Uw belangrijkste vragen, beantwoord door onze redactie
De redactie van HLN kreeg een heel aantal vragen toegestuurd nadat de federale regering haar begroting voor 2023 en 2024 had voorgesteld. Onze journalist Marc Coppens heeft de belangrijkste op een rij gezet en beantwoord. Lees het artikel hier.
VTM NIEUWS legt uw vragen voor aan premier De Croo
De begrotingsplannen van de federale regering zijn er, dus zijn er ook vragen over. Eerste minister Alexander De Croo (Open Vld) was dinsdagavond te gast in de studio van VTM NIEUWS. Daar ging hij in op verschillende vragen. De antwoorden lees je hier.
© DPG Media — Premier Alexander De Croo (Open Vld) in de studio van VTM NIEUWS. Van Peteghem: deze regeerperiode nog lastenverlaging
Minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) benadrukte op een persconferentie dat de mensen wel degelijk nog deze legislatuur een lastenverlaging mogen verwachten. Daarbij kijkt hij naar de belastingvrije som, in combinatie met de werkbonus en het belastingkrediet
Vandenbroucke geeft meer details over begroting van gezondheidszorg
Volgende week klokt het Riziv zijn budget af voor 2023, waarin sprake is van 2,5 procent reële groei. In 2024 gaat het maar om 2 procent reële groei. Dat komt omdat er dringende problemen moeten worden aangepakt, wat niet kan via de Riziv-begroting. Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) citeerde de dringende medische hulp. Daarvoor komt er een stappenplan om de sector tegen 2025 te herfinancieren met 162 miljoen euro.
Er komt ook een provisie van 80 miljoen euro om de eerste zes maanden van volgend jaar de ziekenhuizen te ondersteunen bij hun energiefactuur. De regering neemt voorts extra initiatieven om mensen die al langer dan een jaar thuis zijn wegens ziekte, te integreren op de werkvloer. Daarbij is sprake van extra coördinatoren en een tegemoetkoming voor de bedrijven, maar ook een sanctie.
Begroting laat wel degelijk mensen achter, zegt 11.11.11
Armoedeorganisatie 11.11.11 stelt dat de pas voorgestelde begroting geen antwoord biedt op de groeiende internationale noden. Volgens de armoedeorganisatie wordt er bespaard op ontwikkelingssamenwerking door stijgende kosten voor internationale solidariteit niet te indexeren.
"Met de huidige wisselkoersen en niet-indexering betekent dit dat er steeds minder geld wordt vrijgemaakt voor steeds meer noden.", klinkt het in een persmededeling. "Premier Alexander De Croo zegt 'niemand achter te laten', maar 11.11.11 is het daarmee oneens. Deze begroting laat wel degelijk mensen achter."
De armoedeorganisatie verwijst naar andere delen van de wereld waar extreme armoede heerst. "De kwetsbaarheid die in België te zien is, wordt in andere delen van de wereld uitvergroot. Net daar waar minder middelen voorhanden zijn. Rijke landen hebben, ook historisch, een grote verantwoordelijkheid", klinkt het.
Bouwfederatie: "Onbegrijpelijk dat verlaagde btw op sloop en wederopbouw niet wordt verlengd"
Bouwfederatie Embuild — de nieuwe naam voor de Confederatie Bouw — is ontstemd dat de regering niet heeft beslist de verlaagde btw op sloop en heropbouw te laten doorlopen na 2023. De organisatie dringt aan om daar alsnog werk van te maken.
Sloop en heropbouw van verouderde panden is volgens Embuild vaak veel efficiënter om de energiefactuur drastisch te reduceren dan gedeeltelijke renovatie.
Embuild ziet in het begrotingsakkoord een aantal "goede aanzetten" voor de bouwsector, maar vindt dat het meer had moeten zijn. Een positief punt is voor de federatie bijvoorbeeld de extra investering in het spoor. Dat betekent goed nieuws voor bouwbedrijven die in dat marktsegment actief zijn, luidt het.
Ondernemersorganisatie NSZ "vrij tevreden", maar mist sociaal tarief voor zelfstandigen
Ondernemersorganisatie NSZ zegt vrij tevreden te zijn met maatregelen als de verlaging van de werkgeversbijdragen, de 'tijdelijke werkloosheid energie' en de uitbreiding van de flexi-jobs en de studentenarbeid. Maar ze vraagt zich af waar het sociaal tarief voor zelfstandigen is gebleven. "Het is volstrekt onaanvaardbaar dat deze steunmaatregel, die absoluut noodzakelijk is voor het voortbestaan van vele ondernemingen, niet is uitgevoerd, hoewel verscheidene partners van Vivaldi zich hiertoe voor het conclaaf hadden verbonden", klinkt het.
