Vergadering Europese leiders met Biden afgelopen
De vergadering van de Europese staatshoofden en regeringsleiders met de Amerikaanse president Joe Biden is afgelopen.
De leiders bespraken "het gecoördineerde en verenigde antwoord van de Europese Unie en de Verenigde Staten op de ongerechtvaardigde en niet uitgelokte militaire agressie van Rusland in Oekraïne", zo klinkt het in een read-out van de EU en de VS die na afloop werd verspreid.
Biden en de Europese leiders maakten de balans op van hun economische sancties tegen Rusland en Wit-Rusland. De twee partijen toonden ook hun "bereidheid om bijkomende maatregelen aan te nemen en elke poging om sancties te omzeilen te stoppen".
© ANP / EPA — Joe Biden en Charles Michel Biden met uren vertraging op Europese top
Joe Biden heeft met uren vertraging zijn opwachting gemaakt op de Europese top. Hij had er voor de camera een kort onderonsje met Charles Michel. "Ik moet een man feliciteren die net herverkozen is (als voorzitter van de Europese Raad; nvdr). Zonder tegenkandidaat zelfs, daar droom ik van", grapte hij. De president drukte nog eens op het belang van eenheid. "Wat Poetin al sinds het begin probeert te doen, is tweedracht zaaien bij de NAVO."
© Photo News — Joe Biden en Charles Michel. Biden spreekt pers toe: “Als Rusland chemische wapens zou inzetten zal er een reactie komen”
President Joe Biden heeft tijdens een persconferentie enkele vragen van journalisten beantwoord. "De NAVO is meer dan ooit verenigd", klinkt het. "Poetin krijgt het tegengestelde van wat hij verwacht had."
Als Rusland chemische wapens zou inzetten, zal er een reactie komen. "De aard van die reactie zal dan afhangen van de aard van het gebruik", klonk het.
Daarnaast kwam ook de Chinese kwestie ter sprake. "China begrijpt dat haar economische toekomst meer bij het Westen ligt dan bij Rusland. Tegenover president Xi Jinping heb ik geen dreigementen geuit. Ik heb hem wel duidelijk gemaakt wat de gevolgen zouden zijn als hij Rusland zou helpen."
Biden is er voorts van overtuigd dat Rusland uit de G20 (de groep van 19 geïndustrialiseerde landen en de Europese Unie; nvdr) verwijderd zou moeten worden. "Landen als Indonesië verzetten zich hier echter tegen. Wat mij betreft, mag Oekraïne in de plaats komen en de vergaderingen bijwonen."
© AP — Joe Biden. Verkeer loopt vlot, wel gevolgen voor handelaars
Brussel stond vandaag in het teken van het drieledig overleg op topniveau rond de oorlog in Oekraïne. Ondanks de strenge veiligheidsmaatregelen, perimeters en verkeersopstoppingen bleef grote hinder uit. “Veel mensen en werkgevers zijn thuiswerk intussen gewoon.” Lees er hier meer over.
© EPA VS gaat extra vloeibaar aardgas aan Europa leveren
De Verenigde Staten gaan extra vloeibaar aardgas leveren aan de Europese Unie. Die beslissing moet de Europese afhankelijkheid van Russisch gas verder verminderen. Dat zei Commissievoorzitter Ursula von der Leyen voor de start van de Europese top.
Op de top schuift ook de Amerikaanse president Joe Biden mee aan. Hij neemt enkel deel aan de discussie over de situatie in Oekraïne en de sancties tegen Rusland, maar blijft wel tot morgen in Brussel. Morgenochtend gaan hij en Von der Leyen de details bekendmaken van wat de Duitse "een nieuw hoofdstuk van ons energiepartnerschap" noemt.
Zoals bekend wil Europa op termijn onafhankelijk worden van de import van fossiele brandstoffen uit Rusland. Volgens de Commissie moet het lukken om tegen het einde van dit jaar al twee derde minder gas te importeren. Dat moet bijkomende Amerikaanse import dus helpen realiseren. Volgens Von der Leyen gaat het om "een belangrijke stap voorwaarts".
