Washington stort nieuwe schijf van 1,7 miljard dollar economische steun aan Kiev
De Verenigde Staten gaan een nieuwe schijf economische hulp storten aan Oekraïne voor een bedrag van 1,7 miljard dollar. Dat maakte de Amerikaanse minister van Financiën, Janet Yellen, vandaag bekend.
De nieuwe schijf wordt aan de Oekraïense regering overgemaakt via de Wereldbank. Ze maakt deel uit van de 7,5 miljard dollar die de Verenigde Staten in mei aan Kiev hadden beloofd. Sinds het begin van het conflict hebben de Verenigde Staten nu al 4 miljard dollar economische steun aan Oekraïne gestort.
Het begrotingstekort van Oekraïne neemt ondertussen toe met 5 miljard dollar per maand. De inkomsten van het land smelten weg en het heeft evenmin toegang tot de buitenlandse markten voor financiering. Internationale donoren schoten Oekraïne daarom te hulp.
Naast de Verenigde Staten beloofden de G7, de groep van zeven economische grootmachten, en de Europese Unie om 29,6 miljard dollar aan Kiev over te maken.
Stand van zaken
Goedenavond, dit zijn de belangrijkste recente ontwikkelingen in de oorlog in Oekraïne:
• Oekraïne is naar eigen zeggen een tegenoffensief begonnen in de zuidelijke regio Cherson. De stad Nova Kachovka op de zuidelijke oever van de rivier de Dnjepr was daarbij een van de eerste doelwitten
• De Russische president Vladimir Poetin zal volgende week dinsdag naar Iran reizen. Kort voor de Iran-reis van Poetin bekend werd, verklaarden de VS dat ze aanwijzingen hebben dat Iran Rusland wil ondersteunen bij de bezetting van Oekraïne
• De ministers van Financiën van de Europese Unie zijn akkoord gegaan met een nieuw financieel steunpakket voor Oekraïne, ter waarde van een miljard euro
• De EU heeft sinds de inval in totaal bijna 14 miljard euro aan Russische tegoeden bevroren in Europa. Het gaat onder meer om in beslag genomen bezittingen van Russische oligarchen
• Het Russische leger is druk bezig in de strafkampen gevangenen te rekruteren voor de oorlog in Oekraïne. De omstreden wervingscampagne laat zien dat Moskou met een nijpend tekort aan soldaten te kampen heeft
• Volgens de VN zijn inmiddels 5.024 burgerdoden in Oekraïne bevestigd, maar ligt het werkelijke aantal vermoedelijk veel hoger. Het bureau maakt ook nog melding van 6.520 gewonde burgers
Wilt u mee zijn met het belangrijkste nieuws over de oorlog in Oekraïne? Hieronder kunt u zich inschrijven op onze nieuwsbrief. Zo hoeft u niets te missen:
Poetin reist naar Iran voor ontmoeting met Raisi en Erdogan
De Russische president Vladimir Poetin zal volgende week dinsdag naar Iran reizen. Naast de Iraanse president Ebrahim Raisi wil hij daar ook het Turkse staatshoofd Recep Tayyip Erdogan ontmoeten, zegt Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov aan Interfax, het Russische agentschap dat onderworpen is aan de Russische censuurregels.
De drie staatshoofden zullen praten over een verbetering van de situatie in buurland Syrië, zegt Peskov. Poetin wil ook een bilaterale ontmoeting met Erdogan.
Kort voor de Iran-reis van Poetin bekendraakte, verklaarden de Verenigde Staten dat ze aanwijzingen hebben dat Iran Rusland wil ondersteunen bij de bezetting van Oekraïne. "Onze informatie wijst erop dat de Iraanse regering zich klaarmaakt om snel enkele honderden drones te leveren, waaronder drones die wapens kunnen dragen", zei Jake Sullivan, de nationale veiligheidsadviseur van president Joe Biden, maandag in Washington.
© AP — Russisch president Vladimir Poetin. EU bereikt overeenstemming voor 1 miljard euro aan steun voor Oekraïne
De ministers van Financiën van de Europese Unie zijn akkoord gegaan met een nieuw financieel steunpakket voor Oekraïne, ter waarde van een miljard euro. Dat bedrag komt in de vorm van leningen en is bedoeld om Oekraïne in staat te stellen te voorzien in de meest dringende financieringsbehoeften.
Aan het besluit ging een lang onderhandelingstraject vooraf. De lidstaten waren verdeeld over de vraag of het om een lening of subsidie moest gaan. Uiteindelijk werd in Brussel dus gekozen voor een "hoogst voordelige langlopende lening". De Tsjechische minister Zbyněk Stanjura noemt materiële en financiële steun aan Oekraïne "geen keuze maar een plicht". Tsjechië is tot 1 januari voorzitter van de EU-ministerraden.
De Europese Commissie stelde in mei voor om Oekraïne in 2022 in totaal voor 9 miljard euro te steunen. In februari, kort voor de Russische inval, trok de EU al 1,2 miljard euro uit voor acute steun aan het land.
VN telt meer dan 5.000 bevestigde burgerdoden in Oekraïne
Volgens het mensenrechtenkantoor van de Verenigde Naties is inmiddels van 5.024 burgers in Oekraïne de dood bevestigd, maar ligt het werkelijke aantal vermoedelijk veel hoger. Het bureau maakt ook nog melding van 6.520 gewonde burgers.
Rusland viel het buurland binnen op 24 februari en heeft met beschietingen tal van burgerdoelen geraakt. Moskou beweert dat het zich alleen op militaire doelwitten richt.
Oekraïne meldt start tegenoffensief in regio Cherson
Oekraïne is naar eigen zeggen een tegenoffensief begonnen in de zuidelijke regio Cherson. De stad Nova Kachovka op de zuidelijke oever van de rivier de Dnjepr was daarbij een van de eerste doelwitten (zie bericht 08.39 hieronder).
De Oekraïense strijdkrachten meldden de beschieting van een wapenopslagplaats in de stad, die bijna 60 kilometer ten oosten van de provinciehoofdstad Cherson ligt. Ook militaire voertuigen zouden zijn verwoest, minstens 50 Russische soldaten zouden om het leven zijn gekomen. Op beelden op sociale media is een zware explosie te zien, gevolgd door een enorme paddenstoelwolk van honderden meters hoog.
© rv — De explosie in Nova Kachovka. Kiev heeft eerder al aangekondigd de bezette gebieden te willen heroveren en heeft de bevolking aan het front opgeroepen te vertrekken.
De plaatselijke autoriteiten in het door Rusland bezette gebied bevestigen dat er een aanval is geweest, maar zeggen niets over een wapenopslagplaats. Volgens hen zijn bij de beschietingen honderden woningen, een ziekenhuis en een opslagplaats met salpeterzuur getroffen. Er zijn zeker zeven doden en tientallen gewonden gevallen. De Oekraïners zouden in de stad burgerdoelen hebben beschoten met behulp van een Amerikaans mobiel raketsysteem van het type M142-HIMARS, zo luidt de beschuldiging.
De meldingen van de strijdende partijen zijn niet te verifiëren.
Aan het begin van de Russische inval in Oekraïne in februari is het gebied ten zuiden van de Dnjepr snel ingenomen door Russische troepen die vanuit de Krim aanvielen. De stad Cherson op de noordelijke oever van de Dnjepr viel daarbij ook in Russische handen. Rusland en de pro-Russische Oekraïense bondgenoten proberen de regio te 'russificeren', onder meer met een nieuwe pro-Russische leiding, de Russische munteenheid, Russische media en het aanbieden van Russische paspoorten.
Lego niet langer te koop in Rusland
De Deense speelgoedfabrikant Lego trekt zich volledig uit Rusland terug. Dat heeft een woordvoerder gemeld aan het Franse persagentschap AFP. In de nasleep van de invasie van Oekraïne, schortte Lego in maart al de leveringen aan Rusland op. Nu gaat het bedrijf dus nog een stap verder.
De maatregel heeft gevolgen voor 81 winkels van de Russische Inventive Retail Group, waar het speelgoed werd verkocht.
© AFP — Archiefbeeld uit 2015 van een Lego-bouwmodel in Moskou. Russisch-Oekraïens overleg over graan uit Oekraïne in Istanbul
Oekraïne en Rusland gaan volgens het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken morgen aan tafel met Turkije en de Verenigde Naties om over de export van graan uit Oekraïne te praten. De twee strijdende partijen behoren tot de grootste graanproducenten ter wereld en hun oorlog veroorzaakt onder meer voedselschaarste. De blokkade van Oekraïense havens en de financiële sancties tegen Rusland veroorzaken bijvoorbeeld dat er veel minder tarwe en kunstmest op de markt komt.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft maandag gebeld met zijn Oekraïense en Russische ambtgenoten, Volodymyr Zelensky en Vladimir Poetin, melden Turkse media. Hij sprak onder meer over het instellen van veilige vaarroutes door de Zwarte Zee, waarover vrachtschepen, mogelijk deels onder Turkse escorte, veilig de zeestraat de Bosporus kunnen bereiken.
Lees ook. Ruslands stille wapen: met het Oekraïense graan heeft Moskou heel de wereld in zijn greep
Russische gevangenen moeten nijpend soldatentekort gaan opvangen
Het Russische leger is druk bezig in de strafkampen gevangenen te rekruteren voor de oorlog in Oekraïne. De omstreden wervingscampagne laat zien dat Moskou met een nijpend tekort aan soldaten te kampen heeft. Voornaamste oorzaak van het gebrek aan manschappen, ruim vier maanden na het begin van de invasie in het buurland, is de weigering van president Poetin een mobilisatie af te kondigen uit vrees dat zo’n drastische stap veel onvrede zal uitlokken onder de bevolking. Poetin heeft verzekerd dat dienstplichtige militairen niet bang hoeven te zijn dat zij naar Oekraïne worden gestuurd, ook al blijkt dat soms wel te gebeuren.
© via REUTERS — Oekraïense brandweerlui blussen een huis dat door een Russische raket is getroffen in Mykolajiv. EU heeft bijna 14 miljard euro aan Russische tegoeden bevroren, maar niet alle landen werken even hard mee
De EU heeft sinds de inval in Oekraïne in totaal bijna 14 miljard euro aan Russische tegoeden bevroren in Europa. Dat zegt EU-commissaris voor Justitie Didier Reynders tijdens een informele bijeenkomst van Europese Justitieministers in Praag. Het gaat daarbij onder andere om in beslag genomen bezittingen van Russische oligarchen. Reynders sprak van een "enorm" bedrag.
De EU-commissaris zei echter ook dat niet alle EU-landen zich even hard inzetten voor de uitvoering van de zes sanctiepakketten die tot nu toe tegen Rusland zijn uitgevaardigd. Het overgrote deel van de bevroren tegoeden, 12 miljard euro, werd door slechts vijf van de 27 lidstaten in beslag genomen.
Sinds de Russische inlijving van de Krim in 2014 zijn de tegoeden van totaal 1.158 Russen bevroren, onder wie de Russische president Vladimir Poetin, zijn minister van Buitenlandse Zaken Sergei Lavrov, leden van de Doema en verschillende oligarchen zoals Roman Abramovitsj.
Dodentol raketaanval op appartement in Chasiv Yar loopt op tot 34
Bij de Russische raketaanval op een flatgebouw in het dorp Chasiv Yar in de Donetsk-regio, zijn nu al 34 burgerdoden geteld. Dat meldt de gouverneur van het Oost-Oekraïense gebied, Pavlo Kyrylenko. Bij de doden is ook een kind. Negen mensen werden al gewond, maar levend van onder het puin gehaald.
De reddingswerken gaan ondertussen door na het bombardement van zaterdagavond. Tot vanmorgen 6.30 uur lokale tijd (7.30 uur Belgische tijd) was ongeveer 70 procent van het puin gecontroleerd, aldus Kyrylenko nog. “De Russen zullen de verantwoordelijkheid moeten dragen voor elk verwoest leven.”
Rusland blijft ontkennen dat het in Oekraïne burgerdoelwitten aanvalt. Andriy Yermak, stafchef van de Oekraïense president, had het op Telegram over een "terroristische aanval".
© REUTERS — Reddingswerkers zoeken in het puin naar overlevenden van de raketaanval op Chasiv Yar. Eurocommissaris: bespaar deze zomer al op energie
Om ervoor te zorgen dat de industrie komende winter door kan draaien, moeten de landen van de EU deze zomer al inzetten op het besparen van energie. Dat bepleit eurocommissaris Kadri Simson van Energie. Niet alleen de industrie, maar ook huishoudens zouden wat haar betreft moeten doen aan dit "voorbereidend besparen".
Simson loopt daarmee vooruit op het mogelijk nog verder afknijpen van de energietoevoer vanuit Rusland. De gastoevoer naar Duitsland via de Nord Stream-pijplijn werd enkele weken geleden door Rusland al met 60 procent teruggeschroefd. Momenteel is de leiding helemaal dicht voor het jaarlijkse onderhoud en de angst bestaat dat Rusland hem helemaal niet meer zal opendraaien. Ook bij ons dringen experts aan om nu al energie te besparen voor de winter.
Het doel van de Europese Unie is om de Europese gasvoorraden tegen begin november met 80 procent gevuld te hebben. Doordat de levering nu onzeker is, is het ook niet duidelijk of dat percentage gehaald gaat worden.
Topman Internationaal Energie Agentschap vreest zware winter voor Europa
Europa kan het in de komende winter heel lastig gaan krijgen vanwege mogelijke tekorten aan gas, nu Rusland de gaskraan mogelijk volledig dicht gaat draaien. Daarvoor waarschuwde topman Fatih Birol van het Internationaal Energie Agentschap (IEA) op een energieconferentie in Sydney. Deze energiecrisis kan wereldwijde gevolgen krijgen, zo vreest hij.
Door de oorlog zijn de prijzen van voor olie en gas nu al flink gestegen, maar Birol vreest dat het ergste nog kan komen. Volgens hem heeft de wereld nog nooit een dergelijke energiecrisis heeft meegemaakt wat betreft omvang en complexiteit. De stijgende energieprijzen wakkeren de inflatie aan, waardoor de koopkracht van huishoudens zwaar onder druk komt te staan. In verschillende landen waaronder Sri Lanka hebben die sterk gestegen prijzen samen met economische problemen zelfs geleid tot grote sociale onrust.
De energiecrisis kan wel een aanjager zijn voor de overstap naar duurzame energiebronnen, aldus Birol. De Amerikaanse energieminister Jennifer Granholm zei in Sydney dat een wereldwijde transitie naar duurzame energie een soort belangrijk vredesplan zou kunnen betekenen. "We willen en moeten naar schone energie", aldus de minister.
Enorme ontploffing in Nova Kachovka
In Nova Kachovka, een stad in de door Rusland bezette provincie Cherson, heeft er afgelopen nacht zich een enorme ontploffing voorgedaan. Waarschijnlijk vlogen een of meerdere Russisch munitiedepots in de lucht na een Oekraïens bombardement. Volgens het Oekraïense leger werden er behalve de wapenopslagplaatsen ook een houwitser, een mortier en zeven andere legervoertuigen vernietigd. Ook zegt het leger dat meer dan 50 Russische soldaten om het leven zijn gekomen. De claims konden nog niet onafhankelijk bevestigd worden.
Oekraïne bombardeert al enkele weken met precisie Russische wapenopslagplaatsen in bezet gebied, waarbij telkens tonnen wapens, raketten en andere munitie verwoest worden. Het leger zou daarbij in grote mate gebruik maken van de nieuwe Amerikaanse HIMARS-raketsystemen, die met grote precisie doelwitten kunnen raken tot tientallen kilometers ver achter de frontlijn.
Gouverneur Donetsk: ‘Al 80 procent inwoners vertrok uit regio’
Zo’n 80 procent van de inwoners die voor de oorlog in de Oost-Oekraïense regio Donetsk woonden, is inmiddels uit het gebied vertrokken. Dat zegt de gouverneur van de regio Pavlo Kyrylenko.
De afgelopen maanden zijn veel inwoners het gebied ontvlucht vanwege de aanhoudende gevechten. Ook voerden de Oekraïense autoriteiten al meerdere evacuaties uit. Volgens Kyrylenko zijn er nu nog zo’n 340.000 mensen gebleven, ongeveer 20 procent van het aantal burgers voor de Russische invasie. De gouverneur riep de afgelopen maanden burgers al vaker op om weg te gaan uit de regio vanwege de onveilige situatie.
In Donetsk wordt nog altijd zwaar gevochten. De Russen proberen het gebied te veroveren op de Oekraïense strijdkrachten. Er vallen geregeld burgerslachtoffers. Zaterdagavond voerden de Russen een raketaanval uit op een appartementencomplex in het dorp Tsjasiv Jar in Donetsk. Volgens de laatste cijfers van de Oekraïense autoriteiten kwamen daarbij zeker 31 mensen om het leven.
VS: Iran helpt Rusland met levering van honderden drones
Iran is van plan honderden drones aan Rusland te leveren, die bewapend kunnen worden. Dat heeft de Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur Jake Sullivan gezegd. "Uit onze inlichtingen blijkt bovendien dat Iran Russische militairen deze maand al zal trainen om deze drones te gebruiken", aldus Sullivan.
Volgens de nationale veiligheidsadviseur bevestigt de geplande levering het vermoeden van de Amerikanen dat Rusland moeite heeft om zijn wapenvoorziening op peil te houden, omdat het grote verliezen lijdt in Oekraïne. Iran heeft volgens de VS een enorme staat van dienst als het om de ontwikkeling van drones gaat.
Drones spelen een belangrijke rol in de oorlog in Oekraïne. Beide kanten zetten de onbemande vliegtuigen in. De Iraanse drones zouden zeer effectief kunnen zijn bij het aanvallen van Oekraïense elektriciteitscentrales, raffinaderijen en andere kritieke infrastructuur. Oekraïne krijgt drones aangeleverd van onder meer Turkije en de VS.
De onthulling van Sullivan komt aan de vooravond van het bezoek van president Joe Biden aan Israël en Saoedi-Arabië, waar het nucleaire programma van Iran en de vijandige activiteiten in de regio een belangrijk onderwerp van gesprek zullen zijn. Zowel Israël als Saoedi-Arabië heeft zich verzet tegen deelname aan de wereldwijde inspanningen om Rusland te straffen voor zijn invasie van Oekraïne vanwege hun binnenlandse belangen.
"Wij zullen onze rol blijven spelen bij het effectief verdedigen van Oekraïne en blijven hen helpen om te laten zien dat de Russische poging om Oekraïne van de kaart te vegen niet zal slagen", aldus Sullivan.
© Photo News — De Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur Jake Sullivan. Ondanks oorlog gaat nieuw voetbalseizoen Oekraïne volgende maand van start
De professionele voetbalcompetitie van Oekraïne gaat volgende maand ondanks de voortdurende oorlog van start. Op 23 augustus moeten de wedstrijden weer beginnen, schrijft de Oekraïense minister van sport Vadym Hoettsajt in een bericht op Facebook.
Volgens Hoettsajt zijn de autoriteiten overeengekomen om de competitie onder voorwaarden door te laten gaan. Zo worden de wedstrijden gehouden op Oekraïens grondgebied, zijn er geen toeschouwers welkom en moet er voor elk duel toestemming zijn van het lokale militaire bestuur, aldus de minister. In de buurt van de stadions moeten bovendien genoeg schuilplekken zijn zodat spelers en personeelsleden bij een eventuele luchtaanval snel dekking kunnen zoeken.
In april besloten de professionele voetbalclubs in Oekraïne om de competitie te beëindigen. Veel spelers hebben het land sinds het begin van de oorlog verlaten en veel clubs hebben nauwelijks kunnen trainen.
Oekraïne veroordeelt Russische versoepeling paspoortprocedure
De Oekraïense regering heeft bondgenoten gevraagd nieuwe sancties tegen Rusland in te stellen nadat Russisch president Poetin vandaag een decreet tekende dat het voor alle Oekraïners makkelijker moet maken Russisch staatsburger te worden. Dat schrijft het Oekraïense ministerie van Buitenlandse zaken in een verklaring.
De versoepeling maakt het mogelijk voor alle Oekraïners om via een versnelde procedure een Russisch paspoort te krijgen. Eerst kwamen alleen inwoners van de afvallige regio’s Loehansk en Donetsk in aanmerking voor een versimpeld naturalisatieproces. Sinds mei dit jaar konden ook burgers uit de Oekraïense gebieden Cherson en Zaporizja gebruikmaken van de versnelde procedure.
Volgens de Oekraïense regering tast het Russische beleid de soevereiniteit van het land aan en is het in strijd met internationaal recht. Het ministerie noemt het decreet "waardeloos" en ziet het als bewijs voor de "agressieve eetlust" van Poetin.
Voor het begin van de oorlog zei de Russische president al dat Russen en Oekraïners volgens hem één volk zijn. Volgens de Oekraïense autoriteiten worden in bezette gebieden Oekraïense paspoorten van burgers afgepakt.
Dodental Russische aanval Tsjasiv Jar loopt op tot 30
Het dodental als gevolg van de raketaanval op een appartementencomplex in het Oekraïense dorp Tsjasiv Jar van afgelopen zaterdagavond is opgelopen tot 30. Dat zijn vier dodelijke slachtoffers meer dan aan het begin van de middag bekend was.
Het is niet uitgesloten dat het dodental nog verder oploopt. Oekraïense reddingsteams zijn nog altijd niet klaar met het ruimen van het puin. Volgens de autoriteiten is het mogelijk dat daar nog meer slachtoffers liggen. Zondagochtend werden er nog vijf mensen levend vanonder het puin gehaald.
Het dorp Tsjasiv Jar ligt in de Oost-Oekraïense regio Donetsk waar al maanden zwaar wordt gevochten. De Russische strijdkrachten hebben gezegd dat het getroffen complex een verzamelplaats was voor Oekraïense militairen en dat het daarom een doelwit was. Oekraïens president Zelensky heeft de aanval veroordeeld en beloofde dat de daders berecht worden.
Poetin versoepelt procedure Russisch paspoort voor ‘alle Oekraïners’
De Russische regering heeft de regels voor Oekraïners om een Russisch paspoort te krijgen verder versoepeld. Eerst kwamen alleen de inwoners van de regio’s Loehansk en Donetsk (in de ogen van Rusland zelfstandige separatistenstaten) in aanmerking voor een versimpeld naturalisatieproces. Nu is die procedure voor "alle burgers van Oekraïne" toegankelijk.
Sinds 2019, toen de regeling in het leven werd geroepen voor burgers uit Loehansk en Donetsk, hebben 720.000 mensen uit die regio’s een Russisch paspoort gekregen, schrijft persbureau AP. Sinds mei dit jaar konden ook burgers uit de Oekraïense gebieden Cherson en Zaporizja gebruikmaken van de versnelde procedure. Het is onduidelijk hoeveel mensen uit die gebieden tot nu toe een aanvraag hebben gedaan.
De Oekraïense regering heeft nog niet gereageerd op het besluit van Poetin.
Oekraïne ziet geen troepenopbouw bij noordelijke grenzen
De Oekraïense grenspolitie DPSU registreert op dit moment geen troepenopbouw bij de noordelijke grenzen met Wit-Rusland en Rusland. Volgens een woordvoerder zijn "paramilitaire eenheden" in de regio actief en bestookt de agressor Oekraïne met raketbeschietingen en cyberaanvallen. Maar van de vorming van een leger is geen sprake, citeert het Oekraïense medium Pravda hem.
Aan het begin van de oorlog viel het Russische leger de Oekraïense hoofdstad Kiev vanuit het noorden aan, na weken van troepenopbouw in Wit-Rusland. Dat Oekraïne zoiets nu niet waarneemt, bevestigt dat Rusland op dit moment andere doelen in de oorlog nastreeft. Vooral in de Donetsk-regio wordt nu hard gevochten, maar ook steden als Charkiv en Mikolajiv zijn de afgelopen dagen met raketten bestookt.
De paramilitaire eenheden in het noorden van Oekraïne bevinden zich daar niet om zelf een offensief tegen Oekraïne uit te voeren, zegt de DPSU-woordvoerder. Hun voornaamste functie is het belemmeren van de bewegingsvrijheid van het Oekraïense leger.
Dodental raketaanvallen in Tsjasiv Jar en Charkiv loopt op
Het dodental als gevolg van de raketaanval op een appartementencomplex in het Oekraïense dorp Tsjasiv Jar loopt op. Inmiddels is bekend dat 26 mensen zijn omgekomen door de inslag. Dat zijn negen burgers meer dan aan het begin van de dag bekend was.
Nog steeds is een reddingsteam van 55 mensen op zoek naar tekenen van leven tussen het puin. De aanval van het Russische leger vond afgelopen zaterdagavond plaats. Oekraïens president Zelensky heeft de aanval scherp veroordeeld en beloofde dat de daders ooit berecht zullen worden. Hij verwees naar nazi-misdadigers uit de Tweede Wereldoorlog die "zelfs als ze 90 of 100 jaar oud zijn" nog voor het gerecht worden gebracht.
Ondertussen is ook meer bekend over de gevolgen van de raketaanval in Charkiv die vanochtend plaatsvond. Inmiddels is het aantal doden opgelopen tot zes, onder wie een jongen van 17 jaar. Ook zijn er meer gewonden bijgekomen. Nu staat dat aantal op minstens 31, aanvankelijk werd minimaal 22 gemeld.
Russen willen dat Poetin heerser wordt genoemd
Russen willen dat de Russische president Poetin voortaan heerser (pravitel) wordt genoemd. De titel president zou te westers zijn.
Het voorstel voor het Russische pravitel komt van de Russische Liberaal-Democratische Partij, die liberaal noch democratisch is. Pravitel (dat ook regent en beschermer betekent) zou meer passen bij de status en rol van Poetin, vindt de extremistische en antiwesterse bondgenoot van het Kremlin. De titel president zou eind 18de eeuw in de Verenigde Staten zijn ontstaan en in Rusland nog niet compleet zijn ingeburgerd.
De 69-jarige Poetin keert zich steeds meer af van het Westen, dat hem sanctioneert voor zijn bloedige oorlog tegen Oekraïne.
© AFP — Russisch president Vladimir Poetin. Ruim 7.000 Oekraïense militairen vermist
Sinds het begin van de Russische inval in Oekraïne, 4,5 maanden geleden, worden volgens officiële cijfers ongeveer 7.000 Oekraïense militairen vermist. Onder hen zijn zowel soldaten als grenswachten en agenten van de inlichtingendiensten. Dat heeft de Oekraïense secretaris voor Vermiste Personen, Oleh Kotenko, op de openbare televisie gezegd. Vermoed wordt dat het merendeel van de vermisten door de Russen gevangen wordt gehouden.
Rusland voert sinds eind februari oorlog met buurland Oekraïne. Volgens Moskou werden inmiddels meer dan 6.000 Oekraïners krijgsgevangen genomen. De cijfers kunnen niet onafhankelijk worden geverifieerd.
Oekraïne wil 'miljoenenleger' verzamelen om zuiden te heroveren, zegt minister van Defensie
“We hebben ongeveer 700.000 militairen en als je de nationale garde, de politie en de grenswacht erbij optelt, zijn we met ongeveer een miljoen man”, zei de minister van Defensie. Daarmee wil hij het bezette zuiden van het land terugwinnen op de Russische strijdkrachten. De gebieden rond de Zwarte Zee zijn volgens Reznikov van vitaal belang voor de economie van het land.
De opmerkingen zijn echter “meer een oproep dan een concreet plan”, zegt Joe Inwood van de BBC in Kiev. De opmerkingen van de minister van Defensie komen op een moment dat Rusland vooruitgang boekt bij de inname van grondgebied in de oostelijke Donbas-regio.
Defensieminister Reznikov zei daarnaast dat de wapenleveranties moeten worden versneld. “We hebben meer nodig, snel, om de levens van onze soldaten te redden. Elke dag dat we wachten op houwitsers, kunnen we honderd soldaten verliezen”, zei hij.
Gazprom levert nog minder gas aan Italië
Het Russische gasbedrijf Gazprom draait de gaskraan naar Italië verder dicht. Het Italiaanse energieconcern Eni schrijft maandag in een verklaring ongeveer een derde minder gas uit Rusland te ontvangen. In juli werden de gasleveringen van Gazprom al gehalveerd.
In de laatste dagen leverden de Russen nog 32 miljoen kubieke meter aardgas per dag aan Eni. Maandag kwam er nog maar 21 miljoen kubieke meter binnen. Eni gaf in de verklaring geen reden op voor het verschil.
Italië probeert naarstig zichzelf minder afhankelijk te maken van Russisch gas, maar makkelijk is die opgave niet. Zeker door de huidige hittegolf heeft het land zelf moeite met het opwekken van genoeg stroom. Tegelijkertijd houdt Italië serieus rekening dat Rusland op een gegeven moment alle gastoevoer af te knijpen. Om de winter door te komen wil de Italiaanse regering zo snel mogelijk de gasvoorraad naar negentig procent brengen. Nu bedraagt die zo’n zestig procent.
Aantal Oekraïense vluchtelingen ligt op niveau van voor de oorlog
Het aantal Oekraïense vluchtelingen dat nu de Europese Unie binnenkomt, ligt nu op het niveau van voor de oorlog. Dat zegt Ylva Johansson, de Eurocommissaris voor Binnenlandse Zaken, op een bijeenkomst met de asielministers van de lidstaten in de Tsjechische hoofdstad Praag.
Johansson noemt de situatie aan de Pools-Oekraïne grens nu ‘stabiel’. Volgens de Eurocommissaris komen op dit moment net zo veel Oekraïners de EU binnen als mensen terugkeren. 6 miljoen Oekraïners vluchtten na de uitbraak van de invasie naar de Europese Unie, stelt grensbewaker Frontex. Ruim de helft is inmiddels teruggekeerd.
De Zweedse politicus verwacht dat veel Oekraïense vluchtelingen de komende maanden voor een lastige keuze staan. De start van het nieuwe schooljaar zal veel mensen tot een keuze dwingen: willen zij hun kinderen in de EU onderwijs laten volgen, of in het vertrouwde eigen land?
De Poolse regering maakte zondag bekend 400 duizend Oekraïense nieuwkomers in de scholen te verwachten. Voor 200 duizend kinderen is hun aanvraag al geaccepteerd. Waarschijnlijk zullen de cijfers in andere landen veel lager komen te liggen. Polen is na Tsjechië de EU-lidstaat met het hoogste aantal Oekraïense vluchtelingen per inwoner.
Gouverneur Charkiv: drie doden en 28 gewonden door raketaanval
Door de raketaanval die een appartementencomplex in Charkiv raakte zijn drie mensen omgekomen en 28 burgers gewond geraakt. Dat schrijft de gouverneur van de stad, Oleh Synjehoebov, in een post op Telegram.
Volgens Kyrylo Tymosjenko, een waarnemend vertegenwoordiger van de Oekraïense regering, heeft Rusland tien raketten op het gebouw afgevoerd. Foto’s van onder meer persbureau AFP laten een bouwwerk in puin zien.
© AFP Bewoners nemen afscheid van hun geboortegrond: ‘De Donbas is verloren, welk leger er ook wint’
Het Oekraïense leger lijkt niet opgewassen tegen het Russische geweld in de provincie Donetsk die aan drie kanten wordt ingesloten. Lucratief voor Rusland lijkt het gebied niet meer nu de industrie bijna compleet is vernietigd na acht jaar oorlog.
Ver achter de voorste linies trekt een graafmachine een diepe, donkere kloof door de glooiende velden van de Donbas. De loopgraaf ligt zelfs achter Kramatorsk, Slovjansk en Bachmoet, steden die het Oekraïense leger volledig in handen heeft. Het leger houdt nu al rekening met hun val.
De meeste Donbassers geven hun geboortegrond op, na acht jaar te hebben geleefd in de nabijheid van de oorlog. ‘Bewoners willen weg, ze weten wat er gaat komen’, zegt een vrijwilliger van een evacuatieteam, terwijl hij mensen met tassen naar het enige nog functionerende treinstation begeleidt.
© REUTERS Rusland en Oekraïne boeken geen terreinwinst
Zowel Rusland als Oekraïne boekten dit weekend geen terreinwinst, meldt het Britse ministerie van Defensie op basis van hun inlichtingendiensten. De gemelde gevechten hebben dus niets opgeleverd.
Rusland bombardeerde dit weekend enkele gebouwen in het noorden van de Donetsk-regio. De meest noemenswaardige was een raketaanval die insloeg bij een appartementencomplex in het dorp Tsjasiv Jar. Volgens de laatste update zijn minimaal achttien burgers daarbij omgekomen, maar de zoektocht onder het puin is nog lang niet klaar. Volgens de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, die de aanval scherp heeft veroordeeld, zoekt een reddingsbrigade nog naar ‘tientallen mensen’.
Oekraïne focust zich op de regio Kherson in het zuiden van het land. Volgens de Britse inlichtingendienst voert het Oekraïense leger ‘gelokaliseerde druk’ uit op de pro-Russische bezetters van het gebied. Zondagavond maande de vicepresident van het land, Iryna Veresjtsjoek, op nationale televisie de nog aanwezige inwoners van Kherson de stad te verlaten. Het leger plant een tegenaanval in de stad, zei Veresjtsjoek, en bij een nieuwe slag is het niet voordelig als ‘vrouwen en kinderen’ als ‘menselijk schild’ kunnen worden gebruikt.
Russische raketaanval op Charkiv
Een Russische raket heeft maandagochtend vroeg in de Oekraïense stad Charkiv een appartementencomplex van zes verdiepingen deels verwoest. Of er slachtoffers zijn gevallen is nog niet bekend.
Oekraïense media melden dat reddingswerkzaamheden aan de gang zijn en dat een oudere vrouw levend onder het puin vandaan is gehaald. Volgens de media zijn er in de ochtend in totaal drie explosies gehoord in de stad.
© ANP / EPA — Charkiv, archiefbeeld. Zelensky: Russische moordenaars zullen straf niet ontlopen
Oekraïne zal de verantwoordelijken voor de Russische raketaanval op een flat in de stad Chasiv Yar vinden en voor het gerecht brengen. 'Geen enkele Russische moordenaar zal zijn straf ontlopen', zei de Oekraïense president Volodymyr Zelensky zondagavond in zijn dagelijkse videoboodschap.
Zelensky stond uitgebreid stil bij de aanval op Chasiv Yar, in de oostelijke regio Donetsk. Zeker vijftien mensen kwamen om het leven toen zaterdagavond een Russische raket een flatgebouw verwoestte. Volgens Zelensky liggen er nog tientallen mensen onder het puin. Zes zouden er zijn gered.
'Iedereen die opdracht geeft voor zo'n aanval, iedereen die hem uitvoert, die onze steden en woonwijken onder vuur neemt, die doodt met opzet', aldus de president. Hij verwees naar nazi-misdadigers uit de Tweede Wereldoorlog die 'zelfs als ze 90 of 100 jaar oud zijn' nog voor het gerecht worden gebracht. Hij waarschuwde Russische soldaten ook dat Rusland 'als eerste hen in de steek zal laten, zodra de politieke omstandigheden veranderen'.
Zelensky zei verder dat het Russische offensief in Oekraïne onverminderd doorgaat. Russische vliegtuigen voerden volgens hem zondag 34 luchtaanvallen uit.
© AFP Franse economieminister waarschuwt voor totale afsluiting Russisch gas
Rusland zal waarschijnlijk besluiten totaal geen gas meer te leveren aan Europa. Daarvoor waarschuwt Bruno Le Maire, de Franse minister van Economie en Financiën.
