Explosies in Kiev tijdens bezoek VN-secretaris-generaal
In het centrum van Kiev zijn donderdagavond twee zware explosies gehoord. Dat hebben ooggetuigen verklaard aan persagentschap Reuters. Burgemeester Vitali Klitsjko, bevestigt op zijn Telegram-kanaal dat er explosies hebben plaatsgevonden in het Shevchenkivsky-district in het centrum van de stad. Volgens Klitsjko is er nog geen informatie over mogelijke slachtoffers.
De explosies vonden plaats net nadat VN-secretaris-generaal António Guterres de Oekraïense president Volodymyr Zelensky een bezoek bracht in Kiev. De twee gaven een gezamenlijke persconferentie, waarop Guterres stelde dat de Verenigde Naties er alles aan doen om de mensen bij de staalfabriek in Marioepol te evacueren. De VN-chef noemde de situatie in de zuidelijke havenstad een "crisis binnen een crisis".
Rusland meldt zware luchtaanvallen op Oekraïne
Rusland heeft donderdag zware luchtaanvallen op Oekraïne gemeld. De luchtmacht zou 76 militaire objecten hebben gebombardeerd. Nog eens 38 militaire objecten waren het doelwit van raketten. Daaronder waren zes munitiedepots, aldus het Russische ministerie van Defensie.
De berichten konden niet onafhankelijk worden geverifieerd. Rusland gaf ook niet aan waar het toesloeg, maar volgens de burgemeester van Kiev werd de Oekraïense hoofdstad donderdag getroffen door een Russische aanval.
Oekraïne meldde ook Russische beschietingen van de zuidelijke steden Odessa en Mikolajiv, waar tientallen woningen, auto's en bedrijven beschadigd raakten. Over schade in Odessa is nog niets bekend.
Twee krachtige explosies gehoord in Russische stad Belgorod
In het zuiden van de Russische stad Belgorod, dicht bij de grens met Oekraïne, zijn donderdag twee krachtige explosies gehoord. Getuigen hebben dat gezegd tegen persbureau Reuters. Het is nog niet bekend wat de oorzaak van de ontploffingen was en of er slachtoffers zijn gevallen en schade is aangericht.
Rusland heeft de afgelopen dagen een serie aanvallen gemeld van Oekraïense strijdkrachten op doelen in Belgorod en andere plaatsen in de grensstreek. Moskou waarschuwde voor aanzienlijke escalatie. Kiev heeft niet rechtstreeks de verantwoordelijkheid genomen, maar omschreef de incidenten als 'terugbetaling' en 'het lot van Rusland', negen weken na de invasie in het buurland.
De Russische buitenlandwoordvoerster Maria Zacharova zei eerder beschuldigend dat het Westen Oekraïne openlijk oproept Rusland aan te vallen. Ze waarschuwde het geduld van het Kremlin niet op de proef te stellen.
Oekraïne spreekt al van meer dan 8.000 oorlogsmisdaden door Russen
Oekraïne heeft al meer dan 8.000 gevallen van mogelijke oorlogsmisdaden geïdentificeerd sinds het begin van de Russische invasie. Dat heeft de Oekraïense procureur-generaal donderdag bekendgemaakt.
Concreet gaat het om 8.600 zaken die alleen oorlogsmisdaden betreffen en meer dan 4.000 zaken die verband houden met oorlogsmisdaden, vertelde Iryna Venediktova tijdens een interview met het Duitse Welle.
De oorlogsmisdrijven omvatten het doden van burgers, het bombarderen van civiele infrastructuur, foltering en seksuele misdrijven op Oekraïens grondgebied. De aanklagers onderzoeken verder ook het gebruik van verboden wapens.
Mogelijk ligt het aantal misdaden nog hoger, want door de Russische bezetting kunnen onderzoekers bepaalde gebieden niet bezoeken. Het gaat dan onder meer om de zwaar belegerde steden Marioepol, Donetsk en Loehansk. Het openbaar ministerie maakt zich wel sterk dat ze veel mensen uit die gebieden hebben kunnen ondervragen.
Donderdag zijn al tien Russische soldaten aangeklaagd wegens mogelijke oorlogsmisdaden in Boetsja. Zij zullen worden opgezocht, aldus de procureur-generaal.
Opnieuw gevangenenruil tussen Rusland en Oekraïne
Oekraïne en Rusland hebben opnieuw gevangenen geruild. Dat heeft de Oekraïense vicepremier Iryna Veresjtsjoek gemeld op berichtenkanaal Telegram. Volgens Veresjtsjoek droeg Rusland 45 Oekraïners over. Het zou gaan om 13 officieren, 20 soldaten onder wie vijf gewonden, en 12 burgers.
Waar de ruil plaatsvond en hoeveel Russen werden overgedragen, is niet bekendgemaakt.
Biden vraagt Congres om 33 miljard dollar extra waarvan 20 miljard voor wapens
De Amerikaanse president Joe Biden gaat het Congres om 33 miljard dollar extra vragen met het oog op de oorlog in Oekraïne. Dat heeft een Amerikaanse verantwoordelijke donderdag gezegd. Het extra geld is nodig omdat de reeds goedgekeurde hulp niet volstaat. De oorlog kan nog maanden of langer duren, klinkt het, "wat betekent dat de VS en zijn bondgenoten Oekraïne moeten blijven steunen".
Van de 33 miljard dollar zou er 20 miljard bestemd zijn voor militaire hulp, terwijl zo'n 8,5 miljard naar economische hulp zou gaan.
De Verenigde Staten hebben sinds het begin van de invasie van Moskou in Oekraïne voor meer dan 3,7 miljard dollar aan wapens en munitie toegezegd of reeds geleverd aan Oekraïne.
Europese Commissie betaalt lidstaten 3,5 miljard euro voor opvang vluchtelingen
De Europese Commissie heeft al ruim 3,5 miljard euro aan voorschotten betaald aan de lidstaten om hen te ondersteunen bij de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne. Dat heeft de Commissie zelf gemeld.