Het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen is wel tevreden dat de financiering van de aangekondigde maatregelen gebeurt via bijdragen van de energie-, olie- of banksector. "Het zou ondenkbaar zijn geweest dat zelfstandigen en kmo's nieuwe belastingen zouden moeten betalen."
Regering bevestigt dat loonwet zal worden toegepast
De federale regering heeft beslist dat de loonnormwet zal worden gerespecteerd in de aanloop naar de nakende onderhandelingen over een nieuw interprofessioneel akkoord tussen vakbonden en werkgevers. Met andere woorden: de lonen in ons land mogen niet verder stijgen bovenop de index tot de loonkloof met onze buurlanden is weggewerkt. Dat heeft premier Alexander De Croo bekendgemaakt tijdens de persconferentie over het begrotingsakkoord.
Enkele weken geleden raakte de Groep van Tien – het hoogste overleg tussen vakbonden en werkgevers – het niet eens over de verdeling van de welvaartsenveloppe. De regering stuurde hen daarop een brief waarin ze de intentie bevestigde om de welvaartsenveloppe, die dient om de uitkeringen op te trekken, volledig te zullen spenderen.
© BELGA — Premier Alexander De Croo (Open Vld). Febelfin: "Nieuwe heffing beperkt slagkracht van banken"
De Belgische banken betalen elk jaar al miljarden aan heffingen en taksen. Een nieuwe verhoging, zoals voorzien in de federale begroting, "zal de maatschappelijke rol en de slagkracht die de banken kunnen spelen in tijden van crisis, beperken", zegt sectorfederatie Febelfin.
Volgens Febelfin wil de regering de fiscale aftrekbaarheid van de Belgische jaarlijkse taks op de kredietinstellingen ('JKT' of bankentaks) deels afschaffen. "Dit komt neer op een aanzienlijke verhoging van de heffingen die de banken jaarlijks zullen moeten betalen", zegt de federatie. Zij wijst erop dat de banken in 2021 al een bijdrage van naar schatting 3,2 miljard euro hebben geleverd.
"Een sterke banksector is primordiaal voor de ondersteuning van de economie", stelt Febelfin. Een nieuwe heffing "zal de maatschappelijke rol en de slagkracht die de banken kunnen spelen in tijden van crisis, beperken." Volgens de federatie mag de impact niet onderschat worden: met een bedrag van 100 miljoen euro, kunnen de banken bijvoorbeeld voor ongeveer 2 miljard euro krediet verlenen.
"Gelet op de moeilijke economische tijden, is de financiële sector zeker bereid om een extra inspanning te leveren, maar deze maatregelen verminderen de capaciteit van de banken om de nodige zuurstof aan de bedrijven en gezinnen te geven", klinkt het nog.
Test-Aankoop tevreden over energiemaatregelen federale regering
Test-Aankoop steunt de beslissing van de federale regering om het verlaagde btw-tarief van 6 procent op energie te verlengen. De consumentenorganisatie is ook tevreden met de verlenging van het basispakket energie tot in maart 2023, maar pleit tegelijkertijd voor structurele oplossingen.
"De regering heeft de acute nood van heel wat gezinnen die hun factuur niet meer kunnen betalen, goed begrepen", klinkt het bij Test-Aankoop.
De consumentenorganisatie toont zich ook tevreden met het plan van de federale regering om overwinsten bij energiebedrijven aan te pakken, maar pleit tegelijkertijd voor structurele oplossingen zoals een opschoning van de energiefactuur en een herziening van de indexeringsparameters bij variabele energiecontracten. Dat laatste verzoek zou de consumentenorganisatie ook al hebben overgemaakt aan de Belgische energieregulator.
Test Aankoop pleit bovendien voor een universeel tarief voor energiediensten waarbij het tarief wordt gereguleerd door de bevoegde energieregulator.
PVDA: "Kleine wintercheque lost het probleem niet op"
Het federale begrotingsakkoord is niet opgewassen tegen de sociale crisis die het land doormaakt. De regering-De Croo heeft een kans gemist om de energieprijzen op een lager niveau te blokkeren, stelt PVDA.
"Met vijf wintercheques laat de Vivaldi-regering de bevolking de komende maanden gewoon in de kou staan. Is de regering op de hoogte dat de energiefacturen met 500 à 600 euro per maand toenemen?", zo vraagt fractieleidster Sofie Merckx zich af.