De Europese energiebevoorrading en de hoge energieprijzen worden morgen besproken door de Europese leiders. Concreet zal het gaan om gezamenlijke Europese aankopen en de gezamenlijke opslag van gas, aldus von der Leyen.
© AFP — Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. Zelensky: "Reëel risico dat Rusland chemische wapens inzet"
"Het risico dat Rusland in Oekraïne op grote schaal chemische wapens inzet is reëel." Dat zei de Oekraïense president Volodymyr Zelensky in een video voor de staatshoofden en regeringsleiders van de G7, de groep van zeven rijke industrielanden. Een dag eerder nog had zijn Amerikaanse ambtgenoot Joe Biden gesproken van een "geloofwaardige dreiging" dat chemische wapens gebruikt zouden worden.
De NAVO en de westerse landen hebben Rusland al herhaaldelijk gewaarschuwd voor het gebruik van chemische wapens in Oekraïne. Ze vrezen zo'n scenario omdat Moskou al herhaaldelijk beweerde dat de VS en Oekraïne laboratoria hebben op Oekraïense bodem waar ze biologische en chemische wapens produceren.
"De Russen zeggen eerst dat hun tegenstanders of de Amerikanen chemische wapens opgeslagen hebben. Als zij dan zelf chemische wapens inzetten - waar ik voor vrees - dan hebben ze een soort 'maskirovka' (een Russische term om militair bedrog mee aan te duiden; nvdr)", zei de Britse premier Boris Johnson op 10 maart.
Twee feiten van vergiftiging brachten Moskou de voorbije jaren al in opspraak. Zo werd de Russische oppositieleider in 2020 geconfronteerd met zenuwgif. Ook de voormalige Russische spion Sergej Skripal werd in 2018 in het Verenigd Koninkrijk met novitsjok vergiftigd. Daarnaast heeft Rusland altijd het Syrische regime gesteund toen dat herhaaldelijk beweerde geen chemische wapens ingezet te hebben tegen de burgerbevolking.
© ANP / EPA De Croo: "Oorlog in Oekraïne is grote schok"
"De oorlog die Rusland in Oekraïne is gestart, is voor heel veel mensen een grote schok. Ook voor mij en mijn generatie die ervan uitging dat er nooit meer oorlog op Europees grondgebied zou zijn." Dat zei premier Alexander De Croo na de NAVO-top.
Er moeten lessen uit getrokken worden. Eerst en vooral moet er meer geïnvesteerd worden in defensie, aldus De Croo. De regering besliste om een miljard euro extra uit te geven over de komende drie jaar. Doel is vooral om de inzetbaarheid van het Belgische leger te verhogen.
Tweede les: ook de output is belangrijk, onderstreepte de premier. "We zullen middelen beter moeten inzetten en vermijden dat er te veel overlap zou zijn. Als we belastingbetalers willen overtuigen meer aan defensie uit te geven, zullen we beter moeten uitgeven."
Daarbij moet volgens hem meer aandacht gaan naar de nieuwste technologieën en moet er ook meer samen met andere landen geïnvesteerd worden. Er moet ook meer economisch rendement zijn dat terugvloeit naar Belgische bedrijven en de Belgische samenleving.
Derde les is dat de Europese pijler van de NAVO moet versterkt worden. Het is volgens De Croo noodzakelijk dat de samenwerking tussen de NAVO en de EU wordt aangescherpt. "Ik ben ervan overtuigd dat de versterking van de Europese bijdrage aan de trans-Atlantische veiligheid zowel de Europese Unie als de NAVO ten goede komt", klonk het.
"Ook al is de NAVO geen conflictpartij, de verdragsorganisatie kan Oekraïne wel steunen", aldus de premier. "Op politiek vlak door Rusland een hoge economische kost op te leggen. Elke oorlogsmachine steunt op een economische machine die we maximaal moeten verzwakken. Op diplomatiek vlak kan Oekraïne gesteund worden door Rusland te isoleren en ook China te waarschuwen."
