Oppositieleidster Wit-Rusland: "Prigozjin in het land betekent onrust"
De verbannen Wit-Russische oppositieleidster Svetlana Tichanovskaja vreest meer onrust in haar land als Wagner-baas Jevgeni Prigozjin zich daar vestigt. "Oorlogsmisdadiger Prigozjin naar Wit-Rusland halen betekent meer instabiliteit in het land", schrijft ze op Twitter. "Wit-Rusland heeft niet nog meer criminelen en schurken nodig, maar gerechtigheid, vrijheid en veiligheid voor ons volk."
Zaterdag werd bekend dat Prigozjin zich in Wit-Rusland zal vestigen. De stap is onderdeel van de overeenkomst tussen het Kremlin en Prigozjin die tot stand kwam na bemiddeling door de Wit-Russische president Alexander Loekasjenko. Daarmee kwam een einde aan de gewapende muiterij van Prigozjins Wagner Groep tegen de Russische legerleiding.
Het is onduidelijk waar Prigozjin momenteel verblijft, en of hij op weg is naar Wit-Rusland. Hij vertrok zaterdagavond in een auto uit het Zuid-Russische Rostov aan de Don. Op beelden is te zien hoe een aantal inwoners van de stad hem toejuicht en de hand schudt.
Russische blogs: "Minstens 13 doden bij opstand Wagner"
Bij de opstand van de Wagnermilitie zijn verschillende piloten van de Russische luchtmacht om het leven gekomen, zo wordt gemeld door pro-Russische militaire blogs. Het dodental varieert van dertien tot meer dan twintig soldaten.
In totaal zouden zes helikopters en een verkenningsvliegtuig zijn neergeschoten door de militie van Jevgeni Prigozjin. De Russische autoriteiten hebben die informatie nog niet bevestigd, zo meldt de onafhankelijke nieuwssite 'currenttime'.
Prigozjin heeft zaterdag tegenstrijdige informatie gegeven over de gevechten met de Russische luchtmacht. Hij kondigde eerst zelf aan dat er een helikopter was neergeschoten, maar bij zijn terugtrekking deelde hij mee dat de opstand zonder bloedvergieten was beëindigd.
Bij de neergeschoten toestellen bevinden zich drie MI-8-helikopters, die nu al schaars waren aan het front. Er is ook een transportvliegtuig neergestort van het type Iljoesjin Il-18, dat een commandopost aan boord had. Alle bemanningsleden zijn om het leven gekomen. De Russische luchtmacht heeft daarmee hogere verliezen geleden bij de Wagneropstand dan bij het Oekraïense tegenoffensief aan het front.
Blinken: "Crisis wijst op barsten in autoriteit van Poetin"
De afgeblazen gewapende opstand van de paramilitaire groep Wagner zaterdag in Rusland wijst op "reële barsten" op het hoogste niveau van de Russische staat, met gevolgen voor de autoriteit van president Vladimir Poetin. Dat zegt de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken zondag.
"Dit heeft rechtstreeks de autoriteit van Poetin uitgedaagd. Het roept dus echte vragen op en wijst op reële barsten", aldus Blinken op zender CBS.
De VS, die de voorbije 24 uur intens overleg gevoerd hebben met hun Europese bondgenoten over de crisis in Rusland, hadden tot nu toe afgezien van commentaar op de gebeurtenissen.
Volgens Biden is het nog "te vroeg" om te speculeren over de impact van de crisis op Rusland of op de oorlog in Oekraïne. "Maar voor zover de aandacht van Rusland afgeleid wordt, (...) creëert dit volgens mij een bijkomend voordeel voor Oekraïne dat in het offensief gegaan is tegen de Russische strijdkrachten in het land."
"Het is nog te vroeg om te weten hoe dit gaat eindigen. Het is een evoluerend beeld", aldus Blinken. "Maar het feit dat je iemand hebt die in het land de autoriteit van Poetin in twijfel trekt en zich direct afvraagt waarom hij deze inval in Oekraïne lanceerde, dat op zich is iets heel krachtigs."
"Ze hebben Moskou moeten verdedigen tegen huurlingen die ze zelf gecreëerd hadden", aldus Blinken, die het heeft over een "strategische mislukking" van de Russische president in Oekraïne.
China betuigt volgens Rusland steun na Wagneropstand
China heeft zijn steun betuigd aan de Russische regering na de kortdurende opstand van de Wagner Groep. Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken meldt dat na een onderhoud met Peking.
De Russische onderminister Andrej Rudenko sprak in Peking met de Chinese minister van Buitenlandse Zaken Qin Gang. Volgens het ministerie sprak China zijn steun uit voor de inspanningen van Moskou "om de situatie in het land in verband met de gebeurtenissen van 24 juni te stabiliseren". Peking heeft zelf nog niet publiekelijk gereageerd op de Wagneropstand.
