Explosies in Kiev tijdens bezoek VN-secretaris-generaal
In het centrum van Kiev zijn donderdagavond twee zware explosies gehoord. Dat hebben ooggetuigen verklaard aan persagentschap Reuters. Burgemeester Vitali Klitsjko, bevestigt op zijn Telegram-kanaal dat er explosies hebben plaatsgevonden in het Shevchenkivsky-district in het centrum van de stad. Volgens Klitsjko is er nog geen informatie over mogelijke slachtoffers.
De explosies vonden plaats net nadat VN-secretaris-generaal António Guterres de Oekraïense president Volodymyr Zelensky een bezoek bracht in Kiev. De twee gaven een gezamenlijke persconferentie, waarop Guterres stelde dat de Verenigde Naties er alles aan doen om de mensen bij de staalfabriek in Marioepol te evacueren. De VN-chef noemde de situatie in de zuidelijke havenstad een "crisis binnen een crisis".
Twee krachtige explosies gehoord in Russische stad Belgorod
In het zuiden van de Russische stad Belgorod, dicht bij de grens met Oekraïne, zijn donderdag twee krachtige explosies gehoord. Getuigen hebben dat gezegd tegen persbureau Reuters. Het is nog niet bekend wat de oorzaak van de ontploffingen was en of er slachtoffers zijn gevallen en schade is aangericht.
Rusland heeft de afgelopen dagen een serie aanvallen gemeld van Oekraïense strijdkrachten op doelen in Belgorod en andere plaatsen in de grensstreek. Moskou waarschuwde voor aanzienlijke escalatie. Kiev heeft niet rechtstreeks de verantwoordelijkheid genomen, maar omschreef de incidenten als 'terugbetaling' en 'het lot van Rusland', negen weken na de invasie in het buurland.
De Russische buitenlandwoordvoerster Maria Zacharova zei eerder beschuldigend dat het Westen Oekraïne openlijk oproept Rusland aan te vallen. Ze waarschuwde het geduld van het Kremlin niet op de proef te stellen.
Oekraïne spreekt al van meer dan 8.000 oorlogsmisdaden door Russen
Oekraïne heeft al meer dan 8.000 gevallen van mogelijke oorlogsmisdaden geïdentificeerd sinds het begin van de Russische invasie. Dat heeft de Oekraïense procureur-generaal donderdag bekendgemaakt.
Concreet gaat het om 8.600 zaken die alleen oorlogsmisdaden betreffen en meer dan 4.000 zaken die verband houden met oorlogsmisdaden, vertelde Iryna Venediktova tijdens een interview met het Duitse Welle.
De oorlogsmisdrijven omvatten het doden van burgers, het bombarderen van civiele infrastructuur, foltering en seksuele misdrijven op Oekraïens grondgebied. De aanklagers onderzoeken verder ook het gebruik van verboden wapens.
Mogelijk ligt het aantal misdaden nog hoger, want door de Russische bezetting kunnen onderzoekers bepaalde gebieden niet bezoeken. Het gaat dan onder meer om de zwaar belegerde steden Marioepol, Donetsk en Loehansk. Het openbaar ministerie maakt zich wel sterk dat ze veel mensen uit die gebieden hebben kunnen ondervragen.
Donderdag zijn al tien Russische soldaten aangeklaagd wegens mogelijke oorlogsmisdaden in Boetsja. Zij zullen worden opgezocht, aldus de procureur-generaal.
Opnieuw gevangenenruil tussen Rusland en Oekraïne
Oekraïne en Rusland hebben opnieuw gevangenen geruild. Dat heeft de Oekraïense vicepremier Iryna Veresjtsjoek gemeld op berichtenkanaal Telegram. Volgens Veresjtsjoek droeg Rusland 45 Oekraïners over. Het zou gaan om 13 officieren, 20 soldaten onder wie vijf gewonden, en 12 burgers.
Waar de ruil plaatsvond en hoeveel Russen werden overgedragen, is niet bekendgemaakt.
Rusland stuurt nieuwe waarschuwing naar Westen: "Stel ons geduld niet verder op de proef"
Rusland heeft opnieuw een waarschuwing naar het Westen gestuurd. "Stel ons geduld niet verder op de proef", maakt de woordvoerster van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken duidelijk.
In de voorbije dagen zijn er verschillende aanvallen uitgevoerd op Russische doelwitten die niet zo heel ver van de Oekraïense grens liggen. Oekraïne eiste de verantwoordelijkheid niet officieel op, maar noemde de incidenten wel "gepaste wraak". De Britse minister van Defensie Ben Wallace voegde er nog aan toe dat Oekraïne het recht heeft om strategische doelwitten in Rusland te bombarderen.
"In het Westen moedigen ze Kiev openlijk aan om Rusland aan te vallen met wapens die ze van NAVO-landen gekregen hebben", aldus Maria Zakharova. "Als dit zo doorgaat, zal er een stevig antwoord van ons komen. Ik zou willen aanraden om ons geduld niet verder op de proef te stellen." Zakharova noemde de Oekraïense president Volodymyr Zelensky tot slot nog een "poppetje dat gebruikt wordt door het Westen."
