet helemaal dicht en mag ook nooit gesloten worden", vindt Beijing.
De Chinese VN-ambassadeur heeft in New York beklemtoond dat de situatie niet nog verder uit de hand mag lopen en dat zijn land daarom doorgaat gesprekken te voeren met de betrokken partijen. China noemt de toestand in Oekraïne kritiek en is bezorgd over het lot van landgenoten in dat land.
Oekraïne bevestigt slachtoffers door Russische bombardementen
Door Russische bombardementen op Oekraïne zijn minstens zeven mensen gedood en zeker negen mensen gewond geraakt, zeggen de autoriteiten in Kiev volgens persagentschap Reuters. Het is de eerste bevestiging dat er doden zijn gevallen. CNN meldde eerder op basis van een bron bij het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken dat er honderden slachtoffers zijn gevallen.
Frankrijk roept Rusland op militaire actie te stoppen
De Franse president Emmanuel Macron roept Rusland op zijn militaire actie in Oekraïne direct te beëindigen. Hij veroordeelt het besluit van Moskou een oorlog te beginnen krachtig.
Russische roebel verliest 9 procent tegenover dollar
De Russische roebel verliest donderdagochtend meer dan 9 procent terrein ten opzichte van de dollar. De centrale bank van Rusland heeft al aangekondigd te zullen ingrijpen om de situatie te stabiliseren.
De handel op de aandelenbeurs in Moskou is donderdag weer begonnen na een tijd opgeschort te zijn geweest. Daarbij kleurden de belangrijkste graadmeters dieprood.
Het opschorten van de handel gebeurde een paar uur nadat de Russische president Vladimir Poetin een militaire operatie in Oekraïne aankondigde. Ook in Sint-Petersburg werd een tijdlang niet gehandeld. Zowel voor het indienen van orders als het sluiten van contracten in alle handelsvormen gold op dat momenteel een verbod. Om circa 08.00 uur Belgische tijd werd de handel hervat.
De RTSI-graadmeter (in dollar) in Moskou stond na hervatting van de handel bijna een kwart lager. De IMOEX-index (in roebel) in de Russische hoofdstad was zo'n 18 procent kwijt.
Russische aanval op Oekraïne is "onrechtvaardig en niet te verantwoorden", aldus Italiaanse premier Draghi
De Italiaanse premier Mario Draghi heeft donderdag de Russische aanval op Oekraïne "onrechtvaardig en niet te verantwoorden" genoemd. Hij verzekerde in een communiqué dat de Europese Unie en de NAVO aan een "onmiddellijk" antwoord werken, "met eenheid en vastberadenheid."
ANALYSE. Oorlog in Europa. Dat komt ervan wanneer de werkelijkheid er niet meer toe doet
Onze journalist Guy Van Vlierden analyseert in HLN+ de oorlog die de Russen zijn begonnen tegen Oekraïne. "Het eerste wat ons nu zou moeten dagen, is de dodelijke dreiging van fake news", schrijft hij in zijn artikel.
Minsk: "Poetin bracht Loekasjenko op de hoogte van de inval"
De Russische president Vladimir Poetin heeft zijn Wit-Russische ambtgenoot en bondgenoot Alexander Loekasjenko in de nacht van woensdag op donderdag telefonisch gecontacteerd en hem meegedeeld dat hij een militaire operatie in Oekraïne zou starten, aldus het Wit-Russische presidentschap. Loekasjenko heeft intussen zijn legerleiding bijeengeroepen.
"Om ongeveer 05.00 uur (03.00 uur Belgische tijd, nvdr.) vandaag vond een telefoongesprek plaats tussen de president van Wit-Rusland en de president van Rusland. Tijdens het gesprek heeft Vladimir Poetin zijn collega ingelicht over de situatie aan de grens met Oekraïne en in Donbass," aldus het presidentschap in een verklaring.
Het Kremlin heeft geen informatie over het telefoongesprek vrijgegeven.
Op videobeelden is te zien hoe tanks het noorden van Oekraïne binnenrijden vanuit Wit-Rusland.
Carolien van Nunen over de invasie van Rusland in Oekraïne: "Als je dit geen invasie noemt, dan weet ik het ook niet"
VTM NIEUWS-journalist Carolien van Nunen geeft een update over de invasie van Rusland in Oekraïne. De vraag is eigenlijk wat het perspectief was van Rusland. Poetin laat moeilijk in zijn hoofd kijken, dus we weten niet wat hij de afgelopen dagen, weken en misschien maanden zat te denken. Poetin sprak in zijn speech ook straffe taal naar het Westen toe. Hij benadrukt ook dat acties tegen Rusland zwaar bestraft gaan worden.