De muitende huurlingen van Wagner rukten zaterdag op naar Moskou, maar maakten rechtsomkeert toen hun leider Jevgeni Prigozjin instemde met een voorstel dat volgens de Wagnerbaas bloedvergieten moest voorkomen.
Peking zegt een neutrale partij te zijn in het Oekraïne-conflict, maar is door westerse landen bekritiseerd omdat het weigert Moskou te veroordelen en omdat het een nauw strategisch partnerschap met Rusland heeft.
Poetin heeft nog steeds vertrouwen in "speciale militaire operatie" in Oekraïne, zegt hij
De Russische president Vladimir Poetin vertelde vandaag aan de staatstelevisie dat hij voortdurend in contact staat met het ministerie van Defensie en dat het land vertrouwen blijft houden in het waarmaken van zijn plannen met betrekking tot de "speciale militaire operatie" in Oekraïne. President Poetin zal volgende week ook deelnemen aan een reguliere vergadering van de Russische Veiligheidsraad, aldus de staatstelevisie nog.
De commentaren van het interview met Kremlin-correspondent Pavel Zarubin werden uitgezonden door de staatstelevisie. Het volledige interview zou later op de dag verschijnen.
Niet alle Russen volgen dat vertrouwen van Poetin echter. Volgens de voormalige Russische premier Mikhail Kasyanov was de opstand van Wagner het "begin van het einde" Poetin. De Russische president heeft op dit moment "zeer grote problemen", zegt hij.
KIJK. Zo reageren inwoners in Moskou op de opstand van Prigozjin
Wagner-troepen trekken zich ook terug uit Lipetsk
Na de muiterij van gisteren, trekken Wagner-soldaten zich terug uit verschillende regio's. Zo werd eerder al gecommuniceerd dat ze vertrokken waren uit de Russische stad Rostov aan de Don en uit de regio Voronezj. Nu zijn ze volgens de regionale autoriteiten ook weg uit de stad Lipetsk, zo'n 400 km ten zuiden van Moskou.
De Wagner Groep dook zaterdagochtend op in Voronezj, nadat ze eerst een militair hoofdkwartier in Rostov aan de Don waren binnengevallen. Ze trokken door die regio en door Lipetsk richting hoofdstad Moskou, maar dat kwam abrupt tot een einde door een overeenkomst die volgens Wagnerbaas Jevgeni Prigozjin bloedvergieten moest voorkomen.
Dodentol van Russisch luchtaanval op Kiev loopt op naar 5
Het dodental van een Russische luchtaanval op Kiev in de vroege uren van zaterdag is gestegen van drie tot vijf, zei de burgemeester van de hoofdstad zondag nadat nog twee slachtoffers waren gevonden.
"Redders vonden de lichamen van nog twee slachtoffers onder het puin in het Solomyan-district (in Kiev, red.)", zei burgemeester Vitaliy Klichko op Telegram. "In totaal zijn vijf mensen omgekomen in het huis dat werd geraakt door fragmenten van een Russische raket", voegde hij eraan toe.
© Getty Images — Hulpverleners zoeken naar slachtoffers na de luchtaanval in Kiev op 24 juni. Rust weergekeerd in Rostov aan de Don maar veel schade aan wegen
Meer dan tienduizend vierkante meter aan wegen in Rostov aan de Don zijn beschadigd door zware voertuigen van de Wagner Groep. Reparaties aan de wegen gaan snel van start en moeten twee dagen duren, zegt de burgemeester van Rostov aan de Don op Telegram. Het huurlingenleger van Jevgeni Prigozjin heeft de stad verlaten nadat ze zaterdag het militaire hoofdkwartier hadden overgenomen.
De rust lijkt weergekeerd in Rostov aan de Don. Gemeentelijke diensten hebben de stad volgens de burgemeester schoongemaakt. Volgens regionale autoriteiten zijn de reisbeperkingen in de regio Rostov opgeheven. Het autoverkeer en het openbaar vervoer zouden weer rijden.
© AFP — De wegen in Rostov aan de Don liepen heel wat schade op. Russische diplomaat vliegt naar Peking in nasleep van Wagner-muiterij voor besprekingen over “internationale en regionale kwesties”
De Russische onderminister van Buitenlandse Zaken Andrei Rudenko is naar Peking gevlogen voor besprekingen met zijn Chinese collega Qin gang over "internationale en regionale kwesties van wetenschappelijk belang”, aldus het Chinese ministerie voor Buitenlandse Zaken.
Het is niet duidelijk wanneer hij aankwam in Peking, en of de ontmoeting betrekking had op de opstand van de zwaarbewapende Wagner-huurlingen gisteren.
