Oekraïne heeft "bewijs" dat Russen verboden clusterbommen gebruiken
Oekraïne heeft "bewijs" dat Russische troepen in twee zuid-Oekraïense regio's gebruikmaken van clusterbommen. Dat heeft Irina Venediktova, de procureur-generaal van Oekraïne, maandag bekendgemaakt. Het Verdrag van Oslo, dat sinds 1 augustus 2010 van kracht is en internationaal breed wordt gesteund, verbiedt het gebruik van clusterwapens.
Dat zijn wapens die enkele honderden kleinere bommen bevatten. Die zogenoemde clustermunitie wordt over een grote oppervlakte verspreid en komt onvermijdelijk terecht in gebieden waar burgers wonen. Vaak ontploffen de bommen niet onmiddellijk, waardoor ze als een soort mijn gaan functioneren en zelfs na de oorlog nog meer slachtoffers kunnen maken. Volgens Venediktova gebruikten de Russen dit wapentype in de regio's rond Kherson en de havenstad Odessa.
De procureur-generaal zei verder geen "concreet bewijs" te hebben voor het gebruik ervan in de hoofdstad Kiev, maar ze bevestigde dat ook dit onderzocht wordt. Ook grote ngo's zoals Amnesty International en Human Rights Watch stelden eerder dat ze bewijs hadden gevonden dat de Russen clusterbommen gebruikten in woonwijken.
Minstens 5.000 doden al in Marioepol, volgens raadgever van Oekraïense president
Sinds de Russische inval in Oekraïne zijn minstens 5.000 mensen om het leven gekomen in de stad Marioepol, in het zuidoosten van het land. Dat heeft een raadgever van de Oekraïense president maandag bevestigd aan het Franse persagentschap AFP.
"Ongeveer 5.000 mensen werden begraven, maar door voortdurende raketaanvallen, worden de lijken de afgelopen tien dagen niet meer begraven", zo zei Tetiana Lomanika. Volgens haar zou het dodentol oplopen tot ongeveer 10.000 doden wanneer rekening wordt gehouden met de mensen die nog onder het puin liggen.
© REUTERS — Een verwoest flatgebouw in Marioepol Burgemeester Charkiv: bijna 1.180 grote woongebouwen vernietigd
De wekenlange Russische beschietingen van de oostelijke Oekraïense stad Charkiv vanuit de lucht en van op de grond hebben tot grote verwoestingen geleid, zegt burgemeester Ihor Terekhov maandag. Bijna 1.180 woongebouwen met meerdere verdiepingen, meer dan vijftig kleuterscholen, ongeveer zeventig scholen en vijftien ziekenhuizen zijn vernield, aldus de bewindsman tegen het Oekraïense persbureau UNIAN.
De afgelopen 24 uur is de tweede stad van het land, die voor de oorlog ongeveer 1,5 miljoen inwoners telde, bijna zestig keer beschoten met artillerie en mortieren. Bewoners van verwoeste huizen worden ondergebracht in overgebleven (kleuter)scholen, kelders en metrostations. Ondanks de beschietingen blijven supermarkten in Charkiv geopend en is al het benodigde voedsel volgens de burgemeester beschikbaar.
De stad krijgt humanitaire hulp uit andere steden en er is een lading geneesmiddelen ter waarde van 880.000 dollar (ruim 800.000 euro) uit de VS aangekomen. "Charkiv is een Russischsprekende stad", citeerde de krant Ukrayinska Pravda Terekhov. Hij zegt dat veel inwoners vrienden en familieleden in Rusland hebben. "Mensen hadden in hun ergste dromen nooit kunnen vermoeden dat Rusland Oekraïne en Charkiv zou aanvallen", aldus de burgemeester.
Roman Abramovitsj en Oekraïense vredesonderhandelaars vertoonden symptomen van vergiftiging na vredesgesprekken in Kiev
De Russische oligarch Roman Abramovitsj en enkele Oekraïense vredesonderhandelaars hadden symptomen die erop kunnen wijzen dat ze vergiftigd werden. De symptomen, zoals rode ogen en een schilferende huid, begonnen na een bijeenkomst in Kiev eerder deze maand. Dat bericht The Wall Street Journal. Ook het toonaangevende Bellingcat bevestigt het nieuws.
Een bron uit de dichte kring van Abramovitsj zegt dat het onduidelijk is wie de aanval heeft gepleegd. Het leven van Abramovitsj en de andere vredesonderhandelaars zou niet in gevaar zijn. De Oekraïense president Volodymyr Zelensky, die Abramovitsj heeft ontmoet, werd niet getroffen.
