" Russische kruiser in brand na Oekraïense raketaanval"
Oekraïense kruisraketten hebben een brand veroorzaakt aan boord van de Russische kruiser Movska in de Zwarte Zee. Dat beweren de Oekraïense autoriteiten woensdagavond.
"Neptune-raketten die de Zwarte Zee beschermen hebben grote schade aangericht aan dit Russische schip", zo verklaarde Maxime Martsjenko, de gouverneur van de oblast Odessa, de strategisch belangrijke havenstad aan de Zwarte Zee.
Ook Oleksiy Arestovitsj, een adviseur van president Volodimir Zelenski, zei op sociale media dat het Oekraïnese leger de kruiser heeft geraakt. "Het schip brandt hevig. En met deze wilde zee is het onmogelijk te zeggen wanneer ze hulp kunnen krijgen", zei de adviseur, die meldde dat er 510 bemanningsleden aan boord zouden zijn.
De Oekraïense claims konden niet meteen bij onafhankelijke bronnen geverifieerd worden. De Russische persbureaus hebben tot dusver geen brand op een Russisch oorlogsschip gemeld.
De Movska, een oorlogsschip met een lengte van 186 meter, zou aan het begin van de Russische invasie onder meer deelgenomen hebben aan de verovering van het Oekraïense Slangeneiland.
Honderd lichamen gevonden in regio Soemy na terugtrekking Russische troepen
In de regio rond Soemy, in het noordoosten van Oekraïne, zijn meer dan honderd lichamen gevonden na de terugtrekking van Russische troepen. Dat zegt de gouverneur van de regio.
"Helaas neemt dit aantal elke dag toe, want meer lichamen worden aangetroffen met hun handen vastgebonden, met sporen van marteling, schoten in het hoofd", aldus gouverneur Dmitro Zjivitski.
Volgens de gouverneur worden nog vele mensen vermist of zitten ze in Russisch gevangenschap. Ook worden vele gewonden verzorgd in ziekenhuizen.
Prioriteit is nu om de gas-, elektriciteits- en watervoorziening in de regio te herstellen, zei hij nog.
Russisch leger claimt haven Marioepol volledig onder controle te hebben
Het Russische leger heeft naar eigen zeggen de haven van de belegerde Oekraïense stad Marioepol volledig onder controle. De handelshaven is "bevrijd" van de Oekraïense "Azov-strijders", zei Igor Konasjenkov, woordvoerder van het Russische ministerie van Defensie.
De overgebleven Oekraïense troepen zijn "geblokkeerd of van de mogelijkheid beroofd uit de omsingeling te ontsnappen", zei de woordvoerder.
Van Oekraïense zijde is er geen bevestiging.
Wekenlang belegeren Russische soldaten Marioepol, aan de Zee van Azov, waar de humanitaire situatie rampzalig is. Volgens het Oekraïense leger voerden de Russische troepen de intensiteit van hun aanvallen op de fabriek AzovStal op, waar Oekraïense soldaten zich hebben verschanst.
Lees ook: Dit labyrint van tunnels en gangen is laatste bolwerk van Oekraïense strijders in Marioepol
Joe Biden kondigt 800 miljoen dollar aan bijkomende militaire hulp aan
De Amerikaanse president Joe Biden heeft 800 miljoen dollar aan bijkomende militaire hulp voor Oekraïne aangekondigd. Dat staat in een bericht van het Witte Huis, na het telefoongesprek tussen Biden en de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Het gaat om wapens, munitie en andere veiligheidshulp, klinkt het.
Het nieuwe pakket aan hulp zal "vele van de erg werkzame wapensystemen bevatten die we al hebben geleverd, en nieuwe capaciteiten aangepast aan de grotere aanval waarvan we verwachten dat Rusland die zal lanceren in oostelijk Oekraïne", zegt Biden in de verklaring. Deze nieuwe capaciteiten omvatten artilleriesystemen, artilleriemunitie en gepantserd troepentransport. Daarnaast keurde Biden ook de overdracht van bijkomende helikopters goed.
Moskou plaatst 398 Amerikaanse parlementsleden op zwarte lijst
Rusland heeft 398 leden van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, het Lagerhuis, verboden het land binnen te komen. Het gaat om een represaille voor soortgelijke maatregelen die de VS hebben getroffen na de Russische invasie in Oekraïne.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Moskou zei woensdagavond dat het gaat om een reactie op de sancties van de Amerikaanse regering eind maart, tegen de Russische Staatsdoema.
Ook 87 Canadese senatoren zijn op de Russische zwarte lijst geplaatst.
Op 24 maart plaatste Washington honderden Russische parlementsleden en andere leden van de Russische elite op de sanctielijst. Canada sloot zich bij die sancties aan.
Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken zei woensdag nog dat als antwoord op een soortgelijke stap in Tsjechië, een Tsjechische diplomaat in Rusland persona non grata is verklaard.
Premier De Croo: "Vergis je niet: Rusland heeft een strategie"
"Wij verdedigen onze vrijheid en onze democratie. De vrije wereld zal zich nooit overgeven." Dat heeft premier Alexander De Croo verklaard tijdens een bezoek aan de militaire basis in Constanta in Roemenië.