© Photo News — Premier Alexander De Croo. De Croo waarschuwt voor “verwoestende impact” als er totaalverbod op Russische olie of gas komt
Een onmiddellijk totaalverbod op de invoer van Russische olie of gas zou "een verwoestende impact" hebben op de Europese economie. Daarvoor heeft Alexander De Croo gewaarschuwd bij zijn aankomst op de EU-top in Brussel.
De premier wees erop dat de Europese Commissie het principe hanteert dat eventuele sancties een veel zwaardere impact moeten hebben op Rusland dan op Europa zelf. "We zijn niet in oorlog met onszelf", stelde de premier. "Het is niet de bedoeling om sancties te nemen die onze economie nodeloos zouden verzwakken."
De Croo wees er wel op dat Europa zich "stap voor stap" aan het loskoppelen is van Russisch gas en olie. "Alle Europese landen zijn bezig om die strategische keuzes te maken om minder afhankelijk te worden van Rusland. Dat zijn onomkeerbare keuzes die een grote impact zullen hebben op de Russische economie."
De Russische president Vladimir Poetin kondigde gisteren aan dat de Europese landen voortaan in roebels moeten betalen voor gas- en olieleveringen. Voor België, dat weinig gas uit Rusland koopt, heeft dat weinig impact. "Maar als men elementen van een contract verandert, dan kunnen we over alles praten. Misschien ook eens over de prijs", stelde de premier.
Het huidige arsenaal aan sancties richt volgens De Croo intussen al veel schade aan de Russische economie aan. Het komt er nu volgens hem vooral op aan om ervoor te zorgen dat alle landen die sancties op dezelfde manier toepassen en dat achterdeurtjes gesloten worden.
© ANP / EPA — Alexander De Croo. De Croo: "Miljard euro extra voor Defensie"
België zal de komende drie jaar in totaal 1 miljard euro extra investeren in Defensie. Dat bevestigde premier Alexander De Croo na de NAVO-top. De bijkomende investering betekent een verhoging van het defensiebudget van dit jaar met 10 procent.
"Met een duidelijk doel voor ogen: de inzetbaarheid van ons leger verhogen", klonk het op het hoofdkwartier van de verdragsorganisatie. De Croo werd tijdens zijn uiteenzetting geflankeerd door minister van Defensie Ludivine Dedonder en minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès.
De Croo wees erop dat België - nog voor Rusland de invasie in Oekraïne begon - al had beslist om de komende jaren 10 miljard euro extra te zullen investeren in Defensie. De 1 miljard komt daar nu bovenop.
© BELGA — Premier Alexander De Croo. Minister van Defensie Dedonder legde uit hoe de enveloppe verdeeld wordt. In 2022 gaat het om 450 miljoen euro extra, of dus een verhoging van 10 procent van het budget van dit jaar. Voor 2023 en 2024 gaat het jaarlijks om 275 miljoen euro.
Die middelen gaan naar verschillende domeinen, zoals de munitiestocks, de operationele beschikbaarheid van wapensystemen en de pantservoertuigen. Daarnaast zal ook meer geïnvesteerd worden in de uitrusting en bescherming van de soldaten, de inlichtingendienst, cyberveiligheid en de verbetering van de infrastructuur.
"Al deze elementen dragen bij tot een beter reactievermogen en laten ons toe onze militaire engagementen na te komen. Nu zijn we bijvoorbeeld ook al aanwezig in Estland en Roemenië", aldus Dedonder.
NAVO voert verdediging tegen mogelijke aanval met massavernietigingswapens op
NAVO-baas Jens Stoltenberg maakt zich zorgen over het mogelijke gebruik van chemische wapens in Oekraïne. "We zien natuurlijk de retoriek", aldus de Noor. "Door te beweren dat Kiev met westerse steun aan biologische wapens werkt, proberen de Russen voorwendselen te creëren om zelf zulke aanvallen te plegen. En we weten dat ze chemische wapens hebben gebruikt tegen hun eigen oppositie en dat ze het gebruik ervan in Syrië hebben gefaciliteerd."
