Bijna 6.000 mensen geëvacueerd uit overstroomde zones
Volgens de Oekraïense en Russische autoriteiten zijn zowat 5.900 mensen geëvacueerd uit de zones die onder water gelopen zijn, na de verwoesting van de stuwdam van Nova Kachovka.
"De evacuatie van de bevolking gaat voort in de regio Cherson. De reddingswerkers, agenten en vrijwilligers hebben al 1.894 burgers geëvacueerd", zo zei de Oekraïense minister van Binnenlandse Zaken Igor Klymenko op televisie. Volgens hem zijn dertig dorpen overstroomd, waarvan tien in het gebied dat onder Russische controle staat.
De door Moskou geïnstalleerde autoriteiten van hun kant verklaarden dat "meer dan 4.000 mensen" tot nu toe geëvacueerd werden. Aan Russische zijde is de voornaamste getroffen plaats de stad Nova Kachovka, nabij de stuwdam.
Bijna 6.000 mensen geëvacueerd uit overstroomde zones
Zowat 5.900 mensen zijn geëvacueerd uit de zones die onder water gelopen zijn, na de verwoesting van de stuwdam. Dat hebben de Oekraïense en Russische autoriteiten vandaag gemeld, die elk een oever van de Dnjepr controleren in deze regio.
"De evacuatie van de bevolking gaat voort in de regio Cherson. De reddingswerkers, agenten en vrijwilligers hebben al 1.894 burgers geëvacueerd", zo zei de Oekraïense minister van Binnenlandse Zaken Igor Klymenko op televisie. Volgens hem zijn dertig dorpen overstroomd, waarvan tien in het gebied dat onder Russische controle staat.
De door Moskou geïnstalleerde autoriteiten van hun kant verklaarden dat "meer dan 4.000 mensen" tot nu toe geëvacueerd werden. Aan Russische zijde is de voornaamste getroffen plaats de stad Nova Kachovka, nabij de stuwdam.
Meer dan 20 Oekraïense cultuursites in gevaar
Als gevolg van de vernielde stuwdam heeft een overstroming meer dan twintig musea en erfgoedsites getroffen in het zuiden van Oekraïne. Het Oekraïense ministerie van Cultuur heeft woensdag een lijst gepubliceerd met alle bezienswaardigheden die beschadigd of volledig vernield zijn door het water.
Ook het Oekraïense Staatsbureau voor Toerismeontwikkeling heeft woensdag een kaart gepubliceerd met sites en natuurgebieden die nu worden bedreigd. De meesten sites bevinden zich ten zuiden van de rivier Djnepr, in door Rusland bezet gebied.
Onder meer het 14de-eeuwse Tjadyn-fort en de Ponjativske-nederzetting uit de vierde eeuw voor Christus zijn in gevaar volgens het ministerie. Over schade in de musea in Cherson is nog niets bekend. Vorig jaar werd daar het kunstmuseum geplunderd door Russische soldaten.
Frankrijk stuurt hulp voor "onmiddellijke noden" naar Oekraïne
Naar aanleiding van de verwoeste Oekraïense stuwdam, gaat Frankrijk de komende uren hulp naar het overstromingsgebied sturen "om aan de onmiddellijke noden te voldoen". Dat heeft de Franse president Emmanuel Macron woensdag aangekondigd.
Het crisiscentrum van het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken zal snel een eerste konvooi sturen met zowat tien ton aan hygiëne-, gezondheids- en waterzuiveringsmateriaal. Er zal ook een draagbare watertank worden geleverd. Oekraïne had om die producten gevraagd.
De beslissing van Macron komt er na een telefoongesprek dat hij woensdag had met zijn Oekraïense ambtgenoot Volodymyr Zelensky. In een mededeling op Twitter veroordeelt Macron ook de verwoesting van de stuwdam van Nova Kachovka. Hij noemt het een "afschuwelijke daad die de bevolking in gevaar brengt."
Oekraïne vraagt om internationale hulp na verwoesting van dam
De Oekraïense regering heeft de internationale gemeenschap om hulp gevraagd bij de rampenbestrijding na de verwoesting van de Kachovka-dam. "De Russische bezetter probeert niet eens om deze mensen te helpen, ze laten ze gewoon wegteren", zegt premier Sjmyhal in een filmpje op Telegram. "Internationale humanitaire organisaties, namens de Oekraïense overheid vraag ik u met klem: kom onmiddellijk in actie."
Hij hoopt dat onder meer de Verenigde Naties en het Rode Kruis zullen bijspringen met evacuaties in de door Rusland bezette gebieden in Cherson.
De Oekraïense president Zelensky zegt op Twitter dat hij met zijn Franse collega Macron heeft gesproken over de gevolgen van de damdoorbraak voor het milieu en het welzijn van mensen. Hij heeft naar eigen zeggen ook aan hem "de urgente behoeften van Oekraïne om de ramp te bestrijden" toegelicht, zoals hij dat eerder al deed in zijn gesprek met de Turkse president Erdogan.
Verder zou hij het met Macron nog gehad hebben over een mogelijk internationaal onderzoek naar de verwoesting van de dam en de situatie rond de kerncentrale van Zaporizja.
Oekraïne waarschuwt voor weggespoelde mijnen na overstromingen
Door de verwoesting van de stuwdam zijn ook mijnen vanop de oevers van de Dnipro-rivier weggespoeld. Daardoor is het risico voor de burgerbevolking toegenomen, stelt het plaatsvervangend hoofd van het regionale bestuur van Cherson Joeri Sobolevsky.
Waarom het breken van de stuwdam in Oekraïne ook een grote milieuramp is
“Dit is de grootste door de mens veroorzaakte milieuramp in Europa in decennia”, zei Oekraïens president Volodymyr Zelensky gisteren al na het instorten van de Nova Kachovka-stuwdam. Door de massale overstromingen dreigen natuurgebieden vervuild te raken door chemische stoffen die het water met zich meesleurt. Tal van fragiele ecosystemen en diersoorten raken totaal verstoord. Lees meer in dit plusartikel.
Poetin: vernietiging Oekraïense dam is een barbaarse daad
De Russische president Vladimir Poetin ziet de vernietiging van de Kachovka-dam in Oekraïne als een "barbaarse daad die heeft geleid tot een ecologische en humanitaire catastrofe". Dat zei hij volgens het Kremlin in een telefoongesprek met de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Het is Poetins eerste publieke reactie op de dambreuk.
Erdogans kantoor maakte iets eerder bekend dat hij had gebeld met Poetin en de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Erdogan stelde in de twee gesprekken de oprichting voor van een internationale onderzoekscommissie.
Instorting stuwdam kan leiden tot verspreiding van ziektes en massale vissterfte, waarschuwt Oekraïne
Het Oekraïense ministerie van Gezondheid vreest dat de instorting van de stuwdam van Nova Kachovka tot de verspreiding van ziektes. Dat blijkt uit een mededeling van het ministerie op Facebook.
In de overstroomde gebieden in het Zuid-Oekraïense Cherson dreigen chemicaliën en ziekteverwekkers in waterputten, meren en vijvers terecht te komen. Experts van het ministerie zijn momenteel stalen van het water aan het analyseren. Ook wordt de voorraad antibiotica in de regio opgevoerd, om mensen beter te kunnen behandelen tegen darminfecties.
Als het waterpeil de komende drie tot vijf dagen weer begint te dalen, dreigt dat ook massale vissterfte met zich mee te brengen, klinkt het nog. De consumptie van vis wordt verboden wegens het risico op botulisme, een ernstige neurologische aandoening die in sommige vormen ook gevaarlijk is voor de mens.
KIJK. Akelig beeld: een dag na de verwoesting van de dam van Nova Kakhova drijven honderden dode en stervende vissen aan het wateroppervlak.