Volgens hem kadert de inval in Oekraïne in een breder project van de Russische president, dat tot doel heeft heel Europa en het democratisch project te verzwakken. "Vergis je niet: Rusland heeft een strategie. Het houdt niet van het Westen, het houdt niet van Europa en probeert het te destabiliseren. Ze werken al lang op verschillende sporen: militair, energie, desinformatie. Er bestond twijfel over Rusland: is het al dan niet een vijand? Nu is er geen twijfel meer. Op Europees vlak zegden sommigen dat we moesten praten met Rusland. Nu zie je dat dat nergens toe leidt", aldus de premier in de marge van zijn toespraak.
De premier at samen met de Belgische soldaten. Nadien reisde hij door naar Moldavië, de laatste stop in zijn driedaags bezoek aan de regio.
Biden belt met Zelensky over hulp aan Oekraïne
De Amerikaanse president Joe Biden heeft woensdag zijn Oekraïense ambtgenoot Volodimir Zelensky gebeld om "hem op de hoogte te houden van de aanhoudende Amerikaanse steun" voor zijn land, aldus het Witte Huis.
De Oekraïense president van zijn kant zei op Twitter dat de twee leiders "een nieuw militair en mogelijk economisch hulpplan hadden besproken".
Het gesprek duurde bijna een uur. Volgens Amerikaanse media bereidt Washington zich voor om de levering aan te kondigen van nieuwe militaire uitrusting, ter waarde van enkele honderden miljoenen dollars.
De Amerikaanse pers heeft het over zwaar materieel, dat de Verenigde Staten tot nu toe hebben geweigerd aan Oekraïne te leveren, met een cumulatieve waarde van enkele honderden miljoenen dollars.
De Verenigde Staten hebben Oekraïne al geholpen voor een totaal steunbedrag van 2,4 miljard dollar. Volgens een lijst die vorige week door het Witte Huis is vrijgegeven, hebben de Verenigde Staten tot dusver 1.400 Stinger-luchtafweersystemen, 5.000 Javelin-antitankraketten, 7.000 andere antitankwapens en enkele honderden Switchblade kamikaze drones geleverd of beloofd. Het gaat daarnaast om 7.000 geweren, 50 miljoen kogels en verschillende munitie, 45.000 batches kogelvrije vesten en helmen, lasergeleide raketten, Puma-drones, anti-artillerie- en anti-droneradars, lichte gepantserde voertuigen, beveiligde communicatiesystemen en bescherming tegen mijnen.
Moskou dreigt met aanvallen op commandocentra in Kiev
Het Russische leger dreigde woensdag met een aanval op commandocentra in de Oekraïense hoofdstad Kiev. Rusland beschuldigt ook Oekraïne van het schieten en saboteren op Russisch grondgebied.
"We zien pogingen tot sabotage en aanvallen van Oekraïense troepen op doelen op het grondgebied van de Russische Federatie. Als dergelijke gebeurtenissen doorgaan, zullen aanvallen worden uitgevoerd door het Russische leger op besluitvormingscentra, ook in Kiev, waar het Russische leger tot dusver van heeft afgezien", zei Igor Konasjenkov, de woordvoerder van het Russische ministerie van Defensie.
De afgelopen weken heeft Moskou herhaaldelijk geklaagd over vermeende aanvallen van Oekraïense troepen op Russisch gebied nabij de grens. Rond begin april was er een luchtaanval op een olieopslagplaats in de stad Belgorod. Op dat moment was er noch een bevestiging noch een ontkenning van Oekraïne.
VN: "Oorlog in Oekraïne heeft 'storm' van crisissen in wereld uitgelokt"
De oorlog in Oekraïne heeft volgens de inschatting van de Verenigde Naties een "ware storm" van crisissen in de sectoren van de levensmiddelen, energie en financiën uitgelokt, die vooral de armere landen ernstig bedreigt. "De effecten van de oorlog zijn wereldwijd en systematisch", zei VN-topman António Guterres in New York bij de voorstelling van het eerste rapport van een speciale werkgroep.
Tot 1,7 miljard mensen in de wereld, van wie ongeveer een derde al in armoede leeft, worden nu verregaand blootgesteld aan deze storm, die armoede en honger doet toenemen. Zesendertig landen krijgen normaal meer dan de helft van hun tarwe uit Rusland en Oekraïne, daaronder enkele van de armste landen van de wereld. Stijgende prijzen van energie en levensmiddelen en schulden waaronder veel arme landen gebukt gaan, kunnen tot sociale onrust en politieke instabiliteit leiden.
"Onze wereld kan zich dat niet veroorloven. We moeten nu handelen." De VN-topman eiste opnieuw een snel einde aan de oorlog in Oekraïne, maar ook een opheffing van alle exportbeperkingen en een omschakeling op hernieuwbare energie.
Zelensky maakt oproep tot wapenleveringen
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft zijn oproep tot nog meer wapenleveringen uit het Westen kracht bijgezet. "We hebben dringend zware artillerie nodig, zware pantservoertuigen, luchtafweersystemen en vliegtuigen", aldus de president in een videoboodschap die in het Engels werd verspreid.