Om de NAVO-lidstaten te beschermen tegen zulke dreiging heeft de hoogste militaire bevelhebber van de NAVO de 'chemische, biologische, radiologische en nucleaire verdedigingselementen' geactiveerd. Dat betekent dat een gespecialiseerd bataljon zich paraat houdt.
In zijn toespraak tijdens de top had de Oekraïense president Volodymyr Zelensky gezegd dat de Russen fosforbommen hadden ingezet. Stoltenberg ging niet in op een vraag of de NAVO ook beschikt over inlichtingen die dat bevestigen, maar zei wel dat chemische wapens een flagrante schending van de internationale wetten zouden betekenen. "De gevolgen zouden verreikend zijn. Niet alleen voor Oekraïne, maar ook voor de NAVO-landen."
© ANP / EPA — Jens Stoltenberg. Westen wil verhinderen dat Rusland zijn goud gebruikt
De landen van de G7 en de Europese Unie zullen elke transactie met goudreserves van Rusland sanctioneren. Zo willen ze vermijden dat Moskou de westerse sancties in het kader van de oorlog in Oekraïne zou omzeilen. Dat maakte het Witte Huis bekend in een persbericht.
NAVO stuurt vier nieuwe 'battlegroups' naar oostflank
De dertig bondgenoten van de NAVO zijn het eens geworden om de verdediging aan de oostflank verder te versterken. Zoals verwacht zullen daar vier nieuwe zogenaamde battlegroups ontplooid worden. Daarmee zal de NAVO haar aanwezigheid opvoeren "van de Baltische Zee tot de Zwarte Zee", verklaarde secretaris-generaal Jens Stoltenberg tijdens een persconferentie.
De Noorse secretaris-generaal wees op de veranderde veiligheidsomstandigheden in Europa door de Russische inval in Oekraïne. Daarom is een "reset" nodig van de verdediging. Vandaag heeft de NAVO al battlegroups in de Baltische staten en in Polen, de vier nieuwe moeten komen in Bulgarije, Hongarije, Roemenië en Slovakije.
De NAVO-lidstaten beslisten verder ook om de steun aan Oekraïne zelf op te drijven. "We zijn vastberaden om alles te doen om Oekraïne te helpen", zei Stoltenberg. Dat betekent onder meer steun op het vlak van cyberveiligheid en bescherming tegen dreigingen van chemische, biologische radiologische en nucleaire aard.
Van NAVO-troepen in Oekraïne is geen sprake, beklemtoonde Stoltenberg nog. "We hebben de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat het conflict niet verder escaleert", aldus de Noor. "Dat zou nog gevaarlijker zijn en nog meer vernieling aanrichten."
© REUTERS — NAVO-baas Jens Stoltenberg. VS kondigen nieuw pakket sancties tegen Rusland aan
De Verenigde Staten hebben een nieuw pakket sancties aangekondigd tegen 400 politici en leden van de Russische elite. Daarnaast worden ook 48 defensiebedrijven aangepakt. De beslissing viel tijdens vergaderingen met de Amerikaanse president Joe Biden en de NAVO in Brussel. Er zullen ook maatregelen komen om de Europese afhankelijkheid van Russische olie en gas terug te dringen.
"Onze sancties tegen Rusland zijn zonder voorgaande", klinkt het in een persbericht van het Witte Huis. "Nooit eerder hebben we zo snel en gecoördineerd gereageerd om verwoestende kosten op te leggen aan een ander land. De roebel is aanzienlijk in waarde gedaald en verwacht wordt dat de munt nog verder zal verzwakken. De beurs van Moskou was wekenlang gesloten. De Russische centrale bank heeft de rente verdubbeld tot 20 procent en bedrijven worden gedwongen om buitenlandse deviezen om te zetten naar roebels om de Russische regering van harde valuta te voorzien."