Dat de regering de overwinsten wil afromen, vindt PVDA een goede zaak, maar "wat nu voorligt, is onvoldoende". "Engie-Electrabel ligt op koers om in totaal 9 miljard euro overwinst te boeken, de regering beslist om daar nu zo'n 2 miljard euro van af te romen. We hebben echt meer nodig als we de energiefacturen van de mensen drastisch willen doen dalen", aldus Merckx. De korting van 1 miljard euro op sociale bijdragen voor bedrijven vindt ze dan weer "een serieus cadeau aan het grootpatronaat" en "een onaanvaardbare aanval tegen de financiering van onze pensioenen, onze gezondheidszorg en de hele sociale zekerheid."
PVDA is evenmin te spreken over de besparingen in de gezondheidszorg, het snijden in de investeringen in NMBS en openbare diensten en "een platte besparing op het tijdskrediet". De partij is ook niet onder de indruk van de vermindering van de ministerlonen. Ze blijft een halvering vragen, evenals de afschaffing van de uittredingsvergoedingen en een halvering van de financiering van de politieke partijen.
© Photo News — PVDA-fractieleidster Sofie Merckx. Werkgeversorganisaties vinden maatregelen rond concurrentiekracht onvoldoende
Verschillende werkgeversorganisaties zoals Voka, Unizo en Agoria vinden de maatregelen om de concurrentiekracht van de ondernemingen te waarborgen onvoldoende. "De regering erkent het dreigende gevaar van de loonkostenproblematiek wel, maar ze verzuimt het om structureel te hervormen", zegt Voka. Ook Agoria, dat de technologiesector vertegenwoordigt, wijst erop dat een vrijstelling voor zes maanden structureel geen soelaas biedt.
Volgens Voka zullen de loonkosten tussen 2022 en 2024 met gemiddeld 21 procent toenemen, goed voor een factuur van ongeveer 32 miljard. Het feit dat de federale regering die factuur met 1 miljard zou verlichten, vindt de organisatie dan ook te weinig.
Unizo spreekt van "een vergiftigd geschenk" als de uitgestelde sociale bijdragen samenvallen met de nieuwe bijdragen. De werkgeversorganisatie vindt het bovendien problematisch dat de eenmalige vrijstelling van de sociale bijdragen volledig in rekening zal worden gebracht voor de berekening van de loonkostenhandicap. "Dat is een wijziging van de loonwet", klinkt het.
De werkgeversorganisatie betreuren dat de regering "opnieuw" geen fundamentele hervormingen heeft doorgevoerd van de arbeidsmarkt, de fiscaliteit of de pensioenen. "De federale regering schuift de moeilijke dossiers voor zich uit (...). Het tijdspad voor een grote fiscale hervorming biedt geen garanties", klinkt het bij Voka.
Van Peteghem komt tegen december met "eerste fase van ambitieuze fiscale hervorming"
De minister van Financiën, Vincent Van Peteghem (CD&V), komt nog voor het einde van het jaar met een "eerste gedetailleerde fase van een ambitieuze fiscale hervorming", zo zei premier Alexander De Croo tijdens zijn beleidsverklaring.
De fiscale hervorming van Van Peteghem was de laatste nog door te hakken knoop in de begrotingsonderhandelingen. Van Peteghem, gesteund door partijvoorzitter Sammy Mahdi, had vrijdag nog een plan op tafel gelegd om de lasten op arbeid te laten dalen, wat de gemiddelde werknemer ongeveer 1.300 euro per jaar zou moeten opleveren.
De premier had eerder al verklaard dat de regering deze legislatuur nog stappen moet zetten in een fiscale hervorming. Het plan van Van Peteghem kwam naar verluidt echter te laat om in het kader van de huidige oefening nog grote stappen te zetten.
Daarom is nu een tijdspad afgesproken. Van Peteghem krijgt van de regering de opdracht om in december met een "gedetailleerde uitwerking van een eerste fase" van de fiscale hervorming te komen. Het doel is om die hervorming nog deze regeerperiode in werking te laten treden, zei De Croo.
Het belonen van werk staat daarbij voorop. In dat kader komt er ook een hervorming van het sociaal tarief, zodat dat gelinkt wordt aan de inkomens. "Zo komt de hulp terecht bij mensen die ze echt nodig hebben en duwt vooral geen mensen uit de arbeidsmarkt".
© BELGA — Minister van Financiën, Vincent Van Peteghem (CD&V). De Croo: "Meer dan ooit moet de automatische index de koopkracht van onze gezinnen beschermen"
Volgens De Croo is de automatische indexatie "een zware inspanningen voor bedrijven". "De regering wil de bedrijven helpen om die inspanningen te dragen met 1 miljard aan financiële ademruimte voor onze hardwerkende kmo's en bedrijven in moeilijke tijden", aldus de premier. "We doen dat met een vrijstelling van de patronale bijdrage op de indexverhoging voor de eerste twee kwartalen van 2022 en een uitstel daarvan voor de twee laatste kwartalen", klonk het.