Erdogan pleit voor internationale onderzoekscommissie naar omstandigheden verwoesting stuwdam
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft de oprichting van een internationale onderzoekscommissie naar voren geschoven in aparte telefoongesprekken met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky en de Russische president Vladimir Poetin.
De onderzoekscommissie zou de oorzaak voor de verwoesting van de stuwdam van Nova Kachovka moeten achterhalen. Ze zou bestaan uit experts van Rusland en Oekraïne, de Verenigde Naties en de internationale gemeenschap.
Zelensky maakte op zijn beurt op Twitter duidelijk dat hij aan Erdogan een lijst heeft overgemaakt "met urgente noden om de catastrofe het hoofd te bieden".
Oekraïense officier: “We zagen hoe Poetins troepen werden meegesleurd door watermassa na dambreuk”
Oekraïense troepen waren er naar eigen zeggen getuige van hoe Russische soldaten werden meegesleurd door het overstromingswater na de instorting van de Nova Khakovka-dam. Veel Russische strijders werden klaarblijkelijk gedood of raakten gewond te midden van de watervloed, zo getuigde de Oekraïense officier Andrei Pidlisnyi bij ‘CNN’. “Hun posities werden weggevaagd.” Lees hier meer.
KIJK. Oekraïense leger zet een drone in om drinkbaar water te bezorgen aan een gezin dat door overstromingen is getroffen
Instorting dam in Oekraïne “hoogstwaarschijnlijk veroorzaakt door ontploffing van binnenuit” volgens Amerikaanse experts
Er is nog altijd veel onduidelijkheid over wat nu precies de instorting veroorzaakt heeft van de dam aan het front in Oekraïne. Volgens verscheidene experts die de Amerikaanse krant ‘The New York Times’ sprak, wijst alles in de richting van een opzettelijke ontploffing ín de dam. Lees hier meer.
Russische gouverneur Cherson ziet voordeel in dambreuk
Rusland haalt wel degelijk een militair voordeel uit de verwoesting van de stuwdam, heeft de door Rusland geïnstalleerde gouverneur van de regio Cherson verklaard in gesprek met de Russische staatstelevisie.
Door de overstromingen die door de damdoorbraak zijn ontstaan, is Oekraïne volgens gouverneur Vladimir Saldo niet in staat zijn tegenoffensief te lanceren en gebieden te heroveren. Oekraïense troepen kunnen door de verwoestingen "niks doen", aldus de gouverneur.
Tegelijkertijd ontstaat er volgens Saldo een voordeel voor de Russische troepen. "We zullen zien wie probeert over te steken en hoe", zei hij verwijzend naar de rivier Dnipro, die door de overstromingen veel breder is geworden. De Oekraïense regering zei eerder dat de militaire plannen intact zijn gebleven en nog steeds kunnen worden uitgevoerd.
Cherson is een van de vier Oekraïense regio's die Rusland vorig jaar annexeerde. Geen een staat volledig onder Russische controle. Eind vorig jaar wisten Oekraïense troepen de stad Cherson te heroveren, nadat die aan het begin van de Russische invasie was ingenomen door de Russen. Russische militairen trokken zich toen terug naar de zuidelijke oever van de Dnipro. De rivier vormt sindsdien de frontlinie tussen de strijdende partijen.
NAVO houdt volgende week grootste luchtoefening ooitDe NAVO gaat volgende week haar grootste luchtoefening ooit uitvoeren. De actie, die de naam 'Air Defender 23' meekreeg, begint maandag en zal een tiental dagen in beslag nemen. In het totaal zullen 220 militaire vliegtuigen uit 25 lidstaten en partnerlanden deelnemen.
De oefening is louter defensief, maar moet ook een boodschap uitsturen naar Rusland, verklaarde de Amerikaanse ambassadrice Amy Gutmann. "Ik zou zeer verbaasd zijn als een wereldleider geen nota zou nemen van de geestdrift en de kracht van deze alliantie. Dat geldt dus ook voor Poetin."
De operationele en tactische oefening zal vooral in Duitsland plaatsvinden. Het grondgebied van Tsjechië, Estland en Letland speelt een kleinere rol. De oefening werd al in 2018 uitgetekend, deels als reactie op de Russische annexatie van de Krim.
Oekraïne: "In 24 uur tijd minstens 200 meter terrein gewonnen rondom Bachmoet"
Oekraïne heeft in een dag tijd rondom Bachmoet tussen de 200 en 1.100 meter aan terrein gewonnen. Dat zegt de Oekraïense viceminister van Defensie. "Onze troepen zijn van een verdedigende naar een aanvallende aanpak gegaan", aldus Hanna Maliar op Telegram. De geclaimde terreinwinst is niet onafhankelijk te verifiëren.
Zowel de Oekraïense autoriteiten als de baas van de Russische Wagner-groep stelden eerder deze maand al dat de Oekraïners steeds meer terrein winnen rondom Bachmoet.
Zelensky: "Evacuatie aan Russische zijde faalt volkomen"
Naast snelle evacuaties is ook de voorziening van drinkbaar water absolute topprioriteit in de getroffen regio. Dat schreef de Oekraïense president Volodymyr Zelensky op Telegram na een meeting met zijn ministers. "Er moeten oplossingen op lange termijn komen", klinkt het.
Zelensky maakt zich daarnaast ook druk in de evacuatie van burgers aan Russische zijde van de Dnipro. "Die faalt volkomen. We zullen hiervoor zeker aankloppen bij internationale organisaties."
Ruim 2.700 mensen geëvacueerd
Meer dan 2.700 mensen zijn geëvacueerd uit de zones die onder water gelopen zijn. Langs Oekraïense zijde werden ruim 1.450 mensen in veiligheid gebracht. De Russische bezetters boden hulp aan 1.274 mensen. Beide landen controleren elk een oever van de Dnipro in deze regio.
ANALYSE. Waarom de pro-Oekraïense rebellen in Rusland hun Belgische wapens misschien wel verdienen
Rusland krijgt z’n grensgebied met Oekraïne niet onder controle. Daar hielden milities maandag een stadje van 5.000 mensen bezet, zitten er nog steeds Russische soldaten gegijzeld en sneuvelde een hoogst ervaren officier. Kunnen die omstreden rebellen het regime van Vladimir Poetin werkelijk bedreigen en zijn ze Oekraïne tot nut of tot last? Er vallen veel bedenkingen te maken. Maar misschien zijn ze de Belgische wapens waar ze mee werden betrapt, uiteindelijk wel waard. Lees er meer over in dit plusstuk.
Topadviseur Zelensky: “Volgende stap kan opblazen van kerncentrale zijn”
Rusland kan nu misschien wel de grootste kerncentrale van Europa opblazen. Daarvoor waarschuwt Oekraïne, nu de stuwdam in de bezette stad Nova Kachovka ingestort is. “De hele wereld zou zich zorgen moeten maken over de roekeloosheid van Moskou”, stelt Oleksiy Danilov in ‘The Times’. Hij is de belangrijkste veiligheidsadviseur van president Volodymyr Zelensky.
Eerste geëvacueerden bereiken Lviv
De eerste mensen die op de vlucht geslagen zijn voor de overstromingen in Cherson hebben Lviv bereikt. Dat laat de lokale gouverneur weten. "Ze zijn met eigen transport tot hier geraakt. Voorlopig valt de toestroom mee. We zullen opvang verlenen aan al wie er nood aan heeft", klinkt het.
Oorlog gaat door
Ondertussen gaat de oorlog gewoon door in de regio Cherson, waar de vernielde dam en de rivier liggen. De Oekraïense gouverneur van Cherson zegt dat de Russen de regio hebben beschoten. Een persoon zou daarbij omgekomen zijn.