China heeft nog niet publiekelijk gereageerd over de situatie, maar volgens Song Zhongping, prominente Chinese militaire expert en tv-commentator, zal China Rusland steunen zonder te benadrukken dat het land zich niet bemoeit met binnenlandse aangelegenheden.
Russische media: "Ook Tsjetsjeense troepen trekken zich terug"
De Tsjetsjeense manschappen die naar Rostov waren gestuurd om het Russische leger bij te staan tijdens de opstand van de Wagner-huurlingen, trekken zich nu ook terug uit de regio. Dat zegt Apty Alaudinov, commandant van het Tsjetsjeense privéleger, volgens Russisch persbureau 'TASS'.
De Tsjetsjeense troepen keren terug naar waar ze voordien aan het vechten waren, aldus de commandant.
"Wagner-strijders trekken zich terug uit Voronezj", zegt gouverneur
De strijders van Wagner trekken zich terug uit de Russische regio Voronezj. Dat heeft de gouverneur van de regio verklaard. "De eenheden van de paramilitaire Russische groep Wagner ronden hun terugtrekking van het grondgebied van de regio Voronezj af", zo meldt gouverneur Aleksandr Gusev via berichtenapp Telegram. Hij zegt dat dat zonder incidenten verloopt.
Voronezj ligt halverwege tussen Rostov aan de Don, waar de Wagner-strijders zaterdag een militair hoofdkwartier bezetten, en de Russische hoofdstad Moskou.
© REUTERS — Wagner-voertuigen nabij Voronezj gisteren. Tiental Belgen in betrokken regio's
In de Russische regio's waarin de opstandige Wagner-militie zaterdag actief was, bevinden zich alles samen een tiental Belgen. Iedereen stelt het goed, laat de federale overheidsdienst Buitenlandse Zaken weten.
Zowel in de regio Rostov als in Voronezj en Lipetsk bevindt zich een beperkt aantal Belgen. Het gaat om een tiental mensen in totaal. "We hebben met iedereen contact gehad. Ze stellen het goed", zegt Wouter Poels, woordvoerder van de FOD Buitenlandse Zaken.
Naar aanleiding van de Wagner-rebellie had Buitenlandse Zaken zaterdag nog het reisadvies voor Rusland aangepast. "Zorg ervoor dat u over voldoende water, voedsel en andere middelen beschikt. Stel alle niet-essentiële verplaatsingen uit", klinkt het.
Buitenlandse Zaken raadt al langer alle reizen naar de gehele Russische Federatie af. Wie nog in Rusland is, wordt aangeraden om te overwegen of die aanwezigheid noodzakelijk is of het land tijdelijk te verlaten. Wie blijft, krijgt de raad zijn aanwezigheid te melden bij de ambassade.
"Antiterreurregime" nog steeds van kracht in Moskou
Het "antiterreurregime" blijft vandaag van kracht in Moskou, ondanks de terugtocht van de Wagner-groep. Een journalist van het Franse nieuwsagentschap AFP stelde vast dat er nog veel agenten actief zijn langs de hoofdweg naar het zuiden.
Alle transportbeperkingen in de Russische regio Rostov zijn wel opgeheven, ook die op snelwegen. Dat zeggen lokale functionarissen volgens Russische persbureaus vandaag. De bus- en treinstations in de regio Rostov werken dus ook weer zoals normaal.
Het "antiterreurregime" werd zaterdag ingesteld in Moskou en de regio Voronezj na de aankondiging van Wagner-topman Jevgeni Prigozjin dat hij met zijn strijders naar de hoofdstad zou trekken. Door de noodtoestand af te kondigen, kreeg de politie meer mogelijkheden.
“Totale blamage voor Poetin”
De onmiddellijke dreiging is nu wel gaan liggen, maar Poetin moet nu aan de slag met de gevolgen van de opstand. “Hij komt hier absoluut verzwakt uit. Het is een totale blamage voor hem”, aldus Carolien van Nunen tijdens een EXTRA VTM NIEUWS. “Het feit dat hij de interne veiligheid in eigen land niet kan garanderen, is problematisch.” Wagner is namelijk niet de enige paramilitaire groep in Rusland. “Wat als die andere groepen hetzelfde gaan doen? Rusland zal er niet veiliger op worden.”
© VTM NIEUWS Maandag toch extra vrije dag in Moskou ondanks gestopte opstand
Ondanks de de-escalatie van de opstand van het huurlingenleger Wagner Groep hebben Moskovieten morgen toch vrij. De burgemeester van Moskou kondigde die vrije dag zaterdag aan "om de risico's tot een minimum te beperken". Er gelden wel uitzonderingen. De autoriteiten en stadsdiensten moeten bijvoorbeeld wel aan het werk.
Terwijl de Wagner Groep zaterdag optrok richting Moskou, werd in de Russische hoofdstad de noodtoestand afgekondigd. Op wegen richting Moskou golden reisbeperkingen. Die zijn volgens het Russische staatspersbureau TASS inmiddels opgeheven.