Regering maakt miljard euro vrij voor vorming gerechtelijk landschap
Het aantal onderafdelingen van de gerechtelijke arrondissementen moet van 27 naar 14 worden teruggebracht, aldus premier De Croo tijdens zijn State of the Union. De oefening past in een bredere hervorming van de veiligheidsarchitectuur, waarbij ook de federale gerechtelijke politie binnen die 14 afdelingen ingewerkt wordt.
De federale regering heeft afgesproken te "rationaliseren" in de onderafdelingen van de gerechtelijke arrondissementen. Dat moeten er 14 worden in plaats van de huidige 27. De regering heeft géén lijst opgesteld met onderafdelingen die moeten sluiten, maar laat de oefening over aan de magistratuur zelf. De Croo zelf sprak van een "schaalvergroting", die "een concentratie van mensen en middelen" moet toelaten.
Naast rationalisering besliste de regering ook om extra te investeren in veiligheid, onder meer om de strijd tegen de georganiseerde misdaad beter te kunnen aangaan. Zo wordt het Stroomplan uitgebreid tot het hele grondgebied, wordt de drugshulpverlening in gevangenissen uitgebreid, krijgen de burgemeesters met bestuurlijke handhaving de kans om lokale criminaliteit harder aan te pakken en komen er 1.000 politieagenten bij, van wie 400 bij de federale gerechtelijke politie. Alles samen gaat het volgens de premier over ruim een miljard euro voor politie en justitie.
"Eerste taak van overheid is mensen beschermen"
De Croo citeerde ook nog de voormalige president van de Verenigde Staten Ronald Reagan. "De eerste taak van de overheid is mensen te beschermen niet hun leven over te nemen", aldus de premier.
"We nemen geen risico met bevoorradingszekerheid"
"We nemen geen enkel risico met onze bevoorradingszekerheid. We bouwen ons land verder uit tot een internationaal knooppunt voor elektriciteit en waterstof en gaan voluit voor meer windenergie op zee, met het allereerste energie-eiland in Europa", zei De Croo bovendien.
De Croo roept Europese Unie op tot actie
"We moeten hier samen door", zei De Croo over de huidige energiecrisis. "We moeten de hoge energieprijzen bij de wortel aanpakken en Europees ingrijpen op de gasmarkt." Volgens de premier is de nood hoog, aangezien gas vandaag "een oorlogswapen" is geworden.
De Croo roept de Europese Unie, die ten tijde van oorlog "een vriendelijke reus" is geworden, op tot actie. "In deze energieoorlog laat de EU te veel kansen liggen", klonk het.
© Photo News — Premier Alexander De Croo (Open Vld). Premier noemt Poetin een "onversneden fascist"
De Croo haalde in zijn toespraak ook fors uit naar de Russische president Vladimir Poetin. Hij noemde hem "een onversneden fascist" en "een gevaarlijke man in Moskou". Tegelijkertijd herhaalde de eerste minister dat ons land Oekraïne niet in de steek zal laten.
Aan het begin van zijn toespraak verwees De Croo naar de Russische raketaanvallen op verschillende Oekraïense steden maandag. "Ze laten geen twijfel bestaan over de barbaarsheid van het regime", klonk het.
De Croo noemde Poetin "een oorlogszuchtige en gevaarlijke man in Moskou, een ultranationalist erop uit om onze westerse manier van leven onderuit te halen, een onversneden fascist die de grootsheid van zijn eigen land afmeet aan de ondergang van de ander."
De premier beloofde dat België zich aan de zijde van de Oekraïense bevolking zal blijven scharen. "België zal Oekraïne niet in de steek laten. We blijven jullie steunen. We laten jullie niet vallen. Oekraïne zal deze oorlog winnen", besloot De Croo.
De Croo: "In deze woelige tijden bestaan er geen mirakeloplossingen"
Premier Alexander De Croo legde in zijn State of the Union de focus op de woelige tijden waar ons land voorstaat. "De overheid kan de schok verzachten, maar ik besef zeer goed dat we niet alle zorgen kunnen wegnemen", zei hij. "Er bestaan geen mirakeloplossingen."
De Croo sprak in zijn beleidsverklaring van een "energiebazooka" van meer dan 3 miljard euro. De beslissingen hebben een impact op de begroting, gaf De Croo toe. De regering doet een netto inspanning van 0,6 procent van het bruto binnenlands product, wat overeenkomt met 3,6 miljard euro, terwijl in eerste instantie naar 4 miljard werd gezocht. Het structurele tekort komt in 2024 uit op 3,2 procent van het bbp.