Op een economisch forum in de zuidelijke stad Aix-en-Provence zei Le Maire zondag dat Europa zich serieus moet voorbereiden op een compleet dichte Russische gaskraan. ‘Op dit moment is dat de meest waarschijnlijke optie’, aldus de minister. ‘We moeten erop anticiperen en ons in een slagorde stellen.’
Le Maire vertelde op de bijeenkomst dat de Franse regering nu uitzoekt welke bedrijven prioriteit verdienen bij een eventuele afsluiting van Russisch gas. Als voorbeeld van een onderneming die altijd energietoevoer zou moeten krijgen noemde hij Saint-Gomain, een belangrijke producent van onder meer bouwmaterialen. Een gastekort bij dat bedrijf kan volgens Le Maire grote milieuschade veroorzaken.
De minister zei tegen journalisten dat zo per bedrijf en gebied moet worden gekeken hoe zuiniger met gas kan worden omgegaan.
© REUTERS Russische tennisfederatie claimt Wimbledon-succes Rybakina
De Russische tennisfederatie claimt het succes van Elena Rybakina, de tennisster die zatermiddag onder de vlag van Kazachstan het grandslamtoernooi Wimbledon won. Rybakina is opgeleid in Rusland en kwam tot 2018 uit voor dat land.
‘Uiteindelijk komt ze uit de Russische school’, zei de president van de Russische tennisfederatie Shamil Tarpishchev tegen sportwebsite Championat. ‘Ze speelde lange tijd hier met ons, daarna in Kazachstan.’ Dat maakt Rybakina volgens Tarpishchev ‘ons product’.
Volgens persbureau Associated Press berichten de Russische staatsmedia verschillend over de zege van Rybakina. Enkele benadrukken haar verleden in Rusland, andere noemen haar een ‘vertegenwoordiger van Kazachstan’. De organisatie van Wimbledon liet geen tennissers toe die voor Rusland en Wit-Rusland uitkomen, zoals de Rus Daniil Medvedev, de nummer twee van de wereld bij de mannen.
Haar verleden achtervolgde Rybakina hevig tijdens haar zegetocht op het magische Britse tennisgras. Zelfs na haar overwinning in de finale werd ze bestookt met vragen over de oorlog en de rol van Rusland daarin. Haar mening is duidelijk, liet ze na de kwartfinale weten. ‘Ik wil dat de oorlog zo snel mogelijk eindigt. Vrede, ja’, zei Rybakina.
© ANP / EPA Dodenaantal na raketaanval loopt op naar 15
Het minimale dodenaantal als gevolg van een Russische raketaanval op een flatgebouw in het dorp Tsjasiv Jar in de Donetsk-regio is opgelopen naar vijftien. 24 mensen zouden nog onder het puin kunnen liggen, melden Oekraïense hulpdiensten. De aanval vond zaterdagavond plaats en werd scherp door de Oekraïense regering veroordeeld. Volgens een stafchef van president Volodymyr Zelensky verdient Rusland het label ‘staatssponsor van terrorisme’.
Zelensky roept negen ambassadeurs terug, onder wie omstreden ambassadeur in Berlijn
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft dit weekend negen ambassadeurs teruggeroepen. Hij spreekt van een ‘routine roulatie’ van diplomaten. Opvallend is dat ook de uitgesproken ambassadeur in Berlijn, Andrij Melnyk, op het lijstje staat. De Russische beschietingen gaan intussen door.
Media brengen Melnyks vertrek in verband met omstreden uitlatingen die hij onlangs heeft gedaan in een Duits interview. Daar nam hij het op voor Stepan Bandera, een Oekraïense partizaan, maar ook een antisemiet die verantwoordelijk zou zijn geweest voor de dood van duizenden Joden en Polen in de Tweede Wereldoorlog. Melnyk noemde dat een Russische verdraaiing van de feiten, waarna hij van alle kanten met kritiek werd overstelpt.
© AFP Rusland blokkeert toegang tot Duitse nieuwssite Die Welt
De website van de Duitse krant Die Welt is nog maar beperkt toegankelijk voor Russische burgers. Russische aanklagers hadden gevraagd om de blokkade van de nieuwssite, maar gaven daarvoor geen reden. Moskou beschuldigt het Westen van het verspreiden van desinformatie rond het conflict. Het is voor journalisten onder meer verboden om te spreken van een oorlog in Oekraïne: volgens Moskou gaat het om een ‘speciale militaire operatie’.
Die Welt is niet het enige nieuwsmedium dat niet meer vrij te bezoeken is voor de Russen: ook de websites van de BBC, Voice of America en Deutsche Welle zijn sinds het begin van de oorlog gedeeltelijk of volledig geblokkeerd. De Europese Unie besloot op zijn beurt om de Russische staatsmedia RT en Sputnik te blokkeren wegens het verspreiden van desinformatie.
Gouverneur Donetsk-regio: zes doden en mogelijk dertig onder het puin na raketaanval op flat
Bij een Russische raketaanval op een flatgebouw in het dorp Chasiv Yar in de Donetsk-regio, zijn minstens zes doden gevallen. Dat meldt de gouverneur van het Oost-Oekraïense gebied. Van meer dan dertig mensen wordt gevreesd dat ze onder het puin zijn beland. Er zijn vijf gewonden bevestigd.
De gouverneur meldt nog dat het gelukt is om met twee mensen onder het puin contact te leggen. De reddingswerken worden voortgezet.
De uitspraken zijn niet onafhankelijk te verifiëren. Het Russische ministerie van Defensie berichtte zaterdag wel over beschietingen op Chasiv Yar. Rusland blijft ontkennen dat het in Oekraïne burgerdoelwitten aanvalt. Andriy Yermak, stafchef van de Oekraïense president, had het op Telegram over een "terroristische aanval".
De Russische troepen concentreren zich na de inname van de regio Loehansk nu op de regio Donetsk. De pro-Russische separatisten in het oosten van Oekraïne willen met de hulp van Moskou de volledige Donbas aan de controle van Kiev onttrekken.
© AFP Zelensky ontslaat meerdere ambassadeurs
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky zegt vandaag dat hij verschillende hoge gezanten van Kiev in het buitenland heeft ontslagen, waaronder de uitgesproken ambassadeur van het land in Duitsland. Zelensky kondigde het ontslag aan van Oekraïense ambassadeurs in Duitsland, India, Tsjechië, Noorwegen en Hongarije en zei dat nieuwe kandidaten voor de posities werden voorbereid.
"Deze rotatie is een normaal onderdeel van de diplomatieke praktijk," zei hij in een verklaring. Het was niet duidelijk of de afgezanten nieuwe functies zouden krijgen. Zelensky heeft er bij zijn diplomaten op aangedrongen om internationale steun en militaire hulp voor Oekraïne te werven terwijl de gevechten doorgaan.
Kleine Russische terreinwinst in oosten, volgens Britse inlichtingen
Rusland blijft het gebied rond de stad Slovjansk in de Oost-Oekraïnse Donbas bestoken met artillerie. Dat meldt het Britse ministerie van Defensie op basis van eigen inlichtingen.
De Russen hebben in het oosten van het land de laatste dagen waarschijnlijk wat kleine terreinwinst geboekt. Vanuit de bezette stad Izium wordt aanhoudend in de richting van een belangrijke weg gevuurd: de E40. De Britten denken dat de Russen deze autoweg in handen willen krijgen om hun opmars in de Donbas te vergemakkelijken.
Kiev ontslaat ambassadeur in Duitsland na beschuldigingen over bagatellisering Holocaust
© Michael Kappeler/dpa — Andrij Melnyk. De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft de Oekraïense ambassadeur in Duitsland, Andrij Melnyk, ontslagen. De diplomaat kreeg onlangs kritiek vanwege uitspraken over de Oekraïense nationalist en antisemiet Stepan Bandera.
Bandera was de leider van de radicale vleugel van de Organisatie van Oekraïense Nationalisten (OUN) tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij wordt in West-Oekraïne door velen beschouwd als een nationale held van het verzet tegen de Sovjet-Unie op het eind van de Tweede Wereldoorlog, door andere Oekraïners wordt hij gezien als een collaborateur met de nazi's. Na de oorlog trok hij naar Duitsland. Hij werd bij verstek ter dood veroordeeld in de Sovjet-Unie en vermoord door een KGB-agent in München in 1959.
Melnyk, die ook bekendstaat voor zijn hevige kritiek op de Duitse reactie op de oorlog in Oekraïne, had Bandera verdedigd in een interview met een Duitse journalist en verklaarde dat hij "geen massamoordenaar van Joden en Polen" was. Volgens Melnyk werd de figuur van Bandera opzettelijk in diskrediet gebracht door de Sovjet-Unie.
Daarop kreeg Melnyk veel kritiek, onder meer van de Israëlische ambassade. Die beschuldigde hem ervan historische feiten te verdraaien, de Holocaust te bagatelliseren en degenen die door Bandera zijn vermoord te beledigen.
Volgens de Duitse media circuleerden enkele dagen geleden al geruchten dat Melnyk nog dit jaar zou terugkeren naar Kiev en aan de slag zou gaan op het ministerie van Buitenlandse Zaken. Volgens "Bild" wordt Melnyk mogelijk viceminister van Buitenlandse Zaken.
Volgens het decreet worden ook de Oekraïense ambassadeurs in Noorwegen, Tsjechië, Hongarije en India ontslagen. Een reden werd niet meegedeeld.
Verenigde Staten beloven nog eens 368 miljoen dollar humanitaire hulp aan Oekraïne
De Verenigde Staten beloven nog eens 368 miljoen dollar (361 miljoen euro) aan humanitaire hulp aan Oekraïne. Dat heeft minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken zaterdag gemeld.
"Vandaag kan ik aankondigen dat de Verenigde Staten bijna 368 miljoen dollar aan extra steun zullen leveren, waaronder voedsel, veilig drinkwater, cash geld, gezondheidszorg, onderdak, en steun aan de coördinatie tussen de humanitaire orgnaisaties die zoveel belangrijk werk ter plaatse doen", aldus Blinken in een mededeling na de bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Zaken van de G20 in Bali. De minister riep de Russische president Vladimir Poetin ook op om zo snel mogelijk de oorlog te stoppen.
De VS hebben al meer dan 1,28 miljard dollar aan humanitaire hulp beloofd sinds Rusland op 24 februari Oekraïne binnenviel.
Russen bombarderen geboortestad Zelensky na diens bezoek
Russische troepen hebben vanochtend woonwijken beschoten in Krivi Rih, de Oekraïense stad waar president Zelensky geboren is. De president had er gisteren een bezoek gebracht en ging ook langs bij de frontlinie, enkele tientallen kilometers verderop.
Tien raketten met clustermunitie werden afgevuurd op het centraal gelegen industriestadje vanop hoogstwaarschijnlijk een afstand van meer dan 70 kilometer, zei de lokale legercommandant. Twee mensen kwamen om en drie anderen raakten gewond door granaatscherven.
Oostwaarts in de regio Donetsk werd een Russische poging om het gebied rond de Vuhlehirska-energiecentrale te bestormen afgeweerd, liet de generale staf van het Oekraïense leger weten. Russische eenheden zetten hun offensief voort ten westen van Lysytsjansk, de laatste stad in de oostelijke regio Loehansk die Oekraïne een week geleden moest opgeven. Moskou lijkt zijn aanval te concentreren op de steden Sivers, Slovjansk en Kramatorsk in Donetsk.
Het Russische leger beweerde in het zuiden van het land een Oekraïense straaljager te hebben neergehaald. Ook zou een Amerikaanse wapenopslagplaats nabij Chasov Yar in Donetsk zijn geraakt.
Duitse industrie voorziet ‘ramp’ als Rusland gaskraan na onderhoud niet opendraait
Volgens de Duitse Industrie- en Handelskamer (DIHK) zou het volledig dichtdraaien van de Russische gastoevoer een zware recessie kunnen veroorzaken voor de grootste economie van Europa.
Er is aanleiding voor deze zorgen: maandag gaat de gaspijplijn Nord Stream 1, die loopt van Rusland naar Duitsland via de Oostzee, tijdelijk dicht vanwege jaarlijks onderhoud. De vrees bestaat dat Rusland de gaskraan na het onderhoud niet meer opendraait.
DIHK-president Peter Adrian voorziet in dat scenario een "ramp". Een gasstop kan volgens hem leiden tot een economische krimp van 10 procent of meer in de winterperiode, doordat Duitse bedrijven hun activiteiten stil moeten leggen. Nieuwe terminals voor vloeibaar gemaakt aardgas (lng) zijn niet op tijd klaar om het wegvallen van Russisch gas op te vangen, zegt hij.
Rusland had de gastoevoer via de pijplijn al met 60 procent verminderd. Naar eigen zeggen is dit gebeurd in verband met technische problemen, maar Duitsland denkt dat Rusland druk probeert uit te oefenen vanwege de Westerse steun voor Oekraïne.
Eerste Oekraïense militairen beginnen aan training in Engeland
De eerste duizenden Oekraïense soldaten zijn in Engeland begonnen aan een speciaal trainingsprogramma dat de Britten aanbieden vanwege de oorlog in Oekraïne. Met de kennis die ze opdoen, moeten ze kunnen meevechten tegen het Russische leger.
De Oekraïense soldaten zijn vrijwilligers zonder militaire ervaring. Hun korte training is gebaseerd op de basistraining voor Britse soldaten en bestaat uit lessen over onder meer omgang met wapens, eerste hulp tijdens gevechten, patrouilletechnieken en oorlogswetgeving. De Britten kunnen elke 120 dagen tot wel 10.000 Oekraïners trainen.
Het Verenigd Koninkrijk kwam in 2015 ook al met een trainingsprogramma voor Oekraïense soldaten, in een reactie op de Russische annexatie van het Oekraïense schiereiland de Krim. Meer dan 22.000 soldaten hebben het programma doorlopen. Dat eindigde toen de oorlog in Oekraïne op 24 februari begon. Dagelijks sterven nu tot tweehonderd Oekraïense soldaten.
© Photo News Rusland zet bombardementen in Donetsk verder: 'Volledige frontlijn onophoudelijk beschoten'
Het Russische leger zet zijn bombardementen in Donetsk, in het oosten van Oekraïne, onverminderd verder. Dat zegt gouverneur Pavlo Kyrylenko.
"De volledige frontlijn wordt onophoudelijk beschoten", aldus Kyrylenko. "Ze houden niet op met schieten in de richting van Donetsk", voegde de gouverneur van de oostelijke regio toe op de berichtendienst Telegram. "Bachmoet wordt beschoten. Slovjansk wordt dag en nacht beschoten, Kramatorsk..." Gisteren meldde Kyrylenko dat bij de beschietingen in 24 uur tijd zes mensen het leven lieten en 21 mensen gewond raakten.
In Charkiv, een regio in het noordoosten van Oekraïne, kostten Russische bombardementen op 24 uur tijd aan vier burgers het leven. Negen burgers raakten gewond, meldde gouverneur Oleg Sinegoebov.
VS: Oekraïne heeft Amerikaans raketsysteem niet gebruikt op Russisch grondgebied
De VS weerspreken een claim van Rusland dat Oekraïne het Amerikaanse Himars-raketsysteem zou hebben gebruikt om Russisch grondgebied aan te vallen. "Deze beweringen zijn onjuist", aldus een anonieme woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Defensie tegenover persbureau Reuters. "Oekraïne gebuikt het systeem om de strijd in eigen land te voeren, en doet dat op een effectieve manier."
Himars staat voor High Mobility Artillery Rocket Systems, en is een modern en krachtig raketsysteem dat in korte tijd met grote precisie een regen van raketten laat neerdalen. Het werd door Kiev onder andere gebruikt om Russische commandoposten onder vuur te nemen om de bevelvoering van de Russen te ontregelen. "De Oekraïners selecteren systematisch doelen en weten ze vervolgens nauwkeurig te raken om zo de Russische capaciteit te verminderen", aldus een hoge Amerikaanse militaire functionaris eerder deze week.
De Amerikanen zijn ongeveer een maand geleden begonnen met het leveren van de Himars-systemen, nadat Kiev had beloofd er geen aanvallen op Russisch grondgebied mee uit te zullen voeren. Washington vreest verdere escalatie van het conflict als dat gebeurt.
De Amerikaanse president Biden heeft vandaag nog eens vier Himars aan Oekraïne beloofd. Ze maken deel uit van een nieuw wapenpakket ter waarde van maximaal 400 miljoen dollar (393,4 miljoen euro). Het totaal aantal Himars dat Oekraïne van de VS heeft gekregen komt daarmee uit op 12. Het nieuwe pakket bevat onder andere ook nauwkeurige munitie voor houwitser-artilleriesystemen.
© AFP — Een Himars-raketsysteem tijdens een oefening in Marokko. G20 eist dat Rusland graanblokkades in Oekraïne opheft
De G20 eist dat Rusland de blokkade van Oekraïense graanexporten in de Zwarte Zee opheft. Op de tweedaagse conferentie van de G20-landen in Indonesië hebben de deelnemende buitenlandministers daarover overeenstemming bereikt, aldus een aanwezige Westerse diplomaat tegenover persbureau Reuters.
"Hopelijk ziet Rusland nu in hoe breed de consensus is over de noodzaak om snel voortgang te maken bij het oplossen van de graancrisis", aldus de diplomaat. Of de G20-bijeenkomst daadwerkelijk tot veranderingen zal leiden valt nog te bezien, voegde hij daaraan toe.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov zou de bijeenkomsten minstens tweemaal vroegtijdig hebben verlaten, zegt een andere diplomaat tegenover AP: eenmaal toen zijn Duitse ambtsgenoot Annalena Baerbock aan het woord kwam tijdens de openingssessie, en eenmaal vlak voor een videotoespraak van de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Kuleba.
Rusland heeft geen officiële reden voor het weglopen van Lavrov gegeven, maar Lavrov uitte eerder wel kritiek op de aanwezige Westerse delegaties. "Vanaf het moment dat zij praten, beginnen ze koortsachtig kritiek te leveren op Rusland over de situatie in Oekraïne, en noemen ze ons agressors en bezetters."
© ANP / EPA — Russisch minister van Buitenlandse Zaken Lavrov op de G20-conferentie. Russische inflatie koelt af naar laagste niveau sinds invasie
De Russische inflatie is in juni uitgekomen op het laagste niveau sinds de inval in Oekraïne eind februari. Het leven in Rusland werd vorige maand in doorsnee 15,9 procent duurder op jaarbasis. Dat was een maand eerder nog 17,1 procent.
De inflatievooruitzichten voor Rusland zijn flink anders geworden in vergelijking met een paar maanden terug. Dat komt vooral door de instroom van oliedollars die mede een historische opleving van de roebel heeft veroorzaakt. Ook andere ingrepen door Moskou om de munt te ondersteunen droegen bij aan de rally van de roebel die in juni 15 procent aan waarde won.
De mindere kooplust onder Russen leidt er ook toe dat de prijzen minder hard stijgen. Russen denken vanwege de onzekerheden wel twee keer na alvorens een grote aankoop te doen. De mate waarin Russen momenteel de portemonnee trekken is gelijk aan het dieptepunt in de coronacrisis. Eerder stegen de prijzen juist fors door de sancties die tegen Rusland zijn ingesteld. Daardoor raakten handelsstromen verstoord en ontstonden tekorten aan bepaalde producten.
De inflatie in Oekraïne heeft daarentegen het hoogste niveau in zes jaar tijd bereikt. Het leven in Oekraïne is gemiddeld 21 procent duurder geworden, als gevolg van belemmeringen in voedsel- en brandstoflevering.
Poetin: sancties kunnen ‘catastrofale’ gevolgen hebben voor wereldwijde energiemarkt
De westerse sancties tegen Rusland kunnen leiden tot een "catastrofe" voor de Europese energiemarkt. Die waarschuwing uitte Russisch president Poetin tijdens een op de Russische staatstelevisie uitgezonden vergadering met hoge ambtenaren. "We weten dat de Europeanen proberen de Russische energiebronnen te vervangen", aldus Poetin. "Maar wij verwachten dat het resultaat van zulke maatregelen zal zijn dat de gasprijzen op de spotmarkt zullen stijgen, en energie voor de eindgebruikers duurder zal worden."
"Dit alles laat zien dat sancties tegen Rusland meer schade aanrichten bij de landen die ze instellen dan bij Rusland zelf", ging de Russische leider verder. "Verdere sancties kunnen leiden tot nog ernstigere − zonder te overdrijven zelfs catastrofale − gevolgen voor de wereldwijde energiemarkt."
Moskous gemeenteraadslid krijgt zeven jaar cel voor kritiek op Russische inval
Aleksej Gorinov, een gemeenteraadslid uit de Russische hoofdstad Moskou, is vrijdag veroordeeld tot zeven jaar gevangenisstraf in een strafkolonie voor het bekritiseren van de Russische inval in Oekraïne.
Volgens rechter Olesia Mendelejeva had de 60-jarige beklaagde "duidelijke leugens" verspreid over het Russische leger. Hij zou daarvoor zijn officiële functie misbruikt hebben en gehandeld hebben in een georganiseerde groep, die gedreven is door "politieke haat". De man kan volgens de rechter "onmogelijk vrijkomen zonder een beperking van zijn vrijheid".
De veroordeling kadert binnen het breder repressiebeleid in Rusland, dat alle kritiek op de oorlog in Oekraïne wil bestraffen. Sinds de inval van de Russische troepen op 24 februari, hebben de autoriteiten een reeks wetten ingevoerd om publieke veroordelingen van die inval zwaar te bestraffen. Zo heerst er bijvoorbeeld een streng verbod op het gebruik van de woorden "oorlog" en "invasie".
© AFP — Gemeenteraadslid Aleksej Gorinov, in de beklaagdenbank, toont de tekst 'Hebben jullie deze oorlog nog nodig?'. Russische McDonald's dreigt zonder frieten te vallen door sancties
Vkoesno & Totsjka, de keten die in juni alle restaurants van Mcdonald's in Rusland heeft overgenomen, kampt met een groeiend tekort aan frieten door de westerse sancties. Dat meldt de zakennieuwssite RBK.
De eerste restaurants van het merk openden de deuren op 12 juni. Ze trokken tal van nostalgische klanten van McDonald's, dat zijn 850 vestigingen in het land voorgoed sloot in mei.
"In bepaalde restaurants van Vkoesno & Tosjka ('Lekker, punt uit', red.) zullen er geen frieten meer zijn", citeert RBK de persdienst van de Russische groep. Volgens de verklaring was de oogst van frietaardappelen in Rusland in 2021 slecht, wat tot een tekort heeft geleid, en "is de import vanuit het buitenland onmogelijk geworden" vanwege de westerse sancties tegen Moskou.
© AFP — Een werknemer bij het nieuwe logo van de Russische McDonald's. Zelensky reist naar frontgebied om soldaten te eren
Oekraïens president Zelensky is 4,5 maanden na het begin van de oorlog opnieuw afgereisd naar een gebied dichtbij de frontlinie. In de regio Dnipropetrovsk reikte hij medailles uit aan soldaten die enkele weken geleden tijdens de belegering van Marioepol uit de zwaar bevochten stad zouden zijn ontsnapt. Dat heeft het presidentieel bureau bekendgemaakt.
Het staatshoofd informeerde zich in zijn geboortestad Kryvy Rih ook over de huidige situatie in de zuidoostelijke Oekraïense regio. De frontlinie ligt op ongeveer 35 kilometer van de industriestad. Voor de oorlog telde Kryvy Rih iets meer dan 600.000 inwoners.
© ANP / EPA — President Zelensky reikt medailles uit aan Oekraïense soldaten in Dnipropetrovsk. Nieuwe pijpleiding tussen Griekenland en Bulgarije in gebruik
Een nieuwe pijpleiding tussen Griekenland en Bulgarije is geopend. Hierdoor is Bulgarije verbonden aan de Trans-Adriatische pijplijn tussen Azerbeidjan en Zuid-Europa. Het is een ontzettend belangrijke verbinding voor Bulgarije, omdat Rusland eerder heeft aangekondigd geen gas meer te leveren aan het land.
"Het antwoord op deze chantage is samenwerking in de vorm van de nieuwe energiebrug", zei Grieks premier Kyriakos Mitsotakis. Zijn Bulgaarse ambtgenoot Kiril Petkov voegde daaraan toe dat de pijpleiding "een einde zal maken aan het Russische monopolie".
Athene had het buurland de afgelopen maanden al gesteund met aardgas uit een grote terminal voor vloeibaar gemaakt gas in de buurt van Athene. Nu moet jaarlijks tot 3 miljard kubieke meter aardgas door de nieuwe pijpleiding stromen. Het project werd gefinancierd door de Europese Unie, maar er kwam ook geld uit Griekenland en Bulgarije.
Naast de nieuwe pijpleiding bouwen de landen ook een drijvende terminal voor vloeibaar gemaakt aardgas voor de kust van de Griekse havenstad Alexandroupolis. Van daaruit moeten vanaf 2023 andere staten in Zuidoost-Europa van gas worden voorzien. De terminal kan ongeveer 5,5 miljard kubieke meter aardgas per jaar verwerken. Vanuit Alexandroupolis zou de grondstof zelfs door de nieuwe pijpleiding via Bulgarije naar Midden-Europa kunnen worden vervoerd.
© AFP — Premier Kyriakos Mitsotakis en zijn Bulgaarse ambtsgenoot Kiril Petkov huldigen de nieuwe pijpleiding in. Zelensky: met geluk en wapenleveringen van partners kan invasie eind dit jaar afgelopen zijn
De inval van Rusland in Oekraïne kan tegen het einde van dit jaar afgelopen zijn. Daarvoor moeten de leveringen van krachtige wapens vanuit het Westen door blijven gaan, en het land heeft een beetje geluk nodig. Dat zei president Zelensky vrijdag in een interview met de Amerikaanse nieuwszender CNN. ‘Als we sterk zijn kunnen we een moment afdwingen waarop Rusland wel naar de onderhandelingstafel moet komen.’
Zelensky maakte niet duidelijk waarover precies onderhandeld zou moeten worden. Het is de vraag wat zowel Rusland als Oekraïne zien als acceptabele omstandigheden om tot onderhandelingen te komen, laat staan om tot een wapenstilstand of vrede te komen.
Duitsland weigert tweehonderd pantserwagens aan Oekraïne te leveren
De Duitse regering, die al wordt bekritiseerd omdat het te weinig zware wapens aan Oekraïne zou leveren, weigert tweehonderd Fuchs-pantserwagens aan Kiev te geven. De oppositie van CDU/CSU had de regering hiertoe opgeroepen. Volgens de regering heeft het Duitse leger de pantserwagens zelf hard nodig om het land te verdedigen.
‘Wij steunen Oekraïne met alles wat mogelijk en verantwoord is’, aldus SPD-minister van Defensie Christine Lambrecht. ‘Maar we moeten ervoor zorgen dat Duitsland zichzelf kan verdedigen. Het is daarom onverantwoord om de Bundeswehr te plunderen, zeker in deze tijden.’
Gouverneur waarschuwt voor humanitaire ramp in Severodonetsk
Gouverneur Serhi Hajdaj waarschuwt voor een humanitaire ramp in de door Rusland ingenomen stad Severodonetsk. Volgens Hajdaj is rond de 80 procent van de woongebouwen in de stad verwoest. Ook zouden Russische soldaten de huizen van bewoners plunderen.
In en rondom Severodonetsk hebben Russische en Oekraïense troepen hevige gevechten gevoerd. Het was, naast Lysytsjansk, de laatste stad in de Loehanskregio in Oekraïense handen.
© AFP Britten zeggen dat Russen in Donetsk mogelijk pauze hebben ingelast
De Russische grondtroepen hebben waarschijnlijk een pauze ingelast voor ze opnieuw in de aanval gaan in de regio Donetsk. Dit zei het Britse ministerie van Defensie vrijdag op basis van informatie van de inlichtingendiensten in een dagelijkse update over de oorlog. De pauze is bedoeld om de Russische troepen opnieuw te bevoorraden.
Berichten over een gevechtspauze doen al de ronde sinds de Russen onlangs Lysytsjansk innamen. Dit was de laatste stad in de regio Loehansk die het Oekraïense leger nog in handen had. Het Russische leger wil nu de Donetsk-regio innemen. Als het hierin slaagt, heeft Moskou de hele Donbas veroverd.
Volgens de Britten maakt het Russische leger zich nu op om op te rukken richting de stad Siversk. Zij bevinden zich nu op zo’n acht kilometer van deze stad. Eenheden verzamelen zich bij de frontlijn om de aanval te openen op Siversk. Daarna willen ze het vizier richten op het gebied met de belangrijke steden Slovjansk en Kramatorsk. De Russen hebben nu iets meer dan de helft van de regio Donetsk in handen.
Zelensky: verovering Slangeneiland is waarschuwing voor Rusland
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft gezegd dat de verovering van Slangeneiland een waarschuwing voor Rusland is. Zelensky, die sprak na een felle toespraak van de Russische president Vladimir Poetin, zei dat de verovering van het strategische eilandje laat zien dat Oekraïne niet kan worden verslagen.
‘Laat elke Russische kapitein, aan boord van een schip of een vliegtuig, de Oekraïense vlag op Slangeneiland zien en laat hem weten dat ons land niet zal worden gebroken’, aldus Zelensky in zijn dagelijkse toespraak tot de bevolking.
Het Russische leger besloot zich vorige week plotseling terug te trekken van het eilandje in de Zwarte Zee, na aanhoudende Oekraïense beschietingen. Rusland veroverde Slangeneiland, dat de vaarroutes naar de havenstad Odesa beheerst, direct na het begin van de invasie. Het Oekraïense leger heeft de vlag weer gehesen op het eiland. Rusland reageerde hierop deze week met een luchtaanval.
Voor Zelensky sprak, zei Poetin in een dreigende toespraak dat het Russische leger desnoods zal doorvechten tot de laatste Oekraïner is verslagen. ‘Wij hebben zo vaak gehoord dat het Westen tegen ons wil vechten tot de laatste Oekraïner’, aldus Poetin in een toespraak tot parlementaire leiders over de oorlog. ‘Dit is een tragedie voor het Oekraïense volk, maar het lijkt erop dat het in deze richting gaat.’
Ook waarschuwde hij dat het Russische leger pas net is begonnen in Oekraïne en dat de Russen nog veel meer in petto hebben voor het land.
Russische buitenlandminister Lavrov verlaat G20 vroegtijdig
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov verlaat de tweedaagse conferentie van buitenlandministers van de G20-landen in Indonesië voortijdig. Hij gaat niet naar sessies die zijn gepland voor vrijdagmiddag, en slaat eveneens het officiële diner op vrijdagavond over, heeft zijn ministerie bevestigd.
© Reporters / DPA ‘Lavrov houdt nog steeds bilaterale gesprekken, waarna hij de pers te woord zal staan en zal vertrekken’, aldus het Russische ministerie. Lavrov verliet de vergaderzaal volgens bronnen in de delegatie direct na het houden van een toespraak.
Waarom Lavrov besloot eerder te vertrekken, is niet geheel duidelijk. De Russische minister hekelde vrijdag de benadering van westerse landen bij de G20. ‘Onze westerse partners proberen gesprekken over mondiale economische problemen te vermijden. Vanaf het moment dat zij praten, beginnen ze koortsachtig kritiek te leveren op Rusland over de situatie in Oekraïne, en noemen ze ons agressors en bezetters.’
Gastland en de huidige voorzitter van de G20 Indonesië gaf eerder geen gehoor aan oproepen van westerse mogendheden om Rusland uit te zonderen van de bijeenkomst op Bali, als een reactie op de oorlog in Oekraïne. Volgens Jakarta is de G20 een financieel-economisch overlegorgaan en geen plek voor het beslechten van internationale politieke conflicten.
Doden en gewonden bij meerdere Russische aanvallen in Oost-Oekraïne
Door Russische beschietingen in het oosten van Oekraïne zijn donderdag verschillende mensen gedood en gewond geraakt, melden de Oekraïense autoriteiten. Drie mensen kwamen om in de regio Charkiv, vijf anderen raakten gewond. 'De vijand is stiekem en richt zich op woonwijken en de civiele infrastructuur', zei een regionale commandant.
In Kramatorsk en Avdiivka in de Oost-Oekraïense regio Donetsk stierven twee mensen en raakten volgens de autoriteiten acht mensen gewond. De regionale gouverneur Pavlo Kirilenko zei dat de Russen alleen burgerdoelen hebben getroffen. Volgens pro-Russische separatisten in Donetsk zijn tijdens Oekraïense aanvallen een dode en elf gewonden gevallen. Alle berichten kunnen niet onafhankelijk worden geverifieerd.
Moskou focust zich nu op de oostelijke Donbas-regio en heeft zich de afgelopen dagen vooral gericht op de regio Donetsk, nu Loehansk bijna geheel in Russische handen is. Gouverneur Sergej Gaidai van Loehansk zegt dat de gevechten daar in de buitenste districten echter voortduren, zelfs na de recente val van de laatste grote stad (Lisitsjansk) in de regio.
Poetin: ‘We zijn in Oekraïne nog maar net begonnen’
President Poetin heeft vandaag een speech gehouden voor de leden van de Doema en de Federatieve Vergadering van de Russische Federatie. Hierin stelde hij dat de vooruitzichten voor onderhandelingen met het Westen steeds negatiever worden naarmate het conflict in Oekraïne voortduurt. "Vandaag hoorden we dat ze ons willen verslaan op het slagveld. Wat zal ik zeggen: laat het ze maar proberen."
Poetin beschuldigde de Westerse landen er tevens van dat zij oorlog voeren tegen de Russische economie door middel van sancties en toenemende wapensteun aan Oekraïne. "Iedereen moet weten dat we nog maar net begonnen zijn in Oekraïne", stelde de president.
"Tegelijkertijd zullen we de mogelijkheid tot vredesoverleg niet verwerpen. Maar degenen die overleg nu weigeren moeten weten dat hoe langer dit duurt, hoe moeilijker het wordt om met ons te onderhandelen." Dit statement was Poetins eerste referentie aan diplomatie na weken van herhaalde berichten uit Moskou waarin gesteld werd dat overleg met Kiev volledig stillag.
© AP — Russisch president Vladimir Poetin. Drie doden en vijf gewonden na raketaanval op Charkiv
Bij een raketaanval op Charkiv zijn vandaag drie mensen om het leven gekomen en vijf mensen gewond geraakt. Russische troepen hebben raketten afgevuurd op de noordoostelijke Nemysjljan-regio van Charkiv, aldus de regionale gouverneur Oleh Synjehoebov.
Alle doden en gewonden zijn burgers, zo stelt Synjehoebov. Rusland ontkent tot op heden aanvallen op burgerdoelen te hebben uitgevoerd.
© AFP — Een Oekraïense militair onderzoekt de krater van een ingeslagen raket op het terrein van een kostschool voor visueel beperkte kinderen in Charkiv. Stand van zaken
Goedenavond, dit zijn de meest recente ontwikkelingen in de oorlog in Oekraïne:
• Rusland zegt Slangeneiland te hebben gebombardeerd op de dag dat de Oekraïense vlag er voor het eerst werd gehesen sinds het eiland weer is overgenomen door Oekraïne.
• Een Russische raket heeft een onbemande Moldaafse dieseltanker geraakt in de Zwarte Zee, aldus de Oekraïense strijdmachten. Zij noemen het ronddobberende schip een "ecologische bom".
• Voor het eerst in 133 dagen oorlog claimt Rusland geen nieuwe territoriale veroveringen.
