Einde zitting
De zittingsdag zit erop. Dinsdag om 9 uur wordt het proces hervat. Dan komen de laatste getuigen aan bod, waaronder de moeder en zus van Alexander Dean. In de loop van de namiddag gaan vervolgens de eerste pleidooien van start.
Bart Smit
De laatste die plaatsneemt op de getuigenstoel is Daphné D. Zij werkte in de Bart Smit in Blankenberge, toen Alexander Dean er op woensdag en donderdag ging stage lopen tijdens de schooluren. "Hoe ik me hem herinner? Niet spraakzaam en niet open naar de collega's toe. Alexander deed bijna alles wat gevraagd werd, maar het moest wel in het takenpakket omschreven staan. Anders wilde hij het niet uitvoeren. En nee was ook nee bij Alexander. Zijn wil was wet.
Dean was op het moment van zijn stage al bezig met bodybuilding. "Hij moest meerdere keren per dag sapjes drinken en spaghetti eten. Dat herinner ik me wel."
"Dean had het moeilijk met vrouwen die boven hem stonden"
Griet D. gaf les aan Alexander Dean in het zesde en zevende middelbaar van Sint-Jozef Sint-Pieter in Blankenberge. Ze begeleidde onder meer zijn stages en eindwerk. "Als student vond ik hem oké", zegt ze. "De enige pijnpunten in de lessen waren zijn eten en het feit dat hij constant naar het toilet moest. De etensmomenten van Alexander vielen niet samen met de gebruikelijke momenten op een school. Daar konden wel eens discussies over bestaan."
Volgens z'n vroegere lerares toonde Dean altijd weinig emoties. "Hij is me bijgebleven, omdat ik het gevoel dat hij het moeilijk had met een vrouw die boven hem stond of hem orders gaf. Anderzijds is hij me op de proclamatie wel persoonlijk komen bedanken. Ik vond dat raar, want ik had net het gevoel dat hij altijd kwaad was op mij. Ik heb dat moment nooit begrepen en begrijp het nog steeds niet als ik er op terugkijk."
Monster
Dean sprak tijdens hun gesprek zeer negatief over Maïlys, zo geeft de getuige aan. "In z'n berichtjes naar mij had hij al aangegeven dat zij een monster was. Omdat hij ook aan haar had verteld dat hij zelfmoord wilde plegen en zij zei dat hij dat toch niet durfde. Hij vond het erg dat ze amper gereageerd had."
Procureur-generaal Serge Malefason wijst J. op haar verklaring tijdens het onderzoek, waarin ze wees op het "Calimero-gevoel" dat bij Dean heerste. "Wat bedoelde u daarmee?", vraagt hij zich af. "Alexander was altijd het slachtoffer", verduidelijkt het meisje. "Hij had het altijd slechter dan andere mensen en in het leven van anderen ging altijd alles beter."
Afscheidsbrief
J.V. leerde Alexander Dean in 2015 kennen in de fitness. "Hij sprak me op een dag aan met de opmerking dat hij me er veel zag", vertelt ze. "Hij stelde me voor om trainingspartners te worden. Het leek me een absurd voorstel gezien zijn trainingsschema en mijn amateuristische poging tot sporten. Ik heb hem dat ook zo gezegd. We hebben toen gewoon nog wat verder gepraat."
In maart 2017 nam Dean opnieuw contact op met J. "Hij had me op Facebook een vriendschapsverzoek gestuurd. Ik vroeg hem waarom, want ik accepteer dat niet zomaar. Hij vroeg me of ik me hem nog herinnerde. We zijn zo weer aan de praat geraakt. Twee dagen later gaf hij aan dat hij zich niet goed voelde en zelfmoord zou plegen. Hij stuurde een foto van een afscheidsbrief en een strop die klaar hing. Ik vond het moeilijk om daarop te reageren. Uiteindelijk ben ik bij hem thuis langs geweest. Ik ben er een uurtje gebleven. Nadien hebben we elkaar niet meer gezien."
Wie vragen heeft rond zelfdoding, kan terecht op de Zelfmoordlijn via het gratis nummer 1813 of op www.zelfmoord1813.be.