De voorschotten komen uit 'REACT-EU', een onderdeel van het Europese relanceplan dat zich richt op de ondersteuning van regio's. Met het geld kunnen lidstaten onder meer voeding, accommodatie, gezondheidszorg, onderwijs en jobbegeleiding aanbieden aan vluchtelingen, zo verklaarde eurocommissaris voor Sociale Rechten Nicolas Schmit.
Volgens de cijfers van de Commissie ontving Polen tot dusver 562 miljoen euro. Het land vangt ongeveer 2,5 miljoen vluchtelingen op, zowat de helft van alle Oekraïners die hun land zijn ontvlucht. Na Polen volgen Italië (452 miljoen euro), Roemenië (450 miljoen euro), Spanje (434 miljoen euro) en Hongarije (299 miljoen euro). België ontving 11 miljoen euro.
Naast het geld uit 'REACT-EU' laat de Commissie de lidstaten ook toe om ongebruikte cohesiefondsen uit de vorige meerjarenbegroting tot 2020 te gebruiken voor de vluchtelingencrisis. In totaal kan op Europees niveau tot 17 miljard euro vrijgemaakt worden om de opvang van vluchtelingen te financieren.
Atoomenergieagentschap IAEA bezorgd door ontbreken toegang tot kerncentrale Zaporizja
De topman van het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) Rafael Grossi is "bezorgd" over het ontbreken van toegang tot de kerncentrale van Zaporizja, de grootste in Europa. Die kerncentrale in het zuidoosten van Oekraïne werd op 4 maart door de Russen ingenomen.
"Het staat bovenaan mijn lijstje met bezorgdheden als het gaat over de situatie van de nucleaire installaties in Oekraïne", verklaarde Grossi tijdens een persconferentie in Wenen.
De nucleaire site staat nog steeds onder controle van Rusland, waardoor de Oekraïense regulator geen toezicht kan houden. "We moeten dus zo snel mogelijk een aantal taken uitvoeren, zowel wat betreft inspecties, toezicht als veiligheidsactiviteiten", onderstreepte Grossi. "We moeten terugkeren naar Zaporizja, dat is heel belangrijk", voegde de topman van het IAEA daar nog aan toe.
Tijdens zijn bezoek aan Oekraïne eerder deze week sprak Grossi over de kwestie met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. "Binnen enkele dagen" zou er ook een ontmoeting met Rusland op het programma staan.
Britse onderdaan omgekomen in Oekraïne, nog een andere vermist
Een Britse onderdaan is om het leven gekomen in Oekraïne, een tweede persoon wordt nog vermist. Dat meldt een woordvoerder van het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken.
Volgens Sky News gaat het om een twee vrijwilligers die naar Oekraïne waren getrokken om te vechten tegen Russische troepen, maar die berichten zijn niet bevestigd.
"We kunnen bevestigen dat een Britse onderdaan is gedood in Oekraïne en bieden de familie steun aan", aldus Buitenlandse Zaken. "We zijn ook op de hoogte van een vermiste Brit in Oekraïne, maar we zijn dringend op zoek naar meer informatie." Verdere details werden niet vrijgegeven.
Gazprom: "Polen blijft Russisch gas kopen, maar dan via Duitsland"
Ondanks het dichtdraaien van de gaskraan naar Polen blijft het land Russisch gas kopen, maar dan via Duitsland. Dat zegt Sergej Kuprijanov, de woordvoerder van de Russische gasreus Gazprom.
Via de Jamal-Europa pijpleiding vloeit dagelijks zowat 30 miljoen kubieke meter gas terug van Duitsland naar Polen. Het gas vloeit met andere woorden in de omgekeerde richting, een zogenaamde 'reversed flow'.
"Er werd plechtig verklaard dat Russisch gas niet meer gebruikt en gekocht wordt. Maar in realiteit is dat niet zo", klinkt de Russische zienswijze.
Gazprom had gisteren zelf bevestigd geen gas meer te leveren aan Polen en Bulgarije. De beslissing kwam er omdat hun gasbedrijven niet in roebel betaald hadden, klonk het. Beide landen stelden dat ze wel aan alle verplichtingen voldaan hadden.
De Russische president Vladimir Poetin had vorige maand geëist dat de leveringen voortaan in roebel betaald zouden worden. Moskou dreigde ermee nog meer klanten af te snijden indien ze zich niet schikken.
De demarche van Poetin ging gepaard met een presidentieel decreet dat een nieuw betalingsmechanisme voorziet. Die stelt dat de bedrijven twee rekeningen moeten openen bij Gazprombank in Rusland: één in een buitenlandse munteenheid en één in roebels.
De klanten betalen in euro's of dollars en de bankpoot van energiereus Gazprom zet het geld dan om in roebels en stort het door naar Gazprom. Pas dan wordt de contractuele verplichting van de klant als gehonoreerd beschouwd.
Gerecht voert onderzoek naar tien Russische militairen in Boetsja
Het gerecht in Oekraïne voert een onderzoek naar tien Russische militairen die ervan worden verdacht oorlogsmisdaden te hebben gepleegd in de stad Boetsja. Daar werden honderden burgers dood aangetroffen nadat het Russische leger er vorige maand was vertrokken.
De foto's van gedode Oekraïense burgers uit de voorstad van Kiev veroorzaakten wereldwijd afgrijzen. In totaal werden in Boetsja meer dan 400 lichamen gevonden in massagraven, sommigen met hun handen op de rug gebonden. Oekraïne sprak eerder al van een bloedbad onder de burgerbevolking en beschuldigt Rusland van oorlogsmisdaden.
De tien militairen maken deel uit van de 64ste gemotoriseerde infanteriebrigade van het Russische leger. Ze worden verdacht van wrede daden tegen burgers en andere overtredingen van het oorlogsrecht. Oekraïne sprak net als de Amerikaanse president Joe Biden van "genocide".