De separatisten melden dat ze twee steden in het oosten van Oekraïne hebben ingenomen
Pro-Russische separatisten in het oosten van Oekraïne hebben naar eigen zeggen het dorp Sjastia en de plaats Stanitsia Loehanska veroverd op Oekraïense eenheden en milities. De twee plaatsen liggen vlak ten noorden van de provinciehoofdstad Loehansk die ook de hoofdstad is van een door separatisten uitgeroepen onafhankelijke republiek.
De autoriteiten in Kiev bevestigen eveneens de opmars van de pro-Russische troepen naar het door de Oekraïense regeringstroepen gecontroleerde gebied.
Alarmsirenes gaan af in West-Oekraïense stad Lviv
In de Oekraïense stad Lviv, in het westen van het land, weerklonk donderdag het luchtalarm. Dat hebben journalisten van het Franse persagentschap AFP vastgesteld. De inwoners ontvingen van de regionale autoriteiten berichten waarin ze worden aangespoord om kalm te blijven en te wachten op instructies.
Verschillende landen hadden de voorbije dagen hun ambassadepersoneel van Kiev overgeplaatst naar Lviv om veiligheidsredenen. Ook de NAVO had het eigen personeel naar Lviv verhuisd.
Het persagentschap TASS meldt inmiddels dat in Loetsk, in het noordwesten van Oekraïne, een televisietoren is opgeblazen en in Dnipro, de derde stad van het land, zouden militaire depots in brand staan. Ook in de regio Kiev zou brand zijn uitgebroken in een munitiedepot.
Jambon rekent op "zeer strenge reactie" van EU
Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) noemt de Russische invasie in Oekraïne "totaal onaanvaardbaar". In een tweet zegt hij te rekenen op "een zeer strenge reactie van Europa". Jambon drukt ook zijn steun uit met het Oekraïense volk.
Extra uitzending van VTM NIEUWS om 8 uur
VTM NIEUWS gaat om 8 uur live met een extra uitzending naar aanleiding van de Russische aanval op Oekraïne. Robin Ramaekers is in de Oekraïense hoofdstad Kiev en Carolien van Nunen is in Moskou.
Oekraïne heeft vijf Russische vliegtuigen en helikopter neergeschoten, Rusland ontkent
Oekraïne heeft vijf Russische vliegtuigen en een helikopter neergeschoten. Dat heeft het Oekraïense leger aangekondigd.
Rusland ontkent dan weer dat een Russisch vliegtuig werd neergehaald boven Oekraïne. "De informatie van de buitenlandse media dat een vliegtuig werd neergeschoten boven Oekraïne komt niet overeen met de werkelijkheid", aldus het ministerie van Defensie.
Nederlandse premier Rutte veroordeelt Russische aanval op Oekraïne "ten scherpste"
Nederland "veroordeelt de Russische aanval op Oekraïne ten scherpste", zegt premier Mark Rutte. "Onze gedachten zijn bij het Oekraïense volk", nu Rusland de aanval op het buurland heeft ingezet.
De Nederlandse premier en de meest betrokken ministers komen donderdagochtend bij elkaar voor spoedoverleg.
"We staan in nauw overleg met EU/NAVO en andere bondgenoten", twittert Rutte. Later op de dag reist hij af naar Brussel voor een eerder ingelaste EU-top over het conflict met Rusland.
Zelensky wil wereldwijde "anti-Poetin" coalitie
De wereld moet de Russische president Vladimir Poetin "tot vrede dwingen", zegt de Oekraïense president Volodymyr Zelensky op Twitter. Hij vraagt andere landen onmiddellijk sancties tegen Rusland in te stellen. Zelensky ziet de Russische aanval op zijn land niet alleen als een oorlog tegen Oekraïne, maar als een oorlog tegen "de wereld". Hij pleit voor de vorming van een "anti-Poetin-coalitie".
Daarnaast verzoekt Zelensky bevriende landen om steun, zowel op defensiegebied als financieel.
In zijn bericht verwijst de Oekraïense president naar gesprekken die hij over zijn boodschap heeft gevoerd met de Amerikaanse president Joe Biden, de Duitse bondskanselier Olaf Scholz, EU-president Charles Michel, de Britse premier Boris Johnson en president van Polen Andrzej Duda.
Biden komt met 'zware sancties' tegen Rusland
De Amerikaanse president Joe Biden kondigt "zware sancties" tegen Rusland aan vanwege de militaire inval in Oekraïne. In een korte verklaring die door het Witte Huis naar buiten is gebracht, veroordeelt Biden de "onrechtvaardige aanval" door het Russische leger. Hij heeft de Oekraïense president Volodymyr Zelensky op de hoogte gebracht van de stappen die de Verenigde Staten nu gaan ondernemen.
Biden spreekt donderdag met leiders van de G7, de groep van zeven grote industrielanden. "De Verenigde Staten en onze bondgenoten en partners zullen Rusland zware sancties opleggen", aldus de verklaring. "We zullen steun blijven verlenen aan Oekraïne en het Oekraïense volk."