Beelden tonen overstroomde straten in Cherson na vernieling dam
Zelensky: "Honderdduizenden zonder drinkwater"
Honderdduizenden mensen in Oekraïne hebben volgens president Volodymyr Zelensky momenteel geen normale toegang tot drinkwater. Door de vernieling van de stuwdam is namelijk ook een van de grootste waterreservoirs verwoest. Zelensky zegt dat de autoriteiten er alles aan doen om mensen te helpen, maar dat ze alleen hulp kunnen bieden in de gebieden die onder controle staan van Kiev.
De Oekraïense president schrijft op Telegram wederom dat de Russen de dam opzettelijk hebben opgeblazen, een bewijs van "het cynisme waarmee Rusland de mensen behandeld wier land het bezet". Het Kremlin zegt juist dat Oekraïne achter de explosie zit.
Russische ambassadeur: "Oekraïne was eerder al bereid om dam op te blazen"
Het pingpongspel rond de instorting van de stuwdam gaat onverminderd verder. Tijdens een Veiligheidsraad van de Verenigde Naties verklaarde de Russische ambassadeur Vasily Nebenzya dat "Oekraïne eerder al bereid was om de dam op te blazen".
"Het regime van Kiev beging een ondenkbare misdaad", klonk het. "De dam van de waterkrachtcentrale explodeerde, met een ongecontroleerde afvoer van water tot gevolg. Er is enorme schade toegebracht aan de landbouw in de regio en het ecosysteem van de monding van de Dnipro. Ik wil benadrukken dat de leiders van de Oekraïense strijdkrachten vorig jaar al openlijk verklaarden dat ze bereid waren om deze dam op te blazen om zo een militair voordeel te behalen."
Evacuaties gaan verder na verwoesting stuwdam
In Oekraïne gaat woensdagochtend de evacuatie door van mensen uit de gebieden die overstroomd zijn na de verwoesting van de Kakhovka-stuwdam een dag eerder. Volgens de Oekraïense president Volodymyr Zelensky worden bijna tachtig plaatsen door het water bedreigd.
Ook stroomt een enorme olievlek door de rivier de Dnipro richting de Zwarte Zee. In een videoboodschap die in de nacht van dinsdag op woensdag werd gepubliceerd, zegt Zelensky dat het om minstens 150 ton olie gaat, maar dat dat veel meer kan worden. "We kunnen nu nog niet voorspellen hoeveel van de chemicaliën, kunstmest en olieproducten die opgeslagen liggen in de overstroomde gebieden uiteindelijk in de rivieren en de zee terechtkomen", aldus Zelensky.
De Dnipro vormt de frontlinie tussen de strijdende partijen. De noordelijke oever is in handen van Oekraïne, de zuidelijke in die van Rusland.
Volgens het Russische staatspersbureau 'TASS' zijn in de bezette gebieden veertien plaatsen ondergelopen en lopen er tachtig het risico op overstroming. Grootschalige evacuaties zouden echter niet nodig zijn.
De Russische autoriteiten in de stad Nova Kakhovka, aan de oever van het stuwmeer, melden op Telegram dat het waterpeil daar daalt. "Het waterpeil in de ondergelopen straten van Nova Kakhovka begint te dalen", klinkt het. De stad wordt sinds februari vorig jaar bezet door de Russen.
Satellietbeelden laten enorme schade dambreuk zien
Op satellietbeelden die dinsdagmiddag door Maxar Technologies zijn gemaakt, zijn de schade aan de stuwdam in Oekraïne en de overstromingen goed te zien. De dam langs de rivier de Dnipro in de Oekraïense regio Cherson stortte dinsdag in, waardoor een deel van het gebied langs de frontlinie onder water kwam te staan. Het is nog altijd onduidelijk wie daarvoor verantwoordelijk is.
Op de beelden van Maxar is te zien dat een gebied van meer dan 2.500 vierkante kilometer tussen Nova Kakhovka en de Golf van Dniprovska ten zuidwesten van de stad Cherson aan de Zwarte Zee is overstroomd. Huizen en andere gebouwen staan volledig onder water, vaak is alleen nog het dak te zien.
Zelensky: Ontploffing dam "zal Oekraïne niet tegenhouden"
De ontploffing van de stuwdam in Kachovka zal Oekraïne niet tegenhouden om bezet gebied te heroveren. Dat heeft president Volodymyr Zelensky gezegd in een videoboodschap.
"De door Russische terroristen veroorzaakte ramp bij de waterkrachtcentrale van Kachovka zal Oekraïne en de Oekraïners niet tegenhouden", aldus Zelensky.
Volgens Zelensky wilde Rusland het Oekraïense tegenoffensief vertragen door de dam op te blazen. "We zullen nog steeds het hele land bevrijden", zei hij.
De Oekraïense openbare aanklager heeft het Internationaal Strafhof intussen al gevraagd om een onderzoek te starten naar de explosie.
Zelensky zei nog dat de overheid alles in het werk stelt om slachtoffers van de overstromingen te helpen en om drinkwater tot bij de bevolking te krijgen.
Was aanval in Moskou gericht op officieren inlichtingendienst?
De drone-aanval van vorige week dinsdag, waarbij verschillende flatgebouwen in Moskou beschadigd raakten, zou gericht kunnen zijn geweest tegen medewerkers van de Russische buitenlandse inlichtingendienst SVR. Dat denken verschillende Amerikaanse bronnen, aldus nieuwszender 'NBC'.
De aanval was de eerste op een woonwijk in Rusland sinds de start van de Russische invasie van Oekraïne op 24 februari van vorig jaar.
Het is niet duidelijk of woningen van de SVR-officieren daadwerkelijk beschadigd zijn of dat Russisch inlichtingenpersoneel gewond raakte. "Dit was geen willekeurige aanval op een rijke buitenwijk", zegt Eric Levesque, CEO van een Amerikaanse onderneming in de inlichtingenbranche. "De aanval raakt de kern van de psychologische oorlogsvoering in het Russisch-Oekraïense conflict, dat voor het eerst de buurten van Moskou bereikt."
De Russische autoriteiten gaven Oekraïne de schuld van de aanval, waarbij volgens hen acht onbemande vliegtuigen betrokken waren en kleine schade aan verschillende gebouwen werd toegebracht. Oekraïne ontkent directe betrokkenheid bij de aanval, maar verwelkomde het nieuws.
Kiev en Moskou geven elkaar tijdens VN-Veiligheidsraad de schuld
Oekraïne en Rusland hebben elkaar er tijdens een spoedzitting van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties opnieuw van beschuldigd verantwoordelijk te zijn voor de instorting van de stuwdam in Kachovka.
De Oekraïense VN-ambassadeur Sergiy Kyslytsya had het over "ecologische en technologische terreur". De vernielde dam is volgens hem "een nieuw voorbeeld van volkerenmoord van Rusland op Oekraïeners".
De Russische VN-ambassadeur Vasili Nebenzja op zijn beurt zei dat het om "opzettelijke sabotage van Kiev" ging. Hij beschuldigde Oekraïne van een oorlogsmisdaad.
De VN-noodhulpcoördinator Martin Griffiths noemde de instorting van de dam een ramp "waarvan de omvang nog zal moeten worden beoordeeld in de komende dagen" maar waarvan de gevolgen "ernstig" zullen zijn aan beide kanten van de frontlinie.
"De schade door de vernieling van de dam maakt dat het leven ondraaglijk veel zwaarder zal worden voor zij die al lijden onder het conflict", zei Griffiths.
Dat miljoenen getroffen mensen mogelijk niet geholpen kunnen worden, kan rampzalige gevolgen hebben, waarschuwde hij ook. Daar komt nog eens bij dat de landbouw getroffen wordt en dat het water mijnen of andere explosieven kan meevoeren.