De huurlingen van de Wagner Groep kwamen zaterdag in opstand en namen het militaire hoofdkwartier van het Russische leger in Rostov aan de Don in. Daarna rukten zij op tot binnen 200 kilometer van Moskou. Uiteindelijk maakten de huurlingen rechtsomkeert op bevel van baas Jevgeni Prigozjin. Hij ging akkoord met een de-escalatievoorstel om zo naar eigen zeggen bloedvergieten te voorkomen.
© Photo News Oekraïne: "Chaos in Rusland werkt in ons voordeel"
Het conflict tussen het Kremlin en de Wagnergroep speelt in de kaarten van Oekraïne, zeggen de Oekraïense autoriteiten, al valt het nog af te wachten of het leger van president Volodymyr Zelensky kan profiteren van de chaos van zaterdag.
"Vandaag zag de wereld dat de meesters van Rusland over niets controle hebben. Helemaal niets. Gewoon totale chaos", zei Zelensky in zijn nachtelijke videotoespraak. Hij dringt er bij de bondgenoten van zijn land op aan om van de situatie gebruik te maken en meer wapens te sturen.
"Alle chaos achter vijandelijke linies werkt in ons voordeel", citeert staatspersagentschap Ukrinform buitenlandsminister Dmitro Koeleba. Volgens Koeleba is het nog te vroeg om het te hebben over de gevolgen voor Oekraïne, maar hij besprak de gebeurtenissen en het Oekraïense tegenoffensief ondertussen wel al met Amerikaans minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken.
Volgens Oleksiy Danilov, secretaris van de Oekraïense Nationale Veiligheids- en Defensieraad, hebben Russische troepen zich zaterdag niet onmiddellijk teruggetrokken van de frontlijn om richting Moskou te trekken. "Ze blijven allemaal op positie. Ze zetten hun weerstand verder", aldus Danilov.
© AFP Lees ook: Defensie-expert kolonel Roger Housen over de plotwending in Rusland: “Blunder van Poetin waar Oekraïne voordeel uit kan halen” (+)
"VS wisten half juni al van plannen Prigozjin"
Amerikaanse spionnen vingen halverwege juni al signalen op dat Jevgeni Prigozjin van plan was in opstand te komen tegen de machthebbers in Moskou. Dat meldt The Washington Post.
De precieze aard van Prigozjins plannen en zijn tijdschema waren niet duidelijk tot vlak voordat hij Rusland introk met de dreiging op te rukken naar Moskou. Maar volgens anonieme bronnen was er genoeg tijd om hooggeplaatste regeringsfunctionarissen in de Verenigde Staten te laten weten dat er "iets" stond te gebeuren.
Vanwege de informatie waren er volgens de bron in Washington de afgelopen twee weken grote zorgen over wat er zou gebeuren, met name rond de vraag of president Vladimir Poetin aan de macht zou blijven en wat instabiliteit in het land zou betekenen voor het beheer van Ruslands nucleaire wapenarsenaal.
Naast het Witte Huis zouden ook hoge functionarissen in het Pentagon, bij Buitenlandse Zaken en in het Congres op de hoogte zijn gebracht van de informatie over een mogelijke opstand door Prigozjin.
Kremlin: "Opstand geen gevolgen voor leiderschap Russisch leger"
De houding van president Vladimir Poetin tegenover zijn minister van Defensie Sergej Sjojgoe blijft ongewijzigd, na de gewapende opstand van de Wagnergroep, meldt Kremlinwoordvoerder Dmitri Peskov.
Al verschillende maanden voert Prigozjin een campagne aan tegen Sjojgoe en topgeneraal Valeri Gerasimov. In tirades op sociale media beschuldigde hij de hiërarchie bij defensie van onbekwaamheid, en hij legt de schuld voor de vele verliezen die de Russen al opliepen in Oekraïne bij de legerleiding.
© AP — Russisch minister van Defensie Sergej Sjojgoe (link) en generaal Valeri Gerasimov (rechts). Tsjetsjeense elitetroepen stonden klaar voor verdediging Moskou
Drieduizend Tsjetsjeense militairen van elite-eenheden hebben zaterdag in alle vroegte posities ingenomen in Moskou om de stad te verdedigen tegen oprukkende muiters van de huurlingengroep Wagner. Dat meldt de Tsjetsjeense staatsomroep Grozny. Zij waren klaar om "elk bevel van de opperbevelhebber van de Russische strijdkrachten, Vladimir Poetin, uit te voeren," aldus Grozny op Telegram.
De Tsjetsjeense militairen hoefden niet in actie te komen. Wagnerleider Jevgeni Prigozjin riep later zaterdag zijn gewapende konvooi dat de hoofdstad naderde, terug.