• President Zelensky heeft vertrouwen dat het ontslag van Brits premier Johnson niet zal leiden tot verminderde steun voor Oekraïne. Toch betreurt hij het vertrek van Johnson.
• Uit Rusland komt de omgekeerde reactie. "Hij mag ons niet, en wij mogen hem ook niet", zei een woordvoerder van president Poetin vandaag.
• De Belgische ambassade in Kiev heropent de deuren op maandag 11 juli. Volgens premier De Croo is het een belangrijk signaal dat België aan de zijde van Oekraïne blijft staan.
Wilt u helemaal mee zijn met het nieuws van de dag? Schrijf u dan in op onze nieuwsbrief:
Oekraïne verwacht dat Britse steun aanhoudt na aftreden Johnson
Oekraïne verwacht dat de Britse steun aan het land blijft aanhouden, ook na het aftreden van premier Boris Johnson. Het land betreurt de aftreding van Johnson wel, zo laat Zelensky via zijn woordvoerders weten in een officieel statement.
"We hebben het nieuws met verdriet aangehoord. Niet alleen ik, maar de hele Oekraïense samenleving leeft met je mee", zei Zelensky toen de twee leiders elkaar telefonisch spraken. "We twijfelen er niet aan dat de steun van Groot-Brittannië zal blijven aanhouden, maar jouw persoonlijke leiderschap en charisma maakten het speciaal."
Belgische ambassade in Kiev heropent op 11 juli
Op maandag 11 juli opent de Belgische ambassade in Kiev opnieuw de deuren. Volgens premier Alexander De Croo is het belangrijk dat ons land opnieuw een vertegenwoordiging ter plaatse kan hebben, maar is het ook een belangrijk signaal dat België aan de zijde van Oekraïens president Zelensky en zijn regering blijft staan.
Er werden maatregelen genomen om de veiligheid van de teams ter plaatse te garanderen. "Het is natuurlijk een serieuze uitdaging, maar op dit ogenblik is er alles aan gedaan om te zorgen voor de juiste omkadering en context zodat we op een serieuze manier kunnen werken", zegt ambassadeur Peter Van De Velde.
De ambassade zal in eerste instantie haar activiteiten toespitsen op de diplomatieke diensten en op de contacten met de Oekraïense autoriteiten. De consulaire diensten voor Belgen blijven tot nader order bij de Belgische ambassade in Polen. Er verblijven momenteel nog 73 Belgen in Oekraïne.
Russische raket raakt onbemande dieseltanker in de Zwarte Zee
Een Russische raket heeft een onbemande Moldaafse dieseltanker geraakt in de Zwarte Zee, aldus de Oekraïense strijdmachten. Zij noemen het ronddobberende schip een "ecologische bom", omdat de lichtontvlambare inhoud van het schip grote ecologische schade kan aanrichten. Oekraïne verwacht dat de brandstof intussen in lichterlaaie zal staan.
Het schip is al eerder geraakt door een Russische raket aan het begin van de invasie, waarna de bemanning de tanker heeft verlaten. Destijds had het schip 500 ton diesel aan boord volgens Oekraïne, hoeveel daarvan over is na de eerste raketinslag is onduidelijk.
Kremlin hoopt op 'professionelere mensen' aan het roer in Verenigd Koninkrijk
Nog voor er een officiële aankondiging is uit Londen over het vertrek van premier Boris Johnson, laat het Kremlin al weten dat het hoopt dat er "professionelere mensen" aan de macht komen in het Verenigd Koninkrijk. Presidentieel woordvoerder Dmitri Peskov gaf nog mee dat Johnson "niet veel van ons houdt, en wij ook niet van hem".
De woordvoerster van het Russisch ministerie van Buitenlandse Zaken, Maria Zacharova, ziet in de situatie die zich dezer dagen in Londen ontvouwt een bewijs dat "de liberale regimes zich in een diepe politieke, ideologische en economische crisis bevinden".
Het recentste nieuws over de crisis van Boris Johnson leest u in onze liveblog.
Rusland bombardeert Slangeneiland op dag dat Oekraïense vlag er weer wappert
Het Russische leger zegt het Oekraïense Slangeneiland te hebben gebombardeerd op de dag dat de Oekraïense vlag ceremonieel zou worden gehesen. Dat gebeurde na het bombardement alsnog deze ochtend. De vlag werd voor het eerst gehesen sinds het eiland weer is overgenomen door Oekraïne.
"Een deel van de Oekraïense afdeling op het eiland is verwoest", aldus het Russische ministerie van Defensie in een verklaring na het bombardement. Rusland zei dat het eiland vorige week werd verlaten, als teken van goede wil om weer graan de Zwarte Zee op te laten. Oekraïne claimde het eiland te hebben veroverd door aanhoudende aanvallen.
Slangeneiland ligt net buiten de kust, ten zuiden van Odessa. Door de ligging kan het land dat het eiland in handen heeft de toegang tot de grootste havensteden van Oekraïne controleren.
Stand van zaken
Goedemiddag, dit zijn de meest recente ontwikkelingen in de oorlog in Oekraïne:
• Rusland zegt Slangeneiland te hebben gebombardeerd op de dag dat de Oekraïense vlag werd gehesen. De vlag werd voor het eerst gehesen sinds het eiland weer is overgenomen door Oekraïne
• Het Russische vrachtschip Zhibek Zholy mag na enkele dagen weer uitvaren uit de Turkse havenstad Karasu. Volgens Kiev vervoert het schip 7.000 ton gestolen graan
• Voor het eerst in 133 dagen oorlog claimt Rusland geen nieuwe territoriale veroveringen. Dat concludeerde het Amerikaanse Institute of War Studies (ISW) vandaag
Wilt u mee zijn met het belangrijkste nieuws over de oorlog in Oekraïne? Hieronder kunt u zich inschrijven op onze nieuwsbrief. Zo hoeft u niets te missen:
Russisch schip vol gestolen graan mag weer uitvaren, Kiev woest
Het Russische vrachtschip Zhibek Zholy mag na enkele dagen weer uitvaren uit de Turkse havenstad Karasu. Dat tot grote woede van het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken. Kiev meent dat het schip 7.000 ton gestolen graan vervoert uit bezet Oekraïens gebied.
"Wij betreuren het dat het Russische schip Zhibek Zholy, dat vol zat met gestolen Oekraïens graan, de haven van Karasu mocht verlaten ondanks crimineel bewijsmateriaal dat aan de Turkse autoriteiten is voorgelegd", schreef Oleg Nikolenko, woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken, op Twitter. Kiev roept de Turkse ambassadeur nu op het matje om "deze onaanvaardbare situatie" op te helderen.
© AFP — Het vrachtschip Zhibek Zholy dat even voor de Turkse kust lag. Rusland claimt voor het eerst in 133 dagen geen territoriale veroveringen
Voor het eerst in 133 dagen oorlog claimt Rusland geen nieuwe territoriale veroveringen. Dat concludeerde het Amerikaanse Institute of War Studies (ISW) vandaag.
Rusland heeft een ‘operationele pauze’ ingelast, omdat de troepen die in de felbevochten Loehanskregio zijn ingezet volgens president Vladimir Poetin tijd nodig hebben om te herstellen en te hergroeperen. Op 3 juli werd de laatste stad in Oekraïense handen in de regio, Lysytsjansk, definitief door deze troepen overgenomen. Een klap in het gezicht van de Oekraïense verdedigers, en voor de Russen het einde van een slepende strijd in het gebied.
Dat de Russische opmars op korte termijn wordt ingeperkt, betekent niet dat de strijdmachten zich helemaal gedeisd houden. Het ISW verwacht kleinschalige militaire operaties langs het front.
VN: 'Voedsel- en energiecrisis heeft grotere impact op armoede dan coronapandemie'
De huidige globale crisis, versterkt door de oorlog in Oekraïne, heeft een veel grotere impact op de wereldwijde armoede dan de coronapandemie. Zo waarschuwt het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties (UNDP) op basis van een nieuw onderzoeksrapport. De effecten van de stijgende voedsel- en energieprijzen zijn vooral voelbaar in ontwikkelingslanden, waar het aantal personen in armoede de afgelopen drie maanden steeg met 71 miljoen.
Het Ontwikkelingsprogramma onderzocht de effecten van de huidige crisis in 159 landen. Vooral in delen van de Balkan en in landen in het gebied rond de Kaspische Zee en Sub-Sahara Afrika zou de situatie alarmerend zijn.
De uitdagingen waar deze landen mee te maken hebben, kunnen niet worden opgelost zonder steun van buitenaf, aldus UNDP. "De internationale gemeenschap moet zich inspannen om getroffen landen uit deze vicieuze economische cirkel te halen en ervoor te zorgen dat ze toegang krijgen tot betaalbaar voedsel en energie", zo stelt UNDP-hoofd Achim Steiner.
Zelensky: universiteit in Charkiv verwoest door Russische bommen
De pedagogische universiteit in de noordoostelijke stad Charkiv in Oekraïne is volgens president Volodymyr Zelensky vernietigd door een Russische raketaanval. Het hoofdgebouw, de collegezalen, het universiteitsmuseum en de wetenschappelijke bibliotheek zijn getroffen, zei Zelensky in zijn videotoespraak.
'Dit kenmerkt de Russische invasie met 100 procent nauwkeurigheid. Als het gaat om de definitie van barbaarsheid, dan past deze aanval perfect in het plaatje', aldus het staatshoofd.
Zelensky had het ook nog over de door het Westen gestuurde wapens. Die zijn 'zeer krachtig' en hij prijst hun nauwkeurigheid. Het Oekraïense leger gebruikt de artillerie om opslagplaatsen en andere doelen te vernietigen die logistiek belangrijk zijn voor Rusland, aldus de president.
© AFP — president Volodymyr Zelensky. Oekraïens leger trekt reisbeperking voor dienstplichtigen dag na invoering weer in
Het Oekraïense leger heeft een binnenlandse reisbeperking voor alle mannen van dienstplichtige leeftijd een dag na de invoering alweer opgeheven, na een golf van kritiek. Dat heeft de commandant van de Oekraïense krijgsmacht, Valery Zaloezjny, aangekondigd op berichtendienst Telegram.
Volgens de nieuwe maatregel zouden dienstplichtige mannen tussen 18 en 60 hun woonplaats niet mogen verlaten zonder toestemming van hun plaatselijk bureau voor militaire dienstplicht. Veel Oekraïners leven echter niet op de locatie waar ze geregistreerd zijn. Toen Rusland zijn invasie startte, zijn tienduizenden mannen gevlucht naar delen in het westen van het land, waar het veiliger zou zijn.
Op de Facebookpost over de reisbeperking kwamen honderden boze reacties en zelfs Oekraïens president Zelensky riep op tot intrekking van het bevel. Dat is nu dus ook gebeurd.
Voorzitter parlement Tsjetsjenië: ‘Tenzij Vladimir Poetin ons stopt, zullen wij gaan tot aan Berlijn’
De voorzitter van het parlement van Tsjetsjenië, Magomed Daoedov, heeft gezegd dat de Tsjetsjeense soldaten die in Oekraïne vechten, de islam verdedigen en een jihad voeren. Hij zei dat de Tsjetsjeense eenheden, die het Russische leger steunen, desnoods tot aan Berlijn zullen vechten om de islamitische waarden te verdedigen.
Het overgrote deel van de inwoners van Tsjetsjenië is moslim. De sterke man van het republiekje, Ramzan Kadyrov, besloot na de invasie militairen naar Oekraïne te sturen als blijk van steun voor de invasie.
"Inshallah, tenzij Vladimir Poetin ons stopt, zullen wij gaan tot aan Berlijn", aldus Daoedov in vol militair ornaat. "Wij zullen winnen. Allah is groot. Onze broeders verdedigen op de eerste plaats de islam. Zij verdedigen normen en waarden, de grootheid van de Almachtige. Ramzan Kadyrov speelt een grote rol in deze jihad." Hoeveel Tsjetsjenen met de Russen meevechten, is niet duidelijk. Ook is onbekend of ze zware verliezen hebben geleden.
Stand van zaken
Goedenavond, dit zijn de meest recente ontwikkelingen in de oorlog in Oekraïne:
• De Turkse douane heeft een Russische vrachtschip tegengehouden voor de kust van de Zwarte Zeehaven Karasu in Turkije. De lading van het schip, 7.000 ton graan, zou gestolen zijn uit Oekraïens bezet gebied, beweert Kiev
• De voormalige president van Rusland Dmitri Medvedev heeft indirect gewaarschuwd tegen een mogelijke nucleaire oorlog als het Internationaal Strafhof Moskou gaat straffen voor vermeende misdaden in Oekraïne
• De gouverneur van Loehansk ontkent dat het Russische leger de provincie volledig heeft ingenomen. Volgens Hajdaj wordt er nog hevig gevochten in dorpen rond Lysytsjansk. Poetin riep maandag nog de overwinning uit in Loehansk
• De gouverneur van de oostelijke Donetsk-regio heeft 350.000 burgers opgeroepen om het gebied zo snel mogelijk te verlaten
• Letland voert de militaire dienstplicht opnieuw in. Dat doet het Baltische land in reactie op de toenemende spanningen met buurland Rusland om de oorlog in Oekraïne
Wilt u mee zijn met het belangrijkste nieuws over de oorlog in Oekraïne? Hieronder kunt u zich inschrijven op onze nieuwsbrief. Zo hoeft u niets te missen:
Russische ex-president Medvedev zinspeelt op nucleaire oorlog
De voormalige president van Rusland Dmitri Medvedev heeft indirect gewaarschuwd tegen een mogelijke nucleaire oorlog als het Internationaal Strafhof Moskou gaat straffen voor vermeende misdaden in Oekraïne. "Het idee een land met het grootste nucleaire arsenaal te straffen is op zichzelf al absurd. En bedreigt mogelijk het voortbestaan van de mensheid ", schreef de naaste bondgenoot van president Vladimir Poetin op Telegram.
Medvedev, die tussen 2008 en 2012 als 'invaller' voor Poetin president was, is nu plaatsvervangend hoofd van de Veiligheidsraad daar. Hij beschuldigde de Verenigde Staten ervan Moskou voor internationale tribunalen te willen brengen, terwijl het land zelf nooit geconfronteerd wordt met bestraffing voor Amerikaanse oorlogen, die volgens Medvedev, wereldwijd 20 miljoen mensen het leven kostten. "De hele Amerikaanse geschiedenis, beginnend met de onderdrukking van de Indianen, bestaat uit bloedige vernietigingsoorlogen", stelde de 56-jarige Medvedev.
© Getty Images — Vladimir Poetin en Dmitri Medvedev in Moskou in 2016. Russisch vrachtschip met 'Oekraïens graan' tegengehouden voor Turkse kust
De Turkse douane heeft het Russische vrachtschip Zhibek Zholy tegengehouden voor de kust van de Zwarte Zeehaven Karasu in Turkije. De lading van het schip, 7.000 ton graan, zou gestolen zijn uit Oekraïens bezet gebied beweert Kiev. Het Kremlin ontkent de aantijgingen, maar het nieuwe lokale bestuur in het Oekraïense bezette gebied schepte al op met ‘het eerste schip dat bezet gebied verlaat’.
Turkije zelf, dat een bemiddelende rol wil spelen tussen Moskou en Kiev en dus verveeld zit met de kwestie, zegt het schip voorlopig vast te houden voor de kust van Karasu tot alle inspecties en het onderzoek naar de herkomst van het graan afgerond zijn. Vasyl Bodnar, de Oekraïense ambassadeur in Turkije, hoopt alvast dat Turkije de vracht in beslag zou nemen.
Lees verder. Turkije houdt Russisch vrachtschip tegen met ‘gestolen Oekraïens graan’
Poetin wil nog steeds Oekraïense regering afzetten volgens hoge functionaris
Een hoge Russische functionaris heeft gezegd dat de oorlogsdoelen die president Vladimir Poetin aan het begin van de invasie stelde, nog altijd recht overeind staan. De woorden van Nikolaj Patroesjev, secretaris van de Nationale Veiligheidsraad, duiden erop dat Moskou nog altijd uit is op het afzetten van de Oekraïense regering.
Patroesjev zei dat de oorlog zal voortduren totdat de Russische doelen zijn bereikt, zoals ‘demilitarisatie’ en ‘denazificatie’ van Oekraïne en het beschermen van de bevolking tegen ‘genocide’. Ook benadrukte hij dat Kyiv neutraal moet blijven tussen Rusland en de Navo. Dit zijn vrijwel dezelfde doelen die Poetin noemde op 24 februari bij de start van de oorlog.
© ANP / EPA — De Russische president Vladimir Poetin in gesprek met zijn minister van Defensie. Moskou stuurde direct na de invasie aan op de inname van Kyiv en het afzetten van president Volodymyr Zelensky om deze doelen te bereiken. Het Kremlin moest echter de opmars naar Kyiv afblazen vanwege onverwacht hevig verzet van het Oekraïense leger. Volgens de Amerikaanse denktank Institute for the Study of War, dat de oorlog nauwgezet volgt, duidt het betoog van Patroesjev erop dat het Kremlin en het leger de komende maanden geen genoegen zullen nemen met alleen maar de verovering van de Donbas.
‘Patroesjevs verklaring suggereert dat het Kremlin zich voorbereidt op een langdurige oorlog met de bedoeling om veel grotere delen van Oekraïne in te nemen’, aldus het instituut.
Oekraïense gouverneur ontkent dat Russen Loehansk helemaal in handen hebben
De gouverneur van Loehansk, Serhi Hajdaj, ontkent dat het Russische leger de provincie volledig heeft ingenomen. Volgens Hajdaj wordt er nog hevig gevochten in dorpen rond Lysytsjansk. De Russische president Vladimir Poetin riep maandag nog de overwinning uit in Loehansk. Hij deed dit nadat het Oekraïense leger zich had teruggetrokken uit Lysytsjansk, de laatste stad die de Oekraïners nog in Loehansk in handen hadden.
‘De Russen hebben een hoge prijs betaald maar Loehansk is niet volledig ingenomen door het Russische leger’, aldus Hajdaj. ‘Sommige dorpen zijn al diverse keren door beide partijen onder de voet gelopen.’ Het Oekraïense leger besloot zich in het weekeinde terug te trekken uit Lysytsjansk om omsingeling door de Russen te voorkomen. Volgens Hajdaj bevinden zich in de stad nog zo’n 15.000 burgers.
© REUTERS — Het dorp Lysytsjansk, in de Loehansk-regio. Gouverneur Donetsk roept 350.000 burgers op tot evacuatie
De gouverneur van de oostelijke Donetsk-regio heeft 350.000 burgers opgeroepen om het gebied zo snel mogelijk te verlaten. Maandag riep de Russische president Vladimir Poetin de overwinning uit in de buurprovincie Loehansk. Het Oekraïense leger heeft na de terugtrekking uit Loehansk nieuwe defensieve posities ingenomen in Donetsk, waar het nog een aantal belangrijke grote steden in handen heeft.
Om de steden beter te kunnen verdedigen, riep de gouverneur van Donetsk, Pavlo Kyrylenko, 350.000 burgers op de regio te verlaten. "Het lot van het hele land zal in de Donetsk-regio bepaald worden", zei hij. "Als er minder mensen zijn, kunnen we ons beter concentreren op onze vijand en onze belangrijkste taken uitvoeren."
Gisteren bevestigde het Britse ministerie van Defensie dat de strijd om Donetsk langs Russische zijde allicht op dezelfde manier zal verlopen als de gevechten om Loehansk. "De strijd om de Donbas werd gekenmerkt door een trage opmars en een massaal gebruik van artillerie langs Russische zijde, waarbij steden en dorpen werden platgebombardeerd", schreven de analisten. "De gevechten om Donetsk zullen zo goed als zeker op die manier verdergaan."
Letland voert dienstplicht in om spanningen met Rusland
Letland voert de militaire dienstplicht opnieuw in, meldt de Letse minister van Defensie, Artis Pabriks. Dat doet het Baltische land in reactie op de toenemende spanningen met buurland Rusland om de oorlog in Oekraïne. Sinds 2007 bestaat het Letse leger uit beroepsmilitairen en vrijwilligers van de Nationale Garde. De nieuwe dienstplicht geldt alleen voor mannen en wordt volgend jaar van kracht.
Letland is lid van de EU en de NAVO, en grenst aan zowel Wit-Rusland als Rusland. Op een kleine 2 miljoen inwoners heeft het momenteel slechts 7.500 actieve beroepsmilitairen en leden van de Nationale Garde, die in het weekend parttime bij de infanterie dienen. Zij worden ondersteund door 1.500 NAVO-troepen.
Pabriks kondigde ook plannen aan om een militaire basis te bouwen in de buurt van de zuidoostelijke stad Jekabpils, die dichter bij de Russische grens ligt dan de bestaande Adazi-basis.
© AFP — Letse militairen. Russische roebel verliest zowat 10 procent tegenover dollar en euro
Na maanden van waardestijgingen is de Russische roebel gekelderd op de beurs in Moskou. Tegenover de Amerikaanse dollar en de euro verloor de Russische munt vandaag zowat 10 procent. Volgens persbureau RBC loopt het verlies over de voorbije drie handelsdagen zelfs op tot zowat 20 procent.
Aan het einde van de handelsdag kostte 1 dollar meer dan 61 roebel, terwijl 1 euro 63 roebel waard was. In de handelsdag piekten de waardes op respectievelijk 62 en 64 roebel. Het was sinds begin mei geleden dat de roebel nog zo zwak stond. De roebel is wel nog duidelijk meer waard dan voor de Russische inval in Oekraïne eind februari.
Volgens experten heeft de daling van de roebel te maken met versoepelingen in het valutabeleid van de Russische centrale bank en de verwachting dat die weer deviezen zal beginnen aan te kopen op de beurs. Daarnaast is de Russische invoer recentelijk weer licht gestegen.
Lees ook. De roebel is weer evenveel waard als aan het begin van de oorlog. Hoe kreeg Poetin dat voor elkaar?
Hoofd atoomagentschap: 'Gevaar in Oekraïense kerncentrale Zaporizja stijgt elke dag'
Het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) aanschouwt de aanhoudende Russische bezetting van de kerncentrale in de Oekraïense stad Zaporizja steeds meer als een veiligheidsprobleem.
Het Oekraïense management en de lokale medewerkers worden er blootgesteld aan extreme stress en moeilijke werkomstandigheden. "Elke dag dat dit zo verder gaat, neemt het risico op een ongeval of veiligheidsinbreuk toe", zegt Rafael Grossi, de directeur-generaal van IAEA, dinsdag in een lezing aan de Australian National University in Canberra.
Al vier maanden controleren Russische militairen de kerncentrale in het zuiden van Oekraïne, die de grootste is in Europa. De dataverbinding tussen Zaporizja en het IAEA in Wenen, die dient om het nucleair materiaal te monitoren, is tijdens de bezetting al meermaals onderbroken. Grossi eist daarom dat een team van de federatie opnieuw toegang krijgt tot de centrale.
© AFP — Een Russische soldaat houdt de wacht bij de tweede reactor van de kerncentrale in de Oekraïense stad Zaporizja. Stand van zaken
Goedenavond, dit zijn de meest recente ontwikkelingen in de oorlog in Oekraïne:
• In Brussel hebben de vertegenwoordigers van de dertig NAVO-lidstaten de protocollen voor de toetreding van Finland en Zweden ondertekend. Naar schatting kan het nog zes tot acht maanden duren, vooraleer Finland en Zweden daadwerkelijk lid zijn van het bondgenootschap
• Rusland werkt naar eigen zeggen aan veilige zeeroutes voor vrachtschepen die vanuit Oekraïne over de Zee van Azov en/of de Zwarte Zee naar onder meer de Middellandse Zee varen
• Het Russisch parlement heeft de eerste fase goedgekeurd van wetten die het land in staat zouden stellen over te schakelen op een oorlogseconomie
• Alle Oekraïense mannen die de dienstplichtige leeftijd hebben, mogen hun woonplaats niet verlaten. Dat heeft het Oekraïense ministerie van Defensie beslist.
• Het Oekraïense leger heeft na de terugtrekking uit de provincie Loehansk nieuwe defensieve posities ingenomen in buurprovincie Donetsk, waar het nog een aantal belangrijke grote steden in handen heeft
Wilt u mee zijn met het belangrijkste nieuws over de oorlog in Oekraïne? Hieronder kunt u zich inschrijven op onze nieuwsbrief. Zo hoeft u niets te missen:
Europese gasprijzen schieten nog hoger door Noorse stakingen
Nadat de Europese gasprijzen al piekten door de oorlog in Oekraïne en het wegvallen van de Russische gastoevoer, keek Europa naar Noorwegen. Nu valt ook die noodoplossing deels weg door een stakingsgolf in de Noorse olie- en gasbedrijven. Concreet dreigt de Noorse export met 60 procent terug te vallen.
Door de oorlog in Oekraïne schoten de gas- en olieprijzen in Europa omhoog, zeker nadat Rusland de gaskraan beetje bij beetje begon toe te draaien. Noorwegen is traditioneel de tweede grootste gasleverancier van het Europese vasteland.
Rusland acht graanexport over Zwarte Zee snel mogelijk
Rusland werkt naar eigen zeggen aan veilige zeeroutes voor vrachtschepen die vanuit Oekraïne over de Zee van Azov en/of de Zwarte Zee naar onder meer de Middellandse Zee varen. Minister van Defensie Sergej Sjojgoe beklemtoonde nogmaals dat Rusland de export van Oekraïens graan niet blokkeert.
Westerse landen en Oekraïne hebben die beschuldiging geuit en zeggen dat Moskou een voedselcrisis veroorzaakt. Volgens Rusland doet het Westen dat zelf onder meer met financiële sancties tegen Rusland. De strijdende partijen, Oekraïne en Rusland, zijn samen goed voor ongeveer een derde van de wereldproductie van tarwe.
Lees ook. Ruslands stille wapen: met het Oekraïense graan heeft Moskou heel de wereld in zijn greep
NAVO-landen ondertekenen toetredingsdocumenten Finland en Zweden
Op het hoofdkwartier van de NAVO in Brussel hebben de vertegenwoordigers van de dertig lidstaten de protocollen voor de toetreding van Finland en Zweden ondertekend. "Dit is echt een historisch moment voor Finland, Zweden en de NAVO en onze gezamenlijke veiligheid", zei NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg. "Vandaag zullen we de toetredingsprotocollen formeel ondertekenen. Dit markeert de start van het ratificatieproces."
De ondertekening van de protocollen gebeurt in aanwezigheid van de Finse minister van Buitenlandse Zaken Pekka Haavisto en de Zweedse minister van Buitenlandse Zaken Ann Linde. Beide ministers benadrukten dat hun landen zullen bijdragen tot de veiligheid van alle NAVO-lidstaten.
Vooraleer de protocollen van kracht worden, moeten de lidstaten die dus nog ratificeren. Dat gebeurt vaak door het nationale parlement. Naar schatting kan het nog zes tot acht maanden duren, vooraleer Finland en Zweden daadwerkelijk lid zijn van het bondgenootschap. In België stemde de ministerraad vrijdag al in met de toetreding. Nu is nog parlementaire goedkeuring nodig.
© REUTERS — De Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu schudt de hand van zijn Zweedse collega Ann Linde, met tussen hen de Finse minister van Buitenlandse Zaken Pekka Haavisto, vorige week op de NAVO-top in Madrid. Dienstplichtige Oekraïense mannen mogen woonplaats niet verlaten
Mannen van 18 tot 60 jaar hebben nu toestemming nodig van hun plaatselijk bureau voor militaire dienstplicht om het district waar zij staan ingeschreven te verlaten. Dat heeft het Oekraïense ministerie van Defensie beslist. De controles op de maatregelen vinden vooral plaats aan de districtsgrenzen en aan de stadsgrenzen.
Op het bericht op Facebook kwamen honderden boze reacties. Het ministerie wordt beschuldigd van "idiotie", terwijl sommigen zeggen dat het corruptie zou aanmoedigen bij de militaire wervingsbureaus. Anderen vrezen voor meer economische chaos omdat trein-, bus- en vrachtwagenchauffeurs zullen uitvallen.
Vele Oekraïners leven echter niet op de locatie waar ze geregistreerd zijn. Toen Rusland zijn invasie startte, zijn tienduizenden mannen gevlucht naar delen in het westen van het land, waar het veiliger zou zijn.
© Photo News — Oekraïense soldaat in Irpin Russisch parlement stemt over maatregelen oorlogseconomie
Het Russisch parlement heeft de eerste fase goedgekeurd van wetten die het land in staat zouden stellen over te schakelen op een oorlogseconomie. Door de twee wetsvoorstellen zouden de regering bedrijven kunnen verplichten om het leger te voorzien van goederen en hun werknemers te verplichten overuren te draaien om de oorlog te ondersteunen. Dat meldt persbureau Reuters.
Het leger moet worden gesteund in een tijd waarin de Russische economie onder "kolossale sanctiedruk" van het Westen staat, vertelde vice-premier Joeri Borisov aan het parlement.
Beide wetsvoorstellen moeten nu nog in tweede en derde lezing worden behandeld, door het hogerhuis van het parlement worden beoordeeld en door president Vladimir Poetin worden ondertekend.
Ondertussen heeft de voorzitter van het lagerhuis van het Russisch parlement, Vjatsjeslav Volodin, vandaag in een plenaire vergadering tegen de leden gezegd dat Oekraïne een "terroristische staat" is geworden.
'Rusland zal gelijkaardige tactiek gebruiken in Donetsk'
Het Britse ministerie van Defensie bevestigt in zijn dagelijkse update de Oekraïense inschatting dat de strijd om Donetsk langs Russische zijde allicht op dezelfde manier zal verlopen als de gevechten om Loehansk (zie hieronder).
"De strijd om de Donbas werd gekenmerkt door een trage opmars en een massaal gebruik van artillerie langs Russische zijde, waarbij steden en dorpen werden platgebombardeerd", schrijven de analisten. "De gevechten om Donetsk zullen zo goed als zeker op die manier verdergaan."
Tegelijkertijd zien ook de Britten "een reële mogelijkheid dat Oekraïense troepen zich nu zullen kunnen terugtrekken naar een beter voorbereide en gepositioneerde frontlijn". "Het Oekraïense leger heeft zich waarschijnlijk grotendeels in goede orde teruggetrokken (uit Lysytsjansk, red.), zoals voorzien was in de bestaande plannen."
Oekraïne neemt defensieve posities in in Donetsk
Het Oekraïense leger heeft na de terugtrekking uit de provincie Loehansk nieuwe defensieve posities ingenomen in buurprovincie Donetsk, waar het nog een aantal belangrijke grote steden in handen heeft. Dat meldt de gouverneur van Loehansk, Sergi Hajdaj.
Volgens Hajdaj hebben de gevechten om Severodonetsk en Lysystsjansk, de laatste steden van Loehansk die nog in Oekraïense handen waren, het Russische leger veel manschappen en materiaal gekost. Tegelijkertijd kon Oekraïne daardoor in Donetsk zijn posities verstevigen, zo zegt hij op het sociale mediakanaal Telegram. De volgende doelwitten van het Russische leger zijn nu de steden Slovjansk en Bachmoet, en daartussen Kramatorsk. "Hun tactiek zal allicht hetzelfde zijn: alles kapotschieten met hun artillerie. Toch zullen ze moeite hebben om vooruit te geraken."
Russisch president Vladimir Poetin riep gisteren na een maandenlange strijd de overwinning uit in Loehansk, een van de twee Oekraïense provincies die samen de Donbas uitmaken. Pro-Russische separatisten beschouwen de regio's als onafhankelijke 'Volksrepublieken'.
"Het verlies van Loehansk is pijnlijk aangezien het om Oekraïens grondgebied gaat", geeft Hajdaj toe. "Ook voor mij persoonlijk is dit speciaal. Dit is de regio waar ik geboren ben, en waar ik vandaag aan het hoofd van sta."
Tegelijkertijd heeft Rusland grote delen van zijn troepen moeten concentreren in de Donbas om Loehansk te kunnen veroveren, en dat biedt mogelijk ook kansen op een tegenoffensief elders, zegt ook Oleksej Arestovitsj, adviseur van president Zelensky. "Dit is de laatste overwinning voor Rusland op Oekraïens territorium. Dit waren middelgrote steden, en ze hadden er van 4 april tot 4 juli voor nodig. 90 dagen, en zoveel verliezen..."
© REUTERS — Pro-Russische soldaten in Loehansk. Volgens Arestovitsj heeft Rusland nu 60 procent van zijn troepen verzameld in het oosten, en kunnen niet al die troepen weer naar het zuiden gebracht worden.
Daar, richting de bezette stad Cherson, lanceerde Oekraïne al weken geleden een tegenoffensief, waarbij al beperkt grondgebied werd heroverd. Het leger hoopt dat offensief nu verder te kunnen opvoeren. "Er zijn geen troepen meer die vanuit Rusland kunnen worden aangevoerd", besluit Arestovitsj. "Ze hebben een heel hoge prijs betaald voor Severodonetsk en Lysytsjansk."
© REUTERS — Een inwoner van Lysytsjansk in de kapotgeschoten stad. Scholz en Macron overleggen in Parijs over Oekraïnebeleid
De Duitse bondskanselier Olaf Scholz en de Franse president Emmanuel Macron hebben maandagavond voor overleg samengezeten in Parijs. De situatie in Oekraïne was het belangrijkste onderwerp op de agenda.
Concreet werd tijdens het werkdiner gesproken over de verdere steun aan Oekraïne en over een Frans-Duitse coördinatie bij de reactie op de Oekraïense oorlog, zo blijkt uit een mededeling van het Elysée.
Er werd ook overlegd over bijkomende maatregelen om de EU minder afhankelijk te maken op het vlak van "energie, defensie en strategische grondstoffen". Tot slot werd ook de situatie in de Sahel besproken. Zowel Duitsland als Frankrijk is in die regio betrokken bij de strijd tegen het islamistisch terrorisme.
Macron en Scholz hadden vorige maand nog samen een bezoek gebracht aan de Oekraïense hoofdstad Kiev. De voorbije dagen hebben de twee leiders elkaar ook verschillende keren ontmoet op internationale topbijeenkomsten. "Of het nu gaat om de G7-top in Elmau, de NAVO-top, of een bijeenkomst hier in Parijs: het is goed dat we nauw contact blijven hebben over de vele dringende kwesties van deze dagen", schrijft Scholz maandagavond op Twitter.
Zelensky in gesprek met Turkije en VN over veilig graanexport
Oekraïne is in gesprek met Turkije en de Verenigde Naties om garanties te krijgen voor een veilige graanexport vanuit de Oekraïense havens, zo heeft president Zelensky maandag gezegd.
"Er zijn nu gesprekken gaande tussen Turkije, de VN en onze vertegenwoordigers die verantwoordelijk zijn voor de beveiliging van het graan dat onze havens verlaat", zo vertelde Zelensky op een persconferentie waarbij hij terzijde werd gestaan door de Zweedse premier Magdalena Andersson.
"Het is heel belangrijk dat iemand garant staat voor de beveiliging van de schepen die het graan hier willen ophalen. Iemand anders dan Rusland, want die vertrouwen we niet." Zelensky zei dat Oekraïne nauw samenwerkt met secretaris-generaal Antonio Guterres en dat de VN daarin een "leidende rol" speelt.
Oekraïne, een van 's werelds grootste graanexporteurs, beschuldigt Rusland van het blokkeren van de graanexport. Volgens Zelensky zit er momenteel 22 miljoen ton graan vast in het land. In de herfst verwacht het land nog eens ongeveer 60 miljoen ton graan te oogsten.