De Chinese ambassadeur Zhang Jun zei ongerust te zijn over een "verlenging of zelfs escalatie" van het conflict in Oekraïne. Hij riep de twee partijen op om zo snel mogelijk vredesonderhandelingen te voeren.
Nederlandse expert wijst naar Russen: "Dit is vakwerk, dit doe je niet zomaar"
De oud-commandant van de Nederlandse landstrijdkrachten Mart de Kruif wijst naar de Russen voor de verwoesting van de dam. "Zo'n dam blaas je niet zomaar op, dat is vakwerk. Dat moet je voorbereiden", vertelde hij bij onze collega's van het AD. "Het is geen verdwaalde granaat die erop valt waarna de dam breekt. De dam was ook in handen van de Russen, dus zij hadden de mogelijkheid."
“Het was al gevaarlijk de rivier over te steken, maar hiermee is het nog veel gevaarlijker geworden. Uit militair oogpunt is de oversteek nu een kansloze zaak", aldus de Kruif.
“Het Oekraïense leger kan hierdoor geen bruggenhoofd meer vestigen aan de oostoever van de rivier. De troepen die de oostoever verdedigden, kunnen de Russen nu ergens anders aan het front inzetten.”
Russische propaganda stelt tractors voor als verwoeste Leopard-tanks
Bij het afslaan van het Oekraïense tegenoffensief is het Russische leger er de voorbije dagen in geslaagd ook door westerse landen geleverde Leopard-tanks te vernielen. Of dat is toch wat de Russische propaganda de bevolking wil doen geloven. Nader onderzoek, onder meer door de pro-Russische militaire blog Vojenni Osvedomitel, leert dat het eigenlijk om John Deere-landbouwvoertuigen gaat.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Sjojgoe had eerder op de dag gemeld dat acht Leopard-tanks vernield waren door de Russen.
Ook andere Russische bloggers hadden kritiek op de hoeraberichten van het ministerie. De blogger Fighterbomber laat weten dat het gaat om beelden van vorig jaar, toen Kiev nog niet over Leopards beschikte.
EU belooft Oekraïne "nodige hulp" na verwoesting stuwdam
De Europese Unie zal Oekraïne "de nodige hulp" verlenen na de verwoesting van de stuwdam van Nova Kachovka, in het zuiden van het land. Dat heeft de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken, Dmitro Koeleba, dinsdag gezegd na een telefoongesprek met zijn EU-ambtgenoot Josep Borrell.
Ook enkele Europese landen, zoals Frankrijk en Duitsland, kondigden dinsdag al aan dat ze hulp naar het rampgebied sturen. Zo stuurt Duitsland personeel van de burgerbescherming naar Oekraïne om het land te helpen. Ook gaan er waterfilters, stroomgeneratoren en andere hulpgoederen naar Oekraïne.
Witte Huis wijst nog geen schuldige aan voor verwoesting stuwdam
De Amerikanen hebben nog een uitsluitsel over wie of wat de instorting van de stuwdam van Nova Kachovka veroorzaakt heeft. Het Witte Huis is wel al zeker dat de instorting "vele doden" geëist heeft. Dat zei woordvoerder John Kirby. Hij waarschuwde ook voor een "verwoestende" impact op de Oekraïense energieveiligheid.
"We proberen altijd te begrijpen wat gebeurd is, maar de Russen hadden er maanden geleden al illegaal de controle overgenomen en bezetten de dam toen de ontploffing zich voordeed", zei Kirby. "Het is heel duidelijk dat de opzettelijke vernietiging van civiele infrastructuur niet toegestaan is volgens het oorlogsrecht."
KIJK. Journalist Jan Hunin meet schade op in Cherson
Journalist Jan Hunin is in het rampgebied - in de stad Cherson. Een havenstad aan de Dnipro met meer dan 250 000 inwoners, waar hele wijken al zijn ondergelopen.
VN: "Vernieling stuwdam is verwoestend gevolg van Russische invasie"
De vernieling van de stuwdam in Kachovka is opnieuw een verwoestend gevolg van de Russische invasie in Oekraïne. Dat zegt VN-secretaris-generaal António Guterres. Zowel Oekraïne als Rusland wijzen voor de verantwoordelijkheid naar elkaar, maar volgens het Westen zit Moskou achter de vernieling.
Guterres zei in een statement dat de Verenigde Naties geen toegang hebben tot onafhankelijke informatie over de omstandigheden die hebben geleid tot de vernieling van de dam en dat het gaat om een "monumentale menselijke, economische en ecologische ramp."
De Verenigde Naties en humanitaire partners sturen hulp naar de regio, zoals drinkbaar water en tabletten om water te zuiveren. Guterres benadrukt dat die organisaties vrije en veilige doorgang tot het gebied moeten krijgen.
"De tragedie van vandaag is alweer een voorbeeld van de gruwelijke prijs die mensen betalen door een oorlog. De overvloed aan lijden duurt nu al meer dan een jaar, dat moet stoppen", besloot hij.
EU: "Nieuwe dimensie van Russische wreedheden"
De Europese Unie legt de verantwoordelijkheid voor de verwoesting van de dam bij Rusland. De dambreuk "vertegenwoordigt een nieuwe dimensie van Russische wreedheden" en is mogelijk een oorlogsmisdaad, zegt buitenlandchef Josep Borrell.
"De Russische aanvallen tegen essentiële civiele infrastructuur van Oekraïne hebben vandaag een ongekend niveau bereikt", aldus Borrell. De EU veroordeelt de daad "in de sterkst mogelijke bewoordingen" en wijst erop dat het bestoken van zulke voorzieningen op een oorlogsmisdaad kan neerkomen. De unie is vastbesloten om alle bevelhebbers, plegers en medeplichtigen van oorlogsmisdaden voor het gerecht te brengen, klinkt het.
Oekraïne evacueert 17.000 mensen
Oekraïne evacueert 17.000 mensen uit gebieden die zijn overstroomd. Dat meldt de Oekraïense procureur-generaal. Volgens hem moeten ook 25.000 mensen worden geëvacueerd aan de door Rusland bezette kant van de Dnipro.
Ook Rusland roept VN-Veiligheidsraad bijeen
Na Oekraïne heeft nu ook Rusland de VN-Veiligheidsraad bijeengeroepen over de verwoesting van de Kachovka-dam. Dat heeft de Russische gezant bij de VN in New York volgens Russische media bevestigd.
Zelensky: "Fysiek onmogelijk" dat Oekraïne dam zelf opblies
De Oekraïense president Zelensky zegt dat het "fysiek onmogelijk" zou zijn dat de Kakhovka-dam is opgeblazen van buiten zijn directe omgeving. De dam en de omliggende regio zijn al meer dan een jaar onder Russische controle, legt Zelensky uit op Twitter.
“Vandaag hebben Russische terroristen opnieuw bewezen dat ze een bedreiging vormen voor alles wat leeft”, klinkt het nog in een video bij de Tweet. Gisteravond hebben de Russen de dam opgeblazen, aldus Zelensky. En dat was een “absoluut opzettelijke, voorbereide explosie”, meent hij. “Ze wisten wat ze aan het doen waren.”
De verwoesting van de Nova Kachovka-dam is de "grootste door mensen veroorzaakte milieuramp in Europa in tientallen jaren", zegt Zelensky. Hij vergeleek de verwoesting van de belangrijke dam met de inzet van een massavernietigingswapen. Door het bezwijken van de stuwdam stroomt een enorme hoeveelheid water het oorlogsgebied in Oekraïne in.