Het Internationaal Strafhof in Den Haag onderzoekt sinds begin maart of er oorlogsmisdaden in Oekraïne gepleegd zijn. Forensische onderzoekers proberen er bewijsmateriaal te verzamelen. Hoofdaanklager Karim Khan bracht onlangs ook een bezoek aan Boetsja.
Rusland stuurt nieuwe waarschuwing naar Westen: "Stel ons geduld niet verder op de proef"
Rusland heeft opnieuw een waarschuwing naar het Westen gestuurd. "Stel ons geduld niet verder op de proef", maakt de woordvoerster van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken duidelijk.
In de voorbije dagen zijn er verschillende aanvallen uitgevoerd op Russische doelwitten die niet zo heel ver van de Oekraïense grens liggen. Oekraïne eiste de verantwoordelijkheid niet officieel op, maar noemde de incidenten wel "gepaste wraak". De Britse minister van Defensie Ben Wallace voegde er nog aan toe dat Oekraïne het recht heeft om strategische doelwitten in Rusland te bombarderen.
"In het Westen moedigen ze Kiev openlijk aan om Rusland aan te vallen met wapens die ze van NAVO-landen gekregen hebben", aldus Maria Zakharova. "Als dit zo doorgaat, zal er een stevig antwoord van ons komen. Ik zou willen aanraden om ons geduld niet verder op de proef te stellen." Zakharova noemde de Oekraïense president Volodymyr Zelensky tot slot nog een "poppetje dat gebruikt wordt door het Westen."
"Meer dan 3.000 Oekraïense strijders gevangengenomen"
Sinds de start van de oorlog zijn meer dan drieduizend Oekraïense strijders gevangengenomen. Dat melden pro-Russische separatisten in het oosten van Oekraïne. "Het kunnen er ook meer zijn", aldus militiewoordvoerder Edoeard Bassoerin.
Gisteren gewaagde Joeri Sirovatko, een andere hooggeplaatste separatist uit Donetsk, van 26.000 gevangenen. Hij zei dat er drie detentiecentra zijn ingericht. Zowat honderd Oekraïeners worden vastgehouden als "oorlogsmisdadigers".
De claims zijn uit onafhankelijke bron niet na te trekken. Kiev heeft helemaal geen cijfers verstrekt over krijgsgevangenen die in handen van Rusland gevallen zijn.
Erdogan: "Wil rol van vredesbemiddelaar op mij nemen"
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft aan zijn Russische tegenhanger Vladimir Poetin laten weten dat hij bereid is '"initiatief te nemen" om de oorlog in Oekraïne te beëindigen. Hij wil naar eigen zeggen de rol van vredesbemiddelaar op zich nemen.
Volgens de Turkse president bedankte Poetin hem voor de uitwisseling van de gevangenen tussen Washington en Moskou. Concreet ging het om de Amerikaanse ex-marinier Trevor Reed (veroordeeld tot negen jaar in een Russische gevangenis) en Konstantin Jarosjenko, een Russische piloot die sinds 2010 in de Verenigde Staten in de gevangenis zat. De uitwisseling vond in Turkije plaats, onder toeziend oog van de Turkse inlichtingendienst.
Als lid van de NAVO en bondgenoot van Oekraïne zet Turkije zich sinds het begin van de oorlog in om gesprekken tussen Moskou en Kiev mogelijk te maken. Het land weigerde ook de sancties van het Westen tegen Rusland te steunen om op die manier een lijn met het Kremlin open te houden.
Turkije is ondertussen twee keer gastheer geweest voor rechtstreekse onderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne. Erdogan heeft sindsdien al meerdere keren verklaard de Oekraïense president Volodymyr Zelensky en Poetin te willen ontvangen voor vredesgesprekken.
Biden wil in beslag genomen rijkdommen van Russische oligarchen overdragen aan Oekraïne
Het Witte Huis heeft donderdag voorgesteld de bij Russische oligarchen in beslag genomen tegoeden te gebruiken om de schade te vergoeden die Oekraïne heeft geleden bij de oorlog. Dat heeft president Joe Biden bekendgemaakt.
"De vereffening van deze 'kleptocratische' activa zou het mogelijk maken de opbrengst over de te dragen aan Kiev ter compensatie van de schade toegebracht door de Russische agressie", aldus het Witte Huis in een perscommuniqué.
VN zeggen evacuatiepoging uit Marioepol voor te bereiden, Azov-regiment roept op tot hulp
De VN-coördinatrice voor Oekraïne zal in het zuiden van Oekraïne een evacuatiepoging voorbereiden uit de stad Marioepol, die quasi volledig onder Russische controle valt.
"Ik ga naar Zaporizja om de gehoopte evacuatie uit Marioepol voor te bereiden", zei Osnat Lubrani op Twitter.
Volgens Kiev zitten honderden militairen en burgers, onder wie tientallen kinderen, nog verschanst in de grote staalfabriek Azovstal in Marioepol. Dat is de laatste site nog in handen van de Oekraïense troepen. Tot nu toe is geen enkele poging om de fabriek te evacueren geslaagd.
De leiding van het Oekraïense Azov-regiment heeft vanuit Marioepol ook opgeroepen tot hulp. "Ik roep de politiek-militaire leiding op om doortastende maatregelen te nemen om de blokkade te doorbreken of al diegenen te evacueren die hopen en geloven in hun vaderland", zei de nummer twee van het regiment, Svjatoslav Palamar, in een videoboodschap.
Palamar meldt in de videoboodschap nieuwe, zware aanvallen. Rusland zou daarbij "een kolossale hoeveelheid aan fosforbommen" gebruikt hebben. Die bommen zijn verboden.