Europese luchtvaartautoriteit raadt vliegen boven Oekraïne af
Vliegmaatschappijen moeten Oekraïne mijden, waarschuwt de Europese toezichthouder op de luchtvaart. Binnen 185 kilometer van de grenzen met Wit-Rusland en Rusland moet ook "uiterste voorzichtigheid" worden betracht nu Russische troepen de aanval op Oekraïne hebben ingezet, raadt het EU-agentschap voor Luchtvaartveiligheid aan.
Het Russische agentschap voor de luchtvaart heeft dan weer gemeld dat de activiteiten op twaalf luchthavens in zuidelijke Russische steden tijdelijk zijn opgeschort als gevolg van de kwestie Oekraïne. De maatregel is van kracht tot 2 maart 2022 om 03.45 uur Moskou-tijd.
Oekraïne sloot eerder in de nacht van woensdag op donderdag al zijn luchtruim vanwege "een potentieel gevaar voor de burgerluchtvaart". Verschillende vliegtuigen die onderweg waren naar onder meer de hoofdstad Kiev, zijn omgeleid naar luchthavens in naburige landen.
Hevige beschietingen in oosten van Oekraïne, zegt generale staf Oekraïense leger
In het oosten van Oekraïne zijn er hevige beschietingen door het Russische leger. Dat zegt de generale staf van het Oekraïense leger donderdag. Er zijn aanvallen op gebieden en dorpen langs de grens met Oekraïne en op verscheidene luchthavens. De generale staf ontkent wel dat het Russische leger is neergestreken in de havenstad Odessa, aan de Zwarte Zee. "De situatie is onder controle", luidt het.
Rusland zegt dat het Oekraïense luchtmachtbasissen "onschadelijk" heeft gemaakt
Het Russische leger zegt dat het donderdag de luchtverdedigingssystemen van Oekraïne heeft vernietigd en de luchtmachtbasissen van het land "onschadelijk" heeft gemaakt.
"De militaire infrastructuur van de luchtmachtbasissen van de Oekraïense strijdkrachten is buiten gebruik gesteld", citeren Russische persagentschappen het Russische ministerie van Defensie. "De luchtafweerinstallaties van de Oekraïense strijdkrachten zijn vernietigd", klonk het voorts.
De Russische defensie ontkent bovendien dat er Russische vliegtuigen zijn neergehaald door Oekraïne. Het Oekraïense leger zei eerder dat er vijf Russische vliegtuigen en een helikopter werden neergehaald in de regio Loehansk.
"Geen paniek, we zullen overwinnen", zegt Zelensky tegen Oekraïners
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft zijn landgenoten donderdag opgeroepen "niet te panikeren" over het Russische offensief tegen hun land. Hij beloofde hen in een videoboodschap op Facebook ook de overwinning en kondigde de invoering van de krijgswet aan.
© via REUTERS — Screenshot van de videoboodschap van Oekraïens president Volodymyr Zelensky. CNN: honderden slachtoffers volgens Oekraïens ministerie
Door de Russische inval in Oekraïne zijn inmiddels honderden slachtoffers gevallen, meldt CNN op basis van een bron bij het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken. Een verslaggever van de Amerikaanse nieuwszender zei vanuit Kiev dat onbekend is of het gaat om doden of om gewonden. De slachtoffers zouden in diverse delen van het land zijn gevallen. Het bericht is nog niet bevestigd via officiële kanalen of andere media.
Oekraïne schiet vijf Russische vliegtuigen en helikopter neer
Oekraïne heeft vijf Russische vliegtuigen en een helikopter neergeschoten. Dat heeft het Oekraïense leger aangekondigd.
EU kondigt nieuwe sancties aan die "enorme en ernstige gevolgen" zullen hebben voor Rusland
Later vandaag komen de Europese staatshoofden en regeringsleiders samen. Europees president Charles Michel had gisteren een uitzonderlijke top bijeengeroepen. Samen met Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen kondigt hij extra sancties aan die "enorme en ernstige gevolgen" zullen hebben op Rusland. Dat doet de EU in samenwerking met "trans-Atlantische partners". Om de Europese top voor te bereiden, roept von der Leyen een extra college van haar Commissie bijeen. Die vergadering start om 9.30 uur.
Luchtalarm klinkt in Lviv, in het westen van Oekraïne
Het luchtalarm klinkt donderdagochtend in de Oekraïense stad Lviv, in het westen van het land. Naar deze stad verhuisden verschillende Westerse landen eerder deze maand hun ambassades. Persbureau AFP meldt dat er niet direct berichten zijn over explosies of beschietingen.
Eerder vanochtend klonk het luchtalarm al in hoofdstad Kiev. Daar trokken inwoners naar de schuilkelders.
Aanval op Oekraïense grenzen ook vanuit de Krim en Wit-Rusland
Ook vanuit het Oekraïense schiereiland de Krim en buurland Wit-Rusland wordt het land aangevallen door Russische troepen.