Bij de wapens telt hij artilleriesystemen met het NAVO-kaliber van 155 millimeter. Volgens hem is "zoveel mogelijk" artilleriemunitie van het Sovjetkaliber van 152 millimeter nodig. Kiev heeft ook rakettenwerpers van het Sovjettype 'Grad' en 'Smertsj' nodig, of het Amerikaanse M142 HIMARS. Daarnaast wil hij ook Sovjettanks van het type T-72 of "soortgelijke Amerikaanse of Duitse" tanks.
Zijn lijst bevat verder ook luchtafweersystemen uit de Sovjettijd, zoals de S-300 of het BUK-systeem, of "gelijkwaardige moderne westerse luchtafweersystemen". Zelensky waarschuwde in de video dat de oorlog in zijn land een "eindeloos bloedbad" wordt als er geen extra wapens worden gestuurd.
Het Oekraïense leger is momenteel vooral uitgerust met wapens van Sovjetstandaarden. De eigen productie- en herstelcapaciteiten zijn verwoest of sterk beschadigd geraakt tijdens de Russische aanvalsoorlog in Oekraïne.
Chef Defensie belooft militairen in Roemenië thuiskomst voor eind juli
De Belgische militairen die na de Russische inval in Oekraïne naar Roemenië zijn afgereisd, zullen ten laatste eind juli weer thuis zijn. Dat heeft de Chef Defensie, admiraal Michel Hofman, hen gezegd.
De legerbaas bracht samen met premier Alexander De Croo een bezoek aan de militairen in de basis van Constanta, aan de Zwarte Zee. Het gaat om zowat 250 militairen - Lansiers uit Marche-en-Famenne - van wie de eerste groep op 8 maart vanop Melsbroek was vertrokken ter versterking van de oostflank van de Navo.
Het was niet meteen duidelijk hoe lang de opdracht precies zou duren. Oorspronkelijk was sprake van drie tot zes maanden. Over een concrete einddatum moet overleg plaatsvinden met Frankrijk en Nederland, die de Belgen moeten aflossen, maar admiraal Hofman gaf wel aan dat onze landgenoten voor 31 juli weer thuis zouden moeten zijn.
Kanaaleiland Jersey bevriest 7 miljard dollar van Abramovitsj
De regering van het Kanaaleiland Jersey heeft tegoeden ter waarde van 7 miljard dollar (6,47 miljoen euro) van de Russische oligarch Roman Abramovitsj bevroren. Dat meldt de plaatselijke gerechtelijke autoriteit.
Het gaat om activa die verband houden met Abramovitsj, die zich op het Kanaaleiland bevinden of eigendom zijn van op Jersey geregistreerde ondernemingen. De multimiljardair is een van de rijkste inwoners van Jersey. Hij kreeg al sancties opgelegd van de EU en het Verenigd Koninkrijk.
Abramovitsj speelt een rol van bemiddelaar bij de Russisch-Oekraïense onderhandelingen na de inval van Rusland in Oekraïne. Jersey maakt geen deel uit van het Verenigd Koninkrijk, maar is Brits kroonbezit. Het eiland beslist onafhankelijk over zaken als rechtspraak. Londen is alleen verantwoordelijk voor het buitenlands beleid en defensie.
Kremlin over beschuldigingen van genocide: "Niet akkoord"
Rusland heeft de Amerikaanse beschuldigingen van genocide in Oekraïne verworpen. "We zijn het resoluut niet eens", zei Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov. "Pogingen om de situatie te verdraaien zijn onaanvaardbaar. Al helemaal is dit - zoals we al verklaard hebben - nauwelijks aanvaardbaar van de president van de Verenigde Staten."
De Amerikaanse president Joe Biden had de Russische president Vladimir Poetin vanwege de gruwelijke feiten in Oekraïne dinsdag beschuldigd van volkerenmoord. "Ik heb het genocide genoemd, omdat het steeds duidelijker wordt dat Poetin simpelweg probeert om het idee van Oekraïner te kunnen zijn, wil uitwissen."
Oekraïense autoriteiten kunnen radioactiviteit in Tsjernobyl niet controleren
De Oekraïense autoriteiten slagen er niet om het toezicht op de radioactiviteit in Tsjernobyl, in het noorden van Oekraïne, te herstellen. Russische troepen hebben er volgens hen een ondergronds netwerk gemaakt toen ze de site bezetten.
"Het systeem voor de controle van het niveau van radioactiviteit in de verboden zone werkt nog steeds niet", zegt Jevgen Kramarenko, hoofd van het staatsagentschap dat verantwoordelijk is voor de verboden zone rond Tsjernobyl.
"De servers die deze informatie beheren, zijn verdwenen", voegde hij eraan toe tijdens een videoconferentie gevolgd door het Franse persbureau AFP. "We kunnen niet zeggen of (het gebied) helemaal veilig is."
"Totdat de elektriciteit is hersteld en tot de werknemers toestemming krijgen van de strijdkrachten om naar de controleposten voor radioactiviteit te gaan, kunnen we de geleden schade niet beoordelen."
Volgens Kramarenko hebben de Russische troepen op meerdere plaatsen gegraven in Tsjernobyl. "Ze begroeven zwaar materieel, creëerden loopgraven en zelfs ondergrondse keukens, tenten en versterkingen", zei hij. "Een van deze vestingwerken bevindt zich in de buurt van een locatie voor de tijdelijke opslag van radioactief afval".