Azov begon als een paramilitaire militie, maar werd intussen onderdeel van de Oekraïense veiligheidsdiensten. Het controversiële regiment geniet verder vooral bekendheid vanwege het gebruik van symbolen die eerder al door de nazi's gebruikt werden. In het verleden werden ze door het VN-Hoog Commissariaat voor de Mensenrechten in verband gebracht met oorlogsmisdaden.
Moskou: "Wapenleveringen aan Oekraïne bedreigen Europese veiligheid"
De wapenleveringen aan Oekraïne bedreigen volgens het Kremlin de Europese veiligheid. Verschillende westerse landen hebben recentelijk nog nieuwe wapensteun beloofd.
"Deze neiging om Oekraïne te overspoelen met wapens, vooral zware wapens, is een daad die de veiligheid van het continent in gevaar brengt en instabiliteit veroorzaakt", aldus Dmitri Peskov, woordvoerder van het Kremlin.
De Britse minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss had vandaag nog opgeroepen om meer zware wapens en vliegtuigen aan Kiev te leveren. Zij benadrukte dat het tijd is om "moed" te tonen op een moment dat de oorlog in Oekraïne al twee maanden duurt. "Zware wapens, tanks, vliegtuigen... We moeten graven in onze voorraden en onze productie versnellen", klonk het.
"Kiev heeft het recht om Russische militaire doelen aan te vallen"
Oekraïne heeft het recht zich te verdedigen door aanvallen uit te voeren op militaire bases en wapenopslagplaatsen in Rusland. Dat heeft Michailo Podoljak, een adviseur van president Volodymyr Zelensky, gemeld op Twitter.
"Rusland valt Oekraïne aan en doodt burgers. Oekraïne zal zich met alle middelen verdedigen, ook met aanvallen op opslagplaatsen en bases van Russische moordenaars", klinkt het.
Podoljak beweert verder dat de internationale gemeenschap dat recht erkent, verwijzend naar de uitspraak van de Amerikaanse buitenlandminister Antony Blinken dat Oekraïne zelf moet besluiten of het militaire doelen aanvalt.
Rusland heeft de Oekraïense strijdkrachten er al meermaals van beschuldigd aanvallen op Russisch grondgebied te hebben uitgevoerd, onder meer op twee dorpen in de grensregio Belgorod en een dorp in de regio Bryansk.
Rusland meldde de afgelopen dagen bovendien een reeks explosies in het zuiden van het land, onder meer op een munitiedepot. Podoljak suggereerde eerder dat Oekraïne daarachter zit, maar erkende dat niet officieel.
Gasprijs in Europa daalt licht
Na enkele dagen van prijsstijgingen gaat de gasprijs in Europa omlaag. Kopers kijken hoe ze kunnen voldoen aan de Russische eisen zonder de sancties tegen het land te overtreden.
De gasprijs op de Nederlandse termijnmarkt - de maatstaf voor de prijs van aardgas in Europa - zakte donderdag iets meer dan 5 procent tot net boven de 100 euro per megawattuur.
De gasprijs steeg deze week fors nadat Rusland de kraan naar Polen en Bulgarije afsloot, omdat beide landen niet in roebels betalen. Moskou waarschuwde dat ook andere landen datzelfde lot dreigen te ondergaan als niet in roebels wordt betaald.
Verscheidene Europese partijen zouden intussen al in roebel hebben betaald, anderen openden een rekening bij Gazprombank. De markt gaat ervan uit dat een compromis uit de bus komt en dat Russisch gas voorlopig zal blijven stromen. Europa - en in het bijzonder Duitsland - heeft het gas nodig, terwijl Rusland het geld nodig heeft, aldus analisten.
NAVO en EU willen nauwer gaan samenwerken met Moldavië en Georgië
Samen met de Europese Unie onderzoekt de NAVO "hoe we meer kunnen doen om nauwer samen te werken met onze partners in het oosten van Europa". Dat heeft NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg vandaag gezegd.
"De brutale invasie van Oekraïne toont aan dat de NAVO steun moet bieden aan de Europese landen die geen lid zijn van de NAVO en van de Europese Unie, zoals Moldavië en Georgië", zei Stoltenberg tijdens een persverklaring, waarbij hij geflankeerd werd door parlementsvoorzitter Roberta Metsola.
"Het gaat om praktische steun, om politieke steun", zei Stoltenberg, zonder verder in detail te treden.
Moldavië heeft zich grondwettelijk tot neutraliteit verbonden, maar leunt al sinds de jaren 1990 dicht bij de NAVO aan. Zo levert het sinds 2014 troepen voor de KFOR-missie in Kosovo. Maar andersom is de NAVO niet betrokken bij het zoeken naar een regeling voor het conflict in de pro-Russische separatistische regio Transnistrië, waar de spanningen weer opgelopen zijn door de oorlog in Oekraïne.
Georgië heeft, net als Moldavië, officieel kandidaat-lidmaatschap van de EU aangevraagd. Dat deed het begin maart. Het land kan NAVO-lid worden van zodra het aan alle voorwaarden voldoet, zo besliste het bondgenootschap al in 2008. Rusland is fel tegen NAVO-lidmaatschap voor Tbilisi gekant.
Rusland: "Oekraïens geschut op Cherson afgeweerd"
Rusland heeft naar eigen zeggen in de bezette zuidelijke Oekraïense regio Cherson meerdere raketaanvallen afgeweerd.
In de nacht van woensdag op donderdag heeft de Russische luchtafweer onder andere twee Oekraïense raketten van het type Totsjka-U neergehaald, zei woordvoerder Igor Konasjenkov van het ministerie van Defensie in Moskou. Ook een dozijn geschut uit raketwerpers is uitgeschakeld.
Kiev heeft de informatie vooralsnog niet bevestigd. Oekraïense media hebben in de loop van de nacht enkel over meerdere explosies bericht. Rusland bezet de regio sinds weken bijna volledig.