Het Oekraïense ministerie dat gaat over de grensbewaking meldt dat personeel aan de landsgrenzen door Russische troepen beschoten wordt met artillerie, zware wapens en handwapens.
Olie fors duurder na Russische invasie Oekraïne, bitcoin zakt
De olieprijzen zijn donderdag gestegen na de Russische invasie in Oekraïne. Ook de prijs van goud, dat in onrustige tijden als een veilige haven wordt gezien, zat flink in de lift. Risicovolle beleggingen zoals de cryptomunten bitcoin en ethereum gingen daarentegen onderuit.
De vrees dat door het conflict de Russische olieleveringen geraakt zullen worden door mogelijke sancties stuwde de prijs voor Brentolie, de maatstaf voor olie uit Europa, het Midden-Oosten en Afrika, met dik 5 procent naar 102 dollar per vat. Het is voor het eerst sinds 2004 dat voor Brentolie meer dan 100 dollar per vat moet worden betaald. Een vat Amerikaanse olie werd ook 5 procent duurder op 96,86 dollar.
Rusland behoort tot de grootste olieleveranciers ter wereld. Als het Westen harde sancties oplegt aan Moskou zouden de olieleveringen verstoord kunnen raken. Ook is Rusland een zeer belangrijke gasleverancier. De Amerikaanse president Joe Biden liet al weten dat de Verenigde Staten en hun bondgenoten zullen afrekenen met Rusland vanwege de "nodeloze agressie" tegen Oekraïne en "verdere consequenties" voor Rusland bekend zullen maken.
Ook op metaalprijzen had de inval forse invloed. Aluminium was op de Londense beurs voor metalen nog nooit zo duur als donderdagochtend. De goudprijs bereikte het hoogste niveau in meer dan een jaar. Het edelmetaal werd 1,8 procent duurder op 1944,70 dollar per troy ounce, of 31,1 gram. Ook andere edelmetalen als zilver en platinum werden duurder. Bitcoin, de grootste cryptomunt ter wereld, zakte 8,5 procent in waarde tot zo'n 34.400 dollar. Ethereum kelderde 12 procent tot zo'n 2300 dollar.
Rusland maakt niet tweede keer de fout om Westen te willen behagen, zegt Poetin
Op de drempel van de Grote Vaderlandse Oorlog heeft de USSR de fout gemaakt om een potentieel oorlogszuchtige partij te willen behagen, zo'n fout zal zich niet voor de tweede keer in de Russische geschiedenis voordoen, verklaarde de Russische president Vladimir Poetin.
"We zijn ons er terdege van bewust hoe de Sovjet-Unie in 1940 en begin 1941 van vorige eeuw het begin van de oorlog trachtte te voorkomen of tenminste uit te stellen. Door een potentiële agressor niet tot het uiterste te willen provoceren, liet de Sovjet-Unie na om de meest voor de hand liggende acties uit te voeren teneinde de onvermijdelijke aanval af te weren", aldus nog Poetin
"Rusland moet meteen stoppen met deze militaire actie", zegt Duits bondskanselier
De Duitse bondskanselier Olaf Scholz heeft de militaire operatie van Rusland tegen Oekraïne donderdag scherp veroordeeld. "De Russische aanval op Oekraïne is een flagrante schending van het volkenrecht. De aanval is door niets te rechtvaardigen. Duitsland veroordeelt deze roekeloze daad ten stelligste", aldus Scholz in een eerste reactie.
Duitsland is solidair met Oekraïne en zijn bevolking. "Rusland moet meteen stoppen met deze militaire actie", eist de Duitse bondskanselier. De Duitse regering zal nu nauw overleggen binnen de kaders van de G7, de NAVO en de Europese Unie. "Dit is een vreselijke dag voor Oekraïne en een donkere dag voor Europa", aldus nog Scholz.
Robin Ramaekers bij HLN LIVE: "Wat precies de aanleiding was en hoe reëel die was, is op dit moment absoluut niet duidelijk"
HLN LIVE sprak met oorlogsjournalist Robin Ramaekers die momenteel in de Oekraïense hoofdstad Kiev verblijft. "Om vijf uur wakker geworden door doffe knallen die uit de richting van de luchthaven van Kiev kwamen. Volgens berichten van het defensieministerie kwamen die van afweergeschut omdat er schijnbaar vijandige drones gesignaleerd waren. Daarna is er ook drie keer het luchtalarm afgegaan in het centrum van de hoofdstad", vertelt hij.
Waarom Rusland net nu Oekraïne binnenvalt, is niet duidelijk. Volgens Poetin zou er een oproep gekomen zijn vanuit de pro-Russische rebellengebieden. "Rusland roept in dat ze enkel in bijstand van de volksrepublieken Loehansk en Donetsk een offensief gestart zijn. Wat precies de aanleiding was en hoe reëel die was, is op dit moment absoluut niet duidelijk", zegt Ramaekers.