Het Russische leger bezette de kerncentrale op de eerste dag van het offensief van Moskou tegen Oekraïne op 24 februari. De troepen trokken zich volgens de Oekraïense autoriteiten eind maart terug. Russische soldaten zullen "zeer binnenkort" de effecten van de straling voelen, waarschuwde Kramarenko. "Sommigen binnen een maand, anderen binnen jaren."
Volgens hem werden er gedurende enkele weken ongeveer duizend Russische soldaten ingezet in Tsjernobyl, samen met 50 gepantserde voertuigen.
Zelensky vraagt EU nogmaals om embargo op Russische olie op te leggen
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft de EU-landen opnieuw opgeroepen om resoluut op te treden tegen Rusland. In een videotoespraak aan het Estse parlement vroeg hij dat een invoerverbod op Russische olie zou worden toegevoegd aan een nieuw sanctiepakket.
Een embargo voor heel Europa is nodig, want sancties zijn het enige instrument dat Rusland tot vrede kan dwingen, benadrukte Zelensky. "Als Europa tijd verspilt, zal Rusland dit gebruiken om het oorlogsgebied naar meer landen uit te breiden. Of we stoppen Rusland, of we verliezen heel Oost-Europa voor een hele lange tijd."
In zijn toespraak beschuldigde Zelensky Rusland er ook van meer dan een half miljoen Oekraïners te hebben gedeporteerd naar Rusland. Dit komt volgens hem overeen met de totale bevolking van de Estse hoofdstad Tallinn, en een derde van de totale bevolking in Estland.
De Estse premier Kaja Kallas beaamde dat er harde energiesancties nodig zijn tegen Rusland. Op Twitter verklaarde ze dat "we niet kunnen doorgaan met het financieren van agressie". Eerder liet ze al optekenen dat de Russische oorlog duidelijke tekenen van genocide vertoont.
Rusland rekent op jaren voor herstel economie na sancties
Als de internationale sancties tegen Rusland van kracht blijven, kan het jaren duren voor de economie heropgebouwd is. Dat heeft de voorzitter van de Russische Rekenkamer woensdag aangegeven.
"Men moet een onderscheid maken tussen de korte en de middellange termijn. Als de sancties op het huidige niveau blijven, zal er ongeveer twee jaar nodig zijn voor de heropbouw", aldus Aleksej Koedrin, een gerespecteerde ex-minister van Financiën in Rusland. "Vervolgens zullen we gedurende jaren moeten heropbouwen. We spreken over het vervangen van een hele reeks ingevoerde producten."
President Vladimir Poetin heeft al herhaaldelijk gezegd dat de Russische economie standhoudt tegen de westerse sancties. Ondanks de logistieke en financiële moeilijkheden die eruit voortvloeien, zal Rusland volgens hem van de gelegenheid gebruikmaken om zijn economie te herlanceren.
De Russische auto-industrie ligt momenteel bijvoorbeeld plat omdat er geen onderdelen ingevoerd kunnen worden. De Russische staat en verschillende banken en bedrijven zijn afgesneden van het internationale financiële systeem
Vluchtelingen moeten voor 310 euro Oekraïens geld kunnen omwisselen
Vanaf 19 april zouden de Europese lidstaten het mogelijk moeten maken voor Oekraïense vluchtelingen om hun nationale bankbiljetten (grivna) om te wisselen tot maximaal 310 euro (10.000 grivna) per persoon, kinderen incluis. Dat moet kosteloos en tegen de officiële wisselkoers van de Oekraïense nationale bank gebeuren. Dat blijkt uit een aanbeveling die de ambassadeurs van de zevenentwintig lidstaten woensdag hebben goedgekeurd.
Volgens een Europese bron moet het bedrag van 10.000 grivna worden beschouwd als een bijkomende noodhulp, die complementair is met de humanitaire hulp die de lidstaten al bieden. Bovendien moet de beslissing het mogelijk maken een aantal dringende noden te lenigen, zoals het bijvoorbeeld voor vluchtelingen mogelijk maken naar hun bestemming binnen de EU (familie, vrienden, enzovoort) door te reizen.
Unesco: bijna honderd Oekraïense monumenten beschadigd
Bijna honderd culturele en religieuze monumenten in Oekraïne hebben tot dusver bij de oorlog in het land schade opgelopen, meldt de VN-organisatie Unesco woensdag. Dat is bijna een verdubbeling van het cijfer dat twee weken geleden werd gegeven.
Lazare Eloundou Assomo, het hoofd van het Werelderfgoedcentrum van Unesco, waarschuwt dat het aantal nog verder kan oplopen. De update van woensdag omvatte 98 bezienswaardigheden in acht Oekraïense regio's. Een deel daarvan dateert uit de vroege middeleeuwen.
De zeven Oekraïense vermeldingen op de Werelderfgoedlijst van Unesco, waaronder de Sint-Sofiakathedraal in Kiev, zijn voor zover bekend onbeschadigd gebleven. Het historische centrum van Tsjernihiv heeft door zware gevechten wel schade opgelopen. Oekraïne had deze plek voorgedragen voor de Werelderfgoedlijst.