Nog volgens het defensieministerie zijn ook Oekraïense raketaanvallen op de stad Izjoem in het oostelijke Charkiv afgeweerd. Ook hiervan kwam geen bevestiging vanwege Kiev.
Duitse Bondsdag stemt met grote meerderheid voor levering zware wapens
De Duitse Bondsdag, het Lagerhuis van het parlement, heeft donderdag met een grote meerderheid gestemd voor de levering van zware wapens aan Oekraïne.
Met een meerderheid van 586 stemmen voor, 100 tegen en 7 onthoudingen, riepen de parlementsleden de Duitse regering op om de "levering van benodigde uitrusting aan Oekraïne voort te zetten en waar mogelijk te bespoedigen en daarbij de levering ook uit te breiden naar zware wapens en complexe systemen". Daarbij mogen de Duitse zelfverdedigingscapaciteiten wel niet in gevaar komen, klinkt het.
De parlementsleden gaven de regering ook hun steun voor de tot hiertoe al genomen maatregelen, zoals sancties tegen Rusland, hulp bij onderzoek naar oorlogsmisdaden en de ombouw van de infrastructuur in Duitsland om niet meer aangewezen te zijn op Russische energieleveringen.
Russische machthebbers: "Cherson komt niet naar Oekraïne terug"
De door Rusland aangestelde machthebbers willen het zuidelijke Oekraïense gebied Cherson permanent scheiden van het land. "De kwestie van een terugkeer van de Cherson-regio naar nazi-Oekraïne is uitgesloten", zei Kirill Stremoöesov van de regering die loyaal is aan Moskou tegen het Russische staatspersbureau Ria Novosti. "Dat is onmogelijk."
Rusland voert aan dat het Oekraïens bestuur door "nazi's" wordt gedomineerd, maar geeft daarvoor geen bewijzen.
Nog volgens Stremoöesov zal er geen referendum komen over de status van de regio. De regering in Kiev heeft ervoor gewaarschuwd dat Moskou naar het voorbeeld van de oostelijke gebieden Donetsk en Loehansk een referendum over de onafhankelijkheid van Cherson plant. Rusland houdt sinds weken het gebied vrijwel geheel bezet. In de gelijknamige stad komt het telkens opnieuw tot protest tegen de bezettingstroepen.
De aan Moskou loyale machthebber kondigde bovendien aan dat vanaf 1 mei de Russische roebel als betaalmiddel in het gebied wordt ingevoerd. Tijdens een overgangsperiode van vier maanden mag ook nog de Oekraïense grivna worden gebruikt.
"Moskou kan gezonken oorlogsschip niet vervangen"
Naar inschatting van de Britse geheime dienst kan Rusland zijn gezonken oorlogsschip Moskva in de Zwarte Zee niet vervangen. Dit komt omdat de Bosporus nog steeds gesloten is voor alle niet-Turkse oorlogsschepen, zei het Britse ministerie van Defensie vanochtend in een update over de oorlog in Oekraïne.
Ondanks zijn "beschamende" verliezen is Rusland in de Zwarte Zee met zijn vloot van ongeveer twintig oorlogsschepen, waaronder ook duikboten, nog steeds in staat doelen aan de kust en in Oekraïne te treffen.
De Britse regering publiceert al weken op een ongebruikelijk open manier regelmatig informatie van de geheime dienst over het verloop van de oorlog in Oekraïne. Moskou beschuldigt Londen van een gerichte informatiecampagne.
Steeds meer Europese gasbedrijven willen toegeven aan eis om in roebels te betalen
Persbureau Bloomberg heeft van ingewijden gehoord dat het Italiaanse energieconcern Eni werkt aan een rekening bij Gazprombank. Volgens zakenkrant ‘Financial Times’ doet het Oostenrijkse OMV hetzelfde. Eerder zei Bloomberg al dat zeker vier Europese bedrijven inmiddels met roebels betaald zouden hebben en dat tien bedrijven al rekeningen hadden geopend bij Gazprombank. Lees hier meer
Britten willen Rusland volledig uit Oekraïne terugdringen
De Britse minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss heeft het doel geformuleerd Russische troepen volledig uit Oekraïne verdreven te willen.
"We zullen sneller handelen en verder gaan om Rusland uit heel Oekraïne te verdrijven", zei de bewindsvrouw woensdagavond in Londen tijdens een rede over veiligheidsbeleid. Volgens commentatoren had ze het daarbij niet alleen over de sinds 24 februari aangevallen regio's, maar ook de in 2014 door Moskou geannexeerde Krim en delen van de reeds lang bevochten regio Donbas.
Truss riep de westerse bondgenoten van Londen op hun inspanningen op te voeren en sprak zich duidelijk uit voor de verdere levering van zware wapens, waaronder vliegtuigen. Een overwinning voor Oekraïne in deze oorlog is nu een "strategische noodzaak" voor het Westen, voegde de minister eraan toe.
"Wij hebben Rusland getoond wat wij bereid zijn te doen wanneer internationale regels worden geminacht", zei de Conservatieve politica. Men moet zich nu - bijvoorbeeld met het oog op China - beschermen tegen verdere agressies in de toekomst.
Russen voeren aanvallen in oosten verder op, zegt Oekraïens leger
De Russische troepen hebben het tempo van hun aanvallen in het oosten van Oekraïne gevoelig verhoogd, zegt de generale staf van het Oekraïense leger. Volgens de legerleiding zullen de Russen van alle kanten intensieve aanvallen uitvoeren en doelwitten onder vuur nemen.
Het Oekraïense leger stelt dat Moskou bijkomende troepen verzamelt nabij Izjoem, in het gebied rond Charkiv. Bedoeling is naar verluidt de Oekraïense verdedigers in het oosten te omsingelen. Rusland wil de volledige controle verwerven over de gebieden van Loehansk en Donetsk, en zo een landbrug naar de Krim verkrijgen.