Extra uitzending van VTM NIEUWS om 7 uur
VTM NIEUWS gaat om 7 uur live met een extra uitzending naar aanleiding van de Russische aanval op Oekraïne. Professor Internationale Politiek David Criekemans van de UAntwerpen is te gast in de studio.
De Croo en Wilmès veroordelen aanval van Rusland
Premier Alexander De Croo en buitenlandminister Sophie Wilmès veroordelen de Russische aanval op Oekraïne op Twitter. "Dit is het donkerste uur voor Europa sinds de Tweede Wereldoorlog", schrijft de premier. Volgens De Croo staat ons land in nauw contact met bondgenoten van de EU en de NAVO. "Wij zijn verenigd met het Oekraïense volk", aldus Wilmès.
Ook noordelijke grens van Oekraïne wordt aangevallen
Verschillende media, waaronder CNN, melden een grondoffensief aan de noordelijke grens van Oekraïne. Vanuit Wit-Rusland zouden er Russische en Wit-Russische troepen de grens aanvallen. De aanval zou begonnen zijn om 5 uur lokale tijd, meldt de grenswacht van Oekraïne. Bij die aanval wordt artillerie ingezet, klinkt het.
Oekraïne vraagt om extra sancties en wapenhulp
Oekraïne vraagt de internationale gemeenschap om hulp en nieuwe sancties tegen Rusland dat een aanval is begonnen op Oekraïne. Dat twitterde de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken, Dmytro Kuleba.
"De toekomst van Europa en de wereld staat op het spel", aldus Kuleba. Hij roept op tot "verwoestende sancties" tegen Rusland en "volledige isolatie" van het land. Verder vraagt hij om wapens en financiële en humanitaire hulp voor Oekraïne.
Donderdagochtend spoedzitting NAVO
Vertegenwoordigers van de dertig NAVO-staten komen donderdagochtend in spoedzitting bijeen om de Russische aanval op Oekraïne te bespreken. De vergadering van de Noord-Atlantische Raad zou om 8.30 uur starten in Brussel, heeft een Britse vertegenwoordiger gemeld.
Volgens bronnen bij de NAVO zou de Russische aanval zich niet alleen richten op Oost-Oekraïne.
"Dit conflict moet nu stoppen", zegt VN-baas
Het conflict dat door Rusland werd veroorzaakt "moet nu stoppen". Dat heeft de secretaris-generaal van de Verenigde Naties Antonio Guterres donderdagochtend gezegd in een spoedvergadering van de VN-Veiligheidsraad.
"President Poetin, in naam van de mensheid, breng uw troepen terug naar Rusland", aldus Guterres, die duidelijk aangedaan was door de gebeurtenissen. "Dit is het droevigste moment uit mijn mandaat als secretaris-generaal van de Verenigde Naties", zei hij.
De Veiligheidsraad was bezig toen president Vladimir Poetin in een onverwachte toespraak een militaire operatie in Oekraïne aankondigde.
© AP — Antonio Guterres Russisch persbureau Interfax: pro-Russische rebellen in gevecht met leger Oekraïne
Pro-Russische separatisten in de regio Donetsk in het oosten van Oekraïne hebben naar verluidt grootscheepse bombardementen uitgevoerd op het Oekraïense regeringsleger. Dat meldt het Russische persbureau Interfax op basis van een woordvoerder van de rebellen.
Ook zouden volgens Interfax de separatisten in de naastgelegen regio Loehansk onder andere een offensief zijn begonnen bij de plaats Sjchastia, die in handen is van de Oekraïense regering.
Olieprijs boven de 100 dollar, beurs van Hongkong in het rood
De olieprijs is in de nacht van woensdag op donderdag sterk gestegen na de aankondiging van de Russische president Vladimir Poetin over een militaire operatie in Oekraïne. Een vat van de Noordzeesoort Brent steeg tot 100,04 dollar per vat.
Ook de beurzen reageren meteen. De beurs van Hongkong verloor in de eerste minuten na de opening 3,16 procent, tot 22.912,95 punten.
Rusland schort beurshandel op
De handel op de beurs van Moskou wordt opgeschort. Dat heeft de beurs donderdagochtend gemeld, nadat Rusland een aanval op Oekraïne begonnen is.
"De handel op alle markten is opgeschort. De hervatting zal op een later tijdstip aangekondigd worden", aldus de Moscow Stock Exchange (MOEX) in een verklaring. De beurs van Sint-Petersburg, de op een na grootste van het land, kondigde een "verbod" op alle vormen van handel en voor alle aandelen aan.
Buitenlandse Zaken reageert
België volgt de situatie in Oekraïne "op de voet" na de beslissing van Vladimir Poetin om troepen naar het land te sturen. Dat heeft de federale overheidsdienst Buitenlandse Zaken donderdag aan Belga laten weten.