Unesco gebruikt satellietbeelden en getuigenverslagen om de schade op te meten. De organisatie van de Verenigde Naties voor onderwijs, wetenschap en cultuur trekt op die manier informatie na die door de Oekraïense autoriteiten is verstrekt.
Meer dan 1.500 Russische soldaten in lijkhuizen van Dnipro, zegt viceburgemeester
In de lijkhuizen van Dnipro, een grote industriestad in het oosten van Oekraïne, liggen de lichamen van meer dan 1.500 Russische soldaten, zegt de viceburgemeester van de stad, Michail Lysenko.
Volgens Lysenko wil niemand de lichamen recupereren. Hij hoopt dat hun "Russische moeders hun zonen kunnen komen ophalen", aldus de viceburgemeester aan het Russischtalige, maar door Washington gefinancierde medium Nastojasjtsjeje Vremja (Huidige Tijd).
"Wat men er ook van denkt, het zijn iemands kinderen. Hun moeders hebben hen opgevoed (...), hebben van hen gehouden, hebben hen naar school gebracht op 1 september", zei hij nog.
"Wij zullen alles organiseren, maar laat de Russische moeders de lichamen van hun zonen ophalen", zei hij nog, schijnbaar gericht tot de Russische autoriteiten.
Rusland maakt niet veel bekend over de omvang van de verliezen sinds het begin van de invasie. De laatste officiële balans - op 29 maart - gewaagde van 1.351 doden en 3.825 gewonden. De woordvoerder van het Kremlin erkende vorige week wel dat het land "grote militaire verliezen" heeft geleden.
OVSE stelt "duidelijke mensenrechtenschendingen" door Rusland vast
De Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) heeft grote mensenrechtenschendingen door Russische troepen vastgesteld in Oekraïne. Ze zegt "ontsteld" te zijn over de duizenden doden en gewonden die het conflict tot nu toe heeft veroorzaakt, aldus een rapport dat woensdag is vrijgegeven.
"Hoewel een gedetailleerde beoordeling niet mogelijk was, heeft de missie duidelijk gevallen van schendingen door de Russische strijdkrachten vastgesteld", aldus de drie auteurs van het 100 bladzijden tellend document. Ze verwezen naar verschillende aanvallen op ziekenhuizen, huizen, woongebouwen, culturele eigendommen, scholen en infrastructuren die "vermeden hadden kunnen worden".
Als Rusland na de inval in Oekraïne op 24 februari zijn verplichtingen van het internationale recht was nagekomen, "zou het aantal burgers dat gedood of gewond werd veel lager zijn geweest", klinkt het verder. De auteurs wijzen daarvoor vooral op de belegering van Marioepol, een strategische havenstad in het zuidoosten van Oekraïne die de Russen graag in handen zouden krijgen.
De OVSE maakt ook melding van gerichte executies, foltering, gedwongen verdwijningen en misdaden tegen de mensheid. Maar ook langs Oekraïense zijde werden er schendingen vastgesteld, vooral over de behandeling van Russische krijgsgevangen. "De door de Russische Federatie gepleegde feiten zijn echter veel groter van aard en omvang", aldus de onderzoekers.
Belangrijk detail: de deskundigen voltooiden hun opdracht nog voor de ontdekking van tientallen lijken in de stad Boetsja, in de buurt van Kiev. "Deze wreedheden vereisen een nationaal en internationaal onderzoek ter plekke", concludeert de OVSE
EU-lidstaten sturen voor nog eens half miljard euro militair hulpmateriaal naar Oekraïne
De 27 lidstaten van de Europese Unie maken nog eens 500 miljoen euro vrij om militaire hulp te sturen naar Oekraïne. Dat maakt de chef van het Europees buitenlandbeleid Josep Borrell bekend. Dat brengt het totaal op 1,5 miljard euro.
Het geld gaat volgens Borrell naar militaire uitrusting voor de Oekraïense strijdkrachten in de vorm van onder meer beschermingsmateriaal, EHBO-kits, brandstof en "militair materiaal bedoeld om dodelijk toe te slaan voor defensieve doeleinden". Meer details over dat laatste geeft Borrell niet. De hulp is volgens de Hoge vertegenwoordiger voor het Europees buitenlands en veiligheidsbeleid "cruciaal" zodat Oekraïne het territorium en de inwoners kan verdedigen tegen het nakende Russische offensief in het oosten van Oekraïne.
Het gaat al om het derde pakket aan Europese militaire steun aan Oekraïne. In eerste instantie werd 500 miljoen euro voorzien, maar dat bedrag werd al twee keer verdubbeld. Het geld komt uit de zogenaamde Europese Vredesfaciliteit, een relatief nieuw financieringsinstrument dat de EU kan aanwenden om conflicten te voorkomen, vrede te bewerkstelligen en internationale veiligheid te versterken. Voor de periode van 2021 tot 2027 is daarvoor een bedrag van 5 miljard euro uitgetrokken.
Premier De Croo: "De vrije wereld zal zich nooit overgeven"
"Wij verdedigen onze vrijheid en onze democratie. De vrije wereld zal zich nooit overgeven." Dat heeft premier Alexander De Croo woensdag verklaard tijdens een bezoek aan de militaire basis in Constanta in Roemenië. Op het tarmac, voor Belgische, Franse, Amerikaanse, Nederlandse, Britse, Roemeense en Italiaanse soldaten, onderstreepte hij hoe vrijheid en democratie als waarden centraal staan in de inzet van militairen op de oostelijke flank van Europa.