"Ik hoor de kritiek op die begrotingsimpact. En ik deel de bezorgdheid van velen", zei de premier. "Maar dan blijft mijn vraag: wat hadden we dàn moeten doen?" De Croo verdedigde de steunmaatregelen die Vivaldi tijdens de coronacrisis en ook nu heeft genomen. "Vandaag niets doen, onze burgers, zelfstandigen en bedrijven aan hun lot overlaten, dat zou pas schuldig verzuim zijn."
Tegelijkertijd erkende de eerste minister dat de overheid "niet alle zorgen kan wegnemen". "We moeten een eerlijk verhaal vertellen. Oorlogsjaren zijn moeilijke jaren", klonk het. "In deze woelige tijden bestaan er geen mirakeloplossingen (...). We moeten hier samen door. Zo goed en zo kwaad als het gaat", aldus de premier.
VBO: "Eindelijk aandacht voor verslechterende concurrentiepositie"
Het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) stelt vast dat er in het begrotingsakkoord "eindelijk aandacht is voor de verslechterende concurrentiepositie van onze bedrijven".
De organisatie verwijst onder meer naar de beslissing om de patronale bijdragen te verminderen. "Daarnaast biedt de mogelijkheid tot uitstel tot 2025 van de verschillende patronale bijdragen de bedrijven welkome extra zuurstof", luidt het.
Om de werkzaamheidsgraad naar 80 procent te brengen, zullen volgens VBO wel meer veranderingen nodig zijn. "Zo zijn de uitbreiding van de flexi-jobs en het maximale aantal uren studentenarbeid stappen in de goede richting, maar blijven de grote en broodnodige hervormingen, die de arbeidsmarkt en bijgevolg de begroting kunnen verlichten, uit.
"Na maanden aandringen is er nu eindelijk aandacht voor de verslechterende concurrentiepositie van de bedrijven en de tewerkstelling. Een eerste stap is gezet, maar de loonkloof met onze buurlanden blijft gevaarlijk groot", aldus VBO-topman Pieter Timmermans.
"Senaat zorgt voor besparing van 15 miljoen over 2 jaar op eigen werking"
"Mijn plan om de Senaat af te bouwen betekent de komende twee jaar een besparing van 15 miljoen euro op de federale begroting". Dat stelt Senaatsvoorzitster Stephanie D'Hose op Twitter. De besparing worden onder meer gerealiseerd door het schrappen van de dotaties aan de pensioenkas en de afbouw van fractiesecretariaten en subsidies aan de fracties. "Daar zit het meest vet op de soep", aldus D'Hose.
De Senaatsvoorzitster werkt reeds maanden achter de schermen aan een politiek akkoord over de hervorming van de Senaat, licht ze toe. In afwachting van de grondige aanpassing, die pas na 2024 kan worden doorgevoerd aangezien die een grondwetaanpassing vereist, kunnen er de komende twee jaar reeds een aantal stappen gezet worden.
Zo worden er in 2023 geen dotaties meer uitgekeerd aan de pensioenkas voor de senatoren. Voor de deelstaatsenatoren is dat vandaag reeds overbodig omdat hun respectieve parlementen verantwoordelijk zijn. Daarnaast worden de fractiesecretariaten afgebouwd, net als de subsidies aan de fracties. Tot slot wordt een integratietraject met de Kamer opgestart voor de overdracht van personeelsleden. Dat project wordt in 2024 voortgezet.
De hervormingen betekenen een besparing van 7,5 miljoen voor 2023 en 2024 op de federale begroting. In 2024 bedroeg de dotatie aan de Senaat 40 miljoen euro. Daar gaat in 2023 nog een 10 miljoen of 25 procent van af. Doordat de dotatie aan de Kamer met 2,5 miljoen wordt opgetrokken voor de eerste fase van de overdracht van personeel, komt dit neer op een besparing van 7.5 miljoen.
In 2024 krimpt de dotatie in de Senaat verder naar 27.5 miljoen en wordt de dotatie van de Kamer met 5 miljoen verhoogd, wat andermaal neerkomt op een besparing van 7,5 miljoen.
© BELGA — Senaatsvoorzitster Stephanie D'Hose. De Croo stelt plannen voor in Kamer
Premier Alexander De Croo (Open Vld) zal de beslissingen nu voorstellen tijdens zijn beleidsverklaring in de Kamer.
Vlaams Belang: Akkoord is "gerommel in de marge"
Het federale begrotingsakkoord komt neer op "gerommel in de marge". Dat stelt het Vlaams Belang in een eerste reactie. Zo ontbreekt het volgens de partij aan structurele maatregelen om "de moddervette overheid" af te slanken.