Beelden tonen explosies in Oekraïne
Russische troepen zijn volgens het Russische persbureau Interfax in de nacht van woensdag op donderdag gearriveerd in de Oekraïense kustplaatsen Marioepol en Odessa. Eerder klonken in het gebied explosies.
Luchtalarm te horen in Kiev
In de Oekraïense hoofdstad Kiev is het luchtalarm te horen. Dat melden verschillende correspondenten, waaronder Robin Ramaekers van VTM NIEUWS. Ook zouden mensen naar schuilplaatsen trekken.
In de Oekraïense hoofdstad Kiev klinkt het luchtalarm, meldt persbureau AFP. Volgens journalisten van CNN ging het luchtalarm er rond 07.00 uur lokale tijd donderdagochtend af, er werden vooralsnog geen raketten waargenomen.
Het gaat naast Kiev onder meer om de steden Charkov, Odessa en Kramatorsk. Op beelden op sociale media is te zien hoe zwarte rookpluimen opstijgen. Dit zou onder meer het geval zijn bij het militaire vliegveld van Charkov, de op één na grootste stad van Oekraïne in het noorden van het land.
In de kustplaatsen Marioepol en Odessa zijn niet alleen explosies waargenomen, maar volgens persbureau Interfax ook Russische troepen gesignaleerd.
EU: we zullen Kremlin rekenschap vragen voor aanval
De Europese Unie zal Rusland verantwoordelijk houden voor de "ongerechtvaardigde aanval" op Oekraïne. De unie veroordeelt die "krachtig", zeggen de voorzitters van de Europese Commissie, de raad van regeringsleiders van de EU-landen en de voorzitter van het Europees Parlement.
Commissievoorzitter Ursula von der Leyen, raadsvoorzitter Charles Michel en parlementsvoorzitter Roberta Metsola spreken hun medeleven uit met de Oekraïners "in deze donkere uren. Onze gedachten zijn bij Oekraïne en de onschuldige vrouwen, mannen en kinderen die voor deze onuitgelokte aanval staan en vrezen voor hun leven", laten ze weten.
Ook EU-buitenlandchef Josep Borrell sluit zich bij die woorden aan.
President Oekraïne kondigt staat van beleg aan
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky kondigde donderdagochtend vroeg in een toespraak aan zijn volk de staat van beleg aan.
Volgens Zelensky zijn "in veel Oekraïense steden explosies gehoord". Militaire infrastructuur wordt momenteel getroffen door raketaanvallen, stelt hij. Ook de Oekraïense grensbewaking wordt aangevallen. De president adviseert inwoners van zijn land zoveel mogelijk thuis te blijven.
Zelensky heeft contact gehad met de Amerikaanse president Joe Biden na de aankondiging van de aanval door de Russische president Vladimir Poetin. In een verklaring zegt de Oekraïense president "sterk en klaar voor alles" te zijn. "Wij zullen winnen", voegde hij daaraan toe.
VS dienen ontwerpresolutie in bij VN-Veiligheidsraad
De Verenigde Staten zullen donderdag in de VN-Veiligheidsraad een ontwerpresolutie indienen waarin Rusland wordt veroordeeld voor de oorlog tegen Oekraïne. Dat heeft de Amerikaanse ambassadrice bij de VN, Linda Thomas-Greenfield, gezegd.
"Poetin heeft een boodschap van oorlog gebracht, met een absoluut misprijzen voor de verantwoordelijkheid van deze Raad. Dit is een ernstig noodgeval. De Raad zal moeten handelen en we zullen morgen een resolutie op tafel leggen", aldus Thomas-Greenfield.
Poetin heeft pad gekozen van bloedvergieten en vernieling, zegt Britse premier Johnson
"President Poetin heeft een pad van bloedvergieten en vernieling gekozen door een niet uitgelokte militaire aanval op Oekraïne." Dat zegt de Britse premier Boris Johnson donderdagochtend op Twitter. "Het VK en onze bondgenoten zullen op een resolute manier reageren."
Rusland zal ongeziene prijs betalen, zegt Duitsland
"De Russische agressie komt met een ongeziene prijs op politiek, economisch en moreel vlak." Dat heeft de Duitse ambassadeur bij de Verenigde Naties Antje Leendertse gezegd tijdens een spoedbijeenkomst van de VN-Veiligheidsraad. Ze noemt de aankondiging van Poetin om een militaire operatie te beginnen het grootste militaire conflict in Europa in jaren.
Russische VN-ambassadeur: "Moskou viseert junta die aan macht is in Kiev"
De Russische ambassadeur bij de Verenigde Naties (VN), Vasili Nebenzja, zegt dat zijn land de "junta die in Kiev aan de macht is" viseert, nadat de Russische president een "militaire operatie" in Oekraïne aangekondigd heeft.
"We zijn niet agressief naar het Oekraïense volk, maar naar de junta die in Kiev aan de macht is", zei hij in een toespraak voor de VN-Veiligheidsraad.