Historicus Tom Simoens vermoedt dat noch Rusland noch Oekraïne achter verwoeste dam zitten: “Mogelijk gewoon ingestort”
Hoewel Oekraïne en Rusland elkaar met de vinger wijzen voor de verwoesting van de stuwdam in Nova Kachovka, is een derde scenario volgens Tom Simoens – historicus aan de Koninklijke Militaire School (KMS) in Brussel – minstens even geloofwaardig. “Ik ben er steeds meer van overtuigd dat noch de Oekraïners noch de Russen de dam hebben opgeblazen, maar dat hij is ingestort als gevolg van eerdere beschietingen en slijtage”, klinkt het.
Honderdvijftig ton motorolie in rivier beland
Bij de verwoesting van de Nova Kachovka-stuwdam is volgens de Oekraïense autoriteiten zeker 150 ton motorolie in de rivier terechtgekomen. Daarnaast dreigt nog eens 300 ton olie in de Dnipro te vloeien, klinkt het.
Zelensky: "Wereld moet reageren", president beschuldigt Rusland van "ecocide"
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky roept de wereld op tot actie. "Dit is slechts één dag van Russische agressie, slechts één Russische daad van terreur, slechts één Russische oorlogsmisdaad", aldus Zelensky op Twitter. "Nu is Rusland schuldig aan brutale ecocide. Verdere commentaar is overbodig."
"De wereld moet reageren. Rusland voert oorlog tegen het leven, tegen de natuur, tegen de beschaving. Rusland moet het Oekraïense land verlaten en rekenschap afleggen voor zijn terreur", schrijft de president.
Zeker 24 plaatsen overstroomd
Er zijn zeker 24 plaatsen overstroomd na de verwoesting van de dam. Dat zegt de Oekraïense minister van Binnenlandse Zaken Ihor Klymenko. Volgens hem zijn in totaal ongeveer duizend burgers geëvacueerd. "De evacuatie wordt voortgezet", zei hij op de Oekraïense televisie.
Oekraïne eist uitsluiting Rusland uit VN-Veiligheidsraad
"De grootste door mensen veroorzaakte ramp in decennia." Zo omschrijft Oekraïne de verwoesting van de stuwdam van Nova Kachovka. Honderdduizenden mensen krijgen de komende jaren af te rekenen met de negatieve gevolgen, aldus Andrej Jermak, de kabinetschef van president Volodymyr Zelensky. Hij noemt Rusland een "terreurstaat". "Vandaag is Rusland een wereldwijde bedreiging." Jermak vindt dat Rusland uitgesloten moet worden uit de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, waar Moskou een van de vijf landen is met vetorecht.
Minister van Buitenlandse Zaken Dmitro Koeleba wil dat die Veiligheidsraad in spoedzitting bijeenkomt. Hij bestempelt de aanslag op de stuwdam en de aangrenzende waterkrachtcentrale in het door Rusland bezette deel van de regio Cherson als "een afschuwelijke oorlogsmisdaad". "Rusland heeft de stuwdam van Nova Kachovka vernield en daarmee de wellicht grootste technische ramp in Europa sinds decennia veroorzaakt", schreef Koeleba op Twitter. Duizenden burgers zijn in gevaar. "Oekraïne staat voor een grote humanitaire en ecologische crisis." Beschuldigingen vanuit Moskou als zou Kiev verantwoordelijk zijn voor de verwoesting van de stuwdam, wijst de minister van de hand als propaganda.
Jermak vermoedt dat Rusland met de vernieling van de stuwdam het geplande grote tegenoffensief van Oekraïne wil vertragen. Ook het irrigatiesysteem voor de landbouw in het zuiden van het land kan in de problemen komen, zegt hij. Oekraïne is wereldwijd een van de grootste exporteurs van granen.
In het overstromingsgebied liggen ongeveer 80 plekken. Volgens Oekraïne bevinden zich 16.000 mensen in de kritieke zone. Er is begonnen met de evacuatie.
Rusland roept noodtoestand uit na dambreuk
De Russische bezetters roepen de noodtoestand uit na de zware schade die is veroorzaakt aan de Oekraïense stuwdam in Nova Kachovka. "De stad is overstroomd", aldus Vladimir Leontjev, de verantwoordelijke van de Russische bezetting in de Oekraïense stad.
Aan de door de Russen bezette kant van de rivier Dnipro zouden volgens Leontjev in totaal 600 huizen getroffen zijn door de zware overstroming.
De dam - gebouwd in de jaren 1950 - is van cruciaal belang voor de watervoorziening naar het door Rusland geannexeerde schiereiland de Krim en voor de levering van koelwater aan de eveneens door de Russen bezette kerncentrale van Zaporizja.
De dam is dinsdagochtend vroeg verwoest. Oekraïne beschuldigt Rusland ervan de dam te hebben opgeblazen van binnenuit. Het Kremlin houdt Oekraïne dan weer verantwoordelijk. Aanvankelijk zeiden de Russen dat de dam was verwoest na aanhoudende Oekraïense beschietingen. Later veranderde het discours. Het Kremlin beweert nu dat het zou gaan om "een sabotagedaad van de Oekraïense zijde".
KIJK. Wie haalt voordeel uit dambreuk? Robin Ramaekers legt uit
Dit is de regio die met overstroming is bedreigd
Volgens de Oekraïense autoriteiten bevinden zo'n 16.000 mensen zich in een kritieke zone die kan overstromen. Het zou gaan om meer dan tien plaatsen in de regio Cherson. Onderstaand kaartje maakt duidelijk welke plaatsen in gevaar zijn.
Kremlin beschuldigt Oekraïne van sabotage
Het Kremlin beschuldigt Oekraïne van het saboteren van de dam in de rivier Dnipro. Regeringswoordvoerder Dmitri Peskov zegt dat de Oekraïners daarmee de aandacht willen afleiden van hun falende tegenoffensief tegen de Russische strijdkrachten.
Rusland beweerde de afgelopen tijd dat het grote Oekraïense aanvallen heeft afgeslagen en veel Oekraïens militair materieel heeft vernietigd. Het is onduidelijk of het langverwachte Oekraïense tegenoffensief inderdaad is begonnen, al zijn daar volgens sommige bronnen wel aanwijzingen voor.
Oekraïne houdt juist de Russen verantwoordelijk voor het verwoesten van de dam. De Oekraïense strijdkrachten spraken over een "hysterische reactie" van Rusland. Die zou bedoeld zijn om te voorkomen dat Oekraïense troepen de rivier oversteken om de Russische militairen daar aan te vallen.
Het waterreservoir bij de dam is aangesloten op een kanaal dat voorziet in zo'n 85 procent van de waterbehoefte van de Krim. Het water gaat vooral naar de landbouw. Het door Rusland aangestelde hoofd van het schiereiland benadrukte dat er nog voldoende drinkwater is, maar op termijn zouden volgens hem wel problemen kunnen ontstaan.
Oekraïne had de watertoevoer via het Noord-Krimkanaal al eens afgesloten na de Russische annexatie van het schiereiland in 2014. Dat zorgde toen voor waterproblemen op de Krim. Die eindigden pas nadat Rusland het kanaal vorig jaar in handen kreeg nadat het Oekraïne was binnengevallen.
VOOR en NA-beelden tonen verwoesting aan stuwdam
Kerncentrale Zaporizja zou geen direct gevaar lopen
Volgens de uitbater zijn er geen onmiddellijke gevolgen voor de elektriciteitsvoorziening in de rest van het land. Ook de kerncentrale van Zaporizja, die water van het reservoir krijgt om de reactoren te koelen, zou niet direct gevaar lopen, klinkt het.
Het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) volgt de situatie in de door de Russen bezette kerncentrale op. Volgens dat agentschap wordt koelwater van het reservoir naar de site gepompt. "Naar schatting zou het water via deze route nog enkele dagen volstaan", aldus het IAEA. Wel waarschuwt het dat als het waterpeil onder 12,7 meter zakt, het water niet langer kan worden opgepompt. Omstreeks 8 uur lokale tijd stond het water nog 16,4 meter hoog.