Moskou: "Wapenleveringen aan Oekraïne bedreigen Europese veiligheid"
De wapenleveringen aan Oekraïne bedreigen volgens het Kremlin de Europese veiligheid. Verschillende westerse landen hebben recentelijk nog nieuwe wapensteun beloofd.
"Deze neiging om Oekraïne te overspoelen met wapens, vooral zware wapens, is een daad die de veiligheid van het continent in gevaar brengt en instabiliteit veroorzaakt", aldus Dmitri Peskov, woordvoerder van het Kremlin.
De Britse minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss had vandaag nog opgeroepen om meer zware wapens en vliegtuigen aan Kiev te leveren. Zij benadrukte dat het tijd is om "moed" te tonen op een moment dat de oorlog in Oekraïne al twee maanden duurt. "Zware wapens, tanks, vliegtuigen... We moeten graven in onze voorraden en onze productie versnellen", klonk het.
Steeds meer Europese gasbedrijven willen toegeven aan eis om in roebels te betalen
Persbureau Bloomberg heeft van ingewijden gehoord dat het Italiaanse energieconcern Eni werkt aan een rekening bij Gazprombank. Volgens zakenkrant ‘Financial Times’ doet het Oostenrijkse OMV hetzelfde. Eerder zei Bloomberg al dat zeker vier Europese bedrijven inmiddels met roebels betaald zouden hebben en dat tien bedrijven al rekeningen hadden geopend bij Gazprombank. Lees hier meer
Russen voeren aanvallen in oosten verder op, zegt Oekraïens leger
De Russische troepen hebben het tempo van hun aanvallen in het oosten van Oekraïne gevoelig verhoogd, zegt de generale staf van het Oekraïense leger. Volgens de legerleiding zullen de Russen van alle kanten intensieve aanvallen uitvoeren en doelwitten onder vuur nemen.
Het Oekraïense leger stelt dat Moskou bijkomende troepen verzamelt nabij Izjoem, in het gebied rond Charkiv. Bedoeling is naar verluidt de Oekraïense verdedigers in het oosten te omsingelen. Rusland wil de volledige controle verwerven over de gebieden van Loehansk en Donetsk, en zo een landbrug naar de Krim verkrijgen.
Volgens de generale staf gebruiken de Russen de luchthaven van Melitopol in de oblast Zaporizja als basis voor hun gevechtsvliegtuigen en -helikopters.
De gouverneur van Loehansk, Serhij Hajdaj, signaleerde zware verwoestingen in de belegerde steden Lisitsjansk en Popasna. Volgens hem zijn in een dag tijd vier mensen gedood en evenveel gewond geraakt. Het Russische leger bestookte volgens Hajdaj ook tientallen burgerdoelwitten.
De informatie kan niet door onafhankelijke bronnen gecontroleerd worden.
Explosies in Cherson, waar Rusland gebruik roebel aankondigt
Een aantal raketten heeft woensdagavond het centrum van de Zuid-Oekraïense stad Cherson getroffen, met een reeks explosies tot gevolg. Dat gebeurde op vrijwel hetzelfde moment dat Rusland aankondigde de roebel te gaan gebruiken in het gedeeltelijk bezette gebied.
De explosies vonden onder meer plaats vlak bij een belangrijke tv-toren, meldt CNN op basis van geverifieerde video's op sociale media. Het Russische staatspersbureau RIA stelt dat de explosies het gevolg zijn van drie door Oekraïne afgevuurde raketten. Russische troepen zouden twee daarvan hebben neergeschoten. Dit kan niet onafhankelijk worden geverifieerd.
Intussen meldden de Russische autoriteiten volgens RIA dat de regio rondom de stad overgaat op de roebel. De Russische munteenheid wordt begin volgende maand geïntroduceerd en zal gedurende vier maanden naast de Oekraïense hryvnia te gebruiken zijn.
Veel is onduidelijk over de situatie in en rondom Cherson. De regio werd de afgelopen weken gedeeltelijk bezet, dinsdag meldde het Russische ministerie van Defensie dat het volledige gebied door troepen is "bevrijd". Het Kremlin mag dan wel beweren dat Cherson is ingenomen, uit Kiev komen andere geluiden.
Zo prees de Oekraïense president Zelensky in de nacht van woensdag op donderdag juist het verzet van de inwoners, die onder meer met Oekraïense vlaggen de straat op gingen. Dat protest zou door de Russen zijn beëindigd met traangas.
Eerder deze week waarschuwden de Oekraïense autoriteiten en het Britse leger voor een Russisch schijnreferendum in de regio. Die tactiek paste Rusland in 2014 toe op de Krim, waar een overweldigende meerderheid van de kiezers had gezegd zich bij Rusland te willen voegen. Dat referendum werd veroordeeld door de Oekraïense regering en het Westen.