"Alexander probeerde me te kussen"
Op een bepaald ogenblik voelde Dean zelfs meer dan vriendschap voor het meisje. "Ik herinner mij dat we in de gang stoffen aan het dichtplooien waren. Op een bepaald moment heeft Alexander mij proberen kussen. De liefde was echter niet wederzijds. Alexander was een goede kameraad. Ik trok er veel mee op, maar dat was het ook. Na de afwijzing is zijn gedrag veranderd. Alexander was wat op z'n tenen getrapt. Dat merkte ik aan z'n gedrag."
Dean volgde richting Mode
Alexander Dean zat in het derde middelbaar, hij woonde toen nog met z'n mama en zusje in Turnhout, samen met Sanne V. in klas. Ze volgden de richting Mode. "Alexander was de enige jongen in onze richting", vertelt ze. "Hij was toen al een heel speciale. Hij hield zich steeds een beetje afzijdig, maar met mij klikte het wel echt. We spraken zelfs na de schooluren af. Dan gingen we wandelen en praatten we wat."
Van een bodybuilder was indertijd nog geen sprake. Sanne herinnert zich Dean als "een magere schooljongen". "Hij had het thuis niet makkelijk, want zijn mama stond er alleen voor. Over zijn papa mocht niet gesproken worden. Alexander stond er heel dikwijls alleen voor. Zijn zusje was zijn alles."
Moraliteit Gery en Marie-José
Commissaris Carlo Carton van de FGP komt nu eerst de levensloop van Gery Cappon en Marie-José Vanleene samenvatten. Daarna komen de eerste getuigen aan bod die in het verleden te maken hebben gehad met Alexander Dean. Onder meer een ex-vriendin van de bodybuilder wordt in het assisenhof verwacht.
"Uren tranen gelaten om Gery's overlijden
Lieven Vancampenhout werkte indertijd in de bakkerij van Gery Cappon in Koekelare. "Toen we in Koekelare gaan wonen zijn, stond Gery plots aan m'n deur", vertelt hij. "Hij had gehoord van de buren dat ik bakker was en was op zoek naar een werkkracht voor z'n bakkerij. Zo ben ik bij hem beginnen werken. Een jaar lang. Gery was een zeer goede baas. Jaren later waren we ook collega's bij bakker Gerdy in Zedelgem (waar Gery Cappon tot z'n overlijden aan de slag was, red.)."
Gery liep volgens z'n collega niet met zijn miserie te koop. "Ik zag op het laatste wel dat hij zenuwachtig was. Hoe ik gereageerd heb op z'n overlijden? Ik was er echt niet goed van en heb uren tranen gelaten. Ik kan het nog altijd niet vatten."
Lofzang
Na de urenlange schorsing wordt de lofzang voor Gery Cappon en Marie-José Vanleene verdergezet. "Gery was een hele brave, hardwerkende man", getuigt z'n nichtje Sabine Cappon. "Hij stond altijd voor iedereen paraat en heeft veel uren geklopt in z'n leven. Hij was een ingoed mens."
Voorzitter roept bijkomende getuige op
Na het voorlezen van het arrest maakt voorzitter Willem De Pauw bekend dat hij dinsdag een bijkomende getuige laat oproepen. Het gaat om het meisje dat in 2004 beweerde verkracht te zijn geweest door Jeroen Verstraete. Haar getuigenis wordt dinsdagmorgen om 9 uur ingepland.
Verzoek van verdediging afgewezen
Het hof wijst het verzoek van de verdediging af als ongegrond. Voorzitter Willem De Pauw wijst erop dat een assisenproces een mondelinge procedure is. "Door een tussenkomst kunnen tijdens het proces de nodige kritieken, opmerkingen en bedenkingen worden geuit", klinkt het. "Het hof en de jury hebben kennis genomen van de opmerkingen die door de verdediging werden geformuleerd tijdens de terechtzitting." De rechten van verdediging zijn op die manier volgens het hof voldoende gevrijwaard.
Door de afwijzing van het verzoek van de verdediging wordt het proces (met de nodige vertraging) gewoon verdergezet. Vandaag staan nog elf getuigen op de planning.