De gebeurtenissen in Oekraïne kunnen volgens de Russische VN-ambassadeur "geen oorlog genoemd worden". "Noem dit geen oorlog. Dit wordt een speciale militaire operatie in Donbass", aldus Nebenzja.
NAVO-chef noemt aanval op Oekraïne roekeloos
NAVO-chef Jens Stoltenberg heeft de "roekeloze Russische aanval op Oekraïne" sterk veroordeeld. Hij zei in een verklaring dat NAVO-bondgenoten zullen vergaderen over de mogelijke gevolgen van Ruslands "agressieve daden". Hij zei verder achter de bevolking van Oekraïne te staan in "deze verschrikkelijke tijd".
"Ondanks onze herhaalde waarschuwingen en tomeloze inspanningen voor diplomatie heeft Rusland wederom een weg gekozen van agressie tegen een soeverein en onafhankelijk land", aldus Stoltenberg. Hij roept Rusland op de militaire operatie in Oekraïne onmiddellijk te stoppen en de soevereiniteit en territoriale integriteit van Oekraïne, dat geen lid is van de NAVO, te respecteren.
VN-chef tegen Poetin: in naam van de mensheid, haal troepen terug
Secretaris-generaal Antonio Guterres van de Verenigde Naties heeft zich na de aangekondigde "militaire actie" in Oekraïne rechtstreeks tot de Russische president Vladimir Poetin gericht. "In naam van de mensheid, haal de troepen terug naar Rusland", vroeg hij.
Guterres, die sinds 2017 secretaris-generaal van de VN is, vervolgde zijn betoog door te stellen dat de aanval "het treurigste moment van zijn ambtstermijn" is.
Russische troepen arriveren in Oekraïense kustplaatsen
Russische troepen zijn volgens het Russische persbureau Interfax in de nacht van woensdag op donderdag gearriveerd in de Oekraïense kustplaatsen Marioepol en Odessa. Eerder klonken in het gebied explosies.
Ook op veel andere plekken in Oekraïne klinken intussen explosies en beschietingen. Volgens de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken is Rusland begonnen met een "grootschalige invasie". Momenteel wordt onder meer de internationale luchthaven van de hoofdstad Kiev geëvacueerd.
Premier Rutte: Nederland veroordeelt de Russische aanval op Oekraïne ten scherpste
De Nederlandse premier Rutte heeft via Twitter al op de Russische acties gereageerd:
Buitenlandminister Oekraïne: "Grote Russische invasie is begonnen"
De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Kuleba stelt op Twitter dat de "grote Russische invasie van Oekraïne" begonnen is. "Vreedzame Oekraïense steden liggen onder vuur. Dit is een oorlog van agressie. Oekraïne zal zichzelf verdedigen en winnen. De wereld kan en moet Poetin stoppen. De tijd om te handelen is nu."
Luchtruim boven Oekraïne gesloten
Het luchtruim boven Oekraïne is gesloten. De Oekraïense luchtvaartautoriteit besloot in de nacht van woensdag op donderdag het luchtruim te sluiten vanwege "een potentieel gevaar voor de burgerluchtvaart".
De aankondiging kwam vrijwel tegelijkertijd met de ongeplande tv-toespraak van de Russische president Vladimir Poetin, waarin hij militaire actie in Oekraïne aankondigde.
Verschillende vliegtuigen die onderweg waren naar onder meer de hoofdstad Kiev, zijn omgeleid naar luchthavens in naburige landen.
Biden: wereld zal Rusland afrekenen op deze oorlog
De wereld zal Rusland afrekenen op de aanval die het land heeft ingezet op Oekraïne, zegt de Amerikaanse president Joe Biden. Hij spreekt van een oorlog, die niet is uitgelokt en ongerechtvaardigd is.
De aanval op Oekraïne die Rusland in de nacht van woensdag op donderdag lijkt te zijn begonnen "zal rampzalig verlies van levens en menselijk leed brengen", vreest Biden. Daarvoor is volgens hem "alleen Rusland verantwoordelijk".
De VS en hun bondgenoten zullen de "nodeloze agressie" donderdag beantwoorden, kondigt Biden aan. Dan zal hij "verdere consequenties" voor Rusland bekendmaken.
Explosies gehoord in Oekraïense steden, waaronder hoofdstad Kiev
In meerdere Oekraïense steden, waaronder hoofdstad Kiev en tweede grootste stad Charkov, zijn explosies gehoord in de nacht van woensdag op donderdag. Dat gebeurde nadat de Russische president Poetin in een toespraak een militaire operatie aankondigde in de Oekraïense Donbas-regio.
Journalisten van CNN melden net als getuigen van persbureau Reuters dat er nabij Kiev explosies zijn gehoord. Volgens de getuigen gaat het om "geluiden die klinken als het afvuren van artillerie".