"Irpin bevrijd van Russische troepen"
De Oekraïense stad Irpin is volgens de burgemeester volledig heroverd op Russische troepen. "Ons Irpin is bevrijd van het Moskouse kwaad! Eer aan Oekraïne! Eer aan haar verdedigers! Eeuwige herinnering aan de gevallen helden", meldt Oleksandr Markushyn, de burgemeester van de stad ten noordwesten van Kiev, op Facebook.
Eind vorige week stelde het Britse ministerie van Defensie op basis van inlichtingendiensten al dat de kans reëel is dat Russische troepen bij Irpin omsingeld kunnen worden. Ook bevestigden de Britten Oekraïense meldingen dat een tegenoffensief rond de hoofdstad Kiev succesvol lijkt.
Ook Noord-Macedonië wijst Russische diplomaten uit
Noord-Macedonië heeft vijf Russische diplomaten het land uitgezet. Dat bevestigt het ministerie van Buitenlandse Zaken van het Balkanland.
Volgens het ministerie waren de vijf diplomaten "betrokken bij activiteiten die in strijd zijn met het verdrag van Wenen". Het vijftal krijgt nu vijf dagen de tijd om Noord-Macedonië te verlaten.
Eerder hadden ook andere landen zoals de VS, Polen, Bulgarije, Slovakije en de Baltische staten besloten dat verschillende Russische diplomaten niet meer welkom waren.
De afgelopen jaren heeft Noord-Macedonië Russische diplomaten in drie verschillende golven de deur gewezen na de moordpoging op Sergej Skripal. Volgens Londen is Moskou verantwoordelijk voor de aanslag met zenuwgif op de voormalige Russische spion.
Rusland wil inwoners van "onvriendelijke" landen weren
Te midden van zware internationale sancties wegens de inval in Oekraïne werkt Moskou aan een decreet om de toegang tot Rusland te beperken voor inwoners van "onvriendelijke" landen. Dat heeft de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov gezegd.
"Een ontwerp van presidentieel decreet is in voorbereiding om vergeldingsmaatregelen te nemen met betrekking tot visa, in verband met de onvriendelijke daden van meerdere buitenlandse regeringen", zei Lavrov. De buitenlandminister voegde eraan toe dat het om "een hele reeks beperkingen" zou gaan. Welke landen concreet geviseerd worden, is nog niet duidelijk.
© ANP / EPA — De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov. Europese Commissie wil intrekking "gouden paspoorten" van Russen op sanctielijst
De Europese Commissie heeft de lidstaten aanbevolen om de zogenaamde "gouden" paspoorten of verblijfsvergunningen in te trekken van Russen of Wit-Russen die op de Europese sanctielijst zijn beland.
Cyprus, Malta en Bulgarije hebben jarenlang kapitaal aangetrokken door het staatsburgerschap toe te kennen aan rijke buitenlanders die bereid waren om aanzienlijk te investeren in het land. Onder druk van de Europese Commissie hebben deze drie lidstaten deze programma's stopgezet of opgeschort.
Het is echter niet uitgesloten dat de voorbije jaren gouden paspoorten of verblijfsvergunningen zijn uitgereikt aan Russen of Wit-Russen aan wie nu sancties zijn opgelegd of die de oorlog in Oekraïne steunen. De Commissie vraagt de lidstaten om na te gaan of ze niet moeten overgaan tot intrekking van deze paspoorten. Ze raadt ook aan verblijfsvergunningen voor Russen of Wit-Russen op de sanctielijst onmiddellijk in te trekken.
De Commissie weet zelf niet of één of meerdere van de vele honderden gesanctioneerde Russen en Wit-Russen een gouden paspoort hebben. Ze wijst de lidstaten wel op de "risico's". Wie de nationaliteit van één van de lidstaten heeft, is meteen ook EU-burger en geniet onder meer van het recht op vrij verkeer, toegang tot de interne markt en het recht om deel te nemen aan lokale verkiezingen.
De Commissie herhaalde vandaag haar oproep om de programma's definitief te begraven. Ze opende eerder al inbreukprocedures tegen Malta en Cyprus. "Dergelijke regelingen zetten de deur open voor corruptie, witwaspraktijken en belastingontwijking", waarschuwde eurocommissaris voor Justitie Didier Reynders.
Oekraïense troepen heroveren dorp aan de rand van Charkiv
Oekraïense troepen hebben een dorpje aan de rand van Charkiv, de tweede grootste stad van het land, heroverd. Dat meldt het Franse persagentschap AFP.