Zitting hernomen
Het hof komt de zaal binnen. De zitting wordt hernomen. Voorzitter Willem De Pauw begint met het voorlezen van het tussenarrest.
Vertraging
Het schrijven van het tussenarrest neemt meer tijd in beslag dan verwacht. De zitting is nog steeds geschorst.
Zitting geschorst
Het hof gaat zich beraden over de vraag van de verdediging en een tussenarrest opstellen. Om 15.30 uur wordt de zitting hervat. Dan zal voorzitter Willem De Pauw het tussenarrest voorlezen.
Verzet burgerlijke partijen
Ook Jef Vermassen, advocaat van de vader van Maïlys Descamps, verzet zich tegen de vraag van de verdediging. "Jaren geleden is de preliminaire zitting ingevoerd", zegt hij. "Dat is een voorafgaandelijke zitting waarin de voorzitter met de partijen bespreekt hoe het proces zal verlopen en of er opmerkingen of aanvullende vragen zijn. Op die zitting is niets gezegd. Er is geen enkele opmerking gemaakt. De verdediging had bovendien perfect een tegenexpert kunnen aanstellen."
Ook het tijdstip waarop de besluiten werden neergelegd, stoot Vermassen tegen de borst. "Dit is een verrassingsoorlog. Een beetje respect graag. Deze zet is puur bedoeld om gronden voor Cassatie te hebben. Uitstel van de zaak? Geen sprake van! Dit moet doorgaan! Dit zijn de nieuwe truuken die tegenwoordig worden toegepast."
Procureur-generaal haalt uit
Procureur-generaal Serge Malefason haalt uit naar de verdediging. "Er moet me iets van het hart", zegt hij. "Wat mij enorm stoort, is dat de medewerker van meester Platteau hier het bommetje mag droppen. En dat men 23 pagina's besluiten neerlegt, terwijl men dit alles eigenlijk al wist op het ogenblik dat de deskundigen hier onder eed zijn verhoord en op het ogenblik van de preliminaire zitting. Dat was het moment om die besluiten neer te leggen en men heeft dat niet gedaan. Men heeft zo het verslag van de gerechtspsychiaters aanvaard."
De rechten van verdediging zijn volgens het Openbaar Ministerie helemaal niet geschonden. "Er is een voorverslag geweest van de psychiaters. De verdediging heeft de ruimte gehad om daarop te antwoorden, maar men heeft dat niet gedaan. Ik heb hier ook niets gehoord dat afbreuk deed aan het verslag van het deskundigencollege."
Malefason speelt ook in op de vraag van de verdediging om het dossier rond de vermeende verkrachting door Jeroen Verstraete te voegen. "Ik voeg het ter info, want dit is niet het proces van het slachtoffer", stelt hij. Voor de duidelijkheid: Jeroen Verstraete is voor die vermeende feiten nooit veroordeeld.
"Zitting moet opgeschort worden"
De verdediging haalde vorige week al aan dat Alexander Dean wel degelijk te behandelen is. De gerechtspsychiaters stelden het tegendeel. "De verdediging vindt dat quatsch", stelt Horsten. "De studies waarop de psychiaters zich baseerden, zijn allemaal verouderd. Wij vragen dus een nieuw deskundigencollege aan te stellen en mensen te laten oordelen op basis van moderne wetenschappelijke literatuur. Dat is niet van vandaag op morgen mogelijk, dus vragen we de zitting op te schorten tot zolang dat gebeurd is."
"Psychiaters zijn niet nauwgezet te werk gegaan"
Johan Platteau en Brecht Horsten zijn geen fan van de gerechtspsychiaters. Dat werd vorige week duidelijk tijdens de getuigenis van de deskundigen. Hun verslag en de getuigenis in kwestie zijn het belangrijkste onderdeel van de besluiten van de verdediging. "We vragen het hof officieel vast te stellen dat de psychiaters niet nauwgezet te werk zijn gegaan", stelt Horsten. "Zij hebben de opdracht gekregen te onderzoeken of er een geestesstoornis is. Op geen enkel ogenblik hebben ze echter gezocht naar elementen die dit kunnen staven."
