Explosies in Odesa
In de zuidelijke Oekraïense havenstad Odesa zijn opnieuw explosies waargenomen, meldt de BBC op basis van binnenlopende berichten en een getuige van persbureau Reuters. De ontploffingen zijn nog niet bevestigd door de lokale autoriteiten.
Op zondagochtend werd de stad, die ongeveer een miljoen inwoners telt, ook al getroffen door Russische raketaanvallen. Daarbij zijn geen gewonden gevallen. Rusland liet weten de olieopslag in de regio onder vuur genomen te hebben.
Zeven doden in Charkiv na Russische beschietingen
Bij Russische beschietingen op een woonwijk in de Oost-Oekraïense stad Charkiv zijn vanavond zeven mensen omgekomen, onder wie drie kinderen. Dat meldt het regionale openbaar ministerie, dat ook spreekt van 34 gewonden.
"Russische bezetters beschoten woongebouwen in het Slobodskyy district van Charkiv. Als gevolg daarvan werd een tiental huizen en een depot voor trolleybussen beschadigd", aldus de persdienst van het parket.
In Derhachi, net buiten Charkiv, zijn ook minstens drie mensen omgekomen en zeven gewond geraakt bij de beschieting van een woonwijk, aldus de burgemeester Vyacheslav Zadorenko op Facebook. Volgens hem gaat het allemaal om burgerslachtoffers.
Zelensky: "Russische leiders verantwoordelijk voor moorden en folteringen in Boetsja"
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft zondag gezegd dat de Russische leiders verantwoordelijk moeten worden gehouden voor "moorden" en "folteringen" in Boetsja. In die stad ten noordwesten van Kiev, die onlangs door de Oekraïners is heroverd, zijn veel burgers gedood.
"Ik wil dat alle leiders van de Russische Federatie zien hoe hun bevelen worden uitgevoerd. (...) En ze hebben een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid. Voor deze moorden, voor deze folteringen, voor de armen die door explosieven zijn afgerukt (...) Voor de kogels in het achterhoofd," zei Zelensky, overschakelend tussen het Oekraïens en het Russisch, in een videoboodschap.
Hij voegde eraan toe dat een "speciaal mechanisme" zou worden ingesteld om alle Russische "misdaden" in Oekraïne te onderzoeken.
Dode en drie gewonden bij Russische aanval op ziekenhuis in oosten van Oekraïne
Bij een Russische aanval op een ziekenhuis in Roebizjne, in het oosten van Oekraïne, is minstens één dode gevallen en zijn drie anderen gewond geraakt, zo heeft de gouverneur van de regio, Sergei Gaidai, op Telegram gemeld, zonder verdere details te geven.
De stad, die bij Loehansk in de regio Donbas ligt, was al vaak het doelwit van bombardementen sinds de Russische invasie op 24 februari.
VN-topman Guterres "diep geschokt" door gruweldaden in Boetsja
VN-secretaris-generaal António Guterres is "diep geschokt" door de gruweldaden die op inwoners van de Oekraïense stad Boetsja zijn gepleegd. "Het is essentieel dat een onafhankelijk onderzoek ertoe leidt dat effectief rekenschap wordt afgelegd", zei de topman de Verenigde Naties zondag in New York volgens een mededeling.
Oekraïne vond in de regio rond de hoofdstad Kiev de lijken van 410 inwoners, schreef procureur-generaal Irina Venediktova zondagavond op Facebook. Wetsdokters en andere specialisten onderzoeken de lichamen voor een gerechtelijk onderzoek.
"Wat we toe nu toe weten, roept duidelijk ernstige en verontrustende vragen op over mogelijke oorlogsmisdaden en zware schendingen van het internationale humanitaire recht", zei het mensenrechtenbureau van de VN. Tegelijk is het niet uitgesloten dat er onder de "zowat 300 lijken die de autoriteiten van de stad Boetsja naar eigen zeggen gevonden en begraven hebben, lichamen van Oekraïense of Russische soldaten zijn die bij de vijandelijkheden werden gedood".
Dode en veertien gewonden bij Russisch bombardement op Mykolajiv
Er zijn één dode en veertien gewonden gevallen bij een Russische aanval op Mykolajiv, een stad in het zuiden van Oekraïne, niet ver van Odesa. Dat heeft gouverneur Vitaliy Kim van de regio gemeld.
Onder de mensen die in het ziekenhuis werden opgenomen, zat een lichtgewonde 15-jarige jongen, verduidelijkte hij op de berichtendienst Telegram.
Er vielen ook een voorlopig onbekend aantal doden en gewonden bij een ander bombardement in Okachiv, een stad aan de Zwarte Zee.
Mykolajiv, een belangrijke stad op de weg naar Odessa, de grootste haven van Oekraïne, werd zwaar beschoten toen het Russische leger de stad tevergeefs trachtte in te nemen. De Russen leken hun wurggreep de laatste dagen echter te lossen.
Lijken van 410 burgers gevonden in onlangs bevrijde gebieden rond Kiev
De levenloze lichamen van 410 burgers zijn gevonden in de gebieden rond Kiev die onlangs zijn heroverd door het Oekraïense leger. Dat heeft de Oekraïense procureur-generaal Iryna Venediktova zondag bekendgemaakt.
"Forensische experts hebben al 140 van hen onderzocht", zei ze in een verklaring die op verschillende Oekraïense tv-zenders werd uitgezonden.
"Dit is een hel die moet worden gedocumenteerd, zodat de onmensen die dit gedaan hebben gestraft kunnen worden", voegde ze eraan toe op Facebook.