Hoofdaanklager Internationaal Strafhof: "Internationaal recht kan niet langer een passieve toeschouwer zijn"
De hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag, Karim Khan, heeft woensdag tijdens een informele bijeenkomst van de VN-Veiligheidsraad over de oorlog in Oekraïne gezegd dat het Hof het "geen tijd vindt voor woorden, maar voor daden".
Volgens Khan kan het internationaal recht "niet langer een passieve toeschouwer zijn". Hij vertelde aan verslaggevers dat hij "niet vóór of tegen Rusland is en ook geen partij kiest voor Oekraïne", maar benadrukte dat het Strafhof "voor de wet kiest, die de mensheid moet beschermen".
De hoofdaanklager voegde daaraan toe dat we ons "moeten schamen" dat in 2022 nog zoveel delen van de wereld te maken krijgen met genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsgeweld.
Het Strafhof begon begin maart met onderzoek naar oorlogsmisdaden in Oekraïne tijdens de Russische invasie en is bezig bewijsmateriaal te verzamelen. Khan bezocht onder meer Boetsja, waar honderden burgers volgens Oekraïne zijn gedood tijdens de Russische bezetting. Hij zei daar dat forensische experts "de waarheid van fictie moeten scheiden".
Oekraïne is zelf vooralsnog geen lid van het ICC, maar heeft toestemming gegeven voor de onderzoeken. Rusland is ook geen lid van het Strafhof.
Oekraïne: doden en gewonden bij nieuwe beschietingen in Charkiv
Bij beschietingen in de Oekraïense regio Charkiv zijn minstens drie doden en zes gewonden gevallen. Dat is woensdag meegedeeld door lokale bestuursleden, die stellen dat Rusland verantwoordelijk is voor de burgerslachtoffers.
Twee van de zes gewonden zijn er ernstig aan toe, zegt de regionale legerleider Oleg Sinegoebov. Het Russische leger heeft artillerie en mortieren ingezet. Het Oekraïense leger hield stand en wist verliezen toe te brengen aan Russische zijde, zo klinkt het nog. De informatie kan niet door onafhankelijke bronnen gecontroleerd worden.
Voorts worden door Oekraïne nog verschillende explosies gemeld in de door Rusland ingenomen stad Cherson. De ontploffingen vonden niet ver van het televisiecentrum plaats, meldden Oekraïense media. Er zou ook brand zijn uitgebroken. Volgens Russische staatsmedia zou Oekraïne gisterenavond zelf drie raketten op de bezette stad Cherson hebben afgevuurd. Een daarvan heeft mogelijk een televisietoren geraakt.
In de oostelijke regio Soemy maakt de plaatselijke overheid dan weer melding van meer dan vijftig mortierinslagen. Het is voorlopig niet bekend of er slachtoffers zijn. Ook in de Zuid-Oekraïense stad Mykolajiv worden aanvallen gemeld.
EU wil heffingen op Oekraïense goederen voor een jaar opschorten
De Europese Commissie heeft woensdag voorgesteld de invoerrechten op alle Oekraïense goederen die niet onder een vrijhandelsovereenkomst vallen met een jaar op te schorten. Daarmee wil Brussel de economie van het land dat in oorlog is met Rusland vooruit helpen.
De maatregelen zullen met name van toepassing zijn op groenten en fruit, waarvoor minimumprijzen gelden. Ook gelden ze voor landbouwproducten waarvoor quota's gelden en bepaalde industriële goederen waarvoor de tarieven eind dit jaar geleidelijk zouden worden afgeschaft.
De regeling van geleidelijke afschaffing van heffingen komt voort uit de vrijhandelsovereenkomst tussen de EU en Oekraïne uit 2016. Deze geldt voor onder andere meststoffen, aluminiumproducten en auto's. De Europese Unie wil Oekraïne ook vrijstellen van maatregelen die de invoer van staal beperken. Ook de antidumpingheffingen die de EU momenteel oplegt aan Oekraïense stalen buizen en andere staalproducten zouden opgeheven moeten worden.
Het voorstel is woensdag besproken tussen Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Laatstgenoemde sprak ook zijn dankbaarheid uit. Het voorstel moet nu worden goedgekeurd door het Europees Parlement en de regeringen van de EU-landen voordat deze in werking treedt.
"Sinds het begin van de Russische agressie heeft de EU prioriteit gegeven aan het draaiend houden van de Oekraïense economie. Die is van cruciaal belang om Oekraïne te helpen deze oorlog te winnen en na de oorlog weer op eigen benen te staan", aldus Valdis Dombrovskis, vicevoorzitter van de Europese Commissie en commissaris voor Handel.
Vorig jaar bedroeg de bilaterale handel tussen de EU en Oekraïne meer dan 52 miljard euro. Dat betekende een verdubbeling ten opzichte van voor de vrijhandelsovereenkomst van 2016.
Nu de Oekraïense scheepvaart via de Zwarte Zee is afgesneden door de Russische marine, heeft de EU ook maatregelen genomen om het vervoer van Oekraïense goederen over land vooruit te helpen. Dan gaat het bijvoorbeeld om de versoepeling van de voorwaarden waarop Oekraïense vrachtwagenchauffeurs toegang kunnen krijgen.