"In het verslag van de psychiaters werd er nooit het woord "persoonlijkheidsstoornis" gebruikt. Toch kwamen ze op zitting vertellen dat er wel degelijk een is. De logische vraag van de verdediging was welke dat dan was. Het was een vraag die niet kon beantwoord worden. De psychiaters maakten ook assumpties over gevaarlijkheid. Louter op basis van feiten waarvan de cliënt beschuldigd is. Niet alleen is die schuld nog niet vastgesteld, de deskundigen maakten ook geen gebruik van een test om officieel die gevaarlijkheid vast te stellen."
Verdediging ziet drievoudig probleem
Brecht Horsten neemt het woord voor de verdediging. "We hebben een drievoudig probleem", zegt hij. "Ten eerste het werk van het college van psychiaters. Zij zijn hier vorige week geweest en we hebben daar onze bedenkingen bij. Daarnaast blijkt dat Jeroen Verstraete in de politiedatabank gekend was voor verkrachting. Dat dossier is voorlopig niet gevoegd en wij denken dat dat noodzakelijk is. Ten derde zit bij de overtuigingsstukken de externe harde schijf die gevonden is aan de woning van Jeroen Verstraete. Wij hebben ons kunnen organiseren dat we die schijf bij de federale politie zijn kunnen gaan inkijken, maar deze was niet in te kijken op de griffie."
Jury komt zaal binnen
De jury komt opnieuw de zaal binnen. Het proces zal binnen enkele minuten opnieuw hervat worden. De verdediging zal eerst de besluiten, die 23 pagina's tellen, verduidelijken. Daarna krijgen de andere partijen de kans om standpunt in te nemen.
Nieuw psychiatrisch onderzoek?
Johan Platteau en Brecht Horsten willen een vraag voorleggen aan het hof. De advocaten van Alexander Dean zouden hun cliënt opnieuw willen laten onderzoeken door psychiaters. Ze zijn daarover nog de nodige besluiten aan het opstellen. Tot die af zijn, wordt de zitting geschorst.
"Gery kwam vaak z'n hart luchten"
Simonne Capon was een nicht van Gery. "Mijn man was garagist en Gery kwam bij ons in de garage met z'n twee oldtimers. Na z'n werk sprong hij ook geregeld binnen om eens een babbeltje te doen en z'n hart te luchten. Over de scheiding en ziekte van z'n dochter, bijvoorbeeld."
Over haar neef kan de getuige enkel positieve dingen kwijt. "Hij was vriendelijk en behulpzaam. Altijd recht voor de raap. Een slecht woord kan ik er niet over kwijt."
Sportief
Dat Marie-José Vanleene sportief was, blijkt uit de getuigenis van Bert Guyze. Hij was haar fitnessinstructeur. "Kort na de opening van onze zaak is ze samen met haar dochter in onze club binnengewandeld. Elke woensdag en zaterdag kwam ze 's morgens sporten. Ik gaf persoonlijk begeleiding aan haar."
"Hoe Marie-José was? Heel assertief en zelfverzekerd. Ze had ook best wel een droge humor. Eens je begon te praten, ontbolsterde Marie-José. Ze vertelde dan over haar privéleven. Over haar ventje die in de tuin aan het werken was of de ziekte van haar dochter. Over haar kleindochter vertelde ze dat het een speciaal geval was en dat ze volop aan het puberen was."
"Marie-José was koekegoed"
De vele getuigen spreken niets dan lof over Marie-José en Gery. Zo ook Gerda Stael, die tot 2002 in hun bakkerij in Koekelare werkte. "Gery en José waren hele lieve, zachtaardige mensen", zegt ze. "Ze wilden altijd goed doen voor iedereen. Toen ik in 2005 als zelfstandige een bakkerij ben beginnen uitbaten, hebben zij mij begeleid. José is ook nog enkele keren komen winkelen in m'n zaak. Ze was koekegoed. Zij en Gery hebben dit niet verdiend..."
"Een crème van een mens"
Marie-José werkte in de kledingwinkel van Roos Vandendriessche in Koekelare. "Ze was een crème van een mens", vertelt ze. "Aan Marie-José kon je werkelijk alles vragen. Ze was ietwat gereserveerd, maar wel een prachtig persoon."