De Oekraïense viceminister van Defensie, Hanna Maljar, kondigde gisteren aan dat het leger de volledige controle over de regio rond Kiev had heroverd, maar dan vijf weken na het begin van de Russische invasie. Dit weekend leidden beelden uit de voorstad Boetsja, waar lijken van inwoners op straat lagen, tot internationaal afgrijzen. Oekraïne wijt het bloedbad aan Russische troepen die de stad kort daarvoor nog bezetten. Moskou ontkent alle betrokkenheid.
Boris Johnson noemt aanvallen op burgers in Boetsja "oorlogsmisdaden"
De Britse premier Boris Johnson heeft zondag de "verachtelijke aanvallen" van Rusland tegen burgers in de Oekraïense stad Boetsja "oorlogsmisdaden" genoemd. In de voorstad van de hoofdstad Kiev werden talrijke lichamen gevonden. Hij beloofde de sancties tegen Moskou op te voeren.
"De verachtelijke aanvallen van Rusland tegen onschuldige burgers in Irpin en Boetsja zijn verdere bewijzen dat Poetin en zijn leger oorlogsmisdaden plegen in Oekraïne", aldus Johnson in een persbericht.
Kan Poetin vervolgd worden?
Italiaanse premier waarschuwt dat "Russische autoriteiten rekenschap zullen moeten afleggen"
De Italiaanse regeringsleider Mario Draghi heeft zondag "de moordpartijen op ongewapende burgers" in Oekraïne aan de kaak gesteld en gewaarschuwd dat "de Russische autoriteiten rekenschap zullen moeten afleggen".
"De beelden van de misdaden die in Boetsja gepleegd zijn en in andere zones die door het Oekraïense leger bevrijd werden, slaan ons met verstomming", zei Draghi nadat in de straten van Boetsja, bij Kiev, talrijke lichamen waren aangetroffen na het vertrek van de Russische troepen.
"De wreedheid van de moordpartijen op ongewapende burgers is vreselijk en ontoelaatbaar. De Russische autoriteiten moeten de vijandelijkheden meteen staken, een einde maken aan het geweld tegen burgers, en ze zullen rekenschap moeten afleggen", voegde de premier eraan toe.
© AP — De Italiaanse premier Mario Draghi. Meer dan half miljoen mensen zijn teruggekeerd naar Oekraïne
Meer dan 500.000 mensen zijn teruggekeerd naar Oekraïne sinds het begin van de Russische invasie. Dat heeft het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken zondag gezegd.
"In de afgelopen week hebben 144.000 personen Oekraïne verlaten en zijn er 88.000 aangekomen. In totaal keerden ongeveer 537.000 van onze landgenoten terug naar Oekraïne", zo blijkt uit cijfers van de nationale grenswacht, zegt het ministerie in een persbericht.
Al meer dan 4 miljoen vluchtelingen
VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR meldde zaterdag dat 4.176.401 Oekraïners naar het buitenland zijn vertrokken sinds het conflict op 24 februari uitbrak, 38.559 meer dan vrijdag. Een dergelijke vluchtelingstroom is in Europa niet meer gezien sinds de Tweede Wereldoorlog.
Volgens de Internationale Organisatie voor Migratie van de VN zijn ook ongeveer 205.500 niet-Oekraïners Oekraïne ontvlucht. Zij hebben het soms moeilijk om naar huis terug te keren.
Russen melden explosie in dorp bij Belgorod
Na een aanval op een aardolieopslagplaats bij de Russische stad Belgorod enkele dagen geleden zou zich andermaal een explosie hebben voorgedaan in het gebied bij de Oekraïense grens. "Er was een knal en puin viel op de grond", schrijft het bestuurshoofd van het district Jakovleski, Oleg Medvedev, op de berichtendienst Telegram.
Er zouden geen slachtoffers gevallen zijn. Het bestuurshoofd zei niets over de achtergrond van het voorval in het dorp Tomarovk. Het puin werd onderzocht en afgevoerd. Het bericht kon niet onafhankelijk geverifieerd worden.
Vrijdag drongen volgens de Russische zijde twee Oekraïense helikopters het Russische luchtruim binnen. Ze zouden luchtaanvallen op het oliedepot hebben uitgevoerd. Oekraïne gaf zijn betrokkenheid niet toe.
© Photo News Frankrijk veroordeelt geweld in Boetsja "met meeste kracht"
De Franse minister van Buitenlandse Zaken heeft de gewelddadigheden van het Russische leger op burgers in verscheidene steden in Oekraïne "op de krachtigste wijze" veroordeeld. Hij heeft opgeroepen "de verantwoordelijken te berechten".
"Ik heb kennis genomen van berichten die melding maken van massale gewelddaden door de Russische troepen in de Oekraïense steden die ze de jongste weken hadden bezet, in het bijzonder in Boetsja. Met de meeste kracht veroordeel ik dergelijke daden, die - als ze bevestigd worden - oorlogsmisdaden zijn", verklaarde Jean-Yves Le Drian.
© AP — Minister Jean-Yves Le Drian. "We zullen er met onze partners, de Oekraïense autoriteiten en de bevoegde internationale rechtsinstanties, waaronder het Internationale Strafhof, aan werken dat deze daden niet ongestraft blijven en dat hun verantwoordelijken berecht en veroordeeld worden", aldus de minister.