Ook beschuldigt Oekraïne de bezetters ervan graan uit de opslagplaatsen te stelen en uit te voeren naar door de Russen bezette gebieden en Rusland zelf. Rusland ontkent de beschuldigingen.
Een Turkse functionaris zei maandag dat Turkije een Russisch vrachtschip voor de kust van de Zwarte Zee heeft onderschept en nu onderzoek doet naar de Oekraïense beschuldigingen van diefstal.
Zelensky: wederopbouw Oekraïne is gemeenschappelijke taak van democratische wereld
“De wederopbouw van Oekraïne is de gemeenschappelijke taak van de hele democratische wereld." Dat heeft de Oekraïense president Volodymyr Zelensky gezegd bij de opening van de donorconferentie van Lugano, die zich buigt over de toekomstige wederopbouw van het door oorlog verscheurde land.
Volgens de Oekraïense premier, Denys Sjmyhal, is er naar schatting minstens 750 miljard dollar (iets minder dan 720 miljard euro) nodig.
Sjmyhal stelde voorts dat daarvoor de ongeveer 300 tot 500 miljard dollar aan wereldwijd bevroren activa van de Russische staat en oligarchen kan worden gebruikt. Juristen benadrukken echter dat het niet zo eenvoudig is om bevroren tegoeden in beslag te nemen en uit te keren.
Bijna duizend vertegenwoordigers van de bondgenoten van Oekraïne, internationale instellingen maar ook van de private sector zijn bijeengekomen in het Zwitserse Lugano. Ze zullen er maandag en dinsdag de krijtlijnen uitzetten van de toekomstige wederopbouw van Oekraïne. Sjmyhal zelf legde hen een eerste, honderden bladzijden tellend herstelplan voor. Hij riep de bondgenoten op om onmiddellijk werk te maken van de meest dringende reparaties, zijnde de watervoorziening en bruggen.
© ANP / EPA ‘Oekraïne heeft 750 miljard dollar nodig voor wederopbouw’
Oekraïne heeft al minimaal 750 miljard dollar (717 miljard euro) nodig om het land na de oorlog op te bouwen. Die eerste schatting van de herstelkosten geeft premier Denys Sjmyhal op een conferentie tussen het land en Westerse bedrijven en politici in het Zwitserse Lugano. Dat schrijft Reuters.
Volgens Sjmyhal heeft Rusland al voor honderd miljard dollar aan directe schade veroorzaakt op Oekraïense grond, met het vernietigen van gebouwen, wegen en ander soort infrastructuur.
Oekraïense vlag hangt weer op Slangeneiland
De Oekraïense vlag hangt weer op Slangeneiland. Vorige week werd het eiland, waar tot dat moment zware gevechten plaatsvonden, plots verlaten door de Russische troepen. Daarmee boekte Oekraïne een belangrijke strategische en vooral symbolische overwinning, in een periode van de oorlog waarin het veel tegenslagen moet verwerken (zoals de Russische inname van de volledige Loehansk-regio).
Met Slangeneiland versterkt het Oekraïense leger zijn verdedigingslinie in de Zwarte Zee en heeft het praktisch controle over de vaarroute vanuit Odesa. ‘Dit beperkt de acties van de bezetters aanzienlijk’, jubelde president Volodymyr Zelensky dan ook. ‘Stap voor stap zullen we ze terugduwen uit onze zee, ons land en ons luchtruim.’
Tegelijkertijd staat het eiland inmiddels te boek als een belangrijk symbool van verzet van het Oekraïense volk. Op de eerste dag van de invasie zou hier een soldaat de befaamde woorden ‘Russisch oorlogsschip, krijg de klere’ hebben gezegd tegen een Russische bemanning die aandrong op overgave. Twee maanden werd op Slangeneiland hetzelfde fregat, de Moskva, tot zinken gebracht, een van de grootste Oekraïense succesverhalen in de oorlog.
Russen verschuiven focus naar Donetsk-regio
Met de verovering van de stad Lysytsjansk zijn Russische troepen de baas in de volledige Loehansk-regio. Naar verwachting verschuiven zij hun vizier op de buurregio Donetsk, die nu nog voor een groot deel in Oekraïense handen is.
Waarschijnlijk zijn als eerste de steden Slovjansk en Bachmoet aan de beurt, voorspelt Serhi Hajdaj, de gouverneur van Loehansk. Nu al woeden gevechten in die steden, maar waarschijnlijk worden die heviger. Ook Britse inlichtingendiensten zijn er "bijna zeker" van dat Rusland zich nu richt op de Donetsk-regio.
Zondag trokken Oekraïense troepen zich terug uit Lysytsjansk, na weken van zware gevechten en zwaar verzet. De verovering van de stad is een belangrijke symbolische zege voor Rusland, dat de inname van de regio’s Loehansk en Donetsk als primair doel van de oorlog heeft verklaard.
Nog ruim 10.000 burgers in Lysytsjansk
Na de Russische inname van de Oost-Oekraïense stad Lysytsjansk zijn nog ruim 10.000 van de meer dan 100.000 inwoners achtergebleven. Dat heeft de militair gouverneur van de regio Loehansk, Serhi Hajdaj, maandag gezegd op de Oekraïense tv. In het vlakbij gelegen Severodonetsk, al iets langer onder Russische controle, wordt het aantal achtergebleven burgers op 8.000 geraamd. Ook daar woonden meer dan 100.000 mensen.
Na wekenlange gevechten konden de Russen afgelopen weekend Lysytsjansk veroveren, Severodonetsk kwam vorige maand al onder hun controle. In de regio zijn honderdduizenden mensen op de vlucht.
Volgens Hajdaj wordt er in het westen van Lysytsjansk maandag gevochten. In de stad en de buitenwijken is intussen zo goed als alles verwoest: 90 procent van de infrastructuur is beschadigd en 60 procent van de huizen is verwoest. De beweringen van de gouverneur konden niet onafhankelijk bevestigd worden.
Na inname Lysytsjansk rukken Russen op naar Slovjansk, zegt Kiev
Na de inname van de Oost-Oekraïense stad Lysytsjansk, zondag, rukken de Russische troepen op naar hun volgende doel, de stad Slovjansk die zowat 60 kilometer westelijker ligt. "In de richting van Slovjansk proberen de Russen controle te krijgen over de dorpen Bohorodytsjne, Dolyna en Masanivka", aldus de Oekraïense generale staf. De drie plaatsen liggen zowat 20 kilometer ten noorden van Slovjansk, ten zuiden van de Donets-rivier.
De Russische troepen hebben vanuit het oosten de rivier, die in de regio in een boog loopt, overgestoken, aldus het Oekraïense leger. Daar proberen de Russen de Oekraïense strijdkrachten terug te dringen naar een nieuwe verdedigingslinie tussen Siversk, Soledar en Bachmoet. Die drie steden liggen zowat 30 à 40 kilometer ten oosten van de agglomeratie Slovjansk-Kramatorsk. Het Oekraïense leger heeft daar zijn hoofdkwartier voor de gevechten in de Donbas.
Zelensky: ‘Oekraïense troepen zullen terugkeren naar Lysytsjansk’
Oekraïens president Zelensky heeft erkend dat de Oekraïense troepen zich hebben teruggetrokken uit Lysytsjansk, maar heeft tevens gesteld de controle over het gebied te willen hernemen door middel van militaire tactieken en nieuwe, verbeterde wapens.
"Als de commandanten van ons leger hun mensen terugtrekken uit een bepaald gebied waar de vijand in het voordeel is, zoals in Lysytsjansk het geval is, betekent dat maar één ding", zei Zelensky tijdens zijn nachtelijke videoboodschap. "Dat we zullen terugkeren dankzij onze tactieken en de toename in wapenleveringen."
Zelensky wijst op de herovering van Slangeneiland door het Oekraïense leger. "Er zal een dag komen waarop we hetzelfde zullen zeggen over de Donbas", klinkt het.
Oekraïne bevestigt terugtrekken troepen uit Lysytsjansk
De Oekraïense legerleiding heeft vanavond bevestigd dat het haar troepen heeft teruggetrokken uit de oostelijke stad Lysytsjansk. Lysytsjansk was de laatste grote stad in de Loehansk-regio die nog in Oekraïens bezit was. President Zelensky heeft lang ontkend dat de stad in handen van de Russen zou zijn gevallen, maar nu lijkt het erop dat de stad definitief is ingenomen.
‘De voortduring van de verdediging van de stad zou hebben geleid tot fatale consequenties’, zo meldde de legerleiding op sociale media. ‘Om de levens van Oekraïense strijders te beschermen, is de beslissing genomen om terug te trekken.’
Australië verbiedt Russische goudimport en schroeft steun aan Oekraïne op
De Australische premier Anthony Albanese is vandaag op bezoek in Oekraïne. Hij kreeg een rondleiding door de zwaarbevochten steden Boetsja, Irpin en Hostomel, en hield na afloop in Kiev een persconferentie met president Zelensky.
Op deze persconferentie maakte Albanese bekend dat Australië de Russische goudimport aan banden zal leggen, zo meldt persbureau Reuters. Tevens zal het land sancties en reisbeperkingen opleggen aan nog eens zestien Russische ministers en oligarchen, waarmee het aantal door Australië gesanctioneerde Russen oploopt tot 843.
Tevens zal de steun aan Oekraïne worden opgeschroefd, zo bleek uit de persconferentie. Australië zal nog veertien pantserinfanterievoertuigen en twintig Bushmaster pantservoertuigen leveren.
Russisch vrachtschip met graan tegengehouden door Turkse douane
De Turkse douane heeft een Russisch vrachtschip aangehouden dat vermoedelijk Oekraïens graan vervoert, zo meldt de Oekraïense ambassadeur in Turkije, Vasyl Bodnar. Het schip verliet afgelopen vrijdag de bezette Oekraïense havenstad Berdjansk, om koers te zetten richting de Turkse kust. Oekraïne stelt dat het vervoerde graan gestolen is, en heeft Turkije om hulp gevraagd het schip in de haven vast te houden.
Momenteel ligt het schip in de haven van Karasu, een Turkse stad aan de kust van de Zwarte Zee. ‘We hebben volledige medewerking. Het schip ligt momenteel in de ingang van de haven, en wordt vastgehouden door de Turkse douane’, zo stelde Bodnar op de Oekraïense televisie. Maandag wordt door een onderzoeksteam over het lot van het schip beslist. Rusland ontkent tot op heden dat het graan heeft gestolen van Oekraïne.
© REUTERS Rusland gaat na Lysytsjansk gewoon verder: Oekraïne meldt doden bij aanval op Slovjansk
Bij een aanval op de Oost-Oekraïense stad Slovjansk zijn veel doden en gewonden gevallen, meldt de burgemeester van de stad. Volgens hem zijn er vijftien branden uitgebroken. Het zou de zwaarste beschieting van de stad de afgelopen tijd zijn na de Russische invasie eind februari.
Slovjansk ligt in de regio Donetsk, ongeveer 70 kilometer ten westen van het zwaar bevochten Lysytsjansk in de regio Loehansk. Die stad geldt als een van de laatste bolwerken van Oekraïne in de strijd tegen Russen en pro-Russische rebellen in Loehansk.
Rusland claimt de stad en daarmee de regio Loehansk volledig onder controle te hebben. Het Oekraïense ministerie van Defensie zegt dat Rusland nog niet alle delen van de stad controleert.
© Getty Images — Inwoners van Slovjansk bij een clusterbom die door Rusland werd afgevuurd, eind juni. Oekraïne ontkent dat Russen de ‘volledige controle’ over Lysytsjansk hebben
Volgens het Oekraïense ministerie van Defensie heeft het Russische leger de Oost-Oekraïense stad Lysytsjansk niet in zijn geheel veroverd. Een woordvoerder van het ministerie zegt in een interview met de BBC dat de stad niet onder de "volledige controle" van de Russen staat.
De situatie in Lysytsjansk, de laatste stad in oblast Loehansk die het Russische leger nog niet veroverd heeft, is volgens de woordvoerder "al geruime tijd zeer intens", omdat de Russen de stad non-stop belegeren. "Voor Oekraïners is de waarde van het menselijk leven een topprioriteit", aldus de woordvoerder. "Daarom trekken we ons soms uit bepaalde gebieden terug, zodat we ze in de toekomst kunnen heroveren."
Russische minster van Defensie: 'Loehansk is bevrijd'
Rusland heeft de grootstad Lysytsjank in het oosten van Oekraïne ingenomen. Dat meldt minister van Defensie Sergej Sjoigoe. Moskou heeft zo de volledige controle over de zelfverklaarde 'Volksrepubliek Loehansk' veroverd, heeft Sjoigoe volgens een persbericht aan president Vladimir Poetin gemeld. Loehansk is een van de twee Oekraïense provincies die samen de Donbas vormen en zichzelf als een onafhankelijke 'volksrepubliek' beschouwen.
De Russische troepen en de pro-Russische separatisten "hebben de volledige controle overgenomen van Lysytsjank en andere steden in de buurt, waaronder Belogorovka, Novodroejesk, Maloriazantsevo en Belaja Gora", klinkt het nog in een persbericht.
Oekraïne heeft nog niet bevestigd dat Lysytsjank gevallen is, maar de Oekraïense generale staf zei eerder wel dat de soldaten de stad waren binnengetrokken. Rusland meldde ook al de stad volledig omsingeld te hebben. Berichten vanuit het oorlogsgebied kunnen erg moeilijk onafhankelijk geverifieerd worden.
Lysytsjank was na de val van Severodonetsk de laatste grote stad onder Oekraïense controle in Loehansk.
De inname van de Donbas is een van de belangrijkste doelstellingen van Rusland, dat op 24 februari Oekraïne binnenviel. Doordat de verovering van Kiev en andere steden mislukte, focuste het leger zich al snel enkel op de regio in het oosten van Oekraïne. Mogelijk zal het Russische leger zich nu hergroeperen voor een aanval op Donetsk, de regio ten zuiden van Loehansk die nog voor ongeveer de helft in Oekraïense handen is.
Rusland beschuldigt Oekraïne van dodelijk bombardement Belgorod
In de Russische grensstad Belgorod zijn minstens drie mensen gedood en tientallen gebouwen beschadigd. Dat zegt de lokale gouverneur na eerdere berichten over ontploffingen in de stad bij Oekraïne. Rusland beschuldigt Oekraïne ervan de stad met raketten te hebben beschoten.
Volgens een Russische defensiewoordvoerder heeft de Russische luchtafweer drie door Oekraïne gelanceerde Totsjka-U raketten neergeschoten die richting Belgorod zijn afgeschoten. Na de vernietiging van de Oekraïense raketten vielen de brokstukken van een ervan op een huis, zei de woordvoerder van het Russische ministerie van Defensie, Igor Konasjenkov.
Stand van zaken
Goedemorgen, dit zijn de meest recente ontwikkelingen in de oorlog in Oekraïne:
• Na weken strijd en de eerdere verovering van Severodonetsk lijkt het erop dat het Russische leger nu ook zusterstad Lysytsjansk in handen heeft. Steeds meer militaire bronnen melden dat Russische troepen de stad zijn binnengetrokken, en beelden op sociale media lijken dat te bevestigen.
• Met de inname van Lysytsjansk zou Rusland zo goed als de volledige provincie Loehansk controleren, een belangrijke mijlpaal in de strijd om de Donbas. De andere provincie van die regio, Donetsk, staat nog voor ongeveer de helft onder Oekraïense controle.
• In de Russische stad Belgorod net over de grens met Oekraïne hebben vannacht verschillende explosies plaatsgevonden, waarschijnlijk door Oekraïense raketaanvallen. Bij de explosies zijn minstens drie doden gevallen, vijftig huizen raakten beschadigd.
• Ook in het Zuid-Oekraïense Melitopol, diep in bezet Russisch gebied, vonden explosies plaats. Volgens de burgemeester van de stad is met tientallen rakettenaanvallen een Russische militaire basis gebombardeerd. Op beelden is een grote zwarte rookwolk te zien.
• Rusland heeft bijna geen moderne wapens meer over om te gebruiken in de oorlog tegen Oekraïne, beweren de inlichtingendiensten van het Britse ministerie van Defensie. Daardoor moeten ze zich meer en meer beroepen op minder nauwkeurige raketten, wat de kans op burgerslachtoffers doet toenemen.
• De Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko heeft zijn buurland Oekraïne ervan beschuldigd raketaanvallen op militaire doelen te hebben uitgevoerd. Hij dreigde, tijdens een toespraak naar aanleiding van de Onafhankelijkheidsdag vandaag, ook met aanvallen op westerse landen als Wit-Rusland aangevallen zou worden.
• De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft een nieuwe oproep gelanceerd om internationale steun te vragen voor de heropbouw van zijn land. Volgens Zelensky zijn daar "kolossale investeringen" voor nodig.
Wilt u mee zijn met het belangrijkste nieuws over de oorlog in Oekraïne? Hieronder kunt u zich inschrijven op onze nieuwsbrief. Zo hoeft u niets te missen:
Oekraïne erkent dat Rusland controle heeft over Lysytsjansk
De strategisch gelegen Oost-Oekraïense stad Lysytsjansk is in Russische handen gevallen, erkennen verschillende Oekraïense militaire bronnen.
"In de regio Donetsk concentreren de bezetters zich op het consolideren van hun posities in Lysytsjansk", aldus de Oekraïense generale staf. De Oekraïense militaire gouverneur van Loehansk, Sergej Gaidai, bevestigde op zijn Telegram-kanaal eveneens dat de Russen verder waren opgerukt "en voet aan de grond hadden gekregen in het Lysytsjansk-district". Het is nog onduidelijk of er nog Oekraïense eenheden in de stad zijn. Volgens de Amerikaanse denktank Institute for the Study of War hebben de Oekraïners de stad gisteren verlaten.
Eerder vandaag claimden zowel de Russen als de Oekraïners Lysytsjansk onder controle te hebben, aldus de BBC. Oekraïne stelde dat zijn troepen zwaar onder vuur liggen, maar hield toen nog vol dat de laatste grote stad in de oostelijke regio Loehansk niet is ingenomen. Door Rusland gesteunde separatisten zeiden toen al dat ze met succes de stad zijn binnengetrokken en het centrum hebben bereikt.
Russische media tonen beelden van separatisten of Russische troepen die door de straten van Lysytsjansk paraderen. Ook wordt door Russische bronnen via Twitter een video verspreid waarin een Russische vlag is te zien die naar verluidt op de ruïnes van het administratieve centrum van de stad is geplaatst. Zaterdag stelden de separatisten al de stad volledig te hebben omsingeld, maar dat werd toen door de Oekraïners tegengesproken.
© REUTERS — Grote delen van Lysychansk zijn tot puin herleid. Door de verovering van de stad kunnen de Russen verder in de Donbas-regio komen. Doordat het de Russen niet lukte om de Oekraïense hoofdstad Kiev in te nemen, richt het offensief zich nu vooral op deze regio. Rusland heeft recent de naast Lysytsjansk gelegen stad Severodonetsk ingenomen. Daar is weken zwaar gevochten in de straten.
© AFP — Oekraïense troepen in Lysychansk, eind juni. Zeker drie doden na explosies in Russische stad Belgorod, ook ontploffingen in Koersk en Melitopol
In de Russische stad Belgorod zijn vannacht minstens drie mensen gedood en tientallen gebouwen beschadigd, zegt de lokale gouverneur na eerdere berichten over verschillende ontploffingen in de stad vlakbij de grens met Oekraïne. Er zouden vier mensen gewond zijn geraakt. Naar alle waarschijnlijkheid gaat het om Oekraïense raketaanvallen.
Ten minste elf appartementsgebouwen en 39 woningen zijn geraakt, waarvan er volgens gouverneur Vjatsjeslav Gladkov van de regio Belgorod vijf volledig zijn verwoest. De oorzaak van het incident wordt onderzocht, het luchtafweersysteem werd preventief geactiveerd. Het bericht kan niet onafhankelijk worden geverifieerd en Oekraïne heeft nog niet gereageerd.
Ook in de Russische provincie Koersk en in de door Rusland bezette stad Melitopol in Zuid-Oekraïne zouden explosies hebben plaatsgevonden. Volgens de burgemeester van Melitopol vuurde het Oekraïense leger dertig raketten af op een Russische militaire basis.
Rusland viel op 24 februari buurland Oekraïne binnen en heeft sindsdien herhaaldelijk geklaagd over aanvallen op zijn eigen grondgebied. Naast Belgorod beschuldigen andere Russische regio's - waaronder Koersk en Brjansk - herhaaldelijk de Oekraïners van beschietingen. Kiev geeft meestal geen commentaar op de beschuldigingen.
Zowel Oekraïne en Rusland claimen controle over Lysytsjansk
Zowel de Russen als de Oekraïners claimen de strategisch gelegen Oost-Oekraïense stad Lysytsjansk onder controle te hebben. Dat meldt de BBC. Oekraïne stelt dat zijn troepen zwaar onder vuur liggen, maar houdt vol dat de laatste grote stad in de oostelijke regio Loehansk nog niet is ingenomen. Door Rusland gesteunde separatisten zeggen echter dat ze met succes de stad zijn binnengetrokken en het centrum hebben bereikt.
Russische media tonen beelden van separatisten of Russische troepen die door de straten van Lysytsjansk paraderen. Ook wordt door Russische bronnen via Twitter een video verspreid waarin een Sovjetvlag is te zien die naar verluidt op de ruïnes van het administratieve centrum van de stad is geplaatst. Maar ook die informatie kan niet worden geverifieerd.
Zaterdag stelden de separatisten al de stad volledig te hebben omsingeld, maar ook dat werd door de Oekraïners tegengesproken.
Als de separatisten de stad weten te veroveren, kunnen de Russen verder in de Donbas-regio komen. Doordat het de Russen niet lukte om de Oekraïense hoofdstad Kiev in te nemen, richt het offensief zich nu vooral op deze regio. Rusland heeft recent de naast Lysytsjansk gelegen stad Sjevjerodonetsk ingenomen. Daar is weken zwaar gevochten in de straten.
Zelensky vraagt international hulp voor wederopbouw Oekraïne
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft een oproep tot internationale hulp gelanceerd voor de wederopbouw van het land. Hij wijst op de enorme vernieling die tijdens de intussen vier maanden durende oorlog zijn aangericht in Oekraïne.
"Het is niet alleen noodzakelijk om alles te herstellen wat de bezetter heeft vernield, maar ook om nieuwe fundamenten voor ons leven te leggen: veilig, modern, comfortabel en zonder barrières", zo klinkt het in zijn toespraak.
Daarvoor zijn wel "kolossale investeringen", nieuwe technologieën, nieuwe instellingen en hervormingen nodig, vervolgt Zelensky. Hij verwijst ook naar een bijeenkomst van veertig mogelijke donorlanden maandag in de Zwitserse stad Lugano. De Oekraïense regering wil daar voor het eerst haar prioriteiten voor de wederopbouw van het land na de oorlog bekendmaken.
Zelensky beklemtoont wel dat de oorlog nog lang niet voorbij is. "De brutaliteit neemt op sommige plaatsen toe."
© AP — De Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Wit-Russische president Loekasjenko beschuldigt Oekraïne van raketaanvallen
De Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko heeft zaterdag zijn buurland Oekraïne ervan beschuldigd raketaanvallen op militaire doelen te hebben uitgevoerd. Hij dreigde, tijdens een toespraak naar aanleiding van de Onafhankelijkheidsdag zondag, ook met aanvallen op westerse landen als Wit-Rusland aangevallen zou worden.
Volgens de bondgenoot van de Russische president Vladimir Poetin vonden de "provocaties" vanuit Oekraïne drie dagen geleden "of misschien wat vroeger" plaats. Hij voegde er volgens het Wit-Russische staatspersbureau Belta aan toe dat alle raketten zijn onderschept. Bewijzen leverde de dictator niet.
© AP — De Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko (l.) naast Russisch president Vladimir Poetin, eind juni. Loekasjenko benadrukte tevens dat Wit-Rusland niet verwikkeld wil geraken in het conflict in Oekraïne, "maar zal vechten in het geval van een invasie van zijn territorium." "Minder dan een maand geleden heb ik de strijdkrachten het bevel gegeven de - zoals ik het nu wel kan noemen - beslissingscentra in hun hoofdsteden in het vizier te nemen", zei de laatste dictator van Europa. Wat hij daarmee bedoelde, zei hij echter niet.
Sinds het begin van de Russische invasie in Oekraïne bestaat de vrees dat Wit-Rusland officieel betrokken kan raken bij het conflict. Loekasjenko heeft al toegegeven dat in de eerste weken van de oorlog Russische raketten vanuit Wit-Rusland op Oekraïne werden afgevuurd
Pro-Russische strijders zeggen stadhuis van Lysytsjank onder controle te hebben
Pro-Russische separatisten zeggen tegenover het Russische persbureau Interfax samen met Russische soldaten het stadhuis van de zwaar bekampte oostelijke Oekraïense stad Lysytsjank onder controle te hebben gekregen.
Gelijkaardige meldingen kwamen er ook van het Russische staatspersbureau Ria Novosti en van de president van de Russische deelrepubliek Tsjetsjenië, Ramsan Kadirov.
Een officiële stellingname van het Russische ministerie van Defensie is er nog niet. De claim kon niet onafhankelijk worden geverifieerd.
© AFP 'Strategische stad Lysytsjansk is volledig omsingeld'
De strategisch gelegen stad Lysytsjansk, in het oosten van Oekraïne, is "volledig" omsingeld. Dat zeggen pro-Russische separatisten, meldt het Russische staatspersbureau Tass. Het is de laatste grote stad in de oostelijke regio Loehansk die nog in handen is van Oekraïne.
"Vandaag hebben de militie van Loehansk en de Russische troepen de laatste strategische plekken ingenomen, waardoor wij kunnen bevestigen dat Lysytsjansk in zijn geheel omsingeld wordt", zei een woordvoerder van de separatisten volgens het staatspersbureau.
Kiev ontkent dat de stad helemaal is omsingeld en voegt eraan toe dat er zware gevechten woeden.
Geciteerd door Tass zeggen de autoriteiten van de zelfverklaarde 'Volksrepubliek' Loehansk dat strijders van de afvallige regio Lysytsjank zelfs zijn binnengetrokken en zijn opgerukt naar het Shakter-stadion nabij het centrum van de stad.
Lysytsjansk wordt regelmatig bestookt door de Russische artillerie en volgens pro-Russische separatisten wordt er ook al in de straten van de stad gevochten. Dat is niet bevestigd door Oekraïne of onafhankelijke waarnemers. Als de separatisten de stad veroveren, kunnen de Russen verder in de Donbas-regio komen. Doordat het de Russen niet lukte om de Oekraïense hoofdstad Kiev in te nemen, richt het offensief zich nu vooral op deze regio.
Rusland heeft recent de stad Severodonetsk ingenomen, een stad ten oosten van Lysytsjansk. Daar is weken zwaar gevochten in de straten.
© REUTERS Britse inlichtingendiensten: Rusland heeft bijna geen ‘moderne wapens’ meer over
Rusland heeft bijna geen ‘moderne wapens’ meer over om te gebruiken in de oorlog tegen Oekraïne, beweren de inlichtingendiensten van het Britse ministerie van Defensie in hun meest recente update.
Volgens de inlichtingendiensten heeft Rusland recentelijk zogeheten antischeepsraketten gebruikt bij aanvallen over land, terwijl deze raketten bedoeld zijn om schepen of vaartuigen mee uit te schakelen. Dat zou erop duiden dat de Russische voorraden van precisiewapens afnemen.
Bij een aanval op een winkelcentrum in de Oekraïense stad Krementsjoek op 27 juni werd vermoedelijk een KH-32 antischeepsraket gebruikt. Deze raket is volgens de Britten ‘niet geoptimaliseerd om gronddoelen nauwkeurig te raken’. Bovendien werd bij een aanval op een flatgebouw in Odesa vrijdag vermoedelijk een KH-22 raket gebruikt, die nog onnauwkeuriger is.
Oekraïne: Russen bombardeerden Slangeneiland met fosforbommen
Oekraïne beschuldigt Rusland ervan fosforbommen op het Oekraïense Slangeneiland in de Zwarte Zee te hebben laten vallen. De Oekraïense bevelhebber zei dat op Telegram en liet daar een video van het bombardement zien.
Slangeneiland is 660 meter lang en 440 meter breed en heeft een strategische ligging. Daar gelegerde schepen kunnen de toegang tot Oekraïense havens blokkeren. Het Russische leger nam het aan het begin van de oorlog in maar verliet het donderdag. Volgens het Russische ministerie van Defensie deed het leger dit om te laten zien dat Rusland bereid is om mee te werken aan het doorlaten van ‘agrarische producten’.
Zowel Kiev als Washington trekt die claim in twijfel. De Amerikanen zeggen dat de Oekraïense troepen het de Russische militairen moeilijk hebben gemaakt op het eiland te blijven.
Zelensky: raketaanval op flatgebouw Odesa was doelgericht
De Oekraïense president Volodimir Zelensky zegt dat de Russische raketaanval op een flatgebouw in Odesa, waarbij vrijdag tenminste 21 doden en tientallen gewonden vielen, geen ongeluk was maar een doelgerichte aanval. Hij noemde het een terroristische daad.
'Het was een simpel appartementengebouw waar ongeveer 160 mensen, gewone mensen, burgers, woonden', zei Zelensky in een videoboodschap. Er werden volgens de president geen wapens of militaire middelen bewaard in het gebouw, 'zoals de Russische propaganda altijd beweert over dit soort aanvallen'.
© AP — Een beschadigd flatgebouw na de aanval in Odesa. Kiev beticht Russen van gooien fosforbommen op Slangeneiland
Het Oekraïense leger heeft deze avond de Russen ervan beschuldigd fosforbommen te hebben gegooid op Slangeneiland in de Zwarte Zee. Daar hadden de Russische troepen zich donderdagavond teruggetrokken na te zijn weggejaagd door de Oekraïners.
"Tegen 18.00 uur heeft het Russisch leger twee keer een luchtaanval met fosforbommen op Slangeneiland uitgevoerd", schreef op Telegram de Oekraïense opperbevelhebber Valeri Zaloejni. Hij beschuldigde Moskou ervan "zijn eigen verklaringen niet na te komen." Donderdag had het Russische leger gezegd zich van de symbolische plaats te hebben teruggetrokken "als teken van goede wil" na "de gestelde doelen te hebben bereikt".
Noorwegen doneert bijna miljard euro aan Oekraïne, ook Europese Commissie wil miljard uitlenen
De Europese Commissie heeft voorgesteld om een nieuwe lening van 1 miljard euro voor Oekraïne vrij te geven. De lening vormt het eerste deel van een ruimer pakket van 9 miljard euro waarmee de Europese Unie wil helpen om de acute financiële problemen van Oekraïne op te vangen.
Eerder dit jaar had de EU al een noodlening van 1,2 miljard euro verstrekt aan Oekraïne, maar dat volstond geenszins om de financiële situatie van het land onder controle te krijgen. Door de oorlog zijn de inkomsten uit belastingen en export ingestort, terwijl de uitgaven door het dak gaan.
Het geld kan ter beschikking gesteld worden van Oekraïne zodra het Europees Parlement en de lidstaten dit voorstel goedkeuren en het bijhorende memorandum en de leenovereenkomst met Oekraïne is ondertekend.
Noorwegen
Noorwegen heeft aangekondigd dat het, gespreid over twee jaar, bijna 1 miljard euro aan Oekraïne schenkt. De gift werd bekendgemaakt ter gelegenheid van een bezoek van de Noorse premier Jonas Gahr Store aan het land.
De 10 miljard Noorse kronen (ongeveer 970 miljoen euro) komen bovenop eerdere hulp die Oslo aankondigde. "Wij dragen bij om de strijd van de Oekraïners voor vrijheid te steunen. Ze vechten voor hun land, maar ook voor onze democratische waarden", zei Store in de mededeling.
Stand van zaken
Goedenavond, dit zijn de belangrijkste recente ontwikkelingen in de oorlog in Oekraïne:
• De Europese Commissie heeft voorgesteld om een nieuwe lening van 1 miljard euro voor Oekraïne vrij te geven. De lening vormt het eerste deel van een ruimer pakket van 9 miljard euro
• Ondertussen heeft Noorwegen een donatie van bijna 1 miljard euro aangekondigd, die gespreid over twee jaar naar Oekraïne zal gaan
• Bij een raketaanval op een flatgebouw in de Oekraïense havenstad Odessa zijn zeker 21 mensen om het leven gekomen en tientallen mensen gewond geraakt. Onder de slachtoffers is tenminste één 12 jarig-kind
• De scholen in Kiev gaan in september weer open, dat meldt het stadsbestuur. Sinds het begin van de Russische invasie werd er alleen nog maar online lesgegeven
• Oekraïne heeft sancties tegen Syrië aangekondigd, nadat het land bekendmaakte de onafhankelijkheid van de zelfverklaarde volksrepublieken Donetsk en Loehansk in het oosten van Oekraïne te erkennen
• Het Russische leger heeft zich teruggetrokken van Slangeneiland, een eilandje voor de kust van de Oekraïense havenstad Odessa dat strategisch belangrijk is voor de controle van het westelijke deel van de Zwarte Zee
• President Biden heeft nieuwe militaire hulp beloofd aan Oekraïne, ter waarde van 800 miljoen dollar (ongeveer 760 miljoen euro)
Wilt u helemaal mee zijn met het nieuws van de dag? Schrijf u dan in op onze nieuwsbrief:
21 doden door Russische raketaanval nabij Odessa
Een Russische raket heeft in de nacht van donderdag op vrijdag een flatgebouw getroffen op zo’n 80 kilometer van de Oekraïense havenstad Odessa, aan de Zwarte Zee. Ook werd door een andere raket een recreatiecentrum in de regio geraakt. Daardoor zijn volgens de Civiele Bescherming minstens 21 mensen om het leven gekomen en 39 mensen gewond geraakt, melden lokale hulpdiensten op Telegram. Onder de slachtoffers is tenminste één 12 jarig-kind, al zou er volgens The Guardian sprake zijn van twee gedode kinderen.
De raketaanval was afkomstig van "strategische vliegtuigen boven de Zwarte Zee", zei een woordvoerder van de Oekraïense legerleiding in de regio. Op beelden is te zien dat grote delen van het negen verdiepingen tellende flatgebouw door de raketinslag zijn verwoest.
President Poetin ontkent dat zijn troepen verantwoordelijk zijn voor de aanval.
© AFP Ministerraad giet NAVO-toetreding Finland en Zweden in wettekst
De ministerraad heeft ingestemd met de toetreding van Zweden en Finland tot de NAVO, naar een wetsontwerp van premier Alexander De Croo en minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS).
Nadat Turkije zijn verzet had laten varen, konden de NAVO-lidstaten woensdag in Madrid het pad effenen voor de toetreding van Finland en Zweden tot hun bondgenootschap. Die toetreding is een rechtstreeks gevolg van de Russische oorlog in Oekraïne.
Het voorontwerp regelt de instemming met twee internationale protocollen over de toetreding van beide landen. De tekst vertrekt voor advies naar de Raad van State en moet nadien nog groen licht krijgen in het parlement.
Lees ook. Juicht de NAVO te vroeg? Erdogan blijft dreigen met veto over toetreding Zweden en Finland
Kiev wil na de zomervakantie scholen weer openen
De scholen in de Oekraïense hoofdstad Kiev gaan in september weer open, dat meldt het stadsbestuur vandaag. Sinds de Russische invasie op 24 februari werd er alleen nog maar online lesgegeven. Inmiddels is de zomervakantie begonnen.