Het agentschap merkt ook op dat er verschillende alternatieve waterbronnen zijn nabij de kerncentrale. Zo is er een koelvijver naast de site aangelegd die hoger ligt en waarin normaliter genoeg water zit voor de koeling van de reactoren gedurende enkele maanden. Het IAEA moet dat wel nog verifiëren.
Rafael Grossi, de directeur-generaal van het IAEA, brengt volgende week een bezoek aan de centrale in Zaporizja. Dat was al gepland en "is nu essentieel", zegt hij.
Waterpeil stuwmeer zakt elk uur 16 centimeter
Het waterpeil van het stuwmeer aan de verwoeste Oekraïense dam zakt elk uur met 16 centimeter. Dat zegt Ukrhydroenergo, de uitbater van de waterkrachtcentrale in Nova Kachovka, dinsdagvoormiddag in een persbericht.
Ihor Syrota, de topman van Ukrhydroenergo, zei dat de waterkrachtcentrale niet meer te herstellen valt. Omstreeks 11 uur lokale tijd waren zestien poorten, de sluis en enkele gebouwen van de centrale verwoest.
Zelensky houdt spoedvergadering Nationale Veiligheidsraad
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft een spoedvergadering belegd van de Nationale Veiligheidsraad om de noodsituatie te bespreken. Hij stelt dat Rusland de dam heeft verwoest en spreekt van terrorisme.
"Dit past bij de manier waarop Poetin deze oorlog voert"
De verwoesting van de stuwdam in Nova Kachovka "past bij de manier waarop Poetin deze oorlog voert". Dat zegt de Duitse bondskanselier Olaf Scholz aan televisiezender WDR. Het ligt volgens Scholz in lijn met de strategie van Poetin om burgerdoelen aan te vallen. "Dit maakt het des te belangrijker dat Duitsland Oekraïne blijft steunen zolang dat nodig is", voegde hij eraan toe.
Overstromingen in bezette stad Nova Kachovka
Delen van de stad Nova Kachovka zijn overstroomd, na de verwoesting van de dam bij de door de Russen bezette stad in Oekraïne. Dat zegt een verantwoordelijke van de Russische bezetting aan het Russische staatspersagentschap Tass.
Volgens het Russische staatspersagentschap staat het waterpeil in Nova Kachovka al meer dan 10 meter hoog. "Een aanzienlijk deel van de infrastructuur is overstroomd", klinkt het nog.
Leontjev spreekt ook over "gigantische schade stroomop- en stroomafwaarts" aangericht aan het milieu, door de verwoesting van de waterkrachtcentrale, aldus Tass.
De Russen stellen dat Oekraïense beschietingen aan de oorzaak liggen van een "ongecontroleerde lozing van water". Oekraïne beschuldigt Rusland ervan de dam te hebben opgeblazen.
NAVO-baas noemt verwoesting stuwdam "walgelijk"
NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg heeft zich dinsdag scherp uitgelaten over de verwoesting van de belangrijke stuwdam in de door de Russen bezette stad Nova Kachovka in het zuiden van Oekraïne. De aanval brengt duizenden burgers in gevaar en veroorzaakt ernstige milieuschade, aldus Stoltenberg op Twitter. "Dit is een walgelijke daad, die nog maar eens de brutaliteit van Ruslands oorlog in Oekraïne aantoont."
De stuwdam en de aangrenzende waterkrachtcentrale zijn volgens zowel Rusland als Oekraïne verwoest. Moskou en Kiev schuiven de verantwoordelijkheid in mekaars schoenen. Gevreesd wordt dat de breuk van de stuwdam in de belegerde regio rond Cherson grote overstromingen kan veroorzaken.
Zelensky: "Russen bliezen waterkrachtcentrale dam van binnenuit op"
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky zegt dat de energiecentrale van de verwoeste dam van binnenuit is opgeblazen. "Russische terroristen hebben vandaag om 2.50 uur van binnenuit een ontploffing veroorzaakt bij waterkrachtcentrale Kachovka", stelde hij op Telegram. "Er bevinden zich ongeveer 80 bewoonde plaatsen in het overstromingsgebied."
Oekraïne zegt dat Rusland de stuwdam in de rivier Dnipro opblies om rivieroversteken door het Oekraïense leger te verhinderen. Een adviseur van Zelensky schreef op Twitter dat de overstroming "onoverkomelijke obstakels" kan creëren voor het verwachte tegenoffensief van Oekraïne. "Veel plaatsen zullen worden verwoest en het milieu zal enorme schade worden toegebracht."
Vanuit het Russische kamp wordt juist naar Oekraïne gewezen. De door Rusland aangewezen gouverneur van Cherson zei dat Oekraïners de dam hebben aangevallen om de aandacht af te leiden van vermeende problemen rond het tegenoffensief in Oost-Oekraïne.
"Rusland wil hindernissen voor Oekraïne aanleggen"
Met de verwoesting van de dam bij Nova Kachovka wil Rusland volgens Kiev onoverkomelijke hindernissen scheppen voor het geplande grote offensief van de Oekraïners. Dat schrijft de presidentsraadgever Mychajlo Podoljak dinsdag op Twitter.
"Rusland blies de dam van de waterkrachtcentrale van Kachovka op", aldus Podoljak. "Het doel is duidelijk: onoverkomelijke obstakels scheppen in de weg van de oprukkende Oekraïense strijdkrachten." Volgens hem zal op een groot gebied alle leven verwoest worden, nederzettingen vernield worden en grote schade aan het milieu aangericht worden.
Door de centrale en de dam te verwoesten, schept Rusland volgens de presidentiële adviseur de "grootste milieuramp van de voorbije decennia in Europa".
Op de Oekraïense televisie voegde hij daar nog aan toe dat Rusland met de aanslag het initiatief weer naar zich toe wil trekken en de Europese landen wil intimideren.
De Russen controleren de waterkrachtcentrale en daardoor ook de waterstand in het stuwmeer. De regionale hoofdstad Cherson, van de gelijknamige oblast, staat onder controle van de Oekraïners.
Volgens Kiev staat het buiten kijf dat Rusland verantwoordelijk is voor de verwoesting van de dam bij het door de Russen bezette Nova Kachovka. Daarbij is ook de waterkrachtcentrale verwoest. De Russische bezetters oordelen dan weer dat de dam is verwoest door aanhoudende aanvallen van Kiev.
Foto's tonen overstromingen in regio Cherson
Via persagentschappen stromen foto's binnen van overstromingen in de regio Cherson. In het Russisch bezette deel van de regio Cherson zijn geen grote evacuaties nodig, meldt de door Rusland benoemde gouverneur van het gebied.
Voor het Oekraïense deel van de regio Cherson zijn wel evacuaties aangekondigd. De Dnipro, die door de regio Cherson stroomt, scheidt het Oekraïense deel van het bezette gebied.
Watervloed is volgens Russen "onbeheersbaar"
De verwoeste dam in de rivier Dnipro in door Russen bezet gebied in Oekraïne blijft verder instorten. Volgens een plaatselijk functionaris is de waterstroom "onbeheersbaar", meldt het Russische staatspersbureau TASS.
Maar wat de gevolgen zijn, is nog volstrekt onduidelijk. In het Russisch bezette deel van de regio Cherson zijn geen grote evacuaties nodig, meldt de door Rusland benoemde gouverneur van het gebied.
Voor het Oekraïense deel van de regio Cherson zijn wel evacuaties aangekondigd. De Dnipro, die door de regio Cherson stroomt, scheidt het Oekraïense deel van het bezette gebied.