Tijdens een beveiligingsmissie hebben Oekraïense soldaten de Russische troepen verjaagd uit Mala Rogan, een klein dorp op zo'n vier kilometer van Charkiv. "Er liggen hier overal Russische lijken", zo getuigde een Oekraïense militair aan AFP. Volgens hem lopen de Russische verliezen op tot zeker 25 soldaten. Daarnaast werden ook verschillende Russische voertuigen vernietigd.
Mala Rogan is van groot strategisch belang voor de Russen. Vanaf dit dorp bombarderen ze woonwijken in Charkiv, zo verklaarde de burgemeester van het dorp Igor Terekhov. Enkele kilometers naar het noorden woeden nog steeds gevechten om Vilkhivka, een ander dorp vanwaaruit de Russen hun aanvallen lanceren.
© AFP — Een Oekraïense soldaat wandelt door Mala Rogan. Rusland zet drie Slovaakse diplomaten het land uit
Rusland heeft de uitzetting van drie Slovaakse diplomaten aangekondigd. De uitzetting komt als reactie op de beslissing van Slovakije, twee weken geleden, om drie Russische diplomaten het land uit te zetten.
Moskou besloot om "drie diplomaten van de Slovaakse ambassade 'personae non gratae' te verklaren. Ze moeten het territorium van de Russische Federatie verlaten binnen de 72 uur", verklaarde de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov in een persbericht. De Slovaakse ambassadeur in Rusland werd vandaag al naar het ministerie geroepen om op de hoogte gebracht te worden van de beslissing.
Het persbericht meldde ook dat Moskou "sterk protesteerde" tegen het "tegenwerken van Russische missies in Slovakije en tegen bedreigingen tegen de veiligheid van de missies." Slovakije zette op 14 maart de drie Russische diplomaten het land uit "wegens hun activiteit die indruist tegen het Verdrag van Genève, op het vlak van diplomatieke relaties", aldus de Slovaakse minister van Buitenlandse Zaken, Ivan Korčok, toen. Die formulering wordt vaak gebruikt wanneer er sprake is van spionage.
Volgens de krant 'Dennik N' arresteerde de Slovaakse politie nog drie andere personen die verdacht worden van spionage. Het ging om een medewerker van het ministerie van Defensie, een medewerker van de geheime diensten en een persoon die gelinkt kan worden met 'hlavnespravy.sk', een website die fake news verspreidde en recent werd geblokkeerd door Slovaakse autoriteiten.
G7 verwerpt eis om in roebel voor gas te betalen
De G7 verwerpt de Russische eis om voor de invoer van gas te betalen in roebel. Dat zegt de Duitse minister van Economie, Robert Habeck.
Habeck zat een online vergadering voor met de ministers van Energie van de G7-landen. Nadien zei de Duitser dat de ministers de eis "een unilaterale en duidelijke breuk van bestaande contracten" vinden.
Afgesloten contracten zijn nog steeds geldig, zei hij. "Dat betekent dat betaling in roebel onaanvaardbaar is."
Vorige week zei de Russische president Vladimir Poetin dat "onvriendelijke landen" voor gas zouden moeten betalen in roebel. Poetin wil zo waarschijnlijk de eigen munteenheid, die in zwaar weer verkeert, nieuw leven inblazen.
"De poging van Poetin om ons te verdelen, ligt voor de hand", zei Habeck. "We zullen niet verdeeld worden en het antwoord van de G7-landen is duidelijk: de akkoorden zullen worden gerespecteerd."
© Bernd von Jutrczenka/dpa — De Duitse minister van Economie, Robert Habeck. Carlsberg wil Russische brouwerij verkopen
De Deense brouwer Carlsberg wil volledig vertrekken uit Rusland, waar hij eigenaar is van de grootste brouwerij van het land. Dat heeft het bedrijf vandaag bekendgemaakt.
Carlsberg zal zijn Russische activiteiten verkopen. Het bedrijf verwijst naar de oorlog in Oekraïne en spreekt van een "moeilijke en onmiddellijke beslissing". Eerder had het bedrijf al investeringen in Rusland stopgezet.
Carlsberg telt 8.400 werknemers in Rusland. Het draaide er vorig jaar 6,5 miljard Deense kronen omzet, omgerekend zo'n 870 miljoen euro.
Ook concurrent Heineken kondigde al een volledige terugtrekking uit Rusland aan. Volgens de Nederlandse bierbrouwer is het onder de huidige omstandigheden niet meer mogelijk om op een rendabele manier in het land actief te blijven.