"Met symbooldossiertjes rond de ministerlonen en besparen in de bedrijfsrestaurants van de overheid gaan we er niet komen", zegt fractieleider Barbara Pas. "Waar blijven de vijf minuten politieke moed om van het momentum gebruik te maken om de nutteloze Senaat eindelijk af te schaffen, om een einde te maken aan de al even nutteloze provincies, om de rijkelijke partijfinanciering te herbekijken, enzoverder?"
Voor Pas is het duidelijk dat er met de Vivaldi-regering geen structurele hervormingen komen, of het nu gaat om de fiscale hervorming, de pensioenhervorming of de arbeidsmarkt. Bij "heilige huisjes" als de "jaar na jaar oplopende immigratiefactuur" worden geen vragen gesteld. "Met deze regering wordt er ook eens te meer bespaard op onze mensen, en niet op asiel, op transfers en op het politieke systeem zelf."
Vlaams Belang heeft ook bedenkingen bij de beslissingen over de energiemaatregelen. Zo vreest de oppositiepartij dat het verlengen van de energiekorting "niet meer dan een druppel op de hete plaat" zal zijn, "en dan nog maar voor een deel van de bevolking". Tevreden is Vlaams Belang wel met de tijdelijke korting op de sociale bijdragen of de uitgestelde betaling van de bedrijfsvoorheffing.
© Photo News — Vlaams Belang-fractieleider Barbara Pas. "Akkoord met politiebonden wordt volgend jaar uitgerold", zegt minister Annelies Verlinden (CD&V)
De federale regering heeft de afspraken over de loonsverhoging voor de politie bevestigd en het akkoord wordt vanaf volgend jaar uitgerold. Dat meldt minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V). De brandweer krijgt volgend jaar 18 miljoen euro extra.
Bovenop de indexering, krijgen de politieambtenaren gefaseerd een gemiddelde loonsverhoging van 5 procent. Deze verhoging wordt zowel voor de lokale als de federale politie gedragen door de federale regering, die dus de meerkosten op zich neemt. Op die manier ondersteunt de regering ook de lokale besturen, die ook in moeilijke financiële papieren zitten, benadrukt Verlinden.
Daarnaast krijgt de brandweer dankzij het begrotingsakkoord 18 euro miljoen extra in 2023. Met deze indexering van de dotaties komt de federale regering tegemoet aan de dringende noden op het terrein door de torenhoge inflatie en prijsstijgingen. Eerder besliste Verlinden al de middelen voor de brandweer deze legislatuur met 129 euro miljoen te verhogen.
© Gregory Van Gansen / Photo News — Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V). N-VA-voorzitter Bart De Wever: "Deze non-begroting is volstrekt onverantwoord"
N-VA-voorzitter Bart De Wever noemt het begrotingsakkoord "volstrekt onverantwoord". Ons land kent de hoogste overheidsuitgaven, de hoogste belastingdruk en het grootste structurele tekort van de EU. "De federale regering zorgt er met deze non-begroting voor dat we die drie bedenkelijke prijzen met nog iets meer glans halen. Volstrekt onverantwoord", aldus De Wever op Twitter.
N-VA-Fractieleider Peter De Roover noemde premier De Croo "een uitgebluste leider van een uitgebluste regering". "De afgelopen dagen werden gekenmerkt door het afschieten van elkaars voorstellen, waardoor de beleidsverklaring een optelsom geworden is van niemendalletjes. Er wordt geen antwoord gegeven over hoe men het beleid van vandaag wil financieren. In de plaats daarvan schuift men elke belangrijke hervorming door op de lange baan. Zelfs tot na deze legislatuur", aldus De Roover.
OVERZICHT. Waar gaat de federale regering geld aan geven?
Minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) reageert bij VTM NIEUWS.
VTM NIEUWS gaat live naar wetstraatjournalist Karel Lattrez bij vicepremier en minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V). Volg de uitzending hier live.
Vicepremier Petra De Sutter (Groen): "Niet mogelijk om heel grote hervormingen te doen"
De federale regering heeft na een nacht onderhandelen een begrotingsakkoord beet, maar wat vinden de topministers zelf van de deal?
"We zijn met zeven partijen, dan moet je aanvaarden dat je niet alles binnen kan halen", zegt vicepremier Petra De Sutter (Groen) aan HLN Live. "Het is dan niet mogelijk om heel grote hervormingen te doen." Ze voegt nog toe dat de regering wel al een aantal hervormingen heeft kunnen doen.
Vicepremier Frank Vandenbroucke (Vooruit) spreekt van een "zeer goed akkoord". "Dankzij de begroting gaan we blijven sterke maatregelen nemen om mensen die het moeilijk hebben met de energiefacturen te beschermen", zegt hij in een eerste reactie.