Rusland: "Oekraïne viel stuwdam aan met raketten"
Rusland beschuldigt Oekraïne ervan de stuwdam van Kachovka te hebben aangevallen met Storm Shadow-raketten. Dat meldt het Russische staatspersagentschap TASS.
"Het criminele Kiev-regime viel de infrastructuur aan door vier Storm Shadow-raketten af te vuren. Drie raketten werden neergeschoten door de luchtverdediging", zou een medewerker van de hulpdiensten verteld hebben aan TASS.
Oekraïne: "Ontploffing kwam uit machinekamer"
De ontploffing die de verwoesting van een stuwdam veroorzaakte in de Oekraïense regio Cherson, kwam vanuit de machinekamer. Dat meldt waterkrachtbedrijf en uitbater van de dam Ukrhydroenergo.
"Als gevolg van de ontploffing van de machinekamer van binnenuit is de stuwdam volledig verwoest. De centrale kan niet worden hersteld", aldus het bedrijf. Het waterpeil in het Kachovka-reservoir, dat wordt gebruikt om turbinecondensatoren en veiligheidssystemen van stroom te voorzien, "daalt snel", en mensen worden geëvacueerd uit potentiële overstromingsgebieden.
Ukrhydroenergo laat nog weten dat het de situatie blijft volgen en werkt aan opheldering over "de omvang van de verwoesting, de snelheid en het volume van het water".
KIJK. Wat zijn de gevolgen kerncentrale van Zaporizja?
Wat zijn de gevolgen voor de kerncentrale van Zaporizja? Ines Venneman van het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) legt uit bij HLN LIVE.
KIJK. Is instorting dam in Cherson een strategische zet?
Luitenant-kolonel Tom Simoens van de Koninklijke Militaire School legt uit wat de militaire en strategische gevolgen kunnen zijn van de stuwdambreuk.
Oekraïense topdiplomaat: "Damexplosie is terrorisme"
De Oekraïense topdiplomaat Anton Korynevych heeft dinsdag Rusland de schuld gegeven van de vernietiging van de Nova Kachovka-dam. Hij stelt dat het gaat om "terrorisme".
"Rusland kan ons niet verslaan op het slagveld, dus richt het zich op de civiele infrastructuur om te proberen ons tot onderwerping te dwingen", aldus Korynevych, algemeen ambassadeur van het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken, in de openingstoespraak op het Internationaal Gerechtshof in Den Haag.
"Het veroorzaakt burgerevacuaties, ecologische schade en bedreigt de veiligheid van de kerncentrale van Zaporizja. De acties van Rusland zijn de acties van een terroristische staat, een agressor."
KIJK. Luchtbeelden tonen hoe water wegloopt na explosie stuwdam
"Waterpeil 10 meter gestegen bij stad Nova Kachovka"
Het waterpeil van de Dnipro bij de stad Nova Kachovkais met meer dan 10 meter gestegen na de explosie afgelopen nacht van een belangrijke stuwdam bij de stad. Dat meldt het Russische staatspersbureau TASS.
RIA, een ander Russisch staatspersbureau, zei eerder al dat de lokale autoriteiten met evacuaties zijn begonnen in een aantal nederzettingen in het district Nova Kachovka.
Nog volgens RIA zal het waterpeil gedurende 72 uren stijgen, alvorens het opnieuw zal dalen. De door Rusland geïnstalleerde burgemeester Vladimir Leontyev van Nova Kachovka zegt op Telegram dat het waterpeil tot 12 meter hoger kan komen dan voor de dambreuk.
Eerder was al aangegeven dat het meest kritieke punt omstreeks 11 uur zou bereikt worden. Volgens de Russische autoriteiten is de stuwdam verder aan het instorten en is de waterstroom niet onder controle te krijgen.
Tarweprijs springt omhoog na dambreuk Oekraïne
De wereldmarktprijzen voor tarwe zijn gestegen na het nieuws dat een stuwdam in Oekraïne is verwoest. Een overstroming dreigt de export van graan te belemmeren.
Tarwe steeg dinsdag tot 3 procent in prijs, maar zakte later weer iets terug. De verwoesting van de dam, mogelijk als gevolg van explosies, lijkt volgens directeur Andrey Sizov van graanconsultancy SovEcon "een stevige escalatie met ernstige gevolgen". Zo kan het nieuws de graanprijzen sterk opdrijven, schreef hij in een tweet.
De tarweprijzen bereikten vorige week hun laagste punt in twee jaar tijd, geholpen door optimisme over de graandeal van Oekraïne en Rusland die de export van landbouwgoederen uit het Oost-Europese land via havens aan de Zwarte Zee mogelijk maakt. Oekraïne is een van de grootste exporteurs van granen zoals tarwe en maïs.
Maar de prijzen stijgen weer, mede door zorgen over de weersomstandigheden waar graanboeren elders in de wereld mee kampen. Zo verwacht het Australische ministerie van Landbouw een terugval van de tarweoogst met ruim een derde door aanhoudende droogte. Ook in Argentinië en de Verenigde Staten dreigt een gebrek aan neerslag. In de Chinese provincie Henan zit hevige regenval de oogst juist dwars, waardoor China mogelijk meer tarwe moet importeren.
Britten: "Verwoesting dam komt door Russische invasie"
De Britse minister van Buitenlandse Zaken James Cleverly zegt dat de verwoesting van een dam in het zuiden van Oekraïne komt door de Russische invasie. Cleverly is dinsdag op bezoek in Oekraïne.
Het is nog te vroeg om het incident goed te kunnen beoordelen, zegt Cleverly. "Maar we mogen niet vergeten dat de niet uitgelokte Russische invasie de enige reden is waarom dit überhaupt een probleem is", zei hij. Hij riep Rusland op zijn troepen onmiddellijk terug te trekken.
Het is nog onduidelijk wie de explosie van de dam met waterkrachtcentrale in de rivier Dnipro heeft veroorzaakt. Oekraïne en Rusland beschuldigen elkaar ervan de dam te hebben verwoest.
Ook waterkrachtcentrale van Nova Kachovka verwoest
Na de instorting van de belangrijke stuwdam in de door de Russen bezette stad Nova Kachovka is ook de aangrenzende waterkrachtcentrale verwoest. Dat zegt zowel Rusland als Oekraïne.
Volgens de Russische bezetter in de stad is een herstelling niet mogelijk. Ook de Oekraïense uitbater zegt dat de installatie helemaal is verwoest.
Oekraïne: "16.000 mensen bevinden zich in kritieke zone"
Volgens Oekraïne bevinden zich 16.000 mensen in een kritieke zone. Verschillende dorpen zijn al volledig of gedeeltelijk overstroomd.
"Ongeveer 16.000 mensen bevinden zich in een kritieke zone", aldus Oleksandr Prokoedin, hoofd van het Oekraïense militaire bestuur in de regio Cherson. Hij had eerder al gewaarschuwd dat omstreeks 11 uur Belgische tijd het water een kritiek punt zou bereiken.
Vrees voor overstromingen: bevolking geëvacueerd
De verwoesting van een dam in door Rusland bezet gebied in het zuiden van Oekraïne leidt tot grote zorgen over de veiligheid van burgers. Op beelden is te zien dat een grote hoeveelheid water de gebieden rond de stad Nova Kachovka in stromen. Er worden mensen geëvacueerd, al is nog niet te overzien hoe groot de schade zal zijn.
Water stroomt vanuit een waterreservoir naar de rivier Dnipro, richting de Zwarte Zee. De dam ligt ongeveer 60 kilometer ten oosten van de stad Cherson. Het gebied ten noorden van de Dnipro is in Oekraïense handen, het gebied ten zuiden van de rivier is in Russische handen.