VN roepen op tot actie inzake schuldenlast arme landen
Er moet dringend iets worden gedaan aan de schuldenlast van armere landen, die verzwakt worden door de oorlog in Oekraïne en de daarmee gepaard gaande stijging van de voedsel-, brandstof- en meststofprijzen. Dat zegt Rebeca Grynspan, secretaris-generaal van de VN-Conferentie voor Handel en Ontwikkeling (UNCTAD).
"De coronapandemie heeft de budgettaire bewegingsruimte van de ontwikkelingslanden al verkleind en hun schuld doen toenemen", zei Grynspan in een interview met AFP. Ze streeft naar eigen zeggen naar een betere integratie van de ontwikkelingslanden in de wereldeconomie.
Volgens UNCTAD zijn de vrachtkosten sinds het begin van de oorlog op 24 februari met 34 procent gestegen. Ook transportproblemen en verstoringen van de mondiale bevoorradingsketens drijven de kosten en prijzen op.
"Arme landen zullen het zonder hulp niet redden", waarschuwt Grynspan, die oproept tot mechanismen om hun liquiditeit- en schuldenproblemen aan te pakken.
"We hebben een beter mechanisme nodig voor schuldherschikking en schuldverlichting. Dit is iets dat moet worden besproken in de G20 en ook in de voorjaarsbijeenkomsten die we in april zullen hebben, bij de Wereldbank en het IMF," benadrukt de voormalige vicepresident van Costa Rica.
Russische onafhankelijke krant 'Novaya Gazeta' zet publicatie on hold
De Russische krant 'Novaya Gazeta', een van de laatste onafhankelijke media in Rusland, zal voorlopig niet meer publiceren tot het einde van de oorlog in Oekraïne. Dat heeft het medium zonet aangekondigd. Zowel de online versie als de papieren versie worden opgeschort.
In een persbericht zei 'Novaya Gazeta', waarvan hoofdredacteur Dmitri Moeratov in 2021 nog de Nobelprijs voor de Vrede ontving, een stap terug te zetten. De Russische mediaregulator had de krant op een week tijd twee keer gewaarschuwd voor het niet naleven van de controversiële wet over "buitenlandse agenten". Dat label gebruikt Moskou voor organisaties die vanuit het buitenland worden gefinancierd en die politieke activiteiten tegen de Russische overheid ontplooien.
Die organisaties moeten zich ook telkens aan de hand van dit label presenteren. Ook de media worden verplicht om telkens te preciseren dat het om een zogenaamde "buitenlandse agent" gaat. Maar in een artikel over een buitenlandse ngo, zou 'Novaya Gazeta' dat hebben nagelaten, wat volgens de Russische autoriteiten dus strafbaar is.
"Er is geen andere oplossing. Voor ons, en ook voor jullie, is dit een vreselijk pijnlijke beslissing. Maar we moeten elkaar beschermen", zo schreef Moeratov in een brief gericht aan de lezers. 'Novaya Gazeta' werd in 1993 opgericht en staat bekend voor zijn onderzoeksjournalistiek over corruptie en de schending van mensenrechten, vooral in Tsjetsjenië. Zes medewerkers, onder wie de bekende journalist Anna Politovskaja, werden vermoord voor hun engagement binnen het medium.
© AFP — Dmitri Moeratov, de hoofdredacteur van 'Novaya Gazeta'. 40.000 extra vluchtelingen uit Oekraïne in 24 uur, maar stroom vertraagt
Iets meer dan 40.000 vluchtelingen zijn de afgelopen 24 uur Oekraïne ontvlucht. Daarmee komt het totaal sinds 24 februari op bijna 3,9 miljoen, zo blijkt uit een telling die de Verenigde Naties vandaag hebben gepubliceerd.
Sinds 22 maart is de vluchtelingenstroom aanzienlijk afgenomen. Toch liggen de aantallen dicht bij de schatting die VN-vluchtelingenorganisatie aan het begin van het conflict had gemaakt.
In totaal hebben meer dan 10 miljoen mensen, of meer dan een kwart van de bevolking, hun huizen moeten verlaten door ofwel de grens over te steken ofwel elders in Oekraïne een toevluchtsoord te zoeken.
De VN schatten dat er bijna 6,5 miljoen binnenlandse ontheemden zijn. Europa heeft sinds de Tweede Wereldoorlog niet meer zo'n grote toevloed aan vluchtelingen gezien.
© REUTERS — Oekraïense vluchtelingen verlaten Brovary, een stad dichtbij Kiev. Nog 160.000 mensen vast in Marioepol, burgemeester wil evacuatie
Ongeveer 160.000 mensen zitten nog vast in Marioepol, meldt de burgemeester. De stad moet volgens hem volledig worden geëvacueerd omdat er een humanitaire ramp dreigt. Marioepol is een van de steden die het zwaarst zijn getroffen tijdens de oorlog die ruim een maand geleden begon.