Het Witte Huis stelt dat de Russische economie naar verwachting met 15 procent of meer zal krimpen dit jaar. "Deze economische ineenstorting van het Russische bruto binnenlands product zal de economische vooruitgang van de voorbije vijftien jaar in Rusland uitvegen. (...) Meer dan 400 multinationals hebben Rusland verlaten, daarnaast is er ook een massale exodus in de privésector."
© AP — President Joe Biden. Stoltenberg blijft jaar langer secretaris-generaal van de NAVO
Jens Stoltenberg blijft een jaar langer secretaris-generaal van de NAVO. Dat zijn de 30 bondgenoten overeengekomen tijdens een buitengewone top van de verdragsorganisatie.
Zijn mandaat zou normaal eind september aflopen, maar dat mandaat wordt nu dus met een jaar verlengd. Die verlenging zat er aan te komen, nu Europa door de Russische inval in Oekraïne te maken krijgt met de ernstigste veiligheidscrisis in decennia.
Stoltenberg zou normaal eind dit jaar gouverneur van de Noorse centrale bank worden.
© REUTERS — Jens Stoltenberg (R) in gesprek met de Franse president Macron. Oekraïense president smeekt NAVO om meer wapens: "U heeft meer dan 20.000 tanks, wij vragen daar 1 procent van"
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft bij de NAVO-leiders gesmeekt om meer wapens te leveren. Zo zijn er meer gevechtsvliegtuigen, tanks en beter luchtafweergeschut nodig.
De Russische oorlog tegen Oekraïne begint na een maand een uitputtingsslag te worden. NAVO-landen leveren Oekraïne wapens, maar de westerse militaire alliantie laveert behoedzaam om niet rechtstreeks in het conflict met kernmacht Rusland gezogen te worden.
Oekraïne is blij met onder meer de luchtdoelraketten en antitankwapens die het gekregen heeft. "Maar de NAVO moet nog laten zien wat het in zijn mars heeft om mensen te redden", zei Zelensky via een videoverbinding uit Kiev. "U heeft meer dan 20.000 tanks. Oekraïne heeft u om 1 procent daarvan gevraagd."
Zelensky onderstreepte nog maar eens dat Oekraïne in het strijdperk treedt voor westerse waarden. En dat Rusland niet zinnens is om met Oekraïne genoegen te nemen. "Ze willen verdergaan. De oostelijke lidstaten van de NAVO. De Baltische landen. Polen zeker."
© AP — Joe Biden, Emmanuel Macron en Boris Johnson. Johnson vergelijkt Zelensky met oorlogspremier Winston Churchill
De Britse premier Boris Johnson heeft de Oekraïense president Volodymyr Zelensky vergeleken met de Britse oorlogspremier Winston Churchill.
"Ik vind dat president Zelensky zich als een buitengewone leider van zijn volk bewezen heeft", zei Johnson gisteren in een interview met de zender LBC. "Hij weet dat hij, zoals Churchill het over zichzelf zei, misschien niet de leeuw is, maar het privilege heeft om te brullen."
Johnson benadrukte de moed van het Oekraïense volk tegen de Russische aanvalslust. "De leeuw is het Oekraïense volk, en hij (Zelenski, red.) is de stem van zijn wil en verzet."
Churchill (1874-1965) bestuurde het Verenigd Koninkrijk gedurende de Tweede Wereldoorlog en in de jaren vijftig. Vele Britten, en met hen premier Boris Johnson, hebben vandaag nog altijd veel respect voor Churchill.
Zelensky beschuldigt Rusland van gebruik fosforbommen
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft in zijn toespraak voor de buitengewone NAVO-top Rusland beschuldigd van het gebruik van fosforbommen in Oekraïne. Hij wil daarom dat de NAVO-bondgenoten "militaire hulp zonder beperkingen" verlenen aan zijn land, voor het Oekraïense leger dat momenteel "onder ongelijke omstandigheden" de Russen het hoofd moet bieden.
"Deze ochtend waren er Russische fosforbommen", aldus Zelensky in de videoboodschap die hij ook op zijn Telegramkanaal heeft gepost. "Er zijn kinderen en volwassenen gedood."