Volgens de generale staf gebruiken de Russen de luchthaven van Melitopol in de oblast Zaporizja als basis voor hun gevechtsvliegtuigen en -helikopters.
De gouverneur van Loehansk, Serhij Hajdaj, signaleerde zware verwoestingen in de belegerde steden Lisitsjansk en Popasna. Volgens hem zijn in een dag tijd vier mensen gedood en evenveel gewond geraakt. Het Russische leger bestookte volgens Hajdaj ook tientallen burgerdoelwitten.
De informatie kan niet door onafhankelijke bronnen gecontroleerd worden.
Drie miljoen mensen uit Oekraïne naar Polen
Sinds het begin van de Russische aanval op Oekraïne zijn drie miljoen mensen gevlucht naar buurland Polen. Dat meldt de Poolse grensbewaking donderdag.
Op woensdag staken 24.800 mensen de grens naar Polen over, of 16 procent meer dan de dag voordien. De omgekeerde beweging maakten woensdag 18.400 mensen.
Sinds het begin van de oorlog zijn 904.000 mensen naar Oekraïne gegaan. Volgens de autoriteiten gaat het vooral om Oekraïense staatsburgers. Zij reizen meestal naar gebieden die het Oekraïense leger heeft heroverd. Er zijn geen officiële cijfers over hoeveel oorlogsvluchtelingen in Polen zijn gebleven en hoeveel naar andere EU-landen zijn verdergetrokken.
Voor de Russische invasie op 24 februari telde Oekraïne meer dan 44 miljoen inwoners. Polen en Oekraïne hebben een grens die meer dan 500 kilometer lang is.
België houdt 60 plaatsen vrij voor Oekraïense revalidatiepatiënten
België houdt zestig plaatsen vrij in gespecialiseerde ziekenhuizen om Oekraïense revalidatiepatiënten op te vangen. Dat heeft de federale regering woensdag beslist, maakt minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) bekend.
De federale regering kreeg eerder deze maand vanuit Oekraïne de vraag om te helpen met de gespecialiseerde opvang en verzorging van gewonde Oekraïners die moeten revalideren. De federale overheidsdienst Volksgezondheid zat daarop samen met het kabinet van Vandenbroucke en een Oekraïense delegatie uit Oekraïne om de mogelijkheden te bekijken.
Poolse premier vraagt EU-geld voor opvang Oekraïense vluchtelingen
De Poolse premier Mateusz Morawiecki wil dat de EU zijn land financieel ondersteunt voor de opvang van oorlogsvluchtelingen uit Oekraïne. Dat heeft hij verklaard aan het Duitse tabloid Bild.
Morawiecki beklemtoont in het interview dat zijn land zowat 2,5 miljoen Oekraïense oorlogsvluchtelingen opvangt "voor wie we onze deuren en onze harten hebben geopend". Maar Polen heeft geld nodig om die inspanningen te financieren. Tot nu heeft de Europese Unie "geen cent betaald" voor de opvang van de vluchtelingen, zegt Morawiecki.
De Poolse premier vraagt nu om een "eerlijke behandeling" voor zijn land. "Turkije werd tijdens de vorige vluchtelingengolf met miljarden euro's ondersteund. Ik denk wij ook EU-steun verdienen", zo luidt de redenering.
Canadese parlement veroordeelt "genocide" tegen Oekraïners
De Canadese volksvertegenwoordigers hebben woensdag een motie aangenomen waarin de "daden van genocide tegen het Oekraïense volk" worden veroordeeld.
De motie, die was ingediend door Heather McPherson van de linkse New Democratic Party (NDP), werd unaniem aangenomen in het Lagerhuis.
In de tekst wordt gesteld dat er in Oekraïne sprake is van "duidelijke en overvloedige bewijzen van oorlogsmisdaden en systematische en massale misdaden tegen de menselijkheid". Die misdaden worden toegeschreven aan "de strijdkrachten van de Russische federatie, onder leiding van president Vladimir Poetin".
De motie komt er een tiental dagen nadat het Oekraïense parlement zelf al een resolutie had aangenomen waarin de Russische oorlogsdaden als een "genocide" worden bestempeld.
Experts: Rusland beschermt marinebasis op de Krim met dolfijnen
De voor Rusland belangrijke marinebasis van Sebastopol aan de Zwarte Zee wordt beschermd door twee oorlogsdolfijnen. Amerikaanse analisten melden dat aan The Washington Post op basis van satellietbeelden van het bedrijf Maxar Technologies.
De dolfijnen worden volgens de analisten ingezet om bijvoorbeeld mijnen en vijandelijke duikers op te sporen. Een woordvoerder van Maxar bevestigt de theorie van de analisten en stelt dat de twee dolfijnen pas sinds het begin van de Russische invasie in de havenstad te zien zijn.
De toenmalige Sovjet-Unie ontwikkelde in de jaren zestig een trainingsprogramma voor oorlogsdolfijnen. De Oekraïense marine kreeg de dolfijnen na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in handen, maar verloor de dieren na de Russische annexatie van de Krim in 2014. Sindsdien zou Rusland ook weer begonnen zijn met het trainen van dolfijnen.
Een groot deel van de Russische vloot ligt momenteel in Sebastopol aangemeerd omdat de havenstad op de Krim buiten bereik van Oekraïense raketten is. Ook het vlaggenschip de Moskva lag in deze haven, voordat het eerder deze maand op de Zwarte Zee zonk na een brand.
In 2019 werd in Noorwegen een witte dolfijn gevonden met een tuig om zijn nek, hetgeen wereldwijd tot vragen leidde. Hoewel het nooit bevestigd werd, hadden veel experts het vermoeden dat het om een door Rusland getraind dier ging dat vanuit een noordelijke Russische militaire haven was weggezwommen.
Niet alleen Rusland traint dolfijnen. Ook de Verenigde Staten zetten al decennialang intelligente zeezoogdieren in voor militaire doeleinden.