Waar zoekt de federale regering geld?
OVERZICHT. Dit hebben de topministers beslist
Nadat de ministers van de federale regering een hele nacht over de begroting hebben vergaderd, is er nu eindelijk een akkoord.
Er komt onder meer een overwinstbelasting voor energieproducenten en de energiekorting van net geen 200 euro per maand voor gezinnen wordt verlengd tot maart. De woonbonus voor een tweede woning wordt vanaf 2024 afgeschaft. Ook het tijdskrediet om voor kinderen te zorgen wordt ingeperkt.
Er werd in totaal een 60-tal beslissingen genomen, klinkt het in HLN Live. De belangrijkste leest u hier.
Witte rook over begroting voor 2023 en 2024
De federale regering heeft een begrotingsakkoord afgeklopt voor de komende twee jaren. Dat is bevestigd aan onze politieke redactie en deelt premier De Croo op Twitter. In zijn bericht onderstreept de eerste minister dat er energiesteun komt voor de gezinnen, zelfstandigen en bedrijven. "We laten niemand los. Tot straks in de Kamer!", aldus De Croo.
"Enkel fiscale hervorming ligt nog op onderhandelingstafel"
Alleen de fiscale hervorming van minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) ligt nu nog op tafel, valt te horen in regeringskringen.
© Photo News — Financiënminister Vincent Van Peteghem (CD&V). Onderhandelingen duiken laatste rechte lijn in
De begrotingsgesprekken zitten in de laatste rechte lijn. Zowat alle knopen zijn inmiddels doorgehakt, zo vernam onze politieke redactie.
Een greep uit de beslissingen:
- De energiekorting van 196 euro per maand wordt verlengd tot maart 2023.
- Ministers zullen 8 procent van hun loon inleveren.
- Er komt een tijdelijke taks op multinationals. Volgend jaar moet die 268 miljoen euro opbrengen en in 2024 13 miljoen euro.
- De notionele intrestaftrek wordt geschrapt en er komt een bankentaks.
- Het tijdskrediet om voor kinderen te zorgen wordt ingeperkt. Voortaan zal dit moeten starten voordat het kind vijf jaar is. Vandaag is dat nog acht jaar.
- Er is ook een akkoord over de uitwerking van de overwinstbelasting voor energieproducenten. De belasting zou retroactief ingaan vanaf 1 januari van dit jaar, en gelden tot 30 november. Vanaf 1 december wordt dan het prijsplafond van 130 euro per megawattuur gehanteerd, tot juni 2023. Nadien moet worden bekeken of de maatregel Europees nog kan worden verlengd.
- Er komt een eenmalige bijdrage van gasnetbeheerder Fluxys van 300 miljoen euro en een bijdrage van twee keer 300 miljoen euro van de oliesector.
- Er zou extra geld worden vrijgemaakt voor het spoor. In 2023 gaat het om 116 miljoen euro en in 2024 om 84 miljoen euro.Overleg even geschorst, maar topministers zitten nu weer samen
De tegenstellingen van afgelopen nacht blijven vanochtend spelen, zegt een bron aan Belga, al zou premier Alexander De Croo intussen wel nog nieuwe budgettabellen op tafel hebben gelegd waarin het schrappen van het belastingvoordeel op tweede verblijven een comeback zou hebben gemaakt.
Volgens een andere bron ligt ook een ingreep in de notionele interestaftrek op tafel, net als een bankentaks, besparingen in de subsidies voor krantenbedeling en een eerlijke bijdrage voor multinationals in afwachting van een internationale minimumbelasting, al zijn geen van die punten al definitief afgeklopt.
De regering wil ook nog de krijtlijnen uittekenen van enkele bredere hervormingen op fiscaal vlak en in de arbeidsmarkt, de pensioenen en de gezondheidszorg.
Hoewel er nog geen witte rook in zicht is, gaat het volgens een bron wel vooruit. Rond iets voor 6 uur werd de vergadering naar verluidt even geschorst, maar de excellenties zitten intussen opnieuw samen.
RECONSTRUCTIE. Zo ging het er vannacht aan toe aan de onderhandelingstafel
Een hele nacht lang gooiden de Franstalige socialisten zich als een blok voor de besparing op de lerarenpensioenen en wierpen zich op als de redder van de papieren krant. Maar dat was buiten een ‘powermove' van premier De Croo gerekend - die dan ook maar de uitgebreide effectentaks uit de tabel schrapte. Wat volgde, was een nachtelijk spel van kat-en-muis.
Rond 8.30 uur legden de federale topministers de laatste loodjes. Over de krijtlijnen van de fiscale hervorming en mogelijke veranderingen op de arbeidsmarkt en de pensioenen, bijvoorbeeld. Maar ook over de overwinstbelasting voor energiebedrijven.