Bij Russische bombardementen op Roebizjne, vlakbij Loehansk, in het oosten van Oekraïne, zijn zeker vier mensen om het leven gekomen. Volgens de gouverneur van de regio zijn daarbij fosforbommen gebruikt. Fosforbommen zijn ontworpen om na ontploffing een felle en hardnekkige brand te laten ontstaan. Andere functionarissen uit de regio hebben er de Russen ook al van beschuldigd de voorbije dagen dergelijke bommen te hebben gebruikt. De beschuldigingen zijn niet onafhankelijk te verifiëren.
Voor de start van de NAVO-top had onder meer secretaris-generaal Jens Stoltenberg gezegd dat het gebruik van chemische wapens de aard van het conflict "fundamenteel zou veranderen". "Dat zou een flagrante schending van de internationale wetten zijn en ernstige gevolgen hebben", aldus nog de NAVO-topman.
© Twitter — De Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Kremlin: "Meeste NAVO-lidstaten hebben hysterische en ontoereikende visie op wat gebeurt in Oekraïne"
Het Russische Kremlin heeft vanmorgen uitgehaald naar de NAVO. Woordvoerder Dmitry Peskov zegt dat de meeste NAVO-lidstaten "een hysterische en ontoereikende visie" hebben op wat gebeurt in Oekraïne"
Nog volgens Peskov zou Rusland wel degelijk bondgenoten hebben in Europa, maar hij wilde die niet bij naam noemen. "Er zijn landen die een veel constructiever en nuchterder standpunt innemen. We zullen ze niet noemen, maar ze bestaan."
Litouwse president: "Niemand kan zich veilig voelen"
In de huidige context kan niemand zich veilig voelen: niet de landen die grenzen aan Rusland, maar ook niet de landen die verder van die grens liggen. Dat heeft de Litouwse president Gitanas Nauseda gezegd bij zijn aankomst op de NAVO-top.
"We zullen steun leveren aan Kiev die deze oorlog nog pijnlijker zal maken voor Rusland", zei Nauseda. Daarnaast moeten ook de landen langs de oostflank van de NAVO een duidelijk signaal krijgen van hun bondgenoten. Nauseda noemde daarbij ook zijn eigen land "dat gesandwicht wordt door de Russische exclave Kaliningrad en Wit-Rusland, dat zoals we weten zijn leger geïntegreerd heeft in het Russische leger".
"We hebben daardoor geen enkele buffer meer en geen tijd meer om te reageren", beklemtoonde Nauseda. "De afschrikking moet dus heel paraat zijn. Ik ben dan ook heel blij dat er extra Amerikaanse en Duitse troepen komen. Maar zelf zullen we ook ons huiswerk doen: we gaan naar 3 procent defensie-uitgaven in de eerstkomende jaren."
© AP — Litouws president Gitanas Nauseda. De Russische inval vormt niet alleen voor Polen en de Baltische landen een uitdaging, beklemtoonde Nauseda verder nog. "Dit is een uitdaging voor de hele regio, voor de westerse principes", aldus de Litouwse president.
Naast steun voor Oekraïne pleitte Nauseda ook voor een snelle uitbreiding van de sancties tegen Rusland. "Ik vond dat we beter al van bij het begin met volle snelheid gegaan waren", aldus Nauseda. "Sancties vragen tijd en Rusland moet de prijs beseffen van deze inval. We moeten de oligarchen, maar ook de middenklasse pijn doen. Ik ben bezorgd om de grote steun binnen de Russische samenleving."
Reyers-Centrumtunnel in Brussel gaat dicht om 11 uur
De Reyers-Centrumtunnel in Brussel gaat dicht om 11 uur. De klassieke perimeter in de buurt van het Europagebouw aan Schuman zal afgesloten worden voor verkeer vanaf 12 uur. Dat meldt de Brusselse politie.
Zonet meldde de politie ook dat alle snelwegen en de Belliardtunnel (richting E40) opnieuw open zijn voor het verkeer.