Sinds de Russische invasie in Oekraïne hebben de Navo-lidstaten hun militaire inzet in Oost-Europa uitgebreid. De inzet van vier Belgische F-16's werd verlengd en uitgebreid, terwijl 300 soldaten naar Roemenië werden gestuurd in het kader van een Europees bataljon onder Frans bevel. Met het Amerikaans detachement meegeteld bevindt zich in totaal een brigade van zowat 3.000 buitenlandse soldaten op de militaire basis Mihail Kogalniceanu in Constanta, aan de Zwarte Zee.
De Russische invasie vormt voor premier De Croo het tweede keerpunt in Europa sinds de val van het IJzeren Gordijn. Ze viseert de fundamentele waarden van de Europese Unie en de Navo: de vrijheid, democratie, rechtsstaat en mensenrechten.
De activering van de snelle reactiemacht van de Navo is een première sinds haar oprichting, merkte de eerste minister op, en ze toont dat de alliantie "meer verenigd en vastberaden is dan ooit tevoren". "Poetin dacht dat hij de controle over Oekraïne kon nemen en de fundamenten van de Navo kon onderuithalen; wat een vergissing", aldus nog De Croo.
Hij verzekerde dat de politieke, militaire en humanitaire steun aan Oekraïne zal worden voortgezet. Net als de Roemeense premier Klaus Iohannis voor hem, herinnerde De Croo wel aan het defensieve karakter. "De Navo is en blijft een defensief bondgenootschap. We hebben nooit een escalatie gezocht en zullen dat nooit doen."
De premier nam samen met de Belgische soldaten de maaltijd. Nadien reisde hij door naar Moldavië, de laatste stop in zijn driedaags bezoek aan de regio.
Hoofdaanklager Strafhof in Boetsja: Oekraïne "is een plaats delict"
De hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag, de Brit Karim Khan, heeft woensdag Boetsja bezocht. Khan noemde Oekraïne een "plaats delict". "We zijn hier want we hebben goede reden te denken dat er misdaden zijn gepleegd die binnen de bevoegdheid van het Hof vallen", aldus de hoofdaanklager. "We moeten door de mist van de oorlog prikken om tot de waarheid te komen."
Volgens de Oekraïense autoriteiten zijn honderden burgerdoden aangetroffen in Boetsja, na de terugtrekking van de Russische soldaten.
Khan opende op 3 maart, niet lang na de invasie, een onderzoek naar oorlogsmisdaden in Oekraïne tijdens de Russische invasie. Rusland ontkent dat het burgers heeft gedood, hoewel daar wel aanwijzingen voor zijn. De vondst van lijken in Boetsja zou volgens Moskou in scène zijn gezet.
Oekraïne is zelf vooralsnog geen lid van het ICC, maar heeft toestemming gegeven voor de onderzoeken. Rusland is ook geen lid van het Strafhof.
Zeven personen neergeschoten door Russische soldaten in Oekraïens dorp
In een dorp in de Zuid-Oekraïense regio Cherson hebben Russische soldaten dinsdag zeven mensen doodgeschoten in hun huis. Dat meldt het Oekraïense parket woensdag.
"Volgens het onderzoek hebben de Russische militairen zes mannen en een vrouw neergeschoten in het dorp Pravdyne. Met de bedoeling om de misdaad te verbergen, bliezen de aanvallers het huis op waar de lichamen van de neergeschoten personen zich bevonden", klinkt het in een verklaring.
Gouverneur van Charkiv telt 7 doden en 22 gewonden op 24 uur tijd
Zeven mensen zijn de voorbije 24 uur om het leven gekomen bij Russische aanvallen op de Oekraïense regio Charkiv, in het noordoosten van het land. Dat meldt Oleh Synjehoebov, de gouverneur van Charkiv, op de berichtendienst Telegram.
Hij voegde eraan toe dat een jongetje van twee jaar oud, dat twee dagen geleden gewond raakte bij een bombardement, dinsdag aan zijn verwondingen bezweek in het ziekenhuis. De informatie kan niet onafhankelijk geverifieerd worden.
Rusland zegt dat meer dan 1.000 Oekraïense soldaten zich hebben overgegeven in Marioepol
Meer dan 1.000 Oekraïense soldaten hebben zich overgegeven aan de Russische strijdkrachten in de zuidoostelijke Oekraïense havenstad Marioepol. Dat heeft het Russische ministerie van Defensie woensdag aangekondigd.
"In de stad Marioepol en het gebied van de staalfabriek Illich legden 1.026 Oekraïense militairen van de 36ste mariniersbrigade vrijwillig hun wapens neer en gaven zich over", aldus het ministerie in een verklaring. Onder hen bevonden zich 47 vrouwen en 126 officieren. Ook zowat 150 onder hen waren gewond en moesten in het ziekenhuis van Marioepol behandeld worden.
Rusland: 150.000 lege goederenwagons door sancties
Op het Russische spoor staan 150.000 lege goederenwagons. Ze worden niet gebruikt vanwege de westerse sancties tegen Rusland. Dit meldt het Russische staatspersbureau TASS op basis van cijfers van het ministerie van Transport.