Inwoners kunnen alleen weg via humanitaire corridors, waar Oekraïne met Rusland steeds nieuwe afspraken voor moet maken. Vandaag worden volgens vicepremier Irina Veresjtsjoek nergens in Oekraïne vluchtroutes geopend. Dat is omdat er volgens inlichtingen mogelijk Russische "provocaties" zullen plaatsvinden langs de routes.
Marioepol wordt al weken omsingeld door Russische troepen. De zuidelijke havenstad heeft geen watertoevoer, elektriciteit en verwarming. Ook is er een tekort aan voedsel en medicijnen. In de afgelopen weken zijn duizenden inwoners via humanitaire corridors naar veiligere delen van Oekraïne vertrokken. Voor de oorlog had de stad meer dan 430.000 inwoners.
De zware gevechten bij Marioepol houden aan, terwijl Russische militairen de stad proberen in te nemen. Het Britse ministerie van Defensie meldde vanochtend dat Russische troepen erin geslaagd zijn meer grondgebied te veroveren in de omgeving van Marioepol.
© REUTERS Kremlin: "Rechtstreekse gesprekken met Oekraïne kunnen dinsdag plaatsvinden"
Rechtstreekse vredesonderhandelingen tussen delegaties van Oekraïne en Rusland zouden morgen in Istanboel kunnen plaatsvinden, meldt het Kremlin.
Volgens Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov zou een persoonlijke ontmoeting meer substantiële onderhandelingen mogelijk maken dan een videoverbinding. Peskov zei eerder vandaag ook wel dat tot nu toe "geen significante successen of doorbraken verwacht werden."
In de meer dan een maand durende oorlog hebben onderhandelaars van Oekraïne en Rusland elkaar drie keer ontmoet in het grensgebied van Wit-Rusland. Daarna verschoven de besprekingen naar het internet.
Een ontmoeting tussen de Russische president Vladimir Poetin en zijn Oekraïense ambtgenoot Volodymyr Zelensky staat voorlopig niet op de planning. "Dat zou nu contraproductief zijn", zo liet de Russische buitenlandminister Sergej Lavrov weten. "Dat is pas aan de orde als beide kanten dichter bij een akkoord zijn over de voornaamste twistpunten", zei Lavrov tegen Servische media.
Kremlin noemt Bidens uitspraken over Poetin "alarmerend"
Vanuit het Kremlin is vandaag opnieuw commentaar gekomen op de uitspraken van de Amerikaanse president Joe Biden over diens Russische ambtgenoot. Biden had Poetin, onder meer vanwege de Russische inval in Oekraïne, omschreven als een "slager". Kremlinwoordvoerder Dmitri Peskov had het over "alarmerende uitspraken".
Peskov gaf nog aan dat het Kremlin "de uitspraken van de Amerikaanse president heel nauwlettend blijft opvolgen".
Tijdens een toespraak in de Poolse hoofdstad Warschau had Biden Poetin zaterdag een slager genoemd die niet aan de macht kan blijven. Washington probeert intussen de uitspraken van Biden te verduidelijken: de president zou niet opgeroepen hebben tot een regimewissel in Moskou.
© AP — De Amerikaanse president Joe Biden. Kiev ziet af van humanitaire corridors uit vrees voor "Russische provocaties"
De Oekraïense regering wil vandaag geen enkel humanitair corridor voor burgers, uit vrees voor "Russische provocaties".
"Onze inlichtingendiensten melden mogelijke provocaties door de bezetters langs de humanitaire corridors", aldus vicepremier Irina Veresjtsjoek in een boodschap op Telegram. "Als gevolg daarvan, uit veiligheidsoverwegingen voor de burgers, zal vandaag geen enkel corridor geopend worden."
Kremlin: "Geen noemensaardige vooruitgang in onderhandelingen"
Rusland en Oekraïne hebben tot nu toe geen "significante vooruitgang" geboekt in hun onderhandelingen om het conflict in Oekraïne te beëindigen. Dat heeft de woordvoerder van het Kremlin, Dmitri Peskov, gezegd.
"Voorlopig zien we geen vooruitgang of belangrijke doorbraken", zei Peskov tegen journalisten.
De Russische en Oekraïense delegaties zullen vandaag normaal gezien een nieuwe gespreksronde houden in Istanboel.
© REUTERS — Woordvoerder van het Kremlin Dmitri Peskov.