"Het belangrijkste voor het nieuwe schooljaar is de veiligheid van de leerlingen en docenten", stelt Kievs onderwijsverantwoordelijke Olena Fidanjan. Ze laat weten dat de schuilkelders van de scholen bevoorraad worden met water, medicijnen en andere benodigdheden.
"Aan het begin van het schooljaar zullen alle scholen de noodzakelijke trainingen aan leerlingen en docenten geven over wat te doen als het luchtalarm afgaat", aldus Fidanjan. Kinderen die nog niet in staat zijn om naar Kiev terug te keren, kunnen volgens haar op afstand onderwijs blijven volgen.
© Getty Images — Heel wat scholen in en rond de hoofdstad werden vernield toen Russische troepen eerder dit jaar optrokken naar Kiev. In de eerste weken van de oorlog trok het Russische leger op richting de hoofdstad, maar president Poetin heeft zijn pijlen nu gericht op de oostelijke Donbas-regio. Daarmee trokken troepen zich terug uit de omgeving van Kiev. Honderdduizenden inwoners zijn de afgelopen weken teruggekeerd naar de hoofdstad.
VN: soep borsjtsj is bedreigd Oekraïens werelderfgoed
De Verenigde Naties hebben de groentesoep borsjtsj bestempeld tot bedreigd Oekraïens werelderfgoed. De VN-cultuurorganisatie Unesco vreest negatieve gevolgen voor de traditie in Oekraïne door de Russische invasie van 24 februari.
De Oekraïense regering in Kiev verwelkomt het besluit van de Unesco als overwinning in de ‘borsjtsj-oorlog’ met Rusland. Want ook de Russen claimen de soep van rode bieten als nationaal gerecht. Moskou is dan ook fel tegen de stap van de Unesco.
"De zege is aan ons", aldus de Oekraïense minister van Cultuur. En volgens hem gaat Oekraïne ook de andere oorlog tegen Rusland winnen. Borsjtsj is populair in veel Oost-Europese landen.
© ANP / EPA Europese vlag Oekraïens parlement binnengedragen
De vlag van de Europese Unie werd vanochtend onder luid applaus het Oekraïense parlement binnengedragen. Matti Maasikas, de Oekraïense EU-ambassadeur, is "tot tranen geroerd", zo schrijft hij op Twitter.
Europese Commissie-voorzitter Ursula von der Leyen sprak via een videoverbinding het parlement toe. Hoewel er volgens haar nog "een lange weg te gaan is" voordat Oekraïne officieel EU-lid zal zijn, staat Europa "tijdens iedere stap" aan de zijde van het land, "voor zolang als het duurt, vanaf deze donkere oorlogsdagen tot aan het moment dat Oekraïne officieel toetreedt tot de EU".
Zelensky viert Russische terugtrekking Slangeneiland
Oekraïens president Zelensky en het leger hebben de terugtrekking gevierd van Russische soldaten uit Slangeneiland in de Zwarte Zee. Zelensky zei dat het leger ‘stap voor stap’ de Russen zal verdrijven uit Oekraïne.
Rusland kondigde donderdag verrassend aan dat het strategisch gelegen eiland bij de havenstad Odessa zal worden verlaten. Volgens Moskou was het een "gebaar van goede wil" om te laten zien dat het pogingen van de VN steunt om de Oekraïense export van graan via de Zwarte Zee te hervatten.
Volgens Oekraïne werden de Russen echter verdreven na zware artillerie- en raketaanvallen. Zelensky noemde de terugtrekking een strategische overwinning. "Het garandeert nog geen veiligheid", aldus de president in zijn dagelijkse toespraak tot de bevolking. "Het zorgt er nog niet voor dat de vijand niet meer terug zal komen. Maar dit beperkt de acties van de bezetters aanzienlijk. Stap voor stap zullen we ze terugduwen van onze zee, ons land en ons luchtruim."
Het leger heeft nog geen soldaten naar het eiland gestuurd. Wel werd een luchtfoto gepubliceerd, waarschijnlijk genomen door een drone, met zwarte rook boven Slangeneiland. "De vijand evacueerde gehaast de laatste soldaten van het garnizoen met twee speedboten", aldus het Oekraïense leger in een verklaring. Volgens het leger woedden er diverse branden op het eiland en waren er explosies te horen.
© Photo News — Zwarte rook boven Slangeneiland. Oekraïne kondigt sancties tegen Syrië aan
Het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken heeft sancties tegen Syrië aangekondigd. Syrië, een bondgenoot van Rusland, verklaarde gisteren de "onafhankelijkheid en soevereiniteit" van de deelrepublieken Luhansk en Donetsk te erkennen.
Oekraïne heeft aangekondigd alle diplomatieke banden met Syrië te zullen verbreken. Daarnaast zal het een handelsembargo van kracht laten gaan, waardoor handel met Syrië in ieder geval tijdelijk geblokkeerd zal zijn.
De Oekraïense overheid veroordeelt de erkenning door Syrië sterk, en noemt het een "onvriendelijke actie" richting Oekraïne, "een schending van de principes van het internationaal recht en een aanslag op de Oekraïense soevereiniteit".
Zelensky: 'Oekraïne exporteert elektriciteit naar EU'
Oekraïne is gestart met op een "significante" manier elektriciteit uit te voeren naar de Europese Unie, via Roemenië. Dat heeft president Zelensky gezegd.
Donderdag "werd een belangrijke stap gezet in onze toenadering met de Europese Unie", aldus de president, een week nadat de EU-landen Oekraïne het statuut van kandidaat-lidstaat toekenden.
De export van elektriciteit via Roemenië is volgens Zelensky "maar een eerste stap". "We maken ons klaar om de leveringen te verhogen. De Oekraïense elektrictiteit kan een aanzienlijk deel van het Russische gas vervangen dat de Europeanen verbruiken."
Het Oekraïense elektriciteitsnetwerk werd midden-maart verbonden met het Europese netwerk, zodat het land kon blijven functioneren tijdens de oorlog. Tot de Russische inval op 24 februari was Kiev verbonden met het Russische netwerk.
"Vanaf vandaag kan Oekraïne elektriciteit exporteren naar de Europese markt", tweette Europees Commisievoorzitter Ursula von der Leyen ook. "Dat zorgt voor een extra bron van elektriciteit voor de EU. En broodnodige inkomsten voor Oekraïne. We halen er dus allebei voordeel uit."
Rusland gebruikt ‘inaccurate’ raketten uit Sovjettijd, aldus Oekraïense generaal
Bij meer dan de helft van de raketaanvallen die Rusland in de afgelopen maand heeft uitgevoerd op Oekraïne werden ‘inaccurate’ raketten uit het Sovjet-tijdperk ingezet. Dit heeft de Oekraïense generaal Oleksi Hromov gezegd tegen persbureau Reuters. Ook zijn de raketaanvallen volgens hem sterk vermeerderd.
In de tweede helft van deze maand zijn reeds meer dan 200 Russische raketten afgevuurd en 68 burgerdoelen geraakt, aldus Hromov. Dit laatste zou gedeeltelijk veroorzaakt kunnen worden door de gebruikte, minder precieze raketten. Rusland ontkent tot op heden dat het gerichte aanvallen op burgerdoelen heeft uitgevoerd.
Lees ook. Ongekend Russisch raketoffensief in Oekraïne: zelfs oude Sovjet-raketten ingezet
Russische buitenlandminister: 'Nieuw IJzeren Gordijn daalt neer tussen Rusland en het Westen'
Sergej Lavrov, de Russische minister van Buitenlandse Zaken, heeft tijdens een persconferentie gezegd dat er een ‘nieuw IJzeren Gordijn zal neerdalen tussen Rusland en het Westen.’ Hij zei dat de relatie tussen Rusland en Europa reeds aan het bekoelen is, en dat Europese landen ‘voorzichtig moeten handelen.’
Die bekoeling is gedeeltelijk te wijten aan de aanscherping van Europa’s buitenland-, defensie- en veiligheidsbeleid als reactie op de Russische inval in Oekraïne, en Moskou’s woede over opgelegde sancties. Tevens zijn anti-Russische sentimenten binnen Europa verhard.
In de persconferentie benadrukte Lavrov ook dat Rusland al sinds 2014 slechte verhoudingen met Europa heeft. Hij doelde hiermee op de Westerse reactie toen Rusland besloot de Oekraïense Krim te annexeren, wat tot grote verontwaardiging leidde binnen de Europese gemeenschap.
© via REUTERS — Sergej Lavrov, de Russische minister van Buitenlandse Zaken. Britse ambassadrice in Moskou op matje geroepen
De Britse ambassadrice Deborah Bronnert is in Moskou op het matje geroepen na uitspraken van Boris Johnson over Vladimir Poetin. De Britse premier heeft volgens Moskou "onbeleefde" opmerkingen gemaakt over de Russische president.
Johnson vertelde dinsdagavond aan de Duitse omroep ZDF dat Poetin het offensief in Oekraïne niet zou hebben gelanceerd als hij een vrouw was geweest. Vervolgens kraakte hij de Russische militaire operatie als "een perfect voorbeeld van mannelijke giftigheid".
Van zijn kant zei Ben Wallace, de Britse minister van Defensie, woensdagavond aan LBC Radio dat "President Poetins kijk op zichzelf en de wereld het syndroom van een kleine man is, een macho visie".
"In een beleefde samenleving is het gebruikelijk om excuses aan te bieden voor dit soort opmerkingen", benadrukte de Russische diplomatie. Het ministerie hekelde een "onaanvaardbare beledigende retoriek".
Stand van zaken
Goedenavond, dit zijn de belangrijkste recente ontwikkelingen in de oorlog in Oekraïne:
• Het Russische leger trekt zich terug van Slangeneiland, een eilandje voor de kust van de Oekraïense havenstad Odessa dat strategisch belangrijk is voor de controle van het westelijke deel van de Zwarte Zee
• De Russische buitenlandminister heeft tijdens een persconferentie gezegd dat er een ‘nieuw IJzeren Gordijn zal neerdalen tussen Rusland en het Westen’
• Het Verenigd Koninkrijk maakt een miljard Britse pond (1,16 miljard euro) vrij voor extra militaire hulp aan Oekraïne. Het land voorziet onder meer luchtafweersystemen en drones
• President Biden heeft nieuwe militaire hulp beloofd aan Oekraïne, ter waarde van 800 miljoen dollar (ongeveer 760 miljoen euro). "We zullen Oekraïne ondersteunen zo lang als nodig", zei hij vandaag op de NAVO-top in Madrid
• De NAVO heeft Finland en Zweden gisteren officieel uitgenodigd om lid te worden. Russisch president Poetin sluit spanningen met beide landen niet uit
• De regering van Syrië is van plan de onafhankelijkheid van de zelfverklaarde volksrepublieken Donetsk en Loehansk in het oosten van Oekraïne te erkennen
Wilt u helemaal mee zijn met het nieuws van de dag? Schrijf u dan in op onze nieuwsbrief:
Rusland: prijsplafond Russische olie kan prijzen juist opdrijven
Een prijsplafond voor Russische olie kan de olieprijzen op de wereldmarkt opdrijven, in plaats van laten zakken. Daarvoor waarschuwt de Russische vicepremier Alexander Novak. Hij denkt dat de pogingen van de westerse landen om de Russische olie-export dwars te zitten tot een "disbalans" op de markt kunnen leiden.
Zijn opmerkingen komen enkele dagen nadat de leiders van de G7-landen met elkaar afspraken te gaan onderzoeken of er prijsplafonds kunnen worden ingevoerd op Russische olie en gas. Met de invoering van een maximumprijs willen de grote industrielanden ervoor zorgen dat Moskou minder verdient aan de verkoop van fossiele brandstoffen, waardoor Rusland zijn oorlog in Oekraïne minder goed zou kunnen financieren.
Lees ook. Rusland boort nieuwe afzetmarkt aan: meer grondstoffen naar Afrika en Midden-Oosten
Biden belooft militaire steun van 800 miljoen dollar aan Oekraïne
De Amerikaanse president Joe Biden heeft nieuwe militaire hulp beloofd aan Oekraïne, ter waarde van 800 miljoen dollar (ongeveer 760 miljoen euro). "We zullen Oekraïne ondersteunen zo lang als nodig", zei hij vandaag op de NAVO-top in Madrid.
In de komende dagen zullen de details van de wapenleveringen uit de doeken worden gedaan, zei het Amerikaanse staatshoofd. Het zou bijvoorbeeld gaan om een nieuw luchtverdedigingssysteem en extra munitie. Sinds het begin van de oorlog vier maanden geleden heeft de Amerikaanse regering wapens en uitrusting ter waarde van ongeveer 7 miljard dollar (6,7 miljard euro) aan Oekraïne beloofd of al geleverd.
"We zullen elke centimeter van het NAVO-grondgebied verdedigen. Een aanval op één van ons is een aanval op ons allemaal", zei Biden verder nog. Hij herhaalde ook dat de VS hun troepenaanwezigheid in Europa - ook aan de oostflank van de NAVO - zullen blijven uitbreiden in de nasleep van de Russische aanvalsoorlog.
© AP — President Biden op de luchthaven van Madrid, na afloop van de driedaagse NAVO-top. Russische ex-premier: sancties vormen casus belli
Dmitri Medvedev, voorzitter van de Russische Veiligheidsraad en voormalig minister-president, heeft zich uitgesproken over de sancties tegen Rusland. Volgens Dmitry Medvedev kunnen deze worden gezien als een daad van agressie. Ze zouden zelfs een oorlog rechtvaardigen.
‘Ik wil er nogmaals op wijzen dat dergelijke vijandige maatregelen onder bepaalde omstandigheden ook kunnen worden aangemerkt als een daad van internationale agressie. En zelfs als casus belli (een daad die oorlogsacties rechtvaardigt, red.)’, zei hij hierover.
Rusland heeft het recht om zichzelf te verdedigen, voegde hij eraan toe.
© via REUTERS Russisch leger trekt zich terug van Slangeneiland na nieuwe gevechten
Het Russische leger trekt zich terug van Slangeneiland, een eilandje voor de kust van de Oekraïense havenstad Odessa dat strategisch belangrijk is voor de controle van het westelijke deel van de Zwarte Zee. Dat heeft het Russische ministerie van Defensie bevestigd na Oekraïense berichten over nieuwe aanvallen de afgelopen dagen en nacht.
"Boem! Geen Russische troepen meer op Slangeneiland. Ons leger heeft goed werk geleverd bij een briljante operatie", aldus een medewerker van president Zelensky op Twitter. Het Oekraïense leger zegt dat de militairen "moedig hebben gevochten" om het eiland in te nemen.
In Oekraïne wordt euforisch gereageerd op de overwinning. "De bezetters hebben het eiland verlaten, omdat ze niet in staat waren om het tegen onze artilleriebeschietingen op te nemen", zegt ook de militaire commandant Valeri Zaloesjni. Beelden op sociale media bevestigen dat er de voorbije dagen zwaar is gevochten om het eiland. Daarbij zou vanaf het vasteland op het eiland zijn geschoten.
Lees ook: Oekraïne claimt opnieuw ‘significante klap’ voor Russisch leger op Slangeneiland
Hoe Slangeneiland een symbool van verzet werd
Ondanks zijn minieme grootte speelt Slangeneiland een verrassend grote rol in de oorlog in Oekraïne. Al vanaf het begin van de oorlog is de plek beroemd. Dit komt mede door de openhartige woorden van de Oekraïense grenswachten die zich in februari weigerden over te geven. De woorden ‘Russisch oorlogsschip, krijg de klere’ zijn inmiddels te vinden op een postzegel.
Vanaf dat moment is Slangeneiland een metafoor voor de moedige houding van de Oekraïners. Zo laten ze in april met behulp van de Amerikaanse inlichtingendiensten het Russische oorlogsschip de Moskva zinken door een raketaanval. Voor de Russische troepen benadrukt dit voorval nogmaals het strategische belang van Slangeneiland.
Rusland versterkt vervolgens het eiland met nieuwe luchtafweer-, raket- en radarsystemen. Oekraïne reageert op zijn beurt met straaljagers, Bayraktar-drones en anti-scheepsraketten. Omdat de Russen blijven zitten, voeren de Oekraïense strijdkrachten de bombardementen op. De explosies zijn 35 kilometer op het vasteland te horen: "We zijn gewend aan slapeloze nachten, maar dit is nieuw voor ons", zegt een inwoner van het nabijgelegen Vylkove.
De volharding van het Oekraïense leger blijkt eindelijk zijn vruchten af te werpen, nu het Russische leger het eiland in de Zwarte Zee heeft verlaten. De Russische troepen wijten hun vertrek aan de oproep van de Verenigde Naties om graan door te laten. De Oekraïners zeggen de militairen echter te hebben verjaagd.
© AP — Satellietbeeld van een gebombardeerd Slangeneiland op 12 mei. Rusland: '6.000 Oekraïense soldaten gevangengenomen'
Rusland zegt dat het 6.000 Oekraïense soldaten krijgsgevangen heeft genomen. Het aantal kan niet onafhankelijk worden geverifieerd.
Het Russische ministerie van Defensie zei ook dat een aangekondigde gevangenenruil, waarbij 144 krijgsgevangenen over en weer worden vrijgelaten, was opgezet na een direct bevel van president Poetin. Het is de grootste uitwisseling van gevangenen sinds de Russische invasie op 24 februari begon.
Bijna alle Russische krijgsgevangenen die zijn vrijgelaten zijn gewond, meldt het ministerie.
'Historische' NAVO-top gaat derde dag in
De NAVO-leiders komen vandaag in Madrid samen voor een derde en laatste dag. Volgens veel regeringsleiders kan de top nu al de geschiedenisboeken in. Nederlands premier Mark Rutte noemde de bijeenkomst "totaal historisch". De voornaamste reden hiervoor is de opschaling van de militaire organisatie van 40.000 naar 300.000 actieve militairen.
President Biden kondigde gisteren aan dat de VS hun militaire aanwezigheid in Europa gaan vergroten. Dat houdt in dat er een permanent hoofdkwartier komt voor het Amerikaanse legerkorps in Polen. Een andere mijlpaal is dat Turkije zijn verzet staakte tegen het toetreden van Zweden en Finland tot de NAVO.
De eensgezindheid leidt tot tevredenheid onder leiders als Oekraïens president Zelensky. Maar er klinkt er ook kritiek, bijvoorbeeld vanuit het Amerikaanse volk: het Europese continent is veel te afhankelijk van de Verenigde Staten als het aankomt op veiligheidsproblemen. Moet het land zich nu niet meer bezighouden met binnenlandse problematiek?
Eerste schip met graan verlaat bezette havenstad Berdjansk
Een eerste schip geladen met 7.000 ton graan en beschermd door de Russische marine heeft de Oekraïense havenstad Berdjansk, in het zuiden van het land, verlaten. Dat hebben de pro-Russische autoriteiten laten weten.
Berdjansk, gelegen aan de Zee van Azov, is bezet door Rusland en Moskou heeft er nieuwe autoriteiten aangesteld. Het graan gaat naar "bevriende" landen, luidt het. Het handelsschip had maanden aan de ketting gelegen.
Oekraïne zegt dan weer dat bij een aanval in het oosten van het land 40 ton graan vernietigd is. In de getroffen opslagplaats in de stad Selenodolsk brak brand uit, aldus de gouverneur van Dnipropetrovsk op Telegram. Hij wees met de beschuldigende vinger naar Rusland.
Oekraïne en Rusland zijn voor veel arme landen in vooral Afrika de belangrijkste leveranciers van graan en meststoffen. Omdat Rusland de Oekraïense havens blokkeert, kan veel graan echter niet uitgevoerd worden.
Lysychansk onder vuur: 'Werkelijk alles wordt beschoten'
Rusland gaat door met het onophoudelijk beschieten van de oostelijke stad Lysychansk. Dat meldt de regionale gouverneur Serhiy Haidai op de Oekraïense televisie: "Er wordt voortdurend gevochten. Werkelijk alles wordt beschoten."
Oekraïense autoriteiten zijn druk bezig met het evacueren van de bewoners. Hierbij ligt de focus op de 15.000 die momenteel lijden onder de meedogenloze beschietingen. Ondertussen proberen Russische troepen de stad te omsingelen in een poging de geïndustrialiseerde Donbas-regio in te nemen.
Eerder deze week werd de de nabijgelegen stad Severodonetsk met veel geweld veroverd.
Poetin: 'Spanningen als Zweden en Finland toetreden tot NAVO'
Russisch president Vladimir Poetin sluit spanningen met Zweden en Finland niet uit als zij lid worden van de NAVO. Rusland zal niet aarzelen om te reageren als de NAVO zich met haar middelen in de twee Noord-Europese landen vestigt.
De reactie van Poetin op de aanstaande toetreding van Zweden en Finland tot de westerse militaire alliantie werd opgetekend door Russische persbureaus. Nadat Turkije gisteravond zijn blokkade tegen goedkeuring van de NAVO-toetreding van Zweden en Finland ophief, nodigde de NAVO de twee landen gisteren officieel uit om toe te treden tot het bondgenootschap.
"Met Zweden en Finland hebben we niet de problemen die we hebben met Oekraïne", aldus Poetin. "Ze willen toetreden tot de NAVO, doe gerust. Maar ze moeten begrijpen dat er eerder geen dreiging was, terwijl we nu, als militaire contingenten en infrastructuur daar worden ingezet, op gepaste wijze moeten reageren en dezelfde bedreigingen moeten creëren voor de gebieden van waaruit bedreigingen jegens ons worden gecreëerd."
Poetin zei verder dat de doelen van wat hij nog altijd een "speciale militaire operatie" noemt ongewijzigd blijven, maar dat de strategie om die doelen te verwezenlijken wel kan veranderen. Als ultieme doel noemde de Russische president het "bevrijden" van de Donbas en het verkrijgen van veiligheidsgaranties. Volgens Poetin had het geen zin om te speculeren over wanneer de oorlog zou eindigen.
© ANP / EPA — Russisch president Vladimir Poetin. Syrië wil onafhankelijkheid van Donetsk en Loehansk erkennen
De regering van Syrië is van plan de onafhankelijkheid van de zelfverklaarde volksrepublieken Donetsk en Loehansk in het oosten van Oekraïne te erkennen. Als reactie heeft Oekraïens president Zelensky besloten de banden met Syrië te verbreken.
Loehansk en Donetsk maakten zich in 2014 los van Oekraïne. De twee volksrepublieken werden tot begin dit jaar alleen erkend door elkaar en Zuid-Ossetië, een afvallige pro-Russische regio in Georgië die zelf maar door een handvol landen als land wordt gezien.
Russisch president Poetin besloot in februari de onafhankelijkheid van Donetsk en Loehansk te erkennen. Dat deed hij omdat Oekraïne een "genocide" op de Russischtalige bevolking van het gebied zou plegen. Slechts drie dagen later viel Rusland met ditzelfde excuus Oekraïne binnen.
In februari zei Syrië al de Russische beslissing te steunen om de republieken te erkennen. President Bashar al-Assad geldt als trouwe bondgenoot van Poetin sinds Rusland Assad in 2015 hielp om de burgeroorlog onder controle te krijgen.
Amnesty: 'Aanval op theater Marioepol was oorlogsmisdaad'
Het Russische leger heeft een oorlogsmisdaad begaan toen het in maart het theater van Marioepol in Oekraïne trof. Daarbij vielen zeker twaalf doden en de dodentol ligt wellicht veel hoger. Dat heeft een uitgebreid onderzoek van Amnesty International uitgewezen.
In het rapport documenteert de mensenrechtenorganisatie hoe het Russische leger wellicht doelbewust het theater heeft aangevallen terwijl het wist dat honderden burgers zich daar op 16 maart schuilhielden. Dat maakt de aanval "een duidelijke oorlogsmisdaad".
Het crisisresponsteam van Amnesty International interviewde tientallen overlevenden en verzamelde uitgebreid digitaal bewijsmateriaal. Het team concludeerde dat de aanval vrijwel zeker werd uitgevoerd door Russische gevechtsvliegtuigen, die twee bommen van 500 kilogram afgooiden. Die sloegen dicht bij elkaar in en ontploften gelijktijdig.
"Het Internationaal Strafhof, en alle anderen die jurisdictie hebben over misdaden begaan tijdens dit conflict, moeten deze aanval onderzoeken als een oorlogsmisdaad. Alle verantwoordelijken moeten ter verantwoording worden geroepen voor het veroorzaken van zoveel dood en vernieling", zegt Agnès Callamard, Frans mensenrechtenexperte en secretaris-generaal van Amnesty International.
© REUTERS — Het gebombardeerde theater in Marioepol. Londen verhoogt militaire hulp aan Kiev aanzienlijk
Londen maakt een miljard Britse pond (1,16 miljard euro) vrij voor extra militaire hulp aan Oekraïne. Dat heeft de regering aangekondigd naar aanleiding van de NAVO-top in Madrid. Het Verenigd Koninkrijk voorziet onder meer luchtafweersystemen en drones.
De totale militaire hulp aan Kiev komt zo op 2,3 miljard pond (2,7 miljard euro), meldt Downing Street in een persbericht. De aanzienlijke verhoging van de steun is een "nieuwe fase" in de steun vanuit het Westen die ervoor moet zorgen dat het Oekraïense leger tegenoffensieven kan starten tegen Rusland om gebieden te heroveren.
"Omdat Poetin er niet in slaagt de successen te behalen die hij had gepland en gehoopt en de zinloosheid van deze oorlog voor iedereen duidelijk wordt, worden zijn aanvallen tegen het Oekraïense volk steeds barbaarser", aldus premier Johnson in het persbericht. "De Britse wapens, uitrusting en opleidingen transformeren de Oekraïense verdediging tegen deze aanval. En we blijven pal achter het Oekraïense volk staan zodat Poetin faalt in Oekraïne."
De bijkomende hulp bestaat uit "gesofisticeerde luchtafweersystemen, onbemande luchtapparatuur, innovatieve elektronische apparatuur en duizenden stuks vitale uitrusting voor de Oekraïense soldaten", klinkt het.
© REUTERS — Brits premier Boris Johnson. Oekraïne publiceert beelden van gevangenenruil
Het Oekraïense ministerie van Defensie heeft beelden vrijgegeven van de gevangenenruil die gisteren plaatsvond. Bij die ruil keerden 144 gevangengenomen Oekraïense soldaten huiswaarts. Een pro-Russische separatistenleider meldde dat er eveneens 144 strijders uit Rusland en de zelfverklaarde Volksrepubliek Donetsk zijn vrijgelaten.
© via REUTERS © via REUTERS © via REUTERS Poetin wil nog altijd het merendeel van Oekraïne veroveren, aldus Amerikaanse inlichtingendiensten
Volgens de Amerikaanse inlichtingendiensten heeft Rusland zijn doelen in de oorlog in Oekraïne nog niet gewijzigd. De Russische president Vladimir Poetin wil nog steeds het grootste deel van Oekraïne innemen, zei de directeur van de inlichtingendiensten, Avril Haines, vandaag. "Het beeld blijft behoorlijk grimmig", aldus Haines.
Volgens Haines houden de Amerikaanse inlichtingendiensten op korte termijn rekening met drie scenario’s. Het meest waarschijnlijk is volgens haar dat het Russische leger nog wel kleine terreinwinsten boekt, maar geen doorbraak weet te forceren.
In de andere scenario’s slaan de Russen wel een grote bres in de Oekraïense verdediging of wint juist het Oekraïense leger stukken terrein terug. Dat laatste zou dan mogelijk in de buurt van de door Rusland bezette stad Cherson en andere delen van Zuid-Oekraïne gebeuren.
Rusland scherpt wet aan waarmee critici worden aangepakt
Rusland heeft zijn fel bekritiseerde wetgeving aangescherpt waarmee organisaties aangepakt kunnen worden die volgens het Kremlin onder invloed van het buitenland staan. De nieuwe wet wordt begin december van kracht.
Dan kan iedere organisatie of individu die onder enige vorm van "buitenlandse invloed" staat als zogenoemde buitenlandse agent bestempeld worden. Dat is een kwalificatie die diverse media al hebben gekregen en die gepaard gaat met zeer strenge regels. Tot nu toe was het zo dat bijvoorbeeld non-gouvernementele organisaties alleen die aanduiding konden krijgen als ze vanuit het buitenland werden gefinancierd.
Mensen en organisaties die worden aangeduid als buitenlandse agenten in Rusland moeten kunnen aantonen waar ze geld van krijgen, moeten regelmatig onderzoeken ondergaan en al hun openbare uitingen moeten begeleid gaan van een tekst dat de content afkomstig is van een buitenlandse agent. De term buitenlandse agent werd voor het eerst gebruikt in 2012 en het gebruik is sindsdien uitgebreid. Sinds een paar jaar worden er ook individuen op de lijst gezet.
Critici zeggen dat de lijst wordt gebruikt om tegenstanders van het regime van Poetin het leven moeilijk te maken. Gevreesd wordt dat de nieuwe wet zorgt voor nog meer willekeur, vooral omdat die ook vaag is omschreven.
Stand van zaken
Goedenavond, dit zijn de belangrijkste recente ontwikkelingen in de oorlog in Oekraïne:
• Op de NAVO-top in Madrid is vandaag gesproken over het opschroeven van defensiebudgetten van de bondgenoten. De top zendt een sterk signaal aan Rusland, zo stelde de Amerikaanse president Joe Biden.
• Oekraïne kan rekenen op de steun van de NAVO, "voor zolang dat nodig is", zei ook secretaris-generaal Jens Stoltenberg. Het nieuw strategisch concept dat de NAVO-landen hebben aangenomen, noemt Rusland "de meest belangrijke en directe bedreiging voor de veiligheid van de bondgenoten en voor de vrede en stabiliteit in de Europees-Atlantische zone".
• De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft aan de NAVO-landen gevraagd om meer moderne artillerie en financiële steun.
• De huidige 30 NAVO-leden hebben Finland en Zweden officieel uitgenodigd om lid te worden. Na de ratificatie door de parlementen van alle lidstaten zullen beide landen pas echt kunnen toetreden.
• Turkije heeft Finland en Zweden in ruil voor het laten vallen van zijn veto gevraagd om de uitlevering van 33 personen die door de Turkse overheid worden verdacht van terrorisme. De Zweedse premier Magdalena Andersson benadrukt dat haar land zich bij alle uitleveringen zal houden aan nationale en internationale wetten.
• Oekraïense hulpdiensten zijn nog op zoek naar twintig vermiste personen na de raketaanval op het winkelcentrum in Krementsjoek van maandag
• Het Russische leger wil de strategisch gelegen stad Lysytsjansk omsingelen, zegt de Oekraïense legerleiding. Het is de laatste grote stad in de oostelijke regio Loehansk die nog in handen is van Oekraïne.
• De Verenigde Naties (VN) en de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) vrezen fors stijgende prijzen voor landbouwproducten als gevolg van de oorlog in Oekraïne.
• Bij een gevangenenruil hebben beide partijen in de oorlog 144 soldaten vrijgelaten. Bij de Oekraïense soldaten gaat het vooral om militairen die meevochten in de Azovstal-fabriek om de controle over Marioepol.
Wilt u mee zijn met het belangrijkste nieuws over de oorlog in Oekraïne? Hieronder kunt u zich inschrijven op onze nieuwsbrief. Zo hoeft u niets te missen:
Grootste krijgsgevangenenruil tot nu toe
Bij een gevangenenruil heeft Rusland 144 Oekraïense soldaten vrijgelaten. Dat meldt de inlichtingendienst van het Oekraïense ministerie van Defensie op Telegram. Volgens de inlichtingendienst gaat het om de grootste gevangenenruil tot nu toe. Van de 144 vrijgelaten soldaten zouden er 95 betrokken zijn geweest bij de verdediging van de Azovstalfabriek in Marioepol, die in mei door het Russische leger werd veroverd.
Een pro-Russische separatistenleider zegt dat er eveneens 144 strijders uit Rusland en de zelfverklaarde Volksrepubliek Donetsk zijn teruggekeerd. De meesten van hen zouden dringend behoefte hebben aan medische hulp.
Na de inname van Azovstal-fabriek zei de Oekraïense regering al te onderhandelen over een gevangenenruil, maar het was de vraag of Rusland daarmee akkoord zou gaan. Volgens Rusland gaven in totaal ruim 2.400 soldaten zich over bij verovering van de fabriek.
De vrijgelaten Oekraïners zijn tussen de 19 en 65 jaar oud. Volgens de inlichtingendienst hebben de meeste soldaten ernstige verwondingen, onder meer door schot- en granaatscherven en explosies. Sommige soldaten hebben brandwonden, breuken of geamputeerde ledematen. "Ze krijgen allemaal passende medische en psychologische noodhulp", aldus de inlichtingendienst.
© AP — De Azovstal-fabriek was het laatste stuk van Marioepol dat nog in Oekraïense handen was. Rusland: Noorwegen houdt goederentransport naar Spitsbergen tegen
Rusland beschuldigt Noorwegen ervan dat het de Russische transporten naar Spitsbergen blokkeert. Op die eilandengroep nabij de Noordpool bevinden zich door Russen bewoonde nederzettingen. Het Russische ministerie van Buitenlandse noemt de situatie ‘onaanvaardbaar’ en waarschuwt dat dit soort ‘onvriendelijke’ acties tegen Rusland kunnen leiden tot ‘vergeldingsmaatregelen’.
© AFP — Op Spitsbergen bevinden zich door Rusland bewoonde nederzettingen. Noorwegen is geen lid van de Europese Unie, maar heeft de EU-sanctiepakketten wil in zijn wetgeving verankerd. Een van die sancties verbiedt de doorvoer van goederen vanuit Rusland. Omdat een groot deel van de vracht voor de Russische nederzettingen op Spitsbergen eerst langs een controlepost op het vasteland van Noorwegen gaat, raken de EU-sancties ook de Russische aanvoer van goederen.
Rusland en Noorwegen hebben in het verleden al vaker geruzied over de status van Spitsbergen, dat in de Noordelijke IJszee ligt. Officieel valt de eilandengroep onder Noors toezicht, maar Rusland heeft het recht om de natuurlijke hulpbronnen van de archipel – met name steenkool – te exploiteren.
De situatie doet denken aan de eerdere beschuldiging van Rusland dat Litouwen de aanvoer van goederen naar de Russische exclave Kaliningrad blokkeerde. De Noorse regering heeft nog niet op de aantijgingen van Rusland gereageerd.
NAVO-top volgend jaar in bedreigd Litouwen
De eerstvolgende NAVO-top vindt volgend jaar plaats in Litouwen. Het oostelijke NAVO-land voelt zich ernstig bedreigd door Rusland en wordt door Oekraïne al genoemd als het volgende doelwit van de regering in Moskou.
"Dit betekent veel voor ons", zegt de Litouwse buitenlandminister Gabrielius Landsbergis tegen persbureau ANP. "Het laat zien dat de oostelijke lidstaten belangrijk zijn voor de NAVO. Dat ze veilig zijn en verdedigbaar. En het is een duidelijk signaal aan de twee agressors die Litouwen zich van het lijf moet houden."
Litouwen vreest al zijn hele bestaan voor Russische plannen om het in te lijven en die zorgen zijn sinds de Russische inval in Oekraïne nog aanzienlijk toegenomen. Zeker nu Moskou de regering in Vilnius beticht van het afknijpen van de Russische exclave Kaliningrad, een belangrijke marinehaven. Litouwen laat sommige goederen niet langer door omdat daarvoor EU-sancties gelden.
Het Baltische land heeft ook al geruime tijd ruzie met China. Dat land legde de handel met Litouwen stil omdat Vilnius Taiwan als een onafhankelijk land zou behandelen.