De Franse president Emmanuel Macron noemde de beelden uit Boetsja "ondraaglijk" op Twitter. Hij zei dat er "honderden burgers op laffe wijze zijn vermoord" en dat "de Russische autoriteiten zich zullen moeten verantwoorden voor deze misdaden".
Rusland ontkent dat het burgers gedood heeft in Boetsja
Het Russische ministerie van Defensie heeft ontkend dat het burgers om het leven heeft gebracht in Boetsja, een voorstad van de Oekraïense hoofdstad Kiev.
Het ministerie noemde de beelden waarop dode lichamen te zien zijn en die internationaal afschuw opwekken "nog maar eens een provocatie". Het voegde eraan toe dat alle Russische troepen op 30 maart uit Boetsja vertrokken waren.
© REUTERS Zelensky beschuldigt Rusland van "genocide" in Oekraïne
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft Rusland er zondag van beschuldigd "genocide" te plegen in Oekraïne om "de hele natie" weg te vegen.
"Ja, dit is een genocide", zei hij in een interview met de Amerikaanse tv-zender CBS. "De eliminatie van de hele natie en haar volk. Wij zijn burgers van Oekraïne. We tellen meer dan honderd nationaliteiten. Dit is de vernietiging en uitroeiing van al die nationaliteiten."
Oekraïne had Rusland al beschuldigd van een "bewuste massamoord" op burgers in Boetsja, een voorstad zowat 35 kilometer ten noordwesten van Kiev, en van andere gruwelen in de regio's die nu "bevrijd zijn van de bezetter". Die leidden tot verontwaardiging in het Westen en oproepen tot strengere sancties tegen Rusland.
Zelensky riep ook op tot de terugtrekking van "100 procent van hun troepen" om minstens terug te keren naar de situatie van voor 24 februari, de dag van de Russische invasie. "Dat zou ons toelaten om te beginnen spreken van andere kwesties rond het einde van de bezetting en hoe we daarna zullen leven", zei hij aan CBS.
"Ze bombarderen zoveel dat ik zelfs geen vergadering kan houden", aldus nog Zelensky. "Dus eerst een staakt-het vuren, dan kunnen we een ontmoeting hebben met de Russische president (Vladimir Poetin, red.)."
"We zullen allebei praten. Wanneer de oorlog eindigt, zullen we samen spreken over veiligheidsgaranties en neutraliteit."
Van Quickenborne: "Geen straffeloosheid voor oorlogsmisdaden"
Minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) herinnert zondag op Twitter in een reactie op de 'vreselijke beelden' uit Boetsja aan het standpunt van de Europese ministers van Justitie en de Europese Commissie van vorige maandag: geen straffeloosheid voor oorlogsmisdaden.
Maandag spraken zeven Europese ministers van Justitie en Europees commissaris Didier Reynders af dat het genocidenetwerk van Eurojust bewijzen zou verzamelen en tussen de lidstaten coördineren. Het Internationaal Strafhof (ICC) kreeg het mandaat om een onderzoek te openen, en Europol en de politiediensten zullen de procedures afstemmen voor verklaringen van slachtoffers en getuigen van oorlogsmisdaden in Oekraïne, aldus Van Quickenborne zondag op Twitter.
Ook minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden reageert via hetzelfde kanaal: "Terwijl de #rvv2022 ons opnieuw de vreugde geeft van een herwonnen vrijheid, blijven de beelden van de onmenselijkheid in Oekraïne op mijn netvlies. Een nieuwe grens in Europa overschreden. Heel triest".
Voor N-VA-voorzitter Bart De Wever herleidt de Russische president Vladimir Poetin zijn leger tot de status van oorlogsmisdadigers. De Wever stelt dat het Russisch volk hem na aan het hart ligt. Maar "de afgrijselijke wandaden van hun soldaten in Oekraïne zullen hen echter eeuwig achtervolgen. Uitgerekend in de aanloop naar 9 mei herleidt Poetin zijn leger tot de status van oorlogsmisdadigers", stelt hij zondag op de sociale media.
Elf Oekraïense regionale politici gevangengenomen door Russen
Meer dan vijf weken na het begin van de oorlog zijn in totaal elf Oekraïense lokale politici gevangengenomen door Rusland. Dat blijkt zondag uit informatie vanuit Kiev.
Verschillende belangrijke lokale politici uit de regio's Kiev, Charkov, Mykolajiv en Donetsk zijn momenteel vermist, zei de Oekraïense vicepremier Irina Veresjtsjoek zondag.
De onderhandelingen over een gevangenenruil zouden aan de gang zijn. Veresjtsjoek berichtte vrijdag nog over de vrijlating van 86 Oekraïense militairen.
57 lijken gevonden in massagraf in Boetsja
In de Oekraïense plaats Boetsja zijn de lichamen van 57 mensen gevonden die in een massagraf lagen, zei het lokale hoofd van de hulpdiensten, die persbureau AFP een geul met gleuven liet zien waarin de lichamen lagen. "Hier in dit lange graf zijn 57 mensen begraven," zei hij.
Het massagraf bevindt zich achter een kerk in het centrum van de stad. Ongeveer tien lichamen waren zichtbaar, onbegraven of gedeeltelijk bedekt door de aarde. Sommige lichamen zaten in zwarte lijkzakken, een deel ging gekleed in burgerkledij.
Oekraïne heeft de Russische troepen beschuldigd van een "opzettelijke massamoord" in Boetsja.
Amerikaanse buitenlandminister Blinken over geweld in Boetsja: "Stomp in de maag, dit moet stoppen"
Het geweld gepleegd door de Russische troepen in Boetsja, een voorstad ten noordwesten van Kiev, is "een stomp in de maag, dit moet stoppen". Dat heeft de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken zondag gezegd.