Lees meer: Een hele nacht lang worden maatregelen geschrapt, herberekend en toch weer op tafel gegooid (+)
© BELGA — Premier Alexander De Croo (Open Vld) (midden) en PS-vicepremier Pierre-Yves Dermagne (links) gingen deze nacht regelmatig met elkaar in de clinch. Rousseau: "De welvaartsvastheid van de pensioenen is voor ons heel belangrijk"
Vooruit was verrast door het liberale begrotingsvoorstel om te raken aan de welvaartsvastheid van de ambtenarenpensioenen, de zogenaamde perequatie. Dat zei Vooruit-voorzitter Conner Rousseau in 'De Ochtend'. Hij was er te gast omdat hij er op het moment van de afspraak van uitging dat de begrotingsonderhandelingen op dit moment al rond zouden zijn, vertelde hij. Maar het is een "ingewikkeld kluwen", aldus Rousseau.
Volgens Rousseau heeft het voorstel om te raken aan de perequatie de socialisten verrast. "De welvaartsvastheid van de pensioenen is voor ons heel belangrijk", zei hij. Tegelijkertijd schiet Vooruit het idee niet volledig af, alleen komt dat er volgens de Vlaamse socialisten beter in het kader van een bredere hervorming "om de zaken beter te maken voor alle pensioenen". "We staan ervoor open die hervorming aan te gaan", aldus Rousseau.
De Vooruit-voorzitter heeft er wel vertrouwen in dat de premier vanmiddag op tijd in de Kamer is om zijn beleidsverklaring af te leggen. De Croo wordt daar om 14.15 uur verwacht.
© Photonews — Archieffoto van Vooruit-voorzitter Conner Rousseau. "Het ging er heel hard aan toe afgelopen nacht"
Al meer dan 20 uur wordt er onderhandeld over de begroting, maar een akkoord blijft voorlopig uit. Volgens politiek journalist Karel Lattrez ging het er "heel hard" aan toe afgelopen nacht. Vooral de liberalen en de PS kunnen niet door één deur, legt Lattrez uit in HLN Live.
Centraal in de discussie staat de welvaartsvastheid van de ambtenarenpensioenen, de perequatie in het jargon. De liberalen willen daarop besparen, maar daar willen de Franstalige socialisten niet van weten.
In een tegenzet verdwenen daarom gisterenavond ook de verhoging van de effectentaks en het schrappen van het fiscaal voordeel op een tweede woonst van tafel. Er zou ook worden gesnoeid in het extra budget dat verschillende vicepremiers vragen voor het spoor en de lonen van ambtenaren en politie.
Nog geen witte rook in zicht
De gesprekken duren naar verwachting nog wel even. Premier Alexander De Croo (Open Vld) wordt vanmiddag om 14 uur in de Kamer verwacht voor zijn beleidsverklaring.
Spanningen tussen PS en liberalen
De onderhandelingen lopen niet van een leien dakje. Volgens de VRT werd de marathonvergadering afgelopen nacht meermaals stilgelegd, zodat de premier apart met zijn vicepremiers kon overleggen.
Over een liberaal voorstel om te snoeien in de perequatie van de ambtenarenpensioenen (waarbij het pensioen van ambtenaren op rust verhoogt aan het tempo van de loonsverhogingen die huidige ambtenaren krijgen, red.) ontstond afgelopen weekend al discussie met de PS, die niet wil komen aan verworven rechten.
Volgens eensluidende bronnen heeft De Croo gisteravond een nieuwe begrotingstabel op tafel gelegd waarin het perequatievoorstel is verdwenen.
Alleen zijn ook een aantal fiscale maatregelen gesneuveld, zoals het afschaffen van het fiscaal voordeel op de lening voor een tweede woning en het progressief optrekken van de effectentaks, die iedereen moet betalen die meer dan 1 miljoen euro op een effectenrekening heeft staan.
Ook in de “meervragen” voor extra budget voor de spoorwegen en voor de sociale akkoorden voor ambtenaren en politie, zou in dat nieuwe voorstel zijn gesnoeid, terwijl over dat alles eerder op de dag overeenstemming leek te groeien.
Volgens een bron valt de premier daarmee “uit zijn rol” en zit de sfeer aan tafel “onder nul”.
Elders klinkt het dat de PS nu moet kiezen tussen “ambitieuze keuzes” mét aanpassingen aan de perequatie, het fiscaal voordeel op de tweede woning en de effectentaks en dus ruimte voor nieuw beleid, of een minder ambitieus pakket dat minder ruimte laat voor nieuw beleid.