CNN-journalisten horen ook in Charkov, de op één na grootste stad van Oekraïne in het noordoosten van het land, voortdurend explosies.
Ook in de kustplaatsen Marioepol en Odessa zijn eveneens explosies waargenomen, evenals in de oostelijke stad Kramatorsk.
Een anonieme medewerker van de NAVO vertelt aan persbureau Reuters dat "het erop lijkt dat de Russische invasie in Oekraïne begonnen is".
Poetin kondigt militaire operatie in Donbas-regio aan
De Russische president Vladimir Poetin kondigt tijdens een onaangekondigde toespraak op Russische staatstelevisie een militaire operatie aan in de Donbas-regio in Oekraïne. Dat meldt het Russische persbureau Interfax. Poetin zegt "niet van plan te zijn Oekraïens grondgebied te bezetten" en roept de Oekraïense soldaten op "de wapens neer te leggen en naar huis te gaan". De Russische president waarschuwt dat het land "onmiddellijk zal reageren bij buitenlandse bemoeienis". Ook stelt hij dat "bloedvergieten voor rekening van het Oekraïense regime komt".
De toespraak van Poetin begon op precies hetzelfde moment dat de Amerikaanse ambassadeur bij de Verenigde Naties Linda Thomas-Greenfield Rusland tijdens de door Oekraïne bijeengeroepen spoedvergadering van de VN-Veiligheidsraad opriep zich terug te trekken.
Vergadering VN-Veiligheidsraad begonnen
De spoedzitting van de VN-Veiligheidsraad is begonnen. Vlak voor aanvang zei de Russische VN-ambassadeur Vasili Nebenzja volgens de Britse krant The Guardian dat hij "begint te genieten van nachtelijke bijeenkomsten".
Via deze link is de vergadering live te volgen.
© AFP — De Russische VN-ambassadeur Vasili Nebenzja praat met Zhang Jun (R), zijn Chinese ambtsgenoot. Getuigen: zeker vijf explosies gehoord in Donetsk
Getuigen melden aan persbureau Reuters dat in de stad Donetsk in het oosten van Oekraïne zeker vijf explosies zijn gehoord in de nacht van woensdag op donderdag. Ook zouden er zeker vier militaire voertuigen te zien zijn geweest.
Het nieuws, dat niet kan worden bevestigd door andere media, komt enkele uren nadat de leiders van de zelfverklaarde republieken Donetsk en Loehansk de Russische president Vladimir Poetin om militaire hulp hebben gevraagd om "te strijden tegen het Oekraïense regeringsleger".
Blinken: Rusland klaar voor inval
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken heeft gezegd dat hij reden heeft om aan te nemen dat Rusland Oekraïne tegen donderdagochtend zou kunnen binnenvallen.
Blinken kreeg van NBC Nightly News-presentator Lester Holt de vraag of hij dacht dat de Russische troepen voor het einde van woensdagavond verwikkeld zouden zijn "in iets wat lijkt op een volledige invasie van Oekraïne" en antwoordde daarop affirmatief.
Blinken zei dat "alles op zijn plaats lijkt te staan" voor een aanval op Oekraïne. De "precieze plaats en tijd" van een inval zijn volgens hem echter nog onduidelijk.
Ook volgens het Amerikaanse ministerie van Defensie is het Russische leger "gevechtsklaar". Woordvoerder van het Pentagon, John Kirby, vertelt aan onder meer The New York Times dat "ze klaar zijn en elk moment kunnen aanvallen". Hij waarschuwt daarbij voor "significante militaire slagkracht".
Vannacht nog spoedvergadering VN-Veiligheidsraad
Volgens diplomatieke bronnen zou de gisteravond door Oekraïne gevraagde spoedvergadering, de tweede op drie dagen tijd, er nog vandaag komen, "als gevolg van de militaire evolutie op het terrein". Volgens diezelfde bronnen is de vergadering gepland om 21.30 uur woensdag plaatselijke tijd (deze nacht om 3.30 uur Belgische tijd).
Officieel kunnen alleen leden van de vijftien lidstaten tellende raad om vergaderingen verzoeken, maar volgens diplomatieke bronnen gaat de door Oekraïne aangevraagde vergadering vannacht dus toch door.
Oekraïne vroeg de spoedvergadering aan nadat de afvallige regio's in het oosten van het land militaire hulp vroegen aan Rusland om "te strijden tegen het Oekraïense regeringsleger". De Oekraïense buitenlandminister noemde dit "een verdere escalatie van de situatie".
De situatie in Oost-Oekraïne, waar sinds 2014 een burgeroorlog gaande is, is begin deze week verder geëscaleerd nadat Rusland de afvallige regio's Donetsk en Loehansk als onafhankelijk erkende. Die verklaring van de Russische president Vladimir Poetin was reden voor de VN-Veiligheidsraad om in de nacht van maandag op dinsdag bijeen te komen.