In Litouwen is een zogeheten battlegroup van de NAVO gelegerd. Landsbergis heeft nog niet vernomen met hoeveel man zij worden versterkt en wanneer dat zal gebeuren.
OESO en VN vrezen forse stijging graanprijzen door oorlog
De Verenigde Naties (VN) en de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) vrezen fors stijgende prijzen voor landbouwproducten als gevolg van de oorlog in Oekraïne. Mocht Oekraïne zijn volledige exportcapaciteit verliezen, dan zou de wereldprijs voor graan op korte termijn 19 procent boven het niveau van voor de Russische inval in het land gaan. Dat hebben beide organisaties woensdag gemeld.
Indien ook de Russische uitvoer zou halveren, verwachten de experten in een extremer scenario een stijging van de graanprijzen met 34 procent ten opzichte van het niveau van voor de oorlog. Rusland en Oekraïne zijn belangrijke exporteurs van graan en oliezaden. De oorlog zorgt de komende tien jaar voor verdere onzekerheid, klinkt het.
In het rapport van de VN Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) en de OESO waarschuwen de experten bovendien voor de gevolgen op de voedselzekerheid. Voor de jaren 2022 en 2023 verwachten ze een verminderde landbouwproductie in Oekraïne en minder export uit Oekraïne en uit Rusland. Dat kan ertoe leiden dat er tegen 2024 meer chronisch ondervoede mensen in de wereld zijn.
© Reporters / DPA — 24 June 2022, Brandenburg, Dahme/Mark: A combine harvested winter barley. (Aerial photo taken with a drone). Photo: Patrick Pleul/dpa Reporters / DPA 'Oekraïne kan op ons rekenen voor zolang dat nodig is'
Oekraïne kan rekenen op de steun van de NAVO, "voor zolang dat nodig is". Dat heeft Jens Stoltenberg, secretaris-generaal van de verdragsorganisatie, beloofd op de NAVO-top in Madrid. "Een sterk, onafhankelijk Oekraïne is van vitaal belang voor de stabiliteit van het Euro-Atlantisch gebied", aldus de Noor.
Bij het begin van de eerste sessie sprak de Oekraïense president Zelensky de NAVO-leiders toe. Hij "maakte duidelijk dat Oekraïne rekent op onze blijvende steun", aldus Stoltenberg. De lidstaten zullen hun militaire en financiële steun aan Oekraïne dan ook voortzetten. Daarenboven beslisten de leiders om de steun op te voeren via een alomvattend assistentiepakket. "Dat bevat veilige communicatie, brandstof, medische voorraden en lichaamsbescherming. Uitrusting om mijnen te ruimen en chemische en biologische bedreigingen tegen te gaan, en honderden draagbare antidronesystemen", zei Stoltenberg.
De NAVO zal Oekraïne op de langere termijn ook helpen om over te stappen van uitrusting uit het Sovjettijdperk naar moderne uitrusting. "Dit allemaal toont ons engagement aan voor de toekomst van Oekraïne", aldus Stoltenberg.
De secretaris-generaal van de verdragsorganisatie herhaalde dat de oorlog van Russisch president Vladimir Poetin de vrede in Europa "in stukken uiteengeslagen" heeft. "En de grootste veiligheidscrisis in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog heeft geschapen."
Syrië wil onafhankelijkheid van Donetsk en Loehansk erkennen
De regering van Syrië is van plan de onafhankelijkheid van de zelfverklaarde volksrepublieken Donetsk en Loehansk te erkennen. Bronnen bij het Syrische ministerie van Buitenlandse Zaken hebben dat gezegd tegen het Syrische persbureau SANA.
Loehansk en Donetsk maakten zich in 2014 los van Oekraïne. De twee volksrepublieken werden tot begin dit jaar alleen erkend door elkaar en Zuid-Ossetië, een afvallige pro-Russische regio in Georgië die zelf maar door een handvol landen als land wordt gezien.
De Russische president Vladimir Poetin besloot in februari om de onafhankelijkheid van Donetsk en Loehansk te omarmen. Dat deed hij omdat Oekraïne een "genocide" op de Russischtalige bevolking van het gebied zou plegen. Slechts drie dagen later viel Rusland met ditzelfde excuus Oekraïne binnen.
In februari zei Syrië al de Russische beslissing te steunen om de republieken te erkennen. President Bashar al-Assad geldt als trouwe bondgenoot van Poetin sinds Rusland in 2015 Assad hielp om de burgeroorlog onder controle te krijgen.
© REUTERS — Een kapotgeschoten gebouw in Lysytsjansk in de provincie Loehansk. Russisch leger wil strategische stad Lysytsjansk omsingelen
Het Russische leger wil de strategisch gelegen stad Lysytsjansk omsingelen, zegt de Oekraïense legerleiding. Momenteel wordt de stad vooral vanuit het zuiden belegerd. Lysytsjansk is de laatste grote stad in de oostelijke regio Loehansk die nog in handen is van Oekraïne.
Om de stad te omsingelen probeert Rusland de weg tussen Bachmoet en Lysytsjansk in te nemen. Zodra die weg is ingenomen, kan het Russische leger vrij opstomen vanuit alle richtingen.
Lysytsjansk wordt regelmatig bestookt door de Russische artillerie en volgens pro-Russische separatisten wordt er ook al in de straten van Lysytsjansk gevochten. Dat is niet bevestigd door Oekraïne of onafhankelijke waarnemers.
Rusland heeft recent de naast Lysytsjansk gelegen stad Severodonetsk ingenomen. Daar is weken zwaar gevochten in de straten.
Strategisch concept NAVO noemt Rusland "meest belangrijke en directe bedreiging"
Het nieuw strategisch concept dat de NAVO-landen hebben aangenomen, noemt Rusland "de meest belangrijke en directe bedreiging voor de veiligheid van de bondgenoten en voor de vrede en stabiliteit in de Europees-Atlantische zone". Hoewel de verdragsorganisatie zegt Rusland niet als een partner te kunnen beschouwen, wil de NAVO communicatiekanalen met Moskou wel open houden.
Volgens het concept, een blauwdruk voor het beleid met de doelen en taken voor de komende tien jaar, probeert Rusland invloedssferen op te richten en op allerlei manieren zoals agressie en annexatie, controle te verkrijgen.
© Reporters / DPA — De NAVO-top in Madrid met vlnr. de Turkse president Recep Tayyip Erdogan, de Britse premier Boris Johnson, de Amerikaanse president Joe Biden, secretaris-generaal Jens Stoltenberg en de Spaanse premier Pedro Sanchez. De NAVO zegt geen confrontatie te zoeken en geen bedreiging voor de Russen te vormen. "We zullen blijven antwoorden op de Russische bedreigingen en vijandige daden in een verenigde en verantwoordelijke manier", meldt het concept. De NAVO zal de afschrikking en defensie van alle bondgenoten gevoelig verhogen.
"In het licht van zijn vijandige beleid en vijandige daden, kunnen we Rusland niet beschouwen als onze partner", klinkt het nog. "Wel blijven we bereid om communicatiekanalen met Mosko open te houden om risico's te beheren en verzachten, escalatie te vermijden en transparantie te verhogen." De alliantie wil stabiliteit en voorspelbaarheid in het Europees-Atlantisch gebied en tussen de NAVO en Rusland.
Een verandering in de betrekking is gekoppeld aan de stopzetting van het "agressief gedrag" van Rusland, dat zich ook volledig aan het internationaal recht moet houden, klinkt het nog.
Nog 20 personen vermist na raketaanval op winkelcentrum Krementsjoek
Oekraïense hulpdiensten zijn nog op zoek naar twintig vermiste personen na de raketaanval op het winkelcentrum in Krementsjoek van maandag, zo meldt het Amerikaanse persbureau AP. De inslag was zo krachtig dat nabestaanden wellicht geen overblijfselen van de slachtoffers zullen kunnen vinden, aldus Svitlana Rybalko, persvoorlichter van de Oekraïense hulpdiensten. "We zijn nu bezig met het opruimen van het epicentrum van de inslag. Hier kunnen we vrijwel geen lichamen meer ontwaren."
De persvoorlichter heeft verklaard dat onderzoekers naast de lichamen van de 18 overledenen ook fragmenten van minimaal acht andere lichamen hebben aangetroffen. De politie kan nog niet zeggen hoeveel slachtoffers er precies zijn gevallen. Enkele overlevenden worden behandeld voor ernstig letsel waaronder schedelfracturen en verloren ledematen.
President Zelensky heeft Rusland na de aanval op het winkelcentrum een "terroristische staat" genoemd die "dagelijks terroristische aanslagen uitvoert". Een woordvoerder van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken ontkent dat op het burgerdoel is gericht, en ziet de beschuldiging van Oekraïne als een "schaamteloze provocatie".
© ANP / EPA — Videobeelden legden het moment van de inslag van de zware Russische raket op het winkelcentrum van Krementsjoek vast. Zweden en Finland officieel uitgenodigd NAVO-lid te worden
De huidige 30 leden hebben Zweden en Finland op hun top in Madrid nu ook officieel uitgenodigd om lid te worden van de NAVO. "De toetreding van beide landen zal hen veiliger maken, de NAVO versterken en ook de hele Euro-Atlantische regio zal er veiliger door worden", klinkt het in een communiqué. We herbevestigen ons engagement voor het opendeurbeleid van de NAVO", staat nog in de verklaring. "Vandaag hebben we beslist Finland en Zweden uit te nodigen om leden van de NAVO te worden, en hebben we ingestemd om de toetredingsprotocollen te ondertekenen."
Lees ook: Een vijftigmeterbad in een ondergrondse bunker: Finland kent de gevaren van dreigende buur Rusland
Naar aanleiding van de Russische oorlog in Oekraïne beslisten Finland en Zweden om het lidmaatschap bij de NAVO aan te vragen. Op 18 mei gaven ze dat verzoek officieel aan NAVO-chef Jens Stoltenberg. Turks president Erdogan was echter gekant tegen hun lidmaatschap. Hij beschuldigde beide landen ervan "terreurorganisaties" zoals de verboden Koerdische Arbeiderspartij PKK, Syrisch-Koerdische militie YPG en de Gülenbeweging te steunen.
Beschuldigingen die Stockholm en Helsinki van de hand wezen. Turkije eiste ook de uitlevering van verschillende mensen die in Turkije van terreur worden verdacht.
© AP — De Zweedse premier Magdalena Andersson. De verklaring benadrukt nu dat het van vitaal belang is dat de "legitieme veiligheidsbezorgdheden van alle bondgenoten" worden aangepakt. "We verwelkomen het afsluiten van het trilaterale memorandum daarvoor tussen Turkije, Finland en Zweden", klinkt het nog. "De veiligheid van Finland en Zweden is van direct belang voor de alliantie, ook tijdens het toetredingsproces."
Stoltenberg spreekt van een historische beslissing, een gevolg van het akkoord van dinsdagavond. Toen ondertekenden Turkije, Zweden en Finland een memorandum dat de weg vrijmaakte voor de beslissing van vandaag.
Met Zweden en Finland erbij stijgt het ledenaantal van de NAVO binnenkort naar 32. Vooraleer de twee landen echt lid worden, moeten de parlementen van alle huidige leden de toetreding nog wel ratificeren.
De NAVO-lidstaten keurden ook het nieuwe strategische concept goed dat eerder al was voorgesteld. Daardoor zullen er op termijn liefst 300.000 NAVO-militairen snel inzetbaar zijn tegenover 40.000 nu.
Zelensky vraagt moderne artillerie en financiële steun
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft aan de NAVO-landen op de top in Madrid gevraagd om moderne artillerie en een financiële steun, om het hoofd te bieden aan de Russische invasie in het land.
"Opdat we het overwicht van de Russische artillerie zouden breken, wat een groot voordeel is, hebben we veel meer van deze moderne systemen nodig, van deze moderne artillerie", aldus Zelensky tijdens zijn videotoespraak.
"Financiële steun aan Oekraïne is even belangrijk als de hulp met bewapening", zei hij ook. Zelensky verwees naar het "tekort van verschillende miljarden dollars", terwijl Moskou geld haalt uit de uitvoer van olie en gas.
© AP — Zelensky sprak de leven van de NAVO per videoconferentie toe. Volgens hem heeft Oekraïne "ongeveer 5 miljard dollar per maand" nodig om in te staan voor de eigen verdediging. "Als jullie Rusland echt als de voornaamste bedreiging zullen definiëren, zullen jullie zijn eerste en voornaamste doelwit volledig moeten steunen", aldus nog Zelensky. Hij zei de NAVO-leiders ook dat zijn land strijdt voor "de toekomstige wereldorde".
De Oekraïense president riep ook nogmaals op om de sancties tegen Moskou te versterken. Hij noemde dat een "absolute noodzaak", die de capaciteit om de oorlog te bekostigen zal stoppen.
Oekraïne ontvangt al zware bewapening en steun van de westerse landen, maar krijgt in bepaalde gebieden te maken met zware aanvallen van Russische troepen. Bedoeling is dat de NAVO-landen op hun top in de Spaanse hoofdstad een groot steunpakket beslissen voor Oekraïne.
Turkije wil uitlevering terreurverdachten uit Finland en Zweden
Turkije heeft Finland en Zweden gevraagd om de uitlevering van 33 personen die door de Turkse overheid worden verdacht van terrorisme. Het uitleveringsverzoek volgt op het besluit van Turkije om verzet tegen het NAVO-lidmaatschap van de twee landen op te geven.
Op de NAVO-top in Madrid zijn de drie landen het eens geworden over de bezwaren die Turkije aanvankelijk had. Er is een memorandum getekend waarin ze verklaren elkaars veiligheid te zullen waarborgen. Finland en Zweden toonden zich bereid mee te werken aan het uitleveringsverzoek van terreurverdachten, mits zij beschermd blijven onder het mensenrechtenverdrag. Ook wil Turkije dat Finland en Zweden hun steun aan de Koerdische ‘terreurbeweging’ PKK zou opzeggen, waar de landen tevens mee akkoord zijn gegaan.
De Zweedse premier Magdalena Andersson benadrukt dat haar land zich bij alle uitleveringen zal houden aan nationale en internationale wetten. Of uiteindelijk meer mensen aan Turkije worden overgedragen, hangt volgens haar af van de informatie die ze van de Turkse autoriteiten krijgen.
Biden voert Amerikaanse militaire aanwezigheid in Europa op, ook andere bondgenoten schroeven defensiebudgetten op
Op de NAVO-top in Madrid is vandaag gesproken over het opschroeven van defensiebudgetten van de bondgenoten. De top zendt een sterk signaal aan Rusland, zo stelde de Amerikaanse president Joe Biden. ‘De NAVO is sterk en eensgezind.’
De Verenigde Staten, die het leeuwendeel van de NAVO’s militaire macht leveren, kondigden een hevige toename van hun militaire aanwezigheid in Europa aan. Hieronder vallen onder meer een permanente legerbasis in Polen, twee extra torpedobootjagers in Spanje en twee extra F35 squadrons van de luchtmacht die in Groot Brittannië zullen worden geplaatst.
Ook Groot-Brittannië voert haar defensiebudget op. Het Britse budget voor dit jaar wordt geraamd op 2,3% van het BBP, waarvan 1,3 miljard pond militaire steun aan Oekraïne wordt verleend. Dat ligt boven de afgesproken 2% van het BBP waar alle bondgenoten voor hun defensiebudget aan zouden moeten voldoen. Toch halen lang niet alle NAVO-lidstaten die eis. Slechts negen van de dertig landen voldoen hier op dit moment aan.
© AFP — Vlnr: Turkse president Recep Tayyip Erdogan, Amerikaanse President Joe Biden, NAVO Secretaris-Generaal Jens Stoltenberg en Britse premier Boris Johnson. ► Oekraïne deelt beelden van raketinslag winkelcentrum Krementsjoek
De Oekraïense president Zelensky heeft videobeelden vrijgegeven van de raketinslag op het winkelcentrum in Krementsjoek, in het oosten van Oekraïne. Bij de ontploffing vielen maandag zeker 20 doden en 59 gewonden.
Zelensky wil met de beelden aantonen dat de inslag een doelbewuste aanval was van Rusland. “Het is duidelijk dat de Russische moordenaars deze coördinaten hebben ontvangen voor deze raket”, zegt hij. “Ze wilden zoveel mogelijk mensen vermoorden in een vredige stad in een gewoon winkelcentrum.
De echtheid van de beelden is niet onafhankelijk geverifieerd.
Russisch leger wil strategische stad Lisitsjansk omsingelen
Het Russische leger wil de strategisch gelegen stad Lisitsjansk omsingelen, zegt de Oekraïense legerleiding. Momenteel wordt de stad vooral vanuit het zuiden belegerd. Lisitsjansk is de laatste grote stad in de oostelijke regio Loehansk die nog in handen is van Oekraïne. Om de stad te omsingelen probeert Rusland de weg tussen Bachmoet en Lisitsjansk in te nemen. Zodra die weg is ingenomen, kan het Russische leger vrij opstomen vanuit alle richtingen.
Lisitsjansk wordt regelmatig bestookt door de Russische artillerie en volgens pro-Russische separatisten wordt er ook al in de straten van Lisitsjansk gevochten. Dat is niet bevestigd door Oekraïne of onafhankelijke waarnemers.
Rusland heeft recent de naast Lisitsjansk gelegen stad Severodonetsk ingenomen. Daar is weken zwaar gevochten in de straten.
President Biden aangekomen op NAVO-top in Madrid
De Amerikaanse president Joe Biden is zonet aangekomen op het expositiecentrum in de Spaanse hoofdstad Madrid, waar de NAVO-top plaatsvindt. Biden kwam aan met een lange colonne aan voertuigen, waaronder ook de gepantserde wagen die gekend staat als 'The Beast'.
Vandaag en morgen vindt in Madrid een NAVO-top plaats. Centraal staan de Russische aanval op Oekraïne, de aanname van een nieuw strategisch concept, de versterking van de eigen defensie en afschrikking en de uitnodiging aan Finland en Zweden om lid te worden van de verdragsorganisatie.
© REUTERS — De Amerikaanse president Biden in 'The Beast'. Boris Johnson over de ‘toxic masculinity’ van Poetin: ‘Hij was geen oorlog begonnen als hij een vrouw was geweest’
De Britse premier Boris Johnson zegt dat Vladimir Poetin nooit Oekraïne zou zijn binnengevallen als hij een vrouw was geweest. Hij is van mening dat de oorlog een ‘perfect voorbeeld is van toxic masculinity (giftige mannelijkheid)’.
Bij raketaanvallen in het midden en zuiden van Oekraïne zijn zeker vijf mensen gedood
In de zuidelijke stad Mikolajiv werden raketten afgeschoten op een woonwijk en in Dnipro, in het midden van het land, zijn twee doden gevonden na een raketaanval.
Bij een raketaanval op een woongebouw in Mykolajiv zijn ten minste vijf mensen om het leven gekomen. Bij de Russische aanval op het gebouw zouden tevens vijf gewonden zijn gevallen. Lokale autoriteiten zijn een zoekactie gestart om overlevenden uit het puin te redden.
De burgemeester van de stad Oleksandr Senkevytsj heeft gezegd dat acht raketten de stad hebben geraakt, en heeft inwoners opgeroepen het gebied te evacueren. Volgens hem zou het om Russische X-55 raketten gaan. Op foto’s van het gebouw is te zien hoe de bovenste van vier verdiepingen volledig is verwoest.
In Dnipro zijn twee lichamen ontdekt door reddingswerkers die puin aan het ruimen waren na Russische beschietingen. Dnipro zou zijn geraakt door zes raketten. De gouverneur van regio Dnipropetrovsk zegt op Telegram dat het geen militaire doelen waren die zijn getroffen.
Zweedse premier: weinig zorgen over Russische reactie op NAVO-toetreding
Hoe eerder de Zweedse toetreding tot de NAVO kan worden afgerond, hoe beter, zei de Zweedse premier Magdalena Andersson tegen persbureau Associated Press. "Niet alleen voor Zweden en Finland, ook voor andere Navo-landen." Ze zei dit in reactie op de overeenkomst met Turkije, waardoor die lidmaatschap van de Noordse landen niet zal blokkeren.
Ook nu is lidmaatschap geen garantie, zei ze: "Er zijn dertig parlementen die dit moeten goedkeuren je weet maar nooit." Over de Russische reactie zei ze zich weinig zorgen te maken. "Rusland heeft tot nu toe tamelijk kalm gereageerd." Mogelijk ziet Rusland toetreding van Zweden tot de NAVO niet als een grote stap "omdat we al een hele tijd partner van de NAVO zijn".
Gevraagd of het wel goed zal vallen bij het Zweedse volk dat er concessies zijn gedaan over het uitleveren van Koerden die Turkije als terrorist ziet, zei ze dat ze "zullen inzien dat dit goed is voor de veiligheid van Zweden".
© ANP / EPA — De Zweedse premier Magdalena Andersson en secretaris-generaal van de NAVO Jens Stoltenberg. Russische troepen pakken oud-burgemeester van Cherson op
Russische troepen hebben de vorige burgemeester van Cherson opgepakt, meldt het plaatsvervangend hoofd van het pro-Russische militaire bestuur in de Zuid-Oekraïense stad, Kiril Stremoesov
De burgemeester, Igor Kolykhaev, zou ambtenaren van de stad openlijk hebben opgeroepen om de instructies van het nieuwe, pro-Russische bestuur te saboteren en te negeren. Kolykhaev bleef in de stad na de Russische bezetting, maar weigerde samen te werken met de Russische troepen. Zodoende zou hij hebben bijgedragen aan het dwarsbomen van de 'denazificatie' van Oekraïne, aldus Stremoesov tegen het Russische persbureau RIA Novosti.
De assistente van Kolykhaev bestempelde de detentie van de oud-burgemeester als 'ontvoering'. Het is onduidelijk waar de oud-burgemeester zich bevindt en wat de Russische troepen met hem van plan zijn.
Zelensky wil VN-onderzoekscommissie naar Krementsjoek
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft aan de VN-Veiligheidsraad gesuggereerd om een onderzoekscommissie te sturen die moet aantonen dat het winkelcentrum van Krementsjoek vernield is door een Russische raket.
Tijdens een rechtstreekse interventie voor de Veiligheidsraad vroeg de Oekraïense president opnieuw dat de zetel van Rusland als permanent lid van de Veiligheidsraad afgenomen zou worden. Hij vroeg ook een tribunaal om de "dagelijkse terroristische daden" van Moskou te berechten.
Zelensky verwees vervolgens naar de vele Oekraïners die in de oorlog omgekomen zijn, "alle volwassenen, kinderen, tienduizenden personen". "Ik vraag u om hen hulde te brengen met een minuut stilte", zei Zelenski aan het einde van zijn interventie, waarna hij zich rechtzette. De vijftien leden van de Veiligheidsraad, die wat verrast leken, volgden zijn voorbeeld, net als de rest van de zaal, is te zien op de beelden van de interne televisiezender van de VN. Ook de Russische adjunct-ambassadeur Dmitry Polyansky stond recht.
Turkije staakt verzet tegen NAVO-lidmaatschap Zweden en Finland
Turkije staakt zijn verzet tegen de NAVO-toetreding van Finland en Zweden, aldus NAVO-chef Jens Stoltenberg en de Finse president Sauli Niinisto. Op de NAVO-top in Madrid zouden ze erin zijn geslaagd de Turkse bezwaren weg te nemen.
De drie landen hebben een memorandum ondertekend. Daarin zou Turkije verklaren zijn verzet te staken en zeggen de landen elkaar volgens Niinisto volledige steun toe in geval van veiligheidsdreigingen.
Turkije eiste dat Zweden en Finland zouden stoppen met hun steun aan Koerdische organisaties, die de Turken als terroristisch beschouwen en de Zweden en Finnen niet. Erdogan dreigde zijn vetorecht in te zetten, waarmee hij de twee Noordse landen het lidmaatschap van de NAVO zou ontzeggen. Als Turkije geen bezwaren meer heeft, is de weg vrij voor de twee landen om zich bij het militaire bondgenootschap aan te sluiten.
© REUTERS — Turkije staakt zijn verzet tegen de NAVO-toetreding van Finland en Zweden, aldus de Finse president Niinisto. Ontmoeting tussen Turkije, Finland en Zweden over Turks veto tegen NAVO-toetreding
De ontmoeting tussen de Finse president Sauli Niinistö, de Zweedse premier Magdalena Andersson en de Turkse president Recep Tayyip Erdogan is deze namiddag van start gegaan in Madrid. Dat hebben Zweedse en Finse verantwoordelijken meegedeeld.
De bedoeling is om tijdens deze ontmoeting het Turks veto tegen een NAVO-lidmaatschap van Zweden en Finland te bespreken. Turkije verzet zich daartegen omdat beide landen de verboden Koerdische Arbeidspartij PKK steunen.
De ontmoeting vindt plaats in de marge van de NAVO-top die vanavond van start gaat in de Spaanse hoofdstad Madrid. Erdogan maande Zweden en Finland vlak voor zijn vertrek in Ankara vanmiddag al aan concrete stappen te ondernemen om de Turkse bezorgdheden rond de strijd tegen terrorisme te bezweren.
"We willen geen holle woorden, we willen resultaten", zei Erdogan. Hij zei ook het wachten moe te zijn. "Als Zweden en Finland lid moeten worden van de NAVO, moeten ze de veiligheidsbezorgdheden van Turkije ernstig nemen", zei hij.
© via REUTERS — De Zweedse premier Magdalena Andersson samen met NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg vanmiddag in Madrid. Waarnemers vermoeden dat Erdogan zijn vetodreiging vooral gebruikt om concessies van de VS te verkrijgen, naast doelen van binnenlands politiek belang.
De Turkse president kondigde ook aan dat hij een mogelijke ontmoeting zal hebben met de Amerikaanse president Joe Biden, "vanavond of morgen". "Ik heb deze ochtend met president Biden gesproken. Hij drukte zijn wens uit een ontmoeting te hebben deze avond of morgen. Dat is een mogelijkheid", zei Erdogan.
"Het belangrijkste onderwerp is dat van de F-16's, dat ligt op tafel", zei hij. Ankara heeft zulke Amerikaanse gevechtsvliegtuigen besteld en gedeeltelijk betaald, maar Washington schortte het contract op nadat Turkije Russische luchtafweersystemen van het type S-400 had gekocht.
Amerikanen importeren niet langer Russisch goud
De Verenigde Staten stoppen met het importeren van goud uit Rusland. Rusland produceert wereldwijd gezien ongeveer 10 procent van het nieuw gedolven goud, het belangrijkste exportproduct van het land op energieproducten als olie en gas na.
Hiernaast zetten de Amerikanen zeventig bedrijven en andere organisaties, waarvan een groot deel belangrijk is voor Ruslands defensie-industrie. Amerikaanse bedrijven mogen bijvoorbeeld geen zaken meer doen met Rostec, een luchtvaart- en defensiebedrijf, en Tupelov, dat Russische oorlogsvliegtuigen bouwt.
Dat moet het voor de Russen moeilijker maken om nieuwe wapens te produceren. Met de nieuwe sanctie voeren de VS afspraken uit die het vandaag met de andere G7-landen heeft gemaakt.
Macron veroordeelt aanval op Oekraïens winkelcentrum, zegt dat Rusland niet ‘kan en mag’ winnen
Rusland "kan en mag" de oorlog in Oekraïne niet winnen, zei de Franse president Emmanuel Macron na afloop van de G7-bijeenkomst in Duitsland. Hij zei dat de G7 Oekraïne zouden blijven steunen en de sancties tegen Rusland in stand zouden houden "zo lang als nodig is, en met de benodigde intensiteit". Hij noemde de Russische aanval op een winkelcentrum in de stad Krementsjoek, middenin Oekraïne, een "nieuwe oorlogsmisdaad".
Eerder veroordeelden de leiders van de G7, de zeven vooraanstaande democratische industrielanden, deze Russische raketaanval al gezamenlijk.
© Reporters / DPA — De Franse president Emmanuel Macron op zijn afsluitende persconferentie na de G7-top. Lavrov: hoe meer wapens het westen stuurt, hoe langer het conflict zal duren
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov heeft westerse landen gewaarschuwd dat het sturen van meer wapens naar Oekraïne leidt tot het langer voortduren van het conflict, dat door Moskou wordt aangeduid als ‘speciale militaire operatie’. Lavrov deed zijn uitspraken op een persconferentie tijdens een bezoek aan Turkmenistan. Lavrov heeft Europa en de VS al vaker beschuldigd van het verlengen van de strijd door het leveren van wapens aan Oekraïne en het invoeren van sancties tegen Rusland.
Tegelijkertijd met Lavrovs uitspraken deelde het Kremlin in Moskou mee dat Rusland het offensief in Oekraïne meteen zal beëindigen "wanneer de Oekraïense autoriteiten en het Oekraïense leger capituleren". Moskou reageert daarmee op uitlatingen van Volodimir Zelenski. De Oekraïense president had er maandag bij de G7-leiders op aangedrongen "al het mogelijke te doen" om de oorlog in zijn land tegen het einde van het jaar te beëindigen.
"De Oekraïense kant kan het (conflict) binnen de dag zelf beëindigen", zei Dmitri Peskov, de woordvoerder van president Poetin. "De nationalistische eenheden moet worden bevolen de wapens neer te leggen, de Oekraïense soldaten moet ook worden bevolen de wapens neer te leggen en alle door Rusland gestelde voorwaarden moeten worden uitgevoerd. Dan is alles in één dag voorbij."
Aan Russische zijde is er geen tijdsschema opgesteld voor de beëindiging van de oorlog. "Wij laten ons leiden door de verklaringen van onze president", zegt Peskov. Hij onderstreept wel dat "de speciale militaire operatie" volgens plan verloopt.
'Geen raketaanval'
Buitenlandminister Lavrov herhaalde in Turkmenistan nog een verklaring van het Russische ministerie van Defensie, dat eerder vandaag liet weten dat Rusland gisteren geen raketaanval heeft uitgevoerd op het winkelcentrum in Krementsjoek. In plaats daarvan zou een wapendepots met westerse wapens zijn geraakt. Het vuur van de explosies zou naar het winkelcentrum zijn overgesprongen.
Net als het ministerie sprak Lavrov van een ‘verlaten’ winkelcentrum, terwijl het volgens Kiev juist om een drukbezochte locatie zou gaan. Er zijn volgens de Oekraïense autoriteiten minstens 18 doden gevallen en er zouden nog zeker 36 personen worden vermist.
© AFP — Reddingswerkers zoeken tussen het puin van het winkelcentrum naar slachtoffers. Biden heeft plannen voor grotere en blijvende militaire aanwezigheid in Europa
De Amerikaanse president Joe Biden zal morgen op de NAVO-top in Madrid plannen bekendmaken voor een grotere en permanente militaire aanwezigheid in Europa. Dat heeft zijn veiligheidsadviseur Jake Sullivan vandaag aangekondigd. De plannen zullen volgens Sullivan "verder reiken dan deze crisis duurt", waarbij hij doelde op de oorlog in Oekraïne.
Op dit moment zijn er meer dan 100.000 Amerikaanse militairen in Europa aanwezig. Eind jaren vijftig, ten tijde van de Koude Oorlog, waren dat er wel 430.000. Aan het einde van de Koude Oorlog, rond 1990, waren het er nog ongeveer 35.000.
De NAVO zal op de top in Madrid de komende twee dagen ook beslissen om het aantal snel inzetbare eenheden te verhogen naar 300.000 militairen.
Als reactie op NAVO zal Rusland westelijke buitengrenzen versterken
Als reactie op de geplande verhoging van het aantal troepen in hoge paraatheid door de NAVO, zal Rusland de westelijke grens verder versterken. Volgens Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov ontwikkelt het defensieministerie daarvoor de nodige plannen, aldus het Russische nieuwsagentschap Interfax.
Details gaf Peskov niet vrij. "De NAVO is een agressief blok, opgericht voor confrontatie", zei hij. Rusland beschuldigt de verdragsorganisatie ervan op te rukken naar de Russische grens. Rusland heeft een meer dan 1.300 kilometer lange grens met Finland, dat net als Zweden lid wil worden van de alliantie.
Vanwege de Russische invasie in Oekraïne kondigde de NAVO maandag aan om het aantal snel inzetbare troepen van ongeveer 40.000 naar meer dan 300.000 te verhogen.
Lees ook. NAVO schaalt op naar 300.000 snel inzetbare militairen: ‘Grootste herziening sinds Koude Oorlog’
G7 verzekert Oekraïne van steun en wil oorlogsmachine Poetin hard raken
De leiders van de G7 zijn vastberaden om Oekraïne te steunen "zolang dat nodig is", en om verstrekkende maatregelen te nemen om te voorkomen dat Rusland met inkomsten uit de olie-export de oorlog kan blijven financieren. Dat staat in het slotakkoord dat de leiders van 's werelds rijkste democratieën hebben opgesteld aan het einde van de top in het Duitse München.
De landen zijn onder meer overeengekomen dat ze gaan onderzoeken of er prijsplafonds kunnen worden ingevoerd op Russische olie en gas. Daarnaast willen ze de import van Russisch goud aan banden leggen en meer hulp gaan bieden aan landen die zwaar getroffen worden door voedseltekorten als gevolg van de Russische blokkade van Oekraïense havens.
"Wij nodigen alle gelijkgestemde landen uit om te overwegen zich bij deze initiatieven aan te sluiten", schrijven de G7-leiders in hun slotverklaring.
© Reporters / DPA — De Duitse bondskanselier Olaf Scholz op zijn persconferentie na afloop van de G7. Vrouw en dochter Biden op Russische sanctielijst
Rusland heeft 25 Amerikanen, onder wie de vrouw en dochter van president Joe Biden, op de sanctielijst geplaatst. Biden zelf stond al op de lijst, die volgens het Russische ministerie een reactie is op de ‘al maar verder gaande sancties tegen Russische politieke en publieke figuren’.
Behalve Jill en Ashley Biden zijn nu onder anderen ook vier Amerikaanse senatoren en een aantal hoogleraren van universiteiten aan de sanctielijst toegevoegd. In totaal staan er nu al meer dan duizend Amerikanen op de lijst. Zij mogen ‘permanent’ Rusland niet meer in. De lijst is hier te bekijken.
© AP — President Joe Biden en First Lady Jill Biden. Stand van zaken
Goedemiddag, dit zijn de belangrijkste recente ontwikkelingen:
• Het dodental na de Russische raketaanval op een winkelcentrum in de Oekraïense stad Krementsjoek is gestegen tot 18. Ook raakten 59 mensen gewond.
• De leiders van de G7, de zeven vooraanstaande democratische industrielanden, hebben de Russische aanval op een winkelcentrum veroordeeld als 'oorlogsmisdaad'
• Rusland ontkent dat het een aanval uitvoerde op het winkelcentrum. Volgens Defensie waren de aanvallen gericht op een nabijgelegen wapenopslag. De explosies zouden een brand hebben veroorzaakt die het winkelcentrum in de as legde.
• De Russische ex-president Dmitri Medvedev waarschuwt dat als de NAVO het schiereiland de Krim binnendringt, Rusland dat zal opvatten als een oorlogsverklaring. Dat zou tot een Derde Wereldoorlog kunnen leiden, volgens de tegenwoordig plaatsvervangend voorzitter van de Russische Veiligheidsraad.