Rusland heeft een uitgebreid spoornetwerk. Veel goederen, waaronder steenkool, olie en andere grondstoffen, worden over Russische rails vervoerd tussen Azië en Europa, onder meer via de trans-Siberische spoorlijn. Vanwege de sancties is dat transport voor een flink deel stilgevallen en staan Russische goederentreinen nu werkloos op rangeerterreinen en andere plaatsen. Zo bevinden zich volgens het ministerie in totaal meer dan 60.000 wagons op industrieterreinen.
De ongebruikte goederenwagons veroorzaken opstoppingen op het spoor, zegt het ministerie. Dat zorgt voor problemen met treinen die nog wel rijden.
"Te gevaarlijk" voor humanitaire corridor woensdag, zegt Kiev
Kiev zal woensdag geen enkele humanitaire corridor openen, meldt de Oekraïense vicepremier Irina Veresjtsjoek op de berichtendienst Telegram. De Russische troepen zouden "de normen van het internationaal recht schenden", wat de situatie "gevaarlijk" maakt.
"Helaas openen we geen humanitaire corridors vandaag. In de regio Zaporizja (zuiden) hebben de bezetters bussen geblokkeerd en in de regio van Loehansk (oosten) schenden ze het staakt-het-vuren", schrijft Veresjtsjoek op Telegram.
Presidenten van Polen en Baltische staten onderweg naar Kiev
De presidenten van Polen, Estland, Letland en Litouwen zijn onderweg naar de Oekraïense hoofdstad Kiev. Het bezoek van de presidenten Andrzej Duda (voor Polen), Alar Karis (voor Estland), Egil Levits (voor Letland) en Gitanas Nauseda (voor Litouwen) moet een hart onder de riem zijn voor Oekraïne en hun Oekraïense ambtgenoot Volodymyr Zelensky. Dat melden Jakub Kumoch, hoofd van het bureau voor buitenlands beleid van de kanselarij van de Poolse president, en de Litouwse president Nauseda op Twitter.
De tweets gaan gepaard met foto's die de presidenten tonen op een treinperron en in een ruimte die op een treinwagon lijkt.
Kiev meldt nieuwe luchtaanvallen op Marioepol
De Oekraïense stad Marioepol is in de nacht van dinsdag op woensdag opnieuw het doel geworden van Russische luchtaanvallen. De Russische troepen hebben ook de haven van de stad en de staalfabriek Asovstal aangevallen. Oekraïense soldaten hebben zich verschanst in het uitgestrekte industriecomplex. De grootstad Charkiv, in het oosten van het land, is door Russische artillerie beschoten. Dat meldt het Oekraïense leger. De informatie kon niet onafhankelijk geverifieerd worden.
Het Oekraïense bericht gaf aan dat de militaire situatie niet veel veranderd was. De komende dagen of weken wordt een grootschalig Russisch offensief in het oosten verwacht.
Organisatie voor verbod op chemische wapens bezorgd over berichtgeving Marioepol
De Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens is bezorgd over de berichtgeving omtrent de Oekraïense stad Marioepol. Daar zouden, volgens diverse mediaberichtgeving, chemische wapens ingezet zijn.
"Alle 193 OPCW-lidstaten, waaronder de Russische Federatie en Oekraïne, hebben een verdrag getekend dat sinds 1997 van kracht is. Daarmee hebben ze vrijwillig ingestemd om nooit chemische wapens te produceren, te kopen, op te slaan, te verkopen of te gebruiken. We houden de situatie in de gaten."
Media: VS willen 750 miljoen uittrekken aan extra wapens Oekraïne
De regering van de Amerikaanse president Joe Biden zal naar verwachting woensdag of uiterlijk donderdag nog eens 750 miljoen dollar (zo'n 692 miljoen euro) aan militaire hulp aan Oekraïne aankondigen voor zijn strijd tegen Russische invasietroepen, zeggen twee Amerikaanse functionarissen tegen persbureau Reuters.
De militaire hulp zal worden gefinancierd met een beroep op de zogeheten Presidential Drawdown Authority (PDA), een voorziening in de Amerikaanse wet die de president in noodsituaties de bevoegdheid geeft de overdracht van goederen en diensten te autoriseren zonder goedkeuring van het parlement. De Russische invasie in Oekraïne is in dit geval die noodsituatie.
Over de exacte samenstelling van het wapenpakket is nog geen definitieve beslissing genomen, zegt een van de functionarissen. Volgens The Washington Post gaat het zeer waarschijnlijk om zware luchtafweersystemen, zoals anti-tankraketten, evenals munitie en kogelvrije vesten. Ook zouden de VS bereid zijn Mi-17-helikopters te sturen die kunnen worden uitgerust om Russische voertuigen aan te vallen, aldus de krant.
De verwachte nieuwe wapenlevering komt bovenop de meer dan 2,4 miljard dollar aan Amerikaanse militaire hulp voor Oekraïne sinds president Joe Biden vorig jaar aantrad. 1,7 miljard dollar daarvan is verstrekt sinds Rusland op 24 februari het land binnenviel.