Gevreesd wordt voor grootschalige en gevaarlijke overstromingen. De Oekraïense gouverneur van de regio Cherson zei te verwachten dat het water "binnen vijf uur tot kritische hoogten zal stijgen" en heeft de evacuatie van mensen nabij de dam aangekondigd. Oekraïne gaat er vooralsnog van uit dat 16.000 mensen in die gebieden wonen, de Russische bezetter van 22.000.
De dam uit 1956 was 30 meter hoog en 3200 meter lang. Het grote reservoir levert water aan het schiereiland de Krim, dat in 2014 is geannexeerd door Rusland. Die watertoevoer kan in de problemen komen. De overstroming zou ook gevolgen kunnen hebben voor de situatie op het slagveld.
President Zelensky geeft ondubbelzinnig "Russische terroristen" de schuld. "De verwoesting van de waterkrachtcentrale Kachovka bevestigt alleen maar voor de hele wereld dat zij uit iedere hoek van het Oekraïense grondgebied verdreven moeten worden."
Geen risico voor nucleaire veiligheid in Zaporizja, zegt IAEA
De instorting van een dam aan de Dnipro-rivier in Oekraïne veroorzaakt momenteel geen onmiddellijk risico voor de nucleaire veiligheid in de kerncentrale van Zaporizja. Dat zegt het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA).
De kerncentrale gebruikt water uit het reservoir van de dam bij de waterkrachtcentrale in de stad Nova Kachovka om de reactoren te koelen. "De IAEA is zich bewust van de berichten over schade aan de dam", zegt het agentschap. Experten van het IAEA volgen de situatie nauwgezet op. "Geen onmiddellijk risico voor de nucleaire veiligheid op de centrale", klinkt het nog.
De Oekraïense uitbater van de kerncentrales, Energoatom, waarschuwde dat het reservoir snel leegloopt, wat een "bijkomende bedreiging vormt voor de tijdelijk bezette kerncentrale van Zaporizja", klinkt het op Telegram. De uitbater stelt ook dat het reservoir aan de kerncentrale zelf dinsdagochtend wel helemaal is gevuld, wat zou moeten volstaan voor de noden van de site.
Zelensky roept veiligheidsraad bijeen na instorting dam
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky roept zijn veiligheidsraad bijeen, na de instorting van de dam bij de door Russische troepen gecontroleerde stad Nova Kachovka, in de zuidelijke Oekraïense regio Cherson. Dat meldt het presidentschap.
"De waterkrachtcentrale van Kachovka. Weer een oorlogsmisdaad gepleegd door de Russische terroristen. De president heeft de nationale veiligheidsraad bijeengeroepen", aldus Andri Jermak, hoofd van de presidentiële administratie.
Grote stuwdam in ingestort: mogelijk opgeblazen
De dam bij de door Russische troepen gecontroleerde stad Nova Kachovka is ingestort. Dat bevestigt het Russische staatspersbureau TASS, nadat video's van de doorgebroken dam op diverse sociale media hadden gecirculeerd. Ook de Oekraïense regering heeft bevestigd dat de dam in de zuidelijke Oekraïense regio Cherson is ingestort.
Water stroomt vanuit een waterreservoir naar de rivier Dnipro, richting de Zwarte Zee. De dam ligt ongeveer 60 kilometer ten oosten van de stad Cherson.
Het is onduidelijk wat de oorzaak is van het instorten van de dam, of wie ervoor verantwoordelijk is. Zowel Oekraïne als Rusland beweert dat de tegenpartij de dam heeft opgeblazen.
Gevreesd wordt voor overstromingen van delen van Oekraïne. De Oekraïense gouverneur van de regio Cherson zei te verwachten dat het water "binnen vijf uur tot kritische hoogten zal stijgen" en heeft de evacuatie van mensen in "gevaarlijke gebieden" nabij de dam aangekondigd. Het gebied ten noorden van de Dnipro is in Oekraïense handen, het gebied ten zuiden van de rivier is in Russische handen.
Daarnaast heeft de dam een groot reservoir dat water levert aan het schiereiland de Krim, in 2014 geannexeerd door Rusland, en aan de kerncentrale van Zaporizja. Die watertoevoer kan dus in de problemen komen. De kerncentrale kan daardoor te maken krijgen met lagere waterniveaus, terwijl de centrale water nodig heeft voor de koeling van de kernreactoren. Volgens een pro-Russische functionaris in de regio Zaporizja is er "geen kritiek gevaar" voor de kerncentrale door de instorting van de Nova Kachovka-dam, meldt TASS.
Rusland beweert offensief in Donetsk te hebben verijdeld
Het Russische leger zegt dat het een nieuw, grootschalig offensief van Oekraïense troepen in de Oost-Oekraïense regio Donetsk verijdeld. Dat meldt het Russische ministerie van Defensie. Bij de gevechten zouden 1.500 Oekraïners zijn gesneuveld. Over doden aan de eigen zijde zei het ministerie niets.
De Oekraïense troepen zouden ook fiks materiaalverlies hebben geleden. Het Russische ministerie zei onder meer 109 pantservoertuigen te hebben vernietigd, evenals 28 tanks, waaronder acht Leopard-tanks.
De raadgever van het Oekraïense presidentschap Mychajlo Podoljak liet zich kritisch uit over de beweringen van Moskou. Rusland is “bezig met een globaal offensief af te weren dat nog niet bestaat”. “Waarom publiceren de Russen actief informatie over een tegenoffensief? Omdat ze de aandacht moeten afleiden van hun nederlaag bij Bachmoet”, zei dan weer de Oekraïense viceminister van Defensie, Hanna Maljar.
Rusland claimde ruim twee weken geleden de verovering van Bachmoet, maar Oekraïne zegt dat de gevechten daar nog steeds doorgaan en er inmiddels weer terreinwinst is geboekt. Jevgeni Prigozjin, de baas van het Russische huurlingenleger Wagner dat Bachmoet veroverde, trok de verklaringen van het Russische ministerie openlijk in twijfel. “Om zoveel mensen te doden zou dagelijks 150 kilometer moeten worden afgelegd”, schreef hij op berichtenplatform Telegram. “Daarom denk ik dat dit gewoon wilde en absurde sciencefiction is.”
In de nacht van zondag op maandag meldden de Russen ook al een groot Oekraïens offensief te hebben verijdeld. Daarbij werden volgens de Russen 250 Oekraïense militairen gedood. Bij die aanval waren volgens Rusland zes bataljons pantserinfanterie en twee tankbataljons betrokken.
KIJK. Rusland bracht met deze boodschap dat ze het offensief hadden verijdeld:
Het is onduidelijk of de Oekraïense aanvallen in Donetsk onderdeel zijn van het langverwachte tegenoffensief van Kiev. In een zondag verspreide video over mogelijk aanstaande militaire acties zei het Oekraïense ministerie van Defensie nog dat het begin van het offensief niet zal worden aangekondigd.
Amerikaanse media melden echter dat de militaire activiteiten van Oekraïne op meerdere plekken aan het front zijn toegenomen. Zij baseren zich onder meer op satellieten van het Amerikaanse leger. Functionarissen noemen het “een mogelijke indicatie” van het begin van het langverwachte Oekraïense tegenoffensief, meldt ‘The Washington Post.’
Witte Huis-woordvoerder John Kirby wilde dit tegenover de krant echter niet bevestigen. “Ik ga niet voor het Oekraïense leger spreken”, zei hij, “maar wanneer de Oekraïners ook besluiten op te treden en wat ze ook besluiten te doen, de president heeft er vertrouwen in dat we de afgelopen zes tot acht maanden er alles aan hebben gedaan om hen alle materieel, training en mogelijkheden te geven die ze nodig hebben om te slagen.”