• Rusland heeft 25 Amerikanen, onder wie de vrouw en dochter van president Joe Biden, op de sanctielijst geplaatst. Biden zelf stond al op de lijst
• Bij een Russische raketaanval op de Oekraïense stad Lysytsjansk zijn ten minste acht mensen om het leven gekomen en 21 mensen gewond geraakt, zegt gouverneur Serhi Hajdaj
Wilt u mee zijn met het belangrijkste nieuws over de oorlog in Oekraïne? Hieronder kunt u zich inschrijven op onze nieuwsbrief. Zo hoeft u niets te missen:
Rusland: raketaanval Krementsjoek was gericht op ‘westerse’ wapenopslag
Rusland ontkent dat het een raketaanval op een winkelcentrum in Krementsjoek heeft uitgevoerd. Het ministerie van Defensie zegt tegenover het Russische persbureau RIA dat de aanvallen waren gericht op een nabijgelegen opslagplaats voor ‘westerse’ wapens. De explosies zouden vervolgens een brand hebben veroorzaakt die het winkelcentrum in de as legde. De berichtgeving kon niet onafhankelijk worden geverifieerd.
Kiev beschuldigt Rusland van het doelbewust uitvoeren van aanvallen op burgerdoelen. Behalve in Krementsjoek werden in de afgelopen dagen ook burgers gedood in Kiev, Charkiv en Lisitsjansk. De leiders van de G7, de groep van vooraanstaande democratische industrielanden die momenteel bijeen zijn in Duitsland spraken al van een ‘oorlogsmisdaad’. De VN-veiligheidsraad heeft voor vanavond een spoedvergadering belegd.
In het winkelcentrum in Krementsjoek kwamen gisteren ten minste 18 mensen om het leven. Tientallen mensen worden nog vermist.
© AP — Voorbijgangers steken kaarsen aan en laten bloemen achter voor de slachtoffers van de aanval. Britse opperbevelhebber: Rusland zal na de oorlog een grotere bedreiging zijn voor de Europese veiligheid
Na de oorlog in Oekraïne zal Rusland een grotere bedreiging vormen voor de Europese veiligheid dan ervoor. Dat heeft de Britse opperbevelhebber generaal Patrick Sanders vandaag gezegd in een toepsraak. "Het conventionele vermogen van het Russische leger zal door de strijd dan misschien voorlopig flink afgenomen zijn, maar Poetins uitgesproken intentie om het Sovjetrijk opnieuw op te bouwen maakt elk respijt tijdelijk en de dreiging zal alleen maar groter worden", waarschuwt hij.
Sanders zei verder dat het Britse leger sneller gemobiliseerd moet kunnen worden om weerstand te bieden tegen de dreiging van Rusland.
Finse president: ‘Finland en Turkije zijn elkaar iets beter gaan begrijpen’
Volgens de Finse president Sauli Niinistö is er nu sprake van ‘iets meer wederzijds begrip’ tussen Finland en Turkije bij de gesprekken over de mogelijke toetreding van het Noordse land tot de NAVO. Over de uitkomst van die onderhandelingen zegt hij optimistisch noch pessimistisch te zijn. "Maar de gesprekken lopen wel wat beter", aldus Niinistö, kort voor de NAVO-top die vanavond in Madrid van start gaat.
Finland en Zweden willen zich als gevolg van de Russische inval in Oekraïne aansluiten bij het internationale bondgenootschap, maar Turkije is daarop tegen. Volgens de Turkse president Erdogan verlenen de landen steun aan groeperingen die door Ankara worden aangemerkt als terroristische organisaties. Beide landen hebben aangegeven de zorgen van Turkije tegemoet te komen, maar tot een concrete overeenkomst is het tot nu toe niet gekomen.
© REUTERS — De Turkse president Tayyip Erdogan. Gisteren zijn er in Brussel al bilaterale gesprekken geweest tussen vertegenwoordigers van Zweden, Finland en Turkije. Ook in Madrid zal verder worden gesproken, maar diplomaten achten het niet waarschijnlijk dat het de komende dagen tot een doorbraak komt. Erdogan voert ook gesprekken met de Amerikaanse president Biden.
Zelensky dringt bij Navo aan op levering raketafweersystemen
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft naar eigen zeggen in een telefoongesprek met secretaris-generaal Jens Stoltenberg van de NAVO aangedrongen op de levering van raketafweersystemen aan zijn land. Die zijn volgens hem nodig om Russische aanvallen af te kunnen slaan.
Het telefoongesprek vond plaats aan de vooravond van de driedaagse NAVO-top in Madrid. Daar neemt het internationale bondgenootschap besluiten over het strijdplan van de komende jaren. De oorlog in Oekraïne zal bij de besprekingen een belangrijke rol spelen. Ook hoopt de alliantie Zweden en Finland binnen afzienbare tijd te kunnen verwelkomen, maar of dat lukt wordt steeds onzekerder omdat Turkije blijft dwarsliggen.
Oud-kolonel Roger Housen gelooft niet in opzettelijke Russische aanval op shoppingcenter
Defensiespecialist en oud-kolonel Roger Housen gelooft niet dat de Russische raketaanval op een shoppingcenter in Krementsjoek opzettelijk was. Dat heeft hij gezegd bij 'De ochtend' op Radio 1. Volgens hem gaat het om "een aanval op een militair doelwit die hopeloos verkeerd is uitgedraaid".
Krementsjoek is een industriestad met een belangrijk spoorwegennet en een grote spoorwegherstelplaats, volgens Housen. "Er is ook een artilleriekazerne en een fabriek waar militaire trucks worden vervaardigd voor het Oekraïense leger. Je vindt er daarnaast de grootste olieraffinaderij van Oekraïne, die het leger van brandstof voorziet. Op 25 april werd die al een keer aangevallen door Rusland."
Dat betekent dat er in de stad verscheidene legitieme militaire doelen zijn, volgens de kolonel. "De Russische precisiemunitie is niet altijd even precies", zegt hij. "Raketten van het type KH-22 - waarmee de aanval gisteren gebeurd zou zijn - hebben een notoire reputatie van onnauwkeurigheid. Het zou me dus niet verwonderen dat het gisteren ging om een aanval op een militair doelwit die hopeloos verkeerd is uitgedraaid."
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky zei gisteravond nog in een video dat de raketinslag van gisterenmiddag "geen toevallige hit" was, "maar een berekende Russische aanval op dit shoppingcenter".
Dodental van aanval op winkelcentrum loop op naar 18
Het dodental na de Russische raketaanval op een winkelcentrum in de Oekraïense stad Krementsjoek is gestegen tot zestien. Ook raakten meer dan 60 mensen gewond. Krementsjoek ligt aan de rivier de Dnipro, pal in het midden van het land.
Reddingswerkers zijn onder het puin nog steeds op zoek naar slachtoffers van de aanval. Volgens de Oekraïense president Zelensky zouden op het moment van de twee raketinslagen zeker duizend mensen in het winkelcentrum aanwezig zijn geweest.
Zelensky zei in zijn dagelijkse videoboodschap dat de inslagen geen vergissing zijn geweest van de Russen, maar een bewuste aanval op onschuldige Oekraïense burgers. Het dodental kan volgens hem nog verder oplopen. Meer dan 40 mensen worden nog vermist.
Rusland heeft nog niet gereageerd op de aanval.
© AP — Het winkelcentrum na de raketinslag. Oud-president Medvedev: als Navo Krim aanvalt, betekent dat Derde Wereldoorlog
De voormalige president van Rusland Dmitri Medvedev waarschuwde gisteren dat als de NAVO het schiereiland de Krim binnendringt, Rusland dat zal opvatten als een oorlogsverklaring. Dat zou tot een Derde Wereldoorlog kunnen leiden, aldus Medvedev, tegenwoordig plaatsvervangend voorzitter van de Russische Veiligheidsraad.
"Voor ons is de Krim deel van Rusland. En dat betekent voor altijd", zei Medvedev tegen een Russisch weekblad. "Dat is een oorlogsverklaring tegen ons land. En als dit wordt gedaan door een NAVO-lidstaat, betekent het een conflict met de hele alliantie, een Derde Wereldoorlog. Een complete catastrofe."
Medvedev waarschuwde ook dat als Zweden en Finland lid worden van de Navo, Rusland zijn grenzen zal versterken en zich zal klaarmaken voor 'vergeldingsmaatregelen'. Dat zou kunnen inhouden dat Rusland Iskander-raketten 'op hun drempel' plaatst, aldus de oud-president.
Rusland annexeerde het schiereiland de Krim in 2014. Oekraïne en een groot deel van de internationale gemeenschap erkennen de regio niet als Russisch grondgebied.
© Getty Images — President Vladimir Poetin en oud-president Dmitri Medvedev in 2016. G7: Russische raketaanval op winkelcentrum is 'oorlogsmisdaad'
De leiders van de G7, de zeven vooraanstaande democratische industrielanden, hebben de Russische aanval op een winkelcentrum in de stad Krementsjoek, in het centrum van Oekraïne, veroordeeld. Bij de aanval vielen zeker dertien doden, aldus de lokale autoriteiten.
"We staan samen met Oekraïne en betreuren de onschuldige slachtoffers van deze brute aanval", zeggen de leiders van de G7, die bijeen zijn voor een top in het zuiden van Duitsland, in een verklaring. "Willekeurige aanvallen op onschuldige burgers zijn een oorlogsmisdaad."
Ze verzekeren dat de Russische president Poetin hiervoor "verantwoording zal moeten afleggen".
Lees ook. Op de G7-top moeten de grote westerse democratieën laten zien dat ze niet uit elkaar te spelen zijn
Oekraïne: Russische raketaanval doodt acht burgers bij watertank in Lysytsjansk
Bij een Russische raketaanval op de Oekraïense stad Lysytsjansk zijn ten minste acht mensen om het leven gekomen en 21 mensen gewond geraakt, zegt de goeverneur Serhi Hajdaj van de regio Loehansk. "Vandaag, terwijl burgers water aan het halen waren uit een watertank, mikten de Russen op de menigte", zegt de goeverneur.
Lysytsjansk is de laatste stad in het felbevochten Loehanskgebied die in Oekraïnse handen is. Vorige week poogden Russische troepen de stad te omcirkelen, en het nabijgelegen Severodonetsk werd na een bloedige strijd veroverd door Rusland.
Eerder vandaag werden de inwoners van Lysytsjansk gemaand te stad te verlaten: "Vanwege de reële bedreiging voor leven en gezondheid roepen wij per direct op tot evacuatie! De situatie in de stad is zeer ernstig", schreef goeverneur Hajdaj vandaag.
© REUTERS — Een verwoest gebouw in Lysytsjansk. Zowel Zelensky als Poetin aanwezig bij G20-top in Indonesië
De Russische president Vladimir Poetin zal aanwezig zijn bij de G20-top in november. Dat bevestigt een woordvoerder van de leider vandaag. Zijn tegenstander, president Volodymyr Zelensky van het door Rusland binnengevallen Oekraïne, zal ook aanwezig zijn.
Volgens de woordvoerder heeft Indonesië, het gastland van de belangrijke conferentie, Poetin uitgenodigd, ondanks grote druk van het Westen. Volgende week gaat de Indonesische president, Joko Widodo, langs bij zowel Zelensky als Poetin om vredesonderhandelingen aan te moedigen.
© AFP — De Russische president Vladimir Poetin en zijn Oekraïense ambtsgenoot Volodymyr Zelensky. Oekraïne: minstens dertien doden gevallen bij aanval op winkelcentrum
Bij de Russische raketaanval op de Oekraïense stad Krementsjoek zijn ten minste dertien mensen om het leven gekomen. Dat maakt Oekraïne vandaag bekend. Krementsjoek ligt aan de rivier de Dnipro, pal in het midden van het land.
Door de raketinslagen is een brand ontstaan in een winkelcentrum, waaruit een dikke zwarte rook opstijgt. Brandweerlieden en soldaten zoeken in de puinhopen naar overlevenden. Volgens de gouverneur van de regio is het onwaarschijnlijk dat veel overlevenden gevonden zullen worden door de brand en de grote hoeveelheden rook. Hoeveel mensen onder het puin liggen is onduidelijk.
Volgens de gouverneur waren er geen nabijgelegen militaire doelwitten. "Het is een terroristische aanval tegen burgers", concludeert hij.
© AP Oekraïne: vier doden in oostelijk gelegen Charkov door Russische bommen
In de Oost-Oekraïense stad Charkov zijn vandaag vier doden gevallen door Russische bombardementen. Dat meldt Oekraïne. Ook zouden negentien mensen gewond zijn geraakt door de explosies.
Rusland heeft nog niet gereageerd op de aantijging, maar ontkende eerder pertinent burgers aan te vallen.
© ANP / EPA — Een straat in Charkov, waar Russische bombardementen deze week grote schade hebben aangericht. EU stuurt beschermingsmiddelen tegen kernramp naar Oekraïne
De Europese Unie stuurt 300.000 beschermingspakken, 5.600 liter ontsmettingsmiddel en materiaal voor ontsmettingsoperaties naar Oekraïne om patiënten te kunnen behandelen in geval van een chemische, biologische of radiologische aanval of kernramp. Daarnaast krijgt het land beademingsapparatuur, infusiepompen en bewakingsmonitoren voor ziekenhuizen en beschermende kleding voor zorgpersoneel. De spullen hebben een waarde van 11,3 miljoen euro.
De middelen komen uit een strategische voorraad die de EU de afgelopen maanden heeft opgebouwd, mede uit zorg over de Russische invasie van Oekraïne en de dreiging van een nucleaire, chemische, biologische of radiologische aanval. In april werden al 3 miljoen kaliumjodidepillen naar Oekraïne gestuurd.
Vrees voor doden na raketaanval op shoppingcentrum in Krementsjoek
Uit de centraal gelegen Oekraïense stad Krementsjoek komen berichten over een Russische raketaanval waarbij doden zijn gevallen. Volgens de burgemeester van de stad werd een "erg druk" bezocht winkelcentrum getroffen. Op sociale media zijn beelden te zien van een groot brandend gebouw.
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky meldde kort daarna dat ruim duizend burgers in het complex waren toen het werd aangevallen. "Het aantal slachtoffers is zelfs niet voor te stellen." Volgens de eerste berichten zouden tot nog toe twee dodelijke slachtoffers en twintig gewonden geborgen zijn.
© rv — De brand in het winkelcentrum van Krementsjoek. Het winkelcentrum vormde "geen enkel gevaar voor het Russische leger, had geen enkele strategische waarde", aldus Zelensky nog. "Het is nutteloos om te hopen op waardigheid en menselijkheid langs Russische zijde".
Krementsjoek heeft ruim 200.000 inwoners en ligt aan de belangrijke rivier Dnjepr, die midden door Oekraïne van noord naar zuid stroomt. Op 10 kilometer van het stadscentrum ligt de grootste olieraffinaderij van het land, die al eerder het slachtoffer was van raketaanvallen.
NAVO-topman Stoltenberg: '19 NAVO-landen zullen in 2024 defensiebudget van 2 procent halen'
Het bedrag dat de NAVO-landen uitgeven aan defensie, blijft toenemen. Negen van de dertig lidstaten halen momenteel het afgesproken minimum van 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp), maar tegen 2024 zullen wellicht negentien NAVO-landen die doelstelling halen. Dat blijkt uit cijfers die het bondgenootschap bekendmaakte in de aanloop naar de NAVO-top in Madrid. België bengelt nog altijd achteraan het peloton.
"Het jaar 2022 zal het achtste jaar op rij zijn met verhoogde budgetten voor defensie", zegt Stoltenberg op een persconferentie in het NAVO-hoofdkantoor in Brussel. "Tegen het eind van het jaar zullen de Europese lidstaten en Canada 350 miljard dollar extra (ongeveer 330 miljard euro, red.) hebben geïnvesteerd sinds het engagement in 2014 werd aangegaan."
Vijf andere lidstaten hebben plannen om het streefdoel van 2 procent op een later tijdstip te halen. In heel wat landen wordt de 2 procent bovendien "niet meer gezien als een plafond, maar wel als een bodem", besluit de Noorse diplomaat.
Volgens de ramingen van de NAVO zal België dit jaar 1,18 procent van zijn bbp besteden aan defensie. Spanje (1,01 procent) en Luxemburg (0,58 procent) zijn de enige lidstaten die minder uitgeven. De Belgische regering heeft wel de ambitie uitgesproken om het budget op te trekken tot 2 procent tegen 2035.
© AFP NAVO verachtvoudigt snelle reactiemacht
De NAVO gaat zijn snelle reactiemacht (Nato Response Force, NRF) fors vergroten. Die gaat van ongeveer 40.000 naar meer dan 300.000 man, Dat heeft secretaris-generaal Jens Stoltenberg verklaard in de aanloop naar de NAVO-top in Madrid.
De troepen moeten in korte tijd kunnen reageren als de nood aan de man is, ook bijvoorbeeld om een aanval op NAVO-grondgebied af te slaan. Een deel van de troepenmacht kan zelfs in een paar dagen worden ingezet. De reactiemacht houdt hoofdkwartier in het Limburgse Brunssum en in Italië.
De versterking van de reactiemacht is nodig nu Rusland een rechtstreekse bedreiging vormt voor de veiligheid van de landen van de westerse militaire alliantie, zei Stoltenberg aan de vooravond van de NAVO-top in Madrid. Het bondgenootschap zal Rusland voortaan niet langer als "strategische partner" aanduiden, zoals twaalf jaar geleden nog is afgesproken.
Op welke manier die uitbreiding moet verlopen, kon Stoltenberg nog niet zeggen. Tijdens de NAVO-top in Madrid, die dinsdag van start gaat, moet er dieper worden ingegaan op het onderwerp.
© ANP / EPA — Vanaf morgen vindt er een NAVO-top plaats in Madrid. Regiohoofd roept inwoners Lisitsjansk op stad te verlaten
Het Oekraïense regiohoofd van de provincie Loehansk Serhi Hajdaj roept de inwoners van Lisitsjansk op om die stad zo snel mogelijk te verlaten. "Vanwege de reële bedreiging voor leven en gezondheid roepen wij per direct op tot evacuatie! De situatie in de stad is zeer ernstig", schrijft Hajdaj op berichtendienst Telegram.
Lisitsjansk is de laatste grote stad in Loehansk die nog in Oekraïense handen is. Russische bronnen beweerden gisteren dat het Russische leger inmiddels de buitenwijken van de stad is binnengetrokken. Volgens Kyrylo Boedanov, hoofd van de Oekraïense militaire inlichtingendienst, is het Oekraïense leger van plan om zich op het hooggelegen terrein van Lisitsjansk te verdedigen tegen de Russische opmars.
Rusland gedwongen tot ‘stiekeme mobilisatie’ en inzet reservisten
Het Russische leger is naarstig op zoek naar meer manschappen om de oorlog in Oekraïne mee te voeren, maar een algemene mobilisatie in Rusland zou waarschijnlijk op grote weerstand stuiten. Maar in plaats daarvan lijkt er sprake te zijn van een ‘stiekeme mobilisatie’.
De Doema bespreekt morgen bijvoorbeeld een amendement dat jonge mannen die volwassen worden of hun middelbare school afmaken in staat stelt om direct in dienst te treden bij het leger, zonder eerst hun dienstplicht te vervullen.
Kyrylo Boedanov, hoofd van de Oekraïense militaire inlichtingendienst, zei vorige week dat er in Rusland sprake is van een ‘stiekeme mobilisatie’, met name van reservisten. Het Britse ministerie van Defensie schrijft vanochtend in zijn dagelijkse inlichtingenupdate dat ‘het Russische offensief in de komende weken zeer waarschijnlijk in toenemende mate afhankelijk zal zijn van echelons van reservetroepen’.
Lees ook. Hoe denkt het Russische thuisfront over deze oorlog? ‘In Rusland zijn veel mensen boos’
Stand van zaken
Goedemiddag, dit zijn de belangrijkste recente ontwikkelingen:
• De NAVO gaat zijn snelle reactiemacht fors vergroten. Die gaat van ongeveer 40.000 naar meer dan 300.000 man, zegt secretaris-generaal Jens Stoltenberg.
• De G7 komt met nieuwe sancties tegen Rusland om de druk op Moskou op te voeren. Volgens een Amerikaanse overheidsbron hebben de zeven grote westerse democratieën bijna overeenstemming bereikt over een mechanisme waarmee de prijs van Russische olie op de wereldmarkt verlaagd zou worden
• De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft de bevolking van Wit-Rusland opgeroepen om zich niet te laten meeslepen in de oorlog van Rusland: 'Jullie hoeven niet te sterven'
• Rusland is voor het eerst sinds 1918 niet in staat een deel van zijn buitenlandse schulden af te lossen. Dit is het gevolg van de steeds strengere westerse economische sancties tegen het land.
• Het regiohoofd van de provincie Loehansk Serhi Hajdaj roept de inwoners van Lisitsjansk op om die stad zo snel mogelijk te verlaten. "Vanwege de reële bedreiging voor leven en gezondheid roepen wij per direct op tot evacuatie", schrijft Hajdaj op Telegram
• De Europese Unie overlegt vandaag over hoe de lidstaten gezamenlijk minder gas kunnen verbruiken nu er uit Rusland steeds minder gas naar Europa komt.
• De VS kondigen waarschijnlijk deze week nog de levering van een luchtverdedigingssysteem aan Oekraïne aan. Het zou gaan om een systeem voor middellange tot lange afstand
Wilt u mee zijn met het belangrijkste nieuws over de oorlog in Oekraïne? Hieronder kunt u zich inschrijven op onze nieuwsbrief. Zo hoeft u niets te missen:
Humor aan de onderhandelingstafel: G7-leiders grappen over paardrijdende Poetin in bloot bovenlijf
Door de oorlog in Oekraïne domineert Poetin de G7-top zonder er zelf bij aanwezig te zijn – Rusland werd in 2014 uit de G8 gesloten na de illegale annexatie van de Krim. Gisterenochtend was hij voor het oog van de camera's zelfs het mikpunt van spot onder de overblijvende wereldleiders.
Het was Brits premier Boris Johnson die de kat de bel aanbond en de andere aanwezigen vroeg of ze hun jasjes moesten uitdoen voor de groepsfoto, en of ze zich misschien zelfs nog meer moesten ontkleden. “We moeten allemaal tonen dat we sterker zijn dan Poetin”, aldus Johnson, die tot jolijt van de anderen ook nog suggereerde om de fotografen “onze borstspieren te tonen”.
Canadees premier Justin Trudeau suggereerde op Johnsons voorzet dat de club dan misschien “met blote borst kan gaan paardrijden”. Fantastisch idee, repliceerde Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen: “Paardrijden is geweldig.”
© Reporters / DPA — De leiders van de G7 vergaderen in het Beierse Schloss Elmau. G7 dicht bij akkoord over prijsplafond Russische olie en nieuwe sancties
De G7 komt met nieuwe sancties tegen Rusland om de druk op Moskou op te voeren. Volgens een Amerikaanse overheidsbron hebben de zeven grote westerse democratieën bijna overeenstemming bereikt over een mechanisme waarmee de prijs van Russische olie op de wereldmarkt verlaagd zou worden. Ook bereiden ze sancties voor die belangrijke grondstoffen uit handen van de Russische defensie-industrie zouden moeten houden.
"De twee doelen van G7-leiders zijn om Poetins belangrijkste inkomstenbron aan te pakken, met name op het gebied van energie, en maar ook om de overloopeffecten op de rest van de wereld te beperken", zei de functionaris van het Witte Huis over het plan voor een prijsplafond voor Russische olie.
Het Witte Huis schrijft in een verklaring over de G7-top dat de leiders daar ‘ongeëvenaarde veiligheidstoezeggingen doen om Oekraïne te voorzien van financiële, humanitaire, militaire en diplomatieke steun voor zolang als nodig is’.
EU overlegt over gastekorten
De Europese Unie overlegt vandaag over hoe de lidstaten gezamenlijk minder gas kunnen verbruiken nu er uit Rusland steeds minder gas naar Europa komt. "Ik ben van plan om de lidstaten concrete stappen voor te leggen die we volgens mij moeten maken, zowel aan de kant van lidstaten als aan de kant van de Commissie, om beter voorbereid te zijn", zei Eurocommissaris voor Energie Kadri Simson bij aankomst op de top van energieministers in Luxemburg.
Simson suggereerde onder andere dat lidstaten gezamenlijk gas in zouden kunnen kopen om betere prijzen af te dwingen. Daarnaast zullen lidstaten volgens haar op gas moeten besparen omdat er wereldwijd niet genoeg van is. Ook stelde ze voor om maatregelen om de industrie minder gas te laten verbruiken op Europees niveau af te stemmen.
De Duitse minister van Economie Robert Habeck zei in Luxemburg dat hij een maximumprijs voor Russisch gas alleen ziet zitten als genoeg andere landen daaraan meedoen.
© AFP — Commissievoorzitster Ursula Von der Leyen (R) verwelkomt Kadri Simson (L). Rusland lost voor het eerst in eeuw buitenlandse schuld niet af
Zondag aan het eind van de dag verstreek de deadline voor een bedrag van ongeveer 100 miljoen dollar aan rentebetalingen, die Rusland sinds 27 mei aan buitenlandse investeerders verschuldigd was.
Door het verstrijken van die termijn kan Rusland nu als wanbetaler worden beschouwd. Al is de wanbetaling in de praktijk, door alle economische schade die Rusland de afgelopen maanden al heeft opgelopen, voorlopig vooral symbolisch. Zij zal weinig effect hebben op het dagelijks leven van de Russen, die sowieso al kampen met torenhoge inflatie en de ernstigste economische krimp in lange tijd.
Rusland zelf ontkent dat het zijn rekeningen niet meer kan betalen. De Russische regering zegt daartoe nog altijd best de middelen te hebben, maar tot niet-betalen te worden gedwongen door het Westen.
Tijdens de Russische financiële crisis en de ineenstorting van de Russische munt in 1998 lukte het de regering van toenmalig president Boris Jeltsin al eens niet om 40 miljard dollar aan binnenlandse schulden af te betalen. Maar de laatste keer dat het land in gebreke bleef ten opzichte van zijn buitenlandse schuldeisers was meer dan een eeuw geleden.
‘VS komen deze week met luchtverdedigingssysteem’
De Verenigde Staten kondigen waarschijnlijk deze week nog de levering van een luchtverdedigingssysteem aan Oekraïne aan. Dat zegt een bron met kennis over de plannen tegen persbureau Reuters. Het zou gaan om een systeem voor middellange tot lange afstand.
Gisteren nog vielen bij een raketaanval op een flatgebouw in de hoofdstad Kiev een dode en vijf gewonden. De Oekraïense president Zelensky vroeg in zijn dagelijkse videoboodschap van gisteravond ‘partners’ van Oekraïne dan ook om het land snel een modern luchtverdedigingssysteem te geven. "Partners moeten sneller handelen als ze echt partners zijn, geen toeschouwers", zei Zelensky. "Vertragingen met de levering van wapens aan ons land, of wat voor beperkingen dan ook, zijn in feite een uitnodiging voor Rusland om keer op keer toe te slaan."
© AFP — Gisteren vielen bij een raketaanval op een flatgebouw in Kiev een dode en vijf gewonden. Het nieuwe Amerikaanse militaire steunpakket van deze week bevat volgens de bron naast de luchtverdedigingssystemen ook meer artilleriemunitie en radarsystemen die de projectielen uit vijandelijk artilleriegeschut kunnen volgen. Volgens de bron heeft het Oekraïense leger daar om gevraagd.
Oekraïens leger voorkomt omsingeling van Lisitsjansk
Het Oekraïense leger heeft Russische aanvallen ten westen van Lisitsjansk afgeslagen, waardoor de omsingeling van de strategisch belangrijke stad in Oost-Oekraïne is vermeden. Dat heeft de generale staf gezegd in zijn situatierapport.
Lisitsjansk zelf was volgens Oekraïense bronnen opnieuw het doelwit van zware lucht- en artillerie-aanvallen. Russische eenheden hebben via het zuiden de buitenwijken van de stad al bereikt. Verschillende voorsteden zijn ook onder vuur komen te liggen. Enkele duizenden Oekraïense soldaten zouden nog in de stad gelegerd zijn.
Ook iets verder naar het westen, rond de stad Bachmoet, wordt nog gevochten. De stad is een belangrijk verkeersknooppunt. Volgens Oekraïense bronnen werden Russische aanvallen op een voorstad van Bachmoet afgeslagen.
Zelensky tegen inwoners Wit-Rusland: 'Jullie hoeven niet te sterven'
De Oekraïense president Zelensky heeft de bevolking van Wit-Rusland opgeroepen zich niet de oorlog van Rusland tegen Oekraïne in te laten slepen. Hij zei zondag in een videotoespraak dat de inwoners van zijn buurland 'geen slaven' zijn van Rusland en dus niet hoeven te dienen als 'kanonnenvoer'. 'Jullie hoeven niet te sterven', benadrukte hij.
Wit-Rusland is een trouwe bondgenoot van Rusland. Zaterdag bood de Russische president Poetin nog aan om gevechtsvliegtuigen van de Wit-Russische luchtmacht om te bouwen, zodat zij kernwapens kunnen dragen. Ook zegde hij toe dat hij Wit-Rusland binnen enkele maanden zal uitrusten met Iskander-raketsystemen.
© AP — De Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko. Erdogan ontmoet leiders van Zweden en Finland voor NAVO-top
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan woont morgen voorafgaand aan de NAVO-top in Madrid een gespreksronde bij met de leiders van Zweden, Finland en de NAVO, meldt zijn woordvoerder. De gesprekken betekenen echter niet dat "we een stap terug doen van onze positie", aldus de woordvoerder.
Finland en Zweden hebben het NAVO-lidmaatschap aangevraagd als reactie op de Russische invasie van Oekraïne. Maar de kandidaturen stuitten op tegenstand van Turkije, dat boos is over de steun die de twee landen volgens Ankara verlenen aan Koerdische militanten en aan wapenembargo's tegen Turkije.
De NAVO-leiders komen op 29 en 30 juni in Madrid bijeen. Elk NAVO-lidmaatschap vereist de goedkeuring van alle dertig leden van het bondgenootschap. Turkije is al meer dan zeventig jaar een NAVO-bondgenoot en heeft het op een na grootste leger van de alliantie.
Lees ook. Waarom Turkije dwarsligt bij Zweedse NAVO-toetreding, en hoe de VS uitkomst kunnen bieden
Hoe denkt het Russische thuisfront over deze oorlog? ‘In Rusland zijn veel mensen boos’
© ANP / AFP — AFP Wie zijn de soldaten in het Russische invasieleger? En wat denken hun naasten van de ‘speciale operatie’? De Volkskrant zocht via sociale media naar familie en vrienden van deze militairen. Een enkeling durfde te praten. ‘Er zijn al zeker tien mannen uit ons dorp gesneuveld.’
Oekraïne meldt Russische raketaanval op centrale stad Tsjerkasy
Volgens Oekraïense regeringsfunctionarissen is de centraal-Oekraïense stad Tsjerkasy vandaag getroffen door een Russische aanval met raketten. Daarbij zou een persoon om het leven zijn gekomen. Daarnaast zou een brug zijn geraakt die een verbinding vormde tussen het westen van Oekraïne en het strijdtoneel in het oosten. De claims konden niet onafhankelijk worden geverifieerd.
De regionale gouverneur Ihor Taboerets meldt op Telegram dat sprake was van twee aanvallen, waarbij in totaal vijf gevonden zouden zijn gevallen. Verder maakt hij gewag van ‘schade aan infrastructuur’. Volgens adviseur Oleksi Arestovytsj zou het gaan om een brug over de rivier de Dnipro. ‘Ze proberen de toelevering van wapens en reserves vanuit het westen af te knijpen. Blijkbaar zijn die toeleveringen succesvol, en zorgen ze bij de Russen voor veel problemen.’ Hoe de brug eraan toe is, meldt Arestovytsj niet.
Tot nu toe was Tsjerkasy nog grotendeels onaangetast gebleven, maar dit weekeinde hebben de Russen hun raketaanvallen op het midden van Oekraïne opgevoerd. De hoofdstad Kyiv werd vanochtend voor het eerst in weken geraakt door raketten.
Charles Michel: 'EU ook bereid Russisch goud te weren'
De Europese Unie zal zich waarschijnlijk aansluiten bij een boycot op Russisch goud. Charles Michel, voorzitter van de Europese Raad, bevestigde zondag bij de G7-topbijeenkomst in Schloss Elmau, in de Beierse Alpen, dat hij de oorlogskas van Rusland zo verder hoopt te raken.
De landen van de G7, de groep van zeven rijkste industrielanden, stellen volgens de Amerikaanse president Joe Biden een importverbod voor Russisch goud in. Een officiële aankondiging zou later deze week komen.
De goudexport leverde Rusland vorig jaar omgerekend zo'n 14,6 miljard euro op. Het edelmetaal is naast fossiele energiebronnen als olie, gas en kolen een belangrijk exportproduct van Rusland.
Michel zei dat een importverbod voor goud op een manier moet worden ingesteld dat het "de economie van Rusland raakt, en niet onszelf".
Oekraïne roept op tot meer wapens en sancties na beschieting Kiev
De Oekraïense regering heeft de leiders van de G7-landen opgeroepen meer zware wapens te leveren en verdere sancties in te stellen tegen Rusland. Die oproep deed minister Dmytro Koeleba (Buitenlandse Zaken) vandaag op Twitter. “Het zieke imperialisme van Rusland moet verslagen worden.”
De G7-landen zijn de komende dagen bijeen in het Duitse Schloss Elmau om onder meer te praten over de oorlog in Oekraïne en steun aan de regering in Kiev. De Oekraïense president Volodymyr Zelensky geeft een digitale toespraak. Eerder vandaag werd al aangekondigd dat de G7-landen een verbod instellen op de import van Russisch goud.
Bij zijn oproep op Twitter plaatste Koeleba een foto van een meisje wiens huis in Kiev zou zijn geraakt door de raketten die het Russische leger in de vroege morgen op de hoofdstad afvuurde. Daarbij zouden vijf mensen in de Oekraïense hoofdstad gewond zijn geraakt. Reddingswerkers rukten uit om mensen onder het puin vandaan te halen. “Nog veel meer mensen in Oekraïne liggen onder vuur”, aldus Koeleba.
© ANP — Dmitro Koeleba, Oekraïens minister van Buitenlandse Zaken. 7-jarig meisje onder puin vandaan gehaald in Kiev
Na de raketaanvallen van vanochtend is in de Oekraïense hoofdstad Kiev een 7-jarig meisje onder het puin vandaan gehaald. Dat heeft de burgemeester van de stad, Vitali Klytsjko, gezegd. Volgens Klytsjko zijn minstens twee woongebouwen getroffen en zeker vier mensen met verwondingen in het ziekenhuis opgenomen.
De Oekraïense minister van Cultuur, Oleksandr Tkatsjenko, meldt op sociale media dat onder meer een kleuterschool door de Russische aanval is geraakt.
Kiev werd voor het laatst door de Russen op dusdanige wijze onder vuur genomen op zondag 5 juni, vandaag op de dag af drie weken geleden. De explosies van vanochtend vonden plaats omstreeks 5.30 uur (Nederlandse tijd). Volgens Klytsjko probeert Rusland met de raketaanval Oekraïne te intimideren in aanloop naar de Navo-top van komende week, waar NAVO-landen vermoedelijk nieuwe militaire steun voor Oekraïne zullen afkondigen.
VK, VS, Japan en Canada stellen importverbod in op Russisch goud
Groot-Brittannië, de Verenigde Staten, Japan en Canada gaan vanwege de oorlog in Oekraïne de import van Russisch goud aan banden leggen. Het importverbod moet binnenkort van kracht worden en zal van toepassing zijn op nieuw gewonnen en geraffineerd goud.