"Dit kunnen we niet normaliseren", zei hij aan de Amerikaanse nieuwszender CNN. "Dit is de realiteit die zich elke dag afspeelt zolang de wreedheid van Rusland tegen Oekraïne voortduurt." Hij herhaalde dat de Verenigde Staten helpen om mogelijke oorlogsmisdaden te documenteren, zodat de verantwoordelijken ter verantwoording worden geroepen.
NAVO hekelt afschuwelijke daden in Boetsja
Het doden van burgers waarvan het Russische leger wordt beschuldigd in Boetsja, bij Kiev, is afschuwelijk, zegt NAVO-baas Jens Stoltenberg. Hij hekelt "een brutaliteit die in Europa al decennia niet is gezien".
"Het is totaal onaanvaardbaar dat burgers als doelwit worden genomen en worden gedood. Dit onderstreept het belang om een einde te maken aan deze oorlog", zei de secretaris-generaal van de verdragsorganisatie op de Amerikaanse zender CNN.
Hij was ook voorzichtig over het vertrek van de Russische troepen uit de regio rond Kiev. "We kunnen niet te optimistisch zijn", zei hij. "We vrezen een mogelijke toename van aanvallen, vooral in het zuiden en oosten."
Nederlandse minister-president Rutte geschokt door berichten over moordende Russische militairen
De Nederlandse minister-president Mark Rutte is "geschokt door berichten van afschuwelijke misdaden uit gebieden waar Rusland zich uit terugtrekt". Dat laat hij weten in een tweet. "Dit moet onderzocht worden en Nederland en onze partners zullen niet rusten tot de daders van oorlogsmisdaden verantwoordelijk zijn gehouden."
Moskou claimt raffinaderij te hebben verwoest bij aanvallen op Odessa
Rusland heeft naar eigen zeggen een olieraffinaderij en drie brandstofopslagplaatsen aangevallen nabij de Oekraïense havenstad Odessa. Die sites leverden brandstof aan de Oekraïense troepen in de richting van Mikolajiv, verder naar het oosten, aldus Moskou.
Volgens het Russische ministerie van Defensie zijn die doelwitten aangevallen met raketten, die vaartuigen en vliegtuigen hebben afgevuurd.
Eerder had het stadsbestuur van Odessa gemeld dat er branden waren ontstaan. Op sociale media gaan foto's rond waarop dikke rookpluimen te zien zijn in het havengebied.
Moskou claimt nog in de nacht van zaterdag op zondag 51 militaire doelwitten te hebben aangevallen, waaronder vier commandoposten en twee raketafweersystemen. Dat kan echter niet onafhankelijk worden gecontroleerd.
Rusland dreigt met beëindiging van samenwerking in ruimte wegens westerse sancties
Moskou heeft ermee gedreigd de samenwerking met het programma van het Internationaal Ruimtestation (ISS) stop te zetten als de Verenigde Staten en andere westerse landen hun sancties tegen Rusland niet intrekken.
De leiding in Moskou zal binnenkort deadlines voor de beëindiging van de samenwerking voorleggen, zo meldde het hoofd van het Russische ruimteagentschap Roscosmos, Dmitry Rogozin, zaterdag op de berichtenapp Telegram. Dan zullen verwittigingen verstuurd worden naar de ruimtevaartagentschappen van de VS, Canada, Japan en de Europese Unie, die allen sancties hebben opgelegd na de Russische invasie in Oekraïne.
Een herstel van de normale relaties tussen de ruimtevaartpartners zou "enkel mogelijk zijn als de onwettige sancties volledig en onvoorwaardelijke opgeheven worden", schreef Rogozin.
Hij zette op Telegram ook antwoorden die zijn Amerikaanse tegenhanger Bill Nelson van de NASA en de directeur-generaal van het Europese Ruimteagentschap, Josef Aschbacher, zouden hebben gestuurd. Nelson schreef dat de samenwerking met Roscosmos zou moeten verdergaan en dat de NASA met de Amerikaanse autroriteiten oplossingen zou zoeken, vooral voor Russische bedrijven als de fabrikant van de Progress-ruimteraket die aan sancties onderworpen zijn. Aschbacher daarentegen had enkel als "postbode" gefungeerd, klaagde Rogozin. Hij had de brieven van Roscosmos voor de EU-lidstaten enkel doorgestuurd.
Bij de samenwerking in de ruimte wordt politiek traditioneel gemeden als iets dat op de aarde en niet in de ruimte speelt.
Duitsland hekelt "verschrikkelijke oorlogsmisdaden" in Boetsja, ook Von der Leyen geschokt
Duitsland heeft Rusland beschuldigd van " verschrikkelijke oorlogsmisdaden" in Oekraïne naar aanleiding van de ontdekking van talloze burgerslachtoffers in de regio rond Kiev. De Duitse minister van Economische zaken en vicekanselier Robert Habeck (Groenen) pleit voor hardere sancties. Europees Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen reageert geschokt en eist dringend een onafhankelijk onderzoek.
"Deze verschrikkelijke oorlogsmisdaad kan niet onbeantwoord blijven", zei vicekanselier Habeck in de Duitse krant Bild. "Ik denk dat een verscherping van de sancties aangewezen is. Wij bereiden dit samen met onze partners in de EU voor."
"We zullen in de komende dagen maatregelen nemen samen met onze bondgenoten", zei de Duitse bondskanselier Olaf Scholz. "De Russische president Poetin en zijn aanhangers zullen de gevolgen van hun daden voelen. En we zullen Oekraïne blijven voorzien van wapens, zodat het zich kan verdedigen tegen de Russische invasie."
Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen schreef zondag op Twitter: "Een onafhankelijk onderzoek is dringend nodig". Ze verzekerde dat degenen die verantwoordelijk zijn voor oorlogsmisdaden ter verantwoording zullen worden geroepen.
Eerder had de voorzitter van de Europese Raad, Charles Michel al nieuwe strafmaatregelen aangekondigd. De EU heeft Rusland al ongekende sancties opgelegd, ook tegen president Vladimir Poetin persoonlijk, vanwege de oorlog die nu al meer dan vijf weken duurt.
"Belangrijk signaal dat Litouwen stopt met Russisch gas"
De Nederlandse Energieminister Rob Jetten vindt het een "heel belangrijk signaal" dat Litouwen helemaal gestopt is met de import van gas uit Rusland. Dat zegt hij in het televisieprogramma Buitenhof. Jetten denkt dat Nederland ook "vrij snel" zonder Russisch gas zal kunnen, maar wijst er op dat er ook EU-landen zijn waarvoor dat niet voor geldt.
Bijvoorbeeld Duitsland, Oostenrijk en Hongarije zijn voor hun energievoorziening nog voor een heel groot deel afhankelijk van Rusland. Jetten benadrukt ook dat de sancties die zijn ingesteld tegen Moskou in verband met de oorlog in Oekraïne effectief zijn omdat Europa ze "als één blok" heeft ingesteld.
De Litouwse president Gitanas Nausėda maakte zaterdag bekend dat zijn land, als eerste EU-land, geen gas meer importeert uit buurland Rusland. Hij vroeg daarbij andere lidstaten hetzelfde te doen. "Als wij het kunnen, kan de rest van Europa het ook!"
Hij schaarde zich daarmee achter een oproep die de Oekraïense president Volodymyr Zelensky afgelopen week nog maar eens herhaalde in een toespraak tot de Nederlandse Tweede Kamer - en ook tot de Belgische Kamer. Door gas te blijven invoeren uit Rusland dragen die landen volgens Zelensky miljarden bij aan de Russische oorlogsmachine.
Londen eist onderzoek naar oorlogsmisdaden Rusland
De Britse minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss heeft "de walgelijke daden" van het Russische leger tegen burgers in Oekraïne, zoals in Irpin en Boetsja, veroordeeld en een onderzoek naar oorlogsmisdaden geëist.
"Terwijl de Russische troepen gedwongen worden te vechten tijdens hun terugtrekking, zien we meer en meer bewijzen van walgelijke daden gepleegd door de invasietroepen in steden zoals Irpin en Boetsja", aldus Liz Truss in een persbericht. Die "willekeurige aanvallen op onschuldige burgers" moeten het voorwerp worden van "een onderzoek naar oorlogsmisdaden".
Ook Robert Habeck, de Duitse vicekanselier en minister van Economische Zaken, spreekt van een "verschrikkelijke oorlogsmisdaad". Hij roept op tot nieuwe EU-sancties tegen Rusland. "Deze verschrikkelijke oorlogsmisdaad kan niet onbeantwoord blijven. Ik denk dat het nodig is de sancties aan te scherpen. Dat is wat we aan het voorbereiden zijn met onze EU-partners," aldus de minister.
© REUTERS — Liz Truss. Oekraïne veroordeelt opzettelijke slachtpartij en genocide in Boetsja
"De slachtpartij in Boetsja was opzettelijk", hekelt de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmitro Koeleba, de dag na de ontdekking van talrijke lijken in de voorstad van Kiev. Boetsja is nog maar net heroverd op het Russische leger.
Vitali Klitsjko, de burgemeester van Kiev, beschuldigt Rusland van genocide. "De Russen willen zoveel Oekraïners elimineren als ze kunnen. We moeten hen stoppen en het land uit zetten. Ik eis verwoestende sancties van de G7 NU", schreef hij op Twitter.
De burgemeester van de Oekraïense hoofdstad beschuldigt Rusland van volkerenmoord. "Dat wat in Boetsja en andere voorsteden van Kiev is gebeurd, kunnen we enkel als volkerenmoord omschrijven", zei hij aan de Duitse krant 'Bild'. "Het zijn wreedaardige oorlogsmisdaden, waarvoor Poetin zich moet verantwoorden. Burgers, die met vastgebonden handen doodgeschoten werden."
"Voor heel de wereld en in het bijzonder voor Duitsland kan er maar één gevolg zijn: geen cent mag nog naar Rusland gaan. Dat is bloedgeld, waarmee mensen afgeslacht worden", aldus nog Klitsjko. Hij pleit voor een embargo op Russisch gas en olie.
Het Russische ministerie van Defensie gaf nog geen commentaar op de beschuldigingen.
© REUTERS — Vitali Klitsjko, de burgemeester van Kiev. Charles Michel hekelt wreedheden van Russisch leger
De voorzitter van de Europese Raad, Charles Michel, heeft het Russisch leger ervan beschuldigd wreedheden te hebben gepleegd in de regio van Kiev. Hij zegt dat nog meer EU-sancties op komst zijn.
"Geschokt door de ontstellende beelden van wreedheden begaan door het Russische leger in het bevrijde gebied van Kiev", aldus Michel op Twitter. Zijn bericht draagt ook de hashtag #BuchaMassacre. Boetsja is de naam van de voorstad van Kiev die op de Russen is heroverd en waar bijna 300 mensen zijn begraven in massagraven, zo had de burgemeester van de stad zaterdag gezegd.
"De EU helpt Oekraïne en ngo's om de nodige bewijzen te verzamelen voor vervolging voor internationale gerechtshoven", aldus nog Michel.
© ANP / EPA — Charles Michel. Litouwse documentairemaker Mantas Kvedaravicius gedood in Marioepol
De Litouwse documentairemaker Mantas Kvedaravicius (45 jaar) is gedood toen hij de door Rusland belegerde Oekraïense stad Marioepol probeerde te verlaten. Dat meldt het Oekraïense leger. "De Russische bezetters hebben de Litouwse regisseur Mantas Kvedaravicius, maker van de documentaire 'Mariupolis', gedood toen hij Marioepol probeerde te verlaten", aldus het persagentschap van het Oekraïense ministerie van Defensie.
Het Litouwse ministerie van Defensie zei geschokt te zijn na de aankondiging dat Kvedaravicius gedood is. "Hij is gedood in Marioepol waar hij de wreedheden van de oorlog van Rusland documenteerde. Zijn vorige film, Mariupolis (2016), vertelde de geschiedenis van een belegerde stad met een sterke wil te leven", aldus het ministerie.
Moskou: "Gesprek Oekraïne-Rusland gaat maandag realistisch door"
Oekraïne en Rusland overleggen maandag digitaal verder, zegt de Russische onderhandelaar Vladimir Medinski. Volgens hem wordt de Oekraïense delegatie "steeds realistischer". Een Oekraïense onderhandelaar, David Arachamia, heeft op de Oekraïense tv gezegd dat de gesprekken tussen de oorlogvoerende partijen in een fase geraken waarin het mogelijk is te denken aan directe gesprekken tussen president Vladimir Poetin en zijn Oekraïense ambtgenoot Volodymyr Zelensky.
Oekraïne heeft al aangegeven geen lid van de NAVO te worden, een van de voornaamste grieven van Poetin. Die lijkt ook af te zien van een aantal doelen in zijn oorlog - door hem als "speciale militaire operatie" omschreven - die Rusland op 24 februari begon door Oekraïne binnen te vallen. Rusland lijkt inmiddels veel troepen uit de streek ten noorden van Kiev terug te trekken. Het richt zich steeds meer op de verovering van Oekraïens grondgebied ten oosten van de rivier de Dnjepr.
In een van de voorsteden van Kiev waaruit de Russen zich hebben teruggetrokken, Boetsja, zijn volgens de burgemeester driehonderd doden gevallen als gevolg van de oorlog en de bezetting. Om de plaats, die naast een strategisch vliegveld ligt, is vanaf de eerste dag van de Russische aanval hevig gevochten. Een topman van de regering in Kiev, Michailo Podoljak, heeft de Russische troepen ervan beschuldigd er burgers te hebben geëxecuteerd en daarmee oorlogsmisdaden te hebben begaan. Hij leidt dat af uit beelden van doden in de straten. Rusland heeft nog niet op de beschuldiging gereageerd.
Rusland blijft gas pompen door Oekraïne
Het Russische staatsenergiebedrijf Gazprom blijft grootschalige gasleveringen doen via Oekraïne naar het Westen, zegt het bedrijf aan het persagentschap Interfax.
Ondanks de oorlog moet op zondag 108,4 miljoen kubieke meter door het pijpleidingssysteem in Oekraïne stromen, aldus Gazprom. Dat moet volgens Russische gegevens overeenkomen met de volumes die besteld zijn. Contractueel is een maximum van 109 miljoen mogelijk.
De Russische gasleveringen houden doorheen het weekend dus aan, na de overstap op betalingen in roebel.
Rond de gasleveringen ontstond donderdag veel onduidelijkheid. De Russische president Vladimir Poetin zei toen dat Russisch gas vanaf april met roebels betaald moet worden. Uit een decreet viel later op te maken dat een financiële constructie bij de Gazprombank het voor buitenlandse partijen mogelijk moet maken om via een omweg gewoon in euro's te blijven afrekenen.
De transit van Russisch gas levert Oekraïne miljarden euro op in inkomsten.
Russische leger bombardeert opnieuw olieraffinaderij Oekraïne
De Russische strijdkrachten hebben naar eigen zeggen met een raketaanval een olieraffinaderij bij Odesa verwoest. Er zijn ook andere doelen getroffen bij Odesa, zoals een opslagplaats voor brandstof. Op sociale media gaan foto's rond waarop dikke rookpluimen te zien zijn in het havengebied. Rusland bestookt olieraffinaderijen en olietanks om de Oekraïense strijdkrachten van brandstof te beroven.
Rusland bestookt volgens defensiewoordvoerder generaal Igor Konasjenko met succes militaire doelen in Oekraïne. Alleen al in de nacht van zaterdag op zondag werden volgens hem meer dan vijftig doelen geraakt, inclusief raket-lanceerinstellingen, commandoposten en wapenopslagplaatsen. De generaal maakte weer speciaal melding van doelwitten tussen Charkiv in het noorden en Donetsk in het zuidoosten. Het Russische leger lijkt achter het front in de oostelijke Donbas-regio de Oekraïense strijdkrachten daar te willen beroven van bevoorrading en contact met het midden en westen van Oekraïne.
Vooralsnog zijn er bij gerichte Russische aanvallen sinds 24 februari volgens Konasjenko meer dan 1.900 tanks, 1.700 andere militaire voertuigen, 220 luchtafweersystemen, 125 militaire vliegtuigen, 88 helikopters en meer dan duizend raketwerpers of stuks veldartillerie vernietigd.
© AP "Explosies in Odesa na raketaanval"
Volgens een officier van het regionale commando, Vladislav Nazarov, gingen de explosies in Odesa vanochtend om een raketaanval die geen slachtoffers maakte. "De regio van Odesa maakt deel uit van de prioritaire doelwitten van de vijand", zei hij. Volgens hem zijn enkele raketten opgevangen door de Oekraïense luchtafweer.
De raketten die wel insloegen, veroorzaakten branden in de stad, meldden het stadsbestuur en Anton Herasjtsjenko, een raadgever van het ministerie van Binnenlandse Zaken.
Tot op heden was de historische stad relatief gespaard gebleven van de gevechten.
Executies en verkrachtingen: Human Rights Watch stelt Russische oorlogsmisdaden vast in Oekraïne
Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch heeft verschillende Russische inbreuken op het oorlogsrecht vastgesteld in Oekraïne. Dat zegt de ngo zondag. Het gaat onder meer om verkrachting, executies en ander ongerechtvaardigd geweld tegen de burgerbevolking.
Hugh Williamson, directeur bij Human Rights Watch voor Europa en Centraal-Azië, heeft het over "onuitsprekelijke, opzettelijke wreedheid en geweld tegen Oekraïense burgers". De oorlogsmisdaden deden zich volgens HRW voor in de regio's rond Tsjernihiv, Charkiv en Kiev, die bezet waren of zijn door Russische troepen. Naast verkrachting en moord is er ook sprake van plundering van de bezittingen van Oekraïense burgers zoals voedsel, kleding en brandhout.
Human Rights Watch interviewde in totaal tien mensen die Russische oorlogsmisdaden hebben gezien of er het slachtoffer van waren. Zij getuigden onder meer over een standrechtelijke executie door Russische troepen in Boetsja, op ongeveer 30 kilometer van Kiev. Soldaten dwongen vijf mannen om aan de kant van de weg te knielen, één van hen werd in het achterhoofd geschoten.
In een dorpje in de buurt van Tsjernihiv werden eind februari minstens zes mannen opgepakt en geëxecuteerd, zegt HRW ook op basis van de moeder van één van de slachtoffers die erbij was toen haar zoon werd opgepakt en de zes dode lichamen later zag.
Op 6 maart schoten Russische soldaten in Vorzel, op 50 kilometer ten noordwesten van Kiev, een vrouw en haar 14-jarige kind dood toen ze tevoorschijn kwamen uit een schuilkelder. Volgens getuigen hadden de Russen eerst een rookgranaat in de kelder gegooid.
Alle partijen in Oekraïne moeten zich aan de Conventie van Genève houden, benadrukt Human Rights Watch, wat betekent dat burgers en krijgsgevangenen niet mogen worden gedood, verkracht, gefolterd of anders onmenselijk behandeld. Ook plunderen en roven zijn verboden onder het oorlogsrecht. "Rusland heeft een internationale wettelijke verplichting om vermeende oorlogsmisdaden door zijn soldaten onpartijdig te onderzoeken", zegt Williamson.
Explosies in Odesa: zwarte rookpluimen te zien
Rond kwart over zes 's morgens lokale tijd werden een zestal explosies waargenomen in de buurt van de zuidelijke Oekraïense havenstad Odesa. Dat meldt persbureau Reuters en wordt aan onze redactie bevestigd door een bron ter plaatse.
Volgens een AFP-journalist ter plaatse zijn er minstens drie zwarte rookpluimen aan de horizon te zien, ogenschijnlijk in een industriezone.
Een bron ter plaatse bevestigt aan onze redactie dat er een olieopslag met zeker twintig industriële opslagtanks geraakt is. Volgens de lokale brandweer zaten die tanks nog redelijk vol. De brand zou op dit moment nog niet onder controle zijn en er zouden drie brandweermannen gewond zijn geraakt door een explosie tijdens het blussen.
De bluswerken worden bemoeilijkt door een bijtende geur die vrijkomt bij de verbranding, klinkt het. Militairen en brandweerlui in de buurt dragen mondmaskers om zichzelf te beschermen tegen de dampen.
Ook een adviseur van de Oekraïense minister van Binnenlandse Zaken heeft het op zijn Telegram-account over een luchtaanval. Een deel van de projectielen zou door de Oekraïense luchtafweer uit de lucht zijn geschoten. De bevolking van de havenstad wordt gevraagd binnen te blijven en ramen te sluiten.
Odesa is strategisch een belangrijke stad, omdat ze de Zwarte Zee met de rest van Oekraïne verbindt. De volledige oostkust - van het in 2014 door Rusland geannexeerde Krim-schiereiland tot de pro-Russische separatistische republieken in de Donbas - is al in handen van de Russische troepen, met uitzondering van een deel van het zwaar belegerde Marioepol waar het Oekraïense leger weerstand blijft bieden.
© HLN — In Odesa zijn zwarte rookpluimen te zien. Bijna 1.000 burgers geëvacueerd uit Donetsk en Loehansk
Bijna duizend burgers zijn zaterdag geëvacueerd uit de regio's Donetsk en Loehansk in het oosten van Oekraïne. De Oekraïense strijdkrachten publiceerden de cijfers zondagochtend. Uit Loehansk wisten 800 mensen te ontkomen en uit Donetsk 189.
Het Russische leger heeft de afgelopen dagen het zwaartepunt van zijn aanvallen in Oekraïne verlegd van het gebied rond de hoofdstad Kiev naar Donetsk en Loehansk, waar het geweld toeneemt. Die twee regio's zijn deels in handen van pro-Russische separatisten en Rusland heeft zich ten doel gesteld het hele gebied "te bevrijden".
Sinds het begin van de Russische aanval op Oekraïne op 24 februari zijn ongeveer 20.598 burgers uit Loehansk gevlucht en 6.584 uit Donetsk, aldus het Oekraïense leger.
Ombudsvrouw Oekraïne: Russen schieten op demonstranten Enerhodar
Russische soldaten hebben zaterdag in de Oekraïense stad Enerhodar op demonstranten geschoten die protesteerden tegen de Russische bezetting. De Oekraïense ombudsvrouw Ljoedmila Denisova schreef in een bericht op Telegram dat de soldaten zogeheten flitsgranaten gebruikten en mortieren afvuurden. Volgens Denisova raakten zeker vier mensen zwaargewond.
De informatie kon niet onafhankelijk worden geverifieerd. Op sociale media circuleren echter beelden uit de stad waarop mensen wegvluchten van een plein, terwijl om hen heen explosies zijn te horen en witte rook opstijgt. Oekraïne beschuldigde het Russische leger er eerder al eens van in de stad Cherson op anti-Russische demonstranten te hebben geschoten.
Enerhodar, in het zuidoosten van Oekraïne, werd begin maart ingenomen door het Russische leger. Bij de stad ligt de kerncentrale van Zaporizja, de grootste van Europa.
Russisch leger: buitenlanders kunnen zondag weg uit Marioepol
Het Russische leger zegt vandaag vluchtroutes te openen voor buitenlanders die weg willen uit de belegerde Oekraïense havenstad Marioepol. Vanuit Marioepol kunnen ze naar Berdjansk reizen, dat door het Russische leger is bezet. Daarvandaan kunnen ze doorreizen naar gebieden die in handen zijn van het Oekraïense leger of via het door Rusland geannexeerde schiereiland de Krim naar Rusland, meldt het Russische persbureau TASS.
De vluchtroute is ook open voor buitenlanders die Berdjansk willen verlaten. Hoeveel buitenlanders er nog in de beide havensteden zijn, is niet bekend. Het zou vooral gaan om bemanningsleden van schepen die door een zeeblokkade de havens niet kunnen verlaten.
In Marioepol zitten naar schatting nog zo'n 100.000 inwoners vast. Hun evacuatie verloopt problematisch door aanhoudende gevechten rond de vluchtroutes. Het Rode Kruis probeerde zaterdag via zeven verschillende routes mensen uit de stad te krijgen. In hoeverre die pogingen gelukt zijn, is nog niet bekend. Oekraïne en Rusland beschuldigen elkaar ervan de evacuatie van burgers tegen te werken.
Kaczynski: Amerikaanse kernwapens welkom in Polen
Jaroslav Kaczynski, de leider van de Poolse regerende partij Recht en Rechtvaardigheid (PiS), zegt dat zijn land openstaat voor de stationering van Amerikaanse kernwapens. In een interview met de Duitse krant Welt am Sonntag stelt de invloedrijke politicus dat dit "de afschrikking tegenover Moskou duidelijk zou versterken".
Voor zover bekend hebben de Amerikanen geen plannen om kernwapens in Polen te plaatsen, maar Kaczynski zegt dat dit onder invloed van de Russische oorlog in Oekraïne "snel kan veranderen". Volgens hem zou het ook een logische stap zijn om kernwapens aan de oostgrens van het NAVO-gebied te hebben.
Kaczynski hoopt ook dat de Amerikanen hun militaire aanwezigheid in Europa versterken. Momenteel zijn er volgens het Amerikaanse ministerie van Defensie 100.000 Amerikaanse soldaten in Europa gestationeerd. Dat zouden er volgens Kaczynski 150.000 moeten worden. Kaczynski herhaalt in het interview ook zijn wens dat de NAVO een vredesmacht naar Oekraïne stuurt.
© ANP / EPA — Jaroslav Kaczynski, de leider van de Poolse regerende partij Recht en Rechtvaardigheid (PiS). Poolse premier wil strengere EU-sancties tegen Rusland
De Poolse premier Mateusz Morawiecki dringt er bij de Europese Unie op aan de sancties van de EU tegen Rusland fors aan te scherpen. Volgens hem zijn de maatregelen die tot nu toe zijn genomen "bij lange niet genoeg".
De regeringsleider van Polen had vandaag een ontmoeting met de voorzitter van het EU-parlement, Roberta Metsola. Dat gebeurde in de buurt van Warschau in een opvangcentrum voor vluchtelingen van de oorlog in Oekraïne. De premier merkte op dat de wisselkoers van de Russische roebel was teruggekeerd naar het niveau van voor de aanval op Oekraïne. Volgens hem een aanwijzing dat Moskou zijn straf ontloopt. "Dit betekent dat alle economische maatregelen, micro-economisch, macro-economisch, financieel, budgettair en monetair, niet hebben gewerkt zoals sommige politici hadden gewild."
Morawiecki zei dat in sommige EU-landen zelfs wordt gepraat alsof de betrekkingen met Rusland kunnen terugkeren naar hun vooroorlogse normaal. "Er zal geen terugkeer naar de normaliteit zijn zolang de soevereiniteit van Oekraïne wordt bedreigd."