Roos Vandendriessche kende ook Maïlys. "Toen ze 12 à 13 jaar oud was, kwam ze regelmatig na school naar onze winkel. Dan deed ze achteraan in de keuken haar huiswerk."
"Ik hoorde het nieuws over de moorden op de radio"
Mariëtte Dick, de nicht van Gery Cappon, hoorde het nieuws over de moorden op de radio. "Ik was verdrietig", getuigt ze. "Het was al de tweede keer dat we dat meemaakten in de familie. Godfried, de broer van Gery, was ook al op die manier om het leven gekomen."
"Marie-José en Gery waren heel fraaie mensen. Heel aangenaam. Je kon er geen kwaad woord over zeggen. We spraken een drietal keer per jaar af. Dan gingen we wandelen of shoppen. Regelmatig gingen we ook eens met hen naar Sluis."
"Gery en ik voelden elkaar perfect aan"
Gery Cappon werkte tot aan z'n overlijden bij bakker Gerdy Vannieuwkerke in Zedelgem. "Hij is indertijd als bakkersgast bij mij komen werken", vertelt de man. "We voelden elkaar perfect aan. Zo maken ze er geen twee."
Bakker Gerdy wist van de problemen tussen Maïlys en Alexander Dean, zo zegt hij. "Gery heeft mij verteld dat er problemen waren met, hoe noemt hij daar? Dean. Dat hij Maïlys eens buiten had gesmeten, haar gsm had afgepakt, haar bedreigd had met een mes... Twee weken voor de feiten is Gery eens vroeger vertrokken van het werk. Hij had telefoon gekregen dat er iemand aan z'n huis stond. Hij vroeg of hij mocht vertrekken. De politie was al onderweg. Toen hij aankwam bij z'n woning, was die man echter al gevlucht. Of Gery z'n kleindochter graag zag? Ja, doodgraag."
Oldtimer
Gery Cappon was gek op oldtimers. Hij zat zelfs in een club met liefhebbers van oude wagens. "Gery had een Volkswagen Karmann Ghia", getuigt goede vriend Marnix Verduyn. "In het begin van het jaar gingen we telkens met de oldtimerclub gaan eten. Zo zijn we uiteindelijk bevriend geraakt."
Net zoals de vorige getuigen heeft Marnix Verduyn enkel goede woorden over voor het koppel Gery Cappon en Marie-José Vanleene. "Ik geef ze zeker een 9 op 10. Nobody is perfect, hé (lacht). Ik weet niet of ik mensen ken die nog beter zijn dan Marie-José en Gery. Het waren echt prachtige mensen."
Bakkerij
Gery en Marie-José baatten jarenlang een bakkerij uit in de Konterdam in Oostende. "Mijn broer ging op z'n 14de in de leer bij een bakker, terwijl ik beenhouwer werd", vertelt Guido. "Gery was een harde werken. En bovenal een heel braaf mens. Een super mens, meer kan ik niet zeggen. Hij en Marie-José waren een geweldig koppel. Een koppel dat van elkaar hield. Twee handen op één buik."
Broer van Gery werd ook vermoord
Gery Cappon groeide op in Nieuwkapelle, bij Diksmuide. Hij had nog vier broers. Eén van hen, Godfried, werd in 1987 slachtoffer van een roofmoord in Diksmuide. Zijn lichaam werd door de dader in de Ijzer gedumpt. "De Cappons zijn inderdaad zwaar getroffen", zucht Guido, de oudere broer van Gery. "De moordenaar van Godfried heeft 20 jaar opsluiting gekregen, maar is al 20 jaar vrij."
De oudere broer van Gery wordt kwaad als hem wordt gevraagd naar de feiten in Moere. "Dit mocht nooit gebeurd zijn. Waarom moest hij (Dean, red.) dat doen? Ik vind dat een echt schandaal! Dagen en nachten heb ik ervan wakker gelegen. Nu nog. Alles komt nu terug door dit proces."
Laatste procesweek
Om 9 uur gaat de zevende procesdag van start. Vandaag komen familieleden en vrienden van Gery Cappon (68) en Marie-José Vanleene (64) getuigen. Morgen komen eerst nog de getuigen van Alexander Dean aan bod, waarna de pleidooien van start gaan.