De sanctie wordt officieel gepresenteerd tijdens de G7-top in het Duitse Elmau. De grote industrielanden van de wereld overleggen daar de komende dagen over onder meer de gevolgen van de oorlog in Oekraïne.
Volgens de Britse premier Boris Johnson heeft de strafmaatregel direct gevolgen voor Russische oligarchen en ‘de oorlogsmachine van Poetin’. Veel oligarchen zetten bezittingen om in goud om de gevolgen van de strenge internationale sancties die tegen Moskou zijn ingesteld het hoofd te bieden.
De maatregel zal volgens de Britten Russisch goud effectief van de wereldgoudmarkt weren, aangezien Londen een centrale rol speelt in de internationale goudhandel en ook de drie andere grootmachten de import blokkeren. De goudexport leverde de Russische economie vorig jaar omgerekend zo'n 14,6 miljard euro op.
Kiev getroffen door kruisraketten
In de Oekraïense hoofdstad Kiev zijn zondagochtend vroeg zeker vier explosies gehoord. Volgens berichten op sociale media zijn verschillende kruisraketten op de stad neergekomen. Burgemeester Vitali Klitsjko schreef op Telegram dat de wijk Sjevtsjenkivski in het centrum is getroffen.
Journalisten van AFP melden dat een appartementengebouw is geraakt en in brand staat. De explosies vonden rond 05.30 uur Belgische tijd plaats, een half uur nadat het luchtalarm afging in Kiev. De stad werd bijna drie weken geleden voor het laatst onder vuur genomen door de Russen.
Het gaat volgens een adviseur van het ministerie van Binnenlandse Zaken om een appartementencomplex van negen verdiepingen hoog dat is getroffen. Klitsjko stelt dat twee mensen gewond zijn geraakt. Ook zitten er nog mensen vast onder het puin, zei de burgemeester. In totaal zouden de Russen veertien raketten op Kiev en de omgeving van de stad hebben afgevuurd.
Volgens Klitsjko probeert Rusland met de raketaanval Oekraïne te intimideren in aanloop naar de NAVO-top in Madrid later deze week. Vermoedelijk spreken de NAVO-landen daar nieuwe militaire steun af voor Oekraïne, waardoor het land sneller over kan stappen op westerse wapens om zich te verdedigen tegen het Russische leger.
G7-top vangt aan in Duitsland
De grote industrielanden van de wereld overleggen de komende dagen over onder meer de gevolgen van de oorlog in Oekraïne. In het Duitse Elmau bij München komen immers de leiders van de G7-landen en de EU bijeen. Ook enkele andere leiders zijn uitgenodigd, zoals de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Hij gaat digitaal een toespraak houden.
Vooral de Verenigde Staten lijken aan te dringen op extra maatregelen tegen Moskou. Eerder deze week werd bekend dat de Amerikanen in gesprek zijn met bondgenoten over het instellen van een maximumprijs voor Russische olie. Op die manier willen de westerse landen ervoor zorgen dat Rusland minder geld kan verdienen aan de verkoop.
Daarnaast staan de voedselprijzen op de agenda. De oorlog in Oekraïne stuwt de prijzen omhoog voor granen, bakolie, brandstof en kunstmest. Rusland en Oekraïne zijn goed voor bijna een derde van de wereldwijde tarwevoorraden. Hoge voedselprijzen hebben de grootste gevolgen voor armere landen. Ook wordt er tijdens de top gesproken over bijvoorbeeld klimaatverandering, maar kenners rekenen op dat vlak niet op een doorbraak.
© EPA — De Oekraïense president Volodymyr Zelensky zal digitaal een toespraak houden. De topconferentie vindt plaats in Schloss Elmau, 75 kilometer ten zuiden van München. In juni 2015 was daar ook een top van de groep van de zeven vooraanstaande westerse geïndustrialiseerde landen. De G7 is een op economische vraagstukken gerichte overleggroep van Canada, Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Italië, Japan en de VS. De EU, eerder de Europese Economische Gemeenschap, schuift sinds 1977 ook aan.
Protestgroepen hebben aangekondigd te willen demonstreren tegen de economische top. De politie is bang voor acties van extreemlinkse groepen en mogelijke protesten die te maken hebben met de kosten van het levensonderhoud, de coronamaatregelen en de oorlog in Oekraïne.
‘Nog steeds beschietingen in Severodonetsk’
Russische troepen hebben zaterdag de evacuatie gestaakt van burgers die zich schuilhielden in een chemische fabriek in de Oekraïense stad Severodonetsk. Volgens het Russische persbureau TASS verhinderden Oekraïense artilleriebeschietingen de veilige aftocht van de burgers.
Zowel Rusland als Oekraïne meldde zaterdag dat de strategisch gelegen stad in de regio Loehansk volledig in handen is van het Russische leger en van pro-Russische separatisten. Toch wordt er nog altijd gevochten. Een adviseur van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky erkende zaterdagavond dat de Oekraïense artillerie de stad beschiet. Volgens de adviseur zijn er ook nog Oekraïense commando's in Severodonetsk die doelen doorgeven.
Er is wekenlang fel gevochten om Severodonetsk. De verovering van de stad was een belangrijk doel van Rusland, dat bijna de gehele regio Loehansk in handen heeft. De stad is door de gevechten bijna volledig verwoest, maar volgens Russische bronnen schuilen er nog een paar honderd burgers op het terrein van de chemische fabriek Azot.
© ANP / EPA Poetin wil vliegtuigen Wit-Rusland uitrusten met kernwapens
Russisch president Poetin heeft zijn Wit-Russische collega Loekasjenko aangeboden gevechtsvliegtuigen van de Wit-Russische luchtmacht om te bouwen zodat ze kernwapens kunnen dragen. "Deze modernisering kan in Russische fabrieken worden uitgevoerd", zei Poetin nadat Loekasjenko er in een tv-interview om had gevraagd.
Poetin beloofde verder om Wit-Rusland binnen enkele maanden uit te rusten met Iskander-raketsystemen, die een bereik van 500 kilometer hebben en met normale wapens of kernkoppen kunnen worden uitgerust.
Loekasjenko had in het tv-interview aangegeven zich zorgen te maken om het "agressieve, confronterende en weerzinwekkende" beleid van buurlanden Litouwen en Polen. EU-lidstaat Litouwen blokkeert sinds deze week goederen die onder Europese sancties vallen en die vanuit Rusland via Wit-Rusland en Litouwen naar de Russische exclave Kaliningrad worden gestuurd.
Volgens Loekasjenko zou de NAVO ook vluchten uitvoeren in de buurt van de Wit-Russische grens waarbij de vliegtuigen kernwapens dragen. Hij vroeg Poetin daarom om een "vergelijkbaar antwoord". "Minsk moet zich klaarmaken voor alle mogelijkheden, zelfs het gebruik van serieuze wapens om ons vaderland van Brest tot Vladivostok te verdedigen", zei hij. Vladivostok ligt in het verre oosten van Rusland, Brest in het uiterste zuidwesten van Wit-Rusland.
Russische troepen hebben Severodonetsk veroverd
De Russen hebben na weken van felle gevechten en bombardementen de strategische Oekraïense stad Severodonetsk volledig in handen, meldt burgemeester Oleksandr Strjoek. "De stad is nu volledig bezet door Rusland. Ze proberen hun eigen bestuur te vestigen, voor zover ik weet hebben ze een soort commandant aangesteld", aldus Strjoek op de nationale televisie.
Eerder vandaag zei de burgemeester dat het Oekraïense leger zich bijna uit de stad had teruggetrokken. Gisteren riep de gouverneur van de regio Loehansk de overgebleven troepen op uit de strategische stad in het oosten van het land te vertrekken. Volgens Sergej Gaidai heeft het geen nut voor de militairen om in de stad te blijven die bijna volledig in Russische handen is.
De verovering van Severodonetsk was een belangrijk doel van Rusland, dat bijna de gehele regio Loehansk in handen heeft. Het behouden van de stad werd door president Zelensky eerder nog gezien als cruciaal voor de toekomst van de Donbas, de regio die sinds 2014 deels onder controle staat van pro-Russische separatisten.
Oekraïens leger heeft Severodonetsk ‘zo goed als’ verlaten
Het Oekraïense leger heeft zich bijna helemaal teruggetrokken uit de belegerde stad Severodonetsk. Dat zegt de burgemeester, Oleksandr Strjoek. "Helaas hebben ze de stad zo goed als verlaten", zei Strjoek op de televisie.
De mededeling van de burgemeester komt een dag nadat de gouverneur van de regio Loehansk, Serhi Hajdaj, bekendmaakte dat de militairen in de stad de strijd zouden opgeven. Het Oekraïense leger had nog maar een klein deel van Severodonetsk, bij de industriële zone, in handen. Wanneer de terugtrekking wordt afgerond, zei Strjoek niet.
De Russen hoeven nu alleen nog maar de zusterstad van Severodonetsk, Lysytsjansk, te veroveren om geheel Loehansk in handen te krijgen. Het andere deel van de Donbas, de regio Donetsk, is voor de helft in Oekraïense handen. Rusland probeert al twee maanden, na de terugtrekking uit Kiev, de Donbas in te nemen.
Britten: Rusland heeft 'mogelijk' diverse generaals opzij gezet
Volgens het Britse ministerie van Defensie heeft Rusland ‘waarschijnlijk’ diverse belangrijke generaals vervangen. Berichten hierover doen al sinds vorige week de ronde. Deze week bevestigden diverse nieuwssites in Rusland dat onder andere de commandant van de luchtlandingstroepen, generaal-kolonel Andrej Serdjoekov, is ontslagen omdat de elite-eenheid slecht presteert.
Het ministerie, dat zich baseert op onder andere informatie van de Britse inlichtingendiensten, zegt dat Serdjoekov een van de generaals is die mogelijk opzij is gezet. Ook generaal Aleksandr Dvornikov zou zijn functie als commandant van de zuidelijke troepen hebben verloren. Hij werd in april benoemd tot bevelhebber van de invasiemacht om de slechtlopende inval weer op de rails te krijgen.
Of Dvornikov nog steeds de invasie leidt, is onduidelijk. Er zijn de laatste tijd tal van onbevestigde berichten dat Dvornikov ook deze functie heeft verloren. ‘Dvornikov fungeerde ook een tijdlang waarschijnlijk als algemeen operationeel commandant’, aldus het Britse ministerie.
De commandant van de zuidelijke troepen is nu volgens Londen generaal-kolonel Serhej Soerovikin. Volgens Londen wordt hij al meer dan dertig jaar beschuldigd van corruptie en wreedheden. De zuidelijke legermacht speelt een grote rol bij de oorlog in Oekraïne.
© ANP / Polaris Images — Onder meer over de rol van generaal Aleksandr Dvornikov bestaat veel onduidelijkheid. Lees ook:
Kremlin ontslaat commandant Russische elite-eenheid na geblunder in Oekraïne
Russen vallen militair trainingscentrum in West-Oekraïne aan
Het Russische leger heeft zaterdag in West-Oekraïne het internationale militaire trainingscentrum bij Javoriv aangevallen met kruisraketten. Dit zegt gouverneur Majim Kozitsky van Lviv. Volgens Kozitsky werden zes kruisraketten afgevuurd vanaf marineschepen in de Zwarte Zee.
De militaire basis zou zijn geraakt door vier raketten, de twee andere zouden onderschept zijn door het Oekraïense leger. Het trainingscentrum is sinds de invasie regelmatig het doelwit van Russische aanvallen. Moskou denkt dat het wordt gebruikt voor de doorvoer van Westerse wapens en het trainen van buitenlandse vrijwilligers die zich hebben aangesloten bij het leger.
Voor de Russische inval diende Javoriv als trainingscentrum waar onder andere de VS Oekraïense soldaten opleidde. Bij een Russische aanval in maart vielen er 35 doden en raakten minstens 130 personen gewond. Rusland voert regelmatig aanvallen met kruisraketten uit in West-Oekraïne om de aanvoer van Westerse wapens te dwarsbomen. Het Pentagon meldde vrijdag dat Moskou tot nu toe hierin niet succesvol was geweest.
Topmilitair NAVO: productiecapaciteit is groter probleem dan geld
Voor de NAVO is geld niet langer het grootste probleem, maar de productiecapaciteit van de defensie-industrie. Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne hebben veel lidstaten hun defensiebudgetten verhoogd, terwijl de productiecapaciteit onvoldoende mee is gestegen, zegt luitenant-admiraal Rob Bauer in een interview met De Telegraaf. Het gevolg is dat prijzen stijgen en levertijden langer worden.
De Nederlander is sinds vorig jaar voorzitter van het Militair Comité van het bondgenootschap en de belangrijkste militair adviseur van secretaris-generaal Jens Stoltenberg. Volgens Bauer is het lastig om de productiecapaciteit te vergroten omdat banken terughoudend zijn met leningen aan de militaire industrie, terwijl pensioenfondsen uit principe er niet in investeren. 'Dat was misschien begrijpelijk, maar ik vind het nu de omgekeerde wereld dat zulke organisaties niet investeren in onze verdediging. Je zal als politiek hierover het gesprek aan moeten gaan met de industrie en geldschieters', zegt Bauer.
Volgens Bauer lijkt Rusland overigens niet aan te sturen op een conflict met de NAVO. 'Sterker nog, we zien dat Russen meer uit de buurt blijven van onze vliegtuigen en schepen dan normaal. Ze zoeken bewust niet de escalatie', zegt hij. Wel waarschuwt hij dat de gevolgen van de oorlog, zoals hoge prijzen voor brandstof en voedsel, langdurig zullen zijn. 'Ondanks die nadelen moeten we blijven vechten voor de waarden en normen die we internationaal hebben bepaald', zegt hij. 'Als we die regels laten lopen voor goedkoper tanken en brood in de supermarkt, dan is dat het begin van het einde.'
Stand van zaken
Dit zijn de meest recente ontwikkelingen in de oorlog in Oekraïne:
• Het Oekraïense leger trekt zich terug uit Severodonetsk, de grootste stad in de provincie Loehansk die nog niet volledig in Russische handen was. Professor Internationale Politiek David Criekemans (UAntwerpen) is pessimistisch over het verdere verloop van de oorlog voor Oekraïne.
• De EU heeft formeel ingestemd met het kandidaat-lidmaatschap van Oekraïne. Rusland dreigt: 'Dit zal negatieve consequenties hebben.'
• De burgemeester van de Oekraïense stad Mykolajiv raadt zijn inwoners aan de stad te verlaten als ze in leven willen blijven. "Want het is niet duidelijk wanneer dit voorbij zal zijn."
• Volgens de inlichtingendienst van het Oekraïense ministerie van Defensie ontvoeren de Russische bezetters systematisch de familieleden van Oekraïense soldaten.
• Er komen in Vlaanderen twee nieuwe nooddorpen voor Oekraïense vluchtelingen. Dat heeft de Vlaamse regering beslist.
Wilt u mee zijn met het belangrijkste nieuws over de oorlog in Oekraïne? Hieronder kunt u zich inschrijven op onze nieuwsbrief. Zo hoeft u niets te missen:
Oekraïne: 'Russen teruggedreven bij Cherson'
Oekraïense troepen hebben het Russische leger teruggedreven in Cherson Oblast, vlak boven de Krim, aldus Oekraïne. Ook is een Russische aanval afgeweerd bij Lysytsjansk. Deze stad ligt vlakbij Severodonetsk, waar Oekraïne vandaag zijn troepen moest terugtrekken na weken van intensieve gevechten. Het is een van de laatste stukjes van de Donbasregio die vastgehouden wordt door Oekraïense troepen.
De berichten zijn nog niet onafhankelijk geverifieerd.
© AFP — Rook stijgt op uit een olieraffinaderij vlakbij Lysytsjansk, nadat Russische troepen de stad wederom aanvielen vandaag. Rusland dreigt: kandidaat-lidmaatschap Oekraïne en Moldavië zal negatieve consequenties hebben
Volgens Rusland zal het aanbieden van het kandidaat-lidmaatschap van de Europese Unie aan Oekraïne en Moldavië "negatieve consequenties" hebben. De onverholen dreigende taal is een reactie op de unanieme beslissing van de Europese lidstaten gisteren om de twee Oost-Europese landen een vergezicht op toetreding tot de Unie te geven.
Een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken zei vandaag dat de beslissing bevestigt dat de Europese Unie op geopolitiek niveau bezig is met het in bedwang houden van Rusland. Ook zou de Unie voormalige Sovjetlanden uitbuiten. Wat de negatieve consequenties zijn, blijft onduidelijk.
Het is een fikse draai, aangezien Russisch president Poetin eerder volhield dat hij geen problemen had met de toetreding van Oekraïne tot de EU. Alleen aansluiting bij de NAVO zou hem deren.
President Zelensky waarschuwde eerder al voor toenemende "vijandelijke activiteiten" van Rusland, zowel tegen Oekraïne als tegen andere Europese landen.
Rusland ontvoert familieleden van Oekraïense soldaten
Russische bezetters ontvoeren in bezet gebied op ‘systematische’ wijze de familieleden van Oekraïense soldaten. Dat schrijft de inlichtingendienst van het Oekraïense ministerie van Defensie vandaag in een verklaring. Dit zou vooral voorkomen in de provincies Cherson, Zaporizja, en Mykolajiv.
"Helaas verkrijgen de ruscisten (samentrekking van Russen en fascisten, red.) bij het veroveren van overheidsgebouwen of met behulp van collaborateurs toegang tot de Oekraïense bevolkingsdatabases", schrijft de inlichtingendienst. Met behulp van die informatie ontvoeren ze de vrouwen, kinderen, ouders of andere familieleden van Oekraïense soldaten.
Na een tijdje nemen de Russen volgens de inlichtingendienst soms contact op met de Oekraïense soldaten, en eisen ze dat die naar bezet gebied komen om hun familieleden veilig te stellen. "Elk van dergelijke gevallen is bewijs voor de vreselijkste oorlogsmisdaden die de bezetters in ons land begaan", schrijft de inlichtingendienst. "Ze zullen allemaal goed worden onderzocht. Zij die schuldig zijn aan dit soort oorlogsmisdaden zullen berecht worden."
De Nationale Politie van Oekraïne meldde onlangs dat ongeveer 20.000 Oekraïners vermist zijn geraakt sinds het begin van de Russische invasie. Ongeveer de helft van hen is inmiddels terecht.
‘Oekraïense troepen al teruggetrokken uit Severodonetsk’
De Oekraïense journalist Joeri Boetoesov was met Oekraïense soldaten in de stad Severodonetsk, en schrijft op zijn Facebookpagina dat de eenheid waarmee hij was zich vannacht al uit de stad heeft teruggetrokken. "We hebben Severodonetsk verlaten", schrijft hij. "Oekraïense eenheden hebben vanochtend op ordelijke wijze een deel van de industriële zone van Severodonetsk verlaten." Boetoesov schrijft dat de terugtrekkende Oekraïners onder vuur kwamen te liggen, maar zich zonder verliezen uit de voeten wisten te maken.
De woonwijken van Severodonetsk waren al langer in Russische handen. Alleen delen van de industriële zone werden nog gecontroleerd door Oekraïense troepen. Het regiohoofd van de Oekraïense provincie Loehansk, Serhi Hajdaj, zei vanochtend dat de Oekraïners gedwongen waren om zich uit de stad terug te trekken. Het is onduidelijk waar in Severodonetsk Boetoesov zich precies bevond, en of andere Oekraïense soldaten wel in de stad zijn achtergebleven.
"Het is bitter om te vertrekken, maar dit besluit zat er lang aan te komen", schrijft de journalist. "Oekraïense soldaten vochten waardig voor de stad en deden meer dan mogelijk was in zulke extreem moeilijke omstandigheden. Zonder bruggen en zonder pontons was elke dag van strijd een voortdurende heldendaad."
© AFP — Oekraïense troepen in Severodonetsk, enkele dagen geleden. Burgemeester Mykolajiv raadt burgers aan stad te verlaten
De burgemeester van de Oekraïense stad Mykolajiv, Oleksandr Sjenkevytsj, raadt zijn inwoners aan de stad te verlaten als ze in leven willen blijven. Mykolajiv ligt in het zuiden van Oekraïne, zo’n 60 kilometer ten noordwesten van de bezette stad Cherson. Op de grens tussen de provincies Mykolajiv en Cherson voert het Oekraïense leger al enkele weken tegenaanvallen uit, maar het is nog niet gelukt om de Russen tot buiten schootsafstand van de stad te krijgen.
Dat maakt het leven in de stad lastig. "Over het algemeen is de situatie slecht", zegt burgemeester Sjenkevytsj tegen Radio Liberty. "Elke dag worden we beschoten. Tot vandaag zijn 111 mensen gedood, onder wie een kind. Daarbovenop zijn 502 mensen gewond geraakt, onder wie zes kinderen."
De burgemeester heeft daarom een duidelijk advies voor zijn inwoners: "Ik adviseer iedereen de stad te verlaten – iedereen die wil overleven. Want het is niet duidelijk wanneer dit allemaal voorbij zal zijn. Vandaag zijn er volgens onze tellingen nog ongeveer 230.000 inwoners van Mykolajiv in de stad, uit een bevolking van 480.000 voor de oorlog."
© AP — De brandweer in Mykolajiv blust een brand die ontstaan is door Russische artilleriebeschietingen. Johnson waarschuwt voor ‘slechte vrede’
De Britse premier Boris Johnson wil ervoor waken dat ‘Ukraine fatigue’ – vermoeidheid door het vele nieuws over Oekraïne – de westerse oppositie tegen Rusland verzwakt. Vanaf zondag vinden er aaneensluitende vergaderingen van de G7 en de NAVO plaats, waarin de oorlog in Oekraïne en de economische gevolgen daarvan een centrale rol zullen spelen.
"Mijn boodschap aan collega’s bij de G7 en de NAVO in het bijzonder zal zijn: nu is niet het moment om te schikken en de Oekraïners aan te moedigen om een slechte vrede te sluiten, een vrede waarin ze worden uitgenodigd om delen van hun grondgebied op te geven in ruil voor een wapenstilstand", zei Johnson. "Ik denk dat dat een ramp zou zijn. Het zou leiden tot meer escalatie door Poetin wanneer hij dat maar wil."
Het Verenigd Koninkrijk heeft onder Johnson een harde lijn van steun aan Kiev gevolgd. Andere Europese landen, zoals Frankrijk en Italië, hebben eerder geopperd dat Oekraïne een vredesovereenkomst zal moeten sluiten met Rusland.
© EPA — Boris Johnson met Oekraïens president Zelensky, vorige week tijdens een bezoek aan Kiev. Rusland boort nieuwe afzetmarkten aan
De EU schroeft de import van Russische ruwe olie en brandstof steeds verder terug als reactie op Poetins oorlog in Oekraïne. Nog voor het einde van het jaar wil de EU helemaal gestopt zijn met het importeren van ruwe en geraffineerde olie uit Rusland.
Omdat het land wel zijn wereldwijde marktaandeel op peil wil houden, worden nu nieuwe afzetmarkten aangeboord. Dat blijkt uit gegevens van persbureau Reuters en Refinitiv Eikon, een platform voor financiële analyses. Zo zouden Russische oliemaatschappijen de export van benzine en nafta (een koolwaterstof die wordt gebruikt voor het maken van plastic) naar Afrika en het Midden-Oosten fors hebben vergroot, aldus handelaren die spraken met persbureau Reuters.
Twee nieuwe nooddorpen voor Oekraïense vluchtelingen
Er komen twee nieuwe nooddorpen voor Oekraïense vluchtelingen. Dat heeft de Vlaamse regering beslist op voorstel van minister van Wonen Matthias Diependaele en minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers.
Vlaanderen heeft momenteel twee nooddorpen: in Mechelen en op de Antwerpse Linkeroever. De Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) vroeg deze week om extra locaties. Volgens de VVSG vinden steeds meer mensen de opvang van vluchtelingen in hun gezin immers onhoudbaar. De stad Gent deed daarop het aanbod om een dorp op haar grondgebied te bouwen.
De Vlaamse regering heeft nu beslist dat er twee locaties bijkomen. Het eerste dorp wordt wellicht in Gent gebouwd, al is dat nog niet helemaal afgeklopt. Voor het tweede wordt nog een locatie gezocht.
© Klaas De Scheirder — De voorstelling van het nooddorp voor Oekraïense vluchtelingen in Antwerpen. Stand van zaken
Goedemiddag, dit zijn de meest recente ontwikkelingen in Oekraïne:
• Oekraïense militairen in Severodonetsk zullen de belegerde stad volgens het regiohoofd de stad verlaten. Toch hebben de Oekraïners volgens de Amerikaanse denktank Institute for the Study of War (ISW) hun doel bereikt, door de Russen af te stoppen en te verzwakken.
• Volgens het Britse ministerie van Defensie maakt Rusland gebruik van voormalige militairen die nu werken voor privémilities als Wagner voor luchtsteunmissies. Dat zou erop kunnen wijzen dat de Russische luchtmacht waarschijnlijk kampt met een personeelstekort.
• De Britse premier Boris Johnson wil Oekraïne helpen met graanexport en het ruimen van mijnen.
• De 27 lidstaten van de EU hebben formeel ingestemd met het kandidaat-lidmaatschap van Oekraïne. Via een videoverbinding bedankte president Zelensky de Europese leiders: "Dit is een uniek en historisch moment in de Oekraïens-Europese relaties."
Wilt u mee zijn met het belangrijkste nieuws over de oorlog in Oekraïne? Hieronder kunt u zich inschrijven op onze nieuwsbrief. Zo hoeft u niets te missen:
Oekraïne begint proces tegen eerste Russische soldaat beschuldigd van verkrachting
In Oekraïne is de rechtszaak tegen de eerste Russische soldaat die beschuldigd wordt van verkrachting van start gegaan. De 32-jarige militair, Mikhail Romanov, zou in maart een Oekraïense vrouw hebben verkracht voor de ogen van haar zoontje nadat hij enkele minuten eerder haar echtgenoot had vermoord.
‘Oekraïne is landbouwland bij uitstek: als zij toetreden tot de EU, zal dat het budgettair kader van de Unie overhoopgooien’
Voor de oorlog was het nog compleet ondenkbaar. Toch mag Oekraïne zich sinds donderdagavond kandidaat-lidstaat van de Europese Unie noemen. ‘We gaan op de een of andere manier naar een andere Unie dan degene die we tot nu toe gekend hebben’, zegt professor Hendrik Vos (UGent).
Denktank: ‘Verlies Severodonetsk is geen belangrijk keerpunt’
Met de Russische opmars rondom Severodonetsk en Lysystsjansk zat de terugtrekking van Oekraïense troepen er al even aan te komen. Oekraïense functionarissen hintten gisteren al op zo’n terugtrekking, ook omdat de Oekraïense strijdkrachten daar hevige verliezen lijden. Toch hebben ze volgens de Amerikaanse denktank Institute for the Study of War (ISW) hun doel bereikt, door de Russen af te stoppen en te verzwakken.
Het ISW stelde al eerder, en herhaalde gisteravond dat "het verlies van Severodonetsk en Lysytsjansk geen belangrijk keerpunt is in de oorlog". Wekenlang heeft Rusland substantiële aantallen materieel en manschappen naar de twee plaatsen moeten sturen, en het Russische leger komt ernstig verzwakt uit de strijd. Tegelijkertijd hebben ze in die weken de andere fronten in de oorlog moeten verwaarlozen.
De denktank voorspelt daarom dat "Russische offensieve operaties waarschijnlijk tot stilstand zullen komen in de komende weken, ongeacht of Russische strijdkrachten de regio Severodonetsk-Lysytsjansk innemen". Volgens de Amerikaanse analisten heeft het Kremlin een ‘ideologische fixatie’ op het innemen van Severodonetsk, net als eerder het geval was met de Azovstal-fabriek in Marioepol.
Dit keer zal die fixatie volgens het ISW het einde inluiden van Russische vorderingen in Oekraïne. Concluderend schrijven de analisten: "Het verlies van Severodonetsk is een verlies voor Oekraïne in de zin dat elk stuk grond ingenomen door Russische strijdkrachten een verlies is, maar de Slag om Severodonetsk zal geen beslissende Russische overwinning zijn."
© ANP / EPA — Een Oekraïense soldaat in Severodonetsk. Britten: 'Russische luchtmacht onderbezet en slecht uitgerust'
Een Russische gevechtspiloot die vorige week door Oekraïense strijdkrachten gevangen is genomen, heeft toegegeven dat hij een voormalig majoor in de luchtmacht is en momenteel onder contract staat bij de paramilitaire organisatie Wagner. Hij had naar eigen zeggen al meerdere missies gevlogen tijdens de oorlog in Oekraïne.
Het Britse ministerie van Defensie schrijft in zijn dagelijkse inlichtingenupdate dat het gebruik van voormalige militairen die nu werken voor privémilities als Wagner voor luchtsteunmissies erop wijst dat de Russische luchtmacht waarschijnlijk kampt met een personeelstekort. Dat komt volgens de Britten doordat de Russen sowieso al beschikten over ‘onvoldoende aantallen voldoende opgeleid personeel’, en door de verliezen die ze in de oorlog hebben geleden.
De gevangen genomen piloot vertelde ook dat hij tijdens zijn missies zijn eigen GPS-systeem gebruikte, in plaats van een systeem van het Russische leger. Het Britse ministerie ziet dit als een teken dat de gevechtsvliegtuigen van Wagner oudere modellen zijn, en dat het Russische leger dus niet genoeg moderne vliegtuigen heeft.
© AP Regiohoofd: 'Oekraïense militairen verlaten Severodonetsk'
De Oekraïense militairen in de belegerde stad Severodonetsk zullen zich terug moeten trekken. Dat zei het Oekraïense regiohoofd van de provincie Loehansk, Serhi Hajdaj, vanochtend op de Oekraïense televisie. "Het heeft geen zin om maandenlang posities vast te houden die aan stukjes worden geblazen alleen maar om daar te blijven", motiveerde Hajdaj het besluit.
Rusland en Oekraïne leveren al wekenlang hevige strijd om Severodonetsk. Het is de laatste grote stad in Loehansk die nog deels in handen is van Oekraïne, en was sinds 2014 de de facto hoofdstad van de provincie. Onlangs zei de Oekraïense president Zelensky nog over Severodonetsk dat "in veel opzichten het lot van de Donbas daar wordt bepaald".
De woonwijken van Severodonetsk zijn al in Russische handen, de Oekraïners controleren alleen nog delen van de industriële zone. In de afgelopen dagen veroverde het Russische leger enkele plaatsjes rondom de stad, waardoor de Oekraïners daar ingesloten dreigden te raken.
Hajdaj zei ook dat het aantal doden aan Oekraïense zijde nog elke dag toeneemt. De Russen hebben de stad volgens hem vier maanden lang bijna elke dag beschoten. De infrastructuur van de stad is volledig verwoest, de drie bruggen zijn kapot en 90 procent van de huizen is beschadigd of in puin.
Wanneer de Oekraïners zich precies terugtrekken en waar ze naartoe gaan is onduidelijk. Mogelijk zetten ze de strijd voort in Lysytsjansk, een nabijgelegen plaats die vanwege zijn verhoogde ligging makkelijker te verdedigen is. Maar ook die plaats dreigt omsingeld te raken. Afgelopen nacht veroverde het Russische leger bovendien een plaatsje langs de weg tussen Severodonetsk en Lysytsjansk. Volgens Hajdaj verplaatste het Russische leger zes lanceerinstallaties voor ballistische raketten vanuit elders in Loehansk naar Lysytsjansk.
© ANP / EPA © REUTERS — Oekraïense soldaten steken de rivier de Donets over in Severodonetsk op 19 juni. Enkele dagen geleden kwamen er nog versterkingen naar de stad, nu trekken alle militairen zich volgens het regiohoofd terug. Nog eens voor 450 miljoen dollar militaire hulp uit Verenigde Staten voor Oekraïne
Kiev mag nog eens voor 450 miljoen militaire hulp uit Washington verwachten. Dat heeft Witte Huis-woordvoerder John Kirby aangekondigd. Dat brengt het totaalbedrag aan Amerikaanse militaire hulp sinds de Russische inval in Oekraïne op "ongeveer 6,1 miljard". Deze nieuwe schijf omvat onder meer een extra levering van raketlanceerders.
De aankondiging komt er kort voor enkele belangrijke internationale bijeenkomsten. Van zondag tot dinsdag komen de G7-landen bijeen in Beieren, en vanaf woensdag volgt de cruciale NAVO-top in Madrid. Op beide bijeenkomsten zal het Oekraïne-dossier centraal staan.
Een van de doelen van de G7-top, zei Kirby, is "Rusland verder isoleren van de wereldeconomie, de Russische wapenleveringen in het vizier nemen en door te gaan met het hard aanpakken van het omzeilen van deze ongekende sancties".
Oekraïne is kandidaat-lid van de EU: wat betekent dat?
Gisteravond hebben de 27 lidstaten van de Europese Unie formeel toegestemd met het kandidaat-lidmaatschap van Oekraïne en Moldavië. Maar wat betekent dat?
Een kandidaat-lidstaat is een land dat lidmaatschap van de Europese Unie ambieert, én waarvan de lidmaatschapsaanvraag officieel door de EU is aanvaard. Om kans te maken op kandidaat-lidmaatschap moeten landen voldoen aan de zogenoemde criteria van Kopenhagen. Hierin is onder andere vastgelegd dat het land democratische waarden en mensenrechten moet waarborgen, een goed draaiende markteconomie moet hebben en Europese wet-en regelgeving moet implementeren.
Kandidaat-lidmaatschap geeft een land geen garantie op EU-lidmaatschap. De beslissing wanneer een kandidaat-lid aan bovengenoemde criteria voldoet ligt bij de EU. Het nieuwe EU-lid kan alleen worden aanvaard als alle lidstaten hiermee instemmen.
Toch kan het na toekenning van kandidaat-lidmaatschap nog jaren duren voordat een land echt lid wordt. Het lidmaatschapstraject van Turkije is bijvoorbeeld in 1999 gestart, en Servië werd in 2005 kandidaat-lid. Beide landen hebben nog geen concreet uitzicht op toetreden tot de EU.
Wat hebben Oekraïne en Moldavië dan concreet aan hun kandidaat-lidmaatschap? Eigenlijk niets. Het kandidaat-lidmaatschap heeft vooral een symbolische waarde, en biedt perspectief. Ook zou het een moraal-boost moeten bieden aan Oekraïense burgers en militairen. Verder is EU-lidmaatschap voor Oekraïne nu hypothetisch, omdat een land in oorlog per definitie niet kan toetreden tot de EU.
© Getty Images Russische troepen stoten door tot aan stadsrand van Lysytsjansk
In het oosten van Oekraïne zijn Russische troepen doorgestoten tot aan de stadsrand van Lysytsjansk. Daar werden ze echter abrupt een halt toegeroepen, zegt het Oekraïense leger.
“Onze strijders hebben de opmars in de richting van de zuidelijke rand van Lysytsjansk tegengehouden. We dienden de vijand verliezen toe en dwongen hen tot aftocht”, klinkt het in een situatierapport van de generale staf in Kiev. Volgens Kiev stuurt het Russische leger nu reserves naar het front. Er zouden ook gevechten geweest zijn aan de nederzetting Borivske.
Lysytsjansk is de laatste grootstad in het gebied Loehansk die nog volledig onder Oekraïense controle staat. Aan de andere kant van de rivier Severski Donets ligt de stad Severodonetsk, die grotendeels is veroverd door Rusland.
© AFP — Oekraïense soldaten in Lysytsjansk.