Lees ook: Na rel over ‘Russische spionage walvis’: waarom zowel Rusland als VS zeezoogdieren in hun leger hebben (+)
Explosies in Cherson, waar Rusland gebruik roebel aankondigt
Een aantal raketten heeft woensdagavond het centrum van de Zuid-Oekraïense stad Cherson getroffen, met een reeks explosies tot gevolg. Dat gebeurde op vrijwel hetzelfde moment dat Rusland aankondigde de roebel te gaan gebruiken in het gedeeltelijk bezette gebied.
De explosies vonden onder meer plaats vlak bij een belangrijke tv-toren, meldt CNN op basis van geverifieerde video's op sociale media. Het Russische staatspersbureau RIA stelt dat de explosies het gevolg zijn van drie door Oekraïne afgevuurde raketten. Russische troepen zouden twee daarvan hebben neergeschoten. Dit kan niet onafhankelijk worden geverifieerd.
Intussen meldden de Russische autoriteiten volgens RIA dat de regio rondom de stad overgaat op de roebel. De Russische munteenheid wordt begin volgende maand geïntroduceerd en zal gedurende vier maanden naast de Oekraïense hryvnia te gebruiken zijn.
Veel is onduidelijk over de situatie in en rondom Cherson. De regio werd de afgelopen weken gedeeltelijk bezet, dinsdag meldde het Russische ministerie van Defensie dat het volledige gebied door troepen is "bevrijd". Het Kremlin mag dan wel beweren dat Cherson is ingenomen, uit Kiev komen andere geluiden.
Zo prees de Oekraïense president Zelensky in de nacht van woensdag op donderdag juist het verzet van de inwoners, die onder meer met Oekraïense vlaggen de straat op gingen. Dat protest zou door de Russen zijn beëindigd met traangas.
Eerder deze week waarschuwden de Oekraïense autoriteiten en het Britse leger voor een Russisch schijnreferendum in de regio. Die tactiek paste Rusland in 2014 toe op de Krim, waar een overweldigende meerderheid van de kiezers had gezegd zich bij Rusland te willen voegen. Dat referendum werd veroordeeld door de Oekraïense regering en het Westen.
Hoofdaanklager Internationaal Strafhof: "Internationaal recht kan niet langer een passieve toeschouwer zijn"
De hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag, Karim Khan, heeft woensdag tijdens een informele bijeenkomst van de VN-Veiligheidsraad over de oorlog in Oekraïne gezegd dat het Hof het "geen tijd vindt voor woorden, maar voor daden".
Volgens Khan kan het internationaal recht "niet langer een passieve toeschouwer zijn". Hij vertelde aan verslaggevers dat hij "niet vóór of tegen Rusland is en ook geen partij kiest voor Oekraïne", maar benadrukte dat het Strafhof "voor de wet kiest, die de mensheid moet beschermen".
De hoofdaanklager voegde daaraan toe dat we ons "moeten schamen" dat in 2022 nog zoveel delen van de wereld te maken krijgen met genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsgeweld.
Het Strafhof begon begin maart met onderzoek naar oorlogsmisdaden in Oekraïne tijdens de Russische invasie en is bezig bewijsmateriaal te verzamelen. Khan bezocht onder meer Boetsja, waar honderden burgers volgens Oekraïne zijn gedood tijdens de Russische bezetting. Hij zei daar dat forensische experts "de waarheid van fictie moeten scheiden".
Oekraïne is zelf vooralsnog geen lid van het ICC, maar heeft toestemming gegeven voor de onderzoeken. Rusland is ook geen lid van het Strafhof.
VN-topman Guterres ontmoet Zelensky in Kiev
VN-chef António Guterres spreekt in Kiev met de Oekraïense president Zelensky en minister van Buitenlandse Zaken Dmitro Koeleba. Het bezoek komt twee dagen na Guterres' gesprek met de Russische president Vladimir Poetin in Moskou. De secretaris-generaal verkent de mogelijkheden voor vrede in de inmiddels ruim twee maanden durende oorlog.
Guterres kreeg in Moskou geen concrete toezeggingen. Hij liet na het bezoek weten dat de VN er alles aan willen doen om levens te redden in het door de Russen veroverde Marioepol. Een nog op te richten 'humanitaire contactgroep' zou de burgers die vastzitten in de Oekraïense havenstad moeten ontzetten. De Russische minister Sergej Lavrov van Buitenlandse Zaken toonde wel bereidheid om samen te werken, maar verwierp het Oekraïense voorstel om in Marioepol zelf te overleggen.
Zelensky had vraagtekens bij de volgorde van de bestemmingen van Guterres. Hij had liever gezien dat de VN-chef eerst naar Kiev was gekomen.
Hongarije betaalt Russisch gas via Gazprom met roebels
De Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken geeft in een interview met CNN toe dat zijn land Russisch gas betaalt met roebels. Volgens Péter Szijjártó heeft Hongarije simpelweg "geen keus" omdat het land 85 procent van het gas en 65 procent van de olie uit Rusland haalt.
Woensdag meldde persbureau Bloomberg dat zeker vier Europese inkopers Russisch gas al hebben afgerekend in roebels. Dat gebeurde nadat Poetin van "onvriendelijke landen" had geëist dat zij bij gasbedrijf Gazprom voor de gasaankopen twee rekeningen openen, één in roebels en één in euro's. Daarbij is Gazprombank verantwoordelijk voor het omzetten van de valuta en het overmaken van de roebelbetaling.
Szijjártó erkent tegenover CNN gebruik te hebben gemaakt van dit aanbod van Poetin. "Niet voor de lol, we hebben niet voor deze situatie gekozen", aldus de buitenlandminister, die benadrukt wegens de bestaande infrastructuur "geen alternatief" te zien.
Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen waarschuwde Europese importeurs van Russisch gas woensdag dat zij de EU-sancties schenden als zij hun aankopen in roebels betalen als contractueel is bepaald dat de rekening in euro's of dollars moet worden voldaan. Ze benadrukt dat Europese bedrijven niet moeten buigen voor Russische druk om in roebels te betalen. Rusland stopt de gasstromen naar Polen en Bulgarije omdat de twee landen weigerden gasleveringen in de Russische munteenheid te voldoen.
Eerder deze maand zei de Hongaarse minister al dat hij de sancties die zich richten op Russische olie en gas niet steunt. Hongarije is van de EU-landen het meest Ruslandgezind.
Britse buitenminister: overwinning Oekraïne voor Westen noodzakelijk
De Britse minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss heeft woensdag in een toespraak laten weten hoe zij over de oorlog in Oekraïne denkt. Ze vertelde onder meer dat Rusland "volledig uit Oekraïne moet vertrekken" en vindt een overwinning van het belaagde land "voor het Westen strategisch noodzakelijk".
De BBC noemt de toespraak die Truss in Londen gaf "de duidelijkste verklaring van de oorlogsdoelen van het Verenigd Koninkrijk tot nu toe". Met haar uitspraken impliceert de buitenlandminister volgens de Britse omroep "dat Rusland ook moet vertrekken uit eerder bezette en geannexeerde gebieden zoals de Krim en delen van de Donbas-regio".
Truss wil verder dat het Westen meer wapens stuurt naar landen die bedreigd worden door Rusland. "We moeten ervoor zorgen dat, naast Oekraïne, ook landen als Moldavië en Georgië de veerkracht en capaciteiten hebben om hun soevereiniteit en vrijheid te behouden", aldus Truss, die benadrukt dat "de oorlog in Oekraïne nu ook onze oorlog is".
Als het aan Truss ligt moet het Westen daarom dieper in de buidel tasten en "zware wapens, tanks en vliegtuigen" leveren. Of zij hiermee bedoelt dat ook Oekraïne vliegtuigen kan krijgen, is niet duidelijk. Hoewel de Oekraïense president Zelensky hier meermaals om heeft gevraagd, leverde het Westen tot dusver geen straaljagers uit angst voor verdere escalatie van het conflict.
"Het lot van Oekraïne ligt in de weegschaal. Als Poetin krijgt wat hij wil, zal er onnoemelijk veel meer ellende in Europa komen en merken we de verschrikkelijke gevolgen overal ter wereld", aldus Truss.
Oekraïne: doden en gewonden bij nieuwe beschietingen in Charkiv
Bij beschietingen in de Oekraïense regio Charkiv zijn minstens drie doden en zes gewonden gevallen. Dat is woensdag meegedeeld door lokale bestuursleden, die stellen dat Rusland verantwoordelijk is voor de burgerslachtoffers.
Twee van de zes gewonden zijn er ernstig aan toe, zegt de regionale legerleider Oleg Sinegoebov. Het Russische leger heeft artillerie en mortieren ingezet. Het Oekraïense leger hield stand en wist verliezen toe te brengen aan Russische zijde, zo klinkt het nog. De informatie kan niet door onafhankelijke bronnen gecontroleerd worden.
Voorts worden door Oekraïne nog verschillende explosies gemeld in de door Rusland ingenomen stad Cherson. De ontploffingen vonden niet ver van het televisiecentrum plaats, meldden Oekraïense media. Er zou ook brand zijn uitgebroken. Volgens Russische staatsmedia zou Oekraïne gisterenavond zelf drie raketten op de bezette stad Cherson hebben afgevuurd. Een daarvan heeft mogelijk een televisietoren geraakt.
In de oostelijke regio Soemy maakt de plaatselijke overheid dan weer melding van meer dan vijftig mortierinslagen. Het is voorlopig niet bekend of er slachtoffers zijn. Ook in de Zuid-Oekraïense stad Mykolajiv worden aanvallen gemeld.
Zelensky richt blik op de toekomst
De Oekraïense president Zelensky heeft in zijn gebruikelijke videoboodschap de blik op de toekomst gericht. In de nacht van woensdag op donderdag maakte hij bekend welke plannen zijn regering heeft voor wanneer de oorlog is afgelopen. Er moet onder meer huisvesting komen voor alle politieagenten, militairen en andere rijksambtenaren.
Zelensky vraagt lagere overheden alvast een inventarisatie te maken van beschadigde gebouwen en infrastructuur, zodat de wederopbouw snel kan beginnen. "Niet alleen willen we alles herstellen wat door de bezetters is verwoest, we willen ook oude problemen aanpakken", stelt de Oekraïense president.
In zijn toespraak prijst de president ook het verzet van Oekraïners in het zuiden van het land. Hij doelt op de inwoners van het bezette Cherson die met Oekraïense vlaggen de straat op zijn gegaan. "Des te sterker onze weerstand nu is, des te sneller het normale leven weer terugkeert", aldus Zelensky.
Zelensky bekritiseert Russische "energiechantage"
De Russische beslissing om de gaskraan naar Bulgarije en Polen dicht te draaien, wordt woensdag scherp bekritiseerd door de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. "Deze week zijn de Russische leiders begonnen met nieuwe 'energiechantage' tegenover Europa", zo zegt hij in zijn videoboodschap.
De Russische beslissing toont nogmaals aan "dat niemand in Europa mag hopen op een normale economische samenwerking met Rusland", stelt Zelenksy. "Rusland beschouwt niet enkel gas, maar ook elke andere vorm van handel als een wapen."
Zelensky toont zich in zijn videoboodschap wel tevreden over het voorstel van de Europese Commissie om geen importheffingen op te leggen aan industrie- en landbouwproducten uit Oekraïne. "Rusland probeert een wereldwijde prijzencrisis uit te lokken", maar de Oekraïense export kan een bijdrage leveren aan het stabiliseren van de markten, zo zegt hij. "Dit komt dus niet enkel ons, maar alle Europeanen ten goede."