Het Amerikaanse ministerie van Defensie spreekt woensdag met topmensen van de acht grootste Amerikaanse wapenfabrikanten om te bespreken of de industrie in staat is te voldoen aan de wapenbehoeften van Oekraïne als de oorlog met Rusland jaren duurt, aldus de twee functionarissen die met Reuters spraken. Onder die bedrijven zijn Raytheon Technologies, Lockheed Martin, Boeing, Northrop Grumman, General Dynamics en L3Harris Technologies.
Zelensky wil pro-Russische politicus ruilen voor krijgsgevangenen
De Oekraïense president Zelensky heeft woensdag voorgesteld om de dinsdag gearresteerde pro-Russische politicus Viktor Medvedtsjoek te ruilen voor mannelijke en vrouwelijke krijgsgevangenen die door Russische troepen worden vastgehouden. In een toespraak zei Zelenski dat het "belangrijk is voor onze veiligheidstroepen en strijdkrachten om een dergelijke mogelijkheid te overwegen".
Medvedtsjoek verdween eind februari, een paar dagen na de Russische invasie in Oekraïne, spoorloos nadat de Oekraïense autoriteiten hem vorig jaar mei onder huisarrest hadden geplaatst. Hij werd dinsdag door leden van de Oekraïense veiligheidsdienst gearresteerd op beschuldiging van onder meer financiering van terrorisme en verraad.
Biden verwijt Poetin volkenmoord in Oekraïne
De Amerikaanse president Joe Biden heeft de Russische wreedheden in Oekraïne voor het eerst met volkenmoord in verbinding gebracht. Hij verwees naar de Russische president Vladimir Poetin als een dictator die de oorlog verklaart en genocide pleegt.
Biden sprak tijdens een bezoek aan de Amerikaanse staat Iowa over de gestegen brandstofprijzen: "Je gezinsinkomen, je mogelijkheid je tank vol te gooien, niets daarvan mag afhangen van of een dictator aan de andere kant van de wereld de oorlog verklaart en genocide pleegt." De Amerikaanse regering en haar bondgenoten doen er alles aan om te voorkomen dat Poetin zijn energiebronnen gebruikt als wapen tegen Amerikaanse families, families in Europa en over de hele wereld, aldus de president verder.
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky had de Russische troepen al beschuldigd van genocide, later nam ook de Britse premier Boris Johnson het woord in de mond na de ontdekking van talrijke burgerdoden in de door Rusland tijdelijk bezette Oekraïense stad Boetsja.
Frankrijk bevriest bijna 24 miljard euro aan Russisch bezit
Frankrijk heeft tot nu toe 23,7 miljard euro aan Russische bezittingen bevroren wegens de oorlog in Oekraïne. Het gaat voor een groot deel om tegoeden van de Russische centrale bank op rekeningen van Franse banken, meldt het Franse ministerie voor Economische Zaken en Financiën. Daarnaast is er voor ruim een half miljard euro aan vastgoed in beslag genomen.
Autoriteiten hebben 22,8 miljard euro aan tegoeden van de Russische centrale bank op Franse rekeningen geblokkeerd. De Europese Unie heeft als vergelding voor de Russische inval in Oekraïne alle buitenlandse tegoeden van de centrale bank bevroren, wat het voor de Russen bijvoorbeeld moeilijker maakt de waarde van hun eigen munt te stutten.
Ook is vastgoed ter waarde van 573,6 miljoen euro in beslag genomen. Daarnaast hebben autoriteiten vier vrachtschepen en vier luxejachten vastgehouden met een totale waarde van meer dan 125,2 miljoen euro, zes helikopters die samen meer dan 60 miljoen euro waard zijn en 7 miljoen euro aan kunstwerken.
Zelensky meldt arrestatie Kremlingezinde oppositieleider
De leider van de Oekraïense oppositiepartij Oppositie Platform - Voor het Leven, Viktor Medvedtsjoek, is gearresteerd, zo heeft de Oekraïense president Volodymyr Zelensky dinsdag op Telegram gemeld. Medvedtsjoek geldt als een zeer trouwe bondgenoot van de Russische president Vladimir Poetin. Hij heeft hem bestempeld als een "persoonlijke vriend" en Medvedtsjoek is peetvader van Poetins jongste dochter. Lees hier meer.
VS houden rekening met gebruik chemische wapens
De Verenigde Staten houden er ernstig rekening mee dat de Russen chemicaliën als wapen inzetten in Oekraïne. De Amerikanen hebben "geloofwaardige informatie" dat Rusland mogelijk "chemische middelen" gebruikt bij zijn offensief om de belegerde Oekraïense stad Marioepol in te nemen, zei de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken dinsdag
Rusland zou bijvoorbeeld traangas en andere chemische middelen kunnen mengen om daarmee Oekraïense soldaten en burgers te verzwakken en uit te schakelen, aldus Blinken, die zei de informatie te delen met Oekraïne. Ook proberen de Amerikanen met partners vast te stellen "wat er werkelijk gebeurt, dus dit is een echte zorg".
De bewindsman benadrukte dat hij de beschuldigingen niet kan bevestigen dat Moskou al chemische wapens heeft gebruikt in Marioepol, wat wel was gemeld door Oekraïense strijders daar en vervolgens door Oekraïense media en politici.