Witte Huis: deze week nieuwe westerse sancties tegen Rusland
De Verenigde Staten en hun bondgenoten willen "deze week" nieuwe economische sancties afkondigen tegen Rusland. Dat heeft Jake Sullivan, de nationale veiligheidsadviseur van het Witte Huis, maandag bekendgemaakt.
Hij zei dat de besprekingen tussen de westerse mogendheden zich momenteel toespitsen op mogelijke maatregelen "in verband met energie". Dat ligt erg gevoelig voor Europa, dat erg afhankelijk is van Russisch gas. Gevraagd naar een mogelijk importverbod voor Russische olie en gas in Europa, antwoordde Sullivan dat er gesproken wordt over "het volledige scala aan sancties".
"Sancties alleen lossen de problemen niet op, maar zijn wel een belangrijk instrument", klinkt het. Oekraïne krijgt volgens hem de komende dagen ook toezeggingen over de levering van extra militaire hulp.
Sullivan liet ook weten dat president Joe Biden er alles aan gaat doen om Vladimir Poetin de prijs te laten betalen voor de oorlogsmisdaden die zijn begaan in Oekraïne. De VS zullen met hun bondgenoten overleggen over het ter verantwoording roepen van de Russische president. Dat zou kunnen gebeuren bij het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag, maar ook bij een andere instantie.
"Russen bereiden grootscheepse aanval voor in regio Loehansk"
De Russische troepen bereiden een grootscheepse aanval voor tegen de Oekraïense strijdkrachten in de regio Loehansk in het oosten van Oekraïne. Dat heeft gouverneur Sergei Gaidai gezegd.
"We zien materieel, manschappen en brandstoffen toekomen uit verschillende richtingen. (...) We zien dat ze zich voorbereiden op een grootscheepse aanval", zei hij in een videoboodschap.
De bombardementen worden zwaarder en zwaarder, beklemtoonde Gaidai. Hij riep de bewoners van de regio dan ook op te vertrekken. "Aarzel niet alstublieft. Vandaag zijn er duizend mensen geëvacueerd. Wacht alstublieft niet tot uw huizen gebombardeerd worden."
Na de terugtrekking uit de regio rond Kiev kondigde Rusland aan zich te zullen focussen op de Donbas-regio, waar Loehansk gelegen is. Die is al grotendeels in handen van het Russische leger en pro-Russische separatisten.
Ook VK wil Rusland uit VN-Mensenrechtenraad
De Britse minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss heeft opgeroepen om Rusland uit de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties te zetten. Eerder op de dag hadden de Verenigde Staten al hetzelfde gevraagd.
"Er is sprake van een gruwelijk bloedbad in Boetsja, met daarbij ook massagraven. Door de sterke bewijzen van oorlogsmisdaden kan Rusland geen lid blijven van de VN-Mensenrechtenraad. Rusland moet geschorst worden", klonk het op Twitter.
Premier Boris Johnson bestempelde de ontdekking van massagraven in de voorstad van Kiev eerder als weerzinwekkend. "Groot-Brittannië zal niet werkloos toekijken, de verantwoordelijken zullen ter verantwoording geroepen worden", stelde de premier.
Frankrijk wijst 35 Russische diplomaten uit
Frankrijk zal 35 Russische diplomaten het land uitzetten vanwege "tegenstrijdige belangen". Dat heeft een bron dicht bij het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken gezegd.
"Deze actie maakt deel uit van een Europese aanpak", klinkt het. "Onze eerste verantwoordelijkheid is altijd de veiligheid van de Franse en Europese burgers te garanderen."
Duitsland kondigde eerder op de dag al aan 40 Russische diplomaten het land te zullen uitzetten.
"Bloedbad in Boetsja is slechts topje van de ijsberg"
In Boetsja zijn vreselijke beelden opgedoken van lijken op straat en in massagraven. "De verschrikkingen die we hier zien, zijn slechts het topje van de ijsberg van alle misdaden die begaan zijn door het Russische leger", reageert de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken. Dmitro Kuleba deed de uitspraak tijdens een persconferentie in Polen, die hij samen met de Britse minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss belegde.
Truss zegt geschokt te zijn door de beelden uit de voorstad van de Oekraïense hoofdstad Kiev. Ze is ervan overtuigd dat de Russische troepen oorlogsmisdaden gepleegd hebben tegen Oekraïense burgers. Of er ook sprake is van volkerenmoord is "aan de rechtbanken om te bepalen".
Kuleba vindt dat de internationale gemeenschap in actie moet komen. "Halve maatregelen zijn niet langer voldoende. Ik eis deze week de zwaarste sancties. Dit is het pleidooi van alle slachtoffers van verkrachtingen en moorden. Als je twijfelt over sancties, ga dan eerst naar Boetsja."
Pentagon: "Twee derde van Russische troepen heeft regio Kiev verlaten"
Twee derde van de Russische troepen die de regio Kiev bezet hielden, heeft zich in Wit-Rusland teruggeplooid. Dat zegt een leidinggevende van het Pentagon. Volgens hem gaat het waarschijnlijk om een reorganisatie voor een nieuwe aanval elders in Oekraïne.
"We denken dat ze richting het oosten van het land zullen gestuurd worden, naar de Donbas-regio. Maar dit is slechts een analyse, we hebben hen nog niet zien bewegen", klinkt het.
Jan Hunin in Boetsja
De Vlaamse oorlogsjournalist Jan Hunin bevindt zich in Boetsja, de plek waar Russische soldaten een heus bloedbad aangericht hebben. "Ik sta bij een massagraf waar een vijftiental inwoners hun laatste rustplaats gevonden hebben", vertelt hij in zijn reportage. "Dit zijn lang niet alle slachtoffers. Op weg hierheen heb ik langs de kant van de weg ook een fiets zien liggen, met daaronder een lichaam. In de buurt van de markt zouden ook nog lichamen liggen. Er liggen ook mijnen, waardoor sommige slachtoffers moeilijk bereikbaar zijn."
Duitsland zet 40 Russische diplomaten het land uit
De Duitse regering heeft 40 Russische diplomaten tot persona non grata verklaard. Het gaat om leden van de Russische ambassade. "Zij hebben hier in Duitsland elke dag gewerkt tegen onze vrijheid en tegen de samenhang van onze maatschappij", stelde minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock in Berlijn.
Als diplomaten tot 'ongewenste persoon' verklaard worden, betekent dat in de praktijk dat ze het land worden uitgezet.
Poetin schorst vereenvoudigde visumprocedure voor Europese landen
De Russische president Vladimir Poetin heeft de vereenvoudigde visumprocedure voor vertegenwoordigers en journalisten van Europese landen geschorst. De maatregel is een reactie op de sancties die de Europese Unie had afgekondigd tegen Rusland.
De maatregel is ingegeven door "de noodzaak om represailles te nemen tegen de vijandige acties van de Europese Unie", klinkt het.
Concreet worden de akkoorden opgeschort die ervoor zorgden dat vertegenwoordigers en journalisten van de lidstaten van de Europese Unie, Noorwegen, Denemarken, IJsland, Zwitserland en Liechtenstein relatief snel en simpel een visum konden bemachtigen. Dat proces zal nu langer duren.
EU wil samen met Oekraïne bewijzen van oorlogsmisdaden verzamelen
De Europese Unie en Oekraïne gaan een gezamenlijk onderzoeksteam oprichten dat belast wordt met het verzamelen van bewijsmateriaal en het onderzoeken van oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid na de Russische invasie in Oekraïne. Dat heeft Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, meegedeeld na afloop van een telefoongesprek me de Oekraïense president Volodymyr Zelensky.
"De EU heeft een gezamenlijk onderzoeksteam met Oekraïne opgericht om bewijzen te verzamelen en oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid te onderzoeken. De EU is bereid om deze inspanning te versterken met onderzoeksteams op het terrein die het Oekraïense openbaar ministerie kunnen ondersteunen. Eurojust en Europol zijn klaar om te helpen", verklaarde von der Leyen.
Biden wil proces wegens oorlogsmisdaden
De Amerikaanse president Joe Biden wil de Russische president Vladimir Poetin voor het oorlogstribunaal dagen. Hij zegt dat er bewijsmateriaal moet verzameld worden. "Hij is een oorlogsmisdadiger", aldust Biden na het bloedbad in Boetsja. "Wat daar is gebeurd, is schandalig." Biden wil ook extra sancties nemen tegen Rusland.
Rusland heeft de beschuldigingen ontkend dat Russische troepen in Boetsja burgers hebben gedood.
President Zelensky bezoekt Boetsja
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky bezoekt de stad Boetsja, een stad in de buurt van Kiev. De Russische troepen hebben er een bloedbad veroorzaakt. De beelden van lichamen op straat veroorzaken internationale verontwaardiging. "Elke dag wanneer onze strijders gebieden binnengaan en heroveren, ziet u wat er gebeurt", aldus het staatshoofd, gehuld in een kogelwerend vest en vergezeld door soldaten in een straat in Boetsja die bij de gevechten verwoest is.
"De wereld zal dit herkennen als genocide", zegt Zelensky. "Duizenden mensen werden gemarteld en vermoord, vrouwen werden verkracht en ledematen werden afgehakt."
Oekraïense minister van Defensie dreigt met vergelding voor Boetsja
De Oekraïense minister van Defensie Oleksii Resnikov heeft het Russische leger beschuldigd van een massamoord op burgers in de Oekraïense stad Boetsja en gedreigd met vergelding.
"Zo'n kwaad mag niet ongestraft blijven", zei hij in Kiev. "Onze inlichtingendiensten identificeren systematische alle indringers en moordenaars. Allemaal. Elk van hen zal op zijn tijd krijgen wat hij 'verdient'", schreef hij op Facebook.
De beelden van de voorstad van Kiev, met lichamen op straat, hebben sinds zondag tot internationale verontwaardiging geleid. Resnikov wees de Russische troepen die de stad wekenlang bezet hebben aan als schuldigen. Hij vergeleek hun optreden met dat van de SS-troepen (Schutzstaffel) van de nazi's in Oekraïne tijdens de Tweede Wereldoorlog.
In Boetsja zijn tot nog toe ongeveer 340 lichamen gevonden, schrijft de krant Ukrajinska Prawda op basis van cijfers van lokale begrafenisondernemers. Rusland ontkent de wreedheden tegen de burgerbevolking.
Al meer dan 4,2 miljoen mensen op de vlucht uit Oekraïne
Het Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties telt tot op heden exact 4.215.047 Oekraïense vluchtelingen. Dat zijn er 38.646 meer dan bij een eerdere telling op zondag. Een dergelijke vluchtelingstroom is in Europa niet meer gezien sinds de Tweede Wereldoorlog.
Ongeveer 90 procent van de vluchtelingen zijn vrouwen en kinderen. De Oekraïense regering heeft mannen tussen 18 en 60 jaar verboden te vertrekken, om het land te helpen verdedigen. Nog volgens de organisatie zijn er ook 205.500 niet-Oekraïners het land ontvlucht. Zij ondervinden in sommige gevallen moeilijkheden om naar hun land van herkomst terug te keren.
Daarnaast zijn nog eens 6,5 miljoen Oekraïners op de vlucht binnen Oekraïne zelf. In totaal gaat het dus om meer dan 10 miljoen vluchtelingen, meer dan een kwart van de totale bevolking.
Tot 17 miljard euro uit EU-begroting voor opvang vluchtelingen
De EU-lidstaten zullen tot 17 miljard euro uit de Europese begroting kunnen aanwenden voor de opvang en ondersteuning van vluchtelingen uit Oekraïne. Daarvoor hebben ze maandag het licht op groen gezet.
Na het Europees Parlement gaven ook de lidstaten maandag op een ministerraad hun fiat voor de vrijgave van ongebruikte cohesiefondsen en van 10 miljard euro uit REACT-EU, het fonds dat tijdens de coronacrisis was opgericht om het economische herstel in de regio's te steunen. Alles samen zou tot 17 miljard euro beschikbaar worden.
De Europese Commissie had voorgesteld om te schuiven met budgetten om snel geld vrij te maken voor lidstaten die geconfronteerd worden met een massale instroom van vluchtelingen. Ze kunnen kosten recupereren voor alle uitgaven die ze maken om vluchtelingen op te vangen. Dat kan gaan om noodaccommodatie, voeding en water, medische zorg...
Volgens gegevens van de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR zijn sinds de start van de Russische invasie in Oekraïne op 24 februari meer dan 4,2 miljoen mensen het land ontvlucht. De overgrote meerderheid wordt opgevangen in EU-lidstaten.
Onze correspondent Jan Hunin is nabij Boetsja
Onze correspondent Jan Hunin staat in een dorp nabij Boetsja. Er staan overal uitgebrande wrakken, ook achter hem. Naast de tank ligt het lijk van een Russische soldaat. Jan voelt dat de sfeer toch anders is dan enkele weken geleden. Het duidt erop dat de Oekraïners in het gebied de winnende hand zijn.
VN-mensenrechtencommissaris Michelle Bachelet "geschokt" door beelden uit Boetsja
De mensenrechtencommissaris van de VN Michelle Bachelet zegt "geschokt" te zijn door de beelden van lichamen op straat in de Oekraïense stad Boetsja die ontdekt werden na de terugtrekking van Russische troepen. Ze wees erop dat er mogelijk oorlogsmisdaden zijn gepleegd.
"De informatie die uit dit gebied en elders naar voren komt, doet ernstige en verontrustende vragen rijzen over mogelijke oorlogsmisdaden en ernstige schendingen van het internationaal humanitair recht en van de mensenrechten," aldus Michelle Bachelet in een verklaring. Daarin riep ze ook op om alle bewijsmateriaal te verzamelen.
Bachelet vraagt tevens om naast het identificeren van de lichamen, ook de doodsoorzaken proberen vast te stellen.
"Het is van vitaal belang dat er een onafhankelijk en doeltreffend onderzoek wordt ingesteld naar wat er in Boetsja is gebeurd, zodat rechtvaardigheid en genoegdoening kan worden gegeven aan de slachtoffers en hun families", verklaarde ze nog.
Moskou boos dat extra VN-zitting over Boetsja niet doorgaat
Moskou is boos dat een door de Russen geëiste zitting van de Verenigde Naties over het bloedbad in de Oekraïense stad Boetsja niet doorgaat. Er komt geen speciale bijeenkomst van de VN-Veiligheidsraad omdat tijdelijk voorzitter Groot-Brittannië dat niet nodig vindt.
De Russische buitenlandminister Sergej Lavrov roept de regering in Londen op haar "verantwoordelijkheid te nemen." De bewindsman ontkent elke rol van Rusland bij de dood van honderden burgers in de voorstad van de Oekraïense hoofdstad Kiev. Hij stelt dat Oekraïne alles in scène heeft gezet om de Russen in een kwaad daglicht te stellen.
Nadat Oekraïne de Russische agressor van volkenmoord had beschuldigd, wilde Moskou overleg van de Veiligheidsraad over wat de Russen een "flagrante provocatie door Oekraïense radicalen" noemen. De beelden van Boetsja zijn inmiddels de hele wereld overgegaan en hebben de roep om strengere sancties tegen Rusland versterkt.
Rusland verwerpt "met klem" alle beschuldigingen over Boetsja
Rusland verwerpt "met klem" alle beschuldigingen met betrekking tot de ontdekking van een groot aantal gedode burgers in het Oekraïense Boetsja, nabij Kiev. Dat heeft Kremlin-woordvoerder Dmitry Peskov maandag gezegd.
"Wij wijzen alle beschuldigingen categorisch van de hand", aldus Peskov tegen verslaggevers. Hij liet ook optekenen dat deskundigen van het Russische ministerie van Defensie tekenen zouden hebben gevonden van "videovervalsingen" en andere "valse" elementen in de beelden die door de Oekraïense autoriteiten werden gepresenteerd als bewijs van een bloedbad dat Rusland zou hebben aangericht.
"Op basis van wat we gezien hebben kunnen we de videobeelden niet als betrouwbaar bestempelen", zei de woordvoerder, waarop hij concludeerde dat de informatie "ernstig in twijfel moet worden getrokken". Peskov riep buitenlandse leiders op om geen "overhaaste beschuldigingen" te uiten aan het adres van Moskou en "ten minste naar de Russische argumenten te luisteren". "Rusland wil en eist dat dit internationaal wordt besproken", voegde hij eraan toe.
Russische gasleveringen aan Europa blijven op piekniveau
Het Russische staatsgasbedrijf Gazprom blijft ook maandag doorgaan met grootschalige gasleveringen aan West-Europa, ondanks de onduidelijkheid over de Russische eis dat betalingen in roebels moeten worden voldaan. Het bedrijf zegt van plan te zijn om zo'n 108,3 miljoen kubieke meter door de pijpleiding in Oekraïne naar Europa te transporteren.
De leveringen blijven daarmee dicht in de buurt van de maximale contractuele limieten van 109 miljoen kubieke meter. Zondag transporteerde Gazprom al 108,4 miljoen kubieke meter gas. De hoge leveringen worden deels veroorzaakt door de hogere vraag naar gas vanwege het koude weer in Europa.
De Europese gasprijs lijkt zich ondertussen te stabiliseren rond de 110 euro per megawattuur. Op de toonaangevende gasbeurs in Amsterdam daalde de gasprijs rond 13.00 uur met bijna 3 procent tot 109 euro per megawattuur. Kort na de Russische invasie in Oekraïne werd voor gas nog een recordprijs van 345 euro per megawattuur betaald.
Rusland meldt dat het Oekraïense militaire infrastructuur heeft bestookt
Russische troepen hebben in de nacht van zondag op maandag nog meer Oekraïense militaire infrastructuur bestookt, waaronder commandocentra en opslagplaatsen voor munitie en brandstof. Dit heeft woordvoerder Igor Konasjenkov van het Russische ministerie van Defensie gezegd.
Volgens Konasjenkov zijn twee luchtafweersystemen van het type Buk vernietigd. Een ervan bevond zich in de regio Donetsk.
De Russische luchtafweer schakelde in het zuiden van het land zes Oekraïense drones uit, terwijl op de luchthaven Balovne nabij Mykolaiv drie helikopters zijn getroffen.
Uit onafhankelijke bron was een en ander niet na te trekken.
Duitse ex-leider Merkel verdedigt zich tegen spervuur aan kritiek
De Duitse ex-leider Angela Merkel heeft zich verdedigd tegen een spervuur aan kritiek rond de Russische invasie in Oekraïne. Onder anderen de Oekraïense president Volodymyr Zelenski en Polen verwijten haar een pro-Russisch beleid te hebben gevoerd.
Merkel hield in 2008 de toetreding van Oekraïne tot de NAVO tegen om Rusland niet voor het hoofd te stoten. In een korte verklaring laat de voormalige bondskanselier weten dat ze nog steeds achter haar besluit staat.
Merkel zegt wel de internationale inspanningen "volledig" te steunen die een einde moeten maken aan de Russische agressie in Oekraïne. Ze wijst daarbij op de gruweldaden in Boetjsa bij de hoofdstad Kiev en die in andere plaatsen.
Zelenski was fel van leer getrokken tegen Merkel. Hij riep haar op naar Boetsja te gaan, waar de afgelopen dagen honderden lijken zijn aangetroffen na de terugtrekking van de Russen. Hij vindt dat ze een totaal verkeerd beleid van toegevingen aan Rusland heeft gevoerd.
Ook de Poolse premier Mateusz Morawiecki stelt dat Merkel ervoor heeft gezorgd dat Rusland zo sterk is geworden. Duitsland is enorm afhankelijk van Russisch gas geworden en zou daarom hardere sancties tegen Moskou dwarsbomen.
Poetin feliciteert Orban met verkiezingsoverwinning
De Russische president Vladimir Poetin heeft de Hongaarse premier Viktor Orban gefeliciteerd met zijn overwinning in de parlementsverkiezingen. Dat heeft het Kremlin maandag meegedeeld. Poetin zei ook te hopen op een versterkt partnerschap tussen beide landen. Lees meer.
Meer dan 31.000 Oekraïense vluchtelingen in Griekenland en Cyprus
Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne zijn ongeveer 17.033 Oekraïense vluchtelingen Griekenland binnengekomen, onder wie 5.177 minderjarigen. Dat melden de Griekse autoriteiten. In het naburige Cyprus kwamen al 14.000 vluchtelingen uit Oekraïne aan.
Alle vluchtelingen uit Oekraïne krijgen in beide landen een socialezekerheids- en belastingnummer voor de komende twaalf maanden. Bovendien heeft Griekenland al drie kampen heropend die tijdens de vluchtelingencrisis in 2015 waren opgezet.
De meeste vluchtelingen uit Oekraïne zijn tot nu toe echter ondergebracht bij familie en vrienden. Veel Oekraïners die na de val van het IJzeren Gordijn in 1989 zijn geëmigreerd, wonen in Griekenland.
Tsjechische soldaten versterken NAVO-oostflank in Slowakije
Ongeveer 250 Tsjechische soldaten zijn naar Slowakije vertrokken om daar de oostelijke flank van de NAVO te versterken. Bedoeling is om zo uiting te geven aan de gemeenschappelijke vastberadenheid om het NAVO-grondgebied te verdedigen, verklaarde de leider van het contingent, kolonel Tomas Unzeitig. Tegen eind juni volgen nog eens tot zo'n 400 soldaten uit de Tsjechië.
Naast Slowakije nemen ook Duitsland, Nederland, Polen, Slovenië en de VS deel aan de multinationale NAVO-gevechtsgroep onder Tsjechische leiding. Slowakije grenst in het oosten over een lengte van bijna 100 kilometer aan Oekraïne, dat meer dan een maand geleden door Rusland werd aangevallen.
Europese Unie bespreekt "met spoed" nieuwe sancties tegen Rusland, zegt Borrell
De Europese Unie bespreekt "met spoed" nieuwe sancties tegen Moskou, zoals verschillende EU-landen eisen. Dat heeft de hoog vertegenwoordiger voor buitenlands beleid van de EU, Josep Borrell, maandag gezegd.
De EU "veroordeelt in de duidelijkste bewoordingen de gemelde wreedheden, begaan door het Russische leger in verschillende bezette Oekraïense steden die nu bevrijd zijn", aldus Borrell in een communiqué.
Er wordt dus aan een nieuw Europees sanctiepakket gewerkt, maar de 27 lidstaten moeten zich wel allemaal achter nieuwe sancties scharen. Voor volgende week maandag staat een nieuwe vergadering gepland voor de EU-ministers van Buitenlandse Zaken. Voor eind april of begin mei staat een buitengewone top over het conflict in Oekraïne, de economische situatie en de Europese defensie gepland.
Acht doden bij bombardementen in het zuiden van Oekraïne
Bij Russische bombardementen in het zuiden van Oekraïne zijn zondag acht mensen omgekomen, 34 anderen raakten gewond. Dat heeft het Oekraïense parket maandag meegedeeld.
In de stad Otsjakiv kwamen zeven mensen om het leven. Daar raakten ook twintig anderen gewond. In Mykolajiv viel één dodelijk slachtoffer. Daarnaast zou er ook sprake zijn van 14 gewonden, onder wie een kind.
Volgens het parket hebben de Russische beschietingen huizen en andere burgerdoelwitten vernield. Ook wagens moesten eraan geloven.
Mykolajiv is een belangrijk strategisch kruispunt op weg naar de Oekraïense havenstad Odessa. Otsjakiv vormt als sinds het begin van de Russische invasie een doelwit.
Snelweg tussen Kiev en Tsjernihiv gaat maandag weer open
De snelweg tussen de Oekraïense hoofdstad Kiev en Tsjernihiv in het noorden gaat maandag in beide richtingen opnieuw open. Dat meldt gouverneur van Tsjernihiv, Viatsjeslav Tsjaoes. Dat betekent dat de hulpgoederen tussen de twee steden opnieuw kunnen worden getransporteerd.
Er zal een gewichtslimiet van vijf ton gelden en op sommige plaatsen worden verkeersopstoppingen verwacht, zegt Tsjaoes.
Na besprekingen met Oekraïne stemde Rusland er vorige week mee in zijn gevechtsoperaties in de buurt van Kiev en Tsjernihiv aanzienlijk te verminderen.
Bijna 2,5 miljoen Oekraïense vluchtelingen in Polen aangekomen, meldt grenswacht
Al 2,48 miljoen vluchtelingen uit Oekraïne zijn sinds de start van de Russische invasie gevlucht naar buurland Polen. Alleen donderdag al kwamen er in het land 22.300 Oekraïners aan, meldt de Poolse grenswacht maandag op Twitter. Dat waren er 6,4 procent minder dan een dag voordien.
Er zijn geen officiële cijfers van het aantal vluchtelingen dat in Polen blijft en hoeveel mensen verder reizen naar andere Europese landen.
Polen en Oekraïne delen een grens die 500 kilometer lang is. In Oekraïne woonden voor de start van de oorlog meer dan 44 miljoen inwoners.
Sinds het begin van de oorlog op 24 februari zijn ook ongeveer 457.000 mensen vanuit Polen de grens overgestoken naar Oekraïne. De meesten van hen zijn Oekraïense burgers die naar hun vaderland terugkeren. Veel mannen, maar ook vrouwen, willen zich bij de Oekraïense troepen aansluiten en tegen het Russische leger vechten. Anderen keren terug om voor kinderen of familieleden in nood te zorgen.
Al 340 lijken geborgen in Boetsja, melden Oekraïense media
Zondagavond zijn al 330 tot 340 lichamen geborgen na het bloedbad in de stad Boetsja bij Kiev. Dat melden Oekraïense media, waaronder de krant Ukrajinska Prawda. Er wordt verder gezocht naar slachtoffers. Sommige lichamen werden begraven in achtertuinen, klinkt het.
De beelden uit het stadje Boetsja, even buiten Kiev, waar talloze lichamen van inwoners op straat werden gevonden, veroorzaakten zondag internationale afschuw.
Oekraïense havenstad Odesa meldt nieuwe raketaanval
Russische troepen hebben in de nacht van zondag op maandag de zuidelijke Oekraïense havenstad Odesa opnieuw aangevallen met raketten. Dat meldt het regionale bestuur op Facebook. Er is nog geen bevestiging van Rusland. Ook de burgemeester van de stad Mykolajiv, zo'n 130 kilometer verderop, maakte melding van verschillende raketaanvallen.
De nieuwe raketaanval is ook vastgelegd op beeld:
Zelensky: "Lichamen met boobytraps liggen op straat in Boetsja"
"Het kwaad heeft ons land bezocht", zei de Oekraïense president Volodymyr Zelensky in een videoboodschap.
Groot-Brittannië: Russische troepen blijven offensief reorganiseren op Oost-Oekraïne
Het Russisch leger zet verdere stappen om het offensief te reorganiseren op het oosten van Oekraïne. Dat claimt het Britse ministerie van Defensie, maar kon niet onafhankelijk worden geverifieerd. Volgens het rapport zou Rusland de oorlog tegen Oekraïne nu focussen op de Donbas-regio. Naast reguliere soldaten worden er ook huurlingen van de beruchte Wagner Groep naar het gebied gestuurd.
Dat de Russen wegtrekken uit de regio rond hoofdstad Kiev betekent dus niet dat de oorlog in een eindfase komt. "Over een week zullen oosten en zuiden van Oekraïne zware klappen krijgen", zegt expert Russische oorlogsvoering Roger Housen (61) aan onze redactie.
Groep internationale politici: nomineer Oekraïne en Zelensky voor Nobelprijs
Meer dan honderd (inter)nationale politici en voormalig bestuurders zoals premiers, ministers en Eurocommissarissen hebben een verzoek ingediend bij het Noorse Nobelcomité om de Oekraïense bevolking en president Volodymyr Zelensky alsnog te nomineren voor de Nobelprijs voor de Vrede. Ze vragen het comité de nominatieprocedure, die 31 januari werd gesloten, daartoe te heropenen.
In de brief schrijven onder anderen voormalig voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker en de Belgische oud-premier Elio Di Rupo dat het opnieuw openstellen van de procedure gerechtvaardigd is "door de huidige ongekende situatie" in het land. Rusland viel op 24 februari buurland Oekraïne binnen, ruim na sluiting van de nominatieperiode.
Volgens de ondertekenaars is "het onze democratische plicht om op te staan tegen autoritarisme en een volk te steunen dat vecht voor democratie en hun recht op zelfbestuur. Het fineer van de beschaving is flinterdun, wij zijn de bewakers ervan en we kunnen nooit rusten."
De initiatiefnemer van het verzoek, de Nederlander Oliver van Loo, zegt dat het van essentieel belang is dat de wereld aan de Oekraïners laat weten dat zij en hun existentiële strijd voor democratie gezien worden: "Als de Nobelprijs ooit grote meerwaarde kan hebben voor de vrede in de wereld, dan is het op dit moment".
Rusland roept VN-Veiligheidsraad bijeen na gruwel in Boetsja
Rusland heeft de VN-Veiligheidsraad opgeroepen om zich uit te spreken over de gebeurtenissen in Boetsja. Het regime van Poetin spreekt van een "provocatie" door Oekraïne, dat Rusland beschuldigt van oorlogsmisdaden.
"In het licht van de hatelijke provocatie door Oekraïense radicalen in Boetsja, heeft Rusland opgeroepen tot een vergadering van de VN-Veiligheidsraad op 4 april", tweette de Russische plaatsvervangende ambassadeur bij de VN Dmitry Poliansky.
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky beschuldigde zondag de Russische leiders van marteling en moord nadat massagraven met honderden lichamen waren ontdekt in Boetsja, in de buurt van Kiev.
Moskou ontkende burgers te hebben vermoord. Het Russische ministerie van Defensie zei dat de beelden van de dode lichamen "een nieuwe productie van het Oekraïense regime voor de westerse media" zijn.
Een Amerikaanse regeringsfunctionaris hekelde alvast de vraag van Rusland om de VN-Veiligheidsraad bijeen te roepen. "Rusland neemt zijn toevlucht tot hetzelfde scenario als met de Krim en Aleppo: gedwongen om het onverdedigbare te verdedigen, roepen ze de VN-Veiligheidsraad bij elkaar. Zo kunnen ze hun verontwaardiging veinzen en verantwoording eisen", aldus het hoofd van het Amerikaanse agentschap voor internationale ontwikkeling op Twitter.
Vicepremier: 2.600 Oekraïners zondag uit oorlogsgebied gehaald
Meer dan 2.600 mensen zijn zondag in veiligheid gebracht uit omsingelde Oekraïense steden. Dat blijkt uit cijfers van het land.
Van de 2.694 mensen werden er bijna 1.500 gered uit de regio Loehansk, aldus de Oekraïense viceregeringsleider Iryna Veresjtsjoek. Zij beschuldigde Rusland er opnieuw van het staakt-het-vuren niet te hebben gerespecteerd.
Zondag zijn ook bijna 500 mensen uit de omsingelde havenstad Marioepol en uit Berdiansk met hun eigen voertuigen naar Zaporizja gevlucht. Volgens Veresjtsjoek konden ook zeven door het Rode Kruis begeleide bussen van Marioepol naar Mangoesj rijden.
Rusland heeft Oekraïne zondag beschuldigd van een gebrek aan samenwerking bij de evacuatie van burgers uit Marioepol. Moskou en Kiev beschuldigen elkaar er al weken van dat ze de ontsnapping van bewoners uit de havenstad saboteren.
VN: al ruim 1.400 bevestigde burgerdoden in Oekraïne
Sinds de start van de Russische inval in Oekraïne hebben de Verenigde Naties de dood van 1.417 burgers in Oekraïne geregistreerd. Onder hen waren 121 kinderen en jongeren, aldus de Hoge VN-Commissaris voor de Mensenrechten.
Zowat 1.504 slachtoffers zouden afkomstig zijn uit de regio's Donetsk en Loehansk in Oost-Oekraïne. De VN gaan er van uit dat het werkelijke aantal slachtoffers nog een stuk hoger ligt. Op sommige plaatsen waar zwaar wordt gevochten, konden meldingen van burgerslachtoffers (nog) niet worden bevestigd.
"De meeste burgerslachtoffers zijn slachtoffer geworden van explosieve wapens, waaronder zwaar artillerie- en raketlanceervuur", aldus de verklaring van zondag.
Zelensky vraagt tijdens Grammy Awards om steun voor zijn land
Tijdens de uitreiking van de 64ste Grammy Awards in Las Vegas is een videoboodschap getoond van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Daarin riep hij op tot steun voor zijn land, dat geconfronteerd wordt met een invasie van Rusland.
"Oorlog. Wat is precies het tegenovergestelde van muziek? De stilte van verwoeste steden en gedode mensen", aldus Zelensky, in zijn gebruikelijke kakigroene T-shirt, vlak voor het optreden van John Legend.
"Onze muzikanten dragen kogelvrije vesten in plaats van smokingjasjes. Zij zingen voor de gewonden in ziekenhuizen, zelfs voor hen die hen niet kunnen horen. Maar de muziek zal ondanks alles gehoord worden. We verdedigen onze vrijheid om te leven en lief te hebben. Vul de afschuwelijke stilte van de dood met uw muziek", klonk het verder.
De Oekraïense president riep verder ook op tot steun voor zijn land. "Vertel de waarheid over de oorlog op sociale media en op televisie. Steun ons op alle mogelijke manieren, alles is beter dan te zwijgen. En dan zal er vrede komen."
Russische troepen trekken zich terug uit oostelijke stad Soemy
Russische troepen zijn begonnen met zich terug te trekken uit de oostelijke Oekraïense stad Soemy. Dat hebben lokale autoriteiten maandag bekendgemaakt.
Het is echter nog te vroeg om te zeggen dat de regio bevrijd is, aldus Dmytro Zhyvytskyi, hoofd van het regionale bestuur. Hij voegde er nog aan toe dat een groot aantal Russische troepen in de regio is opgemerkt en dat er veel aanvallen op burgers zijn geweest.
Oekraïense stad Tsjernihiv voor 70 procent verwoest
De Noord-Oekraïense stad Tsjernihiv is voor 70 procent verwoest na Russische aanvallen. Dat heeft de burgemeester van de stad zondag bekendgemaakt.
"De gevolgen zijn ernstig, net als in Boetsja en Charkiv en mogelijk ook in Marioepol", aldus Vladyslav Atroshenko. Hij zei ook dat hij zich grote zorgen maakt over verwarming, de stadsbegroting en de lokale economie die niet functioneert.
Tsjernihiv, een stad met ruim 285.000 inwoners, herbergt verschillende middeleeuwse kerken en kloosters. Voor het centrum van de stad was zelfs de status van werelderfgoed aangevraagd.
Nederlandse verslaggever Oekraïne uitgezet
De Nederlandse journalist Robert Dulmers is zondag in Oekraïne opgepakt en het land uitgezet. Dat schrijft het Nederlands Dagblad, waar hij voor werkt. Sinds eind februari doet Dulmers (56) voor die krant verslag van de oorlog in Oekraïne.
Dulmers hoorde zondagochtend in zijn appartement in Odesa, een Oekraïense havenstad aan de Zwarte Zee, harde knallen, zo staat in de krant. Hij reed vervolgens naar een olieopslag waar raketten doel hadden getroffen en maakte foto's van grote zwarte rookwolken, aldus het ND.
Later op de dag werd Dulmers opgepakt. "Drie mannen grepen mij vast terwijl ik een vertegenwoordiger van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken aan de telefoon had. Toen ik mij los probeerde te worstelen, drukte een van hen een pistool tegen mijn hoofd", vertelt hij aan de krant. "Een ander draaide mijn hand op mijn rug. Die draaide ik terug en op dat moment laadde hij zijn pistool door. Ik moest mee. Op het politiebureau zeiden ze dat ze van "de geheime dienst" waren en dat ik persona non grata was verklaard."
Voor zijn werk had Dulmers officiële militaire toestemming, stelt de krant. Maar zijn militaire accreditatie werd afgepakt, waarna hij de grens werd overgezet tussen Oekraïne en Moldavië. Daar kreeg hij zijn paspoort terug met daarin de aantekening dat hem tot 2032 de toegang tot Oekraïne is geweigerd. Dulmers weet niet wie hem oppakte.
Hoofdredacteur Sjirk Kuijper van het Nederlands Dagblad zegt protest te gaan aantekenen bij de Oekraïense autoriteiten. "Uit niets blijkt dat hij instructies of door het leger opgelegde beperkingen heeft overtreden, toen hij zondagochtend via Twitter de eerste beelden deelde van vier raketinslagen in een oliedepot bij Odessa", aldus Kuijper in de krant.
De Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) zegt de wijze waarop naar Dulmers is gereageerd - met getrokken wapen op het hoofd gedwongen de grens overzetten- buiten elke proportie te vinden. "We benadrukken dat het belangrijk is dat onafhankelijke verslaggevers hun werk moeten kunnen blijven doen in oorlogsgebied. We bespreken met Buitenlandse Zaken hoe deze boodschap overgebracht kan worden aan de Oekraïense autoriteiten", aldus Thomas Bruning van de NVJ.
Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken zegt contact op te zullen nemen met de autoriteiten in Oekraïne over de zaak.
Burgemeester spreekt van luchtaanval op Oekraïense stad Ternopil
In de westelijke Oekraïense stad Ternopil zou in de nacht van zondag op maandag een luchtaanval hebben plaatsgevonden. Dat melden plaatselijke media op gezag van de burgemeester.
In de stad, op zowat 400 kilometer van hoofdstad Kiev, werd maandag alleszins een zware explosie gehoord. Burgemeester Sergei Nadal riep de inwoners op om naar hun schuilkelder te gaan. Verdere informatie ontbreekt op dit moment nog.
Zelensky vreest dat gruwel in Boetsja nog maar topje van de ijsberg is
De Oekraïense president Zelensky vreest dat er nog "vreselijkere dingen in het verschiet kunnen liggen" dan wat tot nu toe is onthuld over de mogelijke oorlogsmisdaden in Boetsja. In andere regio's die onder Russische controle staan zouden "nog meer doden en mishandelingen" aan het licht kunnen komen, aldus Zelensky in een videoboodschap.
"Dit is de aard van de Russen die naar ons land zijn gekomen. Het zijn bruten die niet weten hoe ze het anders moeten doen", klinkt het. Hij voegde er nog aan toe dat de moeders van de Russische soldaten de lichamen zouden moeten zien van de vermoorde mensen in Boetsja om te zien wat hun zonen hebben aangericht.
"Wat hebben deze mensen gedaan? Waarom werden ze vermoord?" vraagt Zelensky zich af. "Waarom werden gewone burgers doodgemarteld in een vreedzame stad? Waarom werden vrouwen gewurgd nadat de oorbellen uit hun oren waren getrokken? Hoe konden ze vrouwen verkrachten en vermoorden voor de ogen van hun eigen kinderen? Waarom reden ze over lichamen met tanks? Wat heeft Boetsja met Rusland gedaan?"
De beelden uit het stadje Boetsja, even buiten Kiev, waar talloze lichamen van inwoners op straat werden gevonden, veroorzaakten zondag internationale afschuw. Moskou ontkent dat zijn troepen verantwoordelijk zijn, maar de Verenigde Naties hebben intussen een onafhankelijk onderzoek aangekondigd.
Ook Trudeau reageert vol afschuw op "oorlogsmisdaden" in Boetsja
De Canadese premier Justin Trudeau heeft de "schokkende en afschuwelijke" moorden op burgers in de Oekraïense stad Boetsja veroordeeld. Hij zei ook dat Rusland verantwoordelijk is voor de gruwel.
"We veroordelen het doden van burgers in Oekraïne ten zeerste, laten we gemobiliseerd blijven om het Russische regime ter verantwoording te roepen", aldus Trudeau op Twitter. "Wie verantwoordelijk is voor deze schokkende en afschuwelijke aanvallen, zal voor het gerecht worden gebracht."
Oekraïne en westerse landen beschuldigden het Russische leger zondag van oorlogsmisdaden nadat massagraven waren ontdekt en burgers werden geëxecuteerd in Boetsja, nabij de Oekraïense hoofdstad Kiev.
Explosies gehoord in Cherson
Ook in de bezette zuidelijke Oekraïense stad Cherson zijn explosies gehoord. Dat melden lokale media, maar is nog niet door de autoriteiten bevestigd. Er zijn ook onbevestigde berichten over ontploffingen in de westelijke Oekraïense stad. Ternopil.
Rusland vraagt spoedzitting VN-Veiligheidsraad
Rusland verzoekt om een zitting van de VN-Veiligheidsraad vanwege de beschuldigingen van oorlogsmisdaden in Boetsja, nadat in de door de Russische troepen verlaten gebieden rond de Oekraïense hoofdstad Kiev, 410 lichamen van burgers werden gevonden. De Oekraïense president Zelensky beschuldigt Rusland van “genocide”. Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch spreekt van oorlogsmisdaden.
Moskou eist nu een spoedzitting van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties op maandag 4 april. Rusland is een permanent lid van het 15-koppige orgaan.
Dmitry Poliansky, de plaatsvervangend vertegenwoordiger van de VN-Veiligheidsraad, zei dat hij het verzoek deed "in het licht van de flagrante provocatie van Oekraïense radicalen".
Sinds het begin van zijn invasie, meer dan vijf weken geleden, heeft Rusland regelmatig in de clinch gelegen met andere leden van het orgaan, en wisselde het beschuldigingen van mensenrechtenschendingen uit met in het bijzonder de VS.
Explosies in Odesa
In de zuidelijke Oekraïense havenstad Odesa zijn opnieuw explosies waargenomen, meldt de BBC op basis van binnenlopende berichten en een getuige van persbureau Reuters. De ontploffingen zijn nog niet bevestigd door de lokale autoriteiten.
Op zondagochtend werd de stad, die ongeveer een miljoen inwoners telt, ook al getroffen door Russische raketaanvallen. Daarbij zijn geen gewonden gevallen. Rusland liet weten de olieopslag in de regio onder vuur genomen te hebben.
Zeven doden in Charkiv na Russische beschietingen
Bij Russische beschietingen op een woonwijk in de Oost-Oekraïense stad Charkiv zijn vanavond zeven mensen omgekomen, onder wie drie kinderen. Dat meldt het regionale openbaar ministerie, dat ook spreekt van 34 gewonden.
"Russische bezetters beschoten woongebouwen in het Slobodskyy district van Charkiv. Als gevolg daarvan werd een tiental huizen en een depot voor trolleybussen beschadigd", aldus de persdienst van het parket.
In Derhachi, net buiten Charkiv, zijn ook minstens drie mensen omgekomen en zeven gewond geraakt bij de beschieting van een woonwijk, aldus de burgemeester Vyacheslav Zadorenko op Facebook. Volgens hem gaat het allemaal om burgerslachtoffers.
Zelensky: "Russische leiders verantwoordelijk voor moorden en folteringen in Boetsja"
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft zondag gezegd dat de Russische leiders verantwoordelijk moeten worden gehouden voor "moorden" en "folteringen" in Boetsja. In die stad ten noordwesten van Kiev, die onlangs door de Oekraïners is heroverd, zijn veel burgers gedood.
"Ik wil dat alle leiders van de Russische Federatie zien hoe hun bevelen worden uitgevoerd. (...) En ze hebben een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid. Voor deze moorden, voor deze folteringen, voor de armen die door explosieven zijn afgerukt (...) Voor de kogels in het achterhoofd," zei Zelensky, overschakelend tussen het Oekraïens en het Russisch, in een videoboodschap.
Hij voegde eraan toe dat een "speciaal mechanisme" zou worden ingesteld om alle Russische "misdaden" in Oekraïne te onderzoeken.
Dode en drie gewonden bij Russische aanval op ziekenhuis in oosten van Oekraïne
Bij een Russische aanval op een ziekenhuis in Roebizjne, in het oosten van Oekraïne, is minstens één dode gevallen en zijn drie anderen gewond geraakt, zo heeft de gouverneur van de regio, Sergei Gaidai, op Telegram gemeld, zonder verdere details te geven.
De stad, die bij Loehansk in de regio Donbas ligt, was al vaak het doelwit van bombardementen sinds de Russische invasie op 24 februari.
VN-topman Guterres "diep geschokt" door gruweldaden in Boetsja
VN-secretaris-generaal António Guterres is "diep geschokt" door de gruweldaden die op inwoners van de Oekraïense stad Boetsja zijn gepleegd. "Het is essentieel dat een onafhankelijk onderzoek ertoe leidt dat effectief rekenschap wordt afgelegd", zei de topman de Verenigde Naties zondag in New York volgens een mededeling.
Oekraïne vond in de regio rond de hoofdstad Kiev de lijken van 410 inwoners, schreef procureur-generaal Irina Venediktova zondagavond op Facebook. Wetsdokters en andere specialisten onderzoeken de lichamen voor een gerechtelijk onderzoek.
"Wat we toe nu toe weten, roept duidelijk ernstige en verontrustende vragen op over mogelijke oorlogsmisdaden en zware schendingen van het internationale humanitaire recht", zei het mensenrechtenbureau van de VN. Tegelijk is het niet uitgesloten dat er onder de "zowat 300 lijken die de autoriteiten van de stad Boetsja naar eigen zeggen gevonden en begraven hebben, lichamen van Oekraïense of Russische soldaten zijn die bij de vijandelijkheden werden